Kwalifikacja: TWO.09 - Obsługa siłowni statkowych, urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych

W przypadku procesów wyłączania silników napędu głównego często pojawia się mylne przekonanie, że kluczowe jest przede wszystkim zapewnienie odpowiedniego smarowania, chłodzenia czy kontrolowanie ciśnienia doładowania w samym momencie wyłączenia. Oczywiście, każdy z tych parametrów ma znaczenie dla pracy silnika, ale ich rola w etapie zatrzymywania wygląda trochę inaczej. Smarowanie to taki fundament, który musi być zapewniony przez cały czas działania silnika, również w trakcie postoju na biegu jałowym przed wyłączeniem, jednak samo zmniejszanie smarowania przed zatrzymaniem byłoby wręcz szkodliwe – ryzykujemy wtedy zatarcie elementów ruchomych. Chłodzenie natomiast jest zawsze prowadzone równolegle do pracy silnika i po wyłączeniu też jeszcze chwilę działa, szczególnie w większych jednostkach – nie chodzi tu jednak o stopniowe zmniejszanie chłodzenia, a raczej o utrzymanie jego parametrów, aby nie doszło do szoku termicznego. Z kolei ciśnienie doładowania jest pochodną obciążenia i obrotów, więc samo jego kontrolowane zmniejszanie nie jest celem, a raczej skutkiem procesu odciążania. Często spotykałem się z opinią, że wystarczy od razu zatrzymać silnik i nic mu się nie stanie, ale takie myślenie prowadzi do skracania żywotności maszyny, powstawania nagarów i nierównomiernych naprężeń cieplnych. Przypominam, że zgodnie z dobrą praktyką przemysłową, np. wg zaleceń MAN, Wärtsilä czy Caterpillar, najważniejsze jest stopniowe zmniejszanie obciążenia mocą – to ono warunkuje bezpieczne i trwałe wyłączenie każdej dużej jednostki napędowej. Również dlatego w automatyce silników stosuje się specjalne procedury tzw. cool-down czy run-down, które właśnie na tym się koncentrują. Warto więc zapamiętać, że kluczowym elementem wyłączania jest zawsze prawidłowe odciążenie maszyny przed jej pełnym zatrzymaniem.