Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Kategorie: Nawigacja i oznakowanie Budowa i wyposażenie statku
Poprawa stateczności poprzecznej statku poprzez obniżenie wysokości metacentrycznej to jedno z kluczowych zagadnień związanych z bezpieczeństwem żeglugi. W praktyce, im niższa wysokość metacentryczna, tym mniejsza stateczność poprzeczna, ale to właśnie jej odpowiedni poziom gwarantuje optymalny kompromis między bezpieczeństwem a komfortem użytkowania statku. Wysokość metacentryczna (GM) jest miarą tendencji statku do powrotu do pozycji wyjściowej po przechyle. Jeśli GM jest za niska, statek będzie bardzo powolnie wracał do pionu, co może być niebezpieczne w trudnych warunkach. Z drugiej strony, zbyt wysoka GM powoduje szybkie i gwałtowne kołysanie, co jest niekomfortowe i może prowadzić do uszkodzeń ładunku lub nawet utraty stabilności przy nieoczekiwanych manewrach. Z mojego doświadczenia wynika, że w praktyce armatorzy i projektanci dążą do uzyskania tzw. stateczności umiarkowanej, aby uniknąć zarówno nadmiernych przechyłów, jak i sztywności statku. W dokumentacji projektowej oraz w przepisach klasyfikacyjnych (np. normy IMO czy Polskiego Rejestru Statków) wyszczególnione są minimalne i maksymalne wartości GM dla różnych typów jednostek. W codziennej eksploatacji manipulacja balastem wodnym lub rozłożeniem ładunku pozwala modyfikować wysokość metacentryczną i dostosować statek do aktualnych potrzeb żeglugowych. To właśnie obniżenie GM, w rozsądnych granicach, pozwala na poprawę stateczności poprzecznej, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo i wygodę eksploatacji.