Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 2 września 2025 21:18
  • Data zakończenia: 2 września 2025 21:31

Egzamin niezdany

Wynik: 19/40 punktów (47,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Sole walproinianu zawarte w środkach DIPROMAL, DEPAKINE wykazują działanie

A. przeciwgrzybiczne
B. przeciwastmatyczne
C. przeciwpadaczkowe
D. przeciwalergiczne
Sole kwasu walproinowego, takie jak te w DIPROMAL i DEPAKINE, mają właściwości przeciwpadaczkowe. Kwas walproinowy to lek, który jest pomocny w leczeniu padaczki. Działa tak, że stabilizuje aktywność elektryczną neuronów w mózgu, co pozwala na zmniejszenie liczby napadów. Zwiększa stężenie GABA, czyli kwasu gamma-aminomasłowego w synapsach. To istotne dla hamowania nadmiernej aktywności neuronów. W praktyce, leki te są często stosowane u osób z różnymi typami padaczki, na przykład przy padaczce toniczno-klonicznej oraz mioklonicznej. Poza tym, kwas walproinowy bywa stosowany także w leczeniu chorób afektywnych dwubiegunowych i migren. Ale trzeba pamiętać, że przy jego stosowaniu ważne są regularne kontrole stanu zdrowia pacjenta, bo mogą wystąpić działania niepożądane, jak problemy z wątrobą czy zmiany w morfologii krwi. Dlatego tak ważne jest, żeby przestrzegać zasad dotyczących dawkowania i monitorować pacjentów.

Pytanie 2

W sytuacji, gdy na recepcie znajduje się kodeina, która stanowi składnik płynnego leku recepturowego, należy dokonać jej wymiany na równoważną ilość kodeiny

A. siarczanu
B. bromowodorku
C. glukuronidu
D. fosforanu
Fosforan kodeiny jest jedną z form kodeiny, która jest stosowana w farmakoterapii oraz w recepturze. W przypadku przepisywania kodeiny w postaci płynnej, jej zamiana na fosforan jest konieczna, ponieważ fosforan kodeiny jest solą stosowaną w lekach recepturowych, co zapewnia nie tylko stabilność leku, ale także jego odpowiednią rozpuszczalność. W praktyce farmaceutycznej zastosowanie fosforanu kodeiny pozwala na skuteczne dawkowanie, co jest szczególnie ważne w terapii bólu. Warto zauważyć, że stosowanie odpowiednich soli leku jest zgodne z przepisami farmakopei oraz zasadami dobrej praktyki farmaceutycznej, co gwarantuje bezpieczeństwo i skuteczność terapii. Z tego powodu, przekształcenie kodeiny w fosforan jest kluczowym krokiem w procesie przygotowania leku, który wpływa na jego właściwości farmakologiczne oraz biodostępność.

Pytanie 3

Informacja o mieszaniu przed zastosowaniem nie znajduje się na opakowaniu, które zawiera

A. puder płynny
B. mieszankę
C. roztwór rzeczywisty
D. emulsję O/W
Emulsje O/W, pudry płynne oraz mieszanki wymagają starannego wymieszania przed użyciem, co jest kluczowym aspektem, który należy zrozumieć w kontekście formularzy farmaceutycznych i kosmetycznych. Emulsje O/W, które składają się z kropelek oleju rozproszonych w wodzie, mogą ulegać separacji w czasie, dlatego przed użyciem zaleca się ich wymieszanie, co pozwala na uzyskanie jednorodnej konsystencji. Podobnie, pudry płynne, które są często stosowane w kosmetykach, również wymagają mieszania, aby zapewnić równomierne rozprowadzenie składników aktywnych oraz osiągnąć pożądaną teksturę. Mieszanki, które składają się z różnych komponentów, również mogą wymagać wstępnego wymieszania, aby zapewnić ich jednorodność i skuteczność. W praktyce, niezdolność do właściwego wymieszania tych substancji przed użyciem może prowadzić do niepożądanych efektów, takich jak zmniejszona skuteczność produktu, nierównomierne działanie składników lub nawet reakcje niepożądane. Dlatego tak ważne jest, aby użytkownicy byli świadomi potrzeby przygotowania tych produktów przed ich aplikacją. Niezrozumienie tej kwestii może prowadzić do typowych błędów, w tym do użycia produktu w stanie nieodpowiednim do aplikacji, co jest niezgodne z najlepszymi praktykami w branży kosmetycznej i farmaceutycznej.

Pytanie 4

Oblicz masę manganianu(VII) potasu (nadmanganianu potasu), którą trzeba odważyć, aby przygotować 1,0 L roztworu o stężeniu 0,02 mol/L. MKMnO4 - 158,04 g/mol?

A. 3,1608 g
B. 0,3160 g
C. 1,5804 g
D. 0,1580 g
Kiedy starasz się obliczyć masę manganianu(VII) potasu do roztworu o stężeniu 0,02 mol/L, mogą się pojawić różne błędy. Często zdarza się, że ktoś źle stosuje wzór na masę i przez to ma błędne wyniki. Może być tak, że niektórzy uczniowie źle przeliczają jednostki, co sprawia, że wyniki są za wysokie lub za niskie. Zdarza się też, że nie korzystają z prawidłowej masy molowej, bo nie są pewni, co jest w tym związku chemicznym. Czasem też pomijają konwersję stężenia na masę, co prowadzi do zamieszania. A na dodatek, złe zaokrąglenia mogą wprowadzić większe błędy, a w chemii analitycznej precyzja jest kluczowa. Warto pamiętać, że nie tylko same obliczenia są istotne, ale też to, jak substancje się waży i jakie techniki się stosuje, żeby wszystko było zgodne z normami jakości.

Pytanie 5

W przypadku, gdy oko zostanie splamione płynem do mycia naczyń, co należy zrobić?

A. zastosować krople do oczu zawierające antybiotyk
B. przemyć oko poszkodowanego dużą ilością wody
C. założyć poszkodowanemu ciemne okulary, które chronią przed światłem
D. przemyć oko poszkodowanego roztworem kwasu bornego
Jak dla mnie, przemywanie oka poszkodowanego dużą ilością wody to chyba najlepszy i najbezpieczniejszy sposób, żeby pozbyć się płynu do mycia naczyń. Ta woda działa trochę jak neutralizator – pomaga wypłukać chemikalia i inne brudy, a przy tym zmniejsza ryzyko podrażnień rogówki. Powinno się to robić przez przynajmniej 15 minut, żeby mieć pewność, że wszystko dobrze się oczyści. W praktyce, to można zrobić gdzieś na miejscu zdarzenia, korzystając z bieżącej wody albo, jeśli akurat mamy, to z roztworu soli fizjologicznej. Ważne, żeby nie pocierać oka podczas przemywania, bo to może tylko pogorszyć sprawę i wprowadzić zanieczyszczenia głębiej. Po takim przemywaniu warto jeszcze pójść do lekarza, by sprawdzić, czy nie ma poważniejszych uszkodzeń. Ogólnie, dobrze jest trzymać się tych medycznych wytycznych, bo odpowiednie przemycie oka to kluczowa sprawa, kiedy mamy do czynienia z substancjami chemicznymi.

Pytanie 6

Pochodne biguanidyny, takie jak metformina, mają właściwości

A. przeciwnowotworowe
B. przeciwalergiczne
C. przeciwzapalne
D. hipoglikemizujące
Działania przeciwalergiczne, przeciwzapalne oraz przeciwnowotworowe nie są właściwymi efektami farmakologicznymi metforminy. Często, w przypadku nieporozumień związanych z działaniem leków, pacjenci i praktycy medyczni mogą mylić różne mechanizmy działania substancji czynnych. Lekarstwa o działaniu przeciwalergicznym, takie jak antihistaminy, działają poprzez blokowanie receptorów histaminowych i są stosowane w leczeniu reakcji alergicznych. Metformina nie działa w ten sposób, a jej mechanizm działania jest związany z metabolizmem glukozy. Co więcej, niektóre osoby mogą sądzić, że leki przeciwzapalne, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne, są podobne do metforminy, podczas gdy ich głównym celem jest redukcja stanu zapalnego i bólu, a nie kontrola poziomu cukru we krwi. Podobnie, metformina nie wykazuje działania przeciwnowotworowego, chociaż istnieją badania badające jej wpływ na komórki nowotworowe, jednak nie jest to jej główna funkcja kliniczna. Mylenie tych działań może prowadzić do nieprawidłowego stosowania leku oraz niewłaściwych oczekiwań dotyczących efektów terapeutycznych. Zrozumienie specyficznych mechanizmów działania leków jest kluczowe dla skutecznego leczenia i zapobiegania powikłaniom związanym z cukrzycą oraz innymi schorzeniami.

Pytanie 7

Wskaż lek, który może wpływać negatywnie na zdolności psychiczne i fizyczne, co może utrudniać prowadzenie pojazdów?

A. Zofran (ondansetron)
B. Clexane (enoksaparyna)
C. Promazin (promazyna)
D. Vitaminum B1 (tiamina)
Promazin (promazyna) jest lekiem przeciwpsychotycznym należącym do grupy leków neuroleptycznych, który działa poprzez blokowanie receptorów dopaminowych w mózgu. Działanie to może prowadzić do sedacji oraz zmniejszenia sprawności psychicznej i fizycznej pacjenta, co w konsekwencji utrudnia prowadzenie pojazdów. Ze względu na swoje właściwości, promazyna jest stosowana w leczeniu zaburzeń psychotycznych oraz w stanach lękowych, jednak jej działanie uspokajające może być problematyczne w kontekście czynności wymagających pełnej koncentracji. Standardy dotyczące prowadzenia pojazdów zalecają, aby osoby przyjmujące leki o działaniu uspokajającym były szczególnie ostrożne, ponieważ mogą one wpływać na czas reakcji, zdolność oceny sytuacji oraz koordynację ruchową. Przykłady zastosowań promazyny obejmują leczenie pacjentów z schizofrenią, a także w terapii krótkoterminowej w przypadku ciężkich stanów lękowych. W takich sytuacjach lekarze często zalecają unikanie prowadzenia pojazdów do czasu ustabilizowania się stanu zdrowia pacjenta oraz dostosowania dawki leku.

Pytanie 8

W Oficjalnym Wykazie Leków zatwierdzonych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej można znaleźć informacje dotyczące

A. wielkości refundacji
B. kategorii dostępności
C. grupy ryczałtowej
D. ceny detalicznej
W Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych znajduje się szczegółowa informacja na temat kategorii dostępności. Kategoria dostępności wskazuje, w jaki sposób dany produkt leczniczy może być nabywany przez pacjentów oraz jakie są wymagania dotyczące jego wydawania. W Polsce wyróżniamy kilka kategorii, takich jak produkty dostępne bez recepty, produkty wydawane na receptę oraz te, które są stosowane w ramach programów lekowych. Przykładowo, leki dostępne bez recepty są łatwiej dostępne dla pacjentów, co sprzyja samodzielnemu leczeniu w przypadku drobnych dolegliwości. Zrozumienie kategorii dostępności jest kluczowe dla farmaceutów i pracowników ochrony zdrowia, ponieważ pozwala na prawidłowe doradzenie pacjentowi i zapewnienie mu odpowiedniej dostępności do niezbędnych leków. Dodatkowo, znajomość tych kategorii jest istotna w kontekście przepisów dotyczących refundacji leków oraz zarządzania produktami leczniczymi w aptekach.

Pytanie 9

Antybiotyki powinny być zawsze przechowywane

A. w temperaturze otoczenia
B. zgodnie z regulacjami BHP
C. w chłodnym miejscu
D. zgodnie z wskazaniami producenta
Odpowiedź, że antybiotyki należy przechowywać zgodnie z zaleceniem producenta, jest prawidłowa, ponieważ każdy producent leków dostarcza szczegółowe informacje dotyczące warunków przechowywania swoich produktów. Te zalecenia uwzględniają nie tylko temperaturę, ale także wilgotność i ekspozycję na światło, co jest kluczowe dla zachowania skuteczności leku. Na przykład, niektóre antybiotyki muszą być przechowywane w lodówce, podczas gdy inne mogą być trzymane w temperaturze pokojowej. Niezastosowanie się do tych wskazówek może prowadzić do degradacji substancji czynnej i zmniejszenia skuteczności terapeutycznej leku. Dlatego zawsze należy zapoznać się z ulotką dołączoną do leku oraz z zaleceniami zawartymi w dokumentacji producenta. Ponadto, stosowanie się do tych wytycznych jest zgodne z zasadami dobrej praktyki farmaceutycznej, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa i skuteczności terapii antybiotykowej.

Pytanie 10

Zrealizowane recepty muszą być archiwizowane w aptece i w przypadku audytu przekazywane odpowiednim instytucjom przez czas

A. 1 roku
B. 2 lat
C. 5 lat
D. 4 lat
Zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego, zrealizowane recepty muszą być przechowywane w archiwum aptecznym przez okres pięciu lat. Taki okres przechowywania jest istotny dla zapewnienia odpowiedniej dokumentacji, która może być potrzebna w przypadku kontroli przeprowadzanych przez odpowiednie organy, takie jak Inspekcja Farmaceutyczna. Przykładowo, w sytuacji reklamacji bądź wątpliwości dotyczących wydania leku, dostępność dokumentacji z ostatnich pięciu lat umożliwia weryfikację zasadności wydania leku oraz ścisłość realizacji recepty. W praktyce, apteki powinny wdrażać systemy archiwizacji, które pozwalają na łatwe odnajdywanie dokumentów oraz ich ochronę przed zniszczeniem. Dobre praktyki wskazują również na konieczność stosowania elektronicznych systemów zarządzania dokumentacją, co ułatwia zarówno przechowywanie, jak i dostęp do wymaganych danych. Przechowywanie recept przez pięć lat to nie tylko wymóg prawny, ale również element budowania zaufania w relacjach z pacjentami i organami kontrolnymi.

Pytanie 11

Jakie roślinne substancje mogą być wykorzystane do pobudzenia apetytu?

A. Gorycze występujące m.in. w zielu piołunu
B. Glikozydy antrachinonowe, takie jak z kory kruszyny
C. Olej rycynowy pozyskiwany z nasion rącznika
D. Garbniki obecne m. in. w liściach borówki brusznicy
Olej rycynowy, mimo że ma swoje zastosowanie, nie jest najlepszy, jeśli chodzi o zwiększanie apetytu. On działa głównie jako środek przeczyszczający, co przy dyskomfortowych dolegliwościach żołądkowych może raczej zjeść apetyt niż go pobudzić. Uważam, że mylenie oleju rycynowego z substancjami, które rzeczywiście zwiększają łaknienie, to spory błąd. Podobnie z glikozydami antrachinonowymi z kruszyny – one też przeczyszczają i mogą jeszcze bardziej obniżyć apetyt. Tak samo garbniki w liściach borówki brusznicy, które mają właściwości ściągające, mogą ograniczać przyswajanie składników odżywczych, co wcale nie poprawia łaknienia. Generalnie, warto wybierać preparaty, które są specjalnie zaprojektowane do wspierania apetytu, bo inaczej mogą się zdarzyć różne nieprzyjemne konsekwencje.

Pytanie 12

Co należy zrobić, gdy preparat z substancją odurzającą w aptece stracił ważność, zgodnie z obowiązującymi przepisami?

A. działać według wytycznych dotyczących przeterminowanych antybiotyków
B. poinformować wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego
C. przekazać produkt leczniczy do utylizacji
D. powiadomić głównego inspektora farmaceutycznego
Zgłoszenie do utylizacji przeterminowanego produktu leczniczego jest niewłaściwym podejściem, ponieważ przed podjęciem takich kroków konieczne jest zawiadomienie odpowiednich organów. Utylizacja przeterminowanych środków odurzających powinna być przeprowadzana tylko po formalnym zatwierdzeniu, aby zapewnić zgodność z lokalnymi i krajowymi przepisami regulującymi zarządzanie substancjami kontrolowanymi. Ponadto, postępowanie zgodnie z wytycznymi dla przeterminowanych antybiotyków mija się z celem, ponieważ każdy typ preparatu może podlegać odmiennym regulacjom i nie można stosować tych samych zasad do wszystkich grup leków. Zawiadomienie głównego inspektora farmaceutycznego jest również błędne, ponieważ odpowiednie procedury wymagają kontaktu z wojewódzkim inspektorem, który jest właściwym organem w danym regionie. Pomijanie tych kluczowych kroków może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych oraz zagrożeń dla zdrowia publicznego. Właściwe zrozumienie procedur związanych z obrotem substancjami odurzającymi jest niezbędne dla każdego pracownika apteki, aby unikać typowych błędów myślowych, takich jak mylenie ról różnych instytucji regulacyjnych.

Pytanie 13

Białe lub przezroczyste medium stosowane do utwardzania maści, pozyskiwane z ropy naftowej, to

A. euceryna
B. parafina stała
C. olbrot
D. plastibase
Parafina stała jest białym lub bezbarwnym podłożem, które jest wykorzystywane do utwardzania maści i innych preparatów farmaceutycznych oraz kosmetycznych. Otrzymywana jest z ropy naftowej i charakteryzuje się doskonałymi właściwościami emulgującymi, co czyni ją idealnym składnikiem w formulacjach maści. Parafina stała, w odróżnieniu od innych podłoży, takich jak euceryna czy plastibase, zapewnia lepszą stabilność i trwałość gotowych produktów, co jest kluczowe w kontekście przechowywania i użytkowania. Dzięki swoim właściwościom, parafina stała jest często stosowana w produktach do pielęgnacji skóry, w tym maściach ochronnych, emulsjach, a także w preparatach medycznych. W branży kosmetycznej i farmaceutycznej, stosowanie parafiny zgodnie z określonymi standardami, takimi jak GMP (Dobre Praktyki Wytwarzania), zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność końcowych produktów. Jej zdolność do tworzenia okluzyjnej warstwy na skórze sprawia, że jest niezwykle ceniona w preparatach mających na celu nawilżenie i regenerację, co dodatkowo potwierdza jej znaczenie w różnych zastosowaniach praktycznych.

Pytanie 14

Podczas rozcieńczania perhydrolu (30% H2O2) do wody utlenionej (3% H2O2) powinno się zachować szczególną uwagę z uwagi na

A. ryzyko wystąpienia oparzenia termicznego
B. możliwość wystąpienia oparzenia chemicznego
C. uwalnianie się substancji o nieprzyjemnym zapachu
D. uwalnianie się substancji toksycznych
Wybór odpowiedzi dotyczącej wydzielania się związków toksycznych jest nieprecyzyjny, ponieważ podczas rozcieńczania nadtlenku wodoru nie występuje uwalnianie toksycznych oparów, szczególnie w warunkach odpowiedniej wentylacji. Nadtlenek wodoru, zwłaszcza w niższych stężeniach, jest stosunkowo bezpieczny pod względem toksyczności, a jego działanie toksyczne wzrasta głównie przy dużych stężeniach i niewłaściwej obróbce. Kolejna nieprawidłowa odpowiedź sugeruje, że rozcieńczanie nadtlenku wodoru może prowadzić do poparzenia termicznego. Choć reakcje chemiczne mogą generować ciepło, ryzyko poparzenia termicznego jest marginalne w porównaniu do ryzyka oparzeń chemicznych wynikających z kontaktu z tym utleniaczem. Nie można także zignorować możliwości wydzielania się związków o nieprzyjemnym zapachu, które mogłyby występować w przypadku niektórych zanieczyszczeń, jednak nie jest to kluczowy problem w kontekście rozcieńczania perhydrolu. Typowym błędem przy ocenie bezpieczeństwa chemicznego jest nadmierne skupienie się na aspektach zapachowych lub toksycznych, zamiast na rzeczywistych zagrożeniach chemicznych, jakimi są oparzenia chemiczne, które są istotne w kontekście pracy z silnymi utleniaczami. Kluczowe jest rozumienie właściwości substancji chemicznych i ich potencjalnych zagrożeń dla zdrowia, co powinno być podstawą wszelkich procedur bezpieczeństwa w laboratoriach i zakładach przemysłowych.

Pytanie 15

Jak należy stosować tabulettae sublinguales (lingwetki)?

A. Umieścić pod językiem
B. Nie wolno ich żuć ani rozgryzać
C. Ssać powoli
D. Umieścić na języku i po rozpuszczeniu połknąć
Wielu pacjentów ma błędne przekonania dotyczące stosowania lingwetek, co może prowadzić do nieprawidłowego wchłaniania leku. Żucie lub rozgryzanie tabulettae sublinguales jest jedną z najczęstszych pomyłek, która może wynikać z przekonania, że takie działanie przyspieszy ich działanie. W rzeczywistości, takie podejście zmienia sposób, w jaki lek jest wchłaniany przez organizm. Podczas żucia lub rozgryzania, substancja czynna może być poddana działaniu enzymów ślinowych i niekontrolowanym warunkom żołądkowym, co może prowadzić do jej rozkładu i zmniejszenia efektywności. W dodatku, położenie tabletki na języku i jej połknięcie to kolejny błąd, który powoduje, że lek nie ma czasu na rozpuszczenie się w ślinie i wchłonięcie przez błonę śluzową jamy ustnej. Taki sposób podania zmienia także profil biodostępności, a więc lekarstwo może nie działać tak szybko i skutecznie, jak to zaplanowano. Ważne jest, aby pacjenci zrozumieli, że lingwetki zostały zaprojektowane w ten sposób, aby ich skuteczność była maksymalizowana poprzez celowe umieszczenie ich pod językiem. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla efektywnego leczenia i osiągnięcia pożądanych efektów terapeutycznych.

Pytanie 16

Jakie jest podłoże do wykonania maści siarkowej?

Sulfuri Unguentum wg FP
Sulfur ad usum externum      30,0 cz.
Adeps suillus                70,0 cz.
A. parafina stała.
B. wazelina żółta.
C. lanolina.
D. smalec.
Maść siarkowa, znana ze swoich właściwości leczniczych, jest przygotowywana na bazie smalcu, który w recepturze farmaceutycznej określany jest jako 'Adeps suillus'. Smalec odgrywa kluczową rolę jako podłoże, ponieważ jego właściwości emolientowe sprzyjają nawilżeniu skóry, a także wspomagają wchłanianie substancji czynnej, w tym przypadku siarki. Siarka sama w sobie ma działanie antybakteryjne oraz przeciwzapalne, a jej zastosowanie w dermatologii jest powszechnie uznawane. Przykładowe zastosowania maści siarkowej obejmują leczenie trądziku, łuszczycy oraz innych schorzeń skórnych, gdzie istotne jest zastosowanie skutecznych substancji czynnych w odpowiednim nośniku. W kontekście standardów branżowych, przygotowanie maści siarkowej powinno odbywać się zgodnie z wymogami farmakopei, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo gotowego produktu.

Pytanie 17

Aby wprowadzić mocznik do maści składającej się z wazeliny białej oraz lanoliny, należy go rozpuścić

A. w wodzie
B. w wazelinie
C. w etanolu 96% v/v
D. w oleju rzepakowym
Mocznikiem, będącym substancją aktywną, można skutecznie modyfikować właściwości farmaceutyczne maści. W przypadku podłoża składającego się z wazeliny białej i lanoliny, najodpowiedniejszym rozpuszczalnikiem dla mocznika jest woda. Oparcie rozpuszczania na wodzie wynika z charakterystyki mocznika, który jest dobrze rozpuszczalny w wodzie, co umożliwia uzyskanie homogennych i stabilnych preparatów. W praktyce farmaceutycznej, takie podejście jest zgodne z zasadami przygotowywania maści i emulsji, gdzie kluczowe jest zapewnienie odpowiedniej dystrybucji substancji aktywnej. Woda działa nie tylko jako rozpuszczalnik, ale również jako czynnik ułatwiający penetrację mocznika przez skórę. Dzięki temu preparaty na bazie mocznika wykazują skuteczność w leczeniu chorób dermatologicznych, takich jak łuszczyca czy atopowe zapalenie skóry, co czyni je niezwykle cennym dodatkiem do terapii. Dobre praktyki w formulacji maści wymagają zrozumienia interakcji między składnikami oraz odpowiedniego wyboru nośnika, co w tym przypadku potwierdza zastosowanie wody jako rozpuszczalnika.

Pytanie 18

Która z wymienionych grup odnosi się do tej samej substancji?

A. Kwas salicylowy, Aspiryna, Polopiryna
B. Metamizol sodowy, Pabialgina, Pyralgina
C. Detreomycyna, chloramfenikol, chloromycetyna
D. Kwas borowy, boraks, kwas boranowy
Detreomycyna, chloramfenikol oraz chloromycetyna to leki przeciwbakteryjne, które należą do grupy antybiotyków o działaniu bakteriostatycznym. Ich wspólną cechą jest mechanizm działania polegający na hamowaniu syntezy białek w bakteriach, co czyni je skutecznymi w leczeniu infekcji wywołanych przez różne szczepy bakterii. Detreomycyna, oryginalnie stosowana w terapii zakażeń, jest szczególnie ceniona za swoją efektywność w leczeniu ciężkich infekcji, a chloramfenikol, będący jednym z pierwszych antybiotyków, ma zastosowanie w terapii duru brzusznego oraz zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-ujemne. Chloromycetyna z kolei również wykazuje działanie szerokospektralne i znajduje zastosowanie w przypadkach zakażeń opornych na inne antybiotyki. W praktyce klinicznej ważne jest, aby lekarze kierowali się aktualnymi wytycznymi i standardami leczenia, dobierając odpowiedni antybiotyk do konkretnego przypadku, co podkreśla znaczenie znajomości grup leków oraz ich właściwości terapeutycznych.

Pytanie 19

Jak działa akarboza (lek Glucobay)?

A. zwiększeniu efektywności insuliny
B. zmniejszeniu wchłaniania glukozy z diety
C. przyspieszeniu rozkładu glukozy w trzustce
D. produkcji energii z insuliny
Akarboza, substancja czynna preparatu Glucobay, działa poprzez hamowanie enzymów trawiennych, zwłaszcza alfa-glukozydaz, które są odpowiedzialne za rozkład węglowodanów w jelitach. Dzięki temu, wchłanianie glukozy z pożywienia jest ograniczone, co prowadzi do zmniejszenia poziomu glukozy we krwi po posiłku. Przykładowo, stosowanie akarbozy w terapii cukrzycy typu 2 pozwala na lepszą kontrolę glikemii, zwłaszcza u pacjentów, którzy mają problemy z regulacją poziomu cukru po posiłkach bogatych w węglowodany. Ograniczenie wchłaniania glukozy przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia hiperglikemii, co jest kluczowe w zarządzaniu cukrzycą. Dobre praktyki kliniczne zalecają monitorowanie poziomu glukozy oraz dostosowanie diety w połączeniu z farmakoterapią, co może dodatkowo zwiększać efektywność działania akarbozy.

Pytanie 20

Oblicz masę oleju kakaowego potrzebną do wykonania leku według podanej receptury, pomijając straty technologiczne. Współczynnik wyparcia dla chlorowodorku papaweryny to 0,7, a rzeczywista pojemność formy czopkowej wynosi 2,05 g.

Rp.
Papaverini hydrochloridi          0,1
Cacao olei                        2,0
M.f. supp. anal. D.t.d. No. 9
D.S. W razie bólu 1 czopek doodbytniczo
M = F - (m₁ · f₁ + m₂ · f₂ + ...)
M - całkowita masa podłoża czopkowego [g]
F - pojemność formy [g] pomnożona przez ilość czopków
m - masa przepisanej substancji leczniczej [g] dla wszystkich czopków
f - współczynnik wyparcia
A. 15,30 g
B. 16,11 g
C. 17,82 g
D. 15,75 g
Obliczanie masy oleju kakaowego dla leku wymaga precyzyjnego zrozumienia zależności matematycznych i chemicznych. Często błędne odpowiedzi wynikają z nieprawidłowego zastosowania współczynnika wyparcia, co prowadzi do nadmiernej lub niedostatecznej ilości oleju. W przypadku współczynnika wyparcia, jego rola jest kluczowa, ponieważ odzwierciedla on, jak bardzo substancja czynna 'wyparowuje' w procesie przygotowania leku. Wiele osób może błędnie przyjąć, że wystarczy zastosować bezpośrednią proporcję masy czopka do masy oleju, co prowadzi do chaosu w obliczeniach. Innym częstym błędem jest nieprawidłowe interpretowanie pojemności formy czopkowej, co może skutkować znacznymi różnicami w ostatecznych ilościach składników. Ponadto, zignorowanie różnicy między masą a objętością może wpłynąć na końcowy produkt. W farmacji, szczegółowe rozumienie tych koncepcji jest krytyczne, ponieważ nawet niewielkie błędy mogą wpłynąć na skuteczność leku oraz bezpieczeństwo pacjentów. Dlatego tak ważne jest stosowanie się do standardów i dobrych praktyk, aby zapewnić, że obliczenia są wykonywane starannie, co jest niezbędne w kontekście produkcji farmaceutycznej.

Pytanie 21

W urządzeniu do sterylizacji powietrza trzeba przeprowadzać wyjaławianie

A. wodę w butelkach
B. gentamycyny siarczan
C. kwas borowy
D. plastikowe utensylia apteczne
Kwas borowy jest stosowany w procesie sterylizacji, zwłaszcza w kontekście dezynfekcji materiałów wrażliwych na wysoką temperaturę. W odróżnieniu od innych substancji, kwas borowy ma właściwości antybakteryjne, co czyni go skutecznym środkiem do zwalczania mikroorganizmów. Użycie go w sterylizatorze powietrznym zapewnia, że wszelkie utensylia, które są poddawane wyjaławianiu, są wolne od patogenów. Przykładowo, w aptekach kwas borowy wykorzystywany jest do sterylizacji narzędzi, które później będą miały kontakt z lekami, co jest kluczowe w kontekście zapewnienia ich bezpieczeństwa. W obszarze farmaceutycznym oraz medycznym przestrzeganie standardów dotyczących sterylizacji jest niezbędne, aby zapobiec zakażeniom i zapewnić skuteczność stosowanych produktów. Właściwe stosowanie kwasu borowego w procesie sterylizacji jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, co potwierdzają liczne wytyczne i normy europejskie dotyczące dezynfekcji i sterylizacji materiałów. Warto również wspomnieć, że podczas stosowania kwasu borowego należy zachować ostrożność oraz przestrzegać zasad BHP, aby zminimalizować ryzyko kontaktu z tą substancją.

Pytanie 22

W jakiej formie stosuje się olej rycynowy?

A. per os w formie emulsji
B. per rectum w formie czopków
C. per os w formie tabletek
D. per rectum w formie wlewu
Wybór oleju rycynowego w postaci czopków lub wlewu do podawania per rectum, choć teoretycznie możliwy, nie jest najbardziej efektywną metodą jego zastosowania. Czopki działają lokalnie i są stosowane głównie w celu uzyskania szybkiego efektu przeczyszczającego w przypadku problemów z defekacją. Jednak olej rycynowy wykazuje swoje właściwości przede wszystkim po podaniu doustnym, gdzie jego mechanizm działania opiera się na stymulacji jelit. Ponadto, administracja oleju rycynowego w formie tabletek nie jest praktyczna ani powszechnie akceptowana, ponieważ substancja czynna nie jest wystarczająco rozpuszczalna w wodzie, co może prowadzić do obniżonej biodostępności i efektywności terapeutycznej. Złożoność emulsji, która łączy właściwości oleju z wodą, zwiększa jego przyswajalność, co czyni ją preferowaną metodą aplikacji. W zastosowaniach per os, istotne jest także monitorowanie reakcji organizmu na lek, aby uniknąć działań niepożądanych. Wybierając niewłaściwą formę podania, można nie tylko osłabić działanie terapeutyczne, ale również narażać pacjenta na nieprzyjemne skutki uboczne. Prawidłowe zrozumienie mechanizmu działania oleju rycynowego oraz metod jego aplikacji jest kluczowe dla skutecznego i bezpiecznego leczenia.

Pytanie 23

Syrop prosty - Sirupus simplex (Fp VI), który stanowi stężony roztwór sacharozy w wodzie, zawiera następujące składniki:
- Saccharum 64,0 g
- Aqua purificata 36,0 g
Jaką ilość składnika należy zastosować do przygotowania 75,0 g tego syropu?

A. 48,0 g sacharozy
B. 64,0 g sacharozy
C. 32,0 g sacharozy
D. 16,0 g sacharozy
Odpowiedź 48,0 g sacharozy jest prawidłowa, ponieważ syrop prosty (Sirupus simplex) składa się z 64,0 g sacharozy i 36,0 g wody, co daje łącznie 100 g roztworu. Aby obliczyć ilość sacharozy potrzebną do sporządzenia 75,0 g syropu, należy zastosować proporcję. Wzór do obliczeń jest następujący: (64,0 g sacharozy / 100 g syropu) * 75,0 g syropu = 48,0 g sacharozy. Taki syrop prosty jest powszechnie stosowany w farmacji i kulinariach jako środek słodzący, a także w produkcji leków, gdzie jego stabilność i właściwości rozpuszczające są kluczowe. Przygotowanie syropu prostego zgodnie z normami farmakopei zapewnia, że produkt ma odpowiednią jakość oraz konsystencję, co jest istotne dla efektywności farmakologicznej. Warto również zauważyć, że stosowanie syropów prostych w praktyce kulinarnej zwiększa walory smakowe potraw oraz napojów, co czyni je ważnym składnikiem w przemyśle spożywczym.

Pytanie 24

Na płytkę chromatograficzną naniesiono próbkę wyciągu z nieznanej substancji roślinnej. Po rozwinięciu chromatogramu oceniono, że droga migracji ekstraktu wyniosła 8 cm, natomiast czoło fazy ruchomej przebyło od linii startu dystans 20 cm. Ustal, na podstawie współczynnika opóźnienia Rf, z której substancji roślinnej przygotowano badany wyciąg.

Nazwa substancji czynnejWspółczynnik opóźnienia Rf
(stosunek drogi migracji substancji chromatografowanej do drogi przebytej przez czoło fazy ruchomej)
Reina0,3
Salicyna0,4
Hiperozyd0,65
Kumaryna0,8
A. Z ziela nostrzyka.
B. Z korzenia rzewienia.
C. Z kory wierzby.
D. Z ziela dziurawca.
Analizując błędne odpowiedzi, warto zauważyć, że każda z nich nie odnosi się do istotnych właściwości składu chemicznego substancji roślinnych, które są kluczowe w chromatografii. Przykładowo, substancje jak dziurawiec i nostrzyk, choć mogą zawierać składniki aktywne, nie mają związku z obliczonym współczynnikiem Rf wynoszącym 0,4, co wskazuje na obecność salicyliny. W przypadku dziurawca, dominującymi substancjami czynnymi są hiperycyna oraz hiperforyna, które mają zupełnie inny profil chemiczny i właściwości. Nostryków można z kolei kojarzyć z działaniem ziołowym i psychotropowym, co jest dalekie od mechanizmu działania salicyliny. Z kolei korzeń rzewienia wykazuje działanie przeczyszczające i nie jest źródłem salicyliny, co również czyni tę odpowiedź nieprawidłową. Kluczowe w analizie jest zrozumienie, że chromatografia rozdziela substancje na podstawie ich interakcji z materiałem stacjonarnym oraz fazą ruchomą, co jest fundamentalne dla identyfikacji chemicznej. Niezrozumienie tego aspektu prowadzi do błędnych wyborów w odpowiedziach, co może być spowodowane brakiem wiedzy na temat specyficznych związków chemicznych występujących w danej roślinie oraz ich zastosowania w praktyce medycznej.

Pytanie 25

Przy przygotowywaniu wody miętowej olejek eteryczny powinno się

A. rozpuścić w etanolu 96% v/v
B. rozproszyć za pomocą talku
C. wprowadzić do glicerolu 85% m/m
D. zemulgować z użyciem oleju rycynowego
Odpowiedzi, które sugerują inne metody, takie jak zawieszenie w glicerolu, emulgowanie z olejem rycynowym czy rozpuszczenie w etanolu, nie są odpowiednie w kontekście przygotowywania wody miętowej. Zawieszenie w glicerolu może wydawać się atrakcyjne, jednak glicerol, będący substancją higroskopijną, ma tendencję do wiązania wody, co może wpływać na stabilność i smak finalnego produktu. Woda miętowa ma być lekka i orzeźwiająca, a glicerol nadałby jej zbyt ciężką konsystencję, co nie jest pożądane w tym przypadku. Emulgacja z olejem rycynowym to kolejny nieprawidłowy krok; oleje i wodne roztwory nie mieszają się łatwo, a ich emulgowanie wymaga użycia silnych emulgatorów, co jest zbędne i nieefektywne dla tego typu preparatu. Rozpuszczenie w etanolu również nie jest optymalne, ponieważ wysoka zawartość alkoholu może prowadzić do utraty aromatu i właściwości terapeutycznych olejku eterycznego. Olejek eteryczny posiada lotne składniki, które mogą ulec zniszczeniu w wyniku kontaktu z wysokimi stężeniami alkoholu. Tak więc, kluczowe jest zrozumienie, że dla uzyskania stabilnych i skutecznych produktów, sprawdzone metody, takie jak rozproszenie talku, są nie tylko bardziej praktyczne, ale również przyczyniają się do uzyskania wysokiej jakości preparatu.

Pytanie 26

Naturalne emulgatory, takie jak żelatyna i kazeina, wykorzystywane w technologii emulsji, to substancje

A. anionowe.
B. posiadające właściwości zasad organicznych.
C. amfoteryczne.
D. kationowe.
Wybór odpowiedzi anionowo czynne, kationowo czynne lub mające charakter zasad organicznych jest nieprawidłowy, ponieważ nie uwzględnia specyficznych właściwości żelatyny i kazeiny, które są kluczowe dla ich funkcji jako emulgatorów. Anionowo czynne emulgatory, takie jak sole kwasów tłuszczowych, działają poprzez negatywne ładunki elektryczne, co nie pasuje do charakterystyki naturalnych białek, takich jak kazeina, które mogą zmieniać ładunek w zależności od pH. Z kolei kationowo czynne emulgatory, jak ich nazwa wskazuje, mają dodatni ładunek, co również nie ma zastosowania w przypadku kazeiny i żelatyny, które mogą działać jako emulgatory w szerszym zakresie pH. Twierdzenie, że te białka mają charakter zasad organicznych, jest mylne, ponieważ kazeina i żelatyna są białkami, a nie zasadami. W rzeczywistości, błędne interpretacje dotyczące ich ładunków mogą prowadzić do nieefektywnego użycia tych składników w procesach technologicznych, co skutkuje niestabilnymi emulsjami i obniżoną jakością finalnego produktu. Aby skutecznie wykorzystywać właściwości żelatyny i kazeiny, ważne jest zrozumienie ich amfoteryczności oraz wpływu pH na ich działanie, co jest kluczowe w aplikacjach przemysłowych związanych z żywnością oraz kosmetykami.

Pytanie 27

Ile moli NaOH zareaguje z 20 mL roztworu HCl o stężeniu 0,1 mol/L?

A. 0,004
B. 0,006
C. 0,001
D. 0,002
Aby obliczyć liczbę moli NaOH, które przereagują z roztworem HCl, należy najpierw wyznaczyć liczbę moli HCl w 20 mL roztworu o stężeniu 0,1 mol/L. Zastosujemy wzór: n = C × V, gdzie n to liczba moli, C to stężenie, a V to objętość. Podstawiając wartości, otrzymujemy n(HCl) = 0,1 mol/L × 0,020 L = 0,002 mol. Reakcja między NaOH a HCl zachodzi w stosunku 1:1, co oznacza, że do zneutralizowania 0,002 moli HCl potrzebujemy również 0,002 moli NaOH. Te obliczenia są kluczowe w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne przygotowywanie roztworów i reagenty są niezbędne do uzyskania wiarygodnych wyników eksperymentalnych. Tego typu obliczenia są powszechnie stosowane w laboratoriach chemicznych, a znajomość ich zasad jest fundamentalna w praktyce laboratoryjnej oraz w edukacji chemicznej.

Pytanie 28

Czym charakteryzuje się układ penamu?

A. makrolidami
B. kwasem klawulanowym
C. cefalozporinami
D. penicylinami
Układ penamu to charakterystyczna struktura chemiczna, która jest fundamentem działania penicylin. Penicyliny są grupą antybiotyków, które działają poprzez hamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii, co prowadzi do ich śmierci. To działanie jest możliwe dzięki obecności pierścienia beta-laktamowego, który wchodzi w interakcję z białkami wiążącymi penicylinę (PBP). Te białka są kluczowe dla procesu formowania ściany komórkowej bakterii, dlatego ich blokada prowadzi do osłabienia i lizy komórek bakteryjnych. Przykłady zastosowania penicylin obejmują leczenie infekcji wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie, takie jak Streptococcus pneumoniae czy Staphylococcus aureus. W praktyce klinicznej, penicyliny są stosowane w terapii zakażeń dróg oddechowych, zapalenia płuc oraz infekcji skórnych, co czyni je ważnym narzędziem w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Ich znaczenie podkreśla również fakt, że są one często pierwszym wyborem w terapii empirycznej ze względu na swoje korzystne profile bezpieczeństwa oraz skuteczność.

Pytanie 29

Którą metodę należy wykorzystać, aby uzyskać Aqua aromaticae do celów recepturowych w warunkach aptecznych?

A. Poddanie destylacji surowców aromatycznych
B. Rozpuszczenie olejku eterycznego po roztarciu z talkiem
C. Rozpuszczenie olejocukru
D. Poddanie destylacji surowców zielarskich
Wybór metody polegającej na poddaniu destylacji surowców zielarskich nie jest właściwy w kontekście uzyskiwania Aqua aromaticae. Destylacja to proces, który wykorzystuje różnice w temperaturze wrzenia substancji, aby oddzielić je od siebie. Choć jest to skuteczna metoda pozyskiwania olejków eterycznych z roślin, nie prowadzi ona do otrzymania roztworu, jakim jest Aqua aromaticae. Podobnie, rozpuszczenie olejocukru nie ma związku z produkcją Aqua aromaticae, ponieważ ten składnik nie posiada właściwości aromatycznych, które są kluczowe w tym procesie. Natomiast poddanie destylacji surowców aromatycznych również nie przynosi pożądanego efektu, gdyż Aqua aromaticae wymaga emulsyfikacji oleju eterycznego ze środkiem pomocniczym. Zrozumienie tych metod jest kluczowe, aby uniknąć błędów w praktyce recepturowej. Zastosowanie destylacji w kontekście produkcji Aqua aromaticae prowadzi do nieporozumień, ponieważ nie odpowiada na specyfikę procesu, który wymaga uzyskania stabilnego roztworu, a nie czystego olejku. Dlatego ważne jest, aby przy podejmowaniu decyzji o metodzie przygotowania zwracać uwagę na szczegóły i odpowiednie techniki, które zapewnią nie tylko skuteczność, ale również bezpieczeństwo preparatów farmaceutycznych.

Pytanie 30

Zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego, technik farmaceutyczny nie jest uprawniony do samodzielnego

A. prowadzenia sklepu zielarskiego i medycznego.
B. prowadzenia apteki.
C. wykonywania czynności związanych z wprowadzaniem faktur zakupowych.
D. realizacji recept na substancje narkotyczne.
Wybór odpowiedzi sugerującej, że technik farmaceutyczny może prowadzić punkt apteczny lub realizować recepty na leki narkotyczne, świadczy o niewłaściwym zrozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego. Prowadzenie punktu aptecznego oraz realizacja recept na leki narkotyczne wymagają obecności farmaceuty, który jest odpowiedzialny za podejmowanie kluczowych decyzji dotyczących zdrowia pacjentów. W polskim systemie prawnym, przepisy określają wyraźne granice kompetencji techników farmaceutycznych, co ma na celu nie tylko ochronę pacjentów, ale również zapewnienie wysokich standardów w obrocie farmaceutykami. Inna pomyłka dotyczy przekonania, że technik może samodzielnie prowadzić sklep zielarsko-medyczny. Mimo że technik ma znaczną wiedzę na temat ziół i suplementów, sprzedaż tych produktów wiąże się z regulacjami dotyczącymi suplementów diety oraz leków, które nadzorowane są przez odpowiednie instytucje. Warto zauważyć, że technik farmaceutyczny może wykonywać wiele zadań w aptece, takich jak przygotowywanie leków czy pomoc w obsłudze klienta, jednak każde z tych działań musi być zgodne z obowiązującymi regulacjami prawnymi oraz standardami zawodowymi. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym naruszenia prawa oraz zagrażania zdrowiu pacjentów.

Pytanie 31

Czym jest jod (Jodum)?

A. czerwonobrunatna, przezroczysta ciecz o zapachu jodu, mieszająca się z wodą i etanolem
B. bezbarwne kryształy lub biały krystaliczny proszek
C. szarofioletowe, łamliwe blaszki bądź maleńkie kryształy z metalicznym połyskiem
D. brunatna, niemal czarna substancja w postaci cieczy z charakterystycznym zapachem jodu
Pierwiastki chemiczne, jak jod, mają swoje konkretne właściwości fizyczne i chemiczne, które są ważne do ich rozpoznawania i używania. Opis tej brunatnej cieczy o zapachu jodu nie jest właściwy, bo jod w takiej formie nie występuje w naturze. Jeśli widzisz ciecz, to pewnie chodzi o roztwory, a to nie jest czysty jod. Co do czerwonobrunatnej cieczy, która rzekomo dobrze miesza się z wodą, to mowa tu pewnie o roztworze jodu w etanolu, popularnym w medycynie i chemii, ale to też nie czysty jod. I te bezbarwne kryształy czy biały proszek – to też nie pasuje do opisu jodu, który ma wyraźny kolor i metaliczny wygląd. Ważne jest, żeby dobrze rozumieć formy i właściwości pierwiastków, bo błędy w tym zakresie mogą prowadzić do nieporozumień i poważnych problemów w laboratoriach. Dlatego dobrze jest bazować na wiarygodnych źródłach i aktualnych standardach branżowych.

Pytanie 32

Aby przygotować Menthaepiperitae aąuae, jako składnik pomocniczy, trzeba zastosować

A. sacharozy
B. skrobi
C. laktozy
D. talku
Skrobia, sacharoza oraz laktoza, mimo że są powszechnie stosowanymi substancjami pomocniczymi, nie są odpowiednie do sporządzenia produktu Menthae piperitae aąuae. Skrobia, będąca polisacharydem, jest często używana jako środek wiążący lub wypełniacz, jednak jej właściwości nie są dostosowane do formuł, które wymagają stabilności fizycznej i chemicznej, jak w przypadku talku. Użycie skrobi może prowadzić do problemów z rozpuszczalnością oraz absorpcją substancji czynnych, co negatywnie wpłynie na jakość leku. Sacharoza, będąca disacharydem, często używana jest jako substancja słodząca lub stabilizator, ale w kontekście sporządzania substancji pomocniczej może przyczynić się do zwiększonej lepkości, co jest niepożądane w produkcji farmaceutycznej. Z kolei laktoza, stosowana głównie jako wypełniacz w tabletkach, może powodować nietolerancję pokarmową u niektórych pacjentów, co czyni ją mniej uniwersalnym wyborem w formulacjach farmaceutycznych. Wybór niewłaściwej substancji pomocniczej może skutkować nie tylko obniżeniem efektywności leku, ale także negatywnym wpływem na zdrowie pacjentów. Dlatego tak ważne jest stosowanie substancji, które są zgodne z wymaganiami branżowymi i przepisami regulacyjnymi.

Pytanie 33

Syrop, który zawiera wyciąg z liści bluszczu, stosuje się w celu

A. leczenia biegunki
B. ułatwienia odkrztuszania
C. łagodzenia symptomów alergii
D. poprawy trawienia
Wyciąg z liści bluszczu jest znany przede wszystkim ze swoich właściwości wspomagających odkrztuszanie. Zawarte w nim saponiny działają na błony śluzowe dróg oddechowych, zmniejszając ich lepkość i ułatwiając usuwanie wydzieliny, co jest szczególnie istotne w przypadku infekcji dróg oddechowych i kaszlu. Stosowanie syropów zawierających wyciąg z bluszczu jest powszechne w terapii chorób takich jak zapalenie oskrzeli czy przeziębienia. W medycynie naturalnej i ziołolecznictwie, preparaty na bazie bluszczu są często rekomendowane jako element kompleksowej terapii, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Warto także dodać, że bluszcz może wspierać organizm w walce z infekcjami, oferując dodatkowe właściwości antyseptyczne. Dla osób cierpiących na przewlekłe schorzenia płuc, takich jak astma, bluszcz może być wartościowym wsparciem, jednak zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii.

Pytanie 34

Odwar przygotowany z liści szałwii, stosowany na zewnątrz, ma właściwości

A. napotne
B. nawilżające
C. ściągające
D. przeciwgorączkowe
Odwar z liści szałwii wykazuje działanie ściągające, co oznacza, że pomaga w obkurczaniu tkanek oraz zmniejsza wydzielanie płynów ustrojowych. To działanie jest szczególnie istotne w przypadku stanów zapalnych skóry, oparzeń czy podrażnień, gdzie nadmierna wilgoć może pogarszać stan chorego miejsca. Szałwia, znana ze swoich właściwości antyseptycznych i przeciwzapalnych, jest często wykorzystywana w formie okładów czy przemywań, aby przyspieszyć proces gojenia i zmniejszyć obrzęk. Przykładowo, odwar z liści szałwii może być stosowany w terapii hemoroidów, gdzie jego działanie ściągające przyczynia się do zmniejszenia obrzęku i bólu. Dobrą praktyką jest przygotowanie odwaru poprzez gotowanie liści w wodzie przez około 10 minut, a następnie schłodzenie i przefiltrowanie przed zastosowaniem. Tego rodzaju naturalne metody są zgodne z rosnącym trendem stosowania ziół w medycynie alternatywnej oraz integracyjnej, gdzie pacjenci poszukują bezpiecznych i skutecznych rozwiązań dla swoich dolegliwości.

Pytanie 35

Czym nie jest wyrób medyczny?

A. cewnik balonowy
B. glukometr
C. proteza naczyniowa
D. gaza
Wszystkie wymienione odpowiedzi, z wyjątkiem gazy, kwalifikują się jako wyroby medyczne. Glukometr jest urządzeniem diagnostycznym służącym do pomiaru poziomu glukozy we krwi, co jest kluczowym aspektem zarządzania cukrzycą. Osoby z cukrzycą korzystają z glukometrów, aby regularnie monitorować swoje poziomy glukozy, co pozwala na precyzyjne dostosowanie diety oraz dawkowania leków. Konsekwencje niewłaściwego pomiaru mogą być poważne, co podkreśla znaczenie posiadania certyfikowanych urządzeń medycznych. Proteza naczyniowa to z kolei implant stosowany w chirurgii naczyniowej, mający na celu zastąpienie uszkodzonych lub chorych naczyń krwionośnych, co jest niezbędne w leczeniu pacjentów z chorobami układu krążenia. Protezy te są projektowane zgodnie z rygorystycznymi normami bezpieczeństwa, co zapewnia ich skuteczność i trwałość. Cewnik balonowy, stosowany w procedurach kardiologicznych, ma również kluczowe znaczenie w medycynie interwencyjnej. Jest wykorzystywany do udrożnienia naczyń krwionośnych oraz do monitorowania ciśnienia w sercu. Wszyscy ci pacjenci wymagają odpowiednich interwencji medycznych, a stosowane urządzenia są ściśle regulowane, co zapewnia ich bezpieczeństwo i skuteczność. Zrozumienie różnicy między materiałami wspomagającymi, jak gaza, a wyrobami medycznymi, jest kluczowe dla prawidłowego podejścia do leczenia i diagnostyki.

Pytanie 36

Jaką postać będzie mieć lek wykonany zgodnie z receptą?

Rp.
Bismuthi subnitratis2,0
Tannini albuminatis1,5
Belladonnae folii trae norm.gutt. 20
Gummi arab. mucilaginis
Sir. Simplicisaa10,0
Aquaead100,0
M.D.S.
A. Emulsji.
B. Syropu.
C. Mazidła.
D. Zawiesiny.
Wybór odpowiedzi, która nie wskazuje na formę zawiesiny, można zrozumieć jako wynik błędnej analizy składników recepty. Odpowiedź 'syropu' wskazuje na fałszywe założenie, że wszystkie składniki muszą być rozpuszczone w wodzie. Syropy są roztworami, w których substancje czynne są rozpuszczone w cieczy, co w tym przypadku nie jest możliwe z względu na nierozpuszczalne składniki, takie jak bizmut oraz tanina. Udzielenie odpowiedzi 'emulsji' również pokazuje nieporozumienie w zakresie różnicy pomiędzy zawiesiną a emulsją. Emulsje są mieszankami dwóch niemieszających się cieczy, na przykład oleju i wody, gdzie konieczne jest użycie emulgatorów. Odpowiedź 'mazidła' sugeruje, że myślimy o formach leków stosowanych na skórę, jednakże nie odpowiada to wymaganiom stawianym przez receptę. W sytuacji, gdy składniki są nierozpuszczalne, konieczne jest wybranie formy, która pozwala na równomierne rozproszenie, co czyni zawiesinę jedyną odpowiednią opcją. Kluczowe jest zrozumienie, że wybór formy leku powinien być oparty na właściwościach substancji czynnej oraz ich interakcjach ze składnikami nośnymi, co jest istotnym elementem procesu farmaceutycznego.

Pytanie 37

W jakiej formie leku wykorzystuje się metamizol sodowy?

A. Aerozolu wziewnego
B. Insertu
C. Nanokapsułek
D. Roztworu do wstrzykiwali
Wybór postaci leku jest kluczowy w kontekście farmakoterapii, a niektóre z proponowanych odpowiedzi wskazują na formy, które nie są powszechnie stosowane dla metamizolu sodowego. Insert, czyli forma leku stosowana do podawania doodbytniczego, nie jest odpowiednia dla metamizolu, ponieważ jego działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe najlepiej manifestuje się poprzez bezpośrednie wprowadzenie do krwiobiegu. Aerozol wziewny, z drugiej strony, jest formą leku zaprojektowaną do stosowania w schorzeniach układu oddechowego, co również nie ma zastosowania w przypadku metamizolu, który działa głównie systemowo. Nanokapsułki są nowoczesnym podejściem w farmakologii, jednak nie są one standardową formą podawania dla tego leku, a ich zastosowanie ogranicza się do innych substancji czynnych, które wymagają zaawansowanego dostarczenia do komórek. Wybór niewłaściwego sposobu podawania leku, takiego jak te wymienione, może prowadzić do nieefektywnej terapii, złej absorpcji, a w konsekwencji do braku oczekiwanych efektów terapeutycznych. Kluczowym błędem jest zatem brak zrozumienia, w jaki sposób różne formy leków wpływają na ich farmakokinetykę i farmakodynamikę, co jest niezbędne do optymalizacji leczenia i poprawy wyników pacjentów.

Pytanie 38

Która kategoria obejmuje jedynie formy leku przeznaczone do stosowania na skórę?

A. Krople, mieszanka oraz maść
B. Odwar, czopki dopochwowe oraz przysypka
C. Maść, peletki oraz puder płynny
D. Czopki doodbytnicze, maść oraz puder płynny
W analizowanych odpowiedziach występuje kilka nieporozumień dotyczących klasyfikacji postaci leków. Niektóre z wymienionych form, jak odwar, czopki dopochwowe czy przysypka, nie są typowymi przedstawicielami kategorii leków do stosowania zewnętrznego. Odwar to forma leku uzyskiwana przez gotowanie ziół, co sprawia, że jest stosowany zazwyczaj wewnętrznie, a nie zewnętrznie. Czopki dopochwowe są przeznaczone do stosowania w obrębie pochwy, co również nie kwalifikuje ich do grupy preparatów do aplikacji zewnętrznych. Przysypka, z kolei, jest często stosowana w profilaktyce odparzeń, ale jej działanie odbywa się na zasadzie pokrycia skóry, a nie w kontekście głębszego wchłaniania, tak jak maści czy pudry płynne. Istotnym błędem myślowym jest utożsamianie formy aplikacji z rodzajem stosowania; nie każda forma leku do aplikacji ma charakter zewnętrzny. Należy zrozumieć, że skuteczność leku zależy nie tylko od jego formy, ale także od sposobu, w jaki jest aplikowany oraz od jego przeznaczenia, co jest kluczowe dla zrozumienia terapii. W kontekście standardów farmaceutycznych, ważne jest, aby każdy pracownik medyczny znał i rozumiał różnice pomiędzy tymi postaciami, aby móc efektywnie doradzać pacjentom i stosować najlepsze praktyki w leczeniu.

Pytanie 39

Co należy zrobić w sytuacji zauważenia ognia podczas pracy w aptece?

A. zalać palące się miejsce alkoholem etylowym
B. powiadomić kierownika apteki i czekać na jego przybycie
C. wywołać panikę i uciekać z miejsca, gdzie jest ogień
D. niezwłocznie odciąć dostawę energii elektrycznej
Odpowiedź polegająca na niezwłocznym odcięciu dopływu energii elektrycznej w przypadku zauważenia ognia w aptece jest prawidłowa i wynika z fundamentalnych zasad bezpieczeństwa pożarowego. W sytuacji pożarowej, odcięcie źródła energii elektrycznej może zapobiec dalszemu rozprzestrzenieniu się ognia, zwłaszcza jeżeli jego źródłem są urządzenia elektryczne, które mogą dodatkowo iskrzyć i powodować eksplozje. Przykładowo, w aptekach często znajdują się różnego rodzaju urządzenia takie jak lodówki do przechowywania leków wymagających niskich temperatur, a ich awaria w wyniku pożaru może prowadzić do poważnych zagrożeń. Kolejnym aspektem jest to, że w sytuacjach wysokiego ryzyka niezbędne jest szybkie podejmowanie decyzji, które mogą uratować życie i zdrowie pracowników oraz pacjentów. Działania zgodne z procedurami BHP i normami przeciwpożarowymi, takimi jak NFPA (National Fire Protection Association), podkreślają znaczenie szybkiego reagowania i minimalizowania ryzyka w sytuacjach kryzysowych. W związku z tym, znajomość i przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla bezpieczeństwa w aptece.

Pytanie 40

Spirytus salicylowy to 2% etanolowo-wodny roztwór kwasu salicylowego. Oblicz koncentrację kwasu salicylowego w leku przygotowanym na podstawie zamieszczonej recepty.

Rp.
Resorcini
Mentholi                  aa 0,3
Spir. salicylati            20,0
Spir. vini               ad 50,0
M.f. sol.
D.S. Zewnętrznie.
A. 0,2%
B. 0,4%
C. 0,6%
D. 0,8%
Wybór innej odpowiedzi sugeruje, że mogłeś nie do końca zrozumieć, jak obliczać stężenie roztworu. Ważne jest, żeby pamiętać, że 2% roztwór oznacza, że w 100 g roztworu jest 2 g substancji czynnej. Jeśli w spirytusie kwasu salicylowego błędnie obliczysz proporcje, to łatwo dojdzie do złych wyników. Na przykład, jeśli ktoś policzył, że w 20 g spirytusu jest więcej niż 0,4 g kwasu, to znaczy, że nie zrozumiał, jak to działa. Dodatkowo, zapomnienie o całkowitej masie leku (w tym wypadku 50 g) może prowadzić do mylnych wniosków odnośnie stężenia. Czasami ludzie mylą masę roztworu z masą substancji aktywnych, co powoduje błędy w obliczeniach. W farmacji to jest bardzo ważne, bo precyzyjne dawkowanie jest kluczowe dla uzyskania odpowiednich efektów terapii. Dobrze jest naprawdę zrozumieć te zasady, bo to jest fundament pracy farmaceuty i podkreśla, jak ważne są dokładne obliczenia oraz przestrzeganie standardów jakości.