Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 12 lipca 2025 15:34
  • Data zakończenia: 12 lipca 2025 15:46

Egzamin zdany!

Wynik: 29/40 punktów (72,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

W jakich monografiach można znaleźć opis Belladonnae folii extractum siccum normatum?

A. Ogólnych form leków.
B. Krajowych.
C. Szczegółowych substancji i przetworów roślinnych.
D. Ogólnych.
Odpowiedź dotycząca monografii 'Szczegółowych substancji i przetworów roślinnych' jest poprawna, ponieważ Belladonnae folii extractum siccum normatum, jako standaryzowany ekstrakt z rośliny, jest szczegółowo opisany w dokumentacji, która koncentruje się na substancjach czynnych oraz ich właściwościach. Monografie te zawierają istotne informacje dotyczące jakości, bezpieczeństwa, a także skuteczności ekstraktów roślinnych. W praktyce, farmaceuci oraz specjaliści ds. zdrowia muszą stosować się do wytycznych zawartych w takich publikacjach, aby zapewnić odpowiednie stosowanie leków roślinnych. Na przykład, informacje o dawkach, metodach przygotowania oraz potencjalnych interakcjach z innymi substancjami czynnymi są kluczowe w kontekście prawidłowego stosowania leków. Dodatkowo, standardy takie jak monografie farmakopealne, które są opracowywane przez międzynarodowe organizacje, stanowią fundament dla zapewnienia wysokiej jakości i skuteczności preparatów roślinnych.

Pytanie 2

Jakie połączenie organiczne tworzą jony magnezu?

A. tlenek magnezu
B. węglan magnezu
C. mleczan magnezu
D. chlorek magnezu
Magnez jest niezbędnym pierwiastkiem dla organizmów żywych, a jego związki organiczne odgrywają kluczową rolę w wielu procesach biochemicznych. Magnez mleczanowy, będący solą kwasu mlekowego i magnezu, jest powszechnie stosowany jako suplement diety ze względu na swoje właściwości wspierające funkcje mięśniowe oraz układ nerwowy. Przykładowo, magnez mleczanowy może pomóc w łagodzeniu skurczów mięśniowych oraz wspierać regenerację po wysiłku fizycznym. W kontekście standardów branżowych, suplementy magnezu powinny spełniać określone normy jakości, aby zapewnić ich bezpieczeństwo i skuteczność. W praktyce, stosowanie magnezu mleczanu jest zalecane w przypadku osób aktywnych fizycznie oraz tych, które zmagają się z niedoborami magnezu, co jest szczególnie istotne w kontekście zdrowego stylu życia i odpowiedniego odżywiania.

Pytanie 3

Jakie jest apteczne lekarstwo?

A. mikstura z sodowym metamizolem
B. 1% roztwór chlorowodorku papaweryny
C. zawiesina do stosowania zewnętrznego z benzokainą
D. maść siarkowa
Maść siarkowa jest lekiem aptecznym, który zawiera siarkę jako substancję czynną i jest stosowany w leczeniu różnych schorzeń dermatologicznych, takich jak łuszczyca, trądzik czy grzybica. Siarka działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i keratolitycznie, co czyni ją skuteczną w redukcji nadmiernego rogowacenia oraz w walce z infekcjami skórnymi. Maści siarkowe najczęściej stosuje się miejscowo, co pozwala na bezpośrednie działanie na zmienioną chorobowo skórę, a ich zastosowanie jest zgodne z aktualnymi standardami dermatologicznymi. W praktyce, terapeuci często rekomendują stosowanie maści siarkowej jako uzupełnienia terapii farmakologicznej, co może zwiększyć skuteczność leczenia. Warto jednak pamiętać, że przed rozpoczęciem kuracji należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, aby dostosować leczenie do indywidualnych potrzeb pacjenta oraz uniknąć potencjalnych interakcji z innymi lekami oraz działań niepożądanych. Dobre praktyki w zakresie stosowania maści siarkowej obejmują dokładne oczyszczanie skóry przed aplikacją oraz regularne monitorowanie reakcji skóry na terapię.

Pytanie 4

Kto wydaje zgodę na import docelowy?

A. Minister Zdrowia
B. Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny
C. kierownik apteki
D. Główny Inspektor Farmaceutyczny
Decyzje dotyczące importu docelowego leków i substancji leczniczych są złożonym procesem, który wymaga zaangażowania odpowiednich organów administracji. Wybór kierownika apteki jako organu wydającego zgodę na import jest nieprawidłowy, ponieważ w polskim systemie prawnym apteki, nawet te zarządzane przez wykwalifikowanych farmaceutów, nie mają kompetencji do podejmowania decyzji na poziomie prawnym dotyczących importu leków. Ich rolą jest przede wszystkim realizacja recept i zapewnienie dostępności leków dla pacjentów. Ponadto Minister Zdrowia, jako organ centralny, jest odpowiedzialny za politykę zdrowotną i regulacje dotyczące leków, co czyni go właściwym przedstawicielem w tego typu kwestiach. Wybór Głównego Inspektora Farmaceutycznego jest również błędny, ponieważ jego główną odpowiedzialnością jest nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa farmaceutycznego i kontrola jakości leków, a nie wydawanie zgód na import. Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, z kolei, odpowiada za kontrolę przestrzegania przepisów na poziomie wojewódzkim, co również nie obejmuje wydawania decyzji o imporcie. Zrozumienie roli tych instytucji jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania systemu ochrony zdrowia oraz zapewnienia pacjentom leków najwyższej jakości, co podkreśla znaczenie każdej z nich w łańcuchu dostaw leków.

Pytanie 5

W aptece, przygotowując leki do oczu, można wyjałowić za pomocą nasyconej pary wodnej pod ciśnieniem (autoklaw)

A. parafinę ciekłą oraz butelki do płynów i kropli
B. podłoża maściowe, substancje lecznicze i tuby
C. roztwory olejowe oraz sprzęt potrzebny do sporządzenia leku
D. wodę oraz wodne roztwory substancji termostabilnych
Podejście dotyczące podłoży maściowych, substancji leczniczych oraz tub przypomina, że nie wszystkie materiały są w stanie wytrzymać proces autoklawowania, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z substancjami termolabilnymi. Substancje te mogą ulegać degradacji pod wpływem wysokiej temperatury, co czyni je nieodpowiednimi do wyjaławiania w autoklawie. Ponadto, podłoża maściowe, które często zawierają tłuszcze i oleje, mogą nie być skutecznie sterylizowane w taki sposób, co może prowadzić do zanieczyszczenia mikrobiologicznego. W przypadku płynnej parafiny oraz butelek do płynów i kropli, również musi być zachowana ostrożność. Materiały te mogą nie być w stanie znieść warunków panujących podczas autoklawowania, co powoduje, że nie mogą być skutecznie wyjałowione. Dodatkowo, roztwory olejowe są problematyczne w kontekście wyjaławiania metodą parową, jako że oleje mają różne właściwości fizykochemiczne, które mogą utrudniać proces sterylizacji. Zastosowanie niewłaściwych metod sterylizacji prowadzi nie tylko do ryzyka zdrowotnego, ale także narusza standardy jakościowe ustanowione w dobrej praktyce wytwarzania (GMP), które nakładają obowiązek przeprowadzenia skutecznej sterylizacji substancji, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów.

Pytanie 6

Spis leków objętych refundacją nie zawiera danych dotyczących

A. zakresu wskazań objętych dofinansowaniem
B. wysokości limitu dofinansowania
C. ceny sprzedaży detalicznej
D. kosztów wytworzenia leku
Koszty producenta leku nie są uwzględniane w wykazie refundowanych leków, ponieważ ten dokument ma na celu informowanie pacjentów oraz specjalistów medycznych o dostępności i warunkach finansowania konkretnych terapii. Wykaz ten zawiera informacje o wysokości limitu finansowania oraz cenach detalicznych, które są istotne dla pacjentów i placówek medycznych. Przykładowo, jeśli lek jest refundowany w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), informacje o jego cenie detalicznej oraz o limicie finansowania są kluczowe, aby pacjenci mogli zrozumieć, jakie koszty będą musieli ponieść. Koszty producenta, które mogą się różnić w zależności od strategii cenowej firmy oraz umów z dystrybutorami, nie mają wpływu na decyzje o refundacji i nie są istotne dla pacjentów. W praktyce, znajomość wykazu refundowanych leków oraz jego interpretacja pozwala na lepsze zarządzanie kosztami leczenia i podejmowanie świadomych decyzji zdrowotnych, co jest kluczowe w kontekście ograniczonych zasobów finansowych w systemie ochrony zdrowia.

Pytanie 7

Jaka jest dawka dzienna papaweryny chlorowodorku według podanej recepty?

Rp.
1,5% Sol. Papaverini hydrochloridi 200,0
M.f.sol.
D.S. 2 x dziennie łyżkę stołową (15,0 g)
A. 0,30g
B. 0,15g
C. 0,45g
D. 0,90 g
Podawanie dawki dobowej papaweryny chlorowodorku w wysokości 0,90g, 0,30g czy 0,15g jest niepoprawne z kilku istotnych powodów. Dawka 0,90g przekracza zalecaną wartość, co może prowadzić do niepożądanych efektów ubocznych oraz zwiększonego ryzyka toksyczności. W przypadku leków o działaniu miorelaksacyjnym, takich jak papaweryna, ważne jest, aby nie przekraczać ustalonych limitów, aby uniknąć potencjalnych interakcji z innymi substancjami oraz poważnych konsekwencji zdrowotnych. Z kolei odpowiedzi 0,30g i 0,15g nie są wystarczające dla uzyskania terapeutycznego efektu leku. Dawkowanie w tak małych ilościach może prowadzić do nieefektywnego leczenia, co często zdarza się w przypadku leków stosowanych w terapii bólu lub skurczów mięśniowych. W praktyce klinicznej nieprawidłowe określenie dawki jest częstym błędem, wynikającym z niedostatecznej analizy dostępnych danych dotyczących preparatu oraz niewłaściwego przeliczenia zawartości substancji czynnej. Aby uniknąć takich pomyłek, farmaceuci oraz lekarze powinni stosować standardowe wytyczne dotyczące dawkowania oraz zawsze konsultować się z literaturą fachową w celu potwierdzenia poprawności obliczeń. Właściwe dawkowanie stanowi kluczowy aspekt skutecznej farmakoterapii i jest fundamentem zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 8

Leki, które podnoszą poziom dopaminy w mózgu lub ograniczają jej rozkład, stosuje się

A. w schizofrenii
B. w padaczce
C. w chorobie Parkinsona
D. w chorobie Addisona
Leki zwiększające stężenie dopaminy w mózgu, takie jak lewodopa, są kluczowe w terapii choroby Parkinsona. Choroba ta objawia się głównie przez degenerację neuronów dopaminergicznych w istocie czarnej mózgu, co prowadzi do charakterystycznych objawów motorycznych, takich jak drżenie, sztywność i bradykinezja. Lewodopa jest prekursorem dopaminy, który przekształca się w dopaminę w mózgu, co skutkuje poprawą objawów. Dodatkowo, stosowanie inhibitorów dekarboksylazy aminokwasów aromatycznych (AAAD), takich jak karbidopa, zwiększa skuteczność lewodopy przez ograniczenie jej rozkładu obwodowego. W praktyce klinicznej, terapeuci starają się dostosować dawki leków, aby zminimalizować skutki uboczne, takie jak dyskinezy, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w neurologii. Stosowanie tych leków wymaga również regularnego monitorowania pacjentów oraz dostosowywania terapii w miarę postępów choroby, co jest istotne dla poprawy jakości życia chorych na Parkinsona.

Pytanie 9

Jaką postać leku uzyskano w wyniku prawidłowego połączenia wszystkich składników zamieszczonej recepty?

Rp.
Acidi salicylici        3,0
Flucinari               45,0
Vaselini albi
Aquae destillatae aa    25,0
D.S. wiadomo
A. Emulsję O/W.
B. Zawiesinę do użytku zewnętrznego.
C. Emulsję W/O.
D. Maść.
Odpowiedź "maść" jest jak najbardziej na miejscu. Kiedy spojrzymy na receptę, widzimy, że zawiera kwas salicylowy, flucinar, wazelinę białą i wodę destylowaną. Wazelina biała to baza maściowa, co jest dosyć istotne. W maściach składniki aktywne są rozpuszczane w bazie olejowej, co ułatwia ich wchłanianie przez skórę. Maści są świetne w dermatologii, bo nawilżają i chronią skórę. Używa się ich na różne problemy, jak zapalenia skóry, oparzenia czy inne dolegliwości. Fajnie jest też wiedzieć, że maści działają dłużej niż inne formy leków, co czyni je bardzo skutecznymi w terapiach, gdzie trzeba ciągle uwalniać substancje czynne. W farmacji poleca się stosowanie maści, gdy potrzebujemy intensywnego działania w miejscu aplikacji i ochrony dla skóry.

Pytanie 10

Ewidencja, którą nie jest objęta kontrolą Inspekcji Farmaceutycznej, to

A. farmaceuci i technicy farmaceutyczni zatrudnieni w aptece
B. recepty wydawane przez farmaceutów
C. przychody generowane przez aptekę
D. przychody oraz rozchody substancji psychotropowych i środków odurzających
Wybór odpowiedzi dotyczącej "zatrudnionych w aptece farmaceutów i techników farmaceutycznych" czy "recept farmaceutycznych" może sugerować, że kontrola Inspekcji Farmaceutycznej dotyczy wszystkich aspektów działalności apteki. Jednakże, Inspekcja koncentruje się na przestrzeganiu przepisów dotyczących bezpieczeństwa farmaceutyków oraz jakości leków, a nie na analizie zatrudnienia. Zatrudnieni specjaliści są zobowiązani do posiadania odpowiednich kwalifikacji oraz do przestrzegania zawodowych standardów, ale ich zatrudnienie i związana z nim dokumentacja nie jest przedmiotem kontroli Inspekcji. Odpowiedzi odnoszące się do "przychodu i rozchodu środków odurzających i substancji psychotropowych" są również mylące, ponieważ te aspekty podlegają szczególnej regulacji i kontroli, aby zapewnić bezpieczeństwo w obrocie tymi substancjami. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że nie wszystkie obszary działalności apteki są objęte kontrolą Inspekcji Farmaceutycznej. Typowym błędem myślowym jest zakładanie, że wszystkie elementy operacyjne apteki podlegają identycznym zasadom regulacyjnym, co prowadzi do błędnych wniosków o zakresie kontroli. Rzeczywistość pokazuje, że różne aspekty działalności farmaceutycznej podlegają różnym poziomom regulacji i kontroli.

Pytanie 11

Puder płynny to inna nazwa dla

A. zawiesiny przeznaczonej do stosowania zewnętrznego
B. emulsji przeznaczonej do stosowania zewnętrznego
C. emulsji przeznaczonej do stosowania wewnętrznego
D. zawiesiny przeznaczonej do stosowania wewnętrznego
Puder płynny, określany jako zawiesina do użytku zewnętrznego, jest formulacją, która łączy cząstki stałe z płynem, co daje możliwość aplikacji na skórę. Takie preparaty są często stosowane w dermatologii i kosmetologii, aby leczyć różnorodne schorzenia skórne, w tym trądzik, podrażnienia czy oparzenia. Przy odpowiednim dobraniu składników, puder płynny może mieć właściwości przeciwzapalne i kojące, co czyni go skutecznym środkiem w terapii skóry wrażliwej. Warto dodać, że standardy branżowe wymuszają, aby takie produkty były starannie testowane pod kątem skuteczności i bezpieczeństwa przed wprowadzeniem na rynek. W praktyce, stosowanie pudru płynnego jako zawiesiny do użytku zewnętrznego jest zgodne z ogólnymi rekomendacjami w zakresie stosowania produktów dermokosmetycznych zarówno w codziennej pielęgnacji, jak i w leczeniu problemów skórnych.

Pytanie 12

Aby otrzymać preparat z surowca śluzowego, należy zastosować proces

A. ekstrakcji na gorąco
B. ekstrakcji alkoholem
C. perkolacji
D. maceracji
Maceracja to proces, który polega na zanurzeniu surowca roślinnego w cieczy, najczęściej w wodzie lub alkoholu, w celu wydobycia z niego substancji czynnych. Jest to technika szczególnie skuteczna w przypadku surowców śluzowych, które charakteryzują się dużą zawartością polisacharydów, białek czy związków bioaktywnych. Przykładem zastosowania maceracji jest przygotowanie syropów z ziół, gdzie długotrwałe moczenie pozwala na skuteczną ekstrakcję składników aktywnych. Dobrze przeprowadzona maceracja zapewnia, że substancje czynne są wydobywane w optymalny sposób, co jest kluczowe dla jakości preparatu. Ważne jest również, aby proces maceracji odbywał się w kontrolowanych warunkach, co ogranicza ryzyko denaturacji składników czy ich degradacji. W praktyce, standardy produkcji farmaceutycznej i kosmetycznej określają, że maceracja powinna być przeprowadzana zgodnie z regulacjami GMP, co zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność finalnych produktów.

Pytanie 13

Jakie są wymagane wartości temperatury wody oraz czas wytrawiania przy przygotowywaniu maceratu z korzenia prawoślazu?

A. 15–25 °C; 30 minut
B. 40–50 °C; 45 minut
C. 40–50 °C; 30 minut
D. 10–15 °C; 45 minut
Odpowiedź 15–25 °C; 30 minut jest poprawna, ponieważ podczas sporządzania maceratu z korzenia prawoślazu kluczowe jest zachowanie odpowiedniej temperatury wody oraz czasu ekstrakcji, aby uzyskać maksymalne stężenie aktywnych składników. W tym zakresie temperatury, związek chemiczny zwany śluzem, który ma właściwości łagodzące i przeciwzapalne, jest efektywnie uwalniany z komórek korzenia. Dobrą praktyką w przygotowaniu maceratów jest również kontrolowanie czasu, aby uniknąć nadmiernego wydobywania związków, które mogą być mniej pożądane. Warto zauważyć, że zbyt wysoka temperatura (powyżej 25 °C) może prowadzić do denaturacji białek oraz zniszczenia delikatnych substancji czynnych. Przykładowo, macerat z prawoślazu można stosować w formie okładów na stany zapalne lub w kosmetykach łagodzących podrażnienia, co jest zgodne z zasadami ziołolecznictwa i fitoterapii.

Pytanie 14

Zjawisko, w którym leki konkurują o ten sam receptor, nazywa się antagonizmem

A. czynnościowy
B. fizjologiczny
C. kompetycyjny
D. chemiczny
Interakcja leków określana jako antagonizm kompetycyjny odnosi się do sytuacji, w której dwa lub więcej ligandów rywalizuje o ten sam receptor, co prowadzi do hamowania działania jednego z nich. Antagonizm kompetycyjny jest szczególnie istotny w farmakologii, gdyż pozwala na precyzyjne dostosowanie efektu terapeutycznego poprzez kontrolowanie stężenia leku. Przykładem mogą być leki beta-blokujące, które konkurują z adrenaliną o receptory beta-adrenergiczne. Zmniejszając dostępność adrenaliny do receptorów, beta-blokery mogą skutecznie obniżać ciśnienie krwi oraz zmniejszać częstość akcji serca. W praktyce klinicznej zrozumienie mechanizmów antagonistycznych jest kluczowe dla unikania niepożądanych interakcji lekowych oraz optymalizacji schematów terapeutycznych. Znajomość antagonizmu kompetycyjnego jest również istotna w kontekście rozwoju nowych leków, gdzie projektuje się cząsteczki mogące skutecznie rywalizować z endogennymi ligandami w celu osiągnięcia pożądanych efektów terapeutycznych.

Pytanie 15

Roztwór koloidalny powstaje w wyniku rozpuszczenia w wodzie

A. targezyny
B. glukozy
C. rywanolu
D. mocznika
Targezyna to super przykład substancji, która potrafi tworzyć roztwory koloidalne w wodzie. Roztwory koloidalne działają tak, że cząsteczki są na tyle małe, że nie opadają na dno, ale z drugiej strony na tyle duże, że widać je w mikroskopie. Targezyna, jako pochodna polimerów, świetnie się nadaje do takich rzeczy, a to jest przydatne w wielu dziedzinach – na przykład w farmacji czy kosmetykach, gdzie stabilizuje różne emulsje i zwiększa lepkość. Z mojego doświadczenia wynika, że roztwory koloidalne są naprawdę ważne w technologii żywności, jak na przykład przy produkcji napojów, bo poprawiają teksturę i stabilność. Takie zrozumienie jak to wszystko działa ma duże znaczenie dla chemików i ludzi zajmujących się materiałami, bo pozwala na tworzenie nowych produktów i optymalizację procesów produkcyjnych.

Pytanie 16

Olej z wątłusza powinien być używany w przypadku niedoborów

A. witamin E i K
B. witamin A i D3
C. witaminy B1
D. witaminy B12
Olej wątłuszowy jest cennym źródłem witamin A i D3, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witamina A odgrywa fundamentalną rolę w procesach wzrokowych, immunologicznych oraz w utrzymaniu zdrowia skóry. Z kolei witamina D3 jest niezbędna dla regulacji metabolizmu wapnia i fosforu, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie kości oraz system immunologiczny. W przypadkach niedoboru tych witamin, suplementacja olejem wątłuszowym może przyczynić się do poprawy stanu zdrowia. Na przykład, osoby z zaburzeniami wchłaniania tłuszczów mogą mieć trudności z uzyskaniem odpowiednich ilości tych witamin z diety, przez co olej wątłuszowy staje się istotnym elementem ich suplementacji. Warto również zauważyć, że olej wątłuszowy jest zgodny z wieloma standardami zdrowotnymi, takimi jak wytyczne dotyczące suplementacji diety, co czyni go zalecanym wyborem w kontekście dbałości o zdrowie.

Pytanie 17

Który z preparatów farmaceutycznych wymaga przygotowania w aseptycznych warunkach?

A. Krople do ucha z gentamycyną
B. Krople do nosa z efedryny chlorowodorkiem
C. Krople do nosa z protargolem
D. Krople do ucha z hydrokortyzonem
Błędne odpowiedzi dotyczące kropli do ucha z hydrokortyzonem, kropli do nosa z protargolem oraz kropli do nosa z efedryną chlorowodorkiem wskazują na nieporozumienia dotyczące wymagań dotyczących sporządzania leków. Krople do ucha z hydrokortyzonem, mimo że są stosowane w terapii stanów zapalnych, nie wymagają aż tak rygorystycznych warunków aseptycznych, ponieważ ich składniki mogą być nieco bardziej odporne na zanieczyszczenia. Podobnie, krople do nosa z protargolem, które są używane w leczeniu nieżytu nosa, można przygotować w standardowych warunkach, które nie wymagają pełnej aseptyki. Efedryna chlorowodorek, stosowana w kroplach do nosa, działa jako środek obkurczający naczynia, a proces jej sporządzania również nie musi odbywać się w warunkach aseptycznych, co nie zmienia jednak konieczności zachowania odpowiednich standardów higieny. Typowym błędem myślowym w takich odpowiedziach jest brak zrozumienia różnicy między lekami, które wymagają szczególnych warunków przygotowania, a tymi, które mogą być sporządzane w mniej rygorystycznych warunkach. Kluczowe jest, aby każdy specjalista w dziedzinie farmacji rozumiał istotę aseptyki oraz jej wpływ na bezpieczeństwo pacjenta oraz skuteczność terapii, co powinno być podstawą przy podejmowaniu decyzji o sposobie przygotowania leków.

Pytanie 18

Podczas przygotowywania syropu z prawoślazu farmaceuta doznał poparzenia. Jak należy udzielić pierwszej pomocy zgodnie z wytycznymi dotyczącymi oparzeń?

A. zasadami
B. chemicznych
C. kwasami
D. termicznych
Oparzenia termiczne to uszkodzenia skóry spowodowane działaniem wysokiej temperatury, takich jak gorące płyny, pary czy ogień. W przypadku oparzeń ważne jest, aby jak najszybciej schłodzić miejsce poparzenia, aby zminimalizować uszkodzenia tkanek. Zaleca się przepłukanie oparzonego miejsca chłodną wodą przez co najmniej 10-20 minut. Takie postępowanie jest zgodne z zasadami pierwszej pomocy i standardami ochrony zdrowia. Dodatkowo, w sytuacji oparzeń termicznych, ważne jest także unikanie stosowania lodu bezpośrednio na skórę, ponieważ może to prowadzić do dalszego uszkodzenia tkanek. Wiedza na temat klasyfikacji oparzeń, ich objawów oraz odpowiednich reakcji jest kluczowa dla skutecznego udzielania pierwszej pomocy. W praktyce farmaceutycznej, znajomość tych zasad pozwala na profesjonalne reagowanie w sytuacjach kryzysowych, co jest istotne zarówno dla bezpieczeństwa pacjentów, jak i personelu.

Pytanie 19

Oblicz masę manganianu(VII) potasu (nadmanganianu potasu), którą trzeba odważyć, aby przygotować 1,0 L roztworu o stężeniu 0,02 mol/L. MKMnO4 - 158,04 g/mol?

A. 0,1580 g
B. 1,5804 g
C. 0,3160 g
D. 3,1608 g
Kiedy starasz się obliczyć masę manganianu(VII) potasu do roztworu o stężeniu 0,02 mol/L, mogą się pojawić różne błędy. Często zdarza się, że ktoś źle stosuje wzór na masę i przez to ma błędne wyniki. Może być tak, że niektórzy uczniowie źle przeliczają jednostki, co sprawia, że wyniki są za wysokie lub za niskie. Zdarza się też, że nie korzystają z prawidłowej masy molowej, bo nie są pewni, co jest w tym związku chemicznym. Czasem też pomijają konwersję stężenia na masę, co prowadzi do zamieszania. A na dodatek, złe zaokrąglenia mogą wprowadzić większe błędy, a w chemii analitycznej precyzja jest kluczowa. Warto pamiętać, że nie tylko same obliczenia są istotne, ale też to, jak substancje się waży i jakie techniki się stosuje, żeby wszystko było zgodne z normami jakości.

Pytanie 20

Benzodiazepiny (np. klonazepam) wykorzystuje się jako leki

A. przeciwcukrzycowe
B. tyreostatyczne
C. immunosupresyjne
D. przeciwpadaczkowe
Benzodiazepiny, takie jak klonazepam, są klasyfikowane jako leki przeciwpadaczkowe ze względu na ich zdolność do modulowania aktywności neuronów w mózgu. Działają poprzez zwiększanie efektu neuroprzekaźnika GABA, co prowadzi do hamowania nadmiernej aktywności neuronalnej, charakterystycznej dla napadów padaczkowych. Klonazepam jest często stosowany w leczeniu różnych form padaczki, zwłaszcza u pacjentów, którzy nie reagują na inne leki. Podobnie, benzodiazepiny mogą być stosowane w terapii stanów lękowych, co podkreśla ich wszechstronność. W praktyce klinicznej, lekarze zwracają uwagę na potencjalne skutki uboczne, takie jak uzależnienie i tolerancja, co sprawia, że ich stosowanie powinno być ściśle monitorowane i ograniczone do niezbędnego czasu leczenia. W kontekście najlepszych praktyk, leczenie padaczki wymaga indywidualnego podejścia, a lekarze często łączą terapię farmakologiczną z innymi metodami, takimi jak terapia behawioralna czy zmiany stylu życia, aby zwiększyć efektywność leczenia oraz poprawić jakość życia pacjentów.

Pytanie 21

Etanol występuje w składzie

A. Iodi solutio aquosa
B. Bismuthi subgallatis unguentum
C. Linimentum saponato-camphoratum
D. Aluminii subacetatis solutio
Linimentum saponato-camphoratum to preparat stosowany w medycynie, który zawiera etanol jako jeden z głównych składników. Etanol w tym kontekście pełni rolę rozpuszczalnika oraz środka konserwującego, co jest zgodne z zasadami formulacji farmaceutycznych. Preparat wykorzystywany jest do łagodzenia bólów mięśniowych oraz stawowych dzięki działaniu przeciwzapalnemu i chłodzącemu. W praktyce, linimentum jest stosowane przez pacjentów z dolegliwościami reumatycznymi oraz sportowcami w celu szybszej regeneracji po wysiłku fizycznym. Stosowanie preparatów zawierających etanol w formularzach farmaceutycznych jest zgodne z normami jakości, takimi jak GMP (Good Manufacturing Practices), które zapewniają bezpieczeństwo i skuteczność produktów. Ponadto, etanol jako składnik działa również na skórę, ułatwiając wchłanianie innych substancji czynnych zawartych w preparacie. Przykłady zastosowania obejmują również inne linimenta, które mogą być stosowane w podobnych sytuacjach, co potwierdza znaczenie etanolu w tworzeniu skutecznych rozwiązań terapeutycznych.

Pytanie 22

Jak długo w minutach powinno się uruchomić laminarny przepływ powietrza w loży przed rozpoczęciem pracy w aseptycznych warunkach?

A. Na 30 minut
B. Na 45 minut
C. Na 10 minut
D. Na 60 minut
Laminarny przepływ powietrza jest kluczowym elementem w zapewnieniu aseptycznych warunków pracy, zwłaszcza w laboratoriach i jednostkach zajmujących się produkcją farmaceutyczną. Włączenie laminarnych systemów wentylacyjnych na 30 minut przed rozpoczęciem pracy ma na celu odpowiednie wymieszanie powietrza oraz eliminację wszelkich zanieczyszczeń z wnętrza loży. Taki czas jest wystarczający, by uzyskać stabilny i czysty strumień powietrza, co jest zgodne z rekomendacjami norm takich jak ISO 14644 dotyczących klasyfikacji czystości powietrza w pomieszczeniach. W praktyce, przed rozpoczęciem procedur aseptycznych, należy również upewnić się, że wszystkie powierzchnie robocze są odpowiednio zdezynfekowane. Utrzymanie odpowiednich standardów w zakresie jakości powietrza jest kluczowe dla zapobiegania kontaminacji mikrobiologicznej, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych lub jakościowych w produktach medycznych. Dlatego tak istotne jest przestrzeganie norm czasu, przez który powinno się włączać systemy wentylacyjne.

Pytanie 23

Jaka substancja, oznaczona jako X w przedstawionej recepcie, powinna być użyta do prawidłowego przygotowania leku?

Rp.
Riccini olei                     10,0
X                               q.s.
Citri aetherolei gtt.             2
Aquae purificatae            ad 100,0
M.f. emulsio
D.S. łyżkę stołową wieczorem
A. Etanol 96%.
B. Glicerol 85%.
C. Guma arabska.
D. Sacharoza.
Guma arabska jest emulgatorem, co oznacza, że ma zdolność do stabilizacji emulsji zawierających zarówno fazę olejową, jak i wodną. W kontekście recepty, w której występują olej rycynowy i woda, guma arabska pełni kluczową rolę w tworzeniu stabilnej emulsji, co jest niezbędne dla uzyskania odpowiedniej konsystencji i skuteczności leku. W praktyce, emulgatory takie jak guma arabska są szeroko stosowane w farmacji i kosmetologii do produkcji różnych preparatów, w tym maści, kremów oraz emulsji. Ponadto, guma arabska nie tylko umożliwia połączenie dwóch faz, ale także może wpływać na teksturę oraz trwałość produktu końcowego. W branży farmaceutycznej, dobra praktyka wytwarzania wymaga stosowania odpowiednich emulgatorów, aby zapewnić stabilność oraz skuteczność leku. Zastosowanie gumy arabskiej w takiej recepturze jest zgodne z tymi standardami, co czyni ją najlepszym wyborem.

Pytanie 24

Termin "substancja jest rozpuszczalna we wrzącej wodzie, słabo rozpuszczalna w wodzie oraz w etanolu 96% v/v" sugeruje, że aby przygotować 100g wodnego roztworu tej substancji, należy ją rozpuścić

A. w 99,0g wody o temperaturze pokojowej
B. w małej ilości etanolu 96% v/v i uzupełnić do 100,0g wodą
C. w mieszance wody i etanolu 96% v/v (1:1) w temperaturze pokojowej
D. we wrzącej wodzie i po schłodzeniu uzupełnić wodą do 100,0g
Odpowiedź nr 3 jest prawidłowa, ponieważ rozpuszczalność substancji we wrzącej wodzie zapewnia maksymalne rozpuszczenie, co jest kluczowe dla osiągnięcia odpowiedniego stężenia w roztworze. Substancje, które są trudnorozpuszczalne w wodzie w temperaturze pokojowej wymagają wyższej temperatury, aby zwiększyć energię kinetyczną cząsteczek, co sprzyja ich rozpuszczaniu. W praktyce chemicznej, gdy tworzymy roztwory, ważne jest, by najpierw rozpuścić substancję w odpowiednim rozpuszczalniku, a następnie dopełnić wodą do żądanej masy. Przykład zastosowania tej wiedzy można znaleźć w przygotowywaniu leków, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla ich skuteczności. Przygotowując roztwór, dobrze jest również pamiętać o zachowaniu standardów, takich jak zgodność z farmakopeą, co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność przygotowywanych roztworów. Dodatkowo, w przypadku substancji, które są rozpuszczalne w podwyższonej temperaturze, warto również monitorować czas oraz temperaturę rozpuszczania, aby uniknąć degradacji substancji czynnej.

Pytanie 25

Na recepcie pacjenta znajduje się zalecenie stosowania 5 ml mieszanki 4 razy dziennie. Ile mililitrów leku zostanie wykorzystane w trakcie 7-dniowego leczenia?

A. 200 ml
B. 35 ml
C. 28 ml
D. 140 ml
Odpowiedź 140 ml jest poprawna, ponieważ w ciągu 7 dni pacjent przyjmuje lek 4 razy dziennie w dawce 5 ml. Aby obliczyć całkowite zużycie leku w tym okresie, należy zastosować wzór: liczba dawek dziennie (4) pomnożona przez objętość leku na dawkę (5 ml) oraz liczbę dni (7). Wyliczenie przedstawia się w sposób następujący: 4 x 5 ml x 7 dni = 140 ml. Takie podejście jest zgodne z zaleceniami farmaceutów oraz lekarzy, którzy często stosują podobne metody obliczeń przy określaniu dawkowania leków. W praktyce klinicznej jest to niezwykle istotne, aby precyzyjnie obliczać dawki, by zminimalizować ryzyko przedawkowania lub niedoboru leku. Wiedza w zakresie podstaw farmakologii oraz umiejętności obliczeniowe są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjenta oraz efektywności terapii. Ponadto, regularne monitorowanie i dokładne przeliczenia pomagają w skutecznym zarządzaniu terapią, co jest niezbędne w opiece nad pacjentem.

Pytanie 26

Wskaż odpowiednią parę synonimów.

A. Nadmanganian potasu - Pyoctanina
B. Aldehyd octowy - Formaldehyd
C. Płyn Lugola - Jodyna
D. Mleczan etakrydyny - Rivanol
Mleczan etakrydyny, znany również jako etakrydyna, jest związkiem chemicznym o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych, który jest wykorzystywany w leczeniu zakażeń bakteryjnych i grzybiczych. Rivanol to nazwa handlowa etakrydyny, a ich synonimiczne użycie jest zgodne z klasyfikacją chemiczną. W praktyce, mleczan etakrydyny jest stosowany w postaci roztworu do dezynfekcji ran oraz w medycynie jako środek antyseptyczny. Jego działanie polega na hamowaniu wzrostu bakterii oraz grzybów, co czyni go cennym narzędziem w terapii. Dobre praktyki w zakresie stosowania etakrydyny obejmują odpowiednie przygotowanie roztworu, przestrzeganie zasad aseptyki oraz monitorowanie reakcji pacjentów na leczenie. Zgodnie z wytycznymi WHO, stosowanie środków antyseptycznych takich jak Rivanol powinno być poparte badaniami klinicznymi, które potwierdzają ich skuteczność i bezpieczeństwo. Warto również zauważyć, że mleczan etakrydyny wykazuje działanie przeciwzapalne, co może wspierać gojenie się ran.

Pytanie 27

Przemiany cząsteczek leków, które zachodzą głównie w komórkach wątroby z pomocą odpowiednich enzymów, to

A. metabolizm
B. absorpcja
C. wydalanie
D. dystrybucja
Metabolizm leków jest naprawdę ważnym procesem, który dzieje się głównie w wątrobie. Tam substancje czynne są przerabiane przez enzymy, jak cytochrom P450, co pozwala im stać się bardziej rozpuszczalne w wodzie i łatwiejsze do wydalenia z organizmu. Na przykład kodeina zamienia się w morfinę, która jest bardziej aktywna. W farmakologii kluczowe jest zrozumienie metabolizmu, bo pomaga przewidywać interakcje między lekami i dostosowywać dawki, co zmniejsza ryzyko działań niepożądanych. Gdy leki są metabolizowane przez te same enzymy, może to sprawić, że jeden z nich będzie miał za wysokie stężenie w organizmie, co może być niebezpieczne. Dlatego ważne jest, żeby farmaceuci i lekarze dobrze rozumieli metabolizm, żeby móc lepiej dostosować leczenie do potrzeb pacjenta. To naprawdę ma znaczenie w praktyce.

Pytanie 28

Jaką masę ma lek przygotowany zgodnie z podaną recepturą?

Rp.

Sol. Kalii iodidi         4,0/100,0
Ephedrini hydrochloridi   0,12
Aminophyllini             1,6
Phenobarbitali natrici    0,3
Natrii benzoatis          4,0
Sulfoguaiacoli sir.     100,0

M.f.mixt.
D.S. 3 x dziennie łyżkę
A. 210,02 g
B. 206,02 g
C. 110,02 g
D. 100,0 g
Wybierając prawidłową odpowiedź, dobrze, że uwzględniłeś wszystkie składniki przy obliczaniu całkowitej masy leku. Jak wiesz, to ważne, żeby wszystko dokładnie zsumować. W tym przypadku masa roztworu Kalii iodidi, czyli 100 g, jest kluczowa, bo całość mieszanki się na niej opiera. Musisz pamiętać, że do obliczeń bierzesz pod uwagę całą masę roztworu, a nie tylko substancję czynną, która wynosi 4 g. Potem dodajemy masy pozostałych składników, takich jak Ephedrini hydrochloridi, Aminophyllini i inne. Po zsumowaniu wychodzi 206,02 g, czyli to jest prawidłowy wynik. Takie obliczenia są mega istotne w farmacji, bo mają wpływ na to, jak lek działa i jak jest bezpieczny dla pacjenta. Dobrze, że trzymasz się tych reguł, bo to klucz do skutecznych leków.

Pytanie 29

Jak działa mechanizm antybiotyków z grupy cefalosporyn, hamując?

A. degradację β-laktamaz
B. wytwarzanie ściany komórkowej bakterii
C. produkcję białek przez bakterie
D. powstawanie β-laktamaz
Cefalosporyny to klasa antybiotyków, które działają głównie poprzez hamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii. Ich mechanizm działania polega na wiązaniu się z białkami wiążącymi penicylinę (PBP), które są kluczowe dla procesu tworzenia peptydoglikanu, podstawowego składnika ściany komórkowej. Ograniczając syntezę tego komponentu, cefalosporyny prowadzą do osłabienia struktury komórkowej bakterii, co skutkuje ich liza i śmiercią. Dzięki temu są skuteczne przeciwko szerokiemu spektrum patogenów, w tym wielu szczepom opornym. W praktyce oznacza to, że cefalosporyny są często wykorzystywane w leczeniu infekcji dróg moczowych, zapaleń płuc oraz zakażeń skórnych. Znajomość mechanizmów działania antybiotyków, takich jak cefalosporyny, jest kluczowa w kontekście doboru odpowiedniej terapii oraz w zapobieganiu rozwojowi oporności na leki.

Pytanie 30

Aby sporządzić tinctura Menthae piperitae, należy zastosować metodę:

A. 1 dniowej maceracji etanolem 90° liścia mięty pieprzowej
B. 1 dniowej maceracji etanolem 70° liścia mięty pieprzowej
C. 7 dniowej maceracji etanolem 70° ziela mięty pieprzowej
D. 7 dniowej maceracji etanolem 90° ziela mięty pieprzowej
Odpowiedź 4, dotycząca 1 dniowej maceracji etanolem 90° liścia mięty pieprzowej, jest prawidłowa w kontekście przygotowania Menthae piperitae tinctura, czyli nalewki z mięty pieprzowej. Zastosowanie etanolu o stężeniu 90° jest kluczowe, ponieważ wyższe stężenie alkoholu skuteczniej ekstraktuje substancje czynne obecne w roślinach, takie jak olejki eteryczne, flawonoidy i inne związki bioaktywne. Maceracja przez jeden dzień pozwala na optymalne wydobycie tych składników, unikając jednocześnie nadmiernej ekstrakcji substancji, które mogłyby dodać niepożądanych smaków lub aromatów. Dodatkowo, wykorzystanie liści zamiast ziela może sprzyjać lepszej jakości ekstraktu, jako że liście mają wyższą koncentrację olejków eterycznych. Tego rodzaju nalewki są szeroko stosowane w fitoterapii, zarówno w celach terapeutycznych, jak i w przemyśle kosmetycznym. Warto zaznaczyć, że zgodnie z dobrą praktyką wytwarzania, należy używać surowców wysokiej jakości, co pozwala na uzyskanie produktó w zgodnych z normami farmakopealnymi, co ma znaczenie dla dalszego stosowania w medycynie naturalnej.

Pytanie 31

Jakie substancje można uzyskać w procesie destylacji z parą wodną?

A. balsam peruwiański
B. olejek eteryczny miętowy
C. szelak
D. olej wiesiołkowy oczyszczony
Szelak to naturalna substancja wytwarzana przez owady, która nie ma związku z procesem destylacji z parą wodną. Wytwarzany jest poprzez zbieranie wydzielin żywicznych, a jego zastosowanie polega głównie na używaniu go jako powłoki ochronnej lub składnika w produkcji lakierów. W przypadku balsamu peruwiańskiego, jest to substancja pozyskiwana z drzewa Myroxylon balsamum, która również nie jest efektem destylacji. Balsam ten jest znany ze swoich właściwości antyseptycznych i jest stosowany w farmacji, jednak jego proces pozyskiwania różni się od destylacji z parą wodną. Olej wiesiołkowy oczyszczony to olej roślinny, który uzyskuje się poprzez tłoczenie nasion wiesiołka i rafinację, co również nie ma związku z omawianym procesem destylacji. Często mylone są różne metody ekstrakcji substancji aktywnych, co prowadzi do błędnych wniosków dotyczących ich pochodzenia. Kluczowe jest zrozumienie, że destylacja to specyficzna metoda przetwarzania, która skupia się na separacji lotnych składników, co w przypadku wymienionych substancji nie ma miejsca.

Pytanie 32

Urządzenie wykorzystywane w aptece do wytwarzania maści oraz czopków, które pozwala na jednoczesne podgrzewanie i mieszanie składników leku w trakcie jego przygotowania, a także na dozowanie leku do opakowania dla pacjentów, to

A. forma do odlewania czopków
B. prasa do formowania czopków
C. unguator
D. urządzenie Erweka
Użycie unguatora w aptece jest naprawdę ważne, gdy chodzi o przygotowywanie maści i czopków. To urządzenie potrafi jednocześnie podgrzewać, mieszać i dozować składniki leku, co bardzo ułatwia cały proces robienia formulacji farmaceutycznych. Dzięki temu, że unguator ma taką konstrukcję, składniki są równomiernie wymieszane, a my możemy kontrolować temperaturę – co jest super istotne, zwłaszcza przy substancjach, które mogą się psuć w wyższych temperaturach. Na przykład, kiedy robimy maść, unguator pomaga równomiernie wmieszać substancję czynną w bazę, co potem wpływa na jakość tego, co dajemy pacjentowi. No i warto dodać, że unguatory są zgodne z regulacjami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), co zapewnia, że wszystko przebiega w porządku i w kontrolowany sposób, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i skuteczności leków wydawanych pacjentom.

Pytanie 33

Aby przyrządzić lek recepturowy, przygotowano: substancje aktywne, wagę elektroniczną, zlewkę, łyżkę do pobierania składników, moździerz z pistylem, kliszę oraz szklaną butelkę z szeroką szyjką. Wybór tego zestawu sugeruje, że możliwe jest otrzymanie leku w formie

A. proszku dzielonego lub maści - emulsji
B. zawiesiny do stosowania wewnętrznego lub proszku dzielonego
C. zawiesiny do zastosowania zewnętrznego lub emulsji o/w
D. maści - emulsji lub płynnego pudru
Wybór innych odpowiedzi, które nie dotyczą zawiesin do użytku zewnętrznego lub emulsji o/w, wskazuje na szereg nieporozumień dotyczących form farmaceutycznych i metod ich przygotowania. Maści - emulsje lub pudry płynne są odpowiednimi postaciami preparatów, lecz do ich wytworzenia potrzebne są inne składniki oraz techniki. Maści zazwyczaj wymagają użycia substancji tłuszczowych jako bazy, co różni je od emulsji o/w. Proszki dzielone natomiast są formą, która wymaga precyzyjnego ważenia i podziału, co nie jest typowe dla procesu związanego z emulsjami i zawiesinami. Zawiesiny do użytku wewnętrznego wymagają zastosowania substancji, które są bezpieczne oraz efektywne po podaniu doustnym, co nie ma zastosowania w kontekście użytku zewnętrznego. Typowe błędy polegają na myleniu wskazania postaci leku z ich przygotowaniem. Nieprawidłowe odpowiedzi mogą wynikać z braku zrozumienia różnic pomiędzy formami farmaceutycznymi oraz ich właściwościami, co jest kluczowe w praktyce farmaceutycznej. Zrozumienie tych różnic pozwala na prawidłowy dobór środków zaradczych w leczeniu, co jest fundamentem skutecznej farmakoterapii.

Pytanie 34

Łaciński termin "antidiarrhoica" w polskim tłumaczeniu odnosi się do działania

A. rozkurczowego
B. przeczyszczającego
C. przeciwbiegunkowego
D. przeciwkaszlowego
Termin 'antidiarrhoica' w języku łacińskim odnosi się do substancji, które mają na celu przeciwdziałanie biegunkom, co czyni odpowiedź 'przeciwbiegunkowe' prawidłową. Leki przeciwbiegunkowe są stosowane w medycynie w celu zmniejszenia częstotliwości i płynności stolca. Istnieje kilka grup leków przeciwbiegunkowych, w tym leki działające na układ pokarmowy, takie jak Loperamid, który zmniejsza perystaltykę jelit. Działają one poprzez różne mechanizmy, w tym poprzez wpływ na receptory opioidowe w jelitach, co z kolei prowadzi do zmniejszenia wydzielania oraz opóźnienia pasażu jelitowego. W praktyce klinicznej, leki przeciwbiegunkowe są często stosowane w leczeniu ostrych biegunkach, takich jak te spowodowane infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi, a także w przypadku przewlekłych stanów, takich jak zespół jelita drażliwego. Zrozumienie tego terminu i jego zastosowania jest kluczowe dla skutecznego zarządzania objawami u pacjentów z zaburzeniami trawienia.

Pytanie 35

Ichtamol według FP X otrzymuje się

A. poprzez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal
B. z świeżych wątrób wątłusza
C. przez destylację łupków bitumicznych
D. z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum
Podczas analizy pozostałych odpowiedzi na pytanie o pozyskiwanie ichtamolu, można dostrzec kilka fundamentalnych nieporozumień. Na przykład, nacięcie pnia i gałęzi Acacia senegal prowadzi do pozyskiwania gumy arabskiej, a nie ichtamolu. Ten błąd wynika z pomylenia substancji naturalnych oraz ich źródeł. Guma arabska ma swoje zastosowanie głównie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym jako środek żelujący lub stabilizujący, natomiast ichtamol jest substancją związaną z destylacją ropy naftowej. Odpowiedź dotycząca świeżych wątrób wątłusza odnosi się do pozyskiwania oleju rybnego, który ma inne właściwości zdrowotne i zastosowania, związane głównie z suplementacją diety, a nie z dermatologicznymi zastosowaniami ichtamolu. Z kolei nacinanie na gorąco pni Myroxylon balsamum skutkuje otrzymywaniem balsamu peruwiańskiego, który również ma inne właściwości i zastosowania, głównie w aromaterapii i perfumerii. Powyższe odpowiedzi ilustrują powszechne błędy myślowe, polegające na nieodpowiednim przypisaniu substancji do ich źródeł oraz zastosowań. W przypadku ichtamolu, kluczowe jest zrozumienie jego pochodzenia oraz roli w kontekście medycznym, co nie zostało uwzględnione w błędnych odpowiedziach.

Pytanie 36

Z jakiej recepty zostanie przygotowana postać leku?

Rp.
3% Sol. Acidi borici       5,0
Lanolini                   3,0
Paraffini liq.            10,0
M.f. ...
A. Maść.
B. Emulsja.
C. Zawiesina.
D. Roztwór.
Wybór zawiesiny, maści lub roztworu jako odpowiedzi na to pytanie wynika z nieporozumienia dotyczącego podstawowych różnic pomiędzy tymi postaciami leku a emulsją. Zawiesina jest układem, w którym cząstki substancji stałej są rozproszone w cieczy, co może prowadzić do osadzania się tych cząstek na dnie pojemnika, co czyni ją mniej stabilną niż emulsja. Maść, z kolei, jest preparatem półstałym na bazie substancji tłustych, który nie zawiera fazy wodnej, przez co nie odpowiada wymaganiom recepty, gdzie obecny jest roztwór kwasu borowego. Roztwór jest jednorodnym układem, w którym substancja rozpuszczona jest w cieczy, jednakże w przypadku tej recepty, połączenie fazy wodnej z olejową jest istotne, co czyni emulsję jedyną słuszną odpowiedzią. Często błędne podejście do rozpoznawania form leku wynika z braku zrozumienia zasad działania emulgatorów oraz ich roli w stabilizacji układów wielofazowych. Kluczowe jest zrozumienie, że emulsje, w przeciwieństwie do pozostałych form, skutecznie łączą wodę i olej, co ma zastosowanie w dermatologii i farmakoterapii, zapewniając skuteczne dostarczenie substancji aktywnych do miejsca działania.

Pytanie 37

Jak długo maksymalnie od chwili złożenia recepty w aptece powinno zostać przygotowane lekarstwo, jeśli na recepcie widnieje notatka "cito"?

A. Do 3 godzin
B. Do 1 godziny
C. Do 4 godzin
D. Do 6 godzin
Adnotacja 'cito' na recepcie oznacza, że lek powinien być przygotowany w trybie przyspieszonym, co w praktyce oznacza maksymalny czas 4 godzin od momentu złożenia recepty w aptece. Zgodnie z wytycznymi i standardami zawodowymi, farmaceuci są zobowiązani do przestrzegania tego terminu, aby zapewnić pacjentowi potrzebną terapię w możliwie najkrótszym czasie. Przykładowo, w przypadku pacjentów z nagłymi schorzeniami wymagającymi szybkiego działania leku, takich jak astma czy reakcje alergiczne, kluczowe jest, aby preparat był dostępny jak najszybciej. Z tego względu, pierwszeństwo w realizacji recept z adnotacją 'cito' jest nie tylko praktyką, ale także odpowiedzialnością farmaceuty, który powinien monitorować czas realizacji i współpracować z personelem aptecznym w celu przyspieszenia procesu. Prawidłowe zarządzanie czasem w aptece jest więc niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa i zdrowia pacjentów.

Pytanie 38

W kapsułkach skrobiowych nie powinno się stosować proszków zawierających substancje

A. trudno rozpuszczalne w wodzie
B. barwne
C. wilgotniejące
D. o intensywnym zapachu
Odpowiedź "wilgotniejące" jest prawidłowa, ponieważ substancje o właściwościach higroskopijnych mogą wchłaniać wilgoć z otoczenia, co prowadzi do rozkładu i destabilizacji struktury kapsułek skrobiowych. Kapsułki takie są projektowane w celu ochrony substancji czynnych przed wpływem czynników zewnętrznych, a ich integralność może zostać naruszona przez wilgoć, co w rezultacie obniża efektywność farmaceutyczną preparatu. Praktyczne przykłady obejmują stosowanie kapsułek skrobiowych w suplementach diety zawierających witaminy lub minerały, które są wrażliwe na wilgoć. W takich przypadkach, dodanie substancji wilgotniejących, jak np. sole czy niektóre oleje, może prowadzić do rozkładu kapsułek i utraty ich właściwości. Dlatego ważne jest, aby produkty zawierające składniki o właściwościach higroskopijnych były starannie przechowywane w odpowiednich warunkach, co jest zgodne z zaleceniami farmakopealnymi oraz dobrymi praktykami produkcyjnymi (GMP).

Pytanie 39

Jakie badanie przeprowadza się za pomocą aparatu koszyczkowego?

A. odporności granulatów i granulek na ścieranie
B. czasu całkowitej deformacji czopków lipofilowych
C. uwalniania substancji czynnej z systemów transdermalnych
D. uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku
Wybór odpowiedzi dotyczącej uwalniania substancji czynnej z systemów transdermalnych jest nieadekwatny, ponieważ aparaty koszyczkowe są przeznaczone przede wszystkim do oceniania modeli uwalniania substancji czynnych ze stałych postaci leku, takich jak tabletki czy granulaty. Badania nad systemami transdermalnymi wymagają innych metod, takich jak przenikanie przez skórę, co nie jest związane z funkcją aparatu koszyczkowego. Kolejna niepoprawna odpowiedź, dotycząca czasu całkowitej deformacji czopków lipofilowych, również wskazuje na niezrozumienie zastosowania tego aparatu. Deformacja czopków nie jest procesem, który mierzy się przy użyciu aparatu koszyczkowego, ponieważ jego główną funkcją jest analiza uwalniania substancji czynnej, a nie mechaniczne właściwości formy leku. Ostatnia odpowiedź na temat odporności granulatów na ścieranie jest myląca; choć odporność na ścieranie jest istotną cechą granulatów, to nie jest to proces badany za pomocą aparatu koszyczkowego, który koncentruje się na procesie uwalniania substancji czynnej. W praktyce, badania dotyczące odporności na ścieranie przeprowadza się przy użyciu odmiennych metod, takich jak testy na ściskanie czy badania stabilności mechanicznej. Warto zauważyć, że typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków często wynikają z nieporozumień dotyczących podstawowych zasad farmakokinetyki oraz różnic w metodach badawczych stosowanych w ocenie formulacji farmaceutycznych.

Pytanie 40

W sytuacji, gdy ciało zostanie splamione stężonym roztworem kwasu nieorganicznego, należy niezwłocznie:

A. usunąć kwas ze skóry
B. skonsultować się z dermatologiem
C. zobojętnić kwas stężoną zasadą
D. spłukać kwas dużą ilością wody
Poprawna odpowiedź to spłukanie kwasu dużą ilością wody, ponieważ jest to najskuteczniejsza metoda neutralizacji działania stężonego kwasu na skórę. Stężony kwas nieorganiczny, taki jak kwas siarkowy czy solny, może powodować poważne oparzenia chemiczne na skórze, dlatego kluczowe jest natychmiastowe działanie. Spłukanie wodą pomaga w rozcieńczeniu kwasu, co zmniejsza jego stężenie i minimalizuje szkodliwe działanie na tkankę. Zgodnie z wytycznymi OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz innymi standardami BHP, w przypadku kontaktu z substancjami chemicznymi należy używać dużych ilości wody przez co najmniej 15-20 minut. W praktyce, w sytuacjach wypadkowych, dostęp do wody jest kluczowy, dlatego w miejscach pracy powinny znajdować się odpowiednie stacje do płukania oczu i zraszacze do ciała. Istotne jest również, aby nie czekać na pomoc medyczną, lecz działać natychmiast, aby zminimalizować potencjalne uszkodzenia. Po spłukaniu kwasu zaleca się również skonsultować z lekarzem, aby ocenić ewentualne zranienia i podjąć dalsze kroki rehabilitacyjne.