Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 8 lipca 2025 19:42
  • Data zakończenia: 8 lipca 2025 20:00

Egzamin niezdany

Wynik: 12/40 punktów (30,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Podczas wymiany uzwojeń w jednofazowym transformatorze o parametrach: SN = 200 VA , U1N = 230 V, U2N = 14,6 V, uzwojenie pierwotne powinno być wykonane z drutu nawojowego

A. o tej samej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
B. o większej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
C. o mniejszej średnicy i mniejszej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
D. o większej średnicy i mniejszej liczbie zwojów w porównaniu do uzwojenia wtórnego
Udzielenie odpowiedzi dotyczącej większej średnicy i mniejszej liczby zwojów niż uzwojenie wtórne, czy jakiejkolwiek innej nieprawidłowej odpowiedzi, opiera się na zrozumieniu podstawowych zasad działania transformatorów. Prawidłowe projektowanie uzwojeń wymaga znajomości zależności między napięciem, liczbą zwojów oraz prądem. Uzwojenie pierwotne musi mieć większą liczbę zwojów, aby zapewnić odpowiedni spadek napięcia, gdyż transformator działa na zasadzie indukcji elektromagnetycznej, gdzie stosunek napięcia do liczby zwojów jest kluczowy. W transformatorze, na podstawie wzoru: U1/U2 = N1/N2, gdzie U1 i U2 to napięcia uzwojeń, a N1 i N2 to liczby zwojów, możemy zobaczyć, że musimy mieć więcej zwojów w uzwojeniu pierwotnym. Ponadto, koncepcja zastosowania drutu mniejszej średnicy w uzwojeniu pierwotnym prowadzi do problemów z wytrzymałością na prąd oraz ciepłem, co może skutkować przeciążeniem i awarią transformatora. W praktyce, stosowanie odpowiednich norm, takich jak IEC 60076, pozwala na zapobieganie takim błędom projektowym poprzez określenie minimalnych wymagań dotyczących materiałów i konstrukcji uzwojeń. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego inżyniera zajmującego się projektowaniem systemów elektroenergetycznych.

Pytanie 2

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu Un = 400 V i prądzie In = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

UzwojenieRezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową
U1-U24 000
V1-V26 000
W1-W28 000
A. uzwojenia V1-V2.
B. uzwojenia U1-U2.
C. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.
D. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.
Odpowiedzi, które wskazują na uzwojenia V1-V2, W1-W2 oraz kombinacje tych uzwojeń, nie uwzględniają kluczowego elementu analizy rezystancji izolacji. Uzwojenia V1-V2 i W1-W2 mają znacznie wyższe wartości rezystancji izolacji wynoszące odpowiednio 6000 kΩ i 8000 kΩ, co sugeruje, że ich izolacja jest w dobrym stanie. To błędne podejście może wynikać z niepełnego zrozumienia zasadności norm dotyczących rezystancji izolacji, które jasno wskazują, że niższa wartość rezystancji wskazuje na potencjalne uszkodzenie. Wybierając uzwojenia na podstawie wyższej wartości rezystancji, można dojść do mylnego wniosku, że są one bardziej narażone na uszkodzenia. Może to prowadzić do nieuzasadnionych działań naprawczych, które nie rozwiązują rzeczywistego problemu, a jednocześnie generują dodatkowe koszty. W praktyce, zrozumienie i umiejętność interpretacji wyników pomiarów rezystancji izolacji jest kluczowe dla oceny stanu technicznego silników, co ma bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo i efektywność operacyjną instalacji. Ignorowanie tego aspektu może prowadzić do poważnych awarii i zagrożenia dla bezpieczeństwa użytkowników oraz sprzętu.

Pytanie 3

Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli wyznacz, wartość rezystancji jednej żyły przewodu YDY 3×2,5 mm2 o długości 100 m.

Dane techniczne przewodu YDY
Ilość i przekrój znamionowy żyłGrubość znamionowa izolacjiMax. rezystancja żyłOrientacyjna masa przewodu o długości 1 km
mm²mmΩ/kmkg/km
2x10,818,181
2x1,50,812,197
2x2,50,87,41125
2x40,94,61176
2x60,93,08228
3x10,918,196
3x1,50,912,1116
3x2,50,97,41153
A. 7,410 Ω
B. 74,10 Ω
C. 0,741 Ω
D. 741,0 Ω
No, tu trzeba przyznać, że coś poszło nie tak. Jak wybierasz 7,410 Ω czy 741,0 Ω, to widać, że jest tu jakiś zgrzyt z rozumieniem obliczeń. Te odpowiedzi pewnie wynikają z błędnego przeliczenia jednostek albo pomylenia długości z rezystancją. Przewód o długości 100 m wymaga, żeby przeliczyć rezystancję na 1 km, a nie brać to na sztywno. Na przykład, 7,410 Ω to rezystancja na 1 km, a to nie zadziała w Twoim przypadku. Podobnie 74,10 Ω to już całkiem złe obliczenia. W inżynierii elektrycznej takie błędy mogą prowadzić do większych strat energii, co z kolei może spowodować przegrzewanie się przewodów i inne problemy. Chociaż może się wydawać to skomplikowane, poprawne obliczenie rezystancji jest naprawdę ważne, żeby wszystko działało jak należy.

Pytanie 4

Jakie skutki przyniesie zmiana przewodów ADG 1,5 mm2 na przewody DY 1,5 mm2 w instalacji elektrycznej podtynkowej w budynku mieszkalnym?

A. Obniżenie napięcia roboczego
B. Wzrost rezystancji pętli zwarcia
C. Obniżenie wytrzymałości mechanicznej przewodów
D. Wzrost obciążalności prądowej instalacji
Wymiana przewodów ADG na przewody DY w instalacji elektrycznej przynosi szereg korzyści, w tym zwiększenie obciążalności prądowej. Przewody DY, zgodne z normą PN-IEC 60227, charakteryzują się lepszymi właściwościami przewodzenia prądu elektrycznego, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa i efektywności energetycznej. Ich konstrukcja wykonana z materiałów o lepszej przewodności, takich jak miedź, pozwala na większe prądy robocze bez ryzyka przegrzania. Dla przykładu, w instalacjach o dużym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, jak kuchnie elektryczne czy systemy grzewcze, wyższa obciążalność prądowa jest niezbędna do zapewnienia stabilności działania urządzeń. W praktyce oznacza to, że instalacje z przewodami DY mogą skuteczniej obsługiwać większe obciążenia, co jest zgodne z zasadą projektowania instalacji elektrycznych, by nie przekraczać maksymalnych obciążeń przewodów. Wybór odpowiednich przewodów jest kluczowy również dla zapewnienia długotrwałej i bezawaryjnej pracy całego systemu elektrycznego, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 5

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego?

A. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana
B. Przeprowadzenie próbnego rozruchu urządzenia
C. Pomiar napięcia zasilającego
D. Weryfikacja stanu ochrony przeciwporażeniowej
Pomiar napięcia zasilania nie należy do badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego, ponieważ jest to czynność raczej związana z kontrolą źródła zasilania, a nie diagnostyką samego silnika. W kontekście eksploatacji silników elektrycznych, kluczowe jest zrozumienie, że badania eksploatacyjne koncentrują się na ocenie stanu technicznego komponentów silnika, takich jak uzwojenia, izolacja czy mechanika. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana oraz sprawdzenie stanu ochrony przeciwporażeniowej są kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności pracy silnika. Rozruch próbny urządzenia jest niezbędny do oceny jego działania w rzeczywistych warunkach. Przykładowo, w przemyśle, regularne badania eksploatacyjne pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych awarii, co zmniejsza ryzyko przestojów i zwiększa efektywność operacyjną.

Pytanie 6

Jakie z wymienionych uszkodzeń można zidentyfikować podczas inspekcji instalacji elektrycznej?

A. Pogorszenie stanu mechanicznego połączeń przewodów
B. Zbyt długi czas reakcji wyłącznika różnicowoprądowego
C. Przerwanie pionowego uziomu w ziemi
D. Obniżenie rezystancji izolacji przewodów
Pogorszenie się stanu mechanicznego połączeń przewodów jest odpowiedzią prawidłową, ponieważ podczas oględzin instalacji elektrycznej można fizycznie ocenić jakość połączeń. W praktyce, mechaniczne uszkodzenia, takie jak luźne złącza, korozja czy pęknięcia, mogą prowadzić do zwiększonego oporu, co z kolei zwiększa ryzyko przegrzewania się i potencjalnych awarii. Standardy takie jak PN-IEC 60364 podkreślają znaczenie regularnych inspekcji połączeń w celu zapewnienia ich niezawodności. W sytuacjach awaryjnych, takich jak pożar spowodowany zwarciem, wiele incydentów można przypisać właśnie do niewłaściwego stanu połączeń. Przykładem skutków takiego pogorszenia może być utrata ciągłości elektrycznej prowadząca do nieprawidłowego działania urządzeń czy nawet ich uszkodzenia. Dlatego też, podczas oględzin, należy szczegółowo badać stan wszystkich połączeń, aby zapewnić bezpieczeństwo i sprawność całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 7

Który z poniższych środków ostrożności nie jest wymagany dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas realizacji prac przy linii napowietrznej, która została odłączona od zasilania?

A. Ogrodzenie terenu, na którym prowadzone są prace
B. Używanie sprzętu izolacyjnego
C. Przyłączenie wyłączonej linii do uziemienia
D. Realizowanie pracy w zespole
Stosowanie sprzętu izolacyjnego w kontekście prac przy wyłączonej linii napowietrznej jest często mylone z koniecznością w sytuacjach, gdzie napięcie jest obecne. Gdy linia jest wyłączona i odpowiednio zabezpieczona, sprzęt izolacyjny nie jest konieczny, ponieważ nie ma ryzyka porażenia prądem. Jednakże, w praktyce, jego użycie może być zalecane w celu dodatkowego zabezpieczenia oraz w sytuacjach, gdzie istnieje ryzyko nieprzewidzianych okoliczności, takich jak przypadkowe włączenie linii. Na przykład, w zgodzie z normami BHP, stosowanie sprzętu izolacyjnego jest kluczowe podczas pracy w pobliżu niepewnych źródeł napięcia. Zawsze warto stosować zasadę ostrożności i posiadać odpowiednie szkolenie w zakresie użycia tego sprzętu. Pracownicy powinni być również świadomi procedur dotyczących oznakowania i blokowania urządzeń, aby zapewnić, że linie pozostaną wyłączone podczas realizacji prac.

Pytanie 8

Określ prawidłową sekwencję działań przy wymianie uszkodzonego łącznika świecznikowego w instalacji elektrycznej.
włączenie napięcia, sprawdzenie prawidłowości działania.

A. Wyłączenie napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, sprawdzenie prawidłowości działania, stwierdzenie braku napięcia, włączenie napięcia
B. Sprawdzenie prawidłowości działania, włączenie napięcia, stwierdzenie braku napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, wyłączenie napięcia
C. Stwierdzenie braku napięcia, wyłączenie napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, sprawdzenie
D. Wyłączenie napięcia, stwierdzenie braku napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, włączenie napięcia, sprawdzenie prawidłowości działania
Kiedy zabierasz się za wymianę uszkodzonego łącznika świecznikowego, najważniejsze to zacząć od wyłączenia napięcia. Bez tego krok nie tylko porażka może się wydarzyć, ale coś gorszego. Potem, zanim zaczniesz grzebać w instalacji, dobrze jest upewnić się, że naprawdę nie ma napięcia w obwodzie. To trochę jak dobre nawyki, które mogą uratować życie. Jak już to masz za sobą, możesz zająć się demontażem starego łącznika, ale pamiętaj, żeby być ostrożnym – nigdy nie wiadomo, co może się zdarzyć. Po włożeniu nowego łącznika, dopiero wtedy możesz włączyć napięcie i sprawdzić, czy wszystko działa. Taka kolejność jest super ważna i zgadza się z normami bezpieczeństwa, jak PN-IEC 60364, które mówią, jak robić to bezpiecznie. W sumie, w domowym warsztacie to przydatna wiedza, bo często coś się psuje i warto wiedzieć, jak to zrobić porządnie i bezpiecznie.

Pytanie 9

W jakim celu stosuje się kompensację mocy biernej w instalacjach przemysłowych?

A. Zmniejszenia prędkości obrotowej silników
B. Zwiększenia częstotliwości prądu
C. Zmniejszenia strat energii i poprawy współczynnika mocy
D. Zwiększenia napięcia znamionowego
Kompensacja mocy biernej jest kluczowym zagadnieniem w kontekście instalacji przemysłowych, ponieważ wpływa bezpośrednio na efektywność energetyczną systemu. Moc bierna to ta część zużywanej energii elektrycznej, która nie wykonuje użytecznej pracy, ale jest niezbędna do podtrzymania pola elektromagnetycznego w urządzeniach takich jak transformatory i silniki indukcyjne. Zastosowanie kompensacji mocy biernej, zazwyczaj za pomocą baterii kondensatorów, prowadzi do poprawy współczynnika mocy, co oznacza, że więcej dostarczonej energii jest wykorzystywane na pracę użyteczną. Dzięki temu zmniejszają się straty energii w systemie, co przekłada się na niższe rachunki za energię i zmniejszenie obciążenia sieci energetycznej. Co więcej, poprawa współczynnika mocy może również prowadzić do zmniejszenia opłat za moc bierną, które są często naliczane przez dostawców energii jako kara za niską efektywność energetyczną. Dlatego kompensacja mocy biernej jest nie tylko korzystna z punktu widzenia efektywności, ale również może przynieść wymierne korzyści finansowe dla przedsiębiorstw.

Pytanie 10

Jakim rodzajem wyłączników nadprądowych powinien być zabezpieczony obwód zasilania silnika klatkowego trójfazowego, którego parametry znamionowe to: PN = 11 kW, UN = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80%?

A. S303 C40
B. S303 C32
C. S303 C25
D. S303 C20
Poprawna odpowiedź to S303 C32, ponieważ w przypadku obwodu zasilania trójfazowego silnika klatkowego o mocach znamionowych 11 kW i napięciu 400 V, należy obliczyć prąd roboczy silnika. Prąd ten można wyznaczyć ze wzoru: I = P / (√3 * U * cos φ), co daje wartość około 18,5 A. Z uwagi na istotne zmiany w obciążeniu oraz do ochrony przed przeciążeniem i zwarciem, stosuje się wyłączniki nadprądowe, które powinny mieć wartość znamionową prądu nie niższą niż 125% prądu roboczego silnika. W tym przypadku 125% z 18,5 A to 23,125 A, co wskazuje na to, że wyłącznik S303 C25 (25 A) byłby niewystarczający. Wyłącznik S303 C32 z wartością 32 A jest odpowiedni, ponieważ zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. Tego typu wyłączniki są szeroko stosowane w przemyśle i są zgodne z normami EN 60947-2, co zapewnia ich wysoką jakość i niezawodność.

Pytanie 11

Która z poniższych informacji powinna być wyeksponowana na elektrycznym urządzeniu napędowym?

A. Poziom odchylenia napięcia zasilającego
B. Typ zastosowanych zabezpieczeń przeciwzwarciowych
C. Strzałka wskazująca wymagany kierunek obrotu
D. Termin kolejnego przeglądu technicznego
Strzałka oznaczająca wymagany kierunek wirowania jest kluczowym elementem oznaczenia elektrycznego urządzenia napędowego, który musi być widoczny dla operatorów i personelu technicznego. Oznaczenie to jest niezbędne, aby zapewnić poprawne uruchomienie i eksploatację maszyny. W przypadku napędów elektrycznych, niewłaściwy kierunek wirowania może prowadzić do poważnych uszkodzeń mechanicznych, zwiększonego zużycia energii oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa pracowników. W praktyce oznaczenie kierunku wirowania powinno być zgodne z obowiązującymi standardami, takimi jak norma PN-EN 60204-1 dotycząca bezpieczeństwa maszyn oraz prawidłowej obsługi urządzeń elektrycznych. Przykładowo, w przypadku silników elektrycznych, strzałka na obudowie silnika wskazuje, w którą stronę wirnik powinien się obracać podczas pracy. Niezastosowanie się do tych oznaczeń może skutkować błędami w procesu produkcji, a także prowadzić do znacznych kosztów napraw i przestojów.

Pytanie 12

Podczas użytkowania standardowej instalacji z żarowym źródłem światła zaobserwowano po kilku minutach działania częste wahania natężenia oświetlenia (migotanie światła). Najrzadziej występującą przyczyną usterki może być

A. wypalenie styków w łączniku
B. wilgotna izolacja przewodów zasilających
C. zwarcie między przewodem ochronnym a neutralnym
D. zwarcie między przewodem fazowym a neutralnym
Zwarcie pomiędzy przewodem ochronnym a neutralnym jest nieprawidłowym podejściem do analizy problemu z miganiem światła. Tego rodzaju zwarcie może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, ale nie jest bezpośrednią przyczyną oscylacji natężenia światła. W rzeczywistości, przewód ochronny jest zaprojektowany, aby przewodzić prąd tylko w sytuacjach awaryjnych, a jego uszkodzenie nie wpływa na normalne funkcjonowanie instalacji. Dodatkowo, zawilgocona izolacja przewodów zasilających może powodować problemy, takie jak zwarcia, ale objawy, jakie generuje, są zazwyczaj bardziej poważne, takie jak iskrzenie czy całkowity brak zasilania, a nie zmiany natężenia światła. Z kolei zwarcie między przewodem fazowym a neutralnym prowadziłoby do przeciążeń, co również skutkowałoby innymi objawami niż miganie. Typowe błędy w myśleniu o tych problemach to pomijanie specyfikacji technicznych i norm, które jasno określają, jak zachowują się różne komponenty w instalacji. Właściwe zrozumienie tego, jak działają poszczególne elementy instalacji elektrycznej, jest kluczowe dla skutecznej diagnozy i eliminacji problemów.

Pytanie 13

Wartość rezystancji cewki stycznika w układzie sterującym silnikiem wynosi 0 Ω. Co można na podstawie tego pomiaru wnioskować?

A. cewka stycznika jest uszkodzona
B. cewka stycznika działa prawidłowo
C. przewód neutralny jest odłączony
D. przewód fazowy jest odłączony
Rozważając inne odpowiedzi, można zauważyć, że stwierdzenie o odłączeniu przewodu fazowego jest mylne, ponieważ w przypadku odłączonego przewodu nie można by było zmierzyć rezystancji cewki. Przy braku połączenia zasilania nie byłoby żadnych wartości pomiarowych. Z drugiej strony, twierdzenie o sprawności cewki stycznika również jest fałszywe, ponieważ pomiar rezystancji 0 Ω wskazuje na zwarcie, co jest jednoznacznie oznaką uszkodzenia, a nie sprawności. Z kolei koncepcja odłączenia przewodu neutralnego również nie może być uznana za prawidłową, ponieważ niezależnie od stanu przewodu neutralnego, cewka stycznika, będąc elementem elektromagnetycznym, wymaga zarówno przewodu fazowego, jak i neutralnego do prawidłowego działania. W związku z tym, wszelkie błędne wnioski prowadzą do nieporozumień dotyczących diagnozowania problemów z cewkami styczników. Kluczowe jest zrozumienie, że pomiar rezystancji jest podstawowym narzędziem w diagnostyce, a jego interpretacja wymaga wiedzy o działaniu układów elektrycznych. Umiejętność skutecznej diagnostyki pozwala uniknąć kosztownych przestojów i niebezpieczeństw związanych z niewłaściwym działaniem instalacji.

Pytanie 14

W jakich okolicznościach aktywuje się samoczynne częstotliwościowe odciążenie (SCO) w sieci zasilanej przez generator synchroniczny?

A. Pojawienia się przepięcia.
B. Podwyższenia częstotliwości ponad wartość nominalną.
C. Zwiększenia mocy pobieranej ponad moc wytwarzaną.
D. Nadkompensacji sieci.
Zrozumienie mechanizmów działania systemów elektroenergetycznych wymaga głębszej analizy sytuacji związanych z różnymi odpowiedziami na postawione pytanie. Stwierdzenie, że samoczynne częstotliwościowe odciążenie zadziała w przypadku przekompensowania sieci, jest mylące, ponieważ przekompensowanie oznacza, że moc bierna jest wyższa niż zapotrzebowanie. W takiej sytuacji nie dochodzi do problemów z częstotliwością, a wręcz przeciwnie, sieć staje się bardziej stabilna. Zwiększenie częstotliwości ponad wartość znamionową również nie jest sytuacją, gdzie SCO ma zastosowanie. Wysoka częstotliwość sygnalizuje, że generator dostarcza więcej mocy niż jest potrzebne, co prowadzi do ryzyka uszkodzenia sprzętu, a nie do aktywacji mechanizmów odciążających. Wreszcie, wystąpienie przepięcia, świadczy o nadmiarze napięcia, co nie jest równoznaczne ze zwiększoną mocą pobraną, a zatem również nie uruchamia samoczynnych mechanizmów odciążających. W praktyce, błędne zrozumienie tych mechanizmów prowadzi do nieefektywnego zarządzania obciążeniem w sieci, co może skutkować poważnymi konsekwencjami dla stabilności systemu energetycznego. Właściwe zarządzanie obciążeniem oraz umiejętność prognozowania zmian w zapotrzebowaniu na moc są kluczowe dla zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej.

Pytanie 15

W trakcie serwisowania silnika indukcyjnego jednofazowego pracownik przez przypadek zamienił miejscami kondensator rozruchowy o pojemności 300 µF z kondensatorem roboczym o pojemności 50 µF. Jakie mogą być konsekwencje tego błędu?

A. Silnik zmieni swój kierunek obrotów
B. Zniszczenie kondensatora 50 µF podczas uruchamiania silnika
C. Silnik nie włączy się
D. Uszkodzenie uzwojenia pomocniczego po kilku minutach działania silnika
Istnieje kilka nieporozumień związanych z błędnymi odpowiedziami. Zamiana kondensatora rozruchowego z kondensatorem pracy nie spowoduje uszkodzenia kondensatora 50 µF w chwili rozruchu, ponieważ kondensator ten nie jest przeznaczony do pracy w warunkach rozruchowych. Jego zadaniem jest podtrzymywanie momentu obrotowego podczas pracy silnika. Dodatkowo, zmiana kierunku wirowania silnika nie jest możliwa w tej sytuacji. Kierunek obrotów silnika indukcyjnego jednofazowego jest determinowany przez przesunięcie fazowe, które nie zostanie osiągnięte przy użyciu niewłaściwego kondensatora. Co więcej, twierdzenie, że uzwojenie pomocnicze może się uszkodzić po kilku minutach pracy, jest również błędne, ponieważ w rzeczywistości silnik po prostu nie uruchomi się, co zapobiegnie jego uszkodzeniu. Kluczowym błędem myślowym w tych odpowiedziach jest niezrozumienie zasady działania kondensatorów w silnikach jednofazowych, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków o skutkach zamiany kondensatorów. Zastosowanie niewłaściwego kondensatora w systemach elektrycznych może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń, dlatego istotne jest przestrzeganie zaleceń producentów oraz standardów branżowych przy konserwacji i naprawie urządzeń elektrycznych.

Pytanie 16

Włączenie grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to oznacza?

A. zwarcie między przewodem fazowym a neutralnym
B. zwarcie przewodu ochronnego z obudową
C. uszkodzenie w przewodzie fazowym
D. uszkodzenie w grzałce
Zadziałanie zabezpieczenia nadprądowego przy załączeniu grzejnika wskazuje na wystąpienie zwarcia w obwodzie. W przypadku zwarcia przewodu fazowego do neutralnego, prąd przepływający przez obwód gwałtownie wzrasta, co przekracza dopuszczalne wartości dla zabezpieczeń nadprądowych, powodując ich natychmiastowe wyłączenie. Tego rodzaju sytuacje mogą wystąpić w przypadku uszkodzenia instalacji elektrycznej, co może skutkować niebezpiecznymi warunkami pracy urządzeń elektrycznych. Przykładem zastosowania tej wiedzy w praktyce jest regularna kontrola stanu instalacji elektrycznych, w tym grzejników, aby zminimalizować ryzyko zwarć. Standardy branżowe, jak PN-IEC 60364, nakładają obowiązek przeprowadzania okresowych przeglądów oraz stosowania odpowiednich zabezpieczeń, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz utrzymanie sprawności systemów elektrycznych.

Pytanie 17

W którym z poniższych miejsc, podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi, nie jest dopuszczalne stosowanie izolacji stanowiska jako środków ochrony przed dotykiem pośrednim?

A. Pracowni edukacyjnej
B. Placu budowy
C. Laboratorium
D. Warsztacie sprzętu RTV
Wydaje się, że wybrałeś odpowiedzi dotyczące pracowni szkolnej czy warsztatu RTV, ale coś tu nie pasuje. W pracowni szkolnej wszystko jest przemyślane i uczniowie znają zasady BHP. Izolacje tam są na porządku dziennym, co zwiększa bezpieczeństwo. W laboratoriach technicznych też jest to dobrze zorganizowane, bo warunki są tam bardziej kontrolowane. W warsztatach sprzętu RTV to samo – są normy i zabezpieczenia. Więc te odpowiedzi są trochę mylące, bo nie uwzględniają, że plac budowy to zupełnie inna bajka, gdzie potrzebne są bardziej zaawansowane rozwiązania.

Pytanie 18

Na podstawie wyników pomiarów przedstawionych w tabeli określ, który z obwodów nie spełnia warunków ochrony przeciwporażeniowej.

ObwódNazwa urządzenia elektrycznegoZastosowane zabezpieczeniePrąd wyłączalny z charakterystykiCzas wyłączeniaZmierzona impedancjaPrąd zwarcia obliczeniowy
Ib w AIw w AT≤... w sZz w ΩIzw w A
A.gniazdo jednofazoweB16800,22,30100,00
B.gniazdo jednofazoweB16800,22,5390,09
C.gniazdo jednofazoweB16800,23,3668,45
D.gniazdo jednofazoweB16800,21,32174,24
A. C.
B. D.
C. A.
D. B.
Wybór obwodu, który spełnia warunki ochrony przeciwporażeniowej, wymaga zrozumienia kilku kluczowych zasad i norm stosowanych w branży elektrycznej. Często mylone są różne wartości prądów, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków o bezpieczeństwie obwodów. W przypadku, gdy obwód A, B lub D zostałby wybrany, można zauważyć, że prąd różnicowy dla tych obwodów mógłby znajdować się w odpowiednich granicach, co oznaczałoby, że zabezpieczenie różnicowe działa zgodnie z wymaganiami. Często popełnianym błędem jest zrozumienie, że wszystkie obwody muszą mieć prąd różnicowy wyższy niż prąd wyzwalający. W rzeczywistości, ważne jest, aby te wartości były odpowiednio dostosowane do specyfiki danego obwodu i jego zastosowania. Dodatkowo, w kontekście ochrony przeciwporażeniowej, kluczowe jest, aby zrozumieć różnicę między prądem różnicowym a prądem wyzwalającym. Wybór obwodu, który nie wykazuje rzetelnych wartości, może prowadzić do nieodpowiednich zabezpieczeń oraz stwarzać ryzyko niebezpiecznych sytuacji. Aby uniknąć takich błędów, istotne jest zasięgnięcie wiedzy na temat standardów, takich jak IEC oraz zapoznanie się z najlepszymi praktykami branżowymi w zakresie projektowania obwodów elektrycznych.

Pytanie 19

W celu oceny stanu technicznego silnika prądu stałego dokonano jego oględzin i pomiarów. Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli określ stan techniczny tego silnika.

Wartość rezystancji pomiędzy zaciskami:
A1-A2D1-D2E1-E2A1-PED1-PEE1-PE
0,8 Ω0,9 Ω4,7 Ω123,1 MΩ102,5 MΩ166,6 MΩ
A. Pogorszony stan połączeń uzwojenia twornika w tabliczce zaciskowej.
B. Przebicie izolacji uzwojenia bocznikowego do obudowy.
C. Pogorszony stan izolacji między uzwojeniem szeregowym, a obudową.
D. Zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu bocznikowym.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu bocznikowym to sytuacja, w której dwa lub więcej zwojów w tym samym uzwojeniu stykają się ze sobą, co prowadzi do zmiany odpowiednich parametrów elektrycznych silnika. W analizowanym przypadku, niskie wartości rezystancji między zaciskami A1-A2 oraz D1-D2 sugerują, że uzwojenia te są sprawne i nie mają problemów z połączeniami. Jednak podwyższona rezystancja E1-E2, wynosząca 4,7 Ω, wskazuje na potencjalny problem. W praktyce, zwarcia międzyzwojowe mogą prowadzić do przegrzewania się silnika, co w efekcie skraca jego żywotność oraz wpływa na wydajność. W standardach dotyczących konserwacji silników prądu stałego, takich jak IEC 60034-1, podkreśla się konieczność regularnych pomiarów rezystancji oraz analizy wyników, aby zapobiegać poważniejszym uszkodzeniom. Zrozumienie i identyfikacja zwarć międzyzwojowych to kluczowy element w zarządzaniu stanem technicznym silników elektrycznych, co pozwala na wczesne wykrycie problemów i ich skuteczne usunięcie.

Pytanie 20

Jaką czynność należy wykonać podczas inspekcji instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym przed jego oddaniem do użytku?

A. Zmierz czas samoczynnego wyłączenia zasilania
B. Przeprowadź próbę ciągłości połączeń wyrównawczych
C. Zbadaj rezystancję izolacji instalacji elektrycznej
D. Zweryfikuj poprawność doboru przekroju przewodów
Sprawdzenie poprawności doboru przekroju przewodów jest kluczowym krokiem przed oddaniem do użytku instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych. Przekroje przewodów muszą być odpowiednio dobrane, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowania oraz efektywność energetyczną. Zbyt mały przekrój przewodu może prowadzić do przegrzewania się, co z kolei zwiększa ryzyko pożaru. Podczas tego sprawdzenia należy uwzględnić obciążenie prądowe, długość przewodów oraz rodzaj instalacji. Przykładowo, w przypadku instalacji oświetleniowej w domach jednorodzinnych zazwyczaj stosuje się przewody o przekroju 1,5 mm², natomiast w instalacjach zasilających urządzenia o większej mocy stosuje się przewody o przekroju 2,5 mm² lub nawet większym, w zależności od specyfiki obciążenia. Standardy takie jak PN-IEC 60364-5-52 wyraźnie określają zasady doboru przekrojów przewodów w zależności od zastosowania oraz warunków środowiskowych, co podkreśla znaczenie tego etapu w procesie inspekcji instalacji elektrycznej.

Pytanie 21

Który z wymienionych rozwiązań powinien być zastosowany w warsztacie remontowym, aby zapewnić podstawową ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Separacja elektryczna
B. Obudowy i osłony
C. Wyłączniki różnicowoprądowe
D. Miejscowe połączenia wyrównawcze
Obudowy i osłony to kluczowe elementy zabezpieczeń elektrycznych, które mają na celu ochronę użytkowników przed niebezpieczeństwem porażenia prądem elektrycznym. Ich głównym zadaniem jest zapobieganie bezpośredniemu kontaktowi z elementami pod napięciem, co minimalizuje ryzyko wypadków. Standardy takie jak PN-EN 61140 określają wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem prądem, a zastosowanie odpowiednich obudów, które są wykonane z materiałów odpornych na działanie prądu, jest jedną z podstawowych zasad. Przykładowo, w warsztatach remontowych, gdzie często używane są narzędzia elektryczne, zastosowanie obudów ochronnych na gniazdka i urządzenia jest konieczne. Dzięki temu, nawet w przypadku uszkodzenia izolacji, ryzyko porażenia prądem zostaje znacząco ograniczone. Dodatkowo, stosowanie osłon na kable i urządzenia może przyczynić się do zmniejszenia uszkodzeń mechanicznych, co jest istotne w kontekście długoterminowej niezawodności oraz bezpieczeństwa pracy.

Pytanie 22

Uszkodzenie izolacji uzwojenia w działającym przekładniku może wystąpić na skutek rozłączenia zacisków jego strony

A. pierwotnej przekładnika prądowego
B. wtórnej przekładnika napięciowego
C. wtórnej przekładnika prądowego
D. pierwotnej przekładnika napięciowego
Odpowiedzi związane z pierwotnym uzwojeniem przekładników prądowych i napięciowych są nieprawidłowe, ponieważ zakładają, że rozwarcie może wystąpić w obwodzie, który nie generuje niebezpiecznych warunków. W rzeczywistości pierwotne uzwojenie przekładnika prądowego jest na stałe podłączone do obwodu zasilającego i nie jest narażone na bezpośrednie rozwarcie, co powodowałoby wzrost napięcia na jego końcach. W przypadku przekładnika napięciowego, rozwarcie uzwojenia wtórnego może prowadzić do sytuacji, w której napięcie na uzwojeniu pierwotnym wzrasta, ale nie prowadzi to do uszkodzenia izolacji. Typowym błędem myślowym jest mylenie ról uzwojeń wtórnych i pierwotnych; uzwojenia wtórne są wrażliwe na rozwarcia, które prowadzą do ryzykownych warunków operacyjnych z powodu braku obciążenia. Dlatego istotne jest, aby zrozumieć, że uszkodzenia izolacji wynikają głównie z nieprawidłowego działania obwodów wtórnych, a nie pierwotnych, co powinno być uwzględnione w każdym projekcie systemu energetycznego. Przestrzeganie norm oraz stosowanie odpowiednich zabezpieczeń to kluczowe elementy zapewniające bezpieczeństwo i niezawodność systemów elektroenergetycznych.

Pytanie 23

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S2 40
B. S3 60%
C. S3 40%
D. S2 60
Silnik elektryczny oznaczony jako S3 40% jest przeznaczony do pracy przerywanej, w której cykl składa się z fazy pracy i przerwy. W tym przypadku cykl trwa 10 minut, z czego 4 minuty to czas pracy, a 6 minut to przerwa. Oznaczenie S3 40% informuje, że silnik może pracować w tym trybie przez 40% swojego cyklu, co odpowiada 4 minutom pracy w ciągu 10 minut. To zastosowanie jest typowe dla silników, które nie muszą pracować ciągle, ale muszą być aktywne przez określony czas w cyklu. Przykładem zastosowania mogą być wentylatory, pompy czy inne maszyny, które nie wymagają stałej pracy. W praktyce wykorzystanie silników S3 znacząco wpływa na wydajność energetyczną oraz żywotność urządzenia, ponieważ zmniejsza obciążenie termiczne oraz zużycie komponentów silnika. Warto również zwrócić uwagę na normy IEC 60034-1, które regulują klasyfikację silników elektrycznych, co pozwala na lepsze zrozumienie ich przeznaczenia i możliwości.

Pytanie 24

Podczas przeprowadzania okresowych pomiarów instalacji elektrycznej w układzie TN-S, w jednym z obwodów gniazd jednofazowych 230 V stwierdzono zbyt wysoką wartość impedancji pętli zwarcia. Jakie działania należy podjąć w pierwszej kolejności, aby zidentyfikować problem?

A. Zmierzyć ciągłość przewodów ochronnych PE
B. Sprawdzić funkcję przycisku "TEST" na wyłączniku RCD
C. Zmierzyć rezystancję izolacji przewodów w tym obwodzie
D. Sprawdzić kondycję połączeń przewodów w puszkach oraz aparatach
Sprawdzanie działania wyłącznika RCD przy pomocy przycisku 'TEST' nie rozwiązuje problemu z wysoką wartością impedancji pętli zwarcia, a jedynie testuje funkcjonalność samego urządzenia. Wyłączniki RCD mają na celu ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, ale ich sprawność nie wpływa bezpośrednio na impedancję pętli zwarcia. Wartość impedancji pętli zwarcia jest krytycznym parametrem, który powinien mieścić się w określonych granicach, aby zapewnić, że zabezpieczenia, takie jak bezpieczniki lub wyłączniki, zadziałają w odpowiednim czasie w przypadku zwarcia. Testy rezystancji izolacji przewodów, choć istotne, nie są bezpośrednio związane z problemem impedancji pętli zwarcia, ponieważ koncentrują się na integralności izolacji, a nie na połączeniach. Z kolei pomiar ciągłości przewodów ochronnych PE, choć ważny, nie identyfikuje potencjalnych problemów z połączeniami wewnętrznymi obwodu, które mogą być źródłem wysokiej impedancji. Niestety, często dochodzi do mylnego przekonania, że pojedyncze testy mogą kompleksowo rozwiązać problem, podczas gdy kluczowe jest zdiagnozowanie i nawiązanie do przyczyn wysokiej impedancji, które mogą wynikać z wielu czynników, w tym właśnie z nieprawidłowych połączeń elektrycznych.

Pytanie 25

Korzystając z tabeli oceń, który wynik badania pozwala wyciągnąć pozytywny wniosek o stanie izolacji jednofazowej instalacji elektrycznej 230 V, 50 Hz.

Napięcie nominalne obwoduNapięcie pomiarowe prądu stałego d.c.Wymagana rezystancja izolacji
V
SELV i PELV250≥ 0,5
do 500 V włącznie, w tym FELV500≥ 1,0
powyżej 500 V1000≥ 1,0

Wynik badaniaNapięcie pomiarowe prądu stałego, kVRezystancja izolacji, kΩ
A.2301050
B.250500
C.4001100
D.5001000
A. A.
B. B.
C. C.
D. D.
Wybór innej odpowiedzi niż D wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące wymagań normatywnych związanych z izolacją instalacji elektrycznych. W przypadku instalacji jednofazowej o napięciu 230 V, standardy ustanawiają minimalne wymagania dotyczące rezystancji izolacji na poziomie 1,0 MΩ. Odpowiedzi inne niż D mogą sugerować, że użytkownik nie dostrzega znaczenia tych norm. Przykładowo, wybór odpowiedzi A lub B może być wynikiem błędnego założenia, że niższe wartości rezystancji są akceptowalne. Często w praktyce można spotkać się z sytuacjami, gdzie niewłaściwy pomiar lub interpretacja wyników prowadzi do błędnych wniosków, co z kolei może doprowadzić do decyzji o kontynuacji eksploatacji instalacji, która w rzeczywistości jest zagrożona. Warto zwrócić uwagę, że tylko odpowiednia rezystancja izolacji może zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz sprawność urządzeń elektrycznych. W związku z tym, nieprzestrzeganie tych norm może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak ryzyko porażenia prądem lub pożaru. Kluczową kwestią jest zrozumienie, że odpowiednie wartości rezystancji izolacji są podstawą do oceny stanu każdego systemu elektrycznego. Dlatego tak ważne jest, aby przy podejmowaniu decyzji korzystać z dokładnych danych i sprawdzać je zgodnie z obowiązującymi standardami.

Pytanie 26

W instalacji trójfazowej prąd obciążenia w przewodach fazowych IB wynosi 21 A, natomiast obciążalność długotrwała tych przewodów Idd to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do zabezpieczenia tej instalacji?

A. B25
B. B10
C. B16
D. B20

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wyłącznik nadprądowy B25 jest odpowiedni do zabezpieczenia instalacji trójfazowej, gdzie prąd obciążenia przewodów fazowych wynosi 21 A, a obciążalność długotrwała tych przewodów to 30 A. Zgodnie z normami, wyłącznik nadprądowy powinien mieć wartość znamionową, która pozwala na przepuszczenie prądu obciążenia, ale jednocześnie dostateczną, aby skutecznie zareagować w przypadku przeciążenia. W tym przypadku, z wyłączników B20, B16 i B10, żaden z nich nie spełnia wymogu, gdyż ich nominalne wartości są zbyt niskie w odniesieniu do obciążenia 21 A. Wybór B25 oznacza, że wyłącznik nadprądowy nie włączy się w normalnych warunkach pracy, ale zadziała w przypadku wyższych wartości prądu. W praktyce, zastosowanie wyłączników o zbyt niskich wartościach nominalnych prowadzi do ich częstego wyzwalania, co może być uciążliwe i powodować przerwy w dostawie energii. Zgodnie z dobrą praktyką, zawsze należy wybierać wyłączniki, które mają większą wartość niż maksymalne przewidziane obciążenie, ale nie więcej niż ich długotrwała obciążalność.

Pytanie 27

W budynkach wielorodzinnych liczniki energii elektrycznej powinny być umieszczone

A. w lokalach mieszkalnych tylko w zamkniętych szafkach
B. na strychu w otwartych skrzynkach
C. w piwnicach w otwartych skrzynkach
D. poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, że liczniki zużycia energii elektrycznej powinny znajdować się poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach, jest zgodna z obowiązującymi normami i praktykami w zakresie instalacji elektrycznych w budynkach wielorodzinnych. Taka lokalizacja liczników ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ułatwienie prac konserwacyjnych i pomiarowych. Liczniki umieszczone w zamkniętych szafkach ograniczają ryzyko przypadkowego dostępu do urządzeń, co jest istotne w kontekście ochrony przed nieautoryzowanym manipulowaniem oraz potencjalnymi uszkodzeniami. Ponadto, zgodnie z Polskimi Normami PN-IEC 61010, miejsca instalacji liczników powinny być dobrze oznakowane i dostępne tylko dla uprawnionego personelu. Praktycznym przykładem może być zastosowanie szafek z zamkiem, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo oraz porządek w przestrzeni wspólnej budynku. Takie podejście jest również zgodne z zasadami zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi, które dążą do minimalizacji ryzyka związanego z eksploatacją urządzeń elektrycznych.

Pytanie 28

Jakie rozwiązania powinny być wdrożone w celu kompensacji mocy biernej w zakładzie przemysłowym, w którym znajdują się liczne silniki indukcyjne?

A. Podłączyć dławiki indukcyjne równolegle do silników
B. Podłączyć dławiki indukcyjne szeregowo do silników
C. Podłączyć kondensatory szeregowo do silników
D. Podłączyć kondensatory równolegle do silników

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Włączenie kondensatorów równolegle do silników indukcyjnych jest skuteczną metodą kompensacji mocy biernej, ponieważ kondensatory te generują moc bierną pojemnościową, co pomaga zrównoważyć moc bierną indukcyjną pobieraną przez silniki. Silniki indukcyjne, zwłaszcza te pracujące w zakładach przemysłowych, mają tendencję do pobierania znacznych ilości mocy biernej, co może prowadzić do obciążenia sieci zasilającej oraz zwiększenia kosztów energii elektrycznej. Zastosowanie kondensatorów w konfiguracji równoległej pozwala na efektywne zredukowanie współczynnika mocy, co jest zgodne z normami branżowymi takimi jak IEC 61000-3-2 dotyczące jakości energii elektrycznej. Ponadto, kondensatory mogą być stosowane w systemach automatycznego sterowania, co umożliwia dynamiczną kompensację mocy biernej, zapewniając oszczędności operacyjne i zwiększając niezawodność systemu. Przykłady zastosowań obejmują przemysłowe instalacje zasilające, gdzie pojemnościowe kompensatory są zintegrowane z systemami zarządzania energią, co prowadzi do optymalizacji efektywności energetycznej.

Pytanie 29

Jakim kolorem należy oznaczać nieizolowany przewód uziemiający punkt gwiazdowy transformatora SN/nn, który zasilają sieć TN-C, gdy jest wykonany w formie taśmy?

A. Jasnoniebieski
B. Czarny
C. Zielony
D. Żółto-zielony

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Barwa żółto-zielona jest standardowym oznaczeniem przewodów uziemiających oraz przewodów ochronnych w systemach elektroenergetycznych. Zgodnie z normą PN-EN 60446, która reguluje oznaczenia kolorystyczne przewodów elektrycznych, żółto-zielony kolor jednoznacznie wskazuje na przewody uziemiające, co ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników oraz minimalizację ryzyka błędów związanych z nieprawidłowym podłączeniem przewodów. W przypadku punktu gwiazdowego transformatora SN/nn, zastosowanie przewodu uziemiającego w barwie żółto-zielonej jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ochrony przed porażeniem elektrycznym oraz dla prawidłowego funkcjonowania systemów zabezpieczeń. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy obejmuje nie tylko instalacje elektryczne w budynkach, ale także w infrastrukturze przemysłowej, gdzie bezpieczeństwo urządzeń i ludzi jest priorytetem. Warto pamiętać, że stosowanie właściwych barw przewodów jest istotnym elementem bezpieczeństwa, a ich niewłaściwe oznaczenie może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Pytanie 30

Który z wymienionych czynników nie wpływa na dopuszczalne obciążenie długotrwałe przewodów stosowanych w instalacji elektrycznej?

A. Długość ułożonych przewodów.
B. Metoda ułożenia przewodów.
C. Rodzaj materiału izolacyjnego.
D. Przekrój poprzeczny żył.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Długość ułożonych przewodów nie wpływa na dopuszczalną obciążalność długotrwałą przewodów w instalacji elektrycznej, ponieważ obciążalność ta zależy od parametrów takich jak przekrój poprzeczny żył, materiał izolacji oraz sposób ułożenia przewodów. Przekrój żył determinuje opór elektryczny, co bezpośrednio wpływa na wydzielanie się ciepła i możliwość jego odprowadzania. Rodzaj materiału izolacji, takiego jak PVC czy XLPE, również ma kluczowe znaczenie, ponieważ różne materiały mają różne właściwości termiczne i odporność na wysoką temperaturę. Sposób ułożenia przewodów (np. w kanale kablowym, na otwartym powietrzu) wpływa na możliwość odprowadzania ciepła oraz na obciążalność cieplną. Przykładowo, przewody ułożone w pakietach mają ograniczone możliwości odprowadzania ciepła w porównaniu do przewodów luźno ułożonych. W praktyce, zgodność z normami, takimi jak PN-IEC 60364, jest kluczowa w projektowaniu i wykonaniu instalacji elektrycznych, co zapewnia bezpieczeństwo oraz efektywność energetyczną.

Pytanie 31

Który przekrój kabla najczęściej używa się do tworzenia obwodów gniazdek w instalacjach domowych podtynkowych?

A. 1 mm²
B. 1,5 mm²
C. 4 mm²
D. 2,5 mm²

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Przekrój przewodu 2,5 mm² jest najczęściej stosowany do wykonywania obwodów gniazd wtyczkowych w instalacjach mieszkaniowych podtynkowych, ponieważ zapewnia odpowiednią nośność prądową oraz minimalizuje ryzyko przegrzewania się przewodów. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, obwody gniazd wtyczkowych powinny być projektowane z uwzględnieniem maksymalnych obciążeń, które mogą wystąpić w gospodarstwie domowym. Obwody z przekrojem 2,5 mm² są w stanie obsłużyć obciążenie do 16A, co jest wystarczające dla większości sprzętu AGD oraz elektroniki. Przykładowo, standardowa pralka, zmywarka czy kuchenka elektryczna wymagają takiego przekroju, aby zapewnić ich prawidłowe działanie. Użycie mniejszych przekrojów, takich jak 1 mm² czy 1,5 mm², może prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, co zwiększa ryzyko pożaru. Dlatego stosowanie przewodów o przekroju 2,5 mm² w gniazdach wtyczkowych jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa oraz dobrymi praktykami w zakresie instalacji elektrycznych.

Pytanie 32

Osoby wykonujące wymianę instalacji elektrycznej o napięciu 230/400 V w obiekcie przemysłowym powinny mieć kwalifikacje potwierdzone świadectwem, które jest co najmniej typu

A. D do 15 kV
B. E do 30 kV
C. D do 1 kV
D. E do 1 kV

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź E do 1 kV jest prawidłowa, ponieważ osoby wykonujące prace przy instalacjach elektrycznych o napięciu do 1 kV muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje. W Polsce, zgodnie z przepisami prawa, uprawnienia te potwierdzane są świadectwem kwalifikacyjnym, które powinno być wydane przez odpowiednie instytucje. Prace w obiektach przemysłowych, w których napięcie wynosi 230/400 V, są najczęściej związane z instalacjami niskonapięciowymi. Wymagania dotyczące szkoleń i certyfikacji osób zajmujących się instalacjami elektrycznymi są ściśle określone w normach, takich jak PN-EN 50110-1, która odnosi się do eksploatacji urządzeń elektrycznych. Pracownicy muszą być świadomi zagrożeń związanych z elektrycznością oraz umieć stosować odpowiednie środki ochrony osobistej. Przykładowo, osoby z uprawnieniami E do 1 kV będą w stanie wykonać wymianę osprzętu elektrycznego, takich jak gniazda, włączniki czy oświetlenie, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo pracy oraz zgodność z obowiązującymi normami.

Pytanie 33

Jakiego rodzaju zabezpieczenie powinno być zastosowane, gdy rozruch silnika indukcyjnego pierścieniowego bez urządzeń rozruchowych jest niedopuszczalny?

A. Zabezpieczenia nadnapięciowego
B. Zabezpieczenia zwarciowego
C. Zabezpieczenia podnapięciowego
D. Zabezpieczenia przeciążeniowego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Zabezpieczenie podnapięciowe w systemach rozruchu silników indukcyjnych pierścieniowych jest naprawdę istotne, jak dla ich bezpieczeństwa, tak i dla samego działania urządzenia. Działa to tak, że jak napięcie spada poniżej pewnego poziomu, to układ nie pozwala na uruchomienie silnika. Bo wiesz, w przypadku silników pierścieniowych, które często używa się tam, gdzie potrzebny jest duży moment obrotowy, jeśli nie zastosujesz dobrego zabezpieczenia, możesz doprowadzić do przeciążenia i w efekcie uszkodzenia silnika. Takie zabezpieczenie ma na celu to, żeby silnik nie wystartował, gdy napięcie jest za niskie, bo to może prowadzić do przegrzania uzwojeń i innych poważnych problemów. W przemyśle takie zabezpieczenia są standardem, bo niewłaściwa praca silnika może wywołać dodatkowe koszty i przestoje. Często też normy, jak IEC 60947-4-1, mówią, że warto mieć takie zabezpieczenia, żeby chronić silniki przed złymi warunkami zasilania, co jest zgodne z tym, jak to się robi w branży.

Pytanie 34

Jaką wkładkę topikową bezpiecznikową powinno się wykorzystać do ochrony silnika indukcyjnego przed skutkami zwarć?

A. WT/NHaM
B. WT/NH DC
C. WT-2gTr
D. WT-00 gF

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wkładka topikowa WT/NHaM została zaprojektowana specjalnie do ochrony silników indukcyjnych przed skutkami zwarć. Posiada ona właściwości, które pozwalają na szybkie odłączenie obwodu w przypadku wystąpienia zwarcia, co jest kluczowe dla ochrony zarówno samego silnika, jak i całej instalacji elektrycznej. Zastosowanie tej wkładki jest zgodne z normami IEC 60269, które definiują wymagania dotyczące wkładek bezpiecznikowych. W praktyce, wkładki WT/NHaM charakteryzują się niskimi wartościami prądu zwarciowego, co zapewnia ich efektywność w przypadku krótkotrwałych przeciążeń, typowych dla pracy silników. W przypadku, gdy w silniku dojdzie do zwarcia, wkładka ta reaguje w sposób błyskawiczny, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia komponentów. Przykładem zastosowania może być przemysł, w którym silniki napędzają maszyny, a ich bezpieczne i niezawodne funkcjonowanie jest kluczowe dla ciągłości produkcji.

Pytanie 35

W tabeli zamieszczono wyniki kontrolnych pomiarów rezystancji uzwojeń stojana silnika trójfazowego połączonego w gwiazdę. Przedstawione wyniki świadczą o

Rezystancja uzwojeń stojana między zaciskamiWartość, Ω
U1 – V115
V1 – W1
W1 – U1
Ilustracja do pytania
A. przerwie w uzwojeniu VI - V2
B. zwarciu międzyzwojowym w uzwojeniu Ul - U2
C. przerwie w uzwojeniu Wl - W2
D. zwarciu międzyzwojowym w uzwójeniu V1 - V2

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź wskazuje na przerwę w uzwojeniu W1-W2, co można zdiagnozować na podstawie pomiarów rezystancji. W przypadku silników trójfazowych połączonych w gwiazdę, każdy z trzech uzwojeń (U, V, W) powinien mieć zbliżoną rezystancję. W analizowanym przypadku, jeśli rezystancja między zaciskami V1-W1 oraz W1-U1 wynosi nieskończoność, oznacza to, że w obwodzie występuje przerwa. Tego rodzaju awarie mają poważne konsekwencje operacyjne, ponieważ przerywają ciągłość elektryczną, co prowadzi do nieprawidłowego działania silnika. Przerwa w uzwojeniu skutkuje brakiem obciążenia dla pozostałych uzwojeń, co może prowadzić do ich przegrzewania się i w konsekwencji do uszkodzenia. W praktyce ważne jest, aby regularnie przeprowadzać pomiary rezystancji uzwojeń, co jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60034, które podkreślają znaczenie monitorowania stanu technicznego maszyn elektrycznych.

Pytanie 36

Jaką wartość ma maksymalna dopuszczalna rezystancja uziomu RA przewodu ochronnego łączącego uziom z dostępnością przewodzącą dla znamionowego prądu różnicowego IN = 30 mA oraz napięcia dotykowego 50 V AC wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Około 1 660 Ω
B. 4 000 Ω
C. 2 000 Ω
D. Około 830 Ω

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Największa dopuszczalna rezystancja uziomu RA przewodu ochronnego łączącego uziom z częścią przewodzącą dostępną dla prądu różnicowego IN = 30 mA i napięcia dotykowego 50 V AC wynosi około 1 660 Ω. W praktyce oznacza to, że gdy osoba dotknie elementu przewodzącego, prąd różnicowy powinien być w stanie przepływać przez przewód uziemiający, a jego wartość powinna być na tyle niska, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem. Dopuszczalna rezystancja uziomu jest regulowana przez normy, takie jak PN-IEC 60364-4-41, które określają maksymalne wartości dla różnych kategorii instalacji elektrycznych. Używanie tych norm w projektowaniu i budowie instalacji elektrycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. W praktyce, wartość rezystancji powinna być mierzona podczas odbioru instalacji, a także okresowo sprawdzana w celu zapewnienia ciągłej ochrony. Przykładem jest instalacja w budynkach mieszkalnych, gdzie właściwie dobrana rezystancja uziomu zapobiega poważnym skutkom awarii elektrycznych.

Pytanie 37

Które z poniższych wymagań nie jest konieczne do spełnienia przy wprowadzaniu do użytku po remoncie urządzenia napędowego z silnikiem trójfazowym Pn = 15 kW, Un = 400 V (Δ), fn = 50 Hz?

A. Silnik jest wyposażony w przełącznik gwiazda-trójkąt
B. Urządzenie spełnia kryteria efektywnego zużycia energii
C. Moc silnika jest odpowiednia do wymagań napędzanego sprzętu
D. Wyniki testów technicznych urządzenia są zadowalające

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź wskazująca na to, że silnik jest wyposażony w przełącznik gwiazda-trójkąt jest poprawna, ponieważ to wymaganie nie jest konieczne do spełnienia przy przyjmowaniu urządzenia napędowego do eksploatacji po remoncie. Przełącznik gwiazda-trójkąt jest stosowany w silnikach elektrycznych, aby umożliwić ich rozruch przy niższej mocy znamionowej, co zmniejsza szczytowy prąd rozruchowy i zmniejsza obciążenie mechaniczne. Jednak nie jest to wymóg w kontekście przyjmowania do eksploatacji, ponieważ urządzenia mogą funkcjonować prawidłowo bez takiego przełącznika, zwłaszcza gdy nie ma potrzeby minimalizacji prądu rozruchowego. W praktyce, w zależności od zastosowania, niektóre silniki mogą być uruchamiane bezpośrednio, co jest całkowicie akceptowalne, zwłaszcza w zastosowaniach, gdzie napęd jest normalnie obciążony. Przykładem mogą być silniki napędzające wentylatory lub pompy, gdzie obciążenie jest od samego początku znaczące, co eliminuje potrzebę stosowania przełączników gwiazda-trójkąt.

Pytanie 38

Trójfazowy silnik indukcyjny, obciążony połową swojej mocy znamionowej, działa z prędkością n = 1450 obr/min. W pewnym momencie doszło do spadku prędkości obrotowej, co spowodowało charakterystyczne "buczenie" silnika. Jakie mogły być przyczyny tego zakłócenia w pracy silnika?

A. Odłączenie przewodu ochronnego od zacisku PE
B. Kilku procentowy wzrost napięcia zasilania
C. Brak napięcia w jednej z faz
D. Podwojony moment obciążenia

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Zanik napięcia w jednej z faz silnika indukcyjnego trójfazowego prowadzi do nierównomiernego przepływu prądu w uzwojeniach, co skutkuje spadkiem momentu obrotowego oraz zwiększeniem prędkości ślizgu. Silnik, zamiast stabilnie pracować, zaczyna generować wibracje i dźwięki, co objawia się charakterystycznym "buczeniem". W przypadku pracy z obciążeniem wynoszącym połowę mocy znamionowej, silnik może być w stanie tolerować pewne zakłócenia, ale zanik napięcia w jednej fazie jest krytycznym problemem. Przykładowo, w przemyśle, awarie zasilania w jednej fazie mogą prowadzić do uszkodzeń silników oraz innych komponentów systemu, dlatego ważne jest stosowanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe oraz monitoring jakości zasilania. Aby poprawić niezawodność systemów elektrycznych, stosuje się również układy równoważące obciążenia międzyfazowe. Stosując te zasady, można znacząco zwiększyć bezpieczeństwo i efektywność pracy silników.

Pytanie 39

Trójfazowy silnik indukcyjny jest przystosowany do uruchamiania z wykorzystaniem przełącznika gwiazda-trójkąt. Jaką mocą, w porównaniu do mocy znamionowej, można go obciążyć przy połączeniu uzwojeń w konfiguracji gwiazdy?

A. Trzykrotnie większą
B. Trzykrotnie mniejszą
C. Dwukrotnie mniejszą
D. Dwukrotnie większą

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, że silnik indukcyjny trójfazowy można obciążyć trzykrotnie mniejszą mocą przy połączeniu uzwojeń w gwiazdę, jest poprawna z technicznego punktu widzenia. W układzie gwiazda napięcie zasilające na każdym uzwojeniu wynosi 1/√3 napięcia fazowego, co wpływa na moc, jaką silnik może wygenerować. W momencie rozruchu w trybie gwiazdy, silnik może dostarczyć jedynie 1/3 mocy znamionowej, co jest kluczowe, aby uniknąć przeciążenia uzwojeń i nadmiernych prądów rozruchowych, które mogłyby prowadzić do uszkodzenia silnika. W praktyce, stosowanie przełącznika gwiazda-trójkąt w dużych silnikach indukcyjnych pozwala na zredukowanie prądów rozruchowych, co jest zgodne z dobrymi praktykami w inżynierii elektrycznej. Przykładem zastosowania tej metody są silniki napędzające duże wentylatory, pompy czy sprężarki, w których istotne jest kontrolowanie momentu rozruchowego oraz ograniczenie obciążeń mechanicznych w początkowej fazie pracy.

Pytanie 40

Jaką czynność należy wykonać podczas inspekcji instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym przed jego oddaniem do użytku?

A. Zmierzanie rezystancji izolacji instalacji elektrycznej
B. Ocena prawidłowego doboru przekroju kabli
C. Weryfikacja czasu samoczynnego odłączenia zasilania
D. Przeprowadzenie próby ciągłości przewodów ochronnych oraz połączeń wyrównawczych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Sprawdzenie właściwego doboru przekroju przewodów jest kluczowym elementem oceny instalacji elektrycznej. Przekroje przewodów muszą być odpowiednio dobrane do obciążenia, jakie będą musiały znieść. Niewłaściwy dobór może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co z kolei zwiększa ryzyko pożaru oraz uszkodzenia urządzeń elektrycznych. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-5-52, należy uwzględnić zarówno parametry obciążeniowe, jak i długość przewodów oraz warunki ich ułożenia. Przykładowo, dla instalacji w domach jednorodzinnych, niezbędne jest, by przekrój przewodu zasilającego gniazdka był odpowiedni do przewidywanego obciążenia, co pozwala na bezpieczne użytkowanie. Dobre praktyki nakazują także regularne przeglądy instalacji elektrycznych, a w szczególności zwrócenie uwagi na te aspekty podczas inspekcji przed oddaniem budynku do użytku, co zapewnia bezpieczeństwo mieszkańców.