Kwalifikacja: TWO.09 - Obsługa siłowni statkowych, urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Zdmuchiwacz sadzy jest elementem
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Zdmuchiwacz sadzy to bardzo ważny element właśnie kotła parowego, szczególnie w kotłach opalanych paliwami stałymi, np. węglem czy biomasą. Nie wiem, czy spotkałeś się z tym na praktykach, ale sadza i popiół osadzające się na powierzchniach ogrzewalnych kotła bardzo mocno ograniczają wymianę ciepła. Powoduje to nie tylko spadek sprawności, ale też często lokalne przegrzewanie ścian rur, co w najgorszym razie prowadzi do ich uszkodzenia. Zdmuchiwacze sadzy instalowane są po to, by regularnie usuwać te osady – najczęściej przez wtłaczanie strumienia pary lub sprężonego powietrza pod dużym ciśnieniem bezpośrednio na powierzchnie rur płomieniówek czy konwekcyjnych. W niektórych kotłach parowych stosuje się nawet zdmuchiwacze mechaniczne, tzw. młotki lub łańcuchy. Ich obsługa i cykliczność działania reguluje się według wytycznych producenta oraz bieżącego stanu kotła – tu warto kierować się zasadami określonymi w normach, np. PN-EN 12952. Zwróć też uwagę, że w nowoczesnych instalacjach systemy automatycznego czyszczenia sadzy to praktycznie standard. Moim zdaniem praktyczna znajomość działania zdmuchiwaczy sadzy to podstawa dla każdego operatora kotłowni – i to niezależnie czy pracujesz na nowym czy starszym kotle. Dobrze utrzymany zdmuchiwacz sadzy to niższe zużycie paliwa, mniej awarii i większe bezpieczeństwo pracy całego układu.
Pomylenie zdmuchiwacza sadzy z elementami takimi jak silnik główny, wyparownik czy odolejacz jest dość częstym błędem, szczególnie jeśli ktoś kojarzy te urządzenia wyłącznie z ogólną tematyką techniki okrętowej lub energetyki. Silnik główny, mimo że jest sercem napędu statku lub innych maszyn ciężkich, nie ma bezpośredniego kontaktu z sadzą w takim znaczeniu jak kocioł parowy – tam ewentualnie usuwa się nagar, ale to całkiem inna technologia. Wyparownik, z kolei, służy do odparowywania cieczy, na przykład w instalacjach odsalania wody lub w procesach chemicznych; tam sadza po prostu nie występuje, bo nie ma procesu spalania paliw stałych. Odolejacz natomiast zajmuje się oddzielaniem oleju od innych mediów – czy to z powietrza sprężonego, czy z wody, i jest to zupełnie inna dziedzina, bez udziału żadnego procesu spalania, który mógłby generować sadzę. Z mojego doświadczenia wynika, że często przyczyną błędnego wyboru jest utożsamianie wszystkich elementów urządzeń energetycznych z tymi samymi problemami eksploatacyjnymi, ale w rzeczywistości tylko kocioł parowy wymaga zdmuchiwaczy sadzy ze względu na bezpośrednią obecność produktów spalania. Dla utrzymania efektywności wymiany ciepła i bezpieczeństwa eksploatacji kotła, regularne stosowanie zdmuchiwaczy sadzy jest wskazane przez producentów oraz przepisy, m.in. rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa urządzeń ciśnieniowych. Prawidłowa identyfikacja urządzeń i ich funkcji to jeden z kluczowych elementów dobrej praktyki zawodowej. Warto uczyć się rozpoznawać, gdzie powstaje sadza i jakich metod jej usuwania wymagają konkretne urządzenia – to się po prostu przydaje w codziennej pracy.