Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Przedstawiona na rysunku sygnalizacja wzrokowa nocna statku w drodze oznacza statek

Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Sygnalizacja przedstawiona na rysunku, czyli dwa czerwone światła ustawione pionowo jedno nad drugim, jest zgodna z przepisami Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu (COLREG) i oznacza statek, który utracił manewrowość. To bardzo charakterystyczny układ świateł, który każdy marynarz powinien bezbłędnie rozpoznawać, bo jest kluczowy z punktu widzenia bezpieczeństwa żeglugi. W praktyce, jeśli zobaczysz na wodzie taki sygnał w nocy, powinieneś natychmiast zwiększyć czujność i zachować szczególną ostrożność – taki statek może nie być w stanie wykonać żadnego manewru, nawet żeby uniknąć kolizji. Według COLREG, statki utraciwszy manewrowość mają absolutne pierwszeństwo, ale nie dlatego, że „przysługuje im” – po prostu nie są w stanie reagować. Moim zdaniem, znajomość tych oznaczeń to podstawa dla każdego, kto myśli poważnie o pływaniu, bo tu nie ma miejsca na pomyłki – konsekwencje błędnej interpretacji sygnału mogą być dramatyczne. Warto też pamiętać, że w dzień taki statek pokazuje dwie czarne kule jedna nad drugą, a w praktyce często właśnie światła są jedynym widocznym sygnałem w trudnych warunkach pogodowych. Z mojego doświadczenia wynika, że nawigatorzy często mylą światła statku bezwładnego z sygnałami innych statków specjalnych, ale tylko dwa czerwone światła pionowo to właśnie utrata manewrowości.
W branży żeglugowej, rozpoznawanie nocnych sygnałów świetlnych na statkach jest absolutnie podstawową umiejętnością, bo od tego wprost zależy bezpieczeństwo nawigacji i unikanie kolizji. W odniesieniu do przedstawionego układu dwóch czerwonych świateł pionowo, często pojawia się błędne przekonanie, że może to być sygnał statku pilotowego, pierwszego holownika lub nawet statku z pierwszeństwem przejścia. To są jednak poważne nieporozumienia. Statek pilotowy w nocy pokazuje światło białe nad czerwonym, co ma odzwierciedlać jego szczególną funkcję pomocniczą, a nie ograniczenie manewrowości. Holowniki mają inny, bardziej złożony system świateł – np. dwa światła białe pionowo (gdy hol ma powyżej 200 metrów) lub kombinacje świateł białych i kolorowych, ale nigdy nie są to dwa czerwone światła jedno nad drugim. Tak samo, nie istnieje pojęcie „statku z pierwszeństwem przejścia” sygnalizowanego światłami – pierwszeństwo wynika z sytuacji nawigacyjnej, a nie z samych świateł. Typowym błędem jest też mylenie czerwonych świateł z sygnałami statków, które mają ograniczoną zdolność manewrową, ale te ostatnie pokazują kombinację czerwonego-białego-czerwonego. Moim zdaniem, takie pomyłki wynikają po prostu z braku praktyki i nieznajomości szczegółowych zapisów COLREG. W praktyce marynarskiej, znajomość i rozróżnienie tych świateł jest jednym z pierwszych egzaminacyjnych pytań i naprawdę nie warto tego lekceważyć – bo to nie są niuanse teoretyczne, tylko codzienność na morzu, szczególnie w nocy lub przy ograniczonej widoczności. Warto poćwiczyć rozpoznawanie sygnałów na różnych przykładach i zapamiętać: dwa czerwone światła pionowo to zawsze statek, który utracił manewrowość i nie jest w stanie reagować na sytuację na wodzie.