Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
W oznakowaniu pływającym, lewą stronę szlaku żeglownego oznacza pława
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
W żeglarstwie i nawigacji śródlądowej oraz morskiej oznakowanie szlaku żeglownego zgodnie z systemem IALA (Międzynarodowe Stowarzyszenie Sygnałów Nawigacyjnych) oraz polskimi przepisami opiera się na wyraźnym rozróżnieniu stron szlaku. Lewą stronę szlaku żeglownego, patrząc w kierunku źródła rzeki (czyli płynąc pod prąd), oznacza się pławą zieloną w kształcie stożka – potocznie mówi się o „stożku zielonym”. To bardzo praktyczne rozwiązanie, bo nawet ze sporej odległości kształt i kolor pławy są czytelne, niezależnie od warunków pogodowych. System ten znacznie ułatwia poruszanie się po wodzie, szczególnie na rozgałęzieniach czy w warunkach ograniczonej widoczności. Moim zdaniem wiele osób nie docenia, jak ważne jest prawidłowe rozpoznanie tych znaków – potrafi to uratować przed wejściem na mieliznę albo zderzeniem z inną jednostką. Warto dodać, że oznakowanie boczne jest jednym z podstawowych elementów bezpieczeństwa żeglugi i jest identyczne, niezależnie czy pływamy po dużej rzece, jeziorze czy w pobliżu portu morskiego. Dla osób zdających patent sternika czy motorowodnego znajomość symboliki pław to po prostu podstawa. Wszystko to poukładali już dawno i stosuje się w całej Europie, bo ułatwia to życie i zmniejsza ryzyko błędów. Przypominam też, że prawa strona szlaku będzie oznaczona pławą czerwoną w kształcie walca, więc warto sobie zapamiętać ten układ – zielony stożek – lewa, czerwony walec – prawa.
Omawiając błędne odpowiedzi dotyczące oznakowania szlaku żeglownego, warto zacząć od wyjaśnienia skąd biorą się nieporozumienia. Mylenie kolorów lub kształtów pław wynika często z niewystarczającej znajomości międzynarodowego systemu IALA oraz uproszczeń, które funkcjonują w środowisku wodniackim. W praktyce pławy walcowe i stożkowe pełnią bardzo precyzyjne funkcje. Często zakłada się, że kolor zielony zawsze oznacza bezpieczeństwo czy „przepłyń tędy”, jednak w przypadku szlaku żeglownego chodzi o stronę, po której powinniśmy się poruszać względem osi toru wodnego. Wybierając zieloną walcową, można się sugerować kolorem, zapominając o tym, że to kształt także jest kluczowy – walec wskazuje prawą stronę szlaku, a nie lewą. Czerwona walcowa również prowadzi na manowce, bo sugeruje błędnie, że czerwień zawsze oznacza lewą, podczas gdy w naszym systemie czerwona walcowa wyznacza prawą stronę szlaku; kształt w tym przypadku decyduje. Z kolei czerwona stożkowa to oznaczenie, które nie występuje w systemie bocznym – czerwień zarezerwowana jest dla prawej strony, ale zawsze w formie walca, nie stożka. Widać stąd, że błędy wynikają najczęściej z braku połączenia wiedzy o kolorach z informacją o kształtach. Codzienna praktyka żeglarska pokazuje, że przy gorszej widoczności albo w stresującej sytuacji łatwo pomylić sygnały, jeśli nie zna się tej zasady na pamięć. Moim zdaniem najlepiej po prostu wyobrazić sobie trasę i zawsze patrzeć na oba elementy: kolor oraz kształt, bo tylko wtedy nie popełnimy kosztownej pomyłki na wodzie. Warto też czasem popatrzeć, jak to wygląda na realnych akwenach – wtedy system boczny naprawdę ma sens i jest czytelny.