Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 28 września 2025 22:23
Data zakończenia: 28 września 2025 22:35

Egzamin zdany!

Wynik: 22/40 punktów (55,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Dekokt z korzenia waleriany powinien być przygotowany

A. w aparacie Derynga

B. w infuzorce

C. w maceratorze

D. w aparacie Soxhleta

Sporządzanie naparu z korzenia kozłka (Valerianae rad. decoct.) w infuzorce jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie przygotowywania roślinnych ekstraktów. Infuzor jest dedykowanym urządzeniem, które umożliwia precyzyjne kontrolowanie czasu ekstrakcji oraz temperatury, co jest kluczowe dla uzyskania optymalnych właściwości terapeutycznych. Dzięki odpowiedniemu przepływowi wody oraz stabilnej temperaturze, proces ekstrakcji składników aktywnych z korzeni kozłka przebiega efektywnie. Przykładowo, w przypadku korzenia kozłka, istotne jest, aby nie przekroczyć określonej temperatury, aby nie zniszczyć delikatnych związków chemicznych. Infuzor pozwala również na lepszą filtrację naparu, co jest niezbędne do uzyskania klarownego preparatu. W praktyce, infuzja korzenia kozłka może być wykorzystywana w terapii zaburzeń snu i lęków, co czyni ją popularnym wyborem w fitoterapii.

Pytanie 2

Jak przygotowuje się emulsję stężoną?

A. maści zawierające tlenek cynku

B. maści w formie roztworu

C. emulsje z emulgatorem, który powstaje podczas przygotowywania leku

D. emulsje z gumą arabską

Emulsje z gumą arabską są jednymi z najczęściej stosowanych typów emulsji w farmacji i kosmetykach. Guma arabska działa jako emulgator, który stabilizuje mieszankę fazy olejowej i wodnej, co jest kluczowe dla uzyskania emulsji stężonej. Działa ona poprzez tworzenie sieci, która utrzymuje krople oleju w fazie wodnej, co zapobiega ich koalescencji. W praktyce, emulsje te są używane w różnych formułacjach, takich jak syropy, zawiesiny czy maści. W standardach farmaceutycznych, takich jak Farmakopea, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru emulgatorów, aby zapewnić stabilność i skuteczność leku. Guma arabska jest ceniona za swoje właściwości biokompatybilne i stabilizujące, co czyni ją idealnym składnikiem zarówno w preparatach leczniczych, jak i w produktach kosmetycznych. Ponadto, jej zastosowanie jest zgodne z dobrą praktyką wytwarzania, co podkreśla jej znaczenie w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.

Pytanie 3

Podczas dożylnego podawania efedryny, po każdym kolejnym zastrzyku leku obserwuje się coraz mniej wyraźny wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Jakie zjawisko to opisuje?

A. tachyfilaksja

B. idiosynkrazja

C. synergizm

D. antagonizm

Idiosynkrazja odnosi się do nietypowej reakcji organizmu na dany lek, zwykle związaną z indywidualnymi cechami pacjenta. W przypadku efedryny, opisane zjawisko nie wskazuje na unikalne reakcje organizmu, a raczej na przewidywalną utratę skuteczności leku przy wielokrotnym podaniu. Synergizm to sytuacja, w której dwa lub więcej leków współdziałają, prowadząc do zwiększenia efektu terapeutycznego, co również nie ma miejsca w tym przypadku, ponieważ zjawisko polega na osłabieniu reakcji na efedrynę po jej wielokrotnym podaniu. Antagonizm odnosi się do interakcji, w której jeden lek działa w przeciwnym kierunku do drugiego, co również nie ma zastosowania w kontekście tachyfilaksji. Te mylne interpretacje mogą wynikać z niepełnego zrozumienia mechanizmów farmakologicznych. Kluczowe jest, aby zrozumieć, że tachyfilaksja nie jest wynikiem działania innych substancji, a naturalnym procesem adaptacyjnym organizmu. Takie błędne wnioski mogą prowadzić do niewłaściwego zarządzania terapią, co w praktyce klinicznej może skutkować nieefektem terapeutycznym oraz niepotrzebnym zwiększaniem dawek, co podnosi ryzyko działań niepożądanych.

Pytanie 4

Sylimaryna obecna w owocach ostropestu - Silybi mariani fructus posiada działanie

A. relaksujące

B. zmniejszające ciśnienie tętnicze krwi

C. wykrztuśne

D. ochronne dla komórek wątroby

Sylimaryna, zawarta w owocach ostropestu plamistego, wykazuje silne działanie ochronne na komórki wątroby. Jej mechanizm działania opiera się na wspomaganiu detoksykacji organizmu poprzez zwiększenie produkcji enzymów wątrobowych, które są kluczowe w procesach detoksykacyjnych. Dodatkowo, sylimaryna działa jako przeciwutleniacz, co oznacza, że neutralizuje wolne rodniki, które w przeciwnym razie mogłyby uszkadzać komórki wątroby. To działanie jest szczególnie istotne w kontekście ochrony przed skutkami toksycznych substancji, takich jak alkohol czy leki. W praktyce, sylimaryna jest często wykorzystywana w terapii chorób wątroby, takich jak stłuszczenie wątroby, marskość czy wirusowe zapalenie wątroby. Badania wykazują, że suplementacja sylimaryną może przyczynić się do poprawy funkcji wątroby oraz jakości życia pacjentów, co czyni ją ważnym elementem w praktykach zdrowotnych i dietetycznych.

Pytanie 5

Estradiol znajduje zastosowanie w hormonalnej terapii zamiennej jako

A. Progynon - tabletki

B. Oestradiolum benzoicum - ampułki

C. Estradiol - TTS

D. Estradiol depot - drażetki

Estradiol w postaci systemu transdermalnego (TTS) jest powszechnie stosowany w hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) jako skuteczna metoda uzupełniania niedoborów hormonów estrogenowych u kobiet w okresie pomenopauzalnym. TTS pozwala na stopniowe wchłanianie estradiolu przez skórę, co zapewnia stabilny poziom leku we krwi oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zakrzepy, które mogą wystąpić przy doustnym podawaniu hormonów. Przykładowo, kobiety, które doświadczają uderzeń gorąca, nocnych potów czy suchości pochwy, mogą skorzystać z TTS, aby skutecznie złagodzić te objawy. Ponadto, stosowanie estradiolu w tej formie jest zgodne z aktualnymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz rekomendacjami towarzystw ginekologicznych, które preferują TTS jako bezpieczniejszą alternatywę w terapii hormonalnej.

Pytanie 6

Jak często powinno się przecierać wewnętrzną powierzchnię loży laminarnej środkiem dezynfekującym w warunkach aseptycznych?

A. Raz w miesiącu

B. Każdorazowo przed rozpoczęciem pracy

C. Dwa razy w tygodniu

D. Raz na tydzień

Odpowiedź "Każdorazowo przed rozpoczęciem pracy" jest jak najbardziej trafna. Aseptyczność w laboratoriach, zwłaszcza przy pracy z materiałami biologicznymi, to podstawa, bo od tego zależy, czy wyniki będą wiarygodne czy nie. Z doświadczenia wiem, że regularne dezynfekowanie loży laminarnej przed każdym użyciem to najlepsza praktyka. To właśnie dzięki temu eliminujemy różne zanieczyszczenia, na przykład bakterie czy wirusy, które mogłyby namieszać w naszym eksperymencie. Dobrym przykładem jest 70% roztwór alkoholu, który jest szeroko polecany przez różne organizacje, jak CDC czy WHO. Po prostu warto to robić, żeby chronić siebie i materiały, z którymi pracujemy. W laboratoriach, gdzie prowadzi się kulturę komórkową, zaniedbanie tej zasady może doprowadzić do kontaminacji i wyników, które są kompletnie nieprzydatne. Takie coś w badaniach naukowych to już nie jest śmieszne.

Pytanie 7

Jakie lekarstwo występuje w formie emulsji?

A. Linimentum Calcareum

B. Sulfuri unguentum

C. Mixtura nervina

D. Species sedativae

Sulfuri unguentum to maść siarkowa, która ma zupełnie inną postać farmaceutyczną. Maści są preparatami o dużej zawartości substancji stałych w bazie tłuszczowej, co sprawia, że ich zastosowanie jest ograniczone do zewnętrznego stosowania na skórę. Nie zawierają one emulsji, co oznacza, że nie są w stanie dostarczyć składników aktywnych w taki sposób, jak emulsje. Species sedativae to zestaw ziół stosowanych w celu uzyskania efektu uspokajającego, jednak nie jest to postać leku w emulsji. Preparaty ziołowe z tej kategorii zwykle występują w postaci naparów lub ekstraktów, co również nie odpowiada definicji emulsji. Mixtura nervina to mieszanka składająca się zazwyczaj z różnych składników o działaniu uspokajającym, jednak podobnie jak w przypadku species sedativae, ta postać również nie jest emulsją. Zrozumienie różnicy między różnymi formami leków jest kluczowe dla skutecznego leczenia, dlatego ważne jest, aby nie mylić emulsji z innymi postaciami farmaceutycznymi, takimi jak maści czy mieszanki ziołowe. Przy wyborze odpowiedniego preparatu należy brać pod uwagę nie tylko formę, ale także jej przeznaczenie oraz sposób działania.

Pytanie 8

Jaki surowiec znajduje się w składzie maści tranowej?

A. Olej rycynowy

B. Olbrot

C. Olej wątłuszowy

D. Kamfora

Olej rycynowy, pomimo swoich licznych właściwości, nie jest składnikiem maści tranowej. Znany przede wszystkim z działania przeczyszczającego, olej rycynowy wykazuje również właściwości nawilżające i zmiękczające, co sprawia, że jest popularny w kosmetykach do pielęgnacji skóry. Jednak jego zastosowanie w maściach nie jest związane z właściwościami leczniczymi, jakie oferuje olej wątłuszowy. Z kolei olej z olbrotu, który jest również opcją mylącą, jest rzadziej stosowany w medycynie i nie ma potwierdzonych działań terapeutycznych, które mogłyby wspierać gojenie ran czy stany zapalne. Kamfora, chociaż stosowana w maściach i przygotowaniach do użytku zewnętrznego, działa głównie jako środek przeciwbólowy i rozgrzewający, a nie jako główny składnik maści tranowej. Błędem jest myślenie, że każde olej lub substancja o działaniu łagodzącym może być zamiennikiem oleju wątłuszowego w kontekście maści tranowej. Należy zwrócić uwagę na składniki aktywne i ich konkretne działanie, aby unikać nieporozumień i stosować odpowiednie preparaty w zależności od potrzeb terapeutycznych. Wiedza ta jest kluczowa dla prawidłowego doboru leków oraz kosmetyków, co ma bezpośredni wpływ na skuteczność terapii.

Pytanie 9

Stosując preparaty z Hyperici herba, czego należy unikać?

A. spożywania kawy

B. bezpośredniego wystawiania się na działanie promieni słonecznych

C. jedzenia tłustych potraw

D. przyjmowania leków przeciwzapalnych

Stosowanie produktów leczniczych z Hyperici herba, znanego również jako dziurawiec, wiąże się z ryzykiem zwiększonej wrażliwości na promieniowanie UV, co może prowadzić do poparzeń słonecznych lub innych reakcji skórnych. Dziurawiec zawiera substancje czynne, takie jak hiperforyna i hiperycyna, które mogą wpływać na metabolizm leków oraz zwiększać wrażliwość skóry na działanie słońca. Dlatego pacjenci stosujący preparaty z dziurawcem powinni unikać bezpośredniego wystawiania się na słońce oraz korzystania z solarium. W praktyce oznacza to stosowanie filtrów przeciwsłonecznych, noszenie odzieży ochronnej oraz unikanie opalania w godzinach szczytu. Warto zwrócić uwagę na te zalecenia, aby minimalizować ryzyko niepożądanych reakcji skórnych oraz uzyskać maksymalne korzyści terapeutyczne z leczenia. Dobrą praktyką jest także informowanie pacjentów o konieczności monitorowania reakcji organizmu podczas stosowania preparatów z dziurawcem, zwłaszcza w przypadku planowanej ekspozycji na słońce.

Pytanie 10

Ewidencja dotycząca leków sporządzanych w aptece obejmuje: datę i czas przyjęcia recepty do realizacji, datę i czas wykonania leku recepturowego, numer kontrolny recepty oraz

A. imię oraz nazwisko osoby wystawiającej receptę

B. imię, nazwisko i wiek pacjenta

C. imię, nazwisko i podpis osoby sporządzającej

D. imię oraz nazwisko kierownika apteki

Imię, nazwisko i podpis osoby sporządzającej lek recepturowy jest kluczowym elementem ewidencji, ponieważ zapewnia identyfikację osoby odpowiedzialnej za jego przygotowanie. Jest to zgodne z przepisami prawa farmaceutycznego, które wymagają od aptek prowadzenia dokładnej dokumentacji dotyczącej sporządzanych leków. W przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości lub problemów zdrowotnych pacjenta, możliwość zidentyfikowania osoby odpowiedzialnej za sporządzenie leku jest niezbędna do przeprowadzenia analizy i ewentualnych działań naprawczych. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest ważne nie tylko w kontekście przestrzegania przepisów, ale również w budowaniu zaufania pacjentów do systemu opieki zdrowotnej. Apteki powinny regularnie szkolić personel w zakresie przepisów oraz standardów dotyczących ewidencji leków recepturowych, co zwiększa jakość świadczonych usług.

Pytanie 11

Heparyna oraz jej pochodne, które mają działanie przeciwzakrzepowe, podawane są

A. doustnie i doodbytniczo

B. doodbytniczo oraz we wstrzyknięciach

C. na skórę zewnętrznie i doustnie

D. we wstrzyknięciach oraz na skórę zewnętrznie

Wybór drogi podania heparyny jest kluczowy dla jej skuteczności. Szczególnie nieprawidłowe jest sugerowanie stosowania heparyny doustnie lub doodbytniczo, co wynika z błędnych założeń dotyczących jej farmakokinetyki. Heparyna jest substancją o dużej masie cząsteczkowej oraz polarnych właściwościach, co uniemożliwia jej skuteczne wchłanianie z przewodu pokarmowego. Podawanie doustne nie tylko prowadziłoby do niskiej biodostępności, ale także do nieprzewidywalnych efektów terapeutycznych. Dodatkowo, stosowanie heparyny doodbytniczo jest niepraktyczne i niezgodne z jej standardami farmakologicznymi, ponieważ nie zapewnia odpowiednich stężeń terapeutycznych w krwiobiegu. W praktyce klinicznej decyzja o wyborze metody podania opiera się na dowodach naukowych oraz wytycznych, które wskazują na iniekcje jako najskuteczniejszą metodę. Wykorzystanie heparyny w kontekście terapii wymaga również analizy ryzyka i korzyści, co często pomija się w przypadku zastosowań niezgodnych ze standardami. Dlatego kluczowe jest, aby zrozumieć, że niewłaściwe drogi podania heparyny nie tylko obniżają jej skuteczność, ale mogą także prowadzić do poważnych powikłań, co podkreśla znaczenie przestrzegania zasad stosowania leków w medycynie.

Pytanie 12

Neosine (Inosinum pranobexum) działa jako lek o właściwościach

A. nasennych

B. immunostymulujących oraz przeciwwirusowych

C. przeciwdepresyjnych

D. przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych

Neosine, znany również jako inosinum pranobexum, jest lekiem o działaniu immunostymulującym i przeciwwirusowym. Jego mechanizm działania polega na stymulacji odpowiedzi immunologicznej organizmu, co przyczynia się do zwiększenia zdolności organizmu do zwalczania infekcji wirusowych. Neosine jest często stosowany w terapii infekcji wirusowych, takich jak wirusowe zapalenie wątroby, grypa czy inne infekcje dróg oddechowych. Lek ten działa poprzez zwiększenie produkcji cytokin, substancji kluczowych w odpowiedzi immunologicznej, co sprzyja aktywacji limfocytów T oraz komórek NK (natural killer). Przykładem klinicznym zastosowania Neosine jest terapia pacjentów z przewlekłymi infekcjami wirusowymi, gdzie immunomodulacja jest niezbędna do poprawy stanu zdrowia. Warto również zauważyć, że Neosine może być stosowany jako wsparcie w leczeniu podczas sezonów wzmożonych zachorowań na grypę lub inne choroby wirusowe, co jest uznawane za standardową praktykę w immunologii i terapii wirusowych infekcji.

Pytanie 13

Jakie jest stężenie molowe roztworu NaOH, jeśli do przeprowadzenia miareczkowania 25 ml wykorzystano 25 ml roztworu kwasu solnego o stężeniu 0,1 mol/l?

A. 0,001 mol/l

B. 1 mol/l

C. 0,01 mol/l

D. 0,1 mol/l

Wybór innych opcji mógł wyniknąć z niezrozumienia zasad neutralizacji i obliczeń stężenia. Odpowiedzi jak 0,01 mol/l, 1 mol/l czy 0,001 mol/l pokazują różne błędne podejścia do tematu. Na przykład, 0,01 mol/l może sugerować, że ktoś źle przeliczył mole, myśląc, że stężenie HCl było zbyt niskie w stosunku do NaOH. Ale przy 25 ml HCl 0,1 mol/l nie da się mieć tak niskiego stężenia NaOH, bo całkowita ilość reagenta wynosi 0,0025 mola. Natomiast stężenie 1 mol/l byłoby niemożliwe, bo wymagałoby więcej moli NaOH, niż można uzyskać z równej objętości HCl, co łamałoby zasady reakcji, gdzie ilość reagentów musi być zgodna z równaniem chemicznym. A 0,001 mol/l mogłoby być wynikiem złego podziału objętości na mole. Ważne jest, żeby do obliczeń używać właściwych wartości i zachować proporcje według równania reakcji, bo to jest podstawa chemii i ma duże znaczenie w laboratoriach oraz przemyśle chemicznym.

Pytanie 14

Jaką masę ma lek przygotowany zgodnie z podaną recepturą?

Rp.

 Sol. Kalii iodidi         4,0/100,0
 Ephedrini hydrochloridi   0,12
 Aminophyllini             1,6
 Phenobarbitali natrici    0,3
 Natrii benzoatis          4,0
 Sulfoguaiacoli sir.     100,0

 M.f.mixt.
 D.S. 3 x dziennie łyżkę 

A. 206,02 g

B. 210,02 g

C. 100,0 g

D. 110,02 g

Wybierając prawidłową odpowiedź, dobrze, że uwzględniłeś wszystkie składniki przy obliczaniu całkowitej masy leku. Jak wiesz, to ważne, żeby wszystko dokładnie zsumować. W tym przypadku masa roztworu Kalii iodidi, czyli 100 g, jest kluczowa, bo całość mieszanki się na niej opiera. Musisz pamiętać, że do obliczeń bierzesz pod uwagę całą masę roztworu, a nie tylko substancję czynną, która wynosi 4 g. Potem dodajemy masy pozostałych składników, takich jak Ephedrini hydrochloridi, Aminophyllini i inne. Po zsumowaniu wychodzi 206,02 g, czyli to jest prawidłowy wynik. Takie obliczenia są mega istotne w farmacji, bo mają wpływ na to, jak lek działa i jak jest bezpieczny dla pacjenta. Dobrze, że trzymasz się tych reguł, bo to klucz do skutecznych leków.

Pytanie 15

Jakie formy mogą mieć leki podawane dożylnie?

A. zawiesiny lub roztwory rzeczywiste

B. roztwory rzeczywiste lub emulsje O/W

C. roztwory rzeczywiste lub emulsje W/O

D. zawiesiny lub emulsje W/O/W

Leki stosowane dożylnie najczęściej występują w postaci roztworów rzeczywistych lub emulsji O/W, co oznacza, że substancja czynna jest rozpuszczona w wodzie lub w emulsji, w której woda jest fazą rozpraszającą. Roztwory rzeczywiste charakteryzują się jednorodnością i stabilnością, co jest kluczowe w kontekście podawania dożylnego, ponieważ zapewniają szybką i równomierną absorpcję leku do krwiobiegu. Z kolei emulsje O/W są preferowane, gdy substancje czynne są trudne do rozpuszczenia w wodzie, a ich rozproszenie w postaci małych kropelek w fazie wodnej pozwala na lepszą biodostępność. W praktyce klinicznej, takie formy leku są powszechnie stosowane w terapii pacjentów wymagających szybkiego działania, jak w przypadku leków przeciwbólowych, antybiotyków czy leków stosowanych w anestezjologii. Przykładem może być roztwór soli fizjologicznej z dodatkiem leku, który jest podawany dożylnie w celu nawodnienia lub uzupełnienia elektrolitów, co jest zgodne z dobrymi praktykami farmaceutycznymi oraz wytycznymi dotyczącymi infuzji dożylnej.

Pytanie 16

Wskaż lek należący do grupy NLPZ, który selektywnie blokuje działanie COX-2?

A. Nimesulid

B. Ketoprofen

C. Celekoksyb

D. Nabumeton

Wybór leku z grupy NLPZ, który nie hamuje wybiórczo aktywności COX-2, może wynikać z niepełnego zrozumienia mechanizmów działania tych substancji. Nabumeton, na przykład, jest lekiem, który działa jako inhibitor COX, ale nie jest selektywny, co oznacza, że wpływa zarówno na COX-1, jak i COX-2. Taki profil działania może prowadzić do większej liczby działań niepożądanych, szczególnie ze strony układu pokarmowego, ponieważ hamowanie COX-1 może prowadzić do uszkodzenia błony śluzowej żołądka. Podobnie, ketoprofen to kolejny NLPZ, który działa na oba izoenzymy COX, co również zwiększa ryzyko działań niepożądanych, takich jak wrzody żołądka czy krwawienia. Nimesulid, chociaż częściowo selektywny w swoim działaniu na COX-2, również nie jest tak wybiórczy jak celekoksyb, co oznacza, że nadal może powodować działania niepożądane związane z inhibicją COX-1. Wybór odpowiedniego leku przeciwbólowego lub przeciwzapalnego powinien być oparty na dokładnej analizie profilu bezpieczeństwa i skuteczności, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych, a także dostosować terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta. Zrozumienie różnic pomiędzy selektywnymi a nieselektywnymi inhibitorami COX jest kluczowe w praktyce klinicznej, aby uniknąć błędnych wyborów terapeutycznych.

Pytanie 17

Jakie znaczenie ma łacińska nazwa Digitalis purpureae folium?

A. ziele jeżówki purpurowej

B. liść naparstnicy purpurowej

C. liść naparstnicy wełnistej

D. korzeń jeżówki purpurowej

Odpowiedź wskazująca na liść naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea) jest poprawna, ponieważ nazwa łacińska tej rośliny odnosi się do jej części używanej w medycynie. Digitalis purpurea jest źródłem glikozydów nasercowych, które są kluczowe w terapii chorób serca, takich jak niewydolność serca czy arytmia. Liście naparstnicy zawierają substancje czynne, takie jak digoksyna i digitoksyna, które wpływają na siłę skurczu serca oraz regulują jego rytm. W praktyce medycznej, preparaty z naparstnicy stosuje się w ściśle określonych dawkach, co wymaga znajomości właściwości tej rośliny oraz jej działania, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych. Dodatkowo, znajomość botanicznych nazw roślin, takich jak Digitalis purpurea, jest niezbędna dla farmaceutów i lekarzy, aby skutecznie komunikować się w kontekście terapii roślinnych oraz korzystać z odpowiednich standardów i zasad farmakopealnych.

Pytanie 18

Benzocainum to międzynarodowa nazwa dla

A. aminofiliny

B. prokainy

C. anestezyny

D. kokainy

Kokaina, aminofilina oraz prokaina to substancje chemiczne, które mogą być mylone z benzokainą, ale różnią się one zarówno mechanizmem działania, jak i zastosowaniami klinicznymi. Kokaina jest naturalnym alkaloidem, który działa jako silny środek znieczulający, lecz ze względu na swoje właściwości uzależniające i potencjalnie niebezpieczne efekty uboczne, jej stosowanie w medycynie jest ściśle regulowane i ograniczone. Aminofilina, będąca połączeniem teofiliny i etylenodiaminy, jest lekiem stosowanym głównie w terapii astmy i chorób obturacyjnych dróg oddechowych, a jej działanie nie ma związku z miejscowym znieczuleniem. Prokaina, znana również jako Novocain, jest znieczulającym środkiem miejscowym, jednak jej struktura chemiczna i właściwości są inne niż w przypadku benzokainy. Warto zauważyć, że mylenie tych substancji z benzokainą wynika często z braku znajomości ich mechanizmów działania oraz zastosowań klinicznych. Ważne jest zrozumienie, że wybór odpowiedniego środka znieczulającego powinien być oparty na wiedzy o ich właściwościach farmakologicznych oraz wskazaniach medycznych, co pozwala na skuteczniejsze leczenie oraz minimalizację ryzyka wystąpienia efektów ubocznych.

Pytanie 19

Do kiedy należy przechowywać receptę zrealizowaną w dniu 01.07.2016 roku?

Fragment rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich

§ 28.1. Recepty oraz wystawione na ich podstawie odpisy recept są przechowywane w aptece w sposób uporządkowany, pogrupowane według daty realizacji recepty.
2. Do celów kontroli przez Inspekcję Farmaceutyczną oraz Narodowy Fundusz Zdrowia recepty są przechowywane w aptece (......), przez okres 5 lat licząc od zakończenia roku kalendarzowego, w którym:
1) nastąpiła refundacja – w przypadku recept na refundowane leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne;
2) zostały realizowane – w przypadku recept innych niż określone w pkt 1.

A. 01.07.2021 r.

B. 01.07.2020 r.

C. 31.12.2021 r.

D. 31.12.2020 r.

Wybór daty, takiej jak 31.12.2020 r. czy 01.07.2021 r., wskazuje na niepełne zrozumienie zasad przechowywania dokumentacji medycznej. W przypadku recept, kluczowe jest uwzględnienie pełnego okresu pięciu lat od zakończenia roku, w którym recepta została zrealizowana. Odpowiedzi 31.12.2020 r. oraz 01.07.2021 r. sugerują, że użytkownik myli się w obliczeniach lub nie bierze pod uwagę, że przepisy mówią o zakończeniu roku kalendarzowego. Jeśli przepis został zrealizowany 1 lipca 2016 roku, to zakończenie roku kalendarzowego przypada na 31 grudnia 2016 roku. Następnie dodajemy pięć lat, co prowadzi nas do daty 31 grudnia 2021 roku. Niezrozumienie tego procesu może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, jak na przykład utrata dokumentacji, co jest niezgodne z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej. Ponadto, niewłaściwe odpowiedzi, takie jak 31.12.2021 r., mogą sugerować zbyt optymistyczne podejście do obowiązków związanych z archiwizacją, co stawia pod znakiem zapytania profesjonalizm i kompetencje w zakresie zarządzania dokumentacją medyczną. W obliczu rosnących wymagań prawnych w zakresie ochrony danych pacjentów, znajomość takich zasad staje się kluczowa dla każdej osoby pracującej w sektorze zdrowia.

Pytanie 20

Objawy miopatii (uszkodzenia mięśni szkieletowych) mogą wystąpić jako potencjalne działanie niepożądane

A. sertraliny

B. fenobarbitalu

C. pentoksyfiliny

D. fenofibratu

Sertralina to selektywny inhibitor zwrotnego wychwytu serotoniny, szeroko stosowany w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych. Chociaż może powodować szereg działań niepożądanych, takich jak zaburzenia żołądkowo-jelitowe czy zaburzenia seksualne, miopatia nie jest typowym efektem ubocznym przypisywanym temu lekowi. W rzeczywistości, sertralina jest raczej dobrze tolerowana i nie wiąże się z uszkodzeniem mięśni szkieletowych. Pentoksyfilina, z drugiej strony, jest lekiem stosowanym w terapii schorzeń związanych z upośledzonym krążeniem, ale również nie jest znana z wywoływania miopatii. Fenobarbital, będący lekiem przeciwdrgawkowym, może powodować szereg działań niepożądanych, ale także nie jest typowo związany z miopatią. Wybór niewłaściwej odpowiedzi często wynika z nieporozumienia dotyczącego mechanizmów działania tych leków oraz ich profilu bezpieczeństwa. Właściwe zrozumienie, jakie leki wiążą się z ryzykiem uszkodzenia mięśni, jest kluczowe dla bezpiecznego i skutecznego leczenia pacjentów, a także dla unikania potencjalnych działań niepożądanych. Przy ocenie leków ważne jest, aby uwzględnić zarówno ich wskazania, jak i możliwe interakcje oraz działania niepożądane, co pozwala na lepsze zarządzanie terapią i zmniejsza ryzyko wystąpienia poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Pytanie 21

Tabletki, które uwalniają substancję czynącą w opóźniony sposób po ich przyjęciu doustnie, to

A. dojelitowe

B. musujące

C. niepowlekane

D. podpoliczkowe

Tabletki dojelitowe to takie, które mają opóźnione uwalnianie składników czynnych. Oznacza to, że zaczynają działać dopiero w jelicie cienkim. Mają specjalną powłokę, która nie rozpuszcza się w żołądku przez kwasy, co pozwala na ich efektywne wchłanianie. Dzięki temu, medykamenty te są lepiej wykorzystane przez organizm. Przykłady takich tabletek można znaleźć w leczeniu chorób zapalnych jelit – tam naprawdę ważne jest, żeby lek dotarł do jelita, a nie został zneutralizowany w żołądku. Projektując takie leki, farmaceuci muszą pamiętać o tym, żeby były one bezpieczne i miały dobrą biodostępność. Odpowiednie stosowanie takich tabletek daje lepsze efekty terapeutyczne i ogranicza ryzyko działań ubocznych, co potwierdzają aktualne zalecenia Europejskiej Agencji Leków (EMA).

Pytanie 22

Jaką ilość 3,0% roztworu kwasu borowego należy zastosować do przygotowania leku zgodnie z receptą?

Rp.
Chloramphenicoli              1,0
Resorcinoli                   2,0
2,0% Sol. Acidi borici       20,0
Spiritus Vini 85°        ad 100,0
M.f. solutio
D.S. Zewnętrznie

A. 13,33 g

B. 3,33 g

C. 12,37 g

D. 6,67 g

Niepoprawne odpowiedzi zazwyczaj wynikają z nieprawidłowego zrozumienia relacji między stężeniem a ilością substancji czynnej w roztworze. Wiele osób myli proporcje, co prowadzi do błędnych obliczeń. Na przykład, wybierając 6,67 g, można dojść do wniosku, że jest to wystarczająca ilość 3,0% roztworu, jednak po obliczeniach można stwierdzić, że zawierałaby ona tylko 0,2 g kwasu borowego, co jest niewystarczające. Z kolei odpowiedzi 12,37 g i 3,33 g również nie spełniają wymogów, ponieważ nie uwzględniają proporcji właściwej zawartości kwasu borowego w roztworze. Tego rodzaju błędy mogą wynikać z braku znajomości zasad obliczeń związanych z roztworami lub niezrozumienia, jak przeliczać stężenia. W praktyce farmaceutycznej kluczowe jest, aby dokładnie obliczać ilości substancji czynnych, co wpływa na skuteczność leku oraz bezpieczeństwo pacjentów. Należy zatem zwracać uwagę na szczegóły i sprawdzać obliczenia, aby uniknąć potencjalnych błędów, które mogą prowadzić do nieodpowiednich dawek leku. Zrozumienie tych zasad jest niezbędne w farmacji i pokrewnych dziedzinach, gdzie precyzja w obliczeniach ma kluczowe znaczenie.

Pytanie 23

W jaki sposób należy przechowywać insulinę przed jej otwarciem?

A. W lodówce w temperaturze 2-8°C

B. Na półce w temperaturze pokojowej

C. W zamrażarce poniżej 0°C

D. Bezpośrednio pod światłem słonecznym

Insulina, podobnie jak wiele innych produktów leczniczych, wymaga odpowiednich warunków przechowywania, aby utrzymać swoją skuteczność i bezpieczeństwo. Przechowywanie insuliny w lodówce w temperaturze 2-8°C jest zalecanym standardem. Ta temperatura zapewnia stabilność preparatu i chroni go przed degradacją. Zbyt wysoka temperatura mogłaby spowodować denaturację białek zawartych w insulinie, co zmniejszyłoby jej skuteczność. Co więcej, przechowywanie insuliny w lodówce minimalizuje ryzyko jej zanieczyszczenia oraz zapewnia, że preparat pozostaje w odpowiedniej formie przez cały okres ważności. W praktyce, osoby stosujące insulinę powinny dbać o jej odpowiednie przechowywanie, zwłaszcza w podróży, kiedy dostęp do lodówki może być ograniczony. Warto wtedy korzystać ze specjalnych toreb termoizolacyjnych. Trzymanie insuliny w odpowiednich warunkach jest kluczowe dla zachowania jej właściwości terapeutycznych, co bezpośrednio wpływa na kontrolę poziomu cukru we krwi u pacjentów z cukrzycą. Insulina jest zatem przykładem na to, jak ważne jest przestrzeganie zaleceń dotyczących przechowywania leków dla ich skutecznego działania.

Pytanie 24

Jakie są zasady dotyczące wydawania leków refundowanych zapisanych na recepcie, z wyjątkiem antybiotyków i form iniekcji?

A. Leki refundowane wydaje się w pełnych opakowaniach w ilości maksymalnie zbliżonej do tej zapisanej na recepcie

B. Leki refundowane wydaje się w pełnych opakowaniach bez względu na ilość

C. Leki refundowane wydaje się w podzielonych opakowaniach

D. Leki refundowane należy wydawać w pełnych opakowaniach w ilości przekraczającej tę, która została podana przez lekarza na recepcie

Wydawanie leków refundowanych zgodnie z zapisami na receptach jest kluczowym elementem procesu farmaceutycznego. Prawidłowa odpowiedź wskazuje, że leki te powinny być wydawane w pełnych opakowaniach w ilości maksymalnie zbliżonej do tej, która została zapisana przez lekarza. To podejście ma na celu zapewnienie pacjentowi odpowiedniej ilości leku, a jednocześnie minimalizowanie ryzyka nadmiarowego wydawania, co mogłoby prowadzić do marnotrawienia zasobów publicznych. Przykładowo, jeśli lekarz przepisał pacjentowi 30 tabletek leku, farmaceuta powinien wydać jedno pełne opakowanie, które mieści tę ilość lub zbliżoną, ale nie więcej niż to, co jest wskazane na recepcie. Taka praktyka jest zgodna z zaleceniami Narodowego Funduszu Zdrowia, który podkreśla znaczenie precyzyjnego przestrzegania zapisów na receptach dla utrzymania efektywności systemu refundacji i ochrony zdrowia publicznego. Warto dodać, że w przypadku leków refundowanych istnieje również potrzeba monitorowania ich stosowania przez pacjentów, co dodatkowo uzasadnia ściślejsze trzymanie się zapisów na recepcie.

Pytanie 25

Co należy zrobić w sytuacji zauważenia ognia podczas pracy w aptece?

A. wywołać panikę i uciekać z miejsca, gdzie jest ogień

B. powiadomić kierownika apteki i czekać na jego przybycie

C. zalać palące się miejsce alkoholem etylowym

D. niezwłocznie odciąć dostawę energii elektrycznej

Odpowiedź polegająca na niezwłocznym odcięciu dopływu energii elektrycznej w przypadku zauważenia ognia w aptece jest prawidłowa i wynika z fundamentalnych zasad bezpieczeństwa pożarowego. W sytuacji pożarowej, odcięcie źródła energii elektrycznej może zapobiec dalszemu rozprzestrzenieniu się ognia, zwłaszcza jeżeli jego źródłem są urządzenia elektryczne, które mogą dodatkowo iskrzyć i powodować eksplozje. Przykładowo, w aptekach często znajdują się różnego rodzaju urządzenia takie jak lodówki do przechowywania leków wymagających niskich temperatur, a ich awaria w wyniku pożaru może prowadzić do poważnych zagrożeń. Kolejnym aspektem jest to, że w sytuacjach wysokiego ryzyka niezbędne jest szybkie podejmowanie decyzji, które mogą uratować życie i zdrowie pracowników oraz pacjentów. Działania zgodne z procedurami BHP i normami przeciwpożarowymi, takimi jak NFPA (National Fire Protection Association), podkreślają znaczenie szybkiego reagowania i minimalizowania ryzyka w sytuacjach kryzysowych. W związku z tym, znajomość i przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla bezpieczeństwa w aptece.

Pytanie 26

Podczas przygotowywania 3% roztworu kwasu bornego farmaceuta oparzył sobie dłoń wrzącą wodą. Jakie kroki należy podjąć w celu udzielenia poszkodowanemu pierwszej pomocy w pierwszej kolejności?

A. podać środki przeciwbólowe

B. schłodzić całą dłoń pod bieżącą wodą

C. przykryć oparzone miejsce opatrunkiem hydrożelowym

D. nałożyć maść na poparzone miejsce

Ochładzanie oparzonej skóry pod bieżącą wodą jest kluczowym działaniem w przypadku oparzeń, które ma na celu zmniejszenie bólu oraz ograniczenie rozprzestrzenienia się uszkodzeń tkanek. Woda powinna być letnia, w zakresie 15-25°C i zastosowana przez co najmniej 10-20 minut. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji oraz standardami pierwszej pomocy. Zmniejszając temperaturę skóry, można zahamować rozwój oparzenia, co ma znaczenie w procesie gojenia. Dodatkowo, chłodzenie pomaga usunąć ciepło z głębszych warstw skóry, co może zapobiec powstawaniu poważniejszych oparzeń. Po tym etapie można zastosować opatrunek hydrożelowy, który dodatkowo nawilża i chroni ranę przed zakażeniem. Przykładowo, w przypadku oparzeń słonecznych lub chemicznych, również zaleca się stosowanie chłodnych okładów, co potwierdza ich skuteczność w łagodzeniu dolegliwości.

Pytanie 27

Wskaż urządzenie, podczas użytkowania którego trzeba monitorować czas oraz wskazania termometru i manometru?

A. Sterylizator powietrzny

B. Łaźnia wodna

C. Autoklaw

D. Szybkowar

Podczas analizy pozostałych odpowiedzi można zauważyć, że niektóre urządzenia, takie jak sterylizator powietrzny, szybkowar i łaźnia wodna, mają różne zastosowania, które nie wymagają tak wnikliwej kontroli wskazań termometru i manometru. Sterylizator powietrzny działa na zasadzie cyrkulacji gorącego powietrza, co pozwala na osiągnięcie wysokiej temperatury, ale nie wykorzystuje ciśnienia, co czyni go mniej skutecznym w eliminacji opornych form życia, jakich można się spodziewać w kontekście sterylizacji medycznej. Szybkowar, z kolei, służy przede wszystkim do przyspieszania procesu gotowania, a jego głównym celem jest zwiększenie ciśnienia wewnętrznego, co pozwala na szybsze osiągnięcie wysokiej temperatury, ale nie jest to proces sterylizacji narzędzi. Łaźnia wodna, mimo że może być używana do podgrzewania substancji, nie zapewnia wystarczających warunków do skutecznej sterylizacji. Kluczowym błędem w rozumowaniu jest mylenie funkcji tych urządzeń; każde z nich ma swoje specyficzne zastosowanie, ale żadne z nich nie spełnia wymogów sterylizacji, które są kluczowe dla procedur medycznych. Właściwe zrozumienie, jakie parametry są istotne w kontekście różnych procesów, jest niezbędne do osiągnięcia skuteczności sterylizacji oraz do zapewnienia bezpieczeństwa w pracy z narzędziami i materiałami medycznymi.

Pytanie 28

Która z wymienionych roślinnych substancji jest kluczowa do uzyskania Tormentillae tinctura?

Wygląd: gęsta, czarnobrunatna ciecz.
Rozpuszczalność: substancja miesza się z wodą i glicerolem, trudno rozpuszczalna w etanolu (96%), olejach tłustych i ciekłej parafinie. Substancja tworzy jednolite mieszaniny z lanoliną i z parafiną miękką.

A. Kłącze pięciornika.

B. Korzeń prawoślazu.

C. Kłącze perzu.

D. Korzeń pierwiosnka.

Wybór innych substancji roślinnych, takich jak korzeń pierwiosnka, kłącze perzu czy korzeń prawoślazu, wskazuje na powszechne nieporozumienia w zakresie zastosowania poszczególnych roślin w ziołolecznictwie. Korzeń pierwiosnka (Primula veris) jest znany z właściwości wykrztuśnych i jest stosowany głównie w preparatach na kaszel, co nie ma związku z nalewką z pięciornika. Kłącze perzu (Elymus repens) wydaje się być mylone z innymi roślinami leczniczymi, aczkolwiek jego zastosowanie opiera się głównie na działaniu moczopędnym i nie wpływa na właściwości ściągające, jak ma to miejsce w przypadku pięciornika. Korzeń prawoślazu (Althaea officinalis) jest z kolei stosowany głównie w łagodzeniu podrażnień dróg oddechowych. Wybór tych roślin może wynikać z niepewności co do ich właściwości oraz sposobu ich wykorzystania w fitoterapii. Każda z wymienionych roślin ma swoje specyficzne zastosowanie, a ich mylne przypisanie do produkcji Tormentillae tinctura podkreśla znaczenie znajomości botanik i właściwości ziół w praktyce ziołoleczniczej. Aby unikać takich pomyłek, warto przyswoić podstawowe informacje o składnikach roślinnych oraz ich zastosowaniach, co pozwoli na świadome korzystanie z naturalnych terapii.

Pytanie 29

Oznaczenie "IB" na recepcie wskazuje, że leki są przeznaczone dla

A. inwalidy wojennego

B. pacjenta bez ubezpieczenia

C. inwalidy wojskowego

D. zasłużonego honorowego darczyńcy krwi

Symbol "IB" na recepcie jest często mylony z innymi oznaczeniami, co prowadzi do nieprecyzyjnego rozumienia przepisów dotyczących dostępu do leków. Odpowiedzi sugerujące, że chodzi o zasłużonego honorowego dawcę krwi, inwalidę wojskowego czy pacjenta nieubezpieczonego, wynikają z niepełnego zrozumienia kontekstu prawnego oraz medycznego. Zasłużeni honorowi dawcy krwi mają swoje własne oznaczenia i uprawnienia, które nie są związane z symboliką "IB". Inwalidzi wojskowi oraz pacjenci nieubezpieczeni nie są klasyfikowani w ten sam sposób, co inwalidzi wojenni, co jest istotne w świetle polityki zdrowotnej. Zrozumienie, że różne grupy pacjentów mają różne prawa i przywileje, jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie różnych statusów pacjentów na podstawie podobieństw w nazwach, co może prowadzić do nieporozumień oraz błędnych interpretacji przepisów. Dlatego istotne jest, aby zdobywać wiedzę na temat konkretnych regulacji i ich znaczenia, co pozwala na skuteczniejsze zarządzanie procesem leczenia oraz korzystania z dostępnych zasobów medycznych.

Pytanie 30

Ammonii sulfobituminosulfonas może być użyty do przygotowania poniższych postaci leku?

A. kapsułek, maści, past

B. kropli, mikstur, tabletek

C. roztworów parafinowych, kropli do płukań

D. roztworów wodnych, globulek, czopków, maści

Wybór formy leku, jak kapsułki czy tabletki, jest chyba trochę nietrafiony, jeśli chodzi o ammonię sulfobituminosulfonas. Kapsułki i tabletki to formy stałe, które muszą się rozpaść w żołądku, co w sumie nie jest najlepsze dla substancji, która powinna działać szybko. Z tego, co wiem, lepiej wykorzystać roztwory wodne, bo są bardziej efektywne. Maści mogą być przydatne, ale w przypadku tego leku to chyba nie zadziała dobrze, bo on działa lepiej, gdy jest w roztworze. Jakieś roztwory parafinowe czy krople też się nie za bardzo sprawdzą, bo nie pasują do właściwości farmaceutycznych tego amoniaku. W sumie, w farmacji ważne jest, żeby dobrać formę leku zgodnie z tym, jak działa substancja i czego potrzebuje pacjent, bo to klucz do sukcesu w leczeniu.

Pytanie 31

Jak działają leki mukolityczne, takie jak Bromheksyna i Ambroksol?

A. zwiększenie dopływu krwi do płuc

B. upłynnienie śluzu oraz redukcja jego lepkości

C. podrażnienie błony śluzowej oskrzeli

D. hamowanie odruchu kaszlowego

Leki mukolityczne, takie jak Bromheksyna i Ambroksol, działają w dość prosty sposób - rozrzedzają śluz i sprawiają, że jest łatwiejszy do usunięcia z dróg oddechowych. Dzieje się tak, bo te substancje rozrywają wiązania między cząsteczkami śluzu, co sprawia, że robi się on rzadszy. Dzięki temu osoby z problemami oddechowymi, jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy astma, mogą łatwiej odkrztuszać to, co im przeszkadza. W praktyce, leki te są szczególnie ważne, gdy choroby płuc się zaostrzają i produkcja śluzu rośnie. Stosowanie tych leków z innymi formami terapii, jak inhalacje, może naprawdę poprawić komfort pacjenta i ułatwić mu oddychanie. Ważne jednak, żeby korzystać z tych leków pod okiem specjalistów, żeby mieć pewność, że działają tak, jak powinny i są bezpieczne dla pacjenta.

Pytanie 32

Składnik o działaniu przeczyszczającym w Species laxantes to

A. Frangulae cortex

B. Cichorii radix

C. Urticae folium

D. Graminis rhizoma

Frangulae cortex, czyli kora kruszyny, jest składnikiem o działaniu przeczyszczającym, który znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej i ziołolecznictwie. Działa na zasadzie stymulacji perystaltyki jelit, co powoduje zwiększenie ruchów jelitowych i ułatwia wydalanie. Właściwości przeczyszczające wynikają głównie z obecności glikozydów antrachinonowych, które po przekształceniu w jelicie grubym pobudzają wydzielanie śluzu oraz zwiększają ilość wody w stolcu. Ze względu na swoje działanie, kora kruszyny jest często stosowana w preparatach na zaparcia, zwłaszcza w sytuacjach, gdy inne metody zawiodły. Ważne jest, aby stosować ją zgodnie z zaleceniami, ponieważ długotrwałe stosowanie może prowadzić do uzależnienia jelit od działania przeczyszczającego, co jest niezgodne z zasadami dobrego praktykowania ziołolecznictwa. W terapii ziołowej Frangulae cortex często łączy się z innymi ziołami, co pozwala na uzyskanie synergistycznego efektu terapeutycznego, zwiększając skuteczność działania.

Pytanie 33

Które z poniższych stwierdzeń na temat wyjaławiania przy użyciu gazów jest prawdziwe?

A. Nie ma możliwości zajścia reakcji chemicznej, która mogłaby prowadzić do powstania toksycznych związków

B. Nie istnieją istotne czynniki ograniczające użycie gazów

C. Do wyjaławiania wykorzystuje się jodopowidon oraz formaldehyd

D. Do wyjaławiania najczęściej stosuje się formaldehyd, tlenek etylenu

Wyjaławianie za pomocą gazów, takich jak formaldehyd i tlenek etylenu, jest powszechnie stosowaną metodą zapewniającą sterylność w wielu dziedzinach, w tym w medycynie i przemyśle farmaceutycznym. Formaldehyd działa jako skuteczny środek dezynfekujący poprzez denaturację białek, co prowadzi do zniszczenia patogenów. Tlenek etylenu z kolei, ze względu na swoje właściwości penetracyjne, jest idealny do dezynfekcji narzędzi medycznych i materiałów, które nie mogą być poddane wysokiej temperaturze. W praktyce, te gazy są stosowane w komorach do wyjaławiania, które kontrolują parametry takie jak temperatura, wilgotność i czas ekspozycji, aby zapewnić skuteczność procesu. Przykładem ich zastosowania jest wyjaławianie sprzętu chirurgicznego, co jest kluczowe dla zapobiegania zakażeniom szpitalnym. Zgodnie z międzynarodowymi standardami, takimi jak ISO 11135, proces ten musi być starannie kontrolowany i walidowany, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność wyjaławiania.

Pytanie 34

Pozytywny wpływ prazosyny, alfa1-adrenoiityku, na profil lipidowy to

A. redukcja frakcji HDL i wzrost frakcji LDL cholesterolu

B. wzrost frakcji HDL i redukcja frakcji LDL

C. wzrost frakcji LDL

D. redukcja frakcji HDL

Prawidłowa odpowiedź to zwiększenie frakcji HDL i zmniejszenie frakcji LDL, co jest korzystne dla zdrowia sercowo-naczyniowego. Prazosyna, będąca alfa1-adrenolitykiem, działa poprzez blokowanie receptorów alfa1-adrenergicznych, co prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych i obniżenia ciśnienia tętniczego. To działanie może również wpływać na profil lipidowy, zwiększając stężenie lipoprotein o dużej gęstości (HDL), które są często nazywane „dobrym” cholesterolem, oraz zmniejszając stężenie lipoprotein o małej gęstości (LDL), które są związane z większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. W praktyce klinicznej, poprawa profilu lipidowego przy użyciu prazosyny może być szczególnie korzystna u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym oraz hiperlipidemią, jako część kompleksowej strategii zmniejszania ryzyka sercowego. Zgodnie z wytycznymi American Heart Association, podnoszenie poziomu HDL oraz redukcja LDL to kluczowe cele w zarządzaniu profilaktyką chorób układu krążenia oraz poprawie ogólnego zdrowia metabolicznego pacjentów.

Pytanie 35

Przykładem klasycznego inhibitora enzymów mikrosomalnych, który jednocześnie hamuje metabolizm wielu leków, jest

A. cymetydyna

B. kwas acetylosalicylowy

C. fenobarbital

D. diklofenak

Fenobarbital jest lekiem, który można uznać za induktor enzymów metabolizujących leki, a nie inhibitor. Przyspiesza on metabolizm wielu substancji czynnych, co w praktyce może prowadzić do zmniejszenia ich skuteczności terapeutycznej. Ponadto, kwas acetylosalicylowy oraz diklofenak to leki przeciwzapalne, które nie mają działania inhibitory na enzymy mikrosomalne. Kwas acetylosalicylowy działa poprzez hamowanie cyklooksygenazy, co wpływa na syntezę prostaglandyn, natomiast diklofenak działa w podobny sposób, jednak żaden z tych leków nie wpływa na metabolizm innych leków tak, jak cymetydyna. Typowym błędem myślowym w tym przypadku jest mylenie działania inhibitorów i induktorów enzymatycznych. Niezrozumienie tych mechanizmów może prowadzić do niewłaściwego doboru terapii, a także do wystąpienia niepożądanych interakcji lekowych. Właściwa interpretacja działania leków oraz ich wpływu na enzymy wątrobowe jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności leczenia, co jest zgodne z najlepszymi praktykami medycznymi i wytycznymi w zakresie farmakologii.

Pytanie 36

Jaką temperaturę powinien mieć płyn do badania uwalniania substancji czynnej z form stałych leku?

A. 37°C ±0,5°C

B. 25°C ±0,5°C

C. 18°C ±0,5°C

D. 32°C ±0,5°C

Temperatury 25°C, 18°C i 32°C są niewłaściwe w kontekście badań nad uwalnianiem substancji czynnej ze stałych postaci leku, ponieważ nie odzwierciedlają one warunków panujących w organizmie. Badania przeprowadzone w temperaturze 25°C mogą prowadzić do błędów w ocenie wydolności farmakokinetycznej leku, gdyż wiele procesów biologicznych zachodzi w znacznie wyższej temperaturze. Ponadto, przy temperaturze 18°C substancje czynne mogą nie ulegać odpowiedniemu rozpuszczeniu, co skutkuje zaniżonymi wynikami badań. Z kolei temperatura 32°C, mimo że zbliżona do temperatury ludzkiego ciała, nadal nie oddaje jej rzeczywistych warunków. Różnice te mogą prowadzić do błędnych wniosków co do biodostępności leku, co jest kluczowe dla jego skuteczności w terapii. W kontekście badań farmaceutycznych, standardy dotyczące temperatury są ściśle określone przez organizacje regulacyjne takie jak FDA czy EMA, które zalecają przeprowadzanie badań w temperaturze 37°C. Niezastosowanie się do tych standardów może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym fałszywych wyników, które mogą wpłynąć na decyzje o dopuszczeniu leku do obrotu oraz jego dalsze zastosowanie kliniczne. Właściwa kontrola warunków badań jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności leków.

Pytanie 37

W wodnym roztworze substancje o odczynie zasadowym (pH>7) dają

A. fenobarbital sodowy

B. chlorowodorek papaweryny

C. kwas askorbinowy

D. bromek amonowy

Papaweryna, amonowy bromek oraz witamina C to substancje, które mają różne właściwości chemiczne i nie wykazują zasadowego odczynu w roztworze wodnym. Papaweryna, będąca alkaloidem, ma pH bliskie neutralnemu, co oznacza, że nie wpływa na podwyższenie pH roztworu. W przypadku amonowego bromku, jest to sól amonowa, która w roztworze wykazuje lekko zasadowy odczyn, jednak nie jest to zgodne z definicją zasadowego pH, które powinno być wyraźnie przekroczone. Witamina C, znana jako kwas askorbinowy, jest silnym kwasem organicznym i ma pH znacznie poniżej 7, co czyni ją nieodpowiednią w kontekście zasadowości. Typowe błędy myślowe prowadzące do pomyłek w tym zagadnieniu mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego charakterystyki substancji chemicznych oraz ich zachowania w wodnym roztworze. Właściwa znajomość chemii tych związków jest kluczowa dla skutecznego ich wykorzystania w farmakoterapii oraz przemysłach związanych z chemią i farmakologią. Przygotowanie leków musi być zgodne z normami, takimi jak Good Manufacturing Practices (GMP), co zapewnia ich odpowiednią jakość i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 38

Z zestawu sprzętu, narzędzi i opakowań niezbędnych do przygotowania leku wybierz taki, który jest konieczny do wytworzenia czopków metodą wylewania?

A. Moździerz, pistel, formy jednorazowe do czopków, torebka apteczna

B. Czopkarka, moździerz, pistel, pudełko do czopków

C. Łaźnia wodna, parownica, bagietka, formy jednorazowe do czopków

D. Łaźnia wodna, moździerz, pistel, pudełko do czopków

Żeby zrobić czopki metodą wylewania, warto mieć pod ręką odpowiednie narzędzia i sprzęt, bo to zapewnia zarówno bezpieczeństwo, jak i skuteczność całego procesu. Na pewno potrzebujesz łaźni wodnej, bo rozpuszczanie składników aktywnych w dobrych temperaturach jest super ważne, żeby nie straciły swoich właściwości. Parownica też się przyda, bo pomaga pozbyć się nadmiaru wody, co jest istotne, żeby składniki były dobrze skoncentrowane. Bagietka to kolejna rzecz, którą warto mieć - pozwala na dokładne mieszanie składników, dzięki czemu masa czopków jest jednorodna. No i pamiętaj o formach jednorazowych do czopków, bo pomagają uzyskać odpowiednie kształty i ułatwiają całe wylewanie. W farmacji korzystanie z takich narzędzi jest zgodne z dobrymi praktykami, bo czystość i precyzja w robieniu leków są super istotne.

Pytanie 39

Lek przygotowany na podstawie zamieszczonej recepty ma postać

R.p.

Magnesii oxydi

Bismuthi subcarbonatis aa 2,0

Lini seminis mac. 50,0

M.f. susp.

D.S. 3 x dziennie łyżkę stołową

A. mieszanki

B. zawiesiny do użytku wewnętrznego

C. emulsji do użytku zewnętrznego

D. maceratu

Wybór emulsji, mieszanki albo maceratu jako formy leku z tej recepty jest nie do końca trafny z kilku powodów. Emulsje to układy, gdzie mamy dwie cieczy, które się nie mieszają, a jedna jest w drugiej rozproszona. Takie rzeczy są głównie stosowane w dermatologii, a nie do użytku wewnętrznego. Mieszanki, chociaż mogą być lekiem, to w tym wypadku nie spełniają wymogów 'M.f. susp.' i w sumie nie są jasno określone w farmakologii. Z drugiej strony, maceraty powstają przez długie namaczanie roślin w cieczy, więc też nie pasują do tej recepty. Dużym błędem jest mylenie rodzajów form farmaceutycznych i ich zastosowania - każdy z tych preparatów ma swoje właściwości i przeznaczenie, więc nie można ich po prostu zamieniać. Zrozumienie różnic między rodzajami leków i ich wykorzystaniem jest naprawdę ważne dla skutecznego leczenia oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 40

W sytuacji, gdy osoba doświadcza zatrzymania krążenia i oddechu, powinieneś przeprowadzić pośredni masaż serca oraz sztuczną wentylację w następującej kolejności:

A. 2 oddechy i 30 uciśnięć mostka

B. 2 oddechy i 10 uciśnięć mostka

C. 1 oddech i 10 uciśnięć mostka

D. 1 oddech i 5 uciśnięć mostka

Prawidłowa odpowiedź to 2 oddechy i 30 uciśnięć mostka, co jest zgodne z aktualnymi wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC) oraz American Heart Association (AHA). W sytuacji zatrzymania krążenia kluczowe jest szybkie i skuteczne wprowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO). U dorosłych pacjentów, zaleca się wykonywanie 30 uciśnięć klatki piersiowej, które mają na celu zapewnienie odpowiedniego przepływu krwi do narządów oraz 2 oddechów, które dostarczają tlenu do płuc. Taka sekwencja jest efektywna w utrzymaniu krążenia mózgowego i zapobieganiu uszkodzeniom tkanek. Ważne jest, aby uciski były wykonywane z odpowiednią częstotliwością (ok. 100-120 uciśnięć na minutę) oraz głębokością (5-6 cm), przy jednoczesnym zachowaniu pełnej elastyczności klatki piersiowej między uciśnięciami. Praktyczne przykłady wskazują, że zastosowanie tej metody w sytuacjach nagłych, takich jak wypadki czy zawały serca, znacznie zwiększa szanse przeżycia pacjenta.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej