Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 27 września 2025 22:54
  • Data zakończenia: 27 września 2025 23:09

Egzamin zdany!

Wynik: 23/40 punktów (57,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Preparat Detreomycyna 2% zawiera jaką substancję czynna?

A. erytromycynę
B. amoksycylinę
C. chlorotetracyklinę
D. chloramfenikol
Wybór chlorotetracykliny, amoksycyliny lub erytromycyny jako składników Detreomycyny 2% jest nieprawidłowy, ponieważ te substancje czynne różnią się mechanizmem działania oraz zakresem zastosowania w porównaniu do chloramfenikolu. Chlorotetracyklina jest antybiotykiem z grupy tetracyklin, który działa na bakterie poprzez hamowanie syntezy białek, jednak nie jest składnikiem Detreomycyny. Amoksycylina, będąca antybiotykiem z grupy penicylin, jest stosowana w leczeniu infekcji bakteryjnych, ale jest skuteczna głównie w przypadku bakterii Gram-dodatnich i niektórych Gram-ujemnych, co sprawia, że nie jest odpowiednia w kontekście Detreomycyny. Erytromycyna, z kolei, jest makrolidem, który także hamuje syntezę białek, ale z innym profilem działania oraz zastosowaniem, szczególnie w infekcjach dróg oddechowych. Wybór tych substancji może wynikać z błędnego zrozumienia ich właściwości, a także ich stosowania w nieodpowiednich wskazaniach. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że w przypadku Detreomycyny 2% kluczowym składnikiem jest chloramfenikol, który jest szeroko stosowany w leczeniu zakażeń wymagających precyzyjnego i skutecznego działania przeciwbakteryjnego, zgodnego z aktualnymi standardami medycznymi.
Pytanie 2

Mleko Bebilon Pepti w aptece powinno być składowane w części przeznaczonej dla

A. dietetycznych środków spożywczych
B. produktów leczniczych
C. wyrobów medycznych
D. suplementów diety
Mleko Bebilon Pepti to specjalistyczny produkt dietetyczny, który jest przeznaczony do stosowania w diecie dzieci z alergią na białka mleka krowiego oraz innymi problemami pokarmowymi. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, produkty tego typu klasyfikowane są jako dietetyczne środki spożywcze, które są regulowane przez odpowiednie normy dotyczące bezpieczeństwa i jakości żywności. W praktyce oznacza to, że mleko to powinno być przechowywane w wyspecjalizowanych warunkach, które zapewniają jego właściwą jakość oraz skuteczność. Przykładem dobrych praktyk w magazynowaniu dietetycznych środków spożywczych jest zapewnienie właściwej temperatury oraz wilgotności, aby zapobiec degradacji składników odżywczych. Ponadto, należy stosować odpowiednie oznakowanie, co ułatwia identyfikację produktu i jego właściwe przechowywanie. W kontekście aptecznym, przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla zdrowia pacjentów, dlatego ważne jest, aby personel apteczny był dobrze zaznajomiony z klasyfikacją i wymaganiami dotyczącymi takich produktów.
Pytanie 3

Które opakowanie należy zastosować do leku sporządzonego według zamieszczonej recepty?

Rp.
0,1 % Ung. Gentamicini          10,0
M.f. ung. Ophthalm.
A. Jałowe pudełko apteczne z pokrywką.
B. Słoik apteczny.
C. Jałową tubę z aplikatorem.
D. Butelkę z zakraplaczem.
Jałowa tuba z aplikatorem jest najbardziej odpowiednim opakowaniem dla maści ocznej, co jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi przechowywania i stosowania leków ocznych. Użycie tuby zapewnia nie tylko ochronę przed zanieczyszczeniem mikrobiologicznym, ale także umożliwia precyzyjne dozowanie leku, co jest kluczowe w terapii chorób oczu. W kontekście farmakoterapii maści ocznej, niezwykle ważne jest, aby opakowanie było jałowe, ponieważ nieprawidłowe przechowywanie może prowadzić do zakażeń, które mogą pogorszyć stan pacjenta. Dodatkowo, tuba z aplikatorem ułatwia zachowanie higieny podczas aplikacji leku, co jest istotne dla skuteczności terapii. Warto zaznaczyć, że standardy jakości w farmacji wymagają, aby leki do oczu były pakowane w odpowiednie, jałowe opakowania, co jest potwierdzone w dokumentach takich jak Pharmacopeia oraz wytycznych Europejskiej Agencji Leków (EMA).
Pytanie 4

Ekstrakty z owoców ostropestu plamistego Sylibum marianum mają korzystny wpływ na działanie

A. układu krążenia
B. nerek
C. układu rozrodczego
D. wątroby
Ostropest plamisty (Silybum marianum) jest rośliną, której wyciągi mają udowodnione działanie ochronne na wątrobę. Zawierają one sylimarynę, związek czynny, który wykazuje właściwości hepatoprotekcyjne, co oznacza, że chroni komórki wątroby przed uszkodzeniami, na przykład tymi spowodowanymi toksynami, alkoholizmem czy niektórymi lekami. Sylimaryna działa na poziomie komórkowym, stabilizując błony komórkowe hepatocytów oraz wspomagając regenerację uszkodzonych komórek wątroby. Praktyczne zastosowanie ostropestu plamistego obejmuje terapię wspomagającą w chorobach wątroby, takich jak marskość, stłuszczenie czy wirusowe zapalenie wątroby. Warto zaznaczyć, że stosowanie preparatów z ostropestu powinno być skonsultowane z lekarzem, szczególnie w przypadku osób przyjmujących inne leki, aby uniknąć potencjalnych interakcji. To zioło jest zgodne z zaleceniami wielu instytucji zajmujących się zdrowiem, które promują stosowanie naturalnych metod wspierania zdrowia wątroby.
Pytanie 5

Do grupy leków nazywanych PRAEPARATIONES BUCCALES zaliczamy

A. tabletki podjęzykowe oraz podpoliczkowe
B. preparaty przeznaczone do irygacji
C. zawiesiny przeznaczone do stosowania wewnętrznego
D. preparaty w postaci płynnej do aplikacji na skórę
Wybierając odpowiedzi, które dotyczą preparatów płynnych do stosowania na skórę, zawiesin do użytku wewnętrznego oraz preparatów do irygacji, popełniasz błąd w identyfikacji specyficznych zastosowań farmakologicznych. Preparaty płynne do stosowania na skórę, takie jak maści czy emulsje, są przeznaczone do aplikacji lokalnej i działają na powierzchni skóry, co jest zupełnie innym mechanizmem niż podawanie leków przez błonę śluzową jamy ustnej. Zawiesiny do użytku wewnętrznego są natomiast stosowane w kontekście doustnym, co również nie koresponduje z definicją preparatów buccalnych, które powinny być szybko wchłaniane przez śluzówkę. Preparaty do irygacji mają zastosowanie w miejscowym leczeniu stanów zapalnych w jamie ustnej lub gardle, ale ich działanie i forma podania różnią się od farmaceutyków buccalnych. Wybór niewłaściwej opcji może wynikać z niepełnego zrozumienia klasyfikacji formulacji farmaceutycznych oraz ich zastosowania w terapii. Kluczowe jest zrozumienie różnic w działaniu i zastosowaniu tych form leków, aby skutecznie stosować je w praktyce klinicznej i zapewnić pacjentom optymalne korzyści terapeutyczne.
Pytanie 6

Taksa laborum, która wchodzi w skład ceny leku recepturowego, oznacza

A. koszt przygotowania leku
B. koszt opakowania
C. podatek od wartości leku
D. zysk (dochód) apteki
Wybór odpowiedzi dotyczącej podatku od ceny leku jest nieprawidłowy, ponieważ taksa laborum nie obejmuje żadnych opłat podatkowych, a jedynie koszty produkcji leku. Podatki są nałożone na sprzedaż leków, jednak nie są one bezpośrednio związane z procesem ich wytwarzania. Z kolei odpowiedź sugerująca koszt opakowania jest również błędna, ponieważ opakowanie to tylko jeden z elementów składających się na całkowity koszt leku, a nie jego jedyny czynnik. Koszt wykonania leku to znacznie szersza kategoria, która uwzględnia różne składniki, a nie tylko opakowanie. Przypisanie zysku apteki do taksy laborum jest mylące, gdyż zysk jest wynikiem sprzedaży, a nie bezpośrednio związanym z kosztami produkcji. Typowym błędem myślowym jest mylenie różnych elementów struktury kosztów leku. Aby poprawnie ocenić całkowity koszt leku recepturowego, konieczne jest zrozumienie różnicy między kosztami produkcji a innymi kosztami operacyjnymi, takimi jak utrzymanie apteki, wynagrodzenia pracowników czy podatki, które są odrębnymi kategoriami.
Pytanie 7

Ręczna kapsułkarka ułatwia przygotowywanie

A. proszków niedzielonych
B. kapsułek miękkich
C. kapsułek skrobiowych
D. proszków dzielonych
Kapsułkarka ręczna jest narzędziem, które znacząco ułatwia proces sporządzania proszków dzielonych, co jest szczególnie ważne w farmacji i suplementacji diety. Proszki dzielone to substancje czynne, które muszą być odpowiednio dozowane i podzielone na mniejsze porcje. Kapsułkarka pozwala na precyzyjne napełnianie kapsułek odpowiednią ilością proszku, co zapewnia jednolitą dawkę w każdej kapsułce. Dobre praktyki w farmacji wymagają, aby każda kapsułka zawierała dokładnie określoną ilość substancji czynnej, a kapsułkarki ręczne, dzięki swojej konstrukcji, umożliwiają zachowanie wysokiej dokładności. Na przykład, w przypadku suplementów diety, które zawierają składniki aktywne w proszkach, ręczne kapsułkowanie pozwala na kontrolę jakości produktu końcowego oraz minimalizację strat surowca. Praktyczne zastosowanie kapsułkarek ręcznych jest szerokie - od małych laboratoriów po większe zakłady produkujące leki. Przestrzeganie standardów GMP (Good Manufacturing Practices) w tym procesie jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności produktów farmaceutycznych.
Pytanie 8

Preparat medyczny, wytworzony w aptece zgodnie z receptą zawartą w Farmakopei Polskiej lub farmakopeach uznawanych w krajach członkowskich Unii Europejskiej, przeznaczony do bezpośredniego wydawania w tej aptece, to lek

A. gotowy
B. parenteralny
C. recepturowy
D. apteczny
Odpowiedź "apteczny" jest rzeczywiście słuszna. Chodzi o leki, które są robione bezpośrednio w aptece, na podstawie indywidualnych recept lub wskazówek zawartych w Farmakopei Polskiej. Takie leki mogą być dopasowane do specyficznych potrzeb pacjenta i na przykład mogą mieć formę maści albo roztworu, których nie ma w zwykłej sprzedaży. To naprawdę ważne, bo często pacjenci potrzebują czegoś, co nie jest standardowo dostępne. W farmacji przestrzeganie zasad jakości jest kluczowe, bo to zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność tych preparatów. No i pamiętaj, że leki apteczne muszą być robione zgodnie z Dobrą Praktyką Wytwarzania (GMP), co dotyczy też tego, jak są przechowywane i jakie sprzęty się używa.
Pytanie 9

Gdzie można zweryfikować urzędowe ceny leków oraz ich limity?

A. w Wykazie Leków Refundowanych
B. w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych
C. w Lekach Współczesnej Terapii
D. w Farmakopei Polskiej
Wykaz Leków Refundowanych to oficjalny dokument, który zawiera urzędowe ceny środków leczniczych oraz ich limity refundacji. Jest on publikowany przez Ministerstwo Zdrowia i stanowi kluczowe źródło informacji dla pacjentów, lekarzy oraz farmaceutów. Dzięki temu wykazowi można sprawdzić, które leki są objęte refundacją, co jest szczególnie istotne w kontekście rosnących kosztów leczenia. Wykaz ten jest regularnie aktualizowany, co pozwala na bieżąco śledzić zmiany w dostępności i cenach leków. W praktyce, korzystanie z tego wykazu umożliwia pacjentom podejmowanie lepszych decyzji dotyczących terapii oraz przyczynia się do efektywnego zarządzania budżetem zdrowotnym. Ponadto, znajomość Wykazu Leków Refundowanych jest niezbędna dla pracowników służby zdrowia, aby mogli prawidłowo informować pacjentów o dostępnych terapiach i ich kosztach. Przykładowo, lekarz przepisując lek, może odwołać się do tego wykazu, aby upewnić się, że pacjent ma dostęp do terapii w ramach refundacji.
Pytanie 10

Substancją wspomagającą, dodawaną do maści w celu zwiększenia zawartości wody, jest

A. cholesterol
B. tokoferol
C. wazelina żółta
D. parafina ciekła
Cholesterol jest substancją pomocniczą, która pełni kluczową rolę w formulacji maści, zwłaszcza w kontekście zwiększenia ich liczby wodnej. Jego właściwości emulgacyjne pozwalają na tworzenie stabilnych emulsji, co jest szczególnie istotne w przypadku preparatów zawierających wodę. Cholesterol, jako naturalny lipid, wspomaga wchłanianie substancji czynnych przez skórę, co zwiększa efektywność terapeutyczną maści. W praktyce, zastosowanie cholesterolu w formulowaniu preparatów dermatologicznych może obejmować kremy nawilżające, które dzięki niemu mogą lepiej integrować wodę i substancje nawilżające, co poprawia funkcję bariery skórnej. Ponadto, cholesterol jest zgodny z zasadami farmakologii, które zakładają użycie komponentów biokompatybilnych, co czyni go bezpiecznym i skutecznym składnikiem w produkcji kosmetyków i farmaceutyków. Warto również pamiętać, że jego zastosowanie znajduje potwierdzenie w literaturze branżowej, gdzie cholesterol wskazywany jest jako doskonały nośnik substancji aktywnych, co czyni go preferowanym wyborem w formulacjach, które wymagają wysokiej biodostępności substancji czynnych.
Pytanie 11

Który z poniższych terminów nie jest synonimem Thiocolum?

A. Kalium Sulfoguaiacolum
B. Sulfaguanidinum
C. Sulfoguaiacolum
D. Kalii guaiacosulfonas
Wybór jednej z odpowiedzi jako synonimu Thiocolum może prowadzić do poważnych nieporozumień w kontekście farmakoterapii. Odpowiedzi, które wskazują na Kalii guaiacosulfonas, sulfoguaiacolum oraz Kalium Sulfoguaiacolum, są błędne, ponieważ są to substancje chemiczne o pokrewnym działaniu, ale nie są one synonimami Thiocolum. Kalii guaiacosulfonas jest substancją czynna wykorzystywaną w terapii mukolitycznej, zaś sulfoguaiacolum i Kalium Sulfoguaiacolum mają podobne właściwości, ale różnią się od Thiocolum w swoich składach chemicznych oraz mechanizmach działania. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, aby nie mylić ich zastosowania terapeutycznego, co mogłoby skutkować niewłaściwym leczeniem pacjentów. Często zdarza się, że studenci oraz osoby nowo wchodzące w dziedzinę farmacji mylą te pojęcia, co prowadzi do błędnych wniosków podczas analizowania składu leków. Kluczowe jest, aby w pracy farmaceuty czy lekarza wystrzegać się uproszczeń i zawsze odnosić się do rzetelnych źródeł informacji, takich jak farmakopee czy aktualne wytyczne kliniczne, co pomoże w podejmowaniu świadomych decyzji w zakresie terapii farmakologicznych.
Pytanie 12

Spirytus salicylowy to 2% etanolowo-wodny roztwór kwasu salicylowego. Oblicz koncentrację kwasu salicylowego w leku przygotowanym na podstawie zamieszczonej recepty.

Rp.
Resorcini
Mentholi                  aa 0,3
Spir. salicylati            20,0
Spir. vini               ad 50,0
M.f. sol.
D.S. Zewnętrznie.
A. 0,8%
B. 0,2%
C. 0,4%
D. 0,6%
Odpowiedź 0,8% jest prawidłowa. Żeby obliczyć stężenie kwasu salicylowego w leku, trzeba najpierw spojrzeć na skład spirytusu salicylowego. Jest to 2% roztwór, więc w 100 g tego roztworu mamy 2 g kwasu salicylowego. Jak wziąłeś 20 g spirytusu, to wychodzi, że masz 0,4 g kwasu salicylowego (20 g razy 2 g na 100 g). Następnie, żeby obliczyć stężenie w całkowitym leku, musisz uwzględnić, że cały lek waży 50 g. Więc stężenie procentowe obliczamy dzieląc masę kwasu przez masę leku i mnożąc przez 100: (0,4 g / 50 g) razy 100 = 0,8%. Takie obliczenia są ważne w farmacji, bo pozwalają na odpowiednie przygotowanie leków i zapewniają, że działają one jak trzeba. Dobrze jest mieć na uwadze, że precyzyjne obliczenia są kluczowe dla bezpieczeństwa i skuteczności leczenia.
Pytanie 13

Celem połączenia protaminy z insuliną w preparatach insuliny izofanowej jest

A. zmiana kierunku oddziaływania leku
B. całkowite wyeliminowanie działań ubocznych
C. skrócenie okresu działania leku
D. przedłużenie efektu działania leku
Połączenie protaminy z insuliną w preparatach insuliny izofanowej ma kluczowe znaczenie dla przedłużenia czasu działania leku. Protaminy są białkami, które wiążą insulinę, co prowadzi do powolnego uwalniania hormonu do krwiobiegu. Dzięki temu pacjenci mogą cieszyć się bardziej stabilnym poziomem glukozy we krwi przez dłuższy czas, co minimalizuje wahania poziomu cukru i poprawia kontrolę glikemii. Przykładowo, insulina izofanowa (NPH) jest stosowana w terapii cukrzycy, aby zapewnić długoterminowe działanie, podczas gdy insulina szybkodziałająca jest używana do kontrolowania poziomu cukru po posiłkach. Takie połączenie umożliwia pacjentom z cukrzycą lepsze zarządzanie chorobą i poprawia jakość ich życia, zgodnie z wytycznymi American Diabetes Association, które podkreślają znaczenie indywidualizacji terapii insulinowej. Ponadto, przedłużone działanie insuliny izofanowej pozwala na zmniejszenie liczby wstrzyknięć, co jest korzystne dla pacjentów i zwiększa ich zgodność z terapią.
Pytanie 14

Procedury zapewniające bezpieczeństwo pracy farmaceuty są szczególnie istotne przy przygotowywaniu

A. cytostatyków do injekcji
B. roztworów do stosowania wewnętrznego
C. spirytusów leczniczych
D. roztworów etanolowych
Cytostatyki, stosowane w terapii nowotworowej, są substancjami o wysokim potencjale toksycznym, które mogą wywołać poważne skutki uboczne zarówno u pacjentów, jak i u personelu medycznego. W związku z tym, algorytmy postępowania gwarantujące bezpieczeństwo pracy farmaceuty są szczególnie istotne w ich sporządzaniu. Zgodnie z wytycznymi organizacji takich jak OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz ASHP (American Society of Health-System Pharmacists), farmaceuci muszą przestrzegać rygorystycznych procedur ochrony, w tym używać odpowiedniego wyposażenia ochronnego, takich jak rękawice, fartuchy oraz maski. Ponadto, ważne jest stosowanie izolowanych systemów pracy, takich jak komory bezpieczeństwa, które chronią nie tylko farmaceutów, ale także otoczenie przed niebezpiecznymi substancjami. Przykładem może być przygotowanie cytostatyków w dedykowanych pomieszczeniach, które są regularnie monitorowane pod kątem zanieczyszczeń powietrza. Te procedury są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności terapii onkologicznych.
Pytanie 15

Termin anthelmintica odnosi się do grupy preparatów

A. antywirusowych
B. antypotowych
C. przeciwrobaczych
D. przeciwzapalnych
Odpowiedzi związane z lekami antywirusowymi, przeciwzapalnymi oraz antypotowymi są mylne, ponieważ dotyczą zupełnie innych grup farmakologicznych. Leki antywirusowe mają na celu zwalczanie wirusów, a ich działanie opiera się na hamowaniu replikacji wirusów w organizmie. Przykładami są inhibitory proteazy stosowane w leczeniu HIV. Z kolei leki przeciwzapalne, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), działają na redukcję stanu zapalnego, bólu oraz gorączki poprzez hamowanie enzymów cyklooksygenazy. W kontekście ich działania, nie mają one zastosowania w terapii inwazji pasożytniczych. Natomiast leki antypotowe, które są stosowane w leczeniu nadmiernej potliwości, również nie mają związku z anthelmintykami. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie różnych klas leków z ich zastosowaniem w terapii pasożytniczej, co prowadzi do pomyłek w diagnostyce i leczeniu. Zrozumienie specyfiki działania leków oraz ich wskazania jest kluczowe w praktyce medycznej, a błędne odpowiedzi mogą skutkować niewłaściwym leczeniem pacjentów.
Pytanie 16

Jakiego koloru sygnaturę należy dołączyć do opakowania leku przygotowanego według recepty?

Rp.
Zinci oxidi               8,0
Talci                    10,0
Glyceroli                 5,0
3,0% Sol. Acidi borici   15,0
Aquae                 ad 50,0
M.f. …………

A. białym i etykietę trucizna.
B. pomarańczowym i etykietę lek oczny.
C. pomarańczowym i etykietę przed użyciem zmieszać.
D. białym i etykietę przed użyciem zmieszać.
Odpowiedź pomarańczowym i etykietę przed użyciem zmieszać jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami farmaceutycznymi, leki do użytku zewnętrznego, takie jak zawiesiny, powinny być oznaczane sygnaturą w kolorze pomarańczowym. Taki kolor sygnatury informuje o konieczności szczególnej ostrożności i wskazuje na specyfikę przygotowania leku. W przypadku zawiesin, które mogą zawierać nierozpuszczalne składniki, takie jak tlenek cynku czy talk, konieczne jest ich dokładne wymieszanie przed zastosowaniem, aby zapewnić homogeniczność i skuteczność aplikacji. Etykieta „przed użyciem zmieszać” jest zatem kluczowa, aby użytkownik mógł prawidłowo przygotować lek, co jest zgodne z zasadami dobrej praktyki farmaceutycznej. Umożliwia to również uniknięcie potencjalnych działań niepożądanych, które mogą wynikać z nieprawidłowego stosowania leku. W praktyce, takie oznaczenia są fundamentalne dla bezpieczeństwa pacjentów oraz efektywności terapii lekowej.
Pytanie 17

Która z wymienionych substancji występuje w formie gęstej cieczy?

A. Cholesterolum
B. Ichthammolum
C. Cetaceum
D. Cerezinum
Cerezinum to substancja pochodzenia naturalnego, która ma postać stałą w temperaturze pokojowej, a jej właściwości nie pozwalają na uznanie jej za gęstą ciecz. Jest to wosk pozyskiwany z roślin, głównie z wosku pszczelego i roślinnych składników, i jest najczęściej stosowany jako środek emulgujący oraz stabilizujący w kosmetykach i preparatach farmaceutycznych. W przypadku cholesterolum, jest to steroid, który w temperaturze pokojowej również nie występuje w formie cieczy, a jego znane właściwości dotyczą głównie metabolizmu lipidów oraz funkcji w błonach komórkowych. Cholesterol jest kluczowy dla wielu procesów biologicznych, jednak nie pełni roli terapeutycznej w postaci cieczy do stosowania zewnętrznego. Cetaceum, z kolei, to substancja pozyskiwana z tłuszczu wielorybiego, która może mieć zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, jednak również występuje najczęściej w postaci stałej. Często występujące nieporozumienia w tej kwestii mogą wynikać z mylenia formy fizycznej substancji z jej zastosowaniem. Zrozumienie formy, w jakiej substancje występują i ich odpowiednich zastosowań jest kluczowe w farmacjologii oraz przemyśle kosmetycznym, co oznacza, że należy zwracać uwagę na właściwości fizyczne i chemiczne substancji oraz ich zgodność z wymaganiami terapeutycznymi.
Pytanie 18

Jaki symbol powinien być wpisany na recepcie w polu dotyczących uprawnień dodatkowych dla pacjenta posiadającego książeczkę inwalidy wojennego?

A. WP
B. ZK
C. IW
D. IB
Odpowiedź IB jest poprawna, ponieważ oznaczenie to jest przypisane dla pacjentów legitymujących się książeczką inwalidy wojennego. W polskim systemie ewidencji i rozliczeń świadczeń zdrowotnych dla osób niepełnosprawnych, symbole uprawnień dodatkowych są ściśle określone i mają na celu ułatwienie dostępu do rehabilitacji oraz świadczeń zdrowotnych. Pacjenci z tą książeczką mają prawo do korzystania z dodatkowych usług medycznych, co wpisuje się w ramy polityki społecznej państwa, które wspiera osoby poszkodowane w wyniku działań wojennych. Przykładowo, osoby te mogą ubiegać się o zwolnienia z opłat za leki czy usługi specjalistyczne, co jest istotne z perspektywy dbałości o ich zdrowie i jakość życia. W praktyce oznaczenie IB powinno być starannie umieszczane na każdej recepcie, aby zapewnić pacjentowi pełne wsparcie systemowe oraz możliwość korzystania z przysługujących mu praw.
Pytanie 19

Który z leków jest wykorzystywany w terapii cukrzycy typu I?

A. Glimepiryd
B. Gliklazyd
C. metformina
D. Insulina
Gliklazyd, metformina oraz glimepiryd to leki, które są stosowane głównie w leczeniu cukrzycy typu II, a ich mechanizmy działania różnią się od insuliny. Gliklazyd i glimepiryd to leki z grupy pochodnych sulfonylomocznika, które pobudzają trzustkę do wydzielania insuliny. Ich działanie opiera się na stymulacji komórek beta trzustki, co czyni je nieodpowiednimi dla pacjentów z cukrzycą typu I, gdzie trzustka nie produkuje insuliny. Metformina natomiast działa poprzez zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę i zmniejszenie wytwarzania glukozy w wątrobie, co również nie jest skuteczne w sytuacji, gdy insulinoterapia jest niezbędna. Ponadto, przyjmowanie tych leków w przypadku cukrzycy typu I może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji hiperglikemicznych, ponieważ nie są one w stanie zaspokoić potrzeby organizmu na insulinę. Pojawiające się nieporozumienia w zakresie stosowania tych leków często wynikają z mylnego przekonania, że wszystkie leki przeciwcukrzycowe są wymienne, niezależnie od typu cukrzycy. Należy pamiętać, że skuteczne zarządzanie cukrzycą wymaga dostosowania terapii do specyficznych potrzeb pacjenta oraz do typu cukrzycy, a nieodpowiednie terapie mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym powikłań związanych z cukrzycą.
Pytanie 20

Jakie objawy może wywołać chlorpromazyna?

A. objawy pozapiramidowe
B. zwiększone wydzielanie śliny oraz potu
C. nadkwaśność soku żołądkowego
D. bezsenność
Wybór odpowiedzi dotyczącej bezsenności, zwiększonego wydzielania śliny i potu, czy nadkwaśności soku żołądkowego w kontekście chlorpromazyny opiera się na niewłaściwych założeniach dotyczących działania tego leku. Bezsenność, mimo że jest istotnym problemem w psychiatrii, nie jest typowym działaniem niepożądanym chlorpromazyny, a wręcz przeciwnie, ten lek często stosowany jest w celu łagodzenia objawów psychotycznych, co może wpływać na poprawę jakości snu u pacjentów. Podobnie, zwiększone wydzielanie śliny i potu nie są klasycznymi efektami ubocznymi związanymi z chlorpromazyną; w rzeczywistości wiele leków neuroleptycznych może powodować suchość w ustach. Z kolei nadkwaśność soku żołądkowego jest związana z innymi lekami, jak inhibitorami pompy protonowej, a nie z działaniem chlorpromazyny. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich pomyłek, obejmują mylenie objawów ubocznych różnych klas leków oraz brak zrozumienia specyfiki farmakologicznej chlorpromazyny, co może skutkować niewłaściwą interpretacją jej działania i efektów ubocznych.")
Pytanie 21

Jakie urządzenie nadaje się do przygotowania odwaru z korzenia kozłka lekarskiego?

A. czopkarka
B. infuzorka
C. autoklaw
D. kapsułkarka
Infuzorka jest urządzeniem zaprojektowanym specjalnie do przygotowywania naparów oraz odwarów z ziół, w tym korzenia kozłka lekarskiego. Proces infuzji polega na ekstrakcji substancji czynnych z roślin, co odbywa się poprzez zalewanie ich gorącą wodą. Infuzorka zapewnia optymalną temperaturę i czas ekstrakcji, co jest kluczowe dla uzyskania jak najwyższej jakości odwaru. Korzeń kozłka lekarskiego, znany ze swoich właściwości uspokajających i wspomagających sen, wymaga odpowiedniego przygotowania, aby wydobyć jego pełny potencjał terapeutyczny. Przykładowo, zgodnie z zaleceniami wytwórców ziół, powinno się używać infuzorek o regulowanej temperaturze, co pozwala na uniknięcie zbyt wysokich temperatur, które mogą niszczyć delikatne składniki aktywne. Dobrą praktyką jest także monitorowanie czasu infuzji, co pozwala na uzyskanie optymalnego stężenia ekstraktu. Warto podkreślić, że stosowanie infuzorek może znacząco poprawić jakość i skuteczność przygotowywanych naparów ziołowych.
Pytanie 22

Jaką kategorię leków reprezentuje Tiamazol (Metizol)?

A. Przeciwbiałaczkowych
B. Przeciwtarczycowych
C. Przeciwcukrzycowych
D. Przeciwastmatycznych
Tiamazol, który znasz jako Metizol, to lek z grupy tych przeciwtarczycowych. Działa głównie na to, żeby hamować produkcję hormonów tarczycy. To jest mega ważne, zwłaszcza przy leczeniu nadczynności tarczycy, gdzie mamy do czynienia z chorobą Gravesa-Basedowa. Tiamazol blokuje enzym peroksydazy tarczycowej, przez co zmniejsza produkcję tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3). Jak mamy pacjentów z nadczynnością tarczycy, to stosowanie Tiamazolu pomaga im zejść do normy, co może złagodzić różne objawy, jak na przykład tachykardię, nerwowość albo nadmierne pocenie się. Lekarze też często sprawdzają, jak działa tarczyca u pacjentów przyjmujących ten lek, żeby dostosować dawkę i uniknąć niepożądanych skutków, takich jak leukopenia czy wysypka. Z mojego doświadczenia, ważne jest, żeby leczenie było indywidualnie dopasowane, by pacjenci mogli uzyskać jak najlepsze wyniki w terapii.
Pytanie 23

Jakie substancje hamują agregację płytek krwi?

A. enalapryl
B. klopidogrel
C. loperamid
D. omeprazol
Klopidogrel jest lekiem stosowanym w terapii hamującej agregację płytek krwi, który działa jako inhibitor receptora P2Y12. Jego mechanizm polega na blokowaniu aktywacji płytek krwi przez adenozynotrifosforan (ATP), co zapobiega ich zlepianiu się i tworzeniu skrzepów. Jest to szczególnie istotne u pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi, takimi jak choroba wieńcowa, oraz w przypadku pacjentów po wszczepieniu stentów. Klopidogrel stosuje się w połączeniu z kwasem acetylosalicylowym w celu zwiększenia skuteczności terapii przeciwzakrzepowej. Zgodnie z wytycznymi American College of Cardiology i American Heart Association, klopidogrel jest rekomendowany w profilaktyce powikłań zakrzepowych oraz w zapobieganiu udarom mózgu. Warto zaznaczyć, że skuteczność klopidogrelu może być oceniana poprzez badania genetyczne, które identyfikują pacjentów z polimorfizmami genów metabolizujących ten lek, co może wpływać na jego działanie kliniczne.
Pytanie 24

Aby przygotować Menthaepiperitae aąuae, jako składnik pomocniczy, trzeba zastosować

A. sacharozy
B. laktozy
C. skrobi
D. talku
Skrobia, sacharoza oraz laktoza, mimo że są powszechnie stosowanymi substancjami pomocniczymi, nie są odpowiednie do sporządzenia produktu Menthae piperitae aąuae. Skrobia, będąca polisacharydem, jest często używana jako środek wiążący lub wypełniacz, jednak jej właściwości nie są dostosowane do formuł, które wymagają stabilności fizycznej i chemicznej, jak w przypadku talku. Użycie skrobi może prowadzić do problemów z rozpuszczalnością oraz absorpcją substancji czynnych, co negatywnie wpłynie na jakość leku. Sacharoza, będąca disacharydem, często używana jest jako substancja słodząca lub stabilizator, ale w kontekście sporządzania substancji pomocniczej może przyczynić się do zwiększonej lepkości, co jest niepożądane w produkcji farmaceutycznej. Z kolei laktoza, stosowana głównie jako wypełniacz w tabletkach, może powodować nietolerancję pokarmową u niektórych pacjentów, co czyni ją mniej uniwersalnym wyborem w formulacjach farmaceutycznych. Wybór niewłaściwej substancji pomocniczej może skutkować nie tylko obniżeniem efektywności leku, ale także negatywnym wpływem na zdrowie pacjentów. Dlatego tak ważne jest stosowanie substancji, które są zgodne z wymaganiami branżowymi i przepisami regulacyjnymi.
Pytanie 25

Kategoria dostępności leku zawarta w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych, które mogą być wprowadzane do obrotu w Rzeczypospolitej Polskiej, przekazuje

A. informację o wysokości limitu ustalonego dla leków refundowanych
B. informację o możliwości nabycia leku na receptę lub bez recepty
C. informację o odpłatności pacjenta za lek, jeśli jest refundowany
D. informację o przynależności do odpowiedniej listy leków refundowanych
Kategoria dostępności leku w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych jest kluczowym elementem systemu ochrony zdrowia, który informuje pacjentów o tym, czy lek można nabyć na receptę czy bez recepty. W Polsce leki dzielą się na różne kategorie dostępności, w tym leki OTC (dostępne bez recepty) oraz leki Rx (wymagające recepty). Ta klasyfikacja ma istotne znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa pacjentów, ponieważ leki dostępne wyłącznie na receptę są często stosowane w leczeniu poważnych schorzeń i wymagają nadzoru lekarza. Na przykład, leki przeciwbólowe, takie jak kodeina, są dostępne tylko na receptę ze względu na ryzyko nadużycia, podczas gdy leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen, mogą być sprzedawane bez recepty. Zrozumienie kategorii dostępności leku pozwala pacjentom podejmować świadome decyzje dotyczące ich zdrowia oraz korzystać z dostępnych terapii w sposób odpowiedzialny i bezpieczny.
Pytanie 26

Etykiety Przed użyciem należy wstrząsnąć nie powinny być dodawane do opakowania zawierającego

A. roztwór wodny
B. emulsję
C. mieszankę
D. zawiesinę
Wybór odpowiedzi związanych z zawiesiną, emulsją lub mieszanką wskazuje na niepełne zrozumienie różnic pomiędzy tymi typami preparatów a roztworami wodnymi. Zawiesiny to systemy, w których cząstki stałe są rozproszone w cieczy, ale nie rozpuszczają się całkowicie. Tego rodzaju preparaty wymagają mieszania przed użyciem, ponieważ cząstki osiadają na dnie lub tworzą warstwę na powierzchni, co prowadzi do ich niejednorodności. Podobnie, emulsje, które są mieszaninami dwóch niemieszających się cieczy, również potrzebują mieszania, aby uzyskać stabilną formę. Natomiast mieszanki mogą odnosić się do różnych połączeń substancji, które mogą, ale nie muszą być jednorodne. Typowym błędem myślowym jest mylenie tych terminów oraz założenie, że wszystkie preparaty wymagają mieszania przed użyciem. W rzeczywistości, roztwór wodny, jako system jednorodny, jest wyjątkiem w tym kontekście. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe w kontekście zastosowań przemysłowych i laboratoryjnych, gdzie właściwe przygotowanie substancji ma bezpośredni wpływ na ich funkcjonalność oraz bezpieczeństwo użytkowania.
Pytanie 27

W powietrznym sterylizatorze czynnikiem eliminującym drobnoustroje jest

A. suche, gorące powietrze
B. para wodna pod normalnym ciśnieniem
C. para wodna pod zwiększonym ciśnieniem
D. wilgotne, gorące powietrze
Odpowiedź 'suche, gorące powietrze' jest jak najbardziej na miejscu. W sterylizatorach powietrznych działa to głównie na zasadzie konwekcji i kondukcji cieplnej. To znaczy, że wysoka temperatura powoduje denaturację mikroorganizmów, co w praktyce eliminuje je z powierzchni materiałów. Zazwyczaj proces ten zachodzi w temperaturze między 160 a 180 stopni Celsjusza przez określony czas, a wszystko to musi być zgodne z normami, takimi jak PN-EN 556-1. Z mojego doświadczenia wiem, że ta metoda jest używana w laboratoriach i w przemyśle medycznym, gdzie musimy bardzo uważać na eliminację patogenów. Co ciekawe, nie potrzebujemy tu dodatkowej wody, więc jest świetna do sterylizacji narzędzi, które mogłyby się uszkodzić pod wpływem wilgoci, na przykład narzędzi chirurgicznych czy niektórych tworzyw sztucznych. Dodatkowo, sucha sterylizacja jest skuteczna nie tylko w usuwaniu bakterii, ale też wirusów i grzybów, co sprawia, że jest naprawdę wszechstronna w zapewnieniu bezpieczeństwa mikrobiologicznego.
Pytanie 28

Estradiol znajduje zastosowanie w hormonalnej terapii zamiennej jako

A. Oestradiolum benzoicum - ampułki
B. Estradiol depot - drażetki
C. Progynon - tabletki
D. Estradiol - TTS
Estradiol w postaci systemu transdermalnego (TTS) jest powszechnie stosowany w hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) jako skuteczna metoda uzupełniania niedoborów hormonów estrogenowych u kobiet w okresie pomenopauzalnym. TTS pozwala na stopniowe wchłanianie estradiolu przez skórę, co zapewnia stabilny poziom leku we krwi oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zakrzepy, które mogą wystąpić przy doustnym podawaniu hormonów. Przykładowo, kobiety, które doświadczają uderzeń gorąca, nocnych potów czy suchości pochwy, mogą skorzystać z TTS, aby skutecznie złagodzić te objawy. Ponadto, stosowanie estradiolu w tej formie jest zgodne z aktualnymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz rekomendacjami towarzystw ginekologicznych, które preferują TTS jako bezpieczniejszą alternatywę w terapii hormonalnej.
Pytanie 29

Technik farmaceutyczny, wydając lek zawierający ziele dziurawca, powinien ostrzec pacjenta o ryzyku wystąpienia

A. tachykardii
B. zatrzymania moczu
C. uczulenia na światło
D. depresji
Ziele dziurawca (Hypericum perforatum) jest znane ze swoich właściwości terapeutycznych, jednak jego stosowanie niesie ze sobą ryzyko wystąpienia fotouczulenia. Uczulenie na światło jest efektem interakcji składników ziela z promieniowaniem UV, co prowadzi do reakcji skórnych. Pacjenci przyjmujący preparaty na bazie dziurawca powinni być informowani o konieczności unikania nadmiernego eksponowania skóry na słońce oraz stosowania ochrony przeciwsłonecznej. Takie działanie jest zgodne z dobrymi praktykami farmaceutycznymi, które nakładają na techników farmaceutycznych obowiązek informowania pacjentów o potencjalnych działań niepożądanych związanych z terapią. Ważne jest również, aby pacjenci byli świadomi, że fotouczulenie może objawiać się w postaci rumienia, pęcherzy oraz innych dolegliwości skórnych, co może znacząco wpłynąć na ich komfort życia. W związku z tym, odpowiednia komunikacja i edukacja pacjentów są kluczowe w zapobieganiu tym niepożądanym efektom.
Pytanie 30

U osoby poszkodowanej zaobserwowano nagłe zatrzymanie oddechu oraz krążenia. W trakcie resuscytacji, aż do momentu przybycia służb medycznych, powinno się wykonywać 30 uciśnięć klatki piersiowej oraz

A. 2 wdmuchnięcia powietrza
B. 4 wdmuchnięcia powietrza
C. 1 wdmuchnięcie powietrza
D. 3 wdmuchnięcia powietrza
W przypadku nagłego zatrzymania oddechu i krążenia, kluczowe jest stosowanie się do wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC), które sugerują, aby podczas resuscytacji przeprowadzać 30 uciśnięć klatki piersiowej, a następnie 2 wdmuchnięcia powietrza. Takie proporcje 30:2 są uznawane za najbardziej efektywne w kontekście przywracania krążenia i wentylacji, co jest niezbędne do zapewnienia dostępu tlenu do mózgu i innych organów. Praktycznym zastosowaniem tych zasad jest sytuacja, gdy jesteśmy świadkami nagłego zatrzymania akcji serca – wówczas należy niezwłocznie przystąpić do resuscytacji, aby zwiększyć szansę na przeżycie poszkodowanego. Wdmuchnięcia powietrza powinny być wykonane poprzez szczelne zamknięcie ust ratownika na ustach poszkodowanego, a następnie dostarczenie 2 oddechów o objętości 500-600 ml, co odpowiada jednemu pełnemu oddechowi. Takie postępowanie jest zgodne z aktualnymi wytycznymi i znacząco poprawia skuteczność resuscytacji.
Pytanie 31

Kapsułki żelatynowe nie powinny być używane

A. w formie wlewów
B. w sposób doustny
C. w sposób doodbytniczy
D. dopuszczeniu
Kapsułki żelatynowe są popularną formą podawania leków, ale ich zastosowanie w postaci wlewów jest niewłaściwe. Wlewy, będące procedurą polegającą na wprowadzeniu płynnych substancji do organizmu, wymagają specjalnych form dawkowania, które zapewnią odpowiednią kontrolę nad szybkością i objętością podawanej substancji. Kapsułki nie są projektowane do rozpuszczania w płynach, co może prowadzić do nieodpowiedniej absorpcji lub nawet zatykania cewników. Przykładem właściwego zastosowania kapsułek żelatynowych jest ich podawanie doustnie, gdzie są one trawione w żołądku i substancje czynne są wchłaniane w jelitach, co zapewnia skuteczne działanie leku. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi form farmaceutycznych, należy stosować odpowiednie preparaty do konkretnych dróg podania, co ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności terapii.
Pytanie 32

Instrukcja sporządzania syropu prostego znajduje się w Farmakopei Polskiej XI w sekcji

A. tekstów podstawowych
B. monografii szczegółowych
C. monografii narodowych
D. monografii ogólnych
Wybór odpowiedzi związanych z tekstami podstawowymi, monografiami ogólnymi lub szczegółowymi wskazuje na niepełne zrozumienie struktury i zawartości Farmakopei. Teksty podstawowe zawierają ogólne informacje oraz zasady dotyczące standardów jakości, ale nie zawierają szczegółowych przepisów dotyczących konkretnych preparatów. Monografie ogólne obejmują preparaty, które są powszechnie stosowane w farmacji, ale również nie dostarczają konkretnych instrukcji dotyczących lokalnych procedur czy metod produkcji, co czyni je mniej przydatnymi w kontekście przygotowania syropu prostego. Z kolei monografie szczegółowe są bardziej skupione na specyficznych aspektach jednego preparatu, ale ich zastosowanie zazwyczaj odnosi się do bardziej zaawansowanych form farmaceutycznych, a nie do podstawowych, często stosowanych preparatów jak syrop prosty. Niekiedy błędne zrozumienie roli różnych kategorii monografii prowadzi do pominięcia kluczowych informacji, które są fundamentalne dla praktyki farmaceutycznej. Dobrym przykładem jest sytuacja, w której farmaceuta może nieświadomie stosować nieaktualne lub nieodpowiednie procedury, co naraża pacjentów na niebezpieczeństwo. Zrozumienie różnic między tymi kategoriami jest kluczowe dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa w aptecznych procesach produkcyjnych.
Pytanie 33

Jakie jest inne określenie kotrimoksazolu - środka chemioterapeutycznego?

A. Argosulfan
B. Sulfasalazin
C. Dermazin
D. Biseptol
Dermazin to preparat, który zawiera srebro i najczęściej stosuje się go do leczenia oparzeń i ran, więc nie ma nic wspólnego z kotrimoksazolem. Sulfasalazin jest lekiem używanym w terapii choroby Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Działa zupełnie inaczej, bo hamuje stany zapalne w jelitach, a nie zwalcza bakterie. Argosulfan to inny środek ze srebrem, który ma działanie przeciwbakteryjne, ale znów nie jest to kotrimoksazol i nie jest stosowany w takich samych sytuacjach. Wybierając te niewłaściwe odpowiedzi, widać, że nie do końca rozumiesz, jak działają różne leki oraz ich klasyfikację. Ważne jest, żeby umieć odróżnić leki, które działają na bakterie, takie jak kotrimoksazol, od tych, które stosujemy w leczeniu stanów zapalnych czy oparzeń. Często ludzie mylą te grupy leków, co jest typowym błędem. Zrozumienie tych różnic to klucz do skutecznego leczenia i wyboru odpowiedniej terapii w konkretnej sytuacji medycznej. Wiedza o mechanizmach działania i zastosowaniu poszczególnych leków to podstawa do zapewnienia pacjentowi najlepszej opieki.
Pytanie 34

Jaką metodą należy przygotować lek recepturowy zgodny z przedstawioną receptą?

Rp.
Ichthamomoli             0,1
Gelatinae glycerinatae   q.s.
M.f.glob.vag.
D.t.d. No 6
A. Przygotowanie masy przy użyciu miksera recepturowego i wylanie jej do form.
B. Przygotowanie masy w moździerzu i wytłoczenie globulek w prasie (czopkarce).
C. Przygotowanie masy w parownicy na łaźni wodnej i wylanie jej do form.
D. Przygotowanie masy w moździerzu i ręczne formowanie globulek.
Niepoprawne odpowiedzi nie uwzględniają specyfiki materiałów używanych w procesie sporządzania leków recepturowych. Przygotowanie masy w moździerzu i ręczne formowanie globulek jest metodą, która może być skuteczna w przypadku niektórych prostych preparatów, jednak w przypadku żelatyny glicerynowej, która wymaga podgrzewania do rozpuszczenia, nie jest to rozwiązanie właściwe. Ręczne formowanie globulek wiąże się również z ryzykiem niejednorodności produktu oraz trudnościami w osiągnięciu odpowiednich wymiarów i kształtów. Użycie parownicy na łaźni wodnej umożliwia kontrolowanie temperatury, co jest kluczowe dla zachowania właściwości fizykochemicznych składników. Przygotowanie masy w parownicy zapewnia równomierne rozpuszczenie żelatyny, co jest kluczowe dla uzyskania właściwej konsystencji leku. Ponadto, metody takie jak wytłoczenie globulek w prasie (czopkarce) lub przygotowanie masy przy użyciu miksera recepturowego są niewłaściwe, ponieważ nie pozwalają na precyzyjne kontrolowanie procesu rozpuszczania żelatyny. Te podejścia mogą prowadzić do niedostatecznego rozpuszczenia substancji czynnej, co bezpośrednio wpływa na skuteczność leku. W farmacji kluczowe jest stosowanie odpowiednich metod technologicznych, które gwarantują jakość i bezpieczeństwo leku, a także przestrzeganie standardów GMP (Good Manufacturing Practice), które określają wymagania dotyczące produkcji leków. Nieprzemyślane podejścia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych dla pacjentów.
Pytanie 35

Jakie jest stężenie etakrydyny mleczanu w przygotowanym leku recepturowym zgodnie z przedstawioną receptą?

Rp.
Ethacridini lactatis                0,1
Ethanoli 96% v/v
Aquae                        aa ad 200,0
M. f. sol.
A. 0,1%o
B. 0,8%
C. 0,5%
D. 0,2%
Stwierdzenie, że stężenie etakrydyny mleczanu wynosi 0,1% lub 0,2% w kontekście recepty jest błędne. Aby zrozumieć, dlaczego te odpowiedzi są nieprawidłowe, warto przyjrzeć się obliczeniom związanym z przygotowaniem roztworu. Zgodnie z farmakopealnymi zasadami, stężenie to jest obliczane na podstawie proporcji substancji czynnej do objętości całkowitej roztworu. W przypadku 0,1% stężenia, aby uzyskać taki wynik, potrzebna byłaby znacznie mniejsza ilość etakrydyny mleczanu. Obliczenia pokazują, że 0,1 g rozpuszczone w 100 ml wody daje 0,1% stężenie, natomiast 0,2% wymagałoby 0,2 g w 100 ml, co również nie jest zgodne z danymi zawartymi w recepturze. Takie nieprawidłowe stężenia mogą wynikać z niepoprawnego rozumienia przeliczeń farmaceutycznych. W praktyce, farmaceuci i technicy farmaceutyczni muszą być niezwykle ostrożni, aby odpowiednio obliczać i przygotowywać leki, ponieważ błędy w stężeniu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Przygotowanie leków recepturowych wymaga precyzyjnych umiejętności oraz znajomości zasad dotyczących stężeń i rozcieńczeń. Ostatecznie, zrozumienie i stosowanie odpowiednich norm i standardów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii.
Pytanie 36

Jakie działania są zabronione w kontekście promocji produktów farmaceutycznych?

A. Spotkania - organizowane przez przedstawicieli handlowych lub medycznych, z osobami uprawnionymi do wypisywania recept.
B. Oferowanie lub obiecywanie korzyści w zamian za zakup leku.
C. Rozpowszechnianie informacji o produkcie leczniczym, skierowane do ogółu społeczeństwa.
D. Dostarczanie próbek produktów leczniczych bez opłat osobom uprawnionym do wypisywania recept.
Oferowanie lub obiecywanie korzyści w zamian za nabycie leku jest zabronione ze względu na kluczowe zasady etyki i odpowiedzialności w marketingu produktów leczniczych. Takie praktyki mogą prowadzić do konfliktu interesów, zniekształcać uczciwą konkurencję oraz mieć negatywny wpływ na podejmowanie decyzji przez lekarzy i pacjentów. Zgodnie z ustawodawstwem, w tym z dyrektywami UE oraz krajowymi regulacjami, reklama leków powinna być rzetelna, nie wprowadzać w błąd i nie wykorzystywać nieuzasadnionych zachęt. Przykładowo, w sytuacji, gdzie przedstawiciel handlowy oferuje lekarzowi korzyści finansowe za prescribing konkretnego leku, może to prowadzić do stosowania tego leku bez uzasadnienia medycznego, co jest nieetyczne i może zagrażać zdrowiu pacjentów. Praktyki te są regulowane przez lokalne i międzynarodowe standardy, takie jak Kodeks Etyczny dla Przedstawicieli Medycznych, które nakładają na nich obowiązek działania w interesie pacjentów i respektowania zasad przejrzystości.
Pytanie 37

Na podstawie podanego fragmentu FP XI, wyznacz ilość etanolu 96% (v/v) wymaganą do przygotowania leku zgodnie z receptą.

% (v/v)% (m/m)ρ20 (kg/m3)% (v/v)% (m/m)ρ20 (kg/m3)
31,726,06960,0596,093,84807,42
31,826,15959,9297,796,36800,24
80,073,48859,2797,896,51799,80

Rp.
Tannini                      5,0
Acidi salicylici             1,0
Ethanoli 80% (v/v)    ad    50,0
M.f.sol.

D.S. zewnętrznie

A. 33,50 g
B. 38,07 g
C. 39,15 g
D. 34,45 g
Twoja odpowiedź jest poprawna! Aby obliczyć ilość etanolu 96% (v/v) potrzebną do sporządzenia leku, najpierw musimy wyznaczyć masę etanolu 80% (v/v) w 50 g roztworu, przy czym warto pamiętać, że masa czystego etanolu jest kluczowa dla dalszych obliczeń. Po ustaleniu masy etanolu w roztworze 80% wykorzystujemy gęstość etanolu oraz jego stężenie, aby przeliczyć na odpowiednią ilość etanolu 96%. Stosowanie etanolu o różnych stężeniach jest powszechną praktyką w farmacji, ponieważ różne preparaty wymagają precyzyjnego dostosowania składników. Dobre praktyki farmaceutyczne wymagają nie tylko znajomości obliczeń, ale również umiejętności pracy z różnymi roztworami i ich przeliczeniami w celu uzyskania pożądanej skuteczności leku, co jest niezwykle ważne w kontekście bezpieczeństwa pacjentów i jakości leków. W przyszłości, przy sporządzaniu innych receptur, zwracaj uwagę na podobne procesy obliczeniowe, aby uzyskać dokładne i wartościowe rezultaty.
Pytanie 38

Na podstawie właściwych dokumentów dotyczących pacjenta, osoba wydająca lek ma prawo samodzielnie wpisać na rewersie recepty

A. datę wystawienia
B. nazwisko lekarza
C. nazwisko pacjenta
D. kod uprawnień pacjenta
W przypadku pozostałych odpowiedzi, czyli nazwiska pacjenta, daty wystawienia oraz nazwiska lekarza, wypisanie ich na rewersie recepty nie jest zgodne z obowiązującymi standardami w obszarze farmacji. Wpisanie nazwiska pacjenta może prowadzić do naruszenia zasad ochrony danych osobowych, co jest szczególnie istotne w kontekście RODO, które wymaga od instytucji medycznych i farmaceutycznych zapewnienia poufności informacji pacjentów. Z kolei data wystawienia recepty, mimo że jest ważnym elementem dokumentacji, nie jest informacją, którą należy umieszczać na rewersie recepty, ponieważ sama recepta powinna już zawierać ten element. Ostatecznie, nazwisko lekarza również jest informacją, która powinna być zawarta na samej recepcie, a nie na jej rewersie. Wpisywanie tych danych na rewersie może prowadzić do dezinformacji oraz wzrostu ryzyka błędów w przepisywaniu leków. Praktyki te mogą zakłócać prawidłowy obieg dokumentów oraz zarządzanie lekami, a także wprowadzać zamieszanie w systemie farmaceutycznym. Ważne jest, aby pracownicy służby zdrowia stosowali się do ustalonych procedur i standardów, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów i zgodność z przepisami prawa.
Pytanie 39

Prolek, który jest metabolizowany w wątrobie do aktywnego metabolitu, to

A. ksylometazolina
B. metoprolol
C. enalapryl
D. ibuprofen
Wybór niewłaściwej odpowiedzi odnosi się do błędnych założeń dotyczących mechanizmu działania i klasyfikacji leków. Ksylometazolina to selektywny agonista receptorów alfa-adrenergicznych, stosowany głównie jako środek obkurczający naczynia w leczeniu nieżytu nosa. Nie jest to prolek, ponieważ działa w formie aktywnej bez konieczności biotransformacji w wątrobie. Ibuprofen to niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ), który nie jest prolekiem, lecz lekiem działającym bezpośrednio jako inhibitor cyklooksygenazy, co wpływa na szlaki syntezy prostaglandyn. Chociaż ibuprofen także jest metabolizowany w wątrobie, nie przechodzi procesu przekształcania w aktywny metabolit. Metoprolol to beta-bloker, który również działa w formie aktywnej i nie jest prolekiem, choć może być metabolizowany do aktywnych metabolitów. Typowym błędem myślowym jest mylenie proleków z innymi rodzajami leków, które po podaniu są aktywne. Właściwe zrozumienie mechanizmów biotransformacji i działania farmakologicznego leków jest kluczowe dla skutecznego stosowania farmakoterapii oraz optymalizacji leczenia chorób przewlekłych.
Pytanie 40

Aminofilina to substancja, która jest kombinacją

A. teofiliny oraz propyloaminy
B. teofiliny i etylenodiaminy
C. kofeiny oraz salicylanu sodu
D. kofeiny oraz benzoesanu sodu
Te odpowiedzi mylnie łączą aminofilinę z innymi substancjami, co prowadzi do nieporozumień w kontekście jej właściwego zastosowania. Po pierwsze, teofilina i propyloamina, sugerowane w jednej z odpowiedzi, nie mają wspólnego zastosowania terapeutycznego, a propyloamina nie jest związkiem stosowanym w kontekście leczenia astmy czy chorób płuc. Ponadto, kofeina i salicylan sodu to substancje o całkowicie odmiennych mechanizmach działania; kofeina jest stymulantem układu nerwowego, podczas gdy salicylan sodu jest związkiem stosowanym głównie w leczeniu stanów zapalnych. Co więcej, połączenie kofeiny i benzoesanu sodu również jest niepoprawne, ponieważ benzoesan sodu nie ma zastosowania w terapii chorób układu oddechowego. Takie błędne odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego mechanizmów działania leków oraz ich wskazań. Ważne jest, aby znać różnice pomiędzy substancjami aktywnymi, ich właściwościami farmakologicznymi oraz zastosowaniami klinicznymi, co stanowi podstawę skutecznego leczenia.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej