Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 10 lipca 2025 17:20
  • Data zakończenia: 10 lipca 2025 17:35

Egzamin zdany!

Wynik: 20/40 punktów (50,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie jest apteczne lekarstwo?

A. mikstura z sodowym metamizolem
B. maść siarkowa
C. zawiesina do stosowania zewnętrznego z benzokainą
D. 1% roztwór chlorowodorku papaweryny
Zawiesina do użytku zewnętrznego z benzokainą nie jest klasyfikowana jako lek apteczny w kontekście farmacji, ponieważ jej działanie opiera się głównie na znieczuleniu miejscowym, a nie na długofalowym leczeniu. Choć benzokaina ma swoje miejsce w terapii bólu, nie jest uznawana za substancję czynnie leczniczą w kontekście farmaceutycznym, co może prowadzić do zrozumienia, że nie wszystkie substancje stosowane w medycynie są lekami aptecznymi. Mikstura z metamizolem sodowym, znana z działania przeciwbólowego i przeciwgorączkowego, jest dostępna w różnych formach, jednak jej zastosowanie nie jest ograniczone do apteki, ponieważ często jest przepisywana przez lekarzy, ale jednocześnie iz partycypacji w aptecznych preparatach mogą wynikać różne ograniczenia. 1% roztwór chlorowodorku papaweryny, stosowany głównie w terapii skurczów mięśni gładkich, również nie kwalifikuje się jako typowy lek apteczny, gdyż jest stosowany w bardzo specyficznych wskazaniach i może być dostępny w ograniczonej formie. Wskazanie na maść siarkową jako lek apteczny może być pomylone z innymi substancjami, które faktycznie nie spełniają kryteriów dotyczących leków aptecznych. Kluczowym błędem jest zatem mylenie substancji leczniczych z preparatami stosowanymi w terapii objawowej, co może prowadzić do nieprawidłowych wniosków na temat ich klasyfikacji i zastosowania w praktyce klinicznej.
Pytanie 2

Produkt leczniczy apteczny to preparat medyczny

A. przygotowany w aptece na podstawie lekarstwa na receptę
B. przygotowany, wydawany w aptece na lekarstwo na receptę
C. przygotowany, wydawany w aptece bez lekarstwa na receptę
D. przygotowany w aptece zgodnie z normami farmakopealnymi
Lek apteczny, który jest sporządzony w aptece zgodnie z przepisem farmakopealnym, odnosi się do produktów leczniczych, które są przygotowywane na podstawie określonych norm i procedur określonych w farmakopei. Farmakopea to zbiór standardów dotyczących jakości, skuteczności i bezpieczeństwa leków, co zapewnia ich odpowiednią jakość. Przykładem mogą być leki indywidualnie przygotowywane dla pacjentów, które nie są dostępne w formie gotowej w aptekach. Te leki mogą być dostosowane do specyficznych potrzeb pacjenta, np. w przypadku alergii na składniki leku gotowego. Stosowanie farmakopealnych standardów jest kluczowe w praktyce aptecznej, ponieważ zapewnia, że leki są produkowane w kontrolowanych warunkach, co minimalizuje ryzyko błędów i zanieczyszczeń. Oprócz tego, leki sporządzane zgodnie z farmakopeą muszą być dokładnie dokumentowane, co ułatwia śledzenie ich historii i jakości, zgodnie z dobrymi praktykami w farmacji.
Pytanie 3

Aby uniknąć niezgodności recepturowej przy przygotowywaniu leku według przedstawionej recepty należy

Rp.
Balsami peruviani
Paraffini liq.     aa 1,0
Vaselini albi     ad 75,0
M.f.ung.
A. zamienić balsam peruwiański na ichtiol.
B. zamienić wazelinę białą na parafinę stałą.
C. rozpuścić balsam peruwiański w 10,0 g wody i wemulgować w mieszaninę wazeliny białej i parafiny ciekłej.
D. zamienić parafinę ciekłą na olej rycynowy.
Zamiana parafiny ciekłej na olej rycynowy jest zgodna z zasadami farmacji i pozwala na prawidłowe sporządzenie emulsji. Balsam peruwiański, który kluczowo wpływa na skuteczność leku, dobrze emulguje z olejem rycynowym, co umożliwia uzyskanie jednorodnej formy preparatu. W praktyce farmaceutycznej niezwykle istotne jest, aby składniki aktywne były odpowiednio mieszane, aby nie tylko poprawić ich biodostępność, ale również zapewnić stabilność i skuteczność końcowego produktu. Przykładem zastosowania oleju rycynowego w recepturze jest jego użycie w preparatach dermatologicznych, gdzie pełni funkcję zarówno emolientu, jak i nośnika dla substancji czynnych. W kontekście sporządzania leków ważne jest również przestrzeganie zasad dotyczących kompatybilności substancji, co znajduje odzwierciedlenie w farmakopei oraz regulacjach dotyczących jakości leków.
Pytanie 4

Który z podanych preparatów zalicza się do klasy antybiotyków makrolidowych?

A. Chloramphenicolum
B. Cefuroximum
C. Clotrimazolum
D. Clarithromycinum
Clarithromycinum to taki lek, który należy do makrolidów i jest bardzo przydatny przy różnych infekcjach bakteryjnych. Używa się go m.in. w przypadku zapalenia płuc czy jakichś zakażeń dróg oddechowych i skóry. Jak to działa? Makrolidy blokują syntezę białek w bakteriach, co sprawia, że one nie mogą przeżyć. Clarithromycinum ma naprawdę szeroki zasięg, działa np. na Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae. W praktyce często przepisuje się go, gdy ktoś ma uczulenie na penicyliny albo gdy bakterie są odporne na inne leki. Pamiętaj, żeby zawsze trzymać się dawkowania i czasu leczenia, żeby zmniejszyć ryzyko, że bakterie staną się oporne. Lekarze zazwyczaj robią też testy, żeby zobaczyć, czy dany patogen reaguje na clarithromycinum, co jest zgodne z tym, co się teraz robi w praktyce antybiotykowej.
Pytanie 5

Jakie stężenie detreomycyny występuje w maści, jeśli 10 gramów tego preparatu zawiera 150 miligramów substancji aktywnej?

A. 15%
B. 1,5%
C. 1%
D. 0,15%
Stężenie detreomycyny w maści obliczamy, dzieląc ilość substancji czynnej przez całkowitą masę preparatu, a następnie mnożąc przez 100, aby uzyskać wartość procentową. W tym przypadku mamy 150 mg detreomycyny w 10 g maści. Przeliczając jednostki, 10 g to 10 000 mg. Zatem stężenie wynosi (150 mg / 10 000 mg) * 100 = 1,5%. Takie obliczenia są kluczowe w farmaceutyce, gdyż pozwalają określić skuteczność i bezpieczeństwo leku. W przypadku detreomycyny, stosowanej w leczeniu infekcji, precyzyjne dawkowanie jest szczególnie istotne, by uniknąć działań niepożądanych. W praktyce farmaceutycznej, znajomość stężenia substancji czynnej umożliwia także odpowiednie dobranie dawek w zależności od ciężkości schorzenia oraz indywidualnych cech pacjenta. Dlatego tak ważne jest, aby farmaceuci i lekarze umieli poprawnie obliczać stężenie leków.
Pytanie 6

Jakim hydrotropowym solubilizatorem można zwiększyć rozpuszczalność kofeiny w wodzie?

A. sodu benzoesan
B. etylenodiamina
C. cukier glukozowy
D. cukier sacharozowy
Sodu benzoesan jest organicznym związkiem chemicznym, który działa jako solubilizator hydrotropowy, co oznacza, że może zwiększać rozpuszczalność niektórych substancji, takich jak kofeina, w wodzie. Mechanizm jego działania polega na obniżeniu napięcia powierzchniowego wody oraz stabilizacji miceli, co ułatwia rozpuszczanie substancji o niskiej rozpuszczalności. Przykładem praktycznego zastosowania sodu benzoesanu jest jego użycie w przemyśle farmaceutycznym, gdzie stosuje się go do formułowania roztworów zawierających kofeinę, co jest istotne w produkcji leków i suplementów diety. Zastosowanie odpowiednich solubilizatorów jest kluczowe w procesach technologicznych, aby zapewnić optymalną biodostępność składników aktywnych. W kontekście regulacyjnym, sodu benzoesan jest również akceptowany jako dodatek do żywności, co potwierdza jego względne bezpieczeństwo i skuteczność w zwiększaniu rozpuszczalności substancji.
Pytanie 7

Koszt produkcji leku recepturowego zawierającego antybiotyk (tzw. taksa laborum), zgodnie z aktualnymi regulacjami, jest uzależniony od

A. wartości zastosowanych surowców farmaceutycznych.
B. użytych opakowań.
C. tego, czy lek został wytworzony w warunkach aseptycznych.
D. ilości przygotowywanego leku.
Koszt wykonania leku recepturowego nie zależy od użytych opakowań, ilości sporządzanego leku czy wartości użytych surowców farmaceutycznych w pierwszej kolejności, chociaż te elementy mogą mieć wpływ na ogólne koszty produkcji. W przypadku opakowań, ich cena jest zazwyczaj ustalana niezależnie od metody wytwarzania leku, co oznacza, że nie są one kluczowym czynnikiem wpływającym na koszt taksy laborum. Ilość sporządzanego leku rzeczywiście wpływa na całkowity koszt, ale nie definiuje go w kontekście procedur aseptycznych. Wartość surowców farmaceutycznych również odgrywa rolę, jednak jest bardziej związana z ceną jednostkową leku niż z jego produkcją czy kosztami operacyjnymi. Typowym błędem myślowym jest założenie, że podstawowe składniki i ich ceny są najistotniejsze w kalkulacji kosztu wytwarzania leku, co ignoruje kluczowe aspekty jakościowe i bezpieczeństwa, które są zapewniane przez odpowiednie procedury aseptyczne. Dobrze zrozumieć, że w farmacji, gdzie bezpieczeństwo pacjentów jest priorytetem, koszty związane z jakością i procedurami aseptycznymi mają zasadnicze znaczenie dla całkowitego kosztu produkcji leku.
Pytanie 8

Preparaty takie jak Esceven, które zawierają escynę, działają na uszkodzone naczynia krwionośne w trzech aspektach: uszczelniającym, przeciwobrzękowym oraz przeciwwysiękowym. W jaki sposób powinny być stosowane te leki?

A. zewnętrznie oraz doustnie
B. jedynie doustnie
C. wyłącznie zewnętrznie
D. doustnie oraz parenteralnie
Ograniczanie stosowania preparatów zawierających escynę wyłącznie do jednej formy aplikacji, jak wewnętrznie czy zewnętrznie, jest błędnym podejściem do terapii. W rzeczywistości, leczenie schorzeń naczyniowych wymaga wieloaspektowego podejścia, które uwzględnia zarówno lokalne, jak i ogólnoustrojowe działanie leku. W przypadku odpowiedzi skoncentrowanych na stosowaniu wyłącznie wewnętrznym, można zauważyć typowy błąd myślowy, polegający na pominięciu roli miejscowego działania substancji czynnej, które jest kluczowe w leczeniu obrzęków oraz stanów zapalnych. Z kolei wybór opcji dotyczącej stosowania tylko zewnętrznego ignoruje korzyści płynące z terapii doustnej, która ma na celu poprawę funkcji naczyń krwionośnych w całym organizmie. Takie myślenie prowadzi do wniosków, które nie uwzględniają synergii, która powstaje przy jednoczesnym stosowaniu obu form preparatu. Standardy medyczne i praktyki kliniczne zalecają kompleksowe podejście do terapii, które wykorzystuje pełen potencjał preparatów, takich jak Esceven, dla maksymalizacji efektów terapeutycznych. Prawidłowe wykorzystanie escyny w terapii wymaga znajomości farmakologii oraz umiejętności dostosowania leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta, co jest niezbędne dla skuteczności terapii.
Pytanie 9

Jaką ilość jodu należy użyć do przygotowania 250,0 g płynu Lugola według podanego przepisu farmakopealnego?

IODI SOLUTIO AQUOSA

Przygotowanie
Kalii iodidum    2,0
Iodum            1,0
Aqua purificata 97,0
A. 2,58 g
B. 2,50 g
C. 1,00 g
D. 0,97 g
Odpowiedź 2,50 g jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisem farmakopealnym na przygotowanie 100 g płynu Lugola potrzebne jest 1 g jodu. W sytuacji, gdy przygotowujemy 250 g płynu, ilość jodu musi być proporcjonalnie zwiększona. Wykonując obliczenia: \n\n1 g jodu / 100 g płynu = x g jodu / 250 g płynu \n\nZ tego wynika, że x = (1 g * 250 g) / 100 g = 2,5 g jodu. \n\nTakie obliczenia są typowe w farmacji, gdzie dokładność i precyzja są kluczowe w przygotowywaniu roztworów. Płyn Lugola, stosowany w medycynie m.in. jako środek antyseptyczny oraz źródło jodu, wymaga staranności w przygotowaniu. Zachowanie właściwych proporcji nie tylko zapewnia skuteczność preparatu, ale również bezpieczeństwo jego stosowania. Warto również pamiętać, że zgodność z recepturą farmakopealną jest fundamentem praktyki farmaceutycznej, co podkreśla znaczenie zrozumienia zasad przygotowywania leków.
Pytanie 10

Jakie substancje można użyć do sporządzania czopków za pomocą czopkarki w aptece?

A. podłoża makrogolowe
B. masło kakaowe
C. podłoża hydrofilowe i liofilowe
D. masy żelatynowo-glicerolowe
Czopki na bazie masła kakaowego są jednymi z najczęściej stosowanych postaci leku w farmacji. Masło kakaowe, ze względu na swoje korzystne właściwości fizykochemiczne, jest idealnym materiałem do sporządzania czopków, ponieważ w temperaturze pokojowej jest stałe, a w temperaturze ciała topnieje, co pozwala na szybką i efektywną absorpcję substancji czynnej. W praktyce, czopki te są wykorzystywane zarówno w terapii farmakologicznej, jak i w celach diagnostycznych. Przykłady zastosowania obejmują leki przeciwbólowe, przeciwwymiotne czy leki stosowane w leczeniu hemoroidów. Dobór masła kakaowego jako podłoża dla czopków jest zgodny z wytycznymi obowiązującymi w farmacji, które podkreślają znaczenie właściwego doboru nośników dla skuteczności terapeutycznej. Warto również pamiętać, że masło kakaowe jest substancją dobrze tolerowaną przez pacjentów, co czyni je preferowanym wyborem w wielu sytuacjach klinicznych.
Pytanie 11

Jakie formy leku są dostępne w aptece pod nazwą Acidum ascorbinicum?

A. kapsułkach, systemach TTS
B. w maściach, roztworach, syropach
C. substancji do receptury, kropli do użytku zewnętrznego
D. drażetek, kropli do użytku wewnętrznego
Mimo że maści, roztwory i syropy są popularnymi formami farmaceutycznymi, nie są one stosowane w przypadku kwasu askorbinowego. Maści i roztwory zazwyczaj są wykorzystywane do aplikacji zewnętrznej i są odpowiednie dla substancji, które wymagają lokalizacji działania, co nie jest cechą kwasu askorbinowego. W przypadku syropów, chociaż mają one zastosowanie w terapii wielu substancji, kwas askorbinowy nie jest standardowo oferowany w tej formie ze względu na specyfikę jego dawkowania i działania. Z kolei substancje do receptury oraz krople do użytku zewnętrznego również nie są odpowiednie dla kwasu askorbinowego, ponieważ ich zastosowanie i forma podania nie odpowiadają standardom farmaceutycznym dla tej witaminy. Często zdarza się, że osoby niewłaściwie identyfikują formy leku, co wynika z braku znajomości ich właściwości farmakokinetycznych. Kwas askorbinowy jest substancją, która wymaga podania doustnego w formach, które zapewnią odpowiednią biodostępność i skuteczność. Zrozumienie właściwych form podania leku jest kluczowe dla skutecznej terapii i unikania błędów w leczeniu.
Pytanie 12

W powietrznym sterylizatorze czynnikiem eliminującym drobnoustroje jest

A. wilgotne, gorące powietrze
B. suche, gorące powietrze
C. para wodna pod normalnym ciśnieniem
D. para wodna pod zwiększonym ciśnieniem
Odpowiedź 'suche, gorące powietrze' jest jak najbardziej na miejscu. W sterylizatorach powietrznych działa to głównie na zasadzie konwekcji i kondukcji cieplnej. To znaczy, że wysoka temperatura powoduje denaturację mikroorganizmów, co w praktyce eliminuje je z powierzchni materiałów. Zazwyczaj proces ten zachodzi w temperaturze między 160 a 180 stopni Celsjusza przez określony czas, a wszystko to musi być zgodne z normami, takimi jak PN-EN 556-1. Z mojego doświadczenia wiem, że ta metoda jest używana w laboratoriach i w przemyśle medycznym, gdzie musimy bardzo uważać na eliminację patogenów. Co ciekawe, nie potrzebujemy tu dodatkowej wody, więc jest świetna do sterylizacji narzędzi, które mogłyby się uszkodzić pod wpływem wilgoci, na przykład narzędzi chirurgicznych czy niektórych tworzyw sztucznych. Dodatkowo, sucha sterylizacja jest skuteczna nie tylko w usuwaniu bakterii, ale też wirusów i grzybów, co sprawia, że jest naprawdę wszechstronna w zapewnieniu bezpieczeństwa mikrobiologicznego.
Pytanie 13

Jakie jest stężenie kwasu borowego w leku recepturowym przygotowanym według podanej recepty?

Rp.

Sol. Acidi borici             1,5:50,0
Spir. Vini                    ad 150,0
M. f. sol.
A. 1,0%
B. 2,0%
C. 3,0%
D. 1,5%
Pomimo, że odpowiedzi 2, 3 oraz 4 mogą wydawać się atrakcyjne, to każda z nich jest błędna z perspektywy obliczeń stężenia kwasu borowego w roztworze. Pierwszym typowym błędem jest nieprawidłowe zrozumienie, jak oblicza się stężenie procentowe. Niektórzy mogą mylnie przyjąć, że stężenie można obliczyć na podstawie subiektywnych odczuć dotyczących "silności" roztworu, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków. W przypadku wyboru 2,0% lub 3,0% można zauważyć skłonność do przeszacowywania stężenia substancji czynnej, co jest niebezpieczne nie tylko z punktu widzenia farmakologii, ale również w kontekście standardów jakości leków. Z kolei odpowiedź 1,5% może wynikać z nieprawidłowego zrozumienia proporcji masy kwasu borowego do masy całkowitej roztworu. W rzeczywistości, jeśli zastosujemy prawidłowe obliczenia, które polegają na podzieleniu masy substancji czynnej przez całkowitą masę roztworu i pomnożeniu przez 100, uzyskamy wynik 1%, co jest zgodne z praktyką farmaceutyczną. Znajomość tych zasad jest kluczowa dla farmaceutów, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów i skuteczność terapii. Dlatego tak istotne jest nie tylko dokonanie obliczeń, ale również ich odpowiednie zrozumienie w kontekście farmaceutycznym.
Pytanie 14

Przykładem klasycznego inhibitora enzymów mikrosomalnych, który jednocześnie hamuje metabolizm wielu leków, jest

A. diklofenak
B. fenobarbital
C. cymetydyna
D. kwas acetylosalicylowy
Fenobarbital jest lekiem, który można uznać za induktor enzymów metabolizujących leki, a nie inhibitor. Przyspiesza on metabolizm wielu substancji czynnych, co w praktyce może prowadzić do zmniejszenia ich skuteczności terapeutycznej. Ponadto, kwas acetylosalicylowy oraz diklofenak to leki przeciwzapalne, które nie mają działania inhibitory na enzymy mikrosomalne. Kwas acetylosalicylowy działa poprzez hamowanie cyklooksygenazy, co wpływa na syntezę prostaglandyn, natomiast diklofenak działa w podobny sposób, jednak żaden z tych leków nie wpływa na metabolizm innych leków tak, jak cymetydyna. Typowym błędem myślowym w tym przypadku jest mylenie działania inhibitorów i induktorów enzymatycznych. Niezrozumienie tych mechanizmów może prowadzić do niewłaściwego doboru terapii, a także do wystąpienia niepożądanych interakcji lekowych. Właściwa interpretacja działania leków oraz ich wpływu na enzymy wątrobowe jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności leczenia, co jest zgodne z najlepszymi praktykami medycznymi i wytycznymi w zakresie farmakologii.
Pytanie 15

Wyznacz molowe stężenie roztworu NaOH, jeśli do miareczkowania 25 mL tego roztworu użyto 10 mL roztworu HCl o stężeniu 0,1 mol/L?

A. 2,5 mol/L
B. 0,4 mol/L
C. 0,25 mol/L
D. 0,04 mol/L
Podczas analizy błędnych odpowiedzi, warto zwrócić uwagę na typowe mylne podejścia. Osoby, które wskazały stężenie 0,25 mol/L, mogą myśleć, że obliczając stężenie, wystarczy podzielić objętość HCl przez objętość NaOH, nie uwzględniając równowagi reakcji chemicznej, co prowadzi do niepoprawnych wyników. Z kolei odpowiedź 0,4 mol/L mogła wyniknąć z błędnej interpretacji proporcji molowych między reagentami, co jest kluczowe dla określenia stężenia. Odpowiedzi na poziomie 2,5 mol/L wskazują na zrozumienie tematu na bardzo podstawowym poziomie, gdzie uczestnicy mogą pomylić użycie jednostek miary, nie doceniając znaczenia konwersji objętości i stężenia do wspólnej jednostki, jaką jest mol/L. Prawidłowe podejście do obliczeń chemicznych wymaga zrozumienia, że stężenie molowe to stosunek moli substancji do objętości roztworu, a nie wynik prostych działań arytmetycznych. Właściwe zrozumienie chemicznych zasad obliczeń jest fundamentem w praktyce laboratoryjnej, a także w przemyśle chemicznym, gdzie precyzyjność ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności produkcji.
Pytanie 16

Dextrosum jest terminem o podobnym znaczeniu do

A. sacharozy
B. laktozy
C. glukozy
D. skrobi
Dextrosum, znane również jako D-glukoza, to jeden z najważniejszych monosacharydów, który pełni kluczową rolę w metabolizmie energetycznym organizmów żywych. Jest to izomer glukozy, który jest źródłem energii dla komórek oraz niezbędnym substratem w wielu szlakach biochemicznych. Przykładem zastosowania dextrosum jest jego wykorzystanie w medycynie, gdzie stosuje się go do leczenia hipoglikemii, czyli stanu niedoboru glukozy we krwi. Dextrosum jest także istotny w przemyśle spożywczym, gdzie często występuje w napojach energetycznych i suplementach, jako szybko przyswajalne źródło energii. Jako cukier prosty, dextrosum łatwo wchłania się przez błony śluzowe i jest natychmiastowo wykorzystywany przez organizm, co czyni go idealnym składnikiem dla sportowców potrzebujących szybkiego zastrzyku energii. Przestrzeganie odpowiednich norm dotyczących stosowania dextrosum, zwłaszcza w kontekście suplementacji, jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie dietetyki i żywienia.
Pytanie 17

Preparat Detreomycyna 2% zawiera jaką substancję czynna?

A. erytromycynę
B. chloramfenikol
C. amoksycylinę
D. chlorotetracyklinę
Wybór chlorotetracykliny, amoksycyliny lub erytromycyny jako składników Detreomycyny 2% jest nieprawidłowy, ponieważ te substancje czynne różnią się mechanizmem działania oraz zakresem zastosowania w porównaniu do chloramfenikolu. Chlorotetracyklina jest antybiotykiem z grupy tetracyklin, który działa na bakterie poprzez hamowanie syntezy białek, jednak nie jest składnikiem Detreomycyny. Amoksycylina, będąca antybiotykiem z grupy penicylin, jest stosowana w leczeniu infekcji bakteryjnych, ale jest skuteczna głównie w przypadku bakterii Gram-dodatnich i niektórych Gram-ujemnych, co sprawia, że nie jest odpowiednia w kontekście Detreomycyny. Erytromycyna, z kolei, jest makrolidem, który także hamuje syntezę białek, ale z innym profilem działania oraz zastosowaniem, szczególnie w infekcjach dróg oddechowych. Wybór tych substancji może wynikać z błędnego zrozumienia ich właściwości, a także ich stosowania w nieodpowiednich wskazaniach. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że w przypadku Detreomycyny 2% kluczowym składnikiem jest chloramfenikol, który jest szeroko stosowany w leczeniu zakażeń wymagających precyzyjnego i skutecznego działania przeciwbakteryjnego, zgodnego z aktualnymi standardami medycznymi.
Pytanie 18

Mała ilość etanolu 96% v/v jest konieczna podczas mielenia w moździerzu?

A. siarczanu miedzi
B. mentolu
C. mocznika
D. kwasu borowego
Odpowiedź wskazująca mentol jako substancję, dla której niewielka ilość etanolu 96% v/v jest niezbędna podczas rozdrabniania w moździerzu, jest prawidłowa z kilku powodów. Mentol, będący organicznym związkiem chemicznym, ma właściwości, które sprawiają, że jego rozdrabnianie w obecności rozpuszczalnika, takiego jak etanol, jest korzystne. W procesie mielenia mentolu w moździerzu, etanol działa jako substancja rozpuszczająca, co ułatwia osiągnięcie jednorodnej konsystencji i poprawia efektywność ekstrakcji cennych składników. Użycie etanolu 96% v/v jest zgodne z standardami farmaceutycznymi, które zalecają stosowanie odpowiednich rozpuszczalników w przygotowywaniu leków i substancji aktywnych. Przykładem zastosowania jest przygotowanie ekstraktów roślinnych lub formulacji farmaceutycznych, gdzie kluczowe jest uzyskanie wysokiej jakości produktu finalnego. W praktyce, rozdrabnianie mentolu z etanolem umożliwia lepsze uwalnianie aromatów i właściwości terapeutycznych, co ma istotne znaczenie dla ich zastosowania w aromaterapii oraz przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym.
Pytanie 19

Nie można podawać dożylnie

A. liposomów
B. roztworów na bazie wody
C. emulsji wodno-olejowych
D. roztworów na bazie oleju
Roztwory olejowe nie są stosowane do podawania dożylnego z uwagi na ich fizykochemiczne właściwości, które mogą prowadzić do poważnych powikłań. Podawanie substancji olejowych intrawaskularnie może prowadzić do zatorów, ponieważ olej nie rozpuszcza się w wodzie i nie jest kompatybilny z krążącą krwią. Zamiast tego, do podania dożylnego stosuje się roztwory wodne, które są w stanie szybko i efektywnie dyfundować w organizmie. Przykładami są roztwory izotoniczne, takie jak sól fizjologiczna czy roztwory glukozy. W praktyce, standardy terapeutyczne, takie jak wytyczne dotyczące żywienia dożylnego, jasno określają, że wszelkie emulsje o/w (olej w wodzie) mogą być stosowane w określonych warunkach, ale roztwory olejowe muszą być zarezerwowane do innych form podania, takich jak infuzje dożołądkowe. Dobre praktyki kliniczne sugerują, aby unikać podawania substancji olejowych dożylnie ze względu na ryzyko powikłań związanych z ich obecnością w krążeniu krwi.
Pytanie 20

Który z wymienionych olejów posiada najsilniejsze właściwości przeczyszczające?

A. Jecoris aselli oleum
B. Ricini oleum
C. Lini oleum
D. Rapae oleum
Ricini oleum, czyli olej rycynowy, jest znanym środkiem przeczyszczającym, który działa poprzez stymulację motoryki jelit. Substancje czynne zawarte w oleju rycynowym, głównie rycynoleinian, działają drażniąco na błonę śluzową jelit, co prowadzi do zwiększenia perystaltyki i przyspieszenia wydalania treści pokarmowej. W praktyce, olej rycynowy może być stosowany w leczeniu zaparć lub jako środek przeczyszczający przed zabiegami chirurgicznymi. Warto jednak pamiętać, że należy go stosować z ostrożnością, ponieważ nadmierne dawkowanie może prowadzić do skurczów jelit oraz odwodnienia. Standardowe dawkowanie to zazwyczaj 15-30 ml oleju rycynowego, a jego efekty mogą być odczuwalne już po 2-6 godzinach od spożycia. Dobrym zwyczajem jest także konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem kuracji, aby upewnić się, że nie ma przeciwwskazań do stosowania oleju rycynowego w danym przypadku.
Pytanie 21

Etykiety przed użyciem należy zmieszać, lecz nie powinno się ich dołączać do opakowania zawierającego

A. roztwór wodny
B. zawiesinę
C. emulsję
D. mieszankę
Odpowiedź 'roztwór wodny' jest prawidłowa, ponieważ etykiety informujące o konieczności zmieszania substancji przed użyciem są szczególnie istotne w przypadku substancji, które są w stanie roztworu wodnego. Roztwory wodne są jednymi z najczęściej stosowanych form farmaceutycznych i laboratoryjnych, w których substancje aktywne są rozpuszczane w wodzie. W praktyce, etykiety te służą do zapewnienia, że użytkownik pozostaje świadomy potrzeby dokładnego wymieszania substancji, aby uzyskać jednorodny produkt. Na przykład, w przypadku roztworów do infuzji, brak dokładnego wymieszania może prowadzić do nieprawidłowego dawkowania substancji czynnych, co z kolei może wpływać na bezpieczeństwo pacjenta. W branży farmaceutycznej i chemicznej kluczowe jest przestrzeganie standardów, takich jak GMP (Dobre Praktyki Wytwarzania), które nakładają obowiązek odpowiedniego oznakowania i instrukcji dotyczących obsługi produktów. Odpowiednie etykiety pomagają w utrzymaniu wysokiej jakości i bezpieczeństwa produktów.
Pytanie 22

Dawka maksymalna dobowa chlorowodorku efedryny podanego doustnie wynosi 0,15 g. Jaką maksymalną ilość chlorowodorku efedryny należy wpisać w miejsce "X" w przedstawionej recepcie, jeżeli lek jest przeznaczony dla trzyletniego dziecka? Do obliczeń zastosuj wzór Younga:

Dd = wiek dziecka(lata)
wiek dziecka(lata) + 12  · Maksymalna dawka dla dorosłych (wg FP)
Rp.
Ephedrini hydrochloridi  X
Aquae                       5,0
Thymi sirupi ad           120,0
M.f. Mixt.
S. 2 x dz. łyżeczkę (6,0 g) dla dziecka lat 3
A. 0,300 g
B. 0,030 g
C. 0,150 g
D. 0,100 g
Wybór innej odpowiedzi niż 0,300 g może wynikać z kilku nieporozumień dotyczących dawkowania chlorowodorku efedryny. Odpowiedzi takie jak 0,100 g czy 0,150 g mogą sugerować niepełne zrozumienie zasad obliczania dawek leków u dzieci. Często zdarza się, że osoby podejmujące próbę obliczeń nie biorą pod uwagę, że maksymalna dawka dla dzieci może być wyższa niż te wartości. Zastosowanie niewłaściwego przelicznika, np. zbyt małej ilości miligramów na kilogram masy ciała, prowadzi do błędnych obliczeń, co może skutkować nieodpowiednim dawkowanie leku. Ponadto, pominięcie kontekstu klinicznego, w jakim lek jest stosowany, może zaburzyć ocenę rzeczywistej dawki potrzebnej pacjentowi. Zachowanie ostrożności w przypadku dawek dla dzieci jest kluczowe, z uwagi na ich szczególną wrażliwość na leki, dlatego warto korzystać z dostępnych narzędzi oraz zaleceń medycznych, aby obliczenia były jak najbardziej precyzyjne. Prowadzi to do sytuacji, w której lekarz, kierując się tylko ogólnymi zasadami, może zalecić niewłaściwą dawkę, co stwarza ryzyko dla pacjenta. Ważne jest, aby zawsze konsultować się z dokumentacją medyczną oraz zaleceniami dotyczącymi dawkowania, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych pomyłek w leczeniu.
Pytanie 23

Który składnik leku recepturowego działa jako środek konserwujący?

Rp.
Tritici amyli                        10,0
Zinci oxidi                          10,0
Glyceroli                            90,0
Methylis parahydroxybenzoatis         0,2
Aquae purificatae                    15,0
M.f. susp.
A. Glicerol.
B. p-hydroksybenzoesan metylu.
C. Skrobia pszeniczna.
D. Cynku tlenek.
Wybór odpowiedzi niewłaściwych, takich jak tlenek cynku, glicerol czy skrobia pszeniczna, często wynika z niepełnego zrozumienia ról, jakie różne substancje pełnią w formulacjach farmaceutycznych. Tlenek cynku jest stosowany jako środek przeciwzapalny i ściągający, co czyni go doskonałym składnikiem w produktach przeznaczonych do łagodzenia podrażnień skóry, ale nie ma właściwości konserwujących. Glicerol, z kolei, jest humektantem, co oznacza, że przyciąga wilgoć do skóry, a także działa jako rozpuszczalnik, jednak jego zastosowanie nie wiąże się z zapobieganiem rozwojowi mikroorganizmów. Skrobia pszeniczna, będąca składnikiem wypełniającym, nie ma żadnych właściwości konserwujących i nie wpływa na stabilność mikrobiologiczną produktu. Te nieporozumienia mogą prowadzić do błędnego postrzegania ról różnych związków, co jest częstym problemem w nauczaniu o recepturach i formulacjach. Ważne jest, aby zrozumieć, że każdy składnik ma swoje specyficzne przeznaczenie i nie można go stosować zamiennie. Praktyczne podejście do nauki o recepturach powinno obejmować analizę nie tylko funkcji poszczególnych substancji, ale również ich interakcji oraz wpływu na właściwości końcowego produktu. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla skutecznego i bezpiecznego tworzenia preparatów farmaceutycznych.
Pytanie 24

Który z syropów zawiera w swoim składzie chlorowodorek efedryny?

A. Sirupus Plantaginis
B. Althaeae sirupus
C. Tussipect
D. Thymi sirupus compositus
Tussipect jest syropem, który zawiera efedrynę chlorowodorek, substancję czynna znaną ze swoich właściwości rozszerzających oskrzela i działających przeciwkaszlowo. Efedryna jest stosowana w leczeniu schorzeń układu oddechowego, takich jak astma oskrzelowa, a także w przypadkach, gdy konieczne jest złagodzenie objawów kaszlu z powodu podrażnienia dróg oddechowych. Zasadniczo, Tussipect jest wykorzystywany w terapii kaszlu i przeziębienia, co czyni go ważnym narzędziem w praktyce klinicznej. Zgodnie z zaleceniami ekspertów, preparaty z efedryną powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami specjalistów, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych, takich jak wzrost ciśnienia krwi czy tachykardia. Wiedza o składnikach aktywnych w lekach jest kluczowa przy wyborze odpowiedniej terapii, dlatego istotne jest, aby farmaceuci i lekarze byli dobrze zaznajomieni z właściwościami takich substancji jak efedryna, oraz ich zastosowaniami w praktyce medycznej.
Pytanie 25

Niesteroidowe leki przeciwzapalne powinny być stosowane z ostrożnością w połączeniu

A. z pochodnymi kumaryny
B. z opioidami
C. z cefalosporynami
D. z lekami przeciwhistaminowymi
Wybór innych opcji do połączenia z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, takimi jak leki przeciwhistaminowe, cefalosporyny czy opioidy, nie prowadzi typowo do tak poważnych interakcji jak w przypadku pochodnych kumaryny. Leki przeciwhistaminowe, takie jak ceteryzyna, są stosowane w leczeniu alergii i nie wykazują istotnych interakcji z NLPZ, co czyni je bezpiecznymi do stosowania razem z tymi lekami w kontekście bólu i stanu zapalnego. Cefalosporyny to grupa antybiotyków, która generalnie nie wpływa na działanie NLPZ ani nie zwiększa ryzyka krwawień. Opioidy, takie jak morfina czy oksykodon, są często stosowane w połączeniu z NLPZ w celu uzyskania synergicznego efektu przeciwbólowego. Trzeba jednak pamiętać, że chociaż można je stosować razem, to ich połączenie może zwiększać ryzyko działań niepożądanych, takich jak depresja oddechowa. Typowym błędem myślowym jest zatem zakładanie, że wszystkie leki przeciwbólowe i przeciwzapalne mają takie samo ryzyko interakcji. W rzeczywistości, kluczowa jest znajomość mechanizmów działania oraz potencjalnych interakcji pomiędzy lekami, co pozwala na ich odpowiednie łączenie w terapii. W każdej sytuacji należy dążyć do zapewnienia pacjentowi najbezpieczniejszej terapii, co wymaga dokładnej analizy historii choroby i aktualnie stosowanych leków.
Pytanie 26

Na recepcie, dla Zasłużonego Dawcy Przeszczepu, w miejscu oznaczonym dodatkowymi uprawnieniami znajduje się symbol

A. IB
B. IW
C. PO
D. ZK
Symbol ZK oznacza Zasłużonego Dawcę Przeszczepu, co jest istotnym elementem na recepcie. Osoby, które oddały narządy do transplantacji, mogą korzystać z dodatkowych uprawnień zdrowotnych, co powinno być wyraźnie zaznaczone na recepcie. Stosowanie symbolu ZK nie tylko ułatwia identyfikację pacjentów z tym statusem, ale także gwarantuje im dostęp do odpowiednich świadczeń zdrowotnych. Na przykład, Zasłużeni Dawcy Przeszczepu mogą mieć prawo do zniżek na leki lub inne usługi medyczne. W praktyce, przy przepisywaniu leków, lekarze muszą być świadomi tych uprawnień, aby zapewnić pacjentom wsparcie, które im przysługuje. Należy również pamiętać, że znajomość i stosowanie tych symboli jest zgodne z dobrymi praktykami w systemie opieki zdrowotnej, co ma na celu poprawę jakości usług oraz podniesienie standardów opieki nad pacjentami.
Pytanie 27

Spożywanie simwastatyny razem z sokiem grejpfrutowym, który działa jako inhibitor cytochromu P-450, może doprowadzić do

A. wzmożenia wchłaniania simwastatyny
B. zwiększenia tempa metabolizmu simwastatyny
C. wzrostu stężenia simwastatyny we krwi
D. wzmożenia efektu pierwszego przejścia
Simwastatyna jest lekiem stosowanym w terapii hiperlipidemii, który podlega metabolizmowi przez cytochrom P-450, zwłaszcza CYP3A4. Sok grejpfrutowy jest znanym inhibitorem cytochromu P-450, co oznacza, że hamuje aktywność enzymów odpowiedzialnych za metabolizowanie leków w wątrobie. Spożycie soku grejpfrutowego w połączeniu z simwastatyną prowadzi do zmniejszenia jej metabolizmu, co skutkuje wzrostem stężenia tego leku we krwi. Taki stan zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak miopatia czy rabdomioliza. W praktyce klinicznej zaleca się unikanie spożywania soku grejpfrutowego przez pacjentów przyjmujących simwastatynę, co stanowi ważny aspekt terapii. Warto zwrócić uwagę na zasady farmakoterapii, które wskazują na konieczność informowania pacjentów o potencjalnych interakcjach pokarmowych z lekami, aby zminimalizować ryzyko powikłań. Zatem, w przypadku pacjentów przyjmujących simwastatynę, edukacja dotycząca diety jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności leczenia.
Pytanie 28

Zastosowanie w leczeniu owsicy wymaga użycia

A. pyrantelu
B. paklitakselu
C. perazyny
D. petydyny
Pyrantel jest lekiem przeciwpasożytniczym stosowanym w leczeniu owsicy, która jest spowodowana przez pasożyty jelitowe, takie jak owsiki (Enterobius vermicularis). Działa poprzez paraliżowanie mięśni pasożytów, co prowadzi do ich wydalenia z organizmu. Pyrantel jest stosowany w postaci doustnej i jest dobrze tolerowany przez pacjentów, co czyni go preferowanym wyborem w terapii owsicy, zwłaszcza u dzieci. Ważne jest, aby podawać lek zgodnie z zaleceniami lekarza oraz przestrzegać zaleceń dotyczących higieny, aby zapobiec reinfekcji. W praktyce klinicznej pyrantel jest często stosowany w pojedynczej dawce, co zwiększa wygodę terapii. Dodatkowo, ze względu na szerokie spektrum działania, może być również stosowany w przypadku innych inwazji pasożytniczych, co czyni go wszechstronnym lekiem w terapii. W kontekście standardów leczniczych, pyrantel znajduje się na liście podstawowych leków WHO, co potwierdza jego skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.
Pytanie 29

Fenoloftaleina używana jako wskaźnik w alkacymetrii w roztworze zasadowym ma kolor

A. bezbarwny
B. żółty
C. pomarańczowy
D. malinowy
Fenoloftaleina jest organicznym związkiem chemicznym, który pełni funkcję wskaźnika pH w alkacymetrii. W roztworze zasadowym, przy pH powyżej 8,2, fenoloftaleina zmienia barwę na malinową, co pozwala na łatwe określenie momentu osiągnięcia alkalicznego środowiska. Jest to bardzo przydatne w titracji kwasów i zasad, gdzie precyzyjne rozpoznanie punktu równoważnikowego jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Zastosowanie fenoloftaleiny znajduje się nie tylko w laboratoriach chemicznych, ale również w edukacji, gdzie ułatwia studentom zrozumienie zasad działania wskaźników. W praktyce, jej obecność w roztworze zasadowym informuje nas o środowisku chemicznym, co jest istotne w wielu procesach przemysłowych, takich jak produkcja detergentów czy obróbka wody. Dobre praktyki laboratoryjne wymagają stosowania odpowiednich wskaźników w zależności od rodzaju analizy, co czyni fenoloftaleinę jednym z najpopularniejszych wyborów w zakresie wskaźników pH.
Pytanie 30

Która z substancji farmakologicznych znajduje zastosowanie w produktach podawanych "per rectum"?

A. Doksycyclinum
B. Metoprololum
C. Amoksycyllinum
D. Pyralginum
Amoksycyllinum jest antybiotykiem z grupy penicylin, stosowanym głównie w leczeniu infekcji bakteryjnych. Jego forma podania jest zazwyczaj doustna lub dożylna, co wynika z potrzeby osiągnięcia odpowiedniego stężenia leku we krwi w celu efektywnego zwalczania patogenów. Podawanie go 'per rectum' nie jest standardową praktyką, gdyż może prowadzić do niewłaściwego wchłaniania oraz suboptymalnych wyników terapeutycznych. Doksycyclinum, należące do grupy tetracyklin, również nie jest podawane w formie doodbytniczej, ponieważ jego działanie terapeutyczne opiera się na wchłanianiu z układu pokarmowego, a stosowanie go 'per rectum' może zmniejszać jego skuteczność. Metoprolol, beta-bloker, jest stosowany w terapii nadciśnienia tętniczego oraz chorób serca, jednak jego podawanie 'per rectum' nie ma uzasadnienia klinicznego, ponieważ nie jest to droga, która zapewnia optymalne wchłanianie leku. W przypadku tych trzech substancji, kluczowym błędem myślowym jest przypisanie im zastosowania doodbytniczego bez zrozumienia mechanizmów działania i właściwości farmakokinetycznych. Zrozumienie, które leki mogą być podawane tą drogą, wymaga wiedzy na temat farmakologii oraz praktyki klinicznej związanej z każdą substancją czynnikową.
Pytanie 31

Pregabalina jest pochodną kwasu gamma-aminomasłowego używaną w terapii skojarzonej w przypadku częściowych napadów padaczkowych u osób dorosłych. Inne wskazanie do jej aplikacji to

A. uogólnione zaburzenia lękowe
B. nadmierna senność
C. zaparcia
D. zastoinowa niewydolność serca
Pregabalina, będąca pochodną kwasu gamma-aminomasłowego, jest stosunkowo nowym lekiem, który znajduje zastosowanie nie tylko w leczeniu padaczki, ale także w terapii uogólnionych zaburzeń lękowych. Jest to szczególnie istotne w kontekście leczenia pacjentów z problemami lękowymi, ponieważ pregabalina działa na układ nerwowy, zmniejszając nadmierną aktywność neuronów, co przekłada się na redukcję objawów lękowych. W praktyce klinicznej, pacjenci z uogólnionymi zaburzeniami lękowymi mogą odczuwać poprawę samopoczucia już po kilku tygodniach stosowania leku. Odniesienie się do standardów leczenia opublikowanych przez takie organizacje jak American Psychiatric Association czy National Institute for Health and Care Excellence podkreśla znaczenie pregabaliny jako skutecznej opcji terapeutycznej w przypadku pacjentów, którzy nie reagują na tradycyjne metody leczenia zaburzeń lękowych, w tym terapię poznawczo-behawioralną i inne leki przeciwdepresyjne. Dodatkowo, stosowanie pregabaliny w terapii bólu neuropatycznego wskazuje na jej wszechstronność i potwierdza jej zastosowanie w szerokim zakresie problemów psychiatrycznych i neurologicznych.
Pytanie 32

Do kiedy należy przechowywać receptę zrealizowaną w dniu 01.07.2016 roku?

Fragment rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich

§ 28.1. Recepty oraz wystawione na ich podstawie odpisy recept są przechowywane w aptece w sposób uporządkowany, pogrupowane według daty realizacji recepty.
2. Do celów kontroli przez Inspekcję Farmaceutyczną oraz Narodowy Fundusz Zdrowia recepty są przechowywane w aptece (......), przez okres 5 lat licząc od zakończenia roku kalendarzowego, w którym:
1) nastąpiła refundacja – w przypadku recept na refundowane leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne;
2) zostały realizowane – w przypadku recept innych niż określone w pkt 1.
A. 01.07.2020 r.
B. 31.12.2020 r.
C. 31.12.2021 r.
D. 01.07.2021 r.
Wybór daty, takiej jak 31.12.2020 r. czy 01.07.2021 r., wskazuje na niepełne zrozumienie zasad przechowywania dokumentacji medycznej. W przypadku recept, kluczowe jest uwzględnienie pełnego okresu pięciu lat od zakończenia roku, w którym recepta została zrealizowana. Odpowiedzi 31.12.2020 r. oraz 01.07.2021 r. sugerują, że użytkownik myli się w obliczeniach lub nie bierze pod uwagę, że przepisy mówią o zakończeniu roku kalendarzowego. Jeśli przepis został zrealizowany 1 lipca 2016 roku, to zakończenie roku kalendarzowego przypada na 31 grudnia 2016 roku. Następnie dodajemy pięć lat, co prowadzi nas do daty 31 grudnia 2021 roku. Niezrozumienie tego procesu może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, jak na przykład utrata dokumentacji, co jest niezgodne z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej. Ponadto, niewłaściwe odpowiedzi, takie jak 31.12.2021 r., mogą sugerować zbyt optymistyczne podejście do obowiązków związanych z archiwizacją, co stawia pod znakiem zapytania profesjonalizm i kompetencje w zakresie zarządzania dokumentacją medyczną. W obliczu rosnących wymagań prawnych w zakresie ochrony danych pacjentów, znajomość takich zasad staje się kluczowa dla każdej osoby pracującej w sektorze zdrowia.
Pytanie 33

Do produkcji maści o działaniu głębokim (maści endodermalne) wykorzystuje się

A. ciekłą parafinę oraz smalec wieprzowy
B. oleje utwardzone i wazelinę żółtą
C. smalec wieprzowy i lanolinę bezwodną
D. wazelinę białą oraz lanolinę bezwodną
Wybór niewłaściwych składników do produkcji maści o działaniu głębokim może prowadzić do znacznego zmniejszenia efektywności terapeutycznej. Para fina ciekła, chociaż jest powszechnie stosowana w kosmetykach oraz maściach, nie posiada właściwości emolientowych na poziomie porównywalnym do smalcu wieprzowego. Jej głównym zastosowaniem jest działanie jako rozpuszczalnik, co nie sprzyja wnikaniu substancji czynnych w głąb skóry. Stosowanie wazeliny białej i lanoliny bezwodnej również może okazać się nietrafione, gdyż wazelina ma tendencję do tworzenia silnej bariery okluzyjnej, co może ograniczać wchłanianie składników aktywnych. W przypadku olejów utwardzonych i wazeliny żółtej, ich zastosowanie w formulacji maści endodermalnych nie jest uzasadnione ich właściwościami chemicznymi oraz fizycznymi, które w dużej mierze nie sprzyjają penetracji dermalnej. Typowym błędem jest zakładanie, że każdy emolient może spełniać rolę nośnika substancji czynnych, co w praktyce nie zawsze znajduje potwierdzenie w badaniach. Wiedza o właściwościach i interakcjach składników jest kluczowa w procesie formulacji, stąd ważne jest, aby przy wyborze składników kierować się sprawdzonymi praktykami branżowymi oraz literaturą naukową.
Pytanie 34

Z jednej części roślinnego surowca o silnym działaniu, chyba że lekarz zaleci inaczej, sporządza się

A. 20 części odwaru
B. 50 części odwaru
C. 10 części odwaru
D. 100 części odwaru
Wybór innych proporcji, takich jak 20, 10 lub 50 części odwaru, wynika często z niepełnego zrozumienia zasady działania surowców roślinnych o silnym działaniu. Wiele osób może sądzić, że mniejsze stężenie substancji czynnych w odwarze może być bardziej bezpieczne, jednak w rzeczywistości może to prowadzić do nieefektywności terapeutycznej. W przypadku surowców o silnym działaniu, takich jak korzeń żeń-szenia czy liście miłorzębu japońskiego, zastosowanie zbyt małej ilości wody może skutkować niedostatecznym uwolnieniem kluczowych składników aktywnych. To z kolei może prowadzić do frustracji pacjentów, którzy nie odczuwają oczekiwanych efektów terapeutycznych. Ponadto, w kontekście standardów i dobrych praktyk w medycynie roślinnej, istotne jest, aby stosować się do uznanych proporcji, które bazują na tradycyjnych metodach wytwarzania preparatów roślinnych. Niezrozumienie tych zasad często prowadzi do błędnych wniosków i niemożności prawidłowego zastosowania roślinnych środków leczniczych. Efektywność leków roślinnych jest ściśle związana z ich przygotowaniem, stąd kluczowe jest trzymanie się sprawdzonych proporcji, aby zapewnić pacjentom optymalną dawkę substancji czynnych.
Pytanie 35

Średnia gęstość roztworu Devikap to 1,10 g/mL. Oblicz, ile preparatu Devikap należy użyć przy sporządzaniu leku recepturowego według podanej recepty z uwzględnieniem informacji z ulotki.

Fragment ulotki leku

DEVIKAP
Cholecalciferolum
15 000 j.m./mL, płyn doustny

Skład
1 mL (ok. 30 kropli) zawiera 15 000 j.m. cholekalcyferolu (Cholecalciferolum).

Substancje pomocnicze: makrogolglicerolu rycynooleinian, sacharoza (250 mg/mL), disodu fosforan dwuwodny lub dwunastowodny, kwas cytrynowy jednowodny, aromat anyżowy, alkohol benzylowy (15 mg/mL), woda oczyszczona.

1 kropla zawiera około 500 j.m. witaminy D3.

Rp.
Vit. A liq.100 000 j.m.
Vit. D liq.45 000 j.m.
Ung. Cholesteroliad 100,0
M.f.ung.
A. 2,20 g
B. 4,09 g
C. 3,30 g
D. 4,50 g
Wybór innej odpowiedzi może wynikać z kilku typowych błędów obliczeniowych oraz nieporozumień dotyczących zagadnienia. Na przykład, jeśli ktoś wskazał 2,20 g lub 4,09 g, może to wynikać z błędnego przeliczenia objętości roztworu na jego masę. Nie uwzględniając gęstości roztworu, można uznać, że w 3 ml roztworu znajdują się jedynie 2,20 g, co jest niezgodne z danymi dostarczonymi w pytaniu. Ponadto, wybór 4,50 g może sugerować, że osoba odpowiadająca błędnie obliczyła ilość preparatu na podstawie nieprawidłowych założeń dotyczących ilości substancji czynnej w roztworze. W praktyce, kluczowe jest zrozumienie, że gęstość roztworu jest istotnym parametrem, który należy brać pod uwagę przy przeliczaniu objętości na masę. Niezrozumienie tego aspektu prowadzi do nieefektywnego dawkowania oraz potencjalnych błędów w farmakoterapii. Dlatego, w kontekście edukacji farmaceutycznej, ważne jest, aby studenci oraz praktykujący farmaceuci mieli solidne podstawy w zakresie obliczeń farmaceutycznych oraz poprawnego interpretowania danych dotyczących preparatów. Właściwa analiza i umiejętność podejmowania decyzji na podstawie rzetelnych informacji są kluczowe dla zachowania standardów jakości w produkcji leków.
Pytanie 36

Co oznacza łaciński skrót "ad us.int."?

A. podziel na równe części
B. do użycia wewnętrznego
C. uzupełnij do wymaganej ilości
D. do użycia zewnętrznego
Nieprawidłowe odpowiedzi sugerują niepoprawne zrozumienie kontekstów, w jakich używa się łacińskich terminów w dokumentacji medycznej. Na przykład, pierwsza odpowiedź 'daj w równych częściach' może budzić wątpliwości, ponieważ nie odnosi się bezpośrednio do kontekstu użycia w medycynie ani farmacji. Tego rodzaju interpretacje mogą prowadzić do mylnych wniosków na temat stosowania leków czy materiałów medycznych. Z kolei odpowiedź 'do użytku zewnętrznego' jest sprzeczna z duchem tego skrótu, który jednoznacznie wskazuje na wewnętrzne użycie, co jest istotne dla zarządzania bezpieczeństwem pacjentów i kontrolowania stosowania produktów. Odpowiedź 'uzupełnij do podanej ilości' również nie ma związku z rzeczywistym znaczeniem skrótu, co może sugerować, że można stosować go w kontekście logistyki, zamiast właściwego użycia w medycynie. Takie podejścia mogą prowadzić do błędów w praktyce, w tym do niewłaściwego stosowania leków czy sprzętu medycznego, co stanowi naruszenie standardów bezpieczeństwa. Dlatego ważne jest, aby dokładnie rozumieć terminologię i jej zastosowanie w odpowiednich kontekstach, aby uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Pytanie 37

Sprzęt, w którym materiały wykorzystywane w wytwarzaniu lekarstw są poddawane działaniu wysokiej temperatury pod zwiększonym ciśnieniem w atmosferze nasyconej parą wodną, to

A. aparatura destylacyjna
B. autoklaw
C. sterylizator powietrzny
D. kąpiel wodna
Autoklaw to urządzenie wykorzystywane do sterylizacji materiałów w wysokotemperaturowym środowisku pary wodnej pod zwiększonym ciśnieniem. Proces ten jest kluczowy w przemyśle farmaceutycznym oraz medycznym, gdzie zapewnienie sterylności jest niezbędne do produkcji leków oraz narzędzi chirurgicznych. Autoklaw działa na zasadzie podgrzewania wody, co prowadzi do wytworzenia pary wodnej, a następnie podnosi ciśnienie, co pozwala na osiągnięcie temperatury wyższej niż 100 stopni Celsjusza. Taki proces skutecznie niszczy bakterie, wirusy oraz inne patogeny, a także inaktywuje enzymy, które mogłyby wpływać na jakość produktu. Przykłady zastosowania autoklawów obejmują sterylizację pojemników z lekami, sprzętu laboratoryjnego oraz materiałów wykorzystywanych w operacjach medycznych. W standardach jakości, jak ISO 13485 dla wyrobów medycznych, podkreślono znaczenie stosowania autoklawów w procesach produkcyjnych, co zapewnia zgodność z normami bezpieczeństwa i jakości.
Pytanie 38

Ile wynosi jednorazowa dawka efedryny chlorowodorku w przepisanym leku recepturowym, zakładając, że masa jednej łyżki stołowej tego leku to 16,0 g?

Rp.
Sol. Ephedrini hydrochloridi   0,6/100,0
Sulfoguaiacoli                 1,5
Althaeae sir.                 20,0
M.f. mixt.
D.S. 3 x dziennie 1 łyżkę stołową.
A. 0,095 g
B. 0,237 g
C. 0,284 g
D. 0,079 g
W przypadku prób rozwiązania tego problemu, można zauważyć różne błędy, które prowadzą do uzyskania nieprawidłowych odpowiedzi. Kluczową kwestią jest zrozumienie, jak obliczać dawki na podstawie stężenia substancji czynnej w roztworze. Liczne błędne odpowiedzi mogą wynikać z błędnej interpretacji danych dotyczących stężenia efedryny w roztworze. Często pojawia się zjawisko myślenia liniowego, gdzie osoby obliczają dawkę, nie uwzględniając proporcji masy leku do ilości efedryny. Na przykład, przyjmowanie, że 0,6 g efedryny w 100 g roztworu można bezpośrednio pomnożyć przez wagę leku, jest błędne. Warto również zauważyć, że zaokrąglanie wyników jest istotnym aspektem obliczeń farmaceutycznych. Niekiedy niewłaściwe zaokrąglenie może prowadzić do dalszych błędów w końcowej dawce. Również niewłaściwe przeliczenie masy roztworu na masę substancji czynnej, bez uwzględnienia całkowitej masy leku, może prowadzić do obliczeń, które po prostu nie mają sensu. Dlatego niezwykle ważne jest, aby przy każdych obliczeniach odnosić się do danych dotyczących stężenia substancji czynnej, co pozwala na uniknięcie tych powszechnych pułapek obliczeniowych.
Pytanie 39

Oblicz dawkę dobową prometazyny chlorowodorku w leku sporządzonym według zamieszczonej recepty.

Rp.
Promethazini hydrochloridi           0,8
Lactosi                              8,0
M.f. pulv. Div. in part. aequ. No 20

D.S. 1 proszek 2 razy dziennie (rano i wieczorem)
A. 0,08 g
B. 8,00 g
C. 4,00 g
D. 0,04 g
Wybór 4,00 g, 0,04 g oraz 8,00 g jako odpowiedzi na pytanie o dzienną dawkę prometazyny chlorowodorek wskazuje na błędne zrozumienie zasad dawkowania tej substancji. Dawka 4,00 g znacznie przekracza zalecaną dawkę oraz normy bezpieczeństwa dla tego leku, co może prowadzić do poważnych skutków ubocznych, takich jak sedacja, zaburzenia oddychania czy nawet zatrucie. Z kolei odpowiedź 0,04 g odnosi się jedynie do jednej porcji leku, a nie do całkowitej dawki dobowe. Kluczowe jest zrozumienie, że dawka dobowa to suma wszystkich porcji przyjmowanych w ciągu dnia, a w tym przypadku pacjent przyjmuje dwie porcje, co oznacza, że całkowita dawka musi być podwójna. Ostatecznie odpowiedź 8,00 g jest również błędna, ponieważ jest to znacznie wyższa wartość niż jakakolwiek rozsądna dawka. W rzeczywistości, stosowanie jakiejkolwiek z tych błędnych wartości może wynikać z niewłaściwego zrozumienia zasad farmakologii lub nieprawidłowego przeliczenia dawek. Zawsze należy pamiętać o znaczeniu dokładności w obliczeniach i mieć na uwadze rekomendowane dawki, a także indywidualne potrzeby pacjenta oraz potencjalne interakcje z innymi lekami.
Pytanie 40

Który preparat charakteryzuje się najwyższą biodostępnością?

Nazwa handlowaPostaćSubstancja aktywnaDroga podania
A.Klacidsusp.klarytromycynap.o.
B.Diclacsupp.diklofenakp.r.
C.Fenactilinj.chloropromazynai.v.
D.Clexaneinj.enoksaparynas.c.
A. B.
B. D.
C. A.
D. C.
Wybór innej odpowiedzi niż C. wskazuje na nieporozumienie dotyczące dostępności biologicznej leków. Najczęstsze błędy myślowe w tym kontekście wiążą się z myleniem różnych dróg podawania leków i ich wpływu na farmakokinetykę. Na przykład, leki podawane doustnie muszą przejść przez układ pokarmowy, co wiąże się z ich częściowym rozkładem i wchłanianiem przez wątrobę przed dotarciem do krwiobiegu. To zjawisko, znane jako efekt pierwszego przejścia, może znacznie obniżyć ich dostępność biologiczną. Ponadto, leki stosowane w postaci tabletek czy kapsułek mogą mieć różne formy wchłaniania, co również wpływa na ostateczną ilość substancji czynnej docierającej do krwiobiegu. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe w farmakoterapii, ponieważ niewłaściwy wybór drogi podania może prowadzić do niewystarczającego działania leku, a w skrajnych przypadkach, do poważnych powikłań zdrowotnych. W praktyce klinicznej, zależność pomiędzy drogą podania a dostępnością biologiczną ma fundamentalne znaczenie dla skuteczności leczenia, dlatego tak istotne jest, aby lekarze oraz farmaceuci posiadali solidną wiedzę na ten temat.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej