Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechatronik
  • Kwalifikacja: ELM.03 - Montaż, uruchamianie i konserwacja urządzeń i systemów mechatronicznych
  • Data rozpoczęcia: 11 września 2025 19:18
  • Data zakończenia: 11 września 2025 19:42

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do pomiaru kąta?

A. resolver
B. termoelement
C. tachometr
D. sensor ultradźwiękowy
Resolver jest precyzyjnym urządzeniem stosowanym do pomiaru położenia kątowego w różnych aplikacjach inżynieryjnych, takich jak robotyka, automatyka przemysłowa oraz w systemach kontroli ruchu. Działa na zasadzie pomiaru kątów za pomocą dwóch sygnałów elektrycznych, które są proporcjonalne do aktualnego kąta obrotu. Dzięki temu, resolver zapewnia wysoką dokładność oraz możliwość pracy w trudnych warunkach, takich jak wysokie temperatury czy wibracje. Znalezienie zastosowania w systemach sterowania serwonapędami to jeden z przykładów efektywnego wykorzystania resolvera, gdzie precyzja pomiaru jest kluczowa dla prawidłowego działania układów napędowych. W praktyce, stosowanie resolverów przyczynia się do poprawy efektywności operacyjnej oraz minimalizacji błędów w systemach automatyki, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży inżynieryjnej.

Pytanie 2

Jakie narzędzie jest wykorzystywane do zaciskania końcówek na przewodach elektrycznych?

A. pincety
B. ucinaczki boczne
C. praski ręcznej
D. kombinerki
Praska ręczna to narzędzie zaprojektowane specjalnie do zaciskania końcówek przewodów elektrycznych, co zapewnia solidne i trwałe połączenia. Dzięki mechanizmowi dźwigniowemu, praska umożliwia uzyskanie odpowiedniej siły zacisku, co jest kluczowe dla uniknięcia luzów w połączeniach oraz ich późniejszych awarii. Praski ręczne są dostosowane do różnych typów końcówek, takich jak złącza typu ring, fork czy blade, co czyni je uniwersalnym narzędziem w instalacjach elektrycznych. W praktyce, zaciskanie końcówek przy pomocy praski zapewnia nie tylko bezpieczeństwo, ale także efektywność pracy, ponieważ właściwie wykonane połączenia ograniczają straty energii oraz ryzyko przegrzewania się przewodów. Ponadto, stosując praski, można łatwo dostosować siłę zacisku do specyfiki zastosowania, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi wynikającymi z norm IEC oraz PN-EN. Warto również zaznaczyć, że użycie praski jest zalecane w przypadku pracy z przewodami o różnych przekrojach, co zwiększa wszechstronność tego narzędzia.

Pytanie 3

Jaką sprężarkę klasyfikuje się jako sprężarkę wyporową?

A. Sprężarkę śrubową
B. Sprężarkę promieniową
C. Turbosprężarkę
D. Sprężarkę osiową
Sprężarka śrubowa to jeden z typów sprężarek wyporowych, które działają na zasadzie mechanicznego zwiększania ciśnienia gazu poprzez jego zmniejszanie objętości w zamkniętej przestrzeni. W sprężarkach śrubowych dwa wirniki, w kształcie śrub, obracają się w przeciwnych kierunkach, co powoduje zasysanie gazu i jego sprężanie. Taki typ sprężarki jest szeroko stosowany w przemyśle, w tym w systemach pneumatycznych, systemach chłodzenia oraz w aplikacjach wymagających ciągłego przepływu sprężonego powietrza. Dzięki swojej konstrukcji, sprężarki śrubowe charakteryzują się wysoką wydajnością, niskim poziomem hałasu oraz długą żywotnością. Standardy branżowe, takie jak ISO 8573-1, określają wymagania dotyczące jakości sprężonego powietrza, co sprawia, że sprężarki śrubowe są często wybierane ze względu na ich zdolność do dostarczania powietrza o wysokiej czystości i niskiej wilgotności, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach przemysłowych.

Pytanie 4

Modulacja szerokości impulsu (PWM) w systemach sterujących odnosi się do regulacji poprzez zmianę

A. częstotliwości sygnału
B. szerokości impulsu
C. fazy sygnału
D. amplitudy impulsu
Szerokość impulsu (PWM) odnosi się do metody modulacji, w której czas, przez jaki sygnał jest w stanie wysokim, jest zmieniany w stosunku do czasu, przez jaki jest w stanie niskim. To pozwala na kontrolowanie mocy dostarczanej do obciążenia, co ma kluczowe znaczenie w aplikacjach takich jak regulacja prędkości silników elektrycznych, sterowanie jasnością diod LED czy zarządzanie temperaturą w układach grzewczych. W praktyce, zmiana szerokości impulsu w sygnale PWM pozwala na uzyskanie różnych poziomów mocy bez konieczności zmiany napięcia. Przykładowo, w przypadku silnika DC, poprzez zwiększenie szerokości impulsu można znacząco podnieść jego prędkość obrotową. Stosując PWM, można również osiągnąć większą wydajność energetyczną, co jest istotne w kontekście standardów ochrony środowiska i efektywności energetycznej. Z tego powodu techniki PWM znalazły zastosowanie w wielu nowoczesnych układach automatyki przemysłowej, co podkreśla ich znaczenie w dzisiejszej technologii.

Pytanie 5

Watomierz jest urządzeniem do pomiaru mocy

A. czynnej
B. pozornej
C. biernej
D. chwilowej
Watomierz, jako urządzenie pomiarowe, jest kluczowym narzędziem w dziedzinie elektroenergetyki, służącym do pomiaru mocy czynnej. Moc czynna, wyrażana w watach (W), to ta część mocy, która jest rzeczywiście wykorzystywana do wykonywania pracy, na przykład zasilania urządzeń elektrycznych. Watomierze znajdują zastosowanie zarówno w przemyśle, jak i w domowych instalacjach elektrycznych, umożliwiając monitorowanie zużycia energii i optymalizację procesów. Dzięki kilku typom watomierzy, w tym analogowym i cyfrowym, możemy dokładnie określić, ile energii zostaje przekształcone w pracę użyteczną, co jest kluczowe dla oceny efektywności energetycznej systemów elektrycznych. W praktyce, pomiar mocy czynnej pozwala na oszacowanie kosztów zużycia energii oraz wykrywanie niesprawności w urządzeniach, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu energią, w tym normami ISO 50001.

Pytanie 6

Siłownik, zasilany sprężonym powietrzem o ciśnieniu roboczym 8 bar, ma maksymalną liczbę cykli nmax = 50/min oraz zużywa 1,4 litra powietrza w trakcie jednego cyklu. Jakie parametry powinna mieć sprężarka tłokowa do zasilania tego siłownika?

A. wydajność 5,3 m3/h, ciśnienie maksymalne 0,7 MPa
B. wydajność 3,6 m3/h, ciśnienie maksymalne 0,7 MPa
C. wydajność 5,3 m3/h, ciśnienie maksymalne 1,0 MPa
D. wydajność 3,6 m3/h, ciśnienie maksymalne 1,0 MPa
Wybrana odpowiedź jest poprawna, ponieważ wymagana wydajność sprężarki tłokowej wynosi co najmniej 5,3 m3/h, aby sprostać zapotrzebowaniu siłownika. Siłownik wykonuje 50 cykli na minutę, zużywając 1,4 litra powietrza na cykl. Łączne zużycie powietrza wynosi 50 cykli/min x 1,4 litra/cykl = 70 litrów/minutę, co przelicza się na 4,2 m3/h. Wybór sprężarki o wydajności 5,3 m3/h zapewnia odpowiedni zapas, co jest zgodne z praktykami inżynieryjnymi, które zalecają uwzględnienie marginesu zapasu wydajności dla osiągnięcia stabilnej pracy. Dodatkowo, maksymalne ciśnienie 1,0 MPa (10 bar) spełnia wymagania robocze siłownika, który działa przy ciśnieniu 8 bar. Użycie sprężarki z wyższym ciśnieniem pozwoli również na ewentualne straty ciśnienia w systemie oraz wzmożone zapotrzebowanie w przypadku intensywnej pracy siłownika, co jest istotne w aplikacjach przemysłowych, takich jak automatyzacja produkcji oraz systemy transportu pneumatycznego.

Pytanie 7

Interfejs komunikacyjny umożliwia połączenie

A. pompy hydraulicznej z silnikiem
B. sterownika z programatorem
C. siłownika z programatorem
D. modułu rozszerzającego z grupą siłowników
Interfejs komunikacyjny jest kluczowym elementem systemów automatyki, który umożliwia wymianę danych pomiędzy sterownikami a programatorami. W kontekście automatyki przemysłowej, sterownik (np. PLC) zarządza procesami, a programator służy do jego programowania oraz monitorowania. Interfejsy komunikacyjne, takie jak Ethernet, Modbus, Profibus czy CAN, pozwalają na efektywne przesyłanie sygnałów i danych, co jest niezbędne do optymalizacji pracy systemów. Przykładowo, w nowoczesnych zakładach produkcyjnych, sprawna komunikacja pomiędzy sterownikami a programatorami jest kluczowa dla zdalnego monitorowania stanu maszyn oraz szybkiego reagowania na ewentualne awarie. Dobre praktyki w zakresie projektowania interfejsów komunikacyjnych obejmują zapewnienie odpowiedniej przepustowości, niezawodności oraz bezpieczeństwa przesyłu danych. Właściwe zrozumienie funkcji i zastosowania interfejsów komunikacyjnych jest niezbędne dla inżynierów zajmujących się automatyką, by tworzyć wydajne i bezpieczne systemy sterowania.

Pytanie 8

Aby połączyć dwa stalowe elementy w procesie zgrzewania, należy

A. wprowadzić płynne spoiwo pomiędzy te elementy.
B. stopić je w miejscu styku z użyciem spoiwa.
C. docisnąć je podczas podgrzewania miejsca łączenia.
D. stopić je w miejscu zetknięcia bez użycia spoiwa.
Zgrzewanie to proces łączenia materiałów, w którym kluczowe jest zastosowanie odpowiedniego nacisku oraz podgrzewania w miejscu styku elementów. W odpowiedzi wskazano, że łączone materiały należy docisnąć z jednoczesnym ich podgrzaniem, co jest zgodne z zasadami zgrzewania oporowego oraz zgrzewania elektrycznego. W procesie tym ciepło generowane jest w wyniku oporu elektrycznego, co prowadzi do stopienia metalu w miejscu styku, a następnie do jego związania. Praktycznym przykładem zastosowania tej metody jest produkcja konstrukcji stalowych, gdzie zgrzewanie jest powszechnie używane do łączenia blach. Kluczowym aspektem jest kontrola temperatury oraz siły docisku, co powinno być zgodne z normami, takimi jak ISO 14731, które określają wymagania dotyczące zgrzewania. Zgrzewanie zapewnia wytrzymałe połączenia, co jest niezbędne w przemyśle motoryzacyjnym, budowlanym oraz w produkcji urządzeń przemysłowych.

Pytanie 9

Układ mechatroniczny jest zbudowany z elementu wykonawczego funkcjonującego w specjalnej osłonie, pod wysokim ciśnieniem roboczym, oraz z komponentów sterujących połączonych wzmocnionymi przewodami pneumatycznymi, które są mocowane za pomocą złączy wtykowych. Osoba obsługująca ten układ może być szczególnie narażona na uderzenie

A. przerwanym przewodem pneumatycznym
B. siłownikiem
C. tłoczyskiem siłownika
D. nieprawidłowo zamocowanym przewodem pneumatycznym
Odpowiedź "źle zamocowanym przewodem pneumatycznym" jest prawidłowa, ponieważ nieprawidłowe mocowanie przewodów pneumatycznych może prowadzić do sytuacji, w której przewód może się odłączyć lub spowodować niekontrolowane ruchy elementów wykonawczych. Zgodnie z normami bezpieczeństwa w przemyśle, takimi jak ISO 4414, kluczowe jest, aby przewody pneumatyczne były prawidłowo zamocowane i zabezpieczone przed wszelkimi uszkodzeniami mechanicznymi. Przykładem może być zastosowanie złączy wtykowych, które powinny być regularnie kontrolowane pod kątem ich stanu technicznego. W praktyce, w systemach mechatronicznych, należy także stosować odpowiednie uchwyty i prowadnice, które minimalizują ryzyko przypadkowego usunięcia przewodu. Niezapewnienie prawidłowego mocowania przewodu pneumatycznego może prowadzić do poważnych wypadków, w tym do uderzeń osób pracujących w pobliżu układów mechatronicznych. Dlatego szkolenia dla personelu eksploatującego takie systemy powinny kłaść duży nacisk na techniki prawidłowego mocowania i kontroli stanu przewodów pneumatycznych.

Pytanie 10

W aplikacjach sterujących, wykonywanych przy użyciu sterownika PLC, do zapisywania sygnałów impulsowych oraz ich konwersji na sygnały trwałe (włączanie z samopodtrzymaniem) wykorzystuje się moduły

A. zegarów czasowych
B. filtrów komparatorowych
C. przerzutników
D. rejestrów licznikowych
Przerzutniki są podstawowymi elementami w systemach automatyki, które umożliwiają przechowywanie i przetwarzanie sygnałów impulsowych na sygnały długotrwałe. Działają poprzez zmianę swojego stanu na podstawie sygnałów wejściowych, co pozwala na samopodtrzymanie stanu wyjściowego. Na przykład, w aplikacjach przemysłowych, przerzutniki D mogą być używane do włączania silników na określony czas po otrzymaniu impulsu startowego, co jest szczególnie przydatne w systemach transportowych czy w procesach produkcyjnych. W kontekście standardów branżowych, przerzutniki często występują w projektach zgodnych z normami IEC 61131-3, które definiują programowanie PLC, co zapewnia ich szeroką zastosowalność i kompatybilność. Warto również zauważyć, że przerzutniki są kluczowymi elementami w tworzeniu bardziej złożonych systemów automatyki, takich jak sekwencjonery czy sygnalizatory. Zapewniają one stabilność działania systemu oraz pozwalają na elastyczne zarządzanie procesami, co czyni je niezastąpionymi w nowoczesnej automatyce przemysłowej.

Pytanie 11

W trakcie montażu systemu elektronicznego chłodzonego radiatorem, należy zapewnić odpowiednią powierzchnię styku pomiędzy układem a radiatorem poprzez

A. pokrycie pastą termoprzewodzącą
B. pokrycie klejem
C. rozdzielenie papierem
D. rozdzielenie folią aluminiową
Pokrycie powierzchni styku układu elektronicznego i radiatora pastą termoprzewodzącą jest kluczowym krokiem w zapewnieniu efektywnego odprowadzania ciepła. Pasta ta, dzięki swojej strukturze, wypełnia mikroskopijne nierówności na powierzchniach stykających się, co zwiększa powierzchnię kontaktu i poprawia przewodnictwo cieplne. W praktyce, stosowanie past termoprzewodzących jest standardem w przemyśle elektronicznym i komputerowym, gdzie minimalizacja temperatury pracy elementów jest kluczowa dla ich wydajności i żywotności. Na przykład, w procesorach komputerowych, zastosowanie pasty termoprzewodzącej pozwala na osiągnięcie niższych temperatur, co przekłada się na stabilność działania i zwiększa wydajność systemu. Ponadto, wybierając odpowiednią pastę, należy zwrócić uwagę na jej przewodnictwo cieplne, co jest zazwyczaj określane w jednostkach W/mK. Użycie pasty zgodnej z normami branżowymi gwarantuje długoterminową niezawodność układów elektronicznych.

Pytanie 12

Wskaź zasady, która stosowana jest wyłącznie przy demontażu urządzenia o złożonej konstrukcji?

A. Ustalić lokalizację poszczególnych zespołów i oddzielić je, pozostawiając w całości
B. Rozmontować kolejno każdą część urządzenia, nie uwzględniając ich przynależności do podzespołów urządzenia
C. Opracować plan demontażu i rozłożyć poszczególne zespoły urządzenia, a następnie zdemontować podzespoły na części
D. Przygotować plan demontażu i wymontować jedynie wybrane podzespoły
Poprawna odpowiedź odnosi się do kluczowych zasad demontażu skomplikowanych urządzeń, które są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności całego procesu. Wykonanie planu demontażu jest istotne, ponieważ pozwala na zrozumienie struktury urządzenia, co z kolei umożliwia bezpieczne i uporządkowane rozmontowywanie poszczególnych zespołów. Przy takiej procedurze, każdy zespół jest najpierw demontowany w całości, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia podzespołów i ułatwia ich późniejszy montaż lub konserwację. Przykładem zastosowania tej zasady może być demontaż skomplikowanych systemów elektronicznych, takich jak komputery czy maszyny przemysłowe, gdzie precyzyjne rozpoznanie kolejności demontażu, na podstawie schematów, może zapobiec zniszczeniu delikatnych komponentów. Zgodnie z najlepszymi praktykami, taki plan demontażu powinien być udokumentowany oraz regularnie aktualizowany, aby uwzględniał zmiany w konstrukcji urządzeń oraz nowe technologie.

Pytanie 13

Jaki zawór powinien być użyty, aby umożliwić przepływ czynnika wyłącznie w jednym kierunku?

A. Regulacyjny
B. Zwrotny
C. Rozdzielający
D. Dławiący
Zawór zwrotny to kluczowy element w systemach hydraulicznych i pneumatycznych, który pozwala na przepływ czynnika roboczego tylko w jednym kierunku. Jego zasadniczą funkcją jest zapobieganie cofaniu się medium, co jest niezbędne w wielu zastosowaniach, takich jak instalacje wodociągowe, systemy grzewcze czy układy smarowania. Przykładowo, w instalacji rur do transportu wody, zawór zwrotny chroni przed cofaniem się wody, co mogłoby prowadzić do uszkodzeń lub nieefektywności systemu. Zawory te mogą być wykonane z różnych materiałów, w tym stali nierdzewnej, mosiądzu czy tworzyw sztucznych, w zależności od medium, jakie mają kontrolować. Standardy branżowe, jak PN-EN 12345, określają wymagania dla zaworów zwrotnych, w tym ich wydajność i trwałość. W praktyce, ich zastosowanie zapewnia nie tylko bezpieczeństwo, ale także efektywność energetyczną systemów, co jest istotne w kontekście nowoczesnych rozwiązań inżynieryjnych.

Pytanie 14

Środek gaśniczy, który może być zastosowany do likwidacji wszystkich kategorii pożarów i nie powoduje znacznych, nieodwracalnych uszkodzeń, na przykład w przypadku gaszenia sprzętu komputerowego, to

A. piana gaśnicza
B. woda
C. dwutlenek węgla
D. proszek gaśniczy
Proszek gaśniczy to uniwersalny środek gaśniczy, który jest skuteczny w gaszeniu pożarów różnych grup, w tym grup A (materiały stałe), B (cieczy palnych) i C (gazy palne). Jego działanie polega na obniżeniu temperatury oraz odcięciu dopływu tlenu do ognia. Proszki gaśnicze, takie jak proszek ABC, są szczególnie polecane w miejscach, gdzie występuje ryzyko pożaru sprzętu elektronicznego, jak komputery czy serwery, ponieważ ich użycie nie powoduje uszkodzenia sprzętu przez wodę. Dodatkowo, proszki są wybierane w obiektach przemysłowych i magazynach, gdzie występuje wiele materiałów łatwopalnych. Warto zaznaczyć, że stosowanie proszków gaśniczych powinno odbywać się zgodnie z odpowiednimi normami, takimi jak PN-EN 2 dotycząca gaśnic przenośnych. Przykładem praktycznego zastosowania proszku gaśniczego może być akcja gaśnicza w serwerowni, gdzie zastosowanie wody mogłoby prowadzić do poważnych uszkodzeń sprzętu. Dlatego proszek gaśniczy jest rekomendowany jako najbezpieczniejsza opcja w takich sytuacjach.

Pytanie 15

W trakcie użytkowania urządzenia mechatronicznego pracownik doznał porażenia prądem, lecz po chwili odzyskał oddech. Co należy zrobić?

A. przystąpić do pośredniego masażu serca
B. położyć go na plecach z uniesionymi nogami
C. rozpocząć wykonywanie sztucznego oddychania i kontynuować przez około 30 minut
D. ustawić go w pozycji bocznej ustalonej
W sytuacji porażenia prądem elektrycznym, odpowiednie działania są kluczowe, aby zminimalizować ryzyko powikłań oraz uratować życie poszkodowanego. Przystąpienie do sztucznego oddychania przez 30 minut jest niewłaściwe, gdyż powinna być to reakcja ograniczona do momentu, gdy osoba nie oddycha. Długotrwałe sztuczne oddychanie bez oceny stanu pacjenta może prowadzić do dalszych uszkodzeń. Ułożenie osoby na plecach z nogami do góry ma na celu zwiększenie dopływu krwi do mózgu, lecz w kontekście porażenia prądem jest to nieodpowiednia praktyka, gdyż może prowadzić do ryzyka aspiracji i zadławienia. Przystąpienie do pośredniego masażu serca jest tylko wskazane w przypadku zatrzymania krążenia, co nie jest opisanym w pytaniu scenariuszem, gdyż osoba odzyskała oddech. Takie działania w przypadku osoby przytomnej mogą być nie tylko niepotrzebne, ale również niebezpieczne. Wszelkie działania powinny być dostosowane do aktualnego stanu poszkodowanego, a kluczowym elementem pierwszej pomocy jest ciągła ocena jego stanu. Niewłaściwe podejście do tych zasad prowadzi do niebezpiecznych sytuacji i może zagrażać życiu poszkodowanego.

Pytanie 16

Która z wymienionych działań, które są częścią montażu osłon przy użyciu wielu mocowań śrubowych, powinna być realizowana ściśle zgodnie z wytycznymi?

A. Smarowanie odpowiednim smarem
B. Polerowanie ręczne powierzchni
C. Dokręcanie śrub
D. Dobór narzędzi
Dobór narzędzi ma znaczenie, lecz nie jest tak krytyczny jak dokręcanie śrub. Odpowiednie narzędzia mogą ułatwić proces montażu, ale nawet najlepsze narzędzia nie naprawią błędów wynikających z niewłaściwego dokręcenia. Smarowanie odpowiednim smarem również ma swoje uzasadnienie, ale nie wpływa na bezpieczeństwo połączenia w takim stopniu, jak właściwe dokręcenie. W przypadku smarów, ich zastosowanie jest często elementem poprawiającym wydajność połączenia, jednak brak smarowania nie zawsze prowadzi do katastrofy, o ile śruby są dokręcone zgodnie z instrukcjami. Polerowanie ręczne powierzchni jest procesem estetycznym i może wpływać na właściwości tarcia, jednak nie jest to czynność, która bezpośrednio wpływa na integralność połączenia, a przede wszystkim nie wymaga tak ścisłego przestrzegania procedur jak dokręcanie. Myląc te czynności, można dojść do błędnych wniosków, że są one równoważne, kiedy tak naprawdę praktyki te mają różne cele i znaczenie w procesie montażu. Ignorując znaczenie dokręcania, można nieumyślnie narazić całą konstrukcję na ryzyko usterek, co jest niezgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 17

Montaż realizowany według zasady całkowitej zamienności polega na

A. podziale obrobionych komponentów tworzących zespół według ich rzeczywistych wymiarów
B. tym, że pewien odsetek elementów składowych ma wyższe tolerancje wymiarowe, co obniża koszty produkcji części
C. montażu elementów składowych wykonanych z dużą precyzją, czyli o bardzo małych tolerancjach wymiarowych
D. tym, że wymagana precyzja wymiaru montażowego osiągana jest przez dopasowanie jednego z elementów składowych poprzez obróbkę jej powierzchni w trakcie montażu
Montaż zgodny z zasadą całkowitej zamienności oznacza, że wszystkie części składowe danego zespołu są produkowane z bardzo wąskimi tolerancjami wymiarowymi. Dzięki temu, każda z części może być wymieniana bez konieczności dodatkowej obróbki. Taki sposób produkcji jest kluczowy w branżach, gdzie precyzja i niezawodność są priorytetem, na przykład w przemyśle lotniczym czy motoryzacyjnym. W praktyce oznacza to, że przy wymianie części, takich jak elementy silnika czy układu napędowego, nie zachodzi potrzeba ich dopasowywania ani regulacji, co znacznie przyspiesza czas montażu. Standardy, takie jak ISO 286 dotyczące tolerancji wymiarowych oraz norma AS9100 w przemyśle lotniczym, podkreślają znaczenie tego podejścia, ponieważ mają one na celu zapewnienie wysokiej jakości oraz bezpieczeństwa produktów. Dostosowanie procesu produkcji do zasady całkowitej zamienności pozwala również na obniżenie kosztów, ponieważ zmniejsza się ryzyko błędów montażowych oraz reklamacji związanych z niewłaściwym działaniem części.

Pytanie 18

Analogowy czujnik ultradźwiękowy umożliwia bezdotykowy pomiar odległości przeszkody od samego czujnika. Zjawisko, które jest tu wykorzystywane, polega na tym, że fala o wysokiej częstotliwości, napotykając przeszkodę, ulega

A. odbiciu
B. rozproszeniu
C. pochłonięciu
D. wzmocnieniu
Zrozumienie ultradźwięków i ich oddziaływania z przeszkodami jest ważne, żeby pojąć, jak działają czujniki ultradźwiękowe. Jak wybierasz odpowiedzi takie jak pochłonięcie, rozproszenie czy wzmocnienie, to może świadczyć o tym, że coś jest nie tak z Twoim zrozumieniem podstaw fizyki fal dźwiękowych. Pochłonięcie to sytuacja, gdzie fala dźwiękowa znika, bo energia jest wchłaniana przez materiał, więc czujnik nie zmierzy odległości, bo sygnał po prostu znika. Rozproszenie to inna sprawa – wtedy fala się rozbija na mniejsze fragmenty na nierównych powierzchniach, co też nie sprzyja dobrym pomiarom, bo sygnał jest słabszy i trudniejszy do odczytania. A wzmocnienie to całkowicie inny temat; fala nie zyskuje energii po odbiciu, tylko się odbija, co czujnik potrafi wykryć. Zrozumienie tych podstaw jest kluczowe, jeśli chcesz dobrze wykorzystać technologię ultradźwiękową w praktyce.

Pytanie 19

W maszynach wirujących można zdiagnozować nieosiowe położenie wałów, niewyważenie mas wirujących lub ugięcie wałów

A. analizatorem drgań
B. rejestratorem prądu
C. tachometrem
D. testerem izolacji
Rejestrator prądu, tester izolacji oraz tachometr są narzędziami, które mają swoje specyficzne zastosowania, ale nie są odpowiednie do diagnostyki nieosiowego ustawienia wałów, niewyważenia mas czy ugięcia wałów w maszynach wirujących. Rejestrator prądu służy głównie do monitorowania obciążenia elektrycznego oraz jakości zasilania, nie dostarczając informacji na temat mechanicznych parametrów drgań, które są niezbędne do oceny stanu technicznego maszyn. Tester izolacji jest narzędziem, które bada izolację elektryczną urządzeń, co ma na celu zapobieganie awariom elektrycznym, ale nie ma zastosowania w kontekście analizy drgań czy mechaniki ruchu. Z kolei tachometr, który mierzy prędkość obrotową, również nie dostarcza informacji na temat stanu równowagi czy ugięcia wałów. Właściwe podejście do diagnostyki maszyn wirujących wymaga zatem zastosowania odpowiednich narzędzi, takich jak analizator drgań, który jest w stanie dostarczyć kompleksowych danych dotyczących mechanicznych stanów urządzeń. Używanie niewłaściwych narzędzi może prowadzić do błędnych wniosków oraz opóźnień w diagnostyce, co może skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi i operacyjnymi w przedsiębiorstwie. Właściwe zrozumienie roli każdego narzędzia w procesie diagnostycznym jest kluczowe dla zapewnienia efektywności i niezawodności maszyn.

Pytanie 20

Do działań wstępnych, które pozwolą na prawidłowy montaż nowego paska klinowego w przekładni pasowej, nie należy zaliczać

A. sprawdzenia wymiarów
B. oceny stopnia naprężenia
C. analizy stopnia zużycia
D. weryfikacji czystości paska
Wszystkie wymienione czynności, z wyjątkiem sprawdzenia stopnia naprężenia, są istotnymi operacjami przygotowawczymi, które należy wykonać przed montażem nowego paska klinowego. Weryfikacja wymiarów jest kluczowym krokiem, ponieważ właściwe dopasowanie paska do przekładni pasowej zapewnia jego prawidłowe działanie. W przeciwnym razie, jeśli pasek będzie za długi lub za krótki, może prowadzić do nadmiernego zużycia, a nawet uszkodzenia innych elementów układu napędowego. Kontrola czystości paska oraz otoczenia montażowego również nie może być pomijana. Zanieczyszczenia mogą prowadzić do niewłaściwego osadzenia paska, co z kolei może skutkować awariami. Ocena stopnia zużycia jest równie ważna, gdyż pozwala na identyfikację, czy wymiana paska jest rzeczywiście konieczna. Typowym błędem myślowym jest przekonanie, że sprawdzenie naprężenia można wykonać przed montażem paska. Jednakże naprężenie dotyczy już zamontowanego paska, dlatego nie jest to czynność przygotowawcza. Właściwe zrozumienie procesu montażu paska klinowego i związanych z nim operacji przygotowawczych jest kluczowe dla zapewnienia długotrwałego i niezawodnego działania układów napędowych.

Pytanie 21

Przed przystąpieniem do wymiany zaworu elektropneumatycznego, który jest sterowany przez PLC, należy zająć się zasilaniem pneumatycznym.

A. wprowadzić sterownik PLC w tryb STOP, odłączyć zasilanie elektryczne oraz pneumatyczne układu
B. wyłączyć dopływ sprężonego powietrza, odłączyć siłownik oraz wyłączyć PLC
C. odłączyć przewody zasilające sterownik oraz przewody pneumatyczne od elektrozaworu
D. dezaktywować zasilanie pneumatyczne, odłączyć przewody od cewki elektrozaworu i przewody
Poprawna odpowiedź wskazuje na kluczowe etapy przygotowania do wymiany zaworu elektropneumatycznego, który jest zintegrowany z systemem sterowania PLC. Wprowadzenie sterownika PLC w tryb STOP jest niezbędne, aby zapobiec niekontrolowanemu działaniu systemu podczas przeprowadzania prac serwisowych. Wyłączenie zasilania elektrycznego oraz pneumatycznego całego układu eliminuje ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji, takich jak przypadkowe uruchomienie czy wyciek sprężonego powietrza, co mogłoby prowadzić do uszkodzeń sprzętu lub zagrożenia dla operatorów. Dobrym przykładem jest procedura serwisowa w przemyśle automatyzacyjnym, gdzie przed wymianą komponentów pneumatycznych zawsze stosuje się blokady i procedury bezpieczeństwa, zgodne z normami ISO 13849, które regulują bezpieczeństwo maszyn. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy zwiększa bezpieczeństwo operacji oraz efektywność pracy, minimalizując ryzyko awarii i wypadków.

Pytanie 22

Mocno podgrzana ciecz hydrauliczna wytwarza podczas awarii w słabo wentylowanym pomieszczeniu tzw. "mgłę olejową", która może prowadzić do różnych schorzeń

A. układu sercowego
B. dermatologicznych
C. układu słuchu
D. układu pokarmowego
Zrozumienie wpływu rozgrzanej cieczy hydraulicznej na zdrowie człowieka wymaga znajomości mechanizmów działania substancji chemicznych oraz ich skutków zdrowotnych. Odpowiedzi dotyczące narządu słuchu i serca są mylące, ponieważ mgła olejowa głównie działa na skórę, a nie na te narządy. Problemy ze słuchem mogą być wynikiem hałasu w środowisku pracy, nie zaś kontaktu z mgłą olejową. Mylne jest również myślenie, że mgła olejowa wpływa na serce; skutki zdrowotne związane z substancjami chemicznymi, takimi jak oleje hydrauliczne, nie są bezpośrednio związane z układem sercowo-naczyniowym. Do najczęstszych dolegliwości związanych z narażeniem na oleje i smary należą problemy dermatologiczne, związane z podrażnieniem skóry. Problemy z przewodem pokarmowym w tym kontekście także są nieprawidłowe, ponieważ substancje te nie są wprowadzane do organizmu doustnie, a ich wpływ na układ pokarmowy nie jest bezpośredni. Odpowiedź wskazująca na problemy dermatologiczne uwzględnia natomiast rzeczywiste ryzyko zdrowotne, które może wystąpić w wyniku kontaktu ze szkodliwymi substancjami w formie mgły olejowej.

Pytanie 23

Funkcją czujnika hallotronowego w urządzeniach do monitorowania i pomiarów jest detekcja

A. zmian wartości parametrów pola magnetycznego
B. oporu przepływu płynów
C. wewnętrznych naprężeń
D. zmian wartości momentów skręcających
Czujnik hallotronowy jest urządzeniem, które działa na zasadzie wykrywania zmian wartości parametrów pola magnetycznego. Jego działanie opiera się na efekcie Halle, który polega na generowaniu napięcia poprzecznego w przewodniku, gdy znajduje się on w zewnętrznym polu magnetycznym. W praktyce, czujniki te są szeroko stosowane w różnych aplikacjach, takich jak automatyka przemysłowa, pojazdy elektryczne oraz systemy zabezpieczeń. Na przykład, w automatyce przemysłowej mogą być używane do pomiaru pozycji wałów i położenia elementów ruchomych, zapewniając precyzyjne informacje zwrotne. Zgodnie z normami branżowymi, jak IEC 60947, czujniki hallotronowe powinny być stosowane w środowisku, w którym wymagana jest wysoka niezawodność działania oraz odporność na zakłócenia elektromagnetyczne. Ich stosowanie w nowoczesnych systemach kontrolnych pozwala na optymalizację procesów oraz zwiększenie bezpieczeństwa operacji. Warto również zauważyć, że czujniki te są niezwykle wszechstronne i mogą być używane w różnych konfiguracjach, co czyni je nieocenionym narzędziem w inżynierii mechanicznej i elektrycznej.

Pytanie 24

Podaj możliwą przyczynę osłabienia siły nacisku generowanej przez tłoczysko siłownika hydraulicznego?

A. Zablokowany zawór przelewowy
B. Nieszczelność instalacji
C. Otwarty odpowietrznik filtra wlewowego
D. Niewystarczające smarowanie tłoczyska
Nieszczelność w instalacji to chyba jeden z głównych powodów, dla których siłownik hydrauliczny nie działa tak, jak powinien. Jak system ma nieszczelności, to traci ciśnienie i przez to siłownik nie ma tej mocy, której potrzebuje. W praktyce, to sprawia, że sprzęt, w którym go zainstalowaliśmy, może działać gorzej, co jest dość problematyczne. Zwykle te nieszczelności pojawiają się w miejscach złącz czy uszczelek, a ich znalezienie wymaga czasami użycia specjalistycznych narzędzi, np. detektorów nieszczelności. Z tego, co pamiętam, normy takie jak ISO 4413 mocno podkreślają, jak ważne jest dobre uszczelnienie i regularne przeglądy. Warto monitorować ciśnienie w hydraulice i wdrożyć różne procedury, żeby wcześniej wyłapać takie nieszczelności. Dzięki temu można uniknąć kosztownych napraw i przestojów w produkcji, co zawsze jest na plus.

Pytanie 25

Podczas funkcjonowania urządzenia zaobserwowano nasilenie hałasu, spowodowane przez łożysko toczne. Odpowiednią metodą naprawy maszyny może być

A. zmniejszenie luzów łożyska
B. wymiana całego łożyska
C. wymiana osłony łożyska
D. zmniejszenie nadmiaru smaru w łożysku
Wymiana osłony łożyska może wydawać się odpowiednia, ale w rzeczywistości nie rozwiązuje problemu, ponieważ osłona ma na celu jedynie ochronę łożyska przed zanieczyszczeniami, a nie naprawę samego łożyska. Jeśli hałas jest spowodowany uszkodzeniem wewnętrznym łożyska, zmiana osłony nie przyniesie żadnych korzyści. W przypadku zmniejszenia nadmiaru smaru w łożysku, można sądzić, że problem z hałasem może być spowodowany nadmiernym smarowaniem, co w niektórych przypadkach może mieć sens, ale zbyt mała ilość smaru również prowadzi do szybszego zużycia i przegrzewania się łożyska. Analogicznie, zmniejszenie luzów łożyska może również wydawać się logiczne, ale w rzeczywistości luz jest krytycznym parametrem, który musi być dostosowany do specyfikacji producenta. Nadmierne luzowanie może prowadzić do wibracji i hałasów, ale próby dostosowania luzu bez zrozumienia rzeczywistego stanu technicznego łożyska mogą prowadzić do jeszcze większych problemów. Takie błędne podejścia do diagnostyki i napraw nie tylko mogą powodować dalsze uszkodzenia, ale także mogą prowadzić do kosztownych przestojów w produkcji, dlatego kluczowe jest podejście holistyczne i oparte na rzetelnej analizie stanu technicznego maszyny.

Pytanie 26

Jakie urządzenie jest używane do pomiaru ciśnienia w systemach hydraulicznych?

A. przepływomierz
B. zawór nadążny
C. tensometr
D. manometr
Manometr to urządzenie pomiarowe, które służy do określania ciśnienia w cieczy lub gazie w systemach hydraulicznych. Działa na zasadzie przetwarzania ciśnienia na przemieszczenie mechaniczne, które jest następnie odczytywane na skali. Manometry są kluczowe w wielu zastosowaniach przemysłowych, w tym w hydraulice, gdzie precyzyjne pomiary ciśnienia są niezbędne dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania maszyn i urządzeń. Przykładowo, w hydraulicznych systemach roboczych, takich jak prasy czy podnośniki, manometry pozwalają na monitorowanie ciśnienia roboczego, co jest istotne dla bezpieczeństwa oraz efektywności pracy. Ponadto, stosowanie manometrów zgodnych z normami, takimi jak PN-EN 837, zapewnia ich niezawodność oraz dokładność pomiarów, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży. Właściwe użycie manometrów przyczynia się do optymalizacji procesów produkcyjnych oraz minimalizacji ryzyka awarii związanych z nieprawidłowym ciśnieniem w układzie hydraulicznym.

Pytanie 27

Do którego urządzenia odnoszą się przedstawione w ramce informacje?

Stała wydajności (wydatek)
Cechy: objętość robocza 3,29 cm3/obr.,
prędkość obrotowa do 4800 obr./min.,
ciśnienie do 175 bar.
Zastosowanie: w hydraulicznych maszynach mobilnych i przemysłowych.
Zalecany napęd: bezpośredni współosiowy ze sprzęgłem elastycznym.
Wykorzystanie: jako urządzenie pomocnicze lub w instalacjach o niewielkich przepływach.
A. Silnika pneumatycznego.
B. Chłodnicy oleju hydraulicznego.
C. Pompy hydraulicznej.
D. Hydroakumulatora.
Pompa hydrauliczna jest kluczowym elementem w wielu systemach hydraulicznych, a informacje przedstawione w ramce doskonale odzwierciedlają jej charakterystykę. Pompy hydrauliczne charakteryzują się stałą wydajnością oraz możliwością regulacji ciśnienia roboczego, co jest niezbędne w aplikacjach przemysłowych i mobilnych. Zastosowanie pomp hydraulicznych jest szerokie, od układów sterowania w maszynach budowlanych, po systemy hydrauliczne w przemyśle motoryzacyjnym. W przypadku pomp z napędem współosiowym, elastyczne sprzęgła umożliwiają redukcję drgań oraz zwiększają żywotność układów. Zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi, dobór odpowiedniej pompy hydraulicznej powinien być oparty na analizie parametrów, takich jak objętość robocza, prędkość obrotowa oraz wymagane ciśnienie robocze, co pozwala na optymalne funkcjonowanie całego systemu hydraulicznego.

Pytanie 28

Podczas rozbierania łożysk kulkowych powinno się wykorzystać

A. klucz dynamometryczny
B. palnik gazowy
C. ściągacz
D. młotek
Ściągacz to narzędzie specjalnie zaprojektowane do usuwania łożysk, kołków i innych elementów, które mogą być trudne do wyjęcia z powodu ich pasowania lub osadzenia na wrzecionie. W przypadku łożysk kulkowych, ściągacz umożliwia równomierne i bezpieczne usunięcie łożyska z wału lub obudowy bez ryzyka uszkodzenia elementów. Użycie ściągacza minimalizuje ryzyko uszkodzeń powierzchni oraz zmniejsza potrzebę stosowania siły, co wpływa na przedłużenie żywotności zarówno łożyska, jak i wału. W praktyce, podczas serwisowania maszyn lub pojazdów, ściągacz jest często standardowym wyposażeniem warsztatu, zgodnym z branżowymi standardami bezpieczeństwa i efektywności. Zaleca się stosowanie ściągaczy o odpowiednim rozmiarze, co zapewnia precyzyjne dopasowanie do usuwanego elementu. Dodatkowo, warto zapoznać się z procedurami demontażu opisanymi w dokumentacji technicznej producentów, aby zapewnić prawidłowe wykonanie operacji.

Pytanie 29

Który z przekształtników używanych w systemach zasilania dla urządzeń mechatronicznych przekształca energię prądu stałego na energię prądu przemiennego z regulowanymi wartościami częstotliwości i napięcia?

A. Falownik
B. Prostownik
C. Rozruch progresywny
D. Regulator napięcia przemiennego
Falownik to urządzenie elektroniczne, które konwertuje energię prądu stałego (DC) na energię prądu przemiennego (AC) o regulowanych wartościach częstotliwości i napięcia. Jego podstawowym zastosowaniem jest zasilanie silników elektrycznych w układach mechatronicznych, gdzie wymagana jest precyzyjna kontrola prędkości obrotowej oraz momentu obrotowego. Dzięki falownikom możliwe jest dostosowanie parametrów zasilania do rzeczywistych potrzeb aplikacji, co prowadzi do zwiększenia efektywności energetycznej oraz wydajności urządzenia. Falowniki są szeroko stosowane w różnych gałęziach przemysłu, takich jak automatyka przemysłowa, wentylacja, klimatyzacja czy transport. Warto również wspomnieć o standardach, takich jak IEC 61800, które definiują wymagania dotyczące napędów elektrycznych i systemów sterowania. Stosowanie falowników przyczynia się do minimalizacji zużycia energii, a także poprawy jakości pracy urządzeń, dlatego są one kluczowym elementem nowoczesnych systemów mechatronicznych.

Pytanie 30

W systemie przygotowania sprężonego powietrza elementy są instalowane w następującej kolejności:

A. smarownica, filtr powietrza, reduktor
B. reduktor, smarownica, filtr powietrza
C. filtr powietrza, reduktor, smarownica
D. reduktor, filtr powietrza, smarownica
Odpowiedź "filtr powietrza, reduktor, smarownica" jest poprawna, ponieważ kolejność montażu tych elementów ma kluczowe znaczenie dla efektywności oraz żywotności układu sprężonego powietrza. Filtr powietrza jest pierwszym elementem, który powinien być zainstalowany, ponieważ jego zadaniem jest usunięcie zanieczyszczeń i wilgoci z powietrza atmosferycznego, co zapobiega uszkodzeniom pozostałych komponentów systemu. Następnie montowany jest reduktor ciśnienia, który reguluje ciśnienie powietrza dostarczanego do urządzeń roboczych, zapewniając optymalne warunki pracy. Na końcu montowana jest smarownica, która dostarcza odpowiednią ilość oleju do narzędzi pneumatycznych, co wpływa na ich skuteczność oraz wydajność. Zgodnie z normami branżowymi, takimi jak ISO 8573, zachowanie tej kolejności pozwala na utrzymanie wysokiej jakości powietrza oraz minimalizację kosztów eksploatacji, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach przemysłowych.

Pytanie 31

Pamięć EPROM (ang. Erasable Programmable Read-Only Memory) to typ pamięci cyfrowej realizowanej w formie układu scalonego, którą można

A. bezpowrotnie stracić po odłączeniu zasilania
B. tylko odczytywać
C. programować i usuwać elektrycznie
D. kasować za pomocą promieniowania ultrafioletowego
Pamięć EPROM, czyli Erasable Programmable Read-Only Memory, to dosyć ciekawy typ pamięci. Charakteryzuje się tym, że można w niej skasować dane przy użyciu promieniowania ultrafioletowego. To znaczy, że jak chcemy pozbyć się zapisanych informacji, to wystawiamy chip EPROM na odpowiednie źródło UV i tak to działa. Takie pamięci są bardzo przydatne w sytuacjach, gdzie trzeba często programować i kasować, na przykład w prototypach układów elektronicznych oraz podczas testowania. Osobiście uważam, że EPROM to dobry wybór w elektronice użytkowej i w systemach wbudowanych, bo rzeczywiście lubimy mieć elastyczność w programowaniu. Ważne jest też to, że po zakończonym programowaniu i kasowaniu, dane zostają w pamięci, aż do momentu, kiedy ponownie je skasujemy. To sprawia, że EPROM jest świetnym rozwiązaniem dla systemów, które muszą mieć stabilne dane.

Pytanie 32

W siłowniku działającym w obie strony o średnicy tłoka D = 20 mm oraz efektywności 0,8, zasilanym ciśnieniem p = 0,6 MPa, teoretyczna siła przy wysunięciu siłownika wynosi około

A. 140 N
B. 150 N
C. 130 N
D. 160 N
Wybór błędnych odpowiedzi często wynika z nieprawidłowego zrozumienia podstawowych zasad działania siłowników oraz z braku znajomości obliczeń związanych z ich parametrami. W przypadku siłownika dwustronnego, kluczowe jest zrozumienie, że siła generowana przez siłownik jest bezpośrednio związana z polem powierzchni tłoka oraz ciśnieniem zasilającym. Nieprawidłowe odpowiedzi mogą wynikać z nieuwzględnienia sprawności siłownika. Wiele osób może przyjąć ciśnienie jako jedyny czynnik wpływający na siłę, zaniedbując istotny element, jakim jest pole powierzchni tłoka. Ponadto, niektórzy mogą błędnie zakładać, że siła obliczona w oparciu o ciśnienie będzie równa siły roboczej, co jest mylące. W praktyce inżynieryjnej, zarówno w pneumatyce, jak i hydraulice, uwzględnienie sprawności jest kluczowe, ponieważ każdy siłownik ma swoje ograniczenia związane z efektywnością działania. Dlatego ważne jest, aby przy obliczeniach brać pod uwagę wszystkie istotne parametry i zrozumieć, jak one współdziałają, co w konsekwencji pozwoli na podejmowanie właściwych decyzji projektowych i operacyjnych.

Pytanie 33

Rezystancja którego z podanych czujników zmniejsza się w miarę wzrostu temperatury?

A. Termistora NTC
B. Termopary K
C. Termistora PTC
D. Termopary J
Termopary J i K to typy czujników temperatury, które działają na zasadzie efektu Seebecka. Oznacza to, że w wyniku różnicy temperatur pomiędzy dwoma różnymi metalami generowany jest napięcie, które można przekształcić na wartość temperatury. W przypadku tych czujników ich rezystancja nie zmienia się w sposób znaczący w odpowiedzi na zmiany temperatury, co prowadzi do mylnych wniosków dotyczących ich działania. Ponadto termistory PTC (Positive Temperature Coefficient) zachowują się odwrotnie niż termistory NTC – ich rezystancja wzrasta wraz ze wzrostem temperatury. Zrozumienie różnicy między tymi technologiami jest kluczowe, ponieważ może to prowadzić do błędnych wyborów w projektowaniu systemów pomiarowych. Wybór niewłaściwego czujnika do aplikacji może skutkować nieprawidłowymi pomiarami, co z kolei może prowadzić do awarii systemów lub obniżenia ich efektywności. Istotne jest, aby przed podjęciem decyzji o wyborze określonego czujnika, przeanalizować wymagania aplikacji, a także zrozumieć zasady działania stosowanych technologii. Dobrze dobrany czujnik wpływa na jakość i niezawodność systemu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi w zakresie automatyzacji i monitorowania procesów.

Pytanie 34

W rezystancyjnych termometrach (oporowych) wykorzystuje się zjawisko związane ze zmianą

A. rezystywności metali oraz półprzewodników w odpowiedzi na ciśnienie
B. napięcia na końcówkach termoelementu podczas zmian temperatury
C. wielkości elementu aktywnego pod wpływem temperatury
D. rezystancji metali albo półprzewodników przy zmianach temperatury
W termometrach rezystancyjnych wykorzystuje się zjawisko zmiany rezystancji materiałów, takich jak metale czy półprzewodniki, w odpowiedzi na zmiany temperatury. Zjawisko to jest oparte na właściwościach elektrycznych zastosowanych materiałów, które determinują ich rezystywność. Przykładowo, w przypadku platyny, która jest najczęściej stosowanym materiałem w termometrach rezystancyjnych, rezystancja rośnie proporcjonalnie do temperatury. Tego typu termometry są szeroko stosowane w laboratoriach oraz przemyśle, ponieważ zapewniają wysoką dokładność i stabilność pomiarów. W praktyce wykorzystuje się je w różnych zastosowaniach, od monitorowania procesów chemicznych po kontrolę temperatury w systemach HVAC. Normy i standardy, takie jak IEC 60751, określają klasyfikacje i wymagania dla termometrów rezystancyjnych, co zapewnia ich niezawodność i spójność w pomiarach. Zrozumienie zjawiska rezystancji jako funkcji temperatury jest kluczowe dla efektywnego wykorzystania tych urządzeń w różnych aplikacjach.

Pytanie 35

Proces oceny stanu technicznego elementu mechanicznego zaczyna się od

A. obróbki
B. montażu
C. oględzin
D. pomiarów
Oględziny są pierwszym krokiem w ocenie stanu technicznego podzespołów mechanicznych, ponieważ pozwalają na wstępną identyfikację ewentualnych uszkodzeń, zużycia czy nieprawidłowości. W trakcie oględzin należy zwrócić uwagę na widoczne oznaki uszkodzeń, takie jak pęknięcia, wgniecenia, korozja czy nieszczelności. Dobrą praktyką jest stosowanie standardów takich jak ISO 9001, które podkreślają znaczenie systematycznego podejścia do oceny stanu technicznego. W praktyce inżynierskiej, oględziny są często wspierane narzędziami wizualnymi, takimi jak mikroskopy, kamery inspekcyjne czy oświetlenie UV, co umożliwia dokładniejsze zidentyfikowanie problemów. Na przykład, w przypadku oceny stanu łożysk, oględziny mogą ujawnić wyciek smaru lub oznaki przegrzania, co jest kluczowe dla dalszych działań, takich jak pomiary czy planowanie konserwacji.

Pytanie 36

Osoba pracująca z urządzeniami pneumatycznymi emitującymi głośny dźwięk jest narażona na

A. zmiany w układzie kostnym
B. uszkodzenie skóry dłoni
C. porażenie prądem elektrycznym
D. uszkodzenie narządu słuchu
Uszkodzenie narządu słuchu w wyniku narażenia na wysokie natężenie dźwięku w miejscu pracy jest poważnym zagrożeniem zdrowotnym, które można zminimalizować poprzez wdrożenie odpowiednich środków ochrony. Zgodnie z normami, takimi jak ISO 9612, ocena ryzyka hałasu powinna być regularnie przeprowadzana, a pracownicy powinni być informowani o potencjalnych zagrożeniach. Stosowanie ochronników słuchu, takich jak nauszniki lub wkładki, jest kluczowym elementem strategii redukcji ekspozycji na hałas. Przykładowo, pracownik obsługujący kompresory powietrzne, które generują dźwięk o poziomie przekraczającym 85 dB, powinien zawsze korzystać z odpowiedniego sprzętu ochronnego. Dodatkowo, regularne kontrole słuchu mogą pomóc w wczesnym wykryciu ewentualnych uszkodzeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu bezpieczeństwem pracy.

Pytanie 37

Za pomocą multimetru cyfrowego zmierzono spadek napięcia na podwójnym złączu półprzewodnikowym Si. Odczyt multimetru wynosi około

A. 1,4 V
B. 0,6 V
C. 0,3 V
D. 0 V
Wartości spadku napięcia na złączu półprzewodnikowym mogą być mylnie interpretowane, co prowadzi do błędnych wniosków w analizie odpowiedzi. Odpowiedzi takie jak 0,6 V i 0,3 V mogą wynikać z niepełnego zrozumienia działania diod oraz ich właściwości. Spadek napięcia 0,6 V odnosi się do pojedynczego złącza p-n, ale w kontekście podwójnego złącza opartego na krzemie, który składa się z dwóch takich złącz, wartość ta powinna być podwojona, co daje około 1,4 V. Inna odpowiedź, 0 V, sugeruje brak przewodzenia, co jest niemożliwe dla diody w odpowiednich warunkach, gdyż złącze p-n przewodzi prąd po osiągnięciu minimalnego napięcia. Ponadto, spadek napięcia 1,4 V jest typowy dla diod, gdyż przy takim napięciu obie diody w złączu są aktywne. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich nieprawidłowych odpowiedzi, obejmują ignorowanie zasad dotyczących szeregowego i równoległego połączenia złącz oraz niezrozumienie, w jaki sposób diody wpływają na spadek napięcia. Zrozumienie tych aspektów jest kluczowe w zastosowaniach takich jak projektowanie obwodów elektronicznych czy analiza układów półprzewodnikowych. Wiedza ta pomoże w lepszym zrozumieniu zachowań różnych komponentów elektronicznych oraz ich interakcji w obwodach.

Pytanie 38

Jaką metodę należy wykorzystać do połączenia szkła z metalem?

A. Klejenie
B. Spawanie
C. Nitowanie
D. Zgrzewanie
Klejenie to najskuteczniejsza metoda łączenia szkła z metalem ze względu na różnice w ich właściwościach fizycznych i chemicznych. Szkło jest materiałem kruchym, a metal - plastycznym, co sprawia, że tradycyjne metody, takie jak zgrzewanie czy spawanie, mogą prowadzić do uszkodzenia szkła. Klejenie wykorzystuje specjalistyczne kleje, które tworzą mocne, elastyczne połączenie, a także mogą dostosować się do różnic w rozszerzalności cieplnej obu materiałów. W praktyce, odpowiednie kleje epoksydowe lub akrylowe są często stosowane do takich aplikacji, umożliwiając trwałe i estetyczne łączenie. W branży budowlanej i w przemyśle, klejenie szkła do metalowych elementów jest powszechnie stosowane w oknach strukturalnych, elewacjach oraz w produkcji mebli. Dobrą praktyką jest również stosowanie gruntów, które poprawiają adhezję kleju do powierzchni, co zwiększa trwałość i odporność połączenia na różne czynniki zewnętrzne. Takie podejście jest zgodne z normami ISO dotyczących klejenia i pozwala na uzyskanie wysokiej jakości połączeń.

Pytanie 39

Jakiego rodzaju środek ochrony indywidualnej powinien w szczególności wykorzystać pracownik podczas wymiany tranzystora CMOS?

A. Buty z izolującą podeszwą
B. Opaskę uziemiającą
C. Ochronne okulary
D. Fartuch ochronny z bawełny
Wybór bawełnianego fartucha ochronnego, okularów ochronnych lub butów z izolowaną podeszwą do pracy przy wymianie tranzystora CMOS jest niewłaściwy, gdyż te elementy ochrony nie są wystarczające, aby zminimalizować ryzyko związane z uszkodzeniem komponentów przez ładunki elektrostatyczne. Fartuch ochronny, mimo że może chronić przed zanieczyszczeniami, nie zapewnia ochrony przed ESD. Użycie okularów ochronnych jest również nieadekwatne, ponieważ ich główną funkcją jest ochrona oczu przed zanieczyszczeniami mechanicznymi czy chemicznymi, ale nie ma zastosowania w kontekście ochrony przed uszkodzeniami wywołanymi przez elektrostatykę. Co więcej, buty z izolowaną podeszwą mogą prowadzić do zwiększenia ryzyka gromadzenia się ładunków elektrostatycznych, co jest sprzeczne z zasadami ochrony ESD. Często pracownicy nie doceniają znaczenia uziemienia, uważając, że inne formy ochrony są wystarczające, co jest klasycznym błędem myślowym. W przypadku pracy z wrażliwymi komponentami, jak tranzystory CMOS, najważniejsze jest minimalizowanie ryzyka ESD, a do tego niezbędne jest stosowanie opasek uziemiających, które zapewniają bezpieczne odprowadzenie ładunków do ziemi. Bez odpowiedniej ochrony ESD, nawet niewielkie ładunki mogą spowodować nieodwracalne uszkodzenia komponentów, co prowadzi do zwiększonych kosztów napraw oraz strat w produkcji.

Pytanie 40

Wskaż jednostkę głównego parametru prądnicy tachometrycznej (stałej prądnicy)?

A. V
B. V/(obr./min)
C. Hz
D. obr./min
Wybór jednostek V, obr./min oraz Hz jako odpowiedzi na pytanie o podstawowy parametr prądnicy tachometrycznej jest nieuzasadniony, ponieważ nie oddają one w pełni relacji pomiędzy napięciem a prędkością obrotową. Napięcie (V) samo w sobie nie informuje o prędkości obrotowej, a jego wartość w kontekście prądnicy tachometrycznej jest ściśle powiązana z tym parametrem. Z kolei obr./min, choć odnosi się do prędkości obrotowej, nie jest jednostką wyjściową prądnicy, lecz raczej miarą obrotów. Natomiast Hz, czyli herce, jest jednostką częstotliwości i również nie ma związku z parametrami prądnicy tachometrycznej, której zadaniem jest pomiar prędkości obrotowej w kontekście generowania sygnałów elektrycznych. Typowym błędem myślowym, który prowadzi do tych niepoprawnych wyborów, jest ignorowanie kontekstu zastosowania prądnicy. Użytkownicy często koncentrują się na pojedynczych jednostkach, nie biorąc pod uwagę ich wzajemnych relacji i zastosowania w praktyce. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że prądnica tachometryczna operuje na zasadzie transformacji energii mechanicznej na sygnał elektryczny, który jest proporcjonalny do prędkości obrotowej, co najlepiej obrazuje jednostka V/(obr./min). W kontekście inżynieryjnym, zrozumienie tej relacji jest fundamentalne dla prawidłowego projektowania i wdrażania systemów automatyki.