Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 22 lipca 2025 06:56
  • Data zakończenia: 22 lipca 2025 07:28

Egzamin zdany!

Wynik: 31/40 punktów (77,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jaką klasę ochronności przypisuje się oprawie oświetleniowej, która nie ma zacisku ochronnego i jest zasilana ze źródła napięcia SELV?

A. 0
B. I
C. II
D. III
Odpowiedź III jest prawidłowa, ponieważ oprawy oświetleniowe, które nie mają zacisku ochronnego i są zasilane źródłem napięcia SELV (Safety Extra Low Voltage), należą do klasy ochronności III. Klasa ta oznacza, że urządzenia są zbudowane w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożenia dla użytkownika, nawet w przypadku awarii. Warto podkreślić, że napięcie SELV nie przekracza 50 V AC lub 120 V DC, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo użytkowania. Przykładem zastosowania opraw oświetleniowych klasy III mogą być lampy LED w miejscach, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z wodą, jak łazienki i baseny. Klasa III jest również zgodna z normami IEC 61140 oraz IEC 60598, które regulują aspekty bezpieczeństwa i projektowania opraw oświetleniowych. Integracja opraw tej klasy w instalacjach elektrycznych nie wymaga dodatkowych środków ochrony przed porażeniem prądem, co ułatwia ich stosowanie w obiektach publicznych oraz w budynkach mieszkalnych.

Pytanie 2

Zgodnie z normą PN-IEC 664-1 dotyczącą klasyfikacji instalacji, minimalna wytrzymałość udarowa urządzeń 230/400 V w I kategorii powinna wynosić

A. 6,0 kV
B. 2,5 kV
C. 1,5 kV
D. 4,0 kV
Wybór wytrzymałości udarowej 2,5 kV, 4,0 kV czy 6,0 kV może wynikać z błędnych założeń co do tego, jakie normy powinny być stosowane w instalacjach elektrycznych. Może się wydawać, że wyższa wytrzymałość oznacza lepszą ochronę przed przepięciami, ale norma PN-IEC 664-1 jasno określa konkretne wartości dla różnych kategorii urządzeń. Jeśli wybierzesz zbyt wysoką wytrzymałość w I kategorii, to tak naprawdę może generować niepotrzebne koszty, które nie przekładają się na większe bezpieczeństwo. Dodatkowo, nadmierne wymagania mogą ograniczać dostępność i wybór sprzętu na rynku, co w efekcie wpływa na innowacyjność. Często też zdarza się, że nie odróżnia się kategorii urządzeń i ich rzeczywistych zastosowań, co jest naprawdę istotne. W praktyce wyższe wartości udarowe są używane w trudniejszych warunkach, jak II kategoria, gdzie ryzyko większych przepięć jest realne. Dlatego ważne, żeby spojrzeć na wymagania dotyczące wytrzymałości udarowej w kontekście konkretnych sytuacji i zagrożeń, żeby podejmować lepsze decyzje projektowe.

Pytanie 3

Przedstawiona na ilustracji wstawka kalibrowa bezpiecznika przeznaczona jest do instalacji o napięciu znamionowym

Ilustracja do pytania
A. co najmniej 500 V i wkładek topikowych o prądzie znamionowym nie przekraczającym 63 A
B. nie wyższym niż 500 V i wkładek topikowych o prądzie znamionowym nie przekraczającym 63 A
C. nie wyższym niż 500 V i wkładek topikowych o prądzie znamionowym co najmniej 63 A
D. co najmniej 500 V i wkładek topikowych o prądzie znamionowym co najmniej 63 A
Wybrana odpowiedź jest poprawna, ponieważ na ilustracji przedstawiona jest wstawka kalibrowa bezpiecznika z oznaczeniami "63 A" oraz "500 V". Te oznaczenia wskazują, że wstawka jest przeznaczona do instalacji, w których napięcie znamionowe nie może przekraczać 500 V oraz dla wkładek topikowych o prądzie znamionowym nie przekraczającym 63 A. W praktyce, zastosowanie odpowiednich bezpieczników jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w systemach elektroenergetycznych oraz ochrony przed przeciążeniem i zwarciem. Standardy takie jak PN-EN 60269, które dotyczą bezpieczników, określają wymagania dotyczące ich instalacji oraz właściwości, co pozwala na ich prawidłowe zastosowanie w różnych warunkach. W przypadku stosowania wyższych napięć lub większych prądów, konieczne jest stosowanie innych typów wkładek, co zwiększa ryzyko uszkodzeń i zagrożeń. Dlatego tak ważne jest, aby podczas wyboru zabezpieczeń kierować się wskazaniami producentów oraz normami branżowymi.

Pytanie 4

Której klasy ogranicznik przepięciowy przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Klasy C
B. Klasy A
C. Klasy D
D. Klasy B
Wybór odpowiedzi z klas A, B, C niestety nie odpowiada rzeczywistym potrzebom ochrony przed przepięciami, jeśli mówimy o ogranicznikach klasy D. Klasa A jest do ochrony sprzętu przed przepięciami z atmosfery, ale to działa przy średnio niskich energiach, więc przy silnych przepięciach to może być za mało. Klasa B, która jest stworzona do ochrony przed przepięciami z zewnątrz, też nie bardzo sobie poradzi w aplikacjach, które mogą dostać nagłe, wysokie przepięcia. Klasa C, mimo że daje jakąś formę ochrony, nie nadaje się do intensywnej ochrony przed przepięciami, jak w przypadku systemów komputerowych czy telekomunikacyjnych. Ważne jest, żeby znać różnice między tymi klasami i ich zastosowania, bo źle dobrane rozwiązanie może skutkować poważnymi uszkodzeniami sprzętu i kosztownymi naprawami. Często ludzie błędnie myślą, że te klasy są równoważne, co prowadzi do zaniżania ryzyka, a to jest naprawdę powszechna pułapka przy projektowaniu systemów ochrony przeciwprzepięciowej.

Pytanie 5

Które urządzenie przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Wyłącznik nadprądowy dwubiegunowy.
B. Czujnik zaniku i kolejności faz.
C. Wyłącznik różnicowoprądowy z członem nadprądowym.
D. Ogranicznik przepięć.
Wyłącznik różnicowoprądowy z członem nadprądowym to urządzenie o kluczowym znaczeniu w systemach elektroenergetycznych, które zapewnia zarówno ochronę przed przeciążeniem, jak i przed porażeniem prądem elektrycznym. Jego charakterystyczne oznaczenia i symbole na obudowie pozwalają na łatwe zidentyfikowanie go wśród innych urządzeń elektrycznych. W praktyce, wyłączniki różnicowoprądowe z członem nadprądowym są często stosowane w instalacjach domowych oraz przemysłowych, gdzie zabezpieczają przed skutkami zwarć i przeciążeń. Zgodnie z normami PN-EN 61008 oraz PN-EN 60947, urządzenia te powinny być stosowane w obwodach, gdzie istnieje ryzyko porażenia prądem, zwłaszcza w pomieszczeniach wilgotnych, jak łazienki czy kuchnie. Regularne testowanie tych wyłączników jest kluczowe dla zapewnienia ich skuteczności. Dobrą praktyką jest również ich instalacja w obwodach, gdzie zasilane są urządzenia o dużym poborze mocy, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia sprzętu i zapewnia bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 6

Który z poniższych jest podstawowym elementem ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach elektrycznych?

A. Bezpiecznik topikowy
B. Wyłącznik nadprądowy
C. Przekaźnik czasowy
D. Wyłącznik różnicowoprądowy
Wyłącznik różnicowoprądowy jest kluczowym komponentem systemu ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach elektrycznych. Jego główną funkcją jest wykrywanie prądów upływowych, które mogą świadczyć o uszkodzeniu izolacji lub innym zagrożeniu dla bezpieczeństwa użytkowników. Gdy wyłącznik różnicowoprądowy wykryje prąd upływowy przekraczający określoną wartość, zazwyczaj 30 mA, natychmiast odłącza zasilanie, co skutecznie zapobiega porażeniu prądem elektrycznym. Jest to szczególnie ważne w miejscach, gdzie użytkownicy mogą mieć kontakt z wodą, np. w łazienkach czy kuchniach. Wyłączniki różnicowoprądowe są zgodne z normami międzynarodowymi, takimi jak IEC 61008 i IEC 61009, oraz stanowią część standardowych wymagań instalacyjnych w wielu krajach. Ich zastosowanie w praktyce pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa eksploatacji instalacji elektrycznych, dlatego są one nieodzownym elementem każdej nowoczesnej instalacji. Poprawna instalacja i regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych są kluczowe dla skutecznej ochrony użytkowników przed skutkami porażenia prądem elektrycznym.

Pytanie 7

Ogranicznik przepięć klasy D, który można zainstalować w systemie elektrycznym o maksymalnym napięciu 1000 V, instaluje się w

A. gniazdach elektrycznych, puszkach w instalacji oraz bezpośrednio w urządzeniach.
B. złączach oraz miejscach, gdzie instalacja wchodzi do budynku z systemem piorunochronnym, zasilanego z linii napowietrznej.
C. niskonapięciowych liniach elektroenergetycznych.
D. rozgałęzieniach systemu elektrycznego w budynku oraz w rozdzielnicach dla mieszkań.
Wybór montażu ogranicznika przepięć w rozgałęzieniach instalacji elektrycznej czy w rozdzielnicach nie jest optymalnym rozwiązaniem, gdyż te miejsca są zbyt daleko od rzeczywistych punktów użycia urządzeń, które wymagają ochrony. Oczywiście, ważne jest zabezpieczenie całej instalacji, ale ograniczniki powinny być stosowane tam, gdzie mogą efektywnie działać, czyli blisko urządzeń. Linia elektroenergetyczna niskiego napięcia to również niewłaściwe miejsce dla ograniczników klasy D, ponieważ ich zadaniem jest ochrona konkretnych urządzeń, a nie samej infrastruktury zasilającej. Wprowadzenie ich do gniazd wtyczkowych, puszek w instalacji czy urządzeń bezpośrednio zapewnia ochronę przed przepięciami w momencie ich wystąpienia, co jest kluczowe w kontekście współczesnych instalacji elektrycznych, które często zasilają wrażliwe na zakłócenia elektroniki. Instalowanie ograniczników w złączach i miejscach wprowadzenia instalacji do budynku, szczególnie w obiektach z instalacją piorunochronną, może nie zapewnić wystarczającej ochrony, gdyż wyładowania atmosferyczne mogą zjawiskowo obciążać instalację. Z tego względu przy planowaniu i wykonaniu instalacji elektrycznych kluczowe jest dobre rozumienie zasad działania ograniczników przepięć oraz ich prawidłowe umiejscowienie zgodnie z normami i zaleceniami branżowymi.

Pytanie 8

Podczas wymiany uszkodzonego gniazda wtykowego w instalacji podtynkowej, prowadzonej w rurach karbowanych, zauważono, że w wyniku poluzowania zacisku, izolacja jednego z przewodów na długości kilku centymetrów straciła swoją elastyczność i zmieniła kolor. Jak powinno się naprawić to uszkodzenie?

A. Nałożyć gumowy wąż na uszkodzoną izolację przewodu
B. Wymienić uszkodzony przewód na nowy o takim samym przekroju
C. Polakierować uszkodzoną izolację przewodu
D. Wymienić wszystkie przewody na nowe o większym przekroju
Wymiana uszkodzonego przewodu na nowy o takim samym przekroju jest prawidłowym rozwiązaniem, ponieważ uszkodzenie izolacji przewodu może prowadzić do poważnych zagrożeń, takich jak zwarcia, przegrzewanie się oraz porażenia prądem. Przewody elektryczne muszą spełniać określone normy techniczne, a ich izolacja powinna być w dobrym stanie, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowania instalacji. W przypadku uszkodzenia izolacji, jak w tym przypadku, zaleca się wymianę całego przewodu, aby uniknąć ryzyka. Przykład zastosowania tej zasady można znaleźć w przepisach elektrycznych, takich jak normy PN-IEC dotyczące instalacji elektrycznych. Warto również pamiętać o tym, że przewody o różnym przekroju mają różne właściwości prądowe, co oznacza, że wymiana na przewód o innym przekroju może prowadzić do przekroczenia dopuszczalnych obciążeń prądowych. Dobrą praktyką w takich sytuacjach jest również przeprowadzenie przeglądu całej instalacji, aby zidentyfikować inne potencjalne problemy.

Pytanie 9

W jaki sposób realizowana jest ochrona przed porażeniem elektrycznym poprzez dotyk pośredni w oprawie oświetleniowej drugiej klasy ochronności działającej w sieci TN-S?

A. Połączenie obudowy z przewodem ochronnym sieci
B. Zasilanie z transformatora izolacyjnego
C. Użycie napięcia zasilania o zmniejszonej wartości
D. Zastosowanie podwójnej warstwy izolacji
Zastosowanie podwójnej warstwy izolacji jest kluczowym elementem ochrony przeciwporażeniowej w oprawach oświetleniowych klasy II, które nie wymagają przewodu ochronnego. W tego typu rozwiązaniach, sprzęt jest projektowany w taki sposób, aby minimalizować ryzyko porażenia prądem elektrycznym, poprzez wprowadzenie dodatkowej warstwy izolacyjnej, która skutecznie odseparowuje części przewodzące od części, które mogą być dotykane przez użytkowników. Przykładem może być wykorzystanie materiałów izolacyjnych o wysokiej wytrzymałości, które są odporne na działanie wysokiej temperatury oraz wilgoci, co jest istotne w kontekście opraw oświetleniowych stosowanych w różnych warunkach atmosferycznych. W praktyce, urządzenia spełniające normy IEC 61140 oraz IEC 60598-1, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników, korzystają z tej technologii, a jej zastosowanie jest powszechnie zalecane w branży elektrycznej, co przekłada się na redukcję ryzyka wypadków związanych z porażeniem prądem.

Pytanie 10

Co powoduje zwęglenie izolacji na końcu przewodu fazowego blisko zacisku w puszce rozgałęźnej?

A. Zbyt wysoka wartość prądu długotrwałego
B. Zbyt mały przekrój użytego przewodu
C. Wzrost napięcia zasilającego spowodowany przepięciem
D. Poluzowanie śruby mocującej w puszce
Poluzowanie się śruby dociskowej w puszce rozgałęźnej jest jedną z najczęstszych przyczyn zwęglenia izolacji na końcu przewodu fazowego. Kiedy śruba mocująca luzuje się, może to prowadzić do niewłaściwego kontaktu elektrycznego, co powoduje wzrost oporu na styku. W wyniku tego oporu generowane jest ciepło, które może spalić izolację przewodu, prowadząc do zwęglenia. Praktyczne przykłady wskazują, że regularne przeglądy instalacji elektrycznych oraz zastosowanie odpowiednich narzędzi do prawidłowego dokręcania połączeń są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa. W standardach branżowych, takich jak PN-IEC 60364, zwraca się uwagę na konieczność stosowania wysokiej jakości materiałów oraz odpowiednich technik montażu, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia takich problemów. Dobrą praktyką jest także oznaczanie i dokumentowanie przeprowadzonych kontroli oraz konserwacji połączeń, co sprzyja długoterminowemu bezpieczeństwu użytkowania instalacji elektrycznej.

Pytanie 11

Jaki parametr trójfazowego gniazda wtyczkowego jest określany symbolem IP20?

A. Stopień zabezpieczenia przed dostępem ciał stałych oraz wody
B. Najwyższą temperaturę otoczenia podczas eksploatacji
C. Klasę ochronności przed porażeniem energią elektryczną
D. Minimalny przekrój przewodów podłączonych do zacisków
Symbol IP20 mówi nam o tym, jak dobrze urządzenia elektryczne są chronione przed różnymi rzeczami, jak np. kurz i woda. W praktyce oznacza to, że urządzenie jest ok, jeśli chodzi o duże obiekty (czyli te, które mają więcej niż 12,5 mm), ale niestety nie ma żadnej ochrony przed wodą. To jest ważne, zwłaszcza gdy myślimy o tym, gdzie te urządzenia będą używane. Na przykład gniazdka w biurze – nie jesteśmy tam narażeni na wodę, ale dobrze, że są zbudowane tak, żeby nikt nie mógł łatwo zajrzeć do środka. Fajnie, że istnieją standardy IEC 60529, bo dzięki nim można lepiej dobierać urządzenia do konkretnych miejsc, zwłaszcza tam, gdzie bezpieczeństwo elektryczne to mega ważna sprawa.

Pytanie 12

Przeciążenie w instalacji elektrycznej polega na

A. przekroczeniu maksymalnego prądu znamionowego instalacji.
B. bezpośrednim połączeniu dwóch faz w systemie.
C. nagłym wzroście napięcia elektrycznego w sieci powyżej wartości nominalnej.
D. wystąpieniu w instalacji fali przepięciowej spowodowanej wyładowaniem atmosferycznym.
Przeciążenie instalacji elektrycznej polega na przekroczeniu prądu znamionowego, co ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i funkcjonowania systemów elektrycznych. Prąd znamionowy to maksymalny prąd, jaki instalacja lub urządzenie może bezpiecznie przewodzić bez ryzyka uszkodzenia. Przekroczenie tej wartości może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co z kolei może skutkować uszkodzeniem izolacji, a w skrajnych przypadkach nawet pożarem. Dlatego tak ważne jest, aby projektując instalację elektryczną, odpowiednio dobrać przekroje przewodów oraz zabezpieczenia, takie jak bezpieczniki czy wyłączniki różnicowoprądowe, które chronią przed skutkami przeciążenia. W praktyce, w przypadku zakupu nowych urządzeń elektrycznych, należy zwracać uwagę na ich moc i prąd znamionowy, aby uniknąć przeciążenia instalacji. Przykładowo, jeżeli w danym obwodzie zainstalowane są urządzenia, których łączna moc przekracza wartość znamionową obwodu, może to prowadzić do poważnych problemów z bezpieczeństwem elektrycznym.

Pytanie 13

Z jakiego rodzaju metalu oraz w jakiej formie produkowane są żyły przewodu YDYp 4×1,5 mm2?

A. Z aluminium w formie linki
B. Z miedzi w formie drutu
C. Z miedzi w formie linki
D. Z aluminium w formie drutu
Żyły w przewodzie YDYp 4×1,5 mm² są z miedzi, co jest standardem w branży elektrycznej. Miedź jest super, bo dobrze przewodzi prąd, dlatego właśnie się ją najczęściej wybiera do instalacji elektrycznych. W przypadku YDYp, jego druciana konstrukcja daje sporo elastyczności, co ułatwia robienie instalacji, zwłaszcza tam, gdzie jest ciasno. Te przewody można spotkać w budownictwie, szczególnie przy instalacjach oświetleniowych i systemach zasilających. Zgodnie z normą PN-EN 60228, miedziane przewody mają dokładnie określone parametry, co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność. Na przykład, YDYp 4×1,5 mm² świetnie sprawdza się w oświetleniu w domach, gdzie trzeba mieć na uwadze zabezpieczenia przed przeciążeniem i zwarciem.

Pytanie 14

Jaki stopień ochrony powinno mieć urządzenie, które jest odporne na działanie wody zalewającej obudowę z każdej strony?

A. IPX5
B. IPX4
C. IPX3
D. IPX2
Stopień ochrony IPX5 oznacza, że urządzenie jest odporne na strumienie wody z dowolnego kierunku, co czyni je odpowiednim do użytku w warunkach, gdzie może być narażone na wody strugą. W praktyce, urządzenia o tym stopniu ochrony mogą być stosowane w różnych zastosowaniach, na przykład w oświetleniu zewnętrznym, sprzęcie audio w plenerze, czy urządzeniach wykorzystywanych w środowiskach przemysłowych, gdzie mogą być narażone na zachlapanie wodą. Zrozumienie klas ochrony IP jest kluczowe dla zapewnienia trwałości i niezawodności urządzeń, a także dla zachowania bezpieczeństwa użytkowników. Standardy, takie jak IEC 60529, definiują te klasyfikacje, pomagając producentom i użytkownikom w doborze sprzętu odpowiedniego do specyficznych warunków eksploatacji. Dlatego znajomość stopni ochrony IP, w tym IPX5, jest istotna dla inżynierów, projektantów i techników, którzy pracują nad rozwiązaniami odpornymi na czynniki zewnętrzne.

Pytanie 15

Które z poniższych parametrów technicznych odnoszą się do przekaźnika bistabilnego?

A. Napięcie znamionowe, znamionowy prąd różnicowy zadziałania, prąd znamionowy ciągły, obciążalność zwarciowa, częstotliwość znamionowa, liczba biegunów
B. Napięcie zasilania, prąd obciążenia, wartość prądu impulsu sterującego, opóźnienie zadziałania, sygnalizacja załączenia
C. Liczba biegunów, rodzaj charakterystyki, prąd znamionowy, szerokość w modułach
D. Typ modułu, zakres zliczania, rodzaj wyjścia, parametry wyjścia, napięcie zasilania, tryby pracy licznika
Przekaźnik bistabilny to element automatyki, który po zadziałaniu przechodzi w stan, w którym pozostaje do momentu ponownego zadziałania. Parametry techniczne, takie jak napięcie zasilania, prąd obciążenia, wartość prądu impulsu sterującego, opóźnienie zadziałania oraz sygnalizacja załączenia, są kluczowe dla jego prawidłowego funkcjonowania. Napięcie zasilania określa, jakie napięcie musi być dostarczone do przekaźnika, aby mógł on prawidłowo działać. Prąd obciążenia to maksymalny prąd, który może przechodzić przez styk przekaźnika, co jest istotne przy doborze urządzenia do konkretnych aplikacji. Wartość prądu impulsu sterującego wskazuje, jaki prąd jest potrzebny do zmiany stanu przekaźnika i jest kluczowa dla jego efektywności. Opóźnienie zadziałania pozwala na określenie czasu reakcji, co jest istotne w aplikacjach wymagających precyzyjnego sterowania. Sygnalizacja załączenia informuje użytkownika o stanie przekaźnika, co ma znaczenie w kontekście bezpieczeństwa i diagnostyki. Przykładowo, w systemach automatyki budynkowej, przekaźniki bistabilne mogą być używane do kontroli oświetlenia oraz zarządzania innymi urządzeniami, co czyni je niezbędnymi w inteligentnych instalacjach. Zrozumienie tych parametrów jest kluczowe dla projektowania i wdrażania systemów automatyki zgodnych z obowiązującymi standardami branżowymi.

Pytanie 16

Jakie narzędzia trzeba przygotować do wyznaczenia miejsca na zainstalowanie rozdzielnicy podtynkowej w ścianie murowanej?

A. Sznurek traserski, młotek, punktak
B. Przymiar kreskowy, ołówek traserski, rysik
C. Przymiar taśmowy, poziomnica, ołówek traserski
D. Rysik, kątownik, punktak, młotek
Poprawna odpowiedź to przymiar taśmowy, poziomnica oraz ołówek traserski. Te narzędzia są kluczowe w procesie trasowania, ponieważ zapewniają precyzję oraz dokładność wymagane przy montażu rozdzielnicy podtynkowej. Przymiar taśmowy pozwala na dokładne mierzenie odległości i wyznaczanie miejsca, gdzie rozdzielnica powinna być umiejscowiona. Poziomnica jest niezbędna do sprawdzenia, czy zamontowana rozdzielnica jest w idealnej pozycji, co ma kluczowe znaczenie dla dalszych prac instalacyjnych. Ołówek traserski umożliwia zaznaczenie punktów na ścianie, co ułatwia przeniesienie wymiarów na materiał budowlany. Standardy branżowe podkreślają znaczenie precyzyjnego pomiaru w instalacjach elektrycznych, co bezpośrednio przekłada się na bezpieczeństwo oraz funkcjonalność całego systemu. Użycie tych narzędzi w odpowiednich technikach trasowania, takich jak wyznaczanie pionów i poziomów, zapewnia, że instalacja będzie zgodna z normami budowlanymi i elektrycznymi, co jest kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 17

Na przyrządzie ustawionym na zakres 300 V zmierzono napięcie w sieci, które wynosi 230 V. Do wykonania pomiaru zastosowano miernik analogowy o dokładności w klasie 1,5. Jaki jest błąd bezwzględny uzyskanego pomiaru?

A. ± 4,50 V
B. ± 4,30 V
C. ± 4,60 V
D. ± 4,40 V
Poprawna odpowiedź to ± 4,50 V, co wynika z zastosowania wzoru do obliczania błędu bezwzględnego pomiaru. Klasa dokładności miernika analogowego oznacza, że maksymalny błąd pomiarowy wynosi 1,5% zakresu pomiarowego. W przypadku zakresu 300 V, maksymalny błąd obliczamy jako 1,5% z 300 V, co daje 4,5 V. To oznacza, że rzeczywisty wynik pomiaru napięcia sieciowego 230 V może różnić się od wartości rzeczywistej o maksymalnie ± 4,50 V. Praktyczne zastosowanie tego typu pomiarów związane jest z zapewnieniem bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych oraz monitorowaniem ich parametrów, co jest kluczowe dla efektywnego zarządzania energią. W branży elektrycznej stosuje się różne klasy dokładności w zależności od wymaganych precyzji pomiarów, dlatego zrozumienie tych standardów jest niezbędne dla inżynierów i techników zajmujących się systemami zasilania. Odpowiednia interpretacja wyników pomiarów, z uwzględnieniem błędów, ma fundamentalne znaczenie dla analizy i diagnozowania układów elektrycznych.

Pytanie 18

Który z rodzajów kabli ma zewnętrzną osłonę wykonaną z polwinitu?

A. LgY
B. YADY
C. DYt
D. XzTKMXpw
Typ przewodu YADY jest powszechnie stosowany w instalacjach elektrycznych, a jego charakterystyczną cechą jest powłoka zewnętrzna wykonana z polwinitu (PVC). Polwinit jest materiałem o wysokiej odporności na działanie czynników atmosferycznych oraz chemicznych, dzięki czemu przewody tego typu znajdują zastosowanie zarówno w instalacjach wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Stosuje się je w budownictwie, w infrastrukturze przemysłowej oraz w systemach automatyki. Przewody YADY charakteryzują się także elastycznością, co ułatwia ich instalację w trudnodostępnych miejscach. Zgodnie z normami PN-EN 50525, przewody te mogą być używane do zasilania urządzeń elektrycznych, a ich budowa zapewnia odpowiednią izolację oraz bezpieczeństwo użytkowania. Warto również zwrócić uwagę na specyfikację dostosowaną do różnych warunków pracy, co czyni je uniwersalnym rozwiązaniem w wielu branżach.

Pytanie 19

Która z poniższych czynności jest częścią oględzin przy konserwacji wirnika silnika komutatorowego?

A. Pomiar rezystancji izolacji
B. Weryfikacja braku zwarć międzyzwojowych
C. Sprawdzenie kondycji wycinków komutatora
D. Wyważanie
Sprawdzenie stanu wycinków komutatora jest kluczowym działaniem podczas oględzin wirnika silnika komutatorowego, ponieważ komutator pełni istotną rolę w zapewnieniu właściwego funkcjonowania silnika. Wycinki komutatora, będące elementami stykowymi, muszą mieć odpowiednią jakość powierzchni, aby zapewnić dobre połączenie elektryczne z węglowymi szczotkami. Ich zużycie, pęknięcia czy zanieczyszczenia mogą prowadzić do zwiększonego oporu elektrycznego, co w efekcie może powodować przegrzewanie się silnika oraz obniżenie jego wydajności. Kontrola stanu wycinków powinna obejmować ocenę ich grubości, stanu powierzchni oraz ewentualnych uszkodzeń. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości, zaleca się wymianę wycinków komutatora, co jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi. Działania te pomagają utrzymać silnik w dobrej kondycji i wydłużają jego żywotność, dlatego regularne przeglądy są niezwykle istotne w kontekście konserwacji maszyn elektrycznych.

Pytanie 20

Na podstawie danych z tabliczki znamionowej wyłącznika różnicowoprądowego zebrano informacje: IN25 A; IΔN0,030 A; 230 V~; Im 1000 A. Jakie obciążenie prądowe może wytrzymać ten wyłącznik w trybie ciągłym?

A. 230 A
B. 0,03 A
C. 25 A
D. 1000 A
Wyłącznik różnicowoprądowy, na podstawie odczytanej tabliczki znamionowej, ma oznaczone wartości prądów znamionowych, które są kluczowe dla jego zastosowania. Wartość IN (25 A) oznacza maksymalne obciążenie prądowe, które wyłącznik może bezpiecznie obsługiwać w trybie ciągłym. Przyjmując tę wartość jako podstawę, możemy określić, że wyłącznik ten może być używany w instalacjach elektrycznych, gdzie wartość obciążenia nie przekracza 25 A. Przykładowo, w zastosowaniach domowych, takich jak zasilanie urządzeń o mniejszym poborze mocy, np. oświetlenia LED czy małych urządzeń AGD, wyłącznik różnicowoprądowy o takim nominale będzie odpowiedni. Ważne jest również, aby podczas projektowania instalacji elektrycznej uwzględnić przepisy normatywne, takie jak PN-IEC 61008-1, które określają wymagania dla tych urządzeń, co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 21

Który z poniższych przewodów jest przeznaczony do stosowania na zewnątrz budynków?

A. YDY
B. YKY
C. NYM
D. LNY
Wybór przewodów do zastosowań zewnętrznych wymaga zrozumienia, jakie właściwości powinny one posiadać. Przewód YDY, pomimo że jest powszechnie stosowany w instalacjach elektrycznych, nie jest przeznaczony do użytku na zewnątrz budynków ze względu na brak odpowiedniej ochrony przed czynnikami atmosferycznymi. Przewody tego typu są głównie stosowane wewnątrz budynków, gdzie nie są narażone na deszcz, słońce czy zmiany temperatur. Podobna sytuacja dotyczy przewodu LNY, który również nie posiada powłoki ochronnej przystosowanej do użytku zewnętrznego. Natomiast przewód NYM, choć bardziej odporny niż YDY, nadal nie spełnia wszystkich wymagań, które stawia się przewodom przeznaczonym do pracy na zewnątrz. NYM jest często stosowany w pomieszczeniach zamkniętych lub suchych, a jego użycie na zewnątrz wymaga dodatkowej ochrony. Typowym błędem jest zakładanie, że wszystkie przewody polwinitowe mają podobną odporność na warunki atmosferyczne, co nie jest prawdą. Wybierając przewody do użytku zewnętrznego, należy zwrócić uwagę na ich specyfikacje techniczne oraz zgodność z normami, które precyzują ich odporność na czynniki zewnętrzne. Dlatego tak ważne jest, aby dokładnie analizować właściwości przewodów przed ich zastosowaniem w instalacjach zewnętrznych.

Pytanie 22

Jakie oznaczenia oraz jaka minimalna wartość prądu znamionowego powinna mieć wkładka topikowa do ochrony przewodów przed skutkami zwarć i przeciążeń w obwodzie jednofazowego grzejnika rezystancyjnego o danych znamionowych: Pn = 3 kW, Un = 230 V?

A. gB 20 A
B. aM 20 A
C. gG 16 A
D. aR 16 A
Wkładka topikowa gG 16 A jest odpowiednia dla obwodu jednofazowego grzejnika rezystancyjnego o mocy 3 kW przy napięciu znamionowym 230 V. Obliczając wartość prądu znamionowego, stosujemy wzór: I = P / U, gdzie P to moc, a U to napięcie. W tym przypadku: I = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wybór wkładki gG 16 A jest uzasadniony, ponieważ jest ona przeznaczona do zabezpieczania obwodów przed przeciążeniem oraz zwarciem, a jej wartość znamionowa (16 A) zapewnia odpowiednią margines dla ewentualnych chwilowych wzrostów prądu, które mogą wystąpić przy rozruchu grzejnika. Zastosowanie wkładek gG w instalacjach domowych jest zgodne z normami IEC 60269, które podkreślają ich właściwości ochronne i dostosowanie do obciążeń rezystancyjnych. W praktyce wkładki gG są często stosowane w systemach zasilania urządzeń grzewczych, co czyni je idealnym wyborem w tym przypadku.

Pytanie 23

Które z podanych wskazówek nie odnosi się do realizacji nowych instalacji elektrycznych w lokalach mieszkalnych?

A. Obwody oświetleniowe należy oddzielić od gniazd wtykowych
B. Odbiorniki o dużej mocy powinny być zasilane z osobnych obwodów
C. Gniazda wtykowe w każdym pomieszczeniu powinny pochodzić z wydzielonego obwodu
D. Gniazda wtykowe w kuchni powinny być podłączane do oddzielnego obwodu
Wymienione zależności, które sugerują różne podejścia do instalacji elektrycznych w pomieszczeniach mieszkalnych, mogą wydawać się rozsądne, jednak w rzeczywistości opierają się na błędnych założeniach. Na przykład, zasilanie gniazd wtykowych w kuchni z osobnego obwodu jest praktyką zalecaną ze względu na konieczność obsługi urządzeń o dużym poborze mocy, takich jak kuchenki czy zmywarki. Odbiorniki dużej mocy powinny być zasilane z wydzielonych obwodów, aby zapobiec przeciążeniom i zwiększyć bezpieczeństwo użytkowania. Oddzielenie obwodów oświetleniowych od gniazd wtykowych również ma swoje uzasadnienie, ponieważ pozwala na niezależne zarządzanie oświetleniem i zasilaniem urządzeń, co w praktyce ułatwia diagnostykę i naprawy awarii. Z perspektywy normatywnej, wszystkie te podejścia są zgodne z europejskimi standardami bezpieczeństwa instalacji elektrycznych, które mają na celu minimalizację ryzyka związanego z użytkowaniem energii elektrycznej. Błędne wnioski wynikają często z niepełnego zrozumienia zasad projektowania instalacji elektrycznych i mogą prowadzić do sytuacji niebezpiecznych, takich jak przeciążenia, które w skrajnych przypadkach mogą skutkować pożarami. Dlatego tak ważne jest, aby przestrzegać sprawdzonych zasad i standardów, aby zapewnić zarówno komfort, jak i bezpieczeństwo użytkowników instalacji elektrycznych.

Pytanie 24

Jaką maksymalną rezystancję uziemienia należy zastosować dla odbiornika w sieci TT, aby wyłącznik różnicowoprądowy o prądzie różnicowym 300 mA zapewniał skuteczną ochronę przed porażeniem w przypadku uszkodzenia izolacji, przy założeniu, że dopuszczalne napięcie dotykowe wynosi 50 V?

A. 1,3 Ω
B. 6,0 Ω
C. 766,7 Ω
D. 166,7 Ω
Odpowiedź 166,7 Ω jest prawidłowa, ponieważ określa maksymalną wartość rezystancji uziemienia, która zapewnia skuteczną ochronę przed porażeniem elektrycznym w systemie TT. W układzie tym, przy zastosowaniu wyłącznika różnicowoprądowego o znamionowym prądzie różnicowym 300 mA oraz długotrwale dopuszczalnym napięciu dotykowym wynoszącym 50 V, stosuje się wzór: Rmax = U / I, gdzie U to wartość napięcia dotykowego, a I to prąd różnicowy. Podstawiając wartości, otrzymujemy Rmax = 50 V / 0,3 A = 166,67 Ω, co zaokrąglamy do 166,7 Ω. W praktyce, przestrzeganie tego ograniczenia pozwala na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia niebezpiecznych napięć dotykowych w przypadku uszkodzenia izolacji. Wiele norm, takich jak PN-EN 61008 i PN-EN 61140, wskazuje na konieczność przeprowadzania takich obliczeń, co potwierdza ich znaczenie w pracy projektantów instalacji elektrycznych. W związku z tym, odpowiednia wartość rezystancji uziemienia w systemie TT jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników i ochrony przed skutkami porażenia elektrycznego.

Pytanie 25

Podczas montażu instalacji elektrycznej w pomieszczeniach wilgotnych, należy zastosować gniazda wtykowe o minimalnym stopniu ochrony

A. IP33
B. IP55
C. IP44
D. IP20
Wybór właściwego stopnia ochrony IP jest kluczowym elementem przy projektowaniu instalacji elektrycznych, zwłaszcza w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności. Odpowiedzi sugerujące stopień ochrony niższy niż IP44, takie jak IP20 czy IP33, nie spełniają wymagań dla pomieszczeń wilgotnych. IP20 oznacza ochronę przed ciałami obcymi o średnicy większej niż 12,5 mm i brak ochrony przed wodą, co czyni je zupełnie nieodpowiednimi dla wilgotnych środowisk. Podobnie IP33, chociaż zapewnia pewną ochronę przed bryzgami wody pod kątem do 60 stopni, nie gwarantuje pełnej ochrony w warunkach, gdzie woda może pochodzić z różnych kierunków. Odpowiedź IP55, choć oferuje lepszą ochronę niż wymagana minimalna, jest często stosowana w bardziej wymagających środowiskach, np. na zewnątrz, gdzie wymagana jest zwiększona odporność na kurz i wodę. Wybór odpowiedniego stopnia ochrony jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa i trwałości instalacji, dlatego warto być świadomym nie tylko wymogów minimalnych, ale i specyficznych warunków pracy urządzeń, aby unikać niepotrzebnych kosztów i zagrożeń związanych z nieodpowiednimi komponentami.

Pytanie 26

W celu naprawy kabla przyłączeniowego, który został uszkodzony podczas prac ziemnych i został ułożony bez zapasu, potrzebne są

A. odcinek kabla zakończony głowicami
B. dwie mufy kablowe i odcinek kabla
C. odcinek kabla oraz zgrzewarka
D. mufa rozgałęźna oraz odcinek kabla
Odpowiedź, która wskazuje na użycie dwóch muf kablowych i odcinka kabla, jest prawidłowa, ponieważ podczas naprawy uszkodzonego kabla przyłączeniowego, kluczowe jest zapewnienie odpowiedniego połączenia i izolacji. Mufy kablowe pozwalają na skuteczne połączenie dwóch odcinków kabla, co jest szczególnie istotne w przypadku, gdy uszkodzenie występuje w obrębie zasięgu istniejącego kabla. Dwie mufy są potrzebne, aby połączyć nowy odcinek kabla z istniejącymi końcami kabla, co zapewnia, że cała instalacja będzie pracować prawidłowo. Praktycznym przykładem zastosowania tego rozwiązania może być sytuacja, w której kabel został uszkodzony przez maszynę budowlaną. W takim przypadku profesjonalne podejście obejmuje nie tylko wymianę uszkodzonego odcinka, ale również użycie muf w celu zapewnienia wodoodporności i ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi. Zgodnie z normami IEC 60502 oraz PN-EN 50393, stosowanie muf kablowych w połączeniach kablowych jest standardową praktyką, co dodatkowo potwierdza słuszność tego rozwiązania.

Pytanie 27

W instalacjach elektrycznych w budynkach mieszkalnych o napięciu 230 V nie wolno używać opraw oświetleniowych zrealizowanych w klasie ochrony

A. 0
B. III
C. I
D. II
Odpowiedź 0 jest prawidłowa, ponieważ oprawy oświetleniowe w klasie ochronności 0 nie mają żadnego zabezpieczenia przed porażeniem elektrycznym. W instalacjach elektrycznych o napięciu 230 V, które są powszechnie stosowane w mieszkaniach, użycie opraw klasy 0 stwarza poważne ryzyko dla użytkowników. Oprawy te nie są wyposażone w żadne izolacje ani mechanizmy, które mogłyby zapobiec kontaktowi z częściami naładowanymi prądem. Przykładem zastosowania standardów bezpieczeństwa jest norma PN-HD 60364, która określa wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem elektrycznym oraz klasyfikację urządzeń. W codziennym użytkowaniu, stosowanie opraw oświetleniowych klasy II, które posiadają dodatkowe źródła izolacji, jest kluczowe, aby zapewnić bezpieczeństwo w przypadku awarii. Właściwe dobieranie opraw oświetleniowych zgodnie z ich klasą ochronności ma na celu minimalizację ryzyka porażenia elektrycznego oraz poprawę ogólnego bezpieczeństwa instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych.

Pytanie 28

Jakiego wyłącznika nadprądowego powinno się zastosować do ochrony obwodu jednofazowego instalacji elektrycznej z napięciem 230 V, który zasila grzejnik oporowy o mocy 1600 W?

A. B10
B. B16
C. C16
D. C10
Odpowiedź B10 jest prawidłowa, ponieważ wyłącznik nadprądowy B10 jest odpowiedni dla obwodów z obciążeniem wytrzymującym do 10 A. W przypadku grzejnika oporowego o mocy 1600 W przy napięciu 230 V, prąd wynosi około 6,96 A (P = U × I, więc I = P/U = 1600 W / 230 V). Użycie wyłącznika B10 zapewnia odpowiednie zabezpieczenie przed przeciążeniem, ponieważ jego prąd znamionowy jest dostosowany do obwodów o mniejszych obciążeniach. Dodatkowo, wyłączniki typu B są stosowane w instalacjach domowych z urządzeniami o niewielkich prądach rozruchowych. Przy wyborze odpowiedniego wyłącznika warto kierować się także normami IEC 60898 oraz dobrymi praktykami związanymi z projektowaniem instalacji elektrycznych, które sugerują, że dla grzejników elektrycznych z oporem, wyłącznik powinien chronić przed przeciążeniem i zwarciem, zachowując margines bezpieczeństwa. Przykładem odpowiedniego zastosowania B10 mogą być obwody zasilające niewielkie odbiorniki energii, co pozwala na ich bezpieczne użytkowanie.

Pytanie 29

Jakiego łącznika używa się do zarządzania oświetleniem w klatce schodowej przy zastosowaniu automatu schodowego?

A. Schodowego
B. Dzwonkowego
C. Krzyżowego
D. Hotelowego
Odpowiedź 'dzwonkowy' jest poprawna, ponieważ w systemach oświetlenia klatki schodowej zastosowanie automatu schodowego wymaga łącznika, który umożliwia sterowanie oświetleniem w sposób wygodny i funkcjonalny. Łącznik dzwonkowy, w przeciwieństwie do innych typów łączników, takich jak krzyżowy czy hotelowy, jest zaprojektowany do pracy w obwodach, gdzie nie tylko jedno źródło światła jest sterowane z jednego miejsca. Dzięki temu, można w prosty sposób włączać i wyłączać światło z różnych lokalizacji. Przykładowo, w przypadku klatki schodowej, można zainstalować łącznik dzwonkowy na każdym piętrze, co pozwala na wygodne sterowanie oświetleniem bez potrzeby schodzenia na dół. Dodatkowo, zgodnie z normami PN-EN 60669-1, stosowanie odpowiednich łączników w takich miejscach jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz komfortu użytkowania. W przypadku automatu schodowego, który automatycznie wyłącza światło po pewnym czasie, łącznik dzwonkowy zapewnia efektywne i oszczędne rozwiązanie, idealne do podświetlania klatek schodowych i innych korytarzy.

Pytanie 30

W przypadku układu elektrycznego, w którym z jednego punktu zasilane są przynajmniej dwie wewnętrzne linie zasilające, konieczne jest zastosowanie

A. rozdzielnicę główną
B. instalacje odbiorcze
C. przyłącze
D. złącze
Przyłącze, choć często mylone z złączem, pełni inną funkcję w systemie elektroenergetycznym. Przyłącze odnosi się do punktu, w którym instalacja elektryczna łączy się z siecią energetyczną. Jest to miejsce, gdzie energia elektryczna dostarczana jest do budynku, a nie element, który zarządza rozdzieleniem energii na kilka obwodów. W konsekwencji, przyłącze nie spełnia roli rozdzielnika dla linii wewnętrznych. Rozdzielnica główna, z kolei, jest odpowiedzialna za dystrybucję energii elektrycznej do różnych obwodów w instalacji, ale nie jest bezpośrednio przeznaczona do łączenia wielu linii zasilających w jednym punkcie, jak ma to miejsce w przypadku złącza. Instalacje odbiorcze również nie są właściwą odpowiedzią, gdyż odnosi się to do urządzeń, które pobierają energię elektryczną z sieci, takich jak oświetlenie czy urządzenia domowe. Błędne zrozumienie funkcji tych elementów może prowadzić do nieefektywnych lub niebezpiecznych rozwiązań w instalacji, dlatego istotne jest zrozumienie różnicy między złączem a innymi komponentami systemu elektroenergetycznego. Właściwe rozpoznanie funkcji złącz i innych elementów jest kluczowe dla bezpieczeństwa oraz efektywności każdej instalacji elektrycznej.

Pytanie 31

Jaką metodę należy zastosować do bezpośredniego pomiaru rezystancji przewodów?

A. watomierz oraz amperomierz
B. analogowy omomierz
C. amperomierz oraz woltomierz
D. cyfrowy watomierz
Omomierz analogowy jest specjalistycznym narzędziem pomiarowym, które pozwala na dokładne mierzenie rezystancji przewodów. Jego działanie opiera się na zastosowaniu prądu stałego, który przepływa przez przewód, a następnie mierzy spadek napięcia. W oparciu o te dane oblicza się wartość rezystancji zgodnie z prawem Ohma, które mówi, że R = U/I, gdzie R to rezystancja, U to napięcie, a I to natężenie prądu. W praktyce omomierze są często wykorzystywane do lokalizacji i diagnozy usterek w instalacjach elektrycznych, oceny stanu przewodów w urządzeniach oraz podczas wykonywania przeglądów technicznych. Stosowanie omomierza analogowego ma swoje zalety, takie jak prostota obsługi oraz bezpośrednie odczyty na skali, co może być korzystne w przypadku szybkich pomiarów. Dobrym przykładem zastosowania omomierza jest kontrola przewodów uziemiających, gdzie niska rezystancja jest kluczowa dla bezpieczeństwa systemów elektrycznych, co jest zgodne z normami PN-EN 62305 dotyczącymi ochrony odgromowej i uziemień.

Pytanie 32

Warunkiem automatycznego odłączenia zasilania w systemach typu TN jest relacja (UO - napięcie nominalne w V; Ia - wartość prądu w A, zapewniająca natychmiastowe, automatyczne zadziałanie urządzenia ochronnego; Zs - impedancja pętli zwarciowej w Ω)

A. UO > Zs ∙ Ia
B. UO < Zs ∙ 2Ia
C. UO > Zs ∙ 2Ia
D. UO < Zs ∙ Ia
Odpowiedź UO > Zs ∙ Ia jest poprawna, ponieważ zgodnie z zasadami ochrony urządzeń elektrycznych, napięcie znamionowe (UO) powinno być większe od iloczynu impedancji pętli zwarciowej (Zs) i wartości prądu, który zapewnia bezzwłoczne zadziałanie urządzenia ochronnego (Ia). To oznacza, że w przypadku zwarcia, napięcie musi być wystarczające, aby zainicjować odpowiednią reakcję urządzenia ochronnego, co zapewnia bezpieczeństwo użytkowników oraz integralność systemu. Zgodnie z normami takimi jak PN-EN 60947-2, które określają wymagania dotyczące zabezpieczeń elektrycznych, ta zasada jest kluczowa w projektowaniu i eksploatacji instalacji elektrycznych. Przykładem zastosowania tej zasady może być proces doboru wyłączników nadprądowych, które muszą odpowiednio reagować na zwarcia, aby zminimalizować ryzyko pożaru lub uszkodzeń urządzeń. Odpowiednie obliczenia impedancji pętli zwarciowej oraz prądu zadziałania są niezbędne w analizie ochrony instalacji, co podkreśla praktyczny aspekt tej wiedzy w codziennej pracy inżynierów elektryków.

Pytanie 33

Jakiego urządzenia należy użyć, aby zweryfikować ciągłość przewodu podczas instalacji?

A. Omomierza
B. Watomierza
C. Megaomomierza
D. Amperomierza
Omomierz jest instrumentem pomiarowym, który służy do określania oporu elektrycznego w obwodach. Użycie omomierza do sprawdzenia ciągłości przewodów instalacyjnych jest standardową praktyką w branży elektrycznej. Narzędzie to pozwala na ocenę, czy przewody są poprawnie podłączone i czy nie ma w nich przerw, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności instalacji. Przykładowo, podczas montażu instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych, omomierz może być użyty do testowania połączeń między różnymi elementami systemu, co zapewnia, że żadne przerwy w przewodzeniu nie zakłócą działania urządzeń. Dobrą praktyką jest również pomiar oporu izolacji, co może zapobiec potencjalnym awariom i zagrożeniom pożarowym. Warto pamiętać, że w przypadku wyniku wskazującego na wysoką wartość oporu, może to oznaczać problem z przewodem, który należy rozwiązać przed zakończeniem instalacji.

Pytanie 34

Zgodnie z PN-IEC 60364-4-41:2000, maksymalny dozwolony czas wyłączenia w systemach typu TN przy napięciu zasilania 230 V wynosi

A. 0,1 s
B. 0,4 s
C. 0,8 s
D. 0,2 s
Maksymalny dopuszczalny czas wyłączenia w układach sieci typu TN przy napięciu zasilania 230 V wynosi 0,4 s, zgodnie z normą PN-IEC 60364-4-41:2000. Czas ten jest kluczowy w kontekście bezpieczeństwa użytkowników i ochrony instalacji elektrycznych. W układzie TN zastosowanie przewodów ochronnych oraz odpowiedniego zabezpieczenia (np. wyłączników nadprądowych i różnicowoprądowych) ma na celu zminimalizowanie ryzyka porażenia prądem. Przykładowo, w przypadku uszkodzenia izolacji, szybkie wyłączenie zasilania ogranicza czas, w którym występuje niebezpieczne napięcie na obudowach urządzeń elektrycznych. Z tego względu, normy te zalecają właśnie ten czas wyłączenia, który pozwala pełni zabezpieczyć użytkownika przed skutkami awarii. W praktyce, odpowiednie dobranie elementów zabezpieczających oraz ich regularne testowanie jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych, co czyni tę wiedzę niezbędną dla każdego specjalisty w tej dziedzinie.

Pytanie 35

Podczas sprawdzania samoczynnego wyłączenia zasilania jako metody ochrony przeciwporażeniowej w sieciach TN-S, realizowanego poprzez nadprądowy wyłącznik instalacyjny, oprócz pomiaru impedancji pętli zwarcia, należy dla danego wyłącznika ustalić

A. zwarciową zdolność łączeniową
B. czas zadziałania wyzwalacza zwarciowego
C. wartość prądu wyłączającego
D. próg zadziałania wyzwalacza przeciążeniowego
Wartość prądu wyłączającego jest kluczowa w kontekście samoczynnego wyłączenia zasilania, ponieważ określa poziom prądu, przy którym nadprądowy wyłącznik instalacyjny zareaguje i odłączy obwód. W sieciach TN-S, które charakteryzują się oddzieleniem systemu uziemienia od neutralnego, ważne jest, aby wartość ta była odpowiednio dobrana do warunków ochrony przeciwporażeniowej. Standardy takie jak PN-EN 60947-2 wskazują, że wyłącznik musi działać w określonym czasie, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Przykładowo, dla prądu wyłączającego o wartości 30 mA w obwodach ochronnych, wyłącznik powinien zadziałać w czasie nieprzekraczającym 0,2 sekundy. Oprócz tego, dobór wartości prądu wyłączającego ma również praktyczne zastosowanie w projektowaniu instalacji, gdyż zbyt wysoka wartość może prowadzić do ryzyka porażenia prądem, a zbyt niska do niepotrzebnych wyłączeń. Z tego względu, analiza warunków pracy wyłącznika oraz jego parametrów jest niezbędna dla zapewnienia ochrony użytkowników i minimalizacji ryzyka awarii.

Pytanie 36

Jakie środki ochrony przed porażeniem zastosowano w systemie, gdzie zasilanie urządzeń pochodzi z transformatora bezpieczeństwa?

A. Podwójną lub wzmocnioną izolację
B. Izolację miejsca pracy
C. Separację urządzeń
D. Ochronne obniżenie napięcia
W kontekście ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, podwójna lub wzmocniona izolacja jest jedną z metod ochrony, jednak jej zastosowanie nie jest odpowiednie w każdym przypadku. Metoda ta polega na zastosowaniu dodatkowej izolacji poza standardową, co rzeczywiście może zwiększyć bezpieczeństwo urządzenia. Nie jest to jednak wystarczające rozwiązanie dla systemów zasilanych z transformatorów bezpieczeństwa, gdzie kluczowym czynnikiem jest niskie napięcie. Separacja odbiorników również nie jest najlepszym podejściem, mimo że ma swoje miejsce w projektowaniu systemów elektrycznych. Oznacza to oddzielenie obwodów elektrycznych w celu zwiększenia bezpieczeństwa, jednak nie eliminuje ryzyka porażenia, zwłaszcza w zastosowaniach niskonapięciowych. Izolacja stanowiska, czyli zabezpieczanie użytkowników przed dostępem do elementów czynnych, jest strategią bardziej stosowaną w kontekście obszarów roboczych, lecz nie adresuje podstawowego problemu związane z niskim napięciem, które jest kluczowe w przypadkach zasilania z transformatorów bezpieczeństwa. Ostatecznie, ochronne obniżenie napięcia jest najskuteczniejszym i rekomendowanym środkiem w takich sytuacjach, ponieważ obniża ryzyko porażenia do minimum poprzez stosowanie bezpiecznych wartości napięcia.", ""]

Pytanie 37

Który element stosowany w instalacjach sterowania oświetleniem przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Przekaźnik bistabilny.
B. Ściemniacz oświetlenia.
C. Automat zmierzchowy.
D. Czujnik ruchu.
Automat zmierzchowy to urządzenie, które automatycznie zarządza oświetleniem, dostosowując je do zmieniających się warunków świetlnych w otoczeniu. Na ilustracji przedstawiono model AZH-S, który jest typowym przykładem automatu zmierzchowego. Działa on na zasadzie pomiaru natężenia światła, co pozwala na włączenie oświetlenia po zachodzie słońca, a wyłączenie go w ciągu dnia. To rozwiązanie jest szczególnie przydatne w miejscach, gdzie oświetlenie jest potrzebne tylko w nocy, takich jak ogrody, podjazdy czy parkingi. Dzięki zastosowaniu automatu zmierzchowego można znacząco zmniejszyć zużycie energii, co jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju i oszczędności energii. W praktyce, urządzenia te są łatwe do zainstalowania i oferują wiele możliwości konfiguracji, co pozwala na ich dostosowanie do indywidualnych potrzeb użytkowników. Warto również zaznaczyć, że automaty zmierzchowe są zgodne z normami EN 60598-2-1, które dotyczą bezpieczeństwa i wydajności oświetlenia.

Pytanie 38

Prace przeprowadzane pod napięciem w instalacji domowej wymagają użycia narzędzi izolowanych o minimalnym poziomie napięcia izolacji

A. 500 V
B. 1000 V
C. 120 V
D. 250 V
Wybór wartości poniżej 500 V jako minimalnego napięcia izolacji narzędzi przy pracach pod napięciem w instalacjach elektrycznych jest nieodpowiedni i może prowadzić do poważnych zagrożeń. Odpowiedzi takie jak 120 V, 250 V czy 1000 V nie uwzględniają kluczowych aspektów bezpieczeństwa. Narzędzia izolowane muszą oferować odpowiednią ochronę, a zbyt niska wartość napięcia izolacji, taka jak 120 V czy 250 V, może nie zapewnić wystarczającej ochrony przy standardowych napięciach w domowych instalacjach elektrycznych, które często sięgają 230 V. Z kolei przyjęcie 1000 V jako minimalnej wartości wydaje się przesadzone w kontekście standardowych prac w instalacjach mieszkaniowych, co może prowadzić do niepotrzebnego obciążenia techników i zwiększenia kosztów narzędzi. Kluczową zasadą jest stosowanie narzędzi, które są odpowiednio dopasowane do warunków pracy i napięcia, w jakim będą używane. Zastosowanie narzędzi o odpowiedniej izolacji, zgodnych z normami, jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Ignorowanie tych zasad naraża pracowników na ryzyko i może prowadzić do wypadków, co podkreśla znaczenie wiedzy na temat specyfikacji sprzętu w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 39

Które z podanych źródeł światła elektrycznego charakteryzują się najniższą efektywnością świetlną?

A. Żarówki
B. Lampy fluorescencyjne
C. Lampy ze rtęcią
D. Lampy indukcyjne
Żarówki tradycyjne, znane również jako żarówki wolframowe, charakteryzują się najniższą skutecznością świetlną spośród wymienionych źródeł światła. Ich efektywność świetlna, wynosząca zazwyczaj od 10 do 17 lumenów na wat, jest znacznie niższa w porównaniu do innych technologii oświetleniowych. To oznacza, że generują one mniej światła w stosunku do zużywanej energii, co czyni je mniej efektywnymi z punktu widzenia oszczędności energii. Przykładowo, w sytuacjach, gdzie długotrwałe oświetlenie jest potrzebne, takie jak w biurach czy na parkingach, wybór bardziej efektywnych źródeł światła, takich jak świetlówki czy lampy LED, może znacząco obniżyć koszty energii. W kontekście standardów branżowych, prowadzi to do przemyślenia wyboru technologii oświetleniowej, w szczególności w kontekście norm dotyczących efektywności energetycznej, takich jak dyrektywa unijna dotycząca ekoprojektu, która promuje rozwiązania optymalizujące zużycie energii.

Pytanie 40

Do czego służą przy montażu instalacji elektrycznej przedstawione na ilustracji kleszcze?

Ilustracja do pytania
A. Montażu zacisków zakleszczających.
B. Zaprasowywania przewodów w połączeniach wsuwanych.
C. Formowania oczek na końcach żył.
D. Zaciskania końcówek tulejkowych na żyłach przewodu.
Poprawna odpowiedź to formowanie oczek na końcach żył, co jest kluczowym zastosowaniem kleszczy w instalacjach elektrycznych. Narzędzie to, o charakterystycznym kształcie szczęk, pozwala na precyzyjne formowanie oczek, które są następnie używane do trwałego mocowania przewodów na zaciskach w rozdzielnicach elektrycznych. Przygotowanie końcówek przewodów w postaci oczek jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, ponieważ zapewnia ono zarówno bezpieczeństwo, jak i stabilność połączeń. Odpowiednio uformowane oczka minimalizują ryzyko wystąpienia luzów i zwarć, co jest kluczowe dla właściwego działania instalacji elektrycznej. Dobrze przygotowane połączenia wpływają również na estetykę instalacji, co jest istotne w kontekście zewnętrznych przeglądów oraz konserwacji. W praktyce, formowanie oczek przed podłączeniem do zacisków pozwala na łatwiejsze i szybsze wykonywanie prac instalacyjnych, a także na ich późniejsze modyfikacje.