Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
W manewrach wyprzedzania, jeżeli wyprzedzanie nie jest możliwe bez spowodowania niebezpieczeństwa zderzenia, statek wyprzedzany nadaje sygnał dźwiękowy w sekwencji
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Odpowiedź A, czyli pięć krótkich dźwięków, to prawidłowy sygnał dźwiękowy nadawany przez statek wyprzedzany, jeśli wyprzedzanie może spowodować niebezpieczeństwo kolizji. Wynika to bezpośrednio z przepisów międzynarodowych zawartych w Konwencji COLREG, dokładniej w prawidle 34, które określa zasady sygnalizacji dźwiękowej manewrów nawigacyjnych. W praktyce sytuacje związane z wyprzedzaniem bywają naprawdę stresujące – niejednokrotnie widziałem, jak załoga, mając wątpliwości co do bezpiecznego wykonania manewru, korzystała właśnie z tego sygnału, by jasno zakomunikować innemu statkowi swoje obawy. Ważne jest, żeby nie bać się używać tego sygnału – on nie jest wyrazem złośliwości, tylko troski o bezpieczeństwo wszystkich na wodzie. Moim zdaniem, znajomość tych procedur i ich konsekwentne stosowanie to podstawa dobrej praktyki żeglarskiej i zawodowej. Spotkałem się już z sytuacjami, gdzie jednoznaczny sygnał dźwiękowy zapobiegł naprawdę poważnym incydentom. Branżowe standardy podkreślają, żeby reagować szybko i wyraźnie, bo na statku każda chwila może mieć znaczenie. Pięć krótkich dźwięków traktuje się jako ogólny sygnał zagrożenia lub niezrozumienia manewru, więc jest uniwersalny i rozpoznawalny na całym świecie. Warto pamiętać, że takie standardy są efektem lat doświadczeń i naprawdę mają sens w praktyce.
W przypadku manewrów wyprzedzania na wodach morskich i śródlądowych obowiązują ściśle określone sygnały dźwiękowe, które mają na celu zapewnienie maksymalnego poziomu bezpieczeństwa i jednoznacznej komunikacji pomiędzy statkami. Odpowiedzi B, C i D wskazują na sygnały, które nie są właściwe w tej konkretnej sytuacji. Częsty błąd wynika z mylenia sygnałów stosowanych podczas typowych manewrów skrętu (np. jeden krótki dźwięk „zmieniam kurs w lewo/prawo”, dwa krótkie – skręt w przeciwnym kierunku) lub z sygnałami dzwonków i gongów używanymi przy ograniczonej widoczności lub w pobliżu kotwicowisk. Sygnały dźwiękowe w postaci jednego długiego czy kombinacji krótkich i długich dźwięków mają w przepisach wyraźne przyporządkowanie do innych sytuacji, np. ostrzeżenie przy wyjściu z portu, zbliżaniu się do zakrętu czy sygnalizowaniu obecności statku na kotwicy. Moim zdaniem wiele osób intuicyjnie wybiera dźwięki związane z ostrzeżeniem, ale nie do końca analizuje, że to właśnie pięć krótkich dźwięków jest sygnałem 'nie rozumiem Twojego zamiaru/uważam Twój manewr za niebezpieczny'. Z mojego doświadczenia wynika, że nieprecyzyjne użycie sygnałów może wywołać zamieszanie nawigacyjne, szczególnie gdy w pobliżu znajdują się inne jednostki. Branżowe standardy międzynarodowe, jak COLREG, jasno precyzują, że pięć krótkich dźwięków to uniwersalny sygnał nieporozumienia czy ostrzeżenia o zagrożeniu. Niewłaściwe zastosowanie pozostałych sygnałów może zostać odebrane jako brak znajomości przepisów i prowadzić do sytuacji niebezpiecznych, szczególnie na ruchliwych szlakach wodnych. Praktyka pokazuje, że zrozumienie i właściwe stosowanie sygnałów to nie tylko wymóg formalny, ale realny element codziennego bezpieczeństwa na morzu i śródlądziu.