Kwalifikacja: TWO.09 - Obsługa siłowni statkowych, urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Na schemacie przyrząd przeznaczony do kontroli poziomu wody w okrętowym kotle parowym oznaczono cyfrą
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Dobry wybór, bo przyrząd oznaczony cyfrą 3 to klasyczny wodowskaz szklany, czyli podstawowy element służący do kontroli poziomu wody w kotle parowym na statku. W praktyce właśnie przez ten wodowskaz załoga sprawdza, czy w kotle jest odpowiednia ilość wody – za mało wody grozi przegrzaniem i uszkodzeniem kotła, a za dużo może powodować przedostawanie się wody do pary, co nie jest dopuszczalne w eksploatacji. Wodowskaz jest obowiązkowym wyposażeniem każdego kotła zgodnie z wymaganiami Polskiego Rejestru Statków oraz międzynarodowymi normami bezpieczeństwa, np. SOLAS. Moim zdaniem każdy, kto pracuje na siłowni okrętowej, powinien mieć tę obsługę opanowaną na pamięć – to podstawowy element codziennego nadzoru nad urządzeniem ciśnieniowym. Warto zauważyć też, że współczesne kotły mają coraz częściej wodowskazy elektroniczne, ale te szklane wciąż są najbardziej niezawodne. Utrzymanie prawidłowego poziomu wody to klucz do bezawaryjnej pracy całego układu parowego – z mojego doświadczenia wynika, że najwięcej awarii bierze się właśnie z zaniedbań w tej kwestii. Gdyby nie ten przyrząd, obsługa kotła praktycznie byłaby loterią!
W pytaniu chodziło o przyrząd przeznaczony do kontroli poziomu wody w okrętowym kotle parowym. Na schemacie pojawiają się cztery różne oznaczenia, które łatwo pomylić, zwłaszcza bez praktycznego doświadczenia z siłownią okrętową. Wielu uczniów mylnie utożsamia kontrolę poziomu wody z manometrem (oznaczenie 2) lub zaworami bezpieczeństwa (oznaczenie 1) – to częsty błąd wynikający z tego, że te urządzenia faktycznie kontrolują różne parametry pracy kotła. Jednak manometr pokazuje ciśnienie pary, a nie poziom wody, podczas gdy zawory bezpieczeństwa chronią przed przekroczeniem dopuszczalnego ciśnienia. Z kolei oznaczenie 4 to po prostu linia zasilania wodą z pomp, odpowiedzialna za uzupełnianie wody w kotle, ale nie za jej bieżący monitoring. Typowy błąd myślowy polega tu na utożsamianiu elementów układu zasilania z samą kontrolą poziomu – to pułapka, w którą wpadają nawet osoby znające ogólną zasadę działania kotła. Kontrola poziomu wody to zadanie wodowskazu (oznaczenie 3), który umożliwia załodze bezpośrednią obserwację poziomu cieczy w kotle – bezpośrednią i natychmiastową, co jest wymagane przez wszelkie przepisy branżowe i normy bezpieczeństwa. Z mojego punktu widzenia kluczowe jest nauczenie się rozróżniania funkcji poszczególnych przyrządów na schematach kotłów parowych, bo to gwarantuje nie tylko zaliczenie testów, ale przede wszystkim bezpieczeństwo pracy i sprawność instalacji. W praktyce dobra obsługa kotła polega właśnie na trafnej interpretacji wskazań wodowskazu, a nie innych instrumentów.