Konserwanty to dodatki do żywności, które mają na celu hamowanie rozwoju drobnoustrojów, takich jak bakterie, pleśnie i drożdże, co znacząco wydłuża trwałość produktów spożywczych. Ich działanie polega na inhibicji procesów fermentacyjnych oraz na zapobieganiu psuciu się żywności, co ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i jakości żywności. Przykładami konserwantów są kwas benzoesowy, azotyn sodu oraz sorbinian potasu. Zastosowanie konserwantów jest regulowane przez przepisy prawa żywnościowego, które określają dopuszczalne ich stężenia oraz konkretne grupy produktów, w których mogą być stosowane. Dobrym przykładem są wędliny, które dzięki dodatkom konserwującym mogą być przechowywane dłużej, zachowując swoją świeżość oraz walory sensoryczne. Oprócz przedłużania trwałości, konserwanty pomagają w ochronie zdrowia konsumentów, minimalizując ryzyko zatrucia pokarmowego spowodowanego obecnością patogenów.
Regulatorzy to substancje, które mają na celu poprawę konsystencji, smaku i tekstury produktów spożywczych, ale nie mają one właściwości hamujących rozwój drobnoustrojów. Emulgatory z kolei służą do stabilizacji emulsji, takich jak majonez czy sosy, łącząc składniki, które normalnie się nie mieszają, jak olej i woda. Ich zastosowanie jest istotne w produkcji żywności, ale nie dotyczą one ochrony przed rozwojem mikroorganizmów. Przeciwutleniacze, choć również istotne, mają na celu ochronę żywności przed utlenieniem, co może prowadzić do jełczenia tłuszczy oraz utraty witamin, a nie bezpośrednio hamowanie wzrostu drobnoustrojów. Często mylnie przypisuje się im właściwości konserwujące, co jest błędnym rozumowaniem. Wybór niewłaściwego dodatku do żywności może prowadzić do nieefektywnej ochrony produktu, co w konsekwencji może skutkować jego szybkim psuciem i zwiększonym ryzykiem dla zdrowia konsumentów. Wiedza na temat różnicy między tymi dodatkami jest kluczowa w zapewnieniu odpowiednich standardów jakości i bezpieczeństwa w produkcji żywności.