Kwalifikacja: TWO.09 - Obsługa siłowni statkowych, urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Na rysunku przedstawiono przekrój
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Na rysunku widzimy przekrój pompy zębatej, która jest jednym z najpopularniejszych typów pomp wyporowych stosowanych w przemyśle. Te dwa koła zębate, które się zazębiają, odpowiadają za transport cieczy z części ssawnej do tłocznej. To, co tutaj jest bardzo charakterystyczne, to właśnie konstrukcja – dwa zazębione koła obracają się w przeciwnych kierunkach i przesuwają medium w przestrzeniach między zębami a obudową. Moim zdaniem, takie rozwiązanie sprawdza się świetnie w układach hydraulicznych, np. w maszynach budowlanych czy przemysłowych. Ogólnie rzecz biorąc, pompy zębate są cenione za prostotę budowy, niezawodność i łatwość serwisowania. Stosuje się je wszędzie tam, gdzie trzeba przetłoczyć olej, płyn hydrauliczny czy nawet inne ciecze o umiarkowanej lepkości. Warto pamiętać, że są zgodne z wytycznymi norm PN-EN ISO 4413 dotyczącymi układów hydraulicznych – gwarantują stabilne ciśnienie i wydajność. Z mojej praktyki wynika, że istotne jest także prawidłowe smarowanie i dobór materiałów, bo wszelkie zanieczyszczenia mogą prowadzić do szybkiego zużycia zębów. Takie pompy są podstawą napędu w licznych gałęziach przemysłu – bez nich hydraulika siłowa praktycznie nie mogłaby działać w obecnej formie.
Pomimo że przedstawiony na rysunku mechanizm może sprawiać wrażenie uniwersalnego, trzeba zwrócić uwagę na szczegóły konstrukcyjne. Przekrój nie przedstawia obracarki, rozrusznika ani dmuchawy – każda z tych maszyn ma bowiem zupełnie inną budowę i zasadę działania. Obracarka to urządzenie wykorzystywane zazwyczaj w procesach spawalniczych lub montażowych do obrotu dużych elementów, najczęściej z wykorzystaniem rolek lub przekładni ślimakowych. Na rysunku nie widać takich elementów ani typowej dla obracarek geometrii. Rozrusznik natomiast to silnik elektryczny lub pneumatyczny, którego zadaniem jest rozruch silników spalinowych, przede wszystkim w motoryzacji. Rozruszniki mają zupełnie inną konstrukcję, zwykle opartą na wirniku, elektromagnesie oraz sprzęgle jednokierunkowym – tutaj brak jakichkolwiek tego typu cech. Z kolei dmuchawa, choć również może wykorzystywać mechanizmy zębate (np. dmuchawy Roots’a), to jednak w klasycznych dmuchawach mamy inne proporcje i inny sposób prowadzenia powietrza – zwykle nie jest to układ o tak szczelnym zazębieniu, a przepływ medium (zazwyczaj powietrza) ma inne charakterystyki. Częstym błędem jest utożsamianie mechanizmu z kołami zębatymi z dowolnym urządzeniem mechanicznym, natomiast w branżowych standardach nacisk kładzie się na dokładną analizę funkcji i przepływu medium – w tym przypadku to typowy schemat pompy zębatej, gdzie ciecz transportowana jest w przestrzeniach między zębami a korpusem. Taka analiza pozwala uniknąć podstawowych błędów przy rozpoznawaniu urządzeń technicznych w praktyce zawodowej.