Kwalifikacja: MED.13 - Świadczenie usług w zakresie terapii zajęciowej
Zawód: Terapeuta zajęciowy
Terapeuta, który zwrócił się do podopiecznego słowami: Widzę, że czujesz się smutny z powodu braku możliwości wzięcia udziału w konkursie plastycznym, wykorzystał technikę aktywnego słuchania nazywaną
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Technika aktywnego słuchania, zwana odzwierciedleniem, polega na tym, że terapeuta potrafi uchwycić i nawiązać do emocji podopiecznego, co w tym przypadku dotyczy smutku związane z brakiem możliwości udziału w konkursie plastycznym. Odzwierciedlenie jest jednym z kluczowych elementów w relacji terapeutycznej, gdyż pozwala klientowi poczuć się wysłuchanym i zrozumianym. Dzięki temu rozwija się zaufanie i bezpieczeństwo w relacji, co jest niezbędne dla skutecznego procesu terapeutycznego. Przykład praktyczny: terapeuta, słysząc o zmartwieniu podopiecznego, może powiedzieć: „Rozumiem, że czujesz się przygnębiony z powodu tego, że nie możesz wziąć udziału w tym konkursie.” Tego typu odpowiedź nie tylko odzwierciedla uczucia klienta, ale również zachęca go do dalszego dzielenia się swoimi myślami i emocjami. Zgodnie z najlepszymi praktykami w psychoterapii, takie techniki są fundamentem skutecznej komunikacji, umożliwiając głębsze zrozumienie problemów, z jakimi zmaga się klient, i wspierając jego proces autoterapii.
Kiedy analizuje się zastosowanie technik aktywnego słuchania, istotne jest zrozumienie różnic między odzwierciedleniem a innymi podejściami, takimi jak klaryfikowanie, parafrazowanie czy potwierdzanie. Klaryfikowanie polega na wyjaśnieniu lub doprecyzowaniu wypowiedzi rozmówcy. W kontekście podanego przykładu, klaryfikowanie mogłoby brzmieć: „Chcesz powiedzieć, że czujesz się smutny, ponieważ nie możesz uczestniczyć w konkursie?” Tego rodzaju pytanie nie oddaje jednak emocji podopiecznego, a raczej stara się uzyskać więcej informacji. Parafrazowanie, z kolei, polega na powtórzeniu wypowiedzi klienta własnymi słowami, co może nie uwypuklić emocji w sposób, w jaki robi to odzwierciedlenie. Przykładowe parafrazowanie mogłoby brzmieć: „Mówisz, że nie możesz wziąć udziału w konkursie plastycznym.” Choć jest to przydatne, nie oddaje głębi emocjonalnej sytuacji. Potwierdzanie, z drugiej strony, to technika, która polega na uznaniu i zaakceptowaniu emocji lub wypowiedzi klienta, ale również nie wnika w ich złożoność. W praktyce terapeutycznej, wszystkie te techniki mają swoje miejsce, ale odzwierciedlenie jest szczególnie skuteczne w budowaniu relacji i dostrzeganiu emocji, co jest kluczowe w pracy z klientami przeżywającymi trudne sytuacje. Myląc te techniki, można utrudnić sobie lub klientowi głębsze zrozumienie emocji i problemów, co w efekcie wpływa na jakość terapii.