Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Znak żeglowny, określający prawą granicę szlaku żeglownego w oznakowaniu pływającym na śródlądowych drogach wodnych, przedstawiono na rysunku

Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Odpowiedź A jest prawidłowa, bo znak żeglowny przedstawiony na rysunku A to klasyczna pława prawa, która zgodnie z polskim systemem oznakowania śródlądowych dróg wodnych wyznacza prawą granicę szlaku żeglownego w oznakowaniu pływającym. Zawsze ma kolor czerwony i charakterystyczny kształt walca, często z dodatkiem czerwonego walcowatego topowego znaku. W praktyce, pławy te ustawiane są po prawej burcie statku płynącego w dół rzeki (czyli zgodnie z nurtem). Moim zdaniem, to oznakowanie jest naprawdę intuicyjne, jeśli się go raz dobrze nauczy i poobserwuje na wodzie – w realnych warunkach bardzo pomaga w bezpiecznej nawigacji, zwłaszcza na szerokich lub rozgałęzionych rzekach. Standardy te wynikają z przepisów międzynarodowych (np. CEVNI) i polskich regulacji. Warto pamiętać, że odczytanie tych znaków to absolutna podstawa w pracy każdego skippera czy sternika motorowodnego. Sama znajomość kształtu to za mało – trzeba umieć szybko określić, po której stronie zostawić pławę podczas manewrowania. Pławy prawe (czerwone, walcowe) zawsze zostawiamy po prawej stronie statku przy płynięciu zgodnie z kilometrażem rzeki. Moje doświadczenie pokazuje, że nawigacja zgodna z tymi znakami znacząco zwiększa bezpieczeństwo – szczególnie przy złej widoczności.
Bardzo często błędne odpowiedzi wynikają z mylenia oznakowania prawej i lewej strony szlaku żeglownego albo z nieznajomości szczegółów systemu IALA i jego adaptacji na polskich śródlądowych drogach wodnych. Na przykład rysunek B przedstawia pławę lewą – jest zielona i na górze ma stożek skierowany wierzchołkiem do góry. Takie oznakowanie wskazuje lewą stronę szlaku żeglownego i zgodnie z zasadami należy je pozostawić po lewej stronie jednostki płynącej w dół rzeki. To dość częsty błąd, bo kolory i kształty można pomylić – spotkałem się z tym wielokrotnie na kursach. Z kolei rysunek C to znak specjalny – tablica informacyjna, oznaczająca np. zakaz ruchu albo inne istotne regulacje, ale nie określa żadnej z granic szlaku żeglownego. Rysunek D natomiast ilustruje znak wskazujący miejsce kotwiczenia, czyli tzw. znak „kotwica”; jest on trójkątny, podzielony na dwa kolory (zielony i biały), i w ogóle nie odnosi się do wyznaczania szlaku żeglownego. Częstą pułapką jest mylenie znaków żeglugowych z informacyjnymi, szczególnie gdy patrzy się tylko na kolor, a nie na kształt i funkcję. Praktyka nawigacyjna i regulacje CEVNI są jednoznaczne: prawa granica szlaku żeglownego na polskich wodach śródlądowych to zawsze czerwona pława o kształcie walca lub z czerwonym walcowatym znakiem topowym. W terenie, pomyłka w odczycie tych znaków może skończyć się wejściem na mieliznę lub kolizją z przeszkodami podwodnymi. Dlatego ważne jest, żeby nie sugerować się tylko kolorem czy ogólnym kształtem, ale znać dokładnie standardy i ich praktyczne zastosowanie.