Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Zgodnie z zasadami prawa drogi jednostki tej samej kategorii, które znalazły się w przedstawionej na rysunku sytuacji na akwenie o nieustalonym kierunku ruchu powinny przejść w kolejności
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Odpowiedź 1-4-2-3 jest prawidłowa, bo odzwierciedla praktyczną zasadę ustalania pierwszeństwa na akwenie wodnym bez ustalonego kierunku ruchu, zgodnie z międzynarodowymi przepisami drogowymi (Przepisy Colreg). Przy jednostkach tej samej kategorii, decyduje zasada prawej ręki – każdy uczestnik powinien ustąpić temu, którego ma po swojej prawej burcie. W praktyce, jeżeli wszystkie jednostki zbliżają się równocześnie do punktu przecięcia torów ruchu, pierwszeństwo przejścia uzyskuje ta, która nie widzi żadnej innej jednostki po swojej prawej stronie. Na przedstawionym rysunku, jednostka nr 1 jest tą, która nie ma nikogo po prawej burcie, zatem rusza jako pierwsza. Kolejna jest nr 4 – po odpłynięciu nr 1, nr 4 nie ma już nikogo po prawej. Następnie rusza jednostka nr 2, a na końcu nr 3. W codziennej praktyce żeglugowej ta zasada znacząco ogranicza ryzyko kolizji i jest podstawą do bezpiecznego prowadzenia ruchu na wodach śródlądowych i morskich. Moim zdaniem, opanowanie tej logiki naprawdę pomaga – szczególnie przy dużym natężeniu ruchu, kiedy decyzje trzeba podejmować błyskawicznie. Warto ćwiczyć analizowanie takich układów nawet na sucho, bo w rzeczywistości często właśnie brak znajomości tych podstaw prowadzi do niepotrzebnych nerwów i wypadków.
Wybór innego wariantu kolejności przejścia niż 1-4-2-3 wynika zazwyczaj z błędnej interpretacji zasady prawej ręki lub pomylenia jej z innymi regułami, które mają zastosowanie w specyficznych sytuacjach – na przykład przy jednostkach różnej kategorii czy na akwenach z ustalonym kierunkiem ruchu. W praktyce, bardzo istotne jest, by zrozumieć, że na wodzie nie funkcjonuje coś takiego jak klasyczna sygnalizacja świetlna czy jednoznaczne „skrzyżowanie”, dlatego przepisy opierają się na relacjach względem sąsiadujących jednostek. Częsty błąd polega na tym, że próbujemy kierować się intuicją z ruchu drogowego lądowego, gdzie obowiązują inne zasady. W omawianej sytuacji mogą pojawić się także mylne interpretacje polegające na obserwacji, która jednostka jest najbliżej punktu przecięcia torów lub która wydaje się płynąć najszybciej – jednak to nie ma żadnego zastosowania w przepisach Colreg. Często kursanci przyjmują też, że pierwszeństwo ma ta jednostka, która znajduje się najdalej z lewej strony, jednak taki sposób myślenia prowadzi do błędnych decyzji i potencjalnie niebezpiecznych sytuacji na wodzie. Warto pamiętać, że właściwe rozumienie zasady prawej ręki polega na analizie całego układu statków i sekwencyjnym ustalaniu, kto po odpłynięciu innych zostaje bez sąsiada po prawej. Ignorowanie tej logiki skutkuje właśnie wskazywaniem nieprawidłowej kolejności przejścia i może być groźne w realnych warunkach. Z własnego doświadczenia wiem, że im szybciej uda się „przeprogramować” swoje myślenie z drogowego na wodniackie, tym pewniej i bezpieczniej podejmuje się decyzje w praktyce.