Kwalifikacja: TWO.09 - Obsługa siłowni statkowych, urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Na statku prądnice, które są napędzane bezpośrednio od wału korbowego silnika głównego, nazywa się prądnicami
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Prawidłowa odpowiedź to prądnica wałowa, bo właśnie tak fachowo określa się prądnice napędzane bezpośrednio od wału korbowego silnika głównego na statkach. Tego typu prądnice są bardzo popularne na dużych jednostkach, gdzie zależy nam na efektywnym wykorzystaniu energii mechanicznej dostępnej z głównego napędu. Z mojego doświadczenia wynika, że wałowe rozwiązania mają dużą zaletę – pozwalają na produkcję energii elektrycznej podczas normalnej pracy silnika głównego, czyli praktycznie bez dodatkowego zużycia paliwa. Na wielu nowoczesnych statkach stosuje się je do zasilania urządzeń hotelowych, pomp czy nawet systemów napędowych podczas rejsów na długich trasach. W literaturze branżowej i normach, np. według Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), często podkreśla się ich znaczenie dla efektywności energetycznej statku. Oczywiście, są pewne ograniczenia – prądnica wałowa wytwarza prąd tylko wtedy, gdy silnik główny pracuje, więc nie zawsze można na niej polegać w porcie. Moim zdaniem, znajomość takich systemów to podstawa dla każdego, kto myśli poważnie o pracy na morzu, bo optymalizacja zużycia paliwa i niezawodność zasilania to kluczowe tematy w dzisiejszej żegludze.
W przypadku tego pytania warto chwile się zatrzymać nad różnymi typami prądnic spotykanych na statkach, bo łatwo tu o zamieszanie. Prądnice utylizacyjne, choć brzmią trochę specjalistycznie, to w praktyce określenie rzadko używane i raczej nie odnosi się do jednostek napędzanych bezpośrednio przez wał korbowy silnika głównego. Utylizacja energii na statkach to najczęściej odzysk ciepła, a nie generowanie prądu mechanicznie przez wał główny. Z kolei prądnice główne to po prostu te główne źródła prądu na statku, ale wcale nie muszą być napędzane z wału korbowego – najczęściej są to niezależne agregaty prądotwórcze napędzane własnymi silnikami Diesla, które mogą pracować niezależnie od silnika głównego, co jest kluczowe np. dla bezpieczeństwa podczas postoju w porcie. Prądnice turbospalinowe natomiast to urządzenia napędzane turbinami gazowymi lub spalinowymi – rozwiązanie bardzo rzadko spotykane na standardowych jednostkach handlowych, raczej w specjalistycznych zastosowaniach. W praktyce najwięcej osób myli prądnicę główną z wałową, bo ta pierwsza jest po prostu podstawowym agregatem prądotwórczym, ale niekoniecznie wykorzystuje napęd z głównego silnika. Moim zdaniem, takie błędne rozumowanie często wynika z nieznajomości typowych układów energetycznych na statkach – warto spojrzeć w schemat instalacji, żeby dostrzec, że prądnica wałowa to bardzo konkretna, specyficzna konstrukcja, która łączy napęd główny z produkcją prądu i jest opisana w wielu podręcznikach morskich i standardach, jak np. normy SOLAS.