Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 6 kwietnia 2025 13:23
  • Data zakończenia: 6 kwietnia 2025 13:56

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Wzrost częstości skurczów serca powyżej 100 uderzeń na minutę nazywany jest

A. tachyfilaksją
B. tachykardią
C. bradykardią
D. anafilaksją
Tachykardia to stan, w którym częstość skurczów serca przekracza 100 uderzeń na minutę, co może być spowodowane różnorodnymi czynnikami, takimi jak stres, wysiłek fizyczny, gorączka lub choroby serca. W medycynie tachykardia klasyfikowana jest na podstawie jej etiologii, co pozwala na lepsze zrozumienie i leczenie pacjentów. Przykładowo, w przypadku tachykardii nadkomorowej, pobudzenia serca występuje w górnej części serca, podczas gdy tachykardia komorowa ma źródło w komorach. W praktyce klinicznej, monitorowanie częstości skurczów serca jest kluczowe, szczególnie u pacjentów z chorobami serca, a także w sytuacjach zagrożenia życia. Warto również zauważyć, że w przypadku tachykardii, istotne jest ustalenie jej przyczyny, aby wdrożyć odpowiednie leczenie, które może obejmować farmakoterapię czy interwencje kardiologiczne. Standardy postępowania zalecają stosowanie skali oceny tachykardii oraz odpowiednich protokołów diagnostycznych, takich jak EKG, aby dokładnie ocenić stan pacjenta i zastosować właściwą terapię.

Pytanie 2

Podczas przygotowywania leku według podanej recepty, aby zapewnić trwałe rozproszenie roztworu wodnego w podłożu, zamiast wazeliny białej należy użyć

Rp.
Vaselini albi
3% Sol. Acidi borici    aa   ad   30,0
M.f. ung.

A. eucerynę.
B. wosk żółty.
C. wazelinę żółtą.
D. parafinę stałą.
Euceryna to taka emulsja wodno-olejowa, która świetnie stabilizuje roztwory wodne w podłożu. Jest naprawdę ważna w farmacji, bo pomaga uzyskać jednolitą konsystencję maści, a to ma wpływ na to, jak dobrze działają. Gdy mamy preparaty z substancjami czynnymi w roztworach wodnych, to euceryna działa jak emulgator, co ułatwia wprowadzenie tych substancji do maści. Przykładowo, używamy euceryny przy robieniu maści nawilżających czy leczniczych, gdzie ważna jest dobra dystrybucja aktywnych składników. W praktyce farmaceutycznej euceryna jest zalecana w recepturach, co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo dla pacjentów. A w porównaniu do substancji hydrofobowych, euceryna lepiej pomaga wchłaniać i rozprowadzać składniki aktywne w organizmie.

Pytanie 3

W recepcie występuje niezgodność, którą można rozwiązać przez

Rp. Thymoli
Mentholi aa 0,5
Talci
Zinci oxydati aa ad 15,0
M. F. pulv.
D.S. zewnętrznie

A. zamianę składników na bardziej zgodne.
B. dodanie właściwych substancji pomocniczych.
C. odpowiednie rozdzielenie składników i wykonanie dwóch leków.
D. odpowiednią kolejność łączenia składników.
Odpowiednia kolejność łączenia składników jest kluczowa w procesie przygotowywania leków, szczególnie gdy mamy do czynienia z substancjami, które mogą wchodzić w reakcje chemiczne. W przypadku thymolu i mentolu, ich interakcje z tlenkiem cynku mogą prowadzić do niepożądanych efektów, dlatego istotne jest, aby najpierw wymieszać je z substancją rozdzielającą, taką jak talk. Talk nie tylko zapobiega reakcji chemicznej, ale również ułatwia proces homogenizacji masy leku. Przykładowo, w praktyce aptecznej, farmaceuci często stosują ten sposób, aby zapewnić stabilność preparatu oraz jego skuteczność. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie każdej zmiany w kolejności łączenia składników, aby móc śledzić wpływ na jakość leku. W przypadku bardziej skomplikowanych recept, konieczne może być przeprowadzenie badań stabilności, aby potwierdzić bezpieczeństwo i skuteczność finalnego produktu.

Pytanie 4

Ile wynosi stężenie kwasu salicylowego w maści sporządzonej według zamieszczonej recepty?

Rp.
Acidi salicylici                 2,5
Sulfuris ad us. ext.             5,0
Vaselini flavi              ad  50,0

M.f. ung.

A. 7,5 %
B. 2,5 %
C. 5,0 %
D. 10,0 %
Odpowiedź 5,0 % jest poprawna, ponieważ stężenie kwasu salicylowego w maści obliczamy poprzez podzielenie masy substancji czynnej przez całkowitą masę preparatu, a następnie pomnożenie wyniku przez 100%. W przypadku recepty, która zawiera 2,5 g kwasu salicylowego w 50 g maści, obliczenia przedstawiają się następująco: (2,5 g / 50 g) * 100% = 5,0%. Takie podejście do obliczeń jest zgodne z zasadami farmakopea, które podkreślają znaczenie precyzyjnego określania stężenia substancji czynnych w preparatach farmaceutycznych. Przykładowe zastosowanie tej wiedzy można zaobserwować w praktyce aptecznej, gdzie właściwe przygotowanie maści jest kluczowe dla skuteczności terapii oraz bezpieczeństwa pacjenta. Prawidłowe obliczenie stężenia umożliwia farmaceutom oraz lekarzom optymalne dawkowanie leku, co ma fundamentalne znaczenie w terapii wielu schorzeń, w tym chorób dermatologicznych.

Pytanie 5

Leki o działaniu inotropowym dodatnim podnoszą

A. częstotliwość skurczów serca
B. napięcie sercowego mięśnia
C. szybkość przewodzenia w sercu
D. moc skurczu mięśnia sercowego
Wybór odpowiedzi dotyczącej częstości skurczu mięśnia sercowego jest nieprecyzyjny, ponieważ leki inotropowe dodatnio nie wpływają bezpośrednio na częstotliwość skurczów, lecz na ich siłę. Zwiększenie częstości skurczu to efekt działania leków o charakterze chronotropowym, które oddziałują na węzeł zatokowy serca, co jest zupełnie inną klasyfikacją. Napięcie mięśnia sercowego nie jest bezpośrednio związane z działaniem inotropowym, lecz odnosi się do siły, z jaką mięsień sercowy jest w stanie skurczyć się w odpowiedzi na bodźce. W przypadku szybkości przewodzenia, leki inotropowe dodatnio również nie mają dominującego wpływu, ponieważ ich działanie koncentruje się na mechanizmach skurczu, a nie na propagacji impulsów elektrycznych w sercu. W praktyce klinicznej, mylenie pojęć z zakresu farmakologii kardiologicznej może prowadzić do niewłaściwego doboru terapii, co z kolei wpływa na efektywność leczenia. Dlatego istotne jest, aby zrozumieć różnice pomiędzy działaniami inotropowymi, chronotropowymi i dromotropowymi, aby prawidłowo stosować leki w kontekście chorób serca i zapewnić pacjentom optymalną opiekę.

Pytanie 6

Która z wymienionych grup składa się wyłącznie z preparatów galenowych?

A. Jodyna, płyn Burowa, syrop prawoślazowy
B. Płyn Burowa, maść z dermatolem, tabletki zawierające ibuprofen
C. Jodyna, proszki zawierające metamizol sodu, roztwór nadmanganianu potasu
D. Maść tranowa, płyn Lugola, tabletki zawierające kwas acetylosalicylowy
Odpowiedź wskazująca na jodynę, płyn Burowa oraz syrop prawoślazowy jest prawidłowa, ponieważ wszystkie te preparaty są klasyfikowane jako produkty galenowe, które są użytkowane w praktyce farmaceutycznej. Preparaty galenowe to leki przygotowywane w aptekach lub laboratoriach farmaceutycznych, oparte na sztuce farmaceutycznej, zgodnie z przepisami prawa i standardami jakości. Jodyna jest stosowana jako środek dezynfekujący, pomagający w leczeniu ran oraz infekcji skórnych, a jej właściwości przeciwbakteryjne są uznawane w medycynie od wielu lat. Płyn Burowa, z kolei, jest wykorzystywany w leczeniu stanów zapalnych skóry, a jego działanie polega na zmniejszeniu obrzęku i łagodzeniu podrażnień. Syrop prawoślazowy, znany ze swoich właściwości łagodzących, jest stosowany w terapii kaszlu oraz podrażnień dróg oddechowych. Przykłady te ilustrują, jak preparaty galenowe odgrywają kluczową rolę w wspomaganiu terapii i wpływają na poprawę jakości życia pacjentów, co jest zgodne z dobrymi praktykami farmaceutycznymi oraz aktualnymi wytycznymi w dziedzinie farmacji.

Pytanie 7

Odpowiednie połączenie znaczeń w języku łacińskim oraz polskim to:

A. den tur Tales doses - podziel na równe części
B. fiat lege artis - wykonaj zgodnie z przepisami
C. divide In partes aequales - daj takich dawek
D. ad usum internum - do użytku zewnętrznego
Wybór odpowiedzi "fiat lege artis - wykonaj zgodnie z przepisami" jest zasadny, ponieważ termin ten jest szeroko stosowany w kontekście prawa, medycyny oraz innych dziedzin, gdzie przestrzeganie standardów i przepisów ma kluczowe znaczenie. W praktyce oznacza on, że procesy oraz procedury powinny być realizowane zgodnie z aktualnie obowiązującymi normami oraz najlepszymi praktykami w danej dziedzinie. Na przykład, w medycynie, zastosowanie tego terminu jest niezwykle ważne przy przeprowadzaniu zabiegów, gdzie każdy krok musi być zgodny z uznanymi protokołami, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjenta. W kontekście prawnym, "lege artis" wskazuje na to, że wszystkie działania prawne powinny być podejmowane zgodnie z literą prawa, co jest niezbędne dla ochrony interesów stron oraz zachowania integralności systemu prawnego. Używanie tego sformułowania podkreśla znaczenie rzetelności oraz profesjonalizmu w praktyce, co w rezultacie prowadzi do lepszych rezultatów i minimalizuje ryzyko błędów.

Pytanie 8

Nie wykazuje działania przeciwzapalnego

A. Paracetamol (paracetamol)
B. Biofenak (aceklofenak)
C. Naproxen (naproksen)
D. Pyralgina (metamizol)
Paracetamol, znany również jako acetaminofen, jest lekiem stosowanym przede wszystkim w celu łagodzenia bólu i obniżania gorączki, ale nie działa przeciwzapalnie. Jego mechanizm działania polega na blokowaniu enzymu cyklooksygenazy (COX) w ośrodkowym układzie nerwowym, co zmniejsza syntezę prostaglandyn, odpowiedzialnych za uczucie bólu i gorączkę. Paracetamol jest często stosowany w przypadkach takich jak bóle głowy, bóle zęba czy gorączka. Jego stosowanie jest szeroko zalecane w praktyce klinicznej, jednak należy być świadomym, że nie jest skuteczny w leczeniu stanów zapalnych, takich jak zapalenie stawów czy inne choroby związane z procesami zapalnymi. W takich przypadkach leki przeciwzapalne, takie jak naproksen czy aceklofenak, są bardziej odpowiednie. Warto również pamiętać o ryzyku związanym z przedawkowaniem paracetamolu, które może prowadzić do ciężkiego uszkodzenia wątroby, dlatego zawsze należy przestrzegać zalecanych dawek.

Pytanie 9

Wskaż roślinny surowiec, który wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi?

A. Achillea millefoiium
B. Salvia officinalis
C. Cynara scolymus
D. Rheum palmatum
Cynara scolymus, znana jako karczoch, jest surowcem roślinnym, który wykazuje korzystny wpływ na poziom cholesterolu we krwi. Działa poprzez stymulację wydzielania żółci, co sprzyja metabolizmowi tłuszczów i obniżeniu poziomu cholesterolu LDL. Ekstrakty z karczocha są wykorzystywane jako suplementy diety, a ich działanie zostało potwierdzone licznymi badaniami klinicznymi. W praktyce, stosowanie preparatów z Cynara scolymus może być zalecane osobom z podwyższonym poziomem cholesterolu, zwłaszcza w połączeniu z zrównoważoną dietą i aktywnością fizyczną. Warto także wspomnieć, że karczoch jest źródłem błonnika, co dodatkowo wspiera zdrowie serca i układ pokarmowy. Przykładem zastosowania może być włączenie ekstraktu z karczocha do codziennej suplementacji, a także jego obecność w preparatach wspierających odchudzanie oraz zdrowe funkcjonowanie wątroby. Ponadto, ważne jest, aby wybierać produkty o sprawdzonej jakości, zgodne z normami GMP (Good Manufacturing Practices).

Pytanie 10

W kontekście bez dodatkowego wyjaśnienia, termin „solutio” zazwyczaj odnosi się do roztworu

A. wodnego
B. olejowego
C. etanolowego
D. glicerolowego
Termin „solutio” w kontekście chemii i biologii odnosi się do roztworu, który najczęściej jest wodny. Woda jest najpowszechniejszym rozpuszczalnikiem w przyrodzie, a jej unikalne właściwości, takie jak zdolność do rozpuszczania wielu substancji chemicznych, czynią ją idealnym medium do reakcji chemicznych i procesów biologicznych. W praktyce, woda jako rozpuszczalnik jest zastosowana w różnych dziedzinach, od farmacji, gdzie używa się jej do przygotowywania roztworów leków, po przemysł spożywczy, gdzie występuje w procesach produkcji i przechowywania żywności. W standardach laboratoryjnych, takich jak ISO 8655, zaleca się stosowanie wysokiej jakości wody do przygotowywania roztworów w celu uzyskania dokładnych wyników analitycznych. Dlatego bez dodatkowych informacji, termin „solutio” najczęściej odnosi się do roztworu wodnego, co jest zgodne z powszechnie akceptowanymi definicjami w literaturze naukowej.

Pytanie 11

Gotową postać leku o nazwie linimentum powinno się umieścić

A. w kapsułce ze skrobi
B. w butelce z ciemnego szkła
C. w pojemniku polipropylenowym
D. w papierowej torbie
Linimentum, jako postać leku przeznaczona do stosowania na skórę, wymaga odpowiedniego pakowania w celu zapewnienia maksymalnej ochrony przed działaniem światła oraz wilgocią. Butelki z ciemnego szkła są preferowane, ponieważ skutecznie blokują promieniowanie UV, co zapobiega degradacji substancji czynnych i zachowuje ich aktywność terapeutyczną. W przypadku linimentów, które często zawierają oleje mineralne lub esencjonalne, ich kontakt z powietrzem i światłem może prowadzić do oksydacji, co negatywnie wpływa na skuteczność leku. Przykładowo, w praktyce farmaceutycznej stosuje się właśnie ciemne szkło (np. szkło brązowe) do przechowywania takich produktów, aby zapewnić ich stabilność chemiczną oraz bezpieczeństwo użytkowania. Dobrą praktyką jest również umieszczanie etykiet z datą ważności oraz instrukcją przechowywania, co wspiera dbałość o jakość i skuteczność terapii. Warto również pamiętać, że zgodnie z obowiązującymi standardami, przechowywanie leków powinno odbywać się w warunkach, które minimalizują ryzyko ich zanieczyszczenia oraz zmiany właściwości fizykochemicznych.

Pytanie 12

Jakie substancje pochodzą z minerałów?

A. parafina stała, ichtiol, wazelina
B. parafina stała, olbrot, wazelina żółta
C. ichtiol, balsam peruwiański, wosk żółty
D. olbrot, ichtiol, parafina ciekła
Surowcami pochodzenia mineralnego są substancje, które powstają w procesach geologicznych i są wydobywane z naturalnych źródeł. Parafina stała, ichtiol i wazelina to przykłady takich surowców. Parafina stała, pozyskiwana z ropy naftowej, jest szeroko stosowana w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym jako składnik kremów, maści oraz świec. Jej właściwości zabezpieczające i nawilżające czynią ją niezwykle cennym dodatkiem w produktach pielęgnacyjnych. Ichtiolem, będąc substancją o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym, skutecznie wykorzystuje się w dermatologii, szczególnie w leczeniu stanów zapalnych skóry. Wazelina, jako produkt na bazie ropy naftowej, jest znana z zastosowania w ochronie skóry oraz w medycynie, gdzie tworzy barierę ochronną, zapobiegając utracie wilgoci. Zrozumienie pochodzenia i zastosowań tych surowców jest kluczowe dla właściwego doboru składników w produkcji kosmetyków oraz leków, co wpisuje się w standardy jakości i efektywności w branży.

Pytanie 13

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 14

Jakie łacińskie słowo oznaczające zawiesinę jest zapisywane na receptach w postaci skrótu?

A. susp.
B. supp.
C. seat.
D. spir.
Odpowiedź 'susp.' jest poprawna, ponieważ jest to skrót od łacińskiego terminu 'suspensio', który odnosi się do zawiesiny. Zawiesiny to preparaty farmaceutyczne, w których substancje czynne są rozproszone w cieczy, jednak nie rozpuszczają się w niej, co odróżnia je od roztworów. W praktyce, zawiesiny znajdują zastosowanie w medycynie, na przykład w postaci syropów czy emulsji, gdzie celem jest poprawa dostępności terapeutycznej substancji. Dobrą praktyką w aptece jest odpowiednie oznaczanie recept, aby uniknąć pomyłek w farmakoterapii. Użycie skrótu 'susp.' na recepcie informuje farmaceutów o konieczności przygotowania zawiesiny, co jest istotne dla zachowania skuteczności leku, zwłaszcza w przypadku substancji o niskiej rozpuszczalności. Ponadto, zawiesiny muszą być odpowiednio przechowywane i wstrząsane przed użyciem, aby zapewnić równomierne rozprowadzenie substancji czynnej, co również powinno być jasno zaznaczone w recepturze. Wiedza o tych aspektach jest kluczowa dla zachowania standardów jakości w farmacji.

Pytanie 15

Leki działające inotropowo dodatnio wywołują u pacjentów

A. rozluźnienie mięśni gładkich układu oddechowego
B. zwiększenie mocy skurczu mięśnia sercowego
C. rozluźnienie mięśni gładkich w naczyniach krwionośnych
D. spowolnienie akcji mięśnia sercowego
Leki wykazujące inotropizm dodatni są kluczowymi substancjami stosowanymi w kardiologii, ponieważ zwiększają siłę skurczu mięśnia sercowego, co jest istotne w leczeniu stanów takich jak niewydolność serca. Mechanizm działania tych leków polega na zwiększeniu dostępności wapnia w komórkach mięśnia sercowego, co prowadzi do silniejszego skurczu. Przykłady takich leków to digoksyna, która jest stosowana w terapii niewydolności serca i arytmii. W praktyce klinicznej, stosowanie inotropów dodatnich może poprawić wydolność serca i jakość życia pacjentów, którzy cierpią na poważne schorzenia serca. Ponadto, zrozumienie działania tych leków jest niezbędne dla lekarzy praktyków oraz farmaceutów, aby mogli dostosować terapię do indywidualnych potrzeb pacjentów, co podkreśla znaczenie monitorowania stanu pacjenta oraz oceny skuteczności leczenia.

Pytanie 16

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 17

Anaesthetica localia to substancje, które

A. powodują relaksację mięśni
B. wywołują znieczulenie ogólne
C. wywołują znieczulenie miejscowe
D. mają działanie przeciwbólowe ogólne
Anaesthetica localia, czyli znieczulenia miejscowe, to grupa leków stosowanych do wywoływania znieczulenia w określonych lokalizacjach ciała, co pozwala na przeprowadzanie procedur medycznych bez bólu. Działają one poprzez blokowanie przewodnictwa nerwowego w okolicy, gdzie są podawane, co skutkuje czasowym zniesieniem czucia. Przykłady zastosowania obejmują znieczulenie w stomatologii, takich jak znieczulenie zęba przed ekstrakcją, czy też w chirurgii, gdzie znieczulenie miejscowe może być używane do operacji na skórze czy tkankach miękkich. Zgodnie z dobrymi praktykami, ważne jest, aby stosować odpowiednie dawki oraz monitorować pacjentów, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. Znieczulenie miejscowe jest preferowane w wielu sytuacjach, gdyż ogranicza ryzyko ogólnych powikłań związanych z narkozą oraz przyspiesza powrót pacjenta do codziennych aktywności.

Pytanie 18

Łaciński termin "antidiarrhoica" w polskim tłumaczeniu odnosi się do działania

A. przeciwbiegunkowego
B. przeciwkaszlowego
C. rozkurczowego
D. przeczyszczającego
Termin 'antidiarrhoica' w języku łacińskim odnosi się do substancji, które mają na celu przeciwdziałanie biegunkom, co czyni odpowiedź 'przeciwbiegunkowe' prawidłową. Leki przeciwbiegunkowe są stosowane w medycynie w celu zmniejszenia częstotliwości i płynności stolca. Istnieje kilka grup leków przeciwbiegunkowych, w tym leki działające na układ pokarmowy, takie jak Loperamid, który zmniejsza perystaltykę jelit. Działają one poprzez różne mechanizmy, w tym poprzez wpływ na receptory opioidowe w jelitach, co z kolei prowadzi do zmniejszenia wydzielania oraz opóźnienia pasażu jelitowego. W praktyce klinicznej, leki przeciwbiegunkowe są często stosowane w leczeniu ostrych biegunkach, takich jak te spowodowane infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi, a także w przypadku przewlekłych stanów, takich jak zespół jelita drażliwego. Zrozumienie tego terminu i jego zastosowania jest kluczowe dla skutecznego zarządzania objawami u pacjentów z zaburzeniami trawienia.

Pytanie 19

Jakie substancje pełnią rolę korrigens w procesie przygotowywania mieszanek?

A. nipaginy
B. pochodne celulozy
C. syropy
D. czwartorzędowe związki amoniowe
Syropy są powszechnie stosowane jako corrigens smaku w przemyśle spożywczym. Pełnią one funkcję nie tylko poprawiającą smak, ale także wpływają na teksturę oraz stabilność produktów. Przykładem mogą być syropy owocowe, które dodawane są do napojów, deserów i przetworów, aby zwiększyć ich słodkość oraz nadać charakterystyczny aromat. Wybór odpowiedniego syropu zależy od pożądanej profilu smakowego oraz zastosowania końcowego produktu. Standardy branżowe, takie jak HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli), podkreślają znaczenie jakości składników używanych w produkcji, dlatego syropy muszą spełniać określone normy czystości i bezpieczeństwa. Użycie syropów w mieszankach smakowych jest uzasadnione ich zdolnością do łatwego rozpuszczania oraz mieszania z innymi składnikami, co czyni je efektywnym narzędziem w kreowaniu pożądanych smaków.

Pytanie 20

Jak długo należy parzyć surowce roślinne, aby uzyskać odwar (uwaga: pytanie może być niejednoznaczne)?

A. 30 minut na łaźni olejowej o temperaturze 150°C
B. 45 minut na łaźni wodnej o temperaturze 60°C
C. 30 minut wodą o temperaturze powyżej 90°C
D. 45 minut wrzącą wodą
Odpowiedź wskazująca na użycie wody o temperaturze powyżej 90°C przez 30 minut jest prawidłowa, ponieważ proces ekstrakcji wód roślinnych bazuje na zjawisku rozpuszczania substancji czynnych w wysokotemperaturowym medium. Wysoka temperatura wody wspomaga rozkład ścian komórkowych roślin, co sprzyja uwalnianiu związków bioaktywnych, takich jak flawonoidy, alkaloidy czy garbniki. Przykładowo, w medycynie naturalnej, odwary z korzeni czy liści często przygotowuje się w temperaturze powyżej 90°C, aby uzyskać maksymalne stężenie substancji czynnych. W praktyce, przeprowadzanie ekstrakcji w temperaturze powyżej 90°C przez zalecany czas 30 minut umożliwia efektywne wydobycie składników terapeutycznych i smakowych, co jest zgodne z normami farmakopealnymi i praktykami stosowanymi w fitoterapii. Dobrą praktyką jest także monitorowanie czasu oraz temperatury ekstrakcji, aby zapewnić optymalne właściwości finalnego produktu.

Pytanie 21

Gdzie znajdują się zestawienia dawek leków w Farmakopei Polskiej IX?

A. w I suplemencie
B. w II tomie
C. w I tomie
D. w II suplemencie
Odpowiedź 'w II tomie' jest jak najbardziej na miejscu. Tabele dawek substancji leczniczych to kluczowa rzecz, jaka znajduje się w Farmakopei Polskiej IX. Właśnie w II tomie mamy różne szczegóły dotyczące dawkowania i klasyfikacji leków, co jest super ważne dla farmaceutów i tych, co zajmują się lekami. Dzięki tym tabelom można ustalić właściwe dawki i stosować je w praktyce klinicznej. To pozwala na bezpieczne i skuteczne leczenie pacjentów. Wydaje mi się, że przestrzeganie tych zasad to podstawa, bo można wtedy uniknąć różnych niepożądanych interakcji. Farmakopea to też dokument, który trzyma się dobrej praktyki i międzynarodowych standardów – to naprawdę istotne w codziennej pracy medyków.

Pytanie 22

Wskaź, z jakiego źródła można uzyskać informacje o kategorii dostępności leku, który został dopuszczony do obrotu?

A. Ustawa Prawo Farmaceutyczne
B. Leki Współczesnej Terapii
C. Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych
D. Farmakopea Polska X
Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych (UWPL) jest kluczowym dokumentem w polskim systemie farmaceutycznym, który zawiera szczegółowe informacje na temat wszystkich produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu na terenie Polski. To źródło jest podstawowym narzędziem dla farmaceutów, lekarzy oraz innych specjalistów zdrowia, którzy potrzebują aktualnych danych o dostępności leków oraz ich wskazaniach, przeciwwskazaniach i działaniach niepożądanych. UWPL jest regularnie aktualizowany, co w praktyce oznacza, że specjaliści mogą mieć pewność, iż korzystają z najnowszych informacji. Praktyczne zastosowanie UWPL obejmuje m.in. prowadzenie odpowiednich strategii terapeutycznych na podstawie dostępnych leków, a także pomoc w podejmowaniu decyzji dotyczących ordynacji leków. Znajomość tego wykazu jest niezbędna w codziennej praktyce farmaceutycznej oraz klinicznej, aby zapewnić pacjentom właściwą i bezpieczną terapię.

Pytanie 23

Zasady wystawiania recepty farmaceutycznej

A. jest wydawana przez technika farmaceutycznego i może być zrealizowana w przeciągu miesiąca
B. może być wystawiona przez uprawnionego farmaceutę w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta
C. może być wydana przez technika farmaceutycznego w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta
D. jest wystawiana przez farmaceutę i leki na niej zapisane podlegają zasadom refundacji
Recepta farmaceutyczna, zgodnie z przepisami prawa, może być wystawiona przez uprawnionego farmaceutę w sytuacjach, gdy zagrożone jest życie lub zdrowie pacjenta. W takich przypadkach farmaceuta, wykorzystując swoją wiedzę i umiejętności, ma prawo do podejmowania decyzji dotyczących wystawienia recepty, co jest kluczowe dla zapewnienia pacjentowi szybkiej i skutecznej pomocy. Przykładem może być osobny przypadek, kiedy pacjent przychodzi do apteki z nagłym zapotrzebowaniem na leki ratujące życie, na przykład w przypadku reakcji alergicznej. W sytuacjach kryzysowych farmaceuta nie tylko zna farmakoterapię, ale również rozumie, jak szybko zrealizować receptę, aby zminimalizować ryzyko dla zdrowia pacjenta. Tego typu praktyki są zgodne z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego oraz normami OECD, które podkreślają znaczenie zaangażowania farmaceutów w procesy dotyczące bezpieczeństwa zdrowia publicznego oraz dostępu do niezbędnych leków.

Pytanie 24

Wskaż grupę antybiotyków, które zaliczają się do linkozamidów?

A. Gentamycyna, bacytracyna
B. Klindamycyna, linkomycyna
C. Linkomycyna, tobramycyna
D. Amikacyna, klindamycyna
Klindamycyna i linkomycyna są dwiema głównymi substancjami czynnymi należącymi do grupy antybiotyków zwanych linkozamidami. Linkozamidy działają poprzez hamowanie syntezy białek w komórkach bakterii, co prowadzi do ich śmierci lub zahamowania wzrostu. Klindamycyna jest powszechnie stosowana w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie, w tym Staphylococcus aureus, a także w leczeniu zakażeń skóry, płuc oraz zakażeń wewnętrznych. Linkomycyna, z drugiej strony, jest używana w podobnych kontekstach, ale jej zastosowanie jest bardziej ograniczone do niektórych typów zakażeń, ze względu na ryzyko działań niepożądanych. W praktyce klinicznej ważne jest, aby wybierać odpowiednie antybiotyki zgodnie z wynikami antybiogramów, co pozwala na precyzyjne dostosowanie leczenia do konkretnego patogenu. Zrozumienie klasyfikacji antybiotyków oraz ich mechanizmów działania jest kluczowe dla efektywnego leczenia zakażeń bakteryjnych.

Pytanie 25

Podczas wytrawiania wodą A Ithaeae radix bądź Lini semen uzyskuje się lege artis

A. nalewki
B. odwary
C. maceraty
D. napary
Woda A Ithaeae radix i Lini semen to roślinne składniki, które po wytrawieniu wodą dają maceraty. Macerat to po prostu roztwór, który powstaje, gdy surowiec roślinny długo się kontaktuje z wodą – rozpuszczalnikiem. Żeby zrobić taki macerat, trzeba zalać surowce wodą i zostawić je na jakiś czas, żeby wydobyć te wszystkie cenne substancje. Maceraty są super przydatne, zwłaszcza w ziołolecznictwie i kosmetykach, gdzie działają nawilżająco i pielęgnacyjnie. Fajnie też, że są zgodne z dobrą praktyką wytwarzania (GMP), co daje pewność co do ich jakości i bezpieczeństwa. Zresztą, maceraty można stosować nie tylko w formie płynnej, ale też jako składniki w kosmetykach stałych, co czyni je naprawdę wszechstronnym narzędziem w naturalnej terapii i produkcji kosmetyków.

Pytanie 26

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 27

Które z wymienionych związków mają najsilniejsze działanie żółciotwórcze?

A. Hymekromon
B. Olejki eteryczne
C. Kwas dehydrocholowy i deoksycholowy
D. Osalmid
Kwas dehydrocholowy i deoksycholowy to dwa związków, które wykazują najsilniejsze działanie żółciotwórcze, co oznacza, że stymulują produkcję żółci w wątrobie. Ich mechanizm działania polega na zwiększeniu wydzielania żółci przez hepatocyty oraz wspomaganiu transportu kwasów żółciowych do jelit, co jest kluczowe w procesie trawienia tłuszczów. W praktyce, te kwasy żółciowe są często stosowane w terapiach związanych z dyskinezją dróg żółciowych oraz w przypadkach przewlekłych chorób wątroby, gdzie istotne jest wspomaganie produkcji i transportu żółci. Podobne zastosowanie mają w terapii osób z zaburzeniami trawienia tłuszczów, co może prowadzić do poprawy wchłaniania składników odżywczych. Zgodnie z aktualnymi standardami medycznymi, preparaty zawierające te kwasy są zalecane w terapii uzupełniającej, co podkreśla ich znaczenie w praktyce klinicznej oraz w profilaktyce chorób wątroby. Warto również pamiętać, że ich stosowanie powinno być zawsze konsultowane z lekarzem, aby uniknąć potencjalnych interakcji z innymi lekami oraz zapewnić bezpieczeństwo pacjenta.

Pytanie 28

Niekorzystne efekty stosowania Lidokainy - środka znieczulającego o działaniu miejscowym, wynikające z jego właściwości farmakologicznych, to

A. spowolnienie akcji i osłabienie siły skurczu mięśnia sercowego
B. met hemoglobinemia
C. blokowanie aktywności ośrodkowego układu nerwowego
D. reakcje alergiczne
Lidokaina jest środkiem miejscowo znieczulającym, który działa poprzez blokowanie przewodnictwa nerwowego. Jej wpływ na mięsień sercowy polega na osłabieniu siły skurczu oraz zwolnieniu czynności serca, co jest istotne w kontekście zastosowań klinicznych. Lidokaina jest często stosowana w anestezjologii oraz w terapii zaburzeń rytmu serca. Kiedy jest stosowana w znieczuleniu, jej działanie może prowadzić do miejscowej analgezji, jednak w dużych dawkach lub przy nieprawidłowym podaniu może wpłynąć na centralny układ nerwowy i układ sercowo-naczyniowy. Bezpieczne stosowanie lidokainy wymaga znajomości odpowiednich dawek oraz monitorowania pacjenta w trakcie zabiegu, co jest zgodne z wytycznymi towarzystw anestezjologicznych. Przykładami zastosowania są procedury chirurgiczne, podczas których lidokaina jest używana do znieczulenia lokalnego oraz w leczeniu arytmii, gdzie jej działanie kardiodepresyjne jest niezbędne do przywrócenia prawidłowego rytmu serca.

Pytanie 29

Aby oznaczyć stężenie kwasu solnego wykorzystując klasyczną metodę miareczkowania roztworem wodorotlenku sodu, jaki wskaźnik należy stosować do określenia punktu końcowego miareczkowania?

A. wersenian disodu
B. oranż metylowy
C. skrobię
D. manganian (VII) potasu
Oranż metylowy jest wskaźnikiem pH, który zmienia swój kolor w odpowiednim zakresie kwasowości, co czyni go idealnym do miareczkowania kwasu solnego za pomocą roztworu wodorotlenku sodu. W przypadku miareczkowania kwasów mocnych, takich jak kwas solny, a zasad mocnych, jak wodorotlenek sodu, oranż metylowy zmienia kolor z czerwonego na żółty wokół pH 4,4 do 6,2. To oznacza, że wskaźnik ten jest w stanie dostarczyć wyraźny sygnał końca miareczkowania, gdy roztwór przechodzi z kwasowego do obojętnego. W praktyce oznacza to, że kiedy całkowita ilość kwasu zostanie zneutralizowana przez zasadę, zmiana koloru wskaźnika sygnalizuje osiągnięcie punktu równoważnikowego. W laboratoriach chemicznych, stosowanie oranżu metylowego jest zgodne z zaleceniami standardów analitycznych, które sugerują użycie odpowiednich wskaźników dla różnych rodzajów miareczkowania, co wpływa na dokładność i powtarzalność wyników.

Pytanie 30

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 31

W terapii choroby Parkinsona wykorzystuje się środki zawierające lewodopę. Celem połączenia lewodopy z benserazydem (np. preparat Madopar) jest

A. blokowanie receptorów dopaminergicznych
B. redukcja obwodowego metabolizmu lewodopy do dopaminy
C. ulepszenie stabilności mikrobiologicznej preparatu
D. zwiększenie absorpcji lewodopy z układu pokarmowego
Lewodopa jest prekursorem dopaminy, który przekształcany jest w mózgu na dopaminę, co jest kluczowe w leczeniu choroby Parkinsona. Jednak lewodopa jest metabolizowana w organizmie już w trakcie wchłaniania, co ogranicza jej dostępność w mózgu. Benserazyd, będący inhibitorem dekarboksylazy, działa obwodowo, hamując enzymy odpowiedzialne za rozkład lewodopy do dopaminy w tkankach obwodowych, co zwiększa jej stężenie w krwi i umożliwia skuteczniejsze dotarcie do mózgu. Dzięki temu połączeniu, pacjenci mogą doświadczyć bardziej stabilnych i długotrwałych efektów terapii. W praktyce oznacza to, że stosowanie preparatów takich jak Madopar nie tylko poprawia efektywność leczenia, ale również minimalizuje działania niepożądane, które mogą wystąpić w wyniku wysokiego poziomu dopaminy w obwodzie. Umożliwia to lepsze zarządzanie objawami choroby Parkinsona, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w terapii tych pacjentów, gdzie kluczowym celem jest poprawa jakości życia. Dodatkowo, stosowanie takich kombinacji leków podkreśla znaczenie zindywidualizowanego podejścia w terapii farmakologicznej.

Pytanie 32

3% roztwór kwasu bornego oznacza

A. 3% roztwór spirytusowy kwasu bornego
B. 3% roztwór olejowy kwasu bornego
C. 3% roztwór wodny kwasu bornego
D. 3% roztwór glicerolowy kwasu bornego
3% roztwór wodny kwasu borowego to związek chemiczny, który jest szeroko stosowany w medycynie jako środek antyseptyczny oraz w produkcji kosmetyków i innych preparatów. Kwas borowy, znany również jako kwas ortoborowy, ma działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne, co czyni go skutecznym w leczeniu różnych infekcji. Przykładowo, 3% roztwór wodny kwasu borowego jest często stosowany w okulistyce do przemywania oczu w przypadku podrażnień czy stanów zapalnych. Ponadto, w dermatologii może być stosowany jako środek do dezynfekcji ran. Zgodnie z wytycznymi organizacji zdrowotnych, stosowanie roztworów wodnych kwasu borowego powinno być przeprowadzane z zachowaniem odpowiednich procedur sanitarnych, aby zapewnić skuteczność oraz minimalizować ryzyko działań niepożądanych. W kontekście zastosowań przemysłowych, kwas borowy znajduje zastosowanie w produkcji szkła, ceramiki oraz jako substancja konserwująca w niektórych procesach technologicznych.

Pytanie 33

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 34

Na podstawie właściwych dokumentów dotyczących pacjenta, osoba wydająca lek ma prawo samodzielnie wpisać na rewersie recepty

A. kod uprawnień pacjenta
B. nazwisko lekarza
C. datę wystawienia
D. nazwisko pacjenta
Wpisanie kodu uprawnień pacjenta na rewersie recepty jest istotnym elementem procesu farmaceutycznego, który ma na celu prawidłowe zarządzanie lekami oraz zapewnienie pacjentom dostępu do odpowiednich środków farmakologicznych. Kod uprawnień pacjenta, w zależności od jego rodzaju, może oznaczać różne stany zdrowotne, które uprawniają do korzystania z leków refundowanych. W praktyce, farmaceuta na podstawie tego kodu może zweryfikować, czy dany pacjent ma prawo do otrzymania leku na refundację. Przyczynia się to do eliminacji błędów oraz nadużyć w systemie ochrony zdrowia. Ponadto, dobra praktyka wymaga, aby wszelkie informacje dotyczące pacjenta były dokładnie udokumentowane, co zmniejsza ryzyko pomyłek. Wpisanie kodu uprawnień na rewersie recepty jest również zgodne z obowiązującymi przepisami prawa farmaceutycznego, które podkreślają znaczenie prawidłowych danych w procesie wydawania leków.

Pytanie 35

Sertralina jest lekiem z grupy o działaniu

A. przeciwrobaczym
B. przeciwdepresyjnym
C. moczopędnym
D. hipotensyjnym
Sertralina to selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), który jest szeroko stosowany w leczeniu depresji oraz zaburzeń lękowych. Jej działanie polega na zwiększeniu stężenia serotoniny w mózgu, co przyczynia się do poprawy nastroju oraz zmniejszenia objawów lękowych. Zastosowanie sertraliny w praktyce klinicznej często obejmuje leczenie depresji dużej, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych oraz fobii społecznej. Jest to lek o dobrze udokumentowanej skuteczności, który jest zalecany przez wiele wytycznych dotyczących leczenia depresji i lęku, w tym przez American Psychiatric Association i National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Warto również zauważyć, że sertralina ma korzystny profil działań niepożądanych w porównaniu do starszych leków przeciwdepresyjnych, takich jak trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, co czyni ją pierwszym wyborem w wielu przypadkach. Zrozumienie mechanizmów działania leków takich jak sertralina jest kluczowe dla efektywnego zarządzania zdrowiem psychicznym pacjentów.

Pytanie 36

Diklofenak sodowy (Diclofenac sodium), lek należący do grupy NLPZ, może być podawany w formie

A. czopków doodbytniczych, kropli, iniekcji
B. systemów transdermalnych, tabletek powlekanych, czopków doodbytniczych
C. systemów transdermalnych, iniekcji, drażetek
D. proszków dzielonych, kropli, kapsułek
Wybór formy podania leku jest kluczowy dla jego skuteczności i komfortu pacjenta. Odpowiedzi sugerujące stosowanie systemów transdermalnych oraz drażetek nie są zgodne z zaleceniami dla diklofenaku sodowego, co prowadzi do nieporozumień w zakresie farmakoterapii. Systemy transdermalne, chociaż wygodne, są stosowane głównie dla substancji, które mają wysoką lipofilność i są wydalane w sposób niezależny od metabolizmu w wątrobie. Diklofenak, z drugiej strony, jest metabolizowany w wątrobie, co czyni tę formę mniej efektywną. Ponadto drażetki, które są formą leku ze względu na łatwość połknięcia, nie są typowe dla diklofenaku, który dostępny jest głównie w postaci tabletek powlekanych, czopków, kropli czy iniekcji. Warto zauważyć, że błędne zrozumienie form dostępnych na rynku może prowadzić do nieoptymalnego doboru terapii, co ma praktyczne konsekwencje w leczeniu pacjentów. Zastosowanie niewłaściwych form leku może skutkować opóźnieniem w uzyskaniu efektu terapeutycznego lub zwiększeniem ryzyka powikłań. Dlatego kluczowe jest, aby specjaliści medyczni dobrze rozumieli, jakie formy leku są stosowane w kontekście konkretnych wskazań terapeutycznych i potrzeb pacjentów.

Pytanie 37

Ile gramów Perhydrolu jest potrzebnych do przygotowania 120,0 g 3% roztworu wody utlenionej?

A. 24,0 g
B. 120,0 g
C. 12,0 g
D. 1,2 g
Aby obliczyć, ile gramów Perhydrolu (30% roztwór wody utlenionej) jest potrzebne do uzyskania 120,0 g 3% wody utlenionej, należy zastosować proporcje. Woda utleniona o stężeniu 3% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 3 g H2O2. Zatem w 120 g 3% wody utlenionej będzie 3,6 g H2O2. Ponieważ Perhydrol ma stężenie 30%, oznacza to, że w 100 g Perhydrolu znajduje się 30 g H2O2. Ustalając proporcje, możemy obliczyć, ile Perhydrolu potrzebujemy do uzyskania 3,6 g H2O2: (3,6 g H2O2) / (30 g H2O2/100 g Perhydrolu) = 12 g Perhydrolu. Ta koncepcja jest istotna w chemii analitycznej i przemysłowej, gdzie precyzyjne przygotowywanie roztworów o określonym stężeniu jest kluczowe do uzyskania wiarygodnych wyników. Dobrą praktyką jest zawsze sprawdzanie obliczeń oraz szacowanie błędów pomiarowych, co jest zgodne z normami jakości ISO.

Pytanie 38

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 39

Błędna kalibracja wagi może być przyczyną pomyłki

A. grubego
B. przypadkowego
C. metodycznego
D. systematycznego
Błędy grube, metodologiczne i przypadkowe nie są skutkiem nieprawidłowej kalibracji wagi w taki sposób, jak błędy systematyczne. Błąd gruby, na przykład, pojawia się wskutek pojedynczych, ekstremalnych pomiarów, które mogą być wynikiem ludzkiej pomyłki lub awarii sprzętu. W przeciwieństwie do błędów systematycznych, które mają stały charakter, błędy grube są sporadyczne i mogą być łatwo zidentyfikowane i pominięte w analizie wyników. Błąd metodologiczny odnosi się do sytuacji, w których proces pomiarowy jest przeprowadzany w sposób niewłaściwy, na przykład przez nieodpowiednią technikę ważenia, co może prowadzić do nieprawidłowych wyników, ale nie jest bezpośrednio związane z kalibracją samego sprzętu. Z kolei błędy przypadkowe są wynikiem nieprzewidywalnych fluktuacji i są z natury losowe, co odróżnia je od błędów systematycznych, które są powtarzalne i zdefiniowane przez stałe odchylenie od wartości prawdziwej. W praktyce, zrozumienie różnicy między tymi rodzajami błędów jest kluczowe dla prowadzenia rzetelnych badań i zapewnienia jakości w pomiarach, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie metrologii.

Pytanie 40

Który z wymienionych olejów posiada najsilniejsze właściwości przeczyszczające?

A. Jecoris aselli oleum
B. Lini oleum
C. Rapae oleum
D. Ricini oleum
Ricini oleum, czyli olej rycynowy, jest znanym środkiem przeczyszczającym, który działa poprzez stymulację motoryki jelit. Substancje czynne zawarte w oleju rycynowym, głównie rycynoleinian, działają drażniąco na błonę śluzową jelit, co prowadzi do zwiększenia perystaltyki i przyspieszenia wydalania treści pokarmowej. W praktyce, olej rycynowy może być stosowany w leczeniu zaparć lub jako środek przeczyszczający przed zabiegami chirurgicznymi. Warto jednak pamiętać, że należy go stosować z ostrożnością, ponieważ nadmierne dawkowanie może prowadzić do skurczów jelit oraz odwodnienia. Standardowe dawkowanie to zazwyczaj 15-30 ml oleju rycynowego, a jego efekty mogą być odczuwalne już po 2-6 godzinach od spożycia. Dobrym zwyczajem jest także konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem kuracji, aby upewnić się, że nie ma przeciwwskazań do stosowania oleju rycynowego w danym przypadku.