Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 2 czerwca 2025 01:15
  • Data zakończenia: 2 czerwca 2025 01:31

Egzamin zdany!

Wynik: 20/40 punktów (50,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Na którą z wymienionych przyczyn, występującą w obwodzie odbiorczym instalacji elektrycznej, musi reagować wyłącznik różnicowoprądowy poprzez samoczynne wyłączenie?

A. Zwarcie międzyfazowe
B. Upływ prądu
C. Przepięcie
D. Przeciążenie
Przeciążenie, zwarcie międzyfazowe i przepięcie to sytuacje, które nie są bezpośrednio związane z włączaniem wyłącznika różnicowoprądowego. Przeciążenie dotyczy sytuacji, w której obciążenie na linii elektrycznej przekracza dopuszczalny poziom, co może prowadzić do przegrzania przewodów i ich uszkodzenia, ale nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla życia. W takich przypadkach stosuje się wyłączniki nadprądowe, które reagują na wzrost natężenia prądu. Zwarcie międzyfazowe to awaria, która polega na bezpośrednim połączeniu dwóch przewodów fazowych, co prowadzi do znacznego wzrostu prądu i potencjalnie niebezpiecznych warunków, a także wymaga zastosowania wyłączników zabezpieczających. Przepięcie z kolei odnosi się do nagłych wzrostów napięcia, które mogą uszkodzić urządzenia, ale również nie są powodem do załączenia RCD. Zrozumienie różnicy pomiędzy tymi sytuacjami jest kluczowe dla prawidłowego projektowania i eksploatacji instalacji elektrycznych, a błędne przypisanie funkcji RCD do tych zagrożeń może prowadzić do niewłaściwej ochrony oraz zwiększonego ryzyka awarii instalacji.

Pytanie 2

Jakiego narzędzia należy użyć, aby zweryfikować, czy nie ma napięcia w instalacji elektrycznej 230 V, przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych?

A. Miernika parametrów instalacji
B. Neonowego wskaźnika napięcia
C. Czujnika zaniku fazy
D. Omomierza cyfrowego
Neonowy wskaźnik napięcia to urządzenie, które pozwala na szybkie i skuteczne sprawdzenie obecności napięcia w instalacjach elektrycznych. Działa na zasadzie świecenia diody neonowej, gdy napięcie przekracza określony próg. Jest to podstawowe narzędzie, które powinno być używane przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac konserwacyjnych, aby zapewnić bezpieczeństwo techników. W praktyce, po podłączeniu wskaźnika do przewodów, jego świecenie sygnalizuje, że w instalacji występuje napięcie, co oznacza, że nie powinno się przystępować do prac. Zgodnie z ogólnymi zasadami BHP, każda osoba pracująca w branży elektrycznej powinna posiadać odpowiednie narzędzia do pomiaru, a neonowy wskaźnik jest jednym z najprostszych i najtańszych. Przykładem może być sytuacja, gdy elektryk musi wymienić gniazdko – przed rozpoczęciem wymiany, zawsze powinien skontrolować, czy w obwodzie nie ma napięcia, używając neonowego wskaźnika. Tego rodzaju praktyki są zgodne z normami PN-IEC 61010, które regulują kwestie bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych.

Pytanie 3

Jakie środki ochrony przed porażeniem zastosowano w systemie, gdzie zasilanie urządzeń pochodzi z transformatora bezpieczeństwa?

A. Podwójną lub wzmocnioną izolację
B. Separację urządzeń
C. Izolację miejsca pracy
D. Ochronne obniżenie napięcia
W kontekście ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, podwójna lub wzmocniona izolacja jest jedną z metod ochrony, jednak jej zastosowanie nie jest odpowiednie w każdym przypadku. Metoda ta polega na zastosowaniu dodatkowej izolacji poza standardową, co rzeczywiście może zwiększyć bezpieczeństwo urządzenia. Nie jest to jednak wystarczające rozwiązanie dla systemów zasilanych z transformatorów bezpieczeństwa, gdzie kluczowym czynnikiem jest niskie napięcie. Separacja odbiorników również nie jest najlepszym podejściem, mimo że ma swoje miejsce w projektowaniu systemów elektrycznych. Oznacza to oddzielenie obwodów elektrycznych w celu zwiększenia bezpieczeństwa, jednak nie eliminuje ryzyka porażenia, zwłaszcza w zastosowaniach niskonapięciowych. Izolacja stanowiska, czyli zabezpieczanie użytkowników przed dostępem do elementów czynnych, jest strategią bardziej stosowaną w kontekście obszarów roboczych, lecz nie adresuje podstawowego problemu związane z niskim napięciem, które jest kluczowe w przypadkach zasilania z transformatorów bezpieczeństwa. Ostatecznie, ochronne obniżenie napięcia jest najskuteczniejszym i rekomendowanym środkiem w takich sytuacjach, ponieważ obniża ryzyko porażenia do minimum poprzez stosowanie bezpiecznych wartości napięcia.", ""]

Pytanie 4

Jakie z wymienionych usterek w obwodzie odbiorczym instalacji elektrycznej powinno spowodować automatyczne odcięcie napięcia przez wyłącznik różnicowoprądowy?

A. Skok napięcia
B. Przeciążenie obwodu
C. Zwarcie międzyfazowe
D. Upływ prądu
Przepięcie, przeciążenie i zwarcie międzyfazowe to takie awaryjne sytuacje, które się zdarzają w instalacjach elektrycznych, ale RCD wcale się na to nie aktywuje. Przepięcie, to nic innego jak nagły wzrost napięcia, który może złamać urządzenia, ale nie zmienia różnicy prądów, a to jest kluczowe dla działania RCD. RCD nie służy do ochrony przed przepięciami, w takich sytuacjach są ograniczniki przepięć. Przeciążenie natomiast, to co się dzieje, gdy podłączamy zbyt dużo sprzętu do obwodu, co zwiększa prąd powyżej normy, ale RCD nie reaguje, bo nie wykrywa różnicy prądów w takim przypadku. Wtedy na szczęście mamy wyłączniki nadprądowe, które odcinają zasilanie przy za dużym prądzie. A jeśli chodzi o zwarcie międzyfazowe, to jest to, gdy przewody fazowe się stykają i prąd leci jak szalony, ale znów, RCD na to nie działa, bo nie ma żadnej różnicy prądów do wykrycia. Więc ważne jest, by zrozumieć, jak te wszystkie zabezpieczenia w elektryce współpracują, żeby zapewnić bezpieczeństwo, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w tej branży.

Pytanie 5

Korzystając z podanego wzoru i tabeli wyznacz wartość rezystancji izolacji uzwojeń silnika w temperaturze 20 °C, jeżeli rezystancja izolacji uzwojeń tego silnika zmierzona w temperaturze 17 °C wyniosła 7,3 MΩ.

Współczynniki przeliczeniowe K20 dla rezystancji izolacji uzwojeń silników
R20 = K20·Rt
Temperatura w °C01114172023262932
Współczynnik przeliczeniowy K200,670,730,810,901,001,101,211,341,48

A. 6,57 MΩ
B. 8,11 MΩ
C. 8,20 MΩ
D. 6,40 MΩ
Odpowiedzi, które sugerują wartości rezystancji izolacji silnika inne niż 6,57 MΩ, mogą wynikać z mylnych obliczeń oraz błędnego zrozumienia procesu przeliczania rezystancji w różnych temperaturach. Na przykład, jeśli ktoś oblicza rezystancję na podstawie nieodpowiednich współczynników temperatury, może dojść do fałszywego wyniku. Wartości 8,11 MΩ oraz 8,20 MΩ są wynikiem pomylenia współczynników lub niepoprawnego zastosowania wzoru. Często występującym błędem jest ignorowanie faktu, że rezystancja izolacji maleje wraz ze wzrostem temperatury, co jest odwrotnością niektórych parametrów elektrycznych, które mogą wzrastać w takich warunkach. Zrozumienie, jak temperatura wpływa na właściwości materiałów izolacyjnych, jest kluczowe w inżynierii elektrycznej. Dlatego ważne jest, aby nie tylko znać wzory, ale także rozumieć fizyczne zjawiska zachodzące w izolacji. W praktyce, błędne przeliczenie wartości oparte na niewłaściwych danych może prowadzić do poważnych usterek lub uszkodzenia urządzeń, co podkreśla znaczenie dokładności obliczeń i znajomości standardów branżowych, takich jak IEC 60034-1, które promują odpowiednie procedury konserwacyjne i diagnostyczne w obszarze elektrotechniki.

Pytanie 6

Jakie narzędzia powinny być zastosowane przy trasowaniu instalacji elektrycznej w ścianach w pomieszczeniach mieszkalnych?

A. Ołówek, miarka taśmowa, kleszcze monterskie, młotek
B. Zestaw wkrętaków, kleszcze monterskie, sznurek traserski, młotek
C. Ołówek, poziomnica, miarka taśmowa, sznurek traserski
D. Poziomnica, kleszcze monterskie, zestaw wkrętaków, młotek
Każda z alternatywnych odpowiedzi zawiera narzędzia, które w pewnym zakresie mogą być pomocne w pracach budowlanych, jednak nie są one odpowiednimi wyborami do trasowania instalacji elektrycznej podtynkowej. Poziomnica i przymiar taśmowy to narzędzia, które umożliwiają precyzyjne pomiary i kontrolę poziomu, jednak w zestawie, który nie zawiera ołówka i sznurka traserskiego, brakuje kluczowych narzędzi do efektywnego trasowania. Użycie kleszczy monterskich oraz młotka, choć istotnych w innych aspektach montażu, nie jest przydatne w procesie trasowania, gdzie wymagana jest precyzja i dokładność. Wybierając zestaw narzędzi, ważne jest, aby unikać narzędzi, które nie wpisują się w specyfikę danego zadania, na przykład młotek, który w kontekście trasowania może prowadzić do uszkodzeń ścian i nieprecyzyjnych oznaczeń. Często pojawia się mylne przekonanie, że bardziej złożony zestaw narzędzi z większą ilością funkcji będzie lepszy, podczas gdy kluczem do sukcesu w trasowaniu jest prostota i precyzja. Wybierając odpowiednie narzędzia, należy kierować się ich funkcją i zastosowaniem w konkretnych zadaniach, aby zapewnić efektywność i bezpieczeństwo wykonywanych prac.

Pytanie 7

Jakie z podanych powodów wpływa na wzrost iskrzenia na komutatorze w trakcie działania sprawnego silnika bocznikowego prądu stałego po wymianie szczotek?

A. Zbyt duży nacisk szczotek na komutator
B. Zbyt małe wzbudzenie silnika
C. Zbyt mała powierzchnia styku szczotek z komutatorem
D. Zbyt duże wzbudzenie silnika
Wybór odpowiedzi związanej z zbyt dużym wzbudzeniem silnika opiera się na błędnym wrażeniu, że większa moc wzbudzenia prowadzi do zmniejszenia iskrzenia na komutatorze. W rzeczywistości, nadmierne wzbudzenie może skutkować zwiększeniem prędkości obrotowej silnika, co pogarsza warunki pracy szczotek. Wzrost obrotów prowadzi do intensywniejszego kontaktu szczotek z komutatorem, co w połączeniu z niewłaściwą powierzchnią styku może zaostrzyć problem iskrzenia. Kolejne nieporozumienie dotyczy zbyt małego wzbudzenia, które często jest mylone z zaniżonym napięciem czy słabą mocą, co może prowadzić do niestabilności pracy silnika, ale nie jest bezpośrednim czynnikiem powodującym iskrzenie. Z kolei odpowiedź sugerująca zbyt duży nacisk szczotek na komutator, mimo że może prowadzić do ich szybszego zużycia, nie wyjaśnia przyczyny iskrzenia. Zbyt duży nacisk powoduje, że szczotki zużywają się szybciej, ale to nie jest głównym czynnikiem iskrzenia, które, jak pokazuje praktyka, jest w głównej mierze związane z samą powierzchnią styku. Aby unikać problemów z iskrzeniem, kluczowe jest zrozumienie wpływu właściwego wzbudzenia i siły nacisku na wydajność szczotek oraz regularne monitorowanie ich stanu, co powinno stać się standardową praktyką w każdej aplikacji silników prądu stałego.

Pytanie 8

Jaka maksymalna wartość impedancji pętli zwarcia może wystąpić w trójfazowym układzie elektrycznym o napięciu znamionowym 230/400 V, aby ochrona przeciwporażeniowa była skuteczna w przypadku uszkodzenia izolacji, wiedząc, że zasilanie tego układu ma przerwać instalacyjny wyłącznik nadprądowy B10?

A. 4,6 Ω
B. 7,7 Ω
C. 8,0 Ω
D. 2,3 Ω
Wartość impedancji pętli zwarcia wynosząca 4,6 Ω jest odpowiednia dla trójfazowego obwodu elektrycznego o napięciu 230/400 V, aby zapewnić skuteczną ochronę przeciwporażeniową. Przy takiej impedancji, w przypadku zwarcia, prąd zwarciowy osiągnie wartość wystarczającą do działania wyłącznika nadprądowego typu B10, który ma prąd znamionowy 10 A. Wartość impedancji pętli zwarcia oblicza się na podstawie napięcia zasilania oraz wymaganej wartości prądu, przy której następuje wyłączenie obwodu. W praktyce oznacza to, że w przypadku uszkodzenia izolacji, wyłącznik nadprądowy zadziała w odpowiednim czasie, minimalizując ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Zgodnie z normami PN-IEC 60364-4-41 oraz PN-EN 60947-2, odpowiednia wartość impedancji pętli zwarcia jest kluczowa dla zabezpieczenia użytkowników przed skutkami awarii. Wartości te są również zgodne z wytycznymi dotyczącymi instalacji elektrycznych w budynkach, które zalecają, aby impedancja nie przekraczała 5 Ω dla ochrony przeciwporażeniowej. Dlatego 4,6 Ω to wartość, która spełnia te wymogi, a jej stosowanie w praktyce jest powszechną praktyką w branży elektrycznej.

Pytanie 9

Jaką metodę należy zastosować do bezpośredniego pomiaru rezystancji przewodów?

A. amperomierz oraz woltomierz
B. analogowy omomierz
C. cyfrowy watomierz
D. watomierz oraz amperomierz
Wykorzystanie watomierza cyfrowego do pomiaru rezystancji przewodów jest nieodpowiednie, ponieważ watomierz służy do pomiaru mocy elektrycznej, a nie do oceny rezystancji. Watomierz mierzy moc czynną, wyrażoną w watach, na podstawie pomiaru napięcia i natężenia prądu oraz współczynnika mocy. Użycie tego narzędzia w kontekście pomiaru rezystancji prowadzi do mylnych rezultatów, ponieważ nie uwzględnia ono specyfiki rezystancji, która jest niezależna od mocy. Podobnie, połączenie amperomierza i woltomierza również nie jest właściwe, gdyż te urządzenia mierzą natężenie prądu i napięcie, a do obliczenia rezystancji potrzebne jest odniesienie do wartości mierzonej bezpośrednio, co wymaga zastosowania omomierza. W przypadku watomierza i amperomierza, pomiar rezystancji wymagałby dodatkowego przeliczenia, co wprowadza niepotrzebne komplikacje i możliwość błędów. Coraz częściej w praktyce inżynierskiej wykorzystuje się zalecenia dotyczące stosowania omomierzy, które zapewniają dokładność i prostotę pomiarów. Zrozumienie tego, że każdy instrument ma swoje specyficzne zastosowanie, jest kluczowe dla przeprowadzania efektywnych i dokładnych pomiarów w elektrotechnice.

Pytanie 10

Jakie jest główne przeznaczenie przekaźnika w instalacjach elektrycznych?

A. Zmniejszenie zużycia energii
B. Zdalne sterowanie obwodami elektrycznymi
C. Kontrola temperatury przewodów
D. Ochrona przed przeciążeniami
Przekaźnik to bardzo wszechstronne urządzenie stosowane w instalacjach elektrycznych głównie do zdalnego sterowania obwodami elektrycznymi. Działa na zasadzie elektromagnetycznego przełącznika, który pozwala na kontrolowanie dużych prądów za pomocą małego sygnału elektrycznego. To właśnie ta funkcja umożliwia automatyzację wielu procesów w instalacjach. Przekaźniki są kluczowe w systemach sterowania, gdzie pozwalają na włączanie i wyłączanie obwodów bez konieczności fizycznego kontaktu, co zwiększa bezpieczeństwo i efektywność operacyjną. W praktyce, przekaźniki są używane w wielu aplikacjach, takich jak automatyka domowa, układy sterowania maszynami czy systemy zabezpieczeń. Ponadto, ich zastosowanie jest standardem w systemach, gdzie konieczna jest szybka reakcja na zmianę stanu, np. w przypadku awarii lub nadmiernego obciążenia. Ich niezawodność i łatwość w integracji sprawiają, że są nieodzownym elementem współczesnych systemów elektrycznych.

Pytanie 11

Jaka jest znamionowa efektywność silnika trójfazowego, jeśli P = 2,2 kW (mocy mechanicznej), UN = 400 V, IN = 4,6 A oraz cos φ = 0,82?

A. 0,84
B. 0,49
C. 0,69
D. 0,39
Znamionowa sprawność silnika trójfazowego obliczana jest na podstawie stosunku mocy mechanicznej do mocy czynnej dostarczonej do silnika. W tym przypadku, moc mechaniczna wynosi 2,2 kW, a moc czynna można obliczyć z wzoru: P = U * I * √3 * cos φ, gdzie U to napięcie, I to prąd, a cos φ to współczynnik mocy. Podstawiając dane: P = 400 V * 4,6 A * √3 * 0,82, otrzymujemy moc czynną równą około 2,63 kW. Następnie sprawność obliczamy jako: η = P_moc / P_czynna = 2,2 kW / 2,63 kW, co daje wartość około 0,84. W praktyce, znajomość sprawności silników elektrycznych jest kluczowa w doborze odpowiednich jednostek napędowych do maszyn i urządzeń, a także w ocenie efektywności energetycznej systemów. Standardy takie jak IEC 60034-30 definiują klasy sprawności dla silników elektrycznych, co pozwala na ich porównywanie i wybór najbardziej efektywnych rozwiązań.

Pytanie 12

Która z wymienionych przyczyn może być odpowiedzialna za zwęglenie izolacji na końcu przewodu fazowego w okolicy zacisku w puszce rozgałęźnej?

A. Zbyt duży przekrój używanego przewodu
B. Poluzowanie śruby mocującej w puszce
C. Wzrost napięcia zasilającego na skutek przepięcia
D. Niewystarczająca wartość prądu roboczego
Przyczyną zwęglenia izolacji przewodu nie może być zbyt mała wartość prądu roboczego, ponieważ w takim przypadku nie dochodzi do przegrzania przewodu. Zbyt niski prąd skutkuje brakiem skutecznej pracy urządzenia, ale nie generuje nadmiernego ciepła, które mogłoby prowadzić do degradacji izolacji. Użycie zbyt dużego przekroju przewodu również nie jest bezpośrednią przyczyną zwęglenia, ponieważ większy przekrój przewodu z reguły poprawia jego zdolność do przewodzenia energii bez generowania nadmiernych strat ciepła. Wzrost napięcia zasilającego z kolei, będący wynikiem przepięcia, jest istotnym zagrożeniem, ale nie jest to najczęstszy czynnik odpowiedzialny za zwęglenie izolacji w tym konkretnym kontekście. Wzrost napięcia może prowadzić do przebicia izolacji lub jej osłabienia, jednak przy odpowiednich zabezpieczeniach, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe, ryzyko to jest minimalizowane. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla poprawnej diagnostyki i prewencji problemów z instalacjami elektrycznymi. W praktyce, ważne jest, aby podczas instalacji i przeglądów przestrzegać najlepszych praktyk, unikając typowych błędów, takich jak niewłaściwe dokręcenie złączy.

Pytanie 13

Na przyrządzie ustawionym na zakres 300 V zmierzono napięcie w sieci, które wynosi 230 V. Do wykonania pomiaru zastosowano miernik analogowy o dokładności w klasie 1,5. Jaki jest błąd bezwzględny uzyskanego pomiaru?

A. ± 4,50 V
B. ± 4,40 V
C. ± 4,30 V
D. ± 4,60 V
Poprawna odpowiedź to ± 4,50 V, co wynika z zastosowania wzoru do obliczania błędu bezwzględnego pomiaru. Klasa dokładności miernika analogowego oznacza, że maksymalny błąd pomiarowy wynosi 1,5% zakresu pomiarowego. W przypadku zakresu 300 V, maksymalny błąd obliczamy jako 1,5% z 300 V, co daje 4,5 V. To oznacza, że rzeczywisty wynik pomiaru napięcia sieciowego 230 V może różnić się od wartości rzeczywistej o maksymalnie ± 4,50 V. Praktyczne zastosowanie tego typu pomiarów związane jest z zapewnieniem bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych oraz monitorowaniem ich parametrów, co jest kluczowe dla efektywnego zarządzania energią. W branży elektrycznej stosuje się różne klasy dokładności w zależności od wymaganych precyzji pomiarów, dlatego zrozumienie tych standardów jest niezbędne dla inżynierów i techników zajmujących się systemami zasilania. Odpowiednia interpretacja wyników pomiarów, z uwzględnieniem błędów, ma fundamentalne znaczenie dla analizy i diagnozowania układów elektrycznych.

Pytanie 14

Na podstawie wybranych informacji dobierz wyłącznik nadprądowy do zabezpieczenia obwodu silnika trójfazowego klatkowego o prądzie znamionowym In = 5,5 A?

A. In = 6 A, charakterystyka B, krotność In = 3 do 5
B. In = 16 A, charakterystyka B, krotność In = 3 do 5
C. In = 16 A, charakterystyka C, krotność In = 5 do 10
D. In = 6 A, charakterystyka C, krotność In = 5 do 10
Wybór wyłączników nadprądowych dla silników trójfazowych wymaga zrozumienia kilku kluczowych aspektów, które niestety nie zostały uwzględnione w niepoprawnych odpowiedziach. Po pierwsze, wyłącznik o prądzie znamionowym 16 A jest zdecydowanie zbyt wysoki dla silnika o prądzie znamionowym 5,5 A. Taki wybór może prowadzić do braku odpowiedniego zabezpieczenia obwodu, co skutkuje ryzykiem uszkodzenia silnika w przypadku przeciążenia lub zwarcia. Wyłącznik powinien być dostosowany do wartości prądu roboczego, aby szybko reagował na niebezpieczne warunki. Kolejnym aspektem jest charakterystyka wyłącznika. Wybór charakterystyki B jest niewłaściwy, ponieważ jest ona zaprojektowana tak, aby zadziałać przy znacznie mniejszych prądach rozruchowych, co może prowadzić do fałszywych zadziałań podczas normalnej pracy silnika. Silniki klatkowe, zwłaszcza podczas rozruchu, mogą generować wysokie prądy, a charakterystyka C jest odpowiednia do ich tolerowania. Ponadto, krotności In w przedziale 3 do 5 mogą nie uwzględniać wszystkich wymagań bezpieczeństwa i wydajności. W praktyce, niewłaściwe dobranie wyłącznika może prowadzić do częstych awarii instalacji oraz zwiększonego ryzyka uszkodzenia urządzeń. Dlatego kluczowe jest przestrzeganie norm i zasad doboru zabezpieczeń, aby zapewnić optymalne funkcjonowanie systemu elektrycznego.

Pytanie 15

Który element stosowany w instalacjach sterowania oświetleniem przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Automat zmierzchowy.
B. Czujnik ruchu.
C. Ściemniacz oświetlenia.
D. Przekaźnik bistabilny.
Automat zmierzchowy to urządzenie, które automatycznie zarządza oświetleniem, dostosowując je do zmieniających się warunków świetlnych w otoczeniu. Na ilustracji przedstawiono model AZH-S, który jest typowym przykładem automatu zmierzchowego. Działa on na zasadzie pomiaru natężenia światła, co pozwala na włączenie oświetlenia po zachodzie słońca, a wyłączenie go w ciągu dnia. To rozwiązanie jest szczególnie przydatne w miejscach, gdzie oświetlenie jest potrzebne tylko w nocy, takich jak ogrody, podjazdy czy parkingi. Dzięki zastosowaniu automatu zmierzchowego można znacząco zmniejszyć zużycie energii, co jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju i oszczędności energii. W praktyce, urządzenia te są łatwe do zainstalowania i oferują wiele możliwości konfiguracji, co pozwala na ich dostosowanie do indywidualnych potrzeb użytkowników. Warto również zaznaczyć, że automaty zmierzchowe są zgodne z normami EN 60598-2-1, które dotyczą bezpieczeństwa i wydajności oświetlenia.

Pytanie 16

W elektrycznych instalacjach w mieszkaniach oraz budynkach użyteczności publicznej prace konserwacyjne nie obejmują

A. montażu nowych punktów świetlnych
B. czyszczenia urządzeń w rozdzielniach
C. wymiany gniazd zasilających
D. czyszczenia lamp oświetleniowych
Fajnie, że zauważyłeś, że montaż nowych wypustów oświetleniowych to nie konserwacja. Konserwacja polega głównie na utrzymaniu istniejących systemów w dobrym stanie, jak czyszczenie lamp czy wymiana starych gniazdek. Nowe wypusty wymagają więcej planowania i czasem też papierkowej roboty, żeby wszystko było zgodne z przepisami. W praktyce chodzi o to, żeby przedłużać żywotność tego, co już mamy, natomiast nowe instalacje to zupełnie inna bajka, która wiąże się z projektowaniem i dodatkowymi formalnościami.

Pytanie 17

Który typ silnika elektrycznego najczęściej stosuje się w urządzeniach gospodarstwa domowego?

A. Silnik indukcyjny jednofazowy
B. Silnik liniowy
C. Silnik krokowy
D. Silnik synchroniczny trójfazowy
Silniki indukcyjne jednofazowe są najczęściej stosowane w urządzeniach gospodarstwa domowego ze względu na ich prostotę konstrukcji, niezawodność oraz stosunkowo niskie koszty produkcji. Jednofazowe silniki indukcyjne działają w oparciu o zasadę indukcji elektromagnetycznej, gdzie prąd zmienny przepływający przez uzwojenie stojana wytwarza pole magnetyczne, które indukuje prąd w wirniku. To z kolei generuje siłę napędową, która wprawia wirnik w ruch obrotowy. Tego typu silniki są powszechnie stosowane w urządzeniach takich jak pralki, lodówki, wentylatory czy miksery. Ich zaletą jest brak szczotek komutatora, co eliminuje problem iskrzenia i konieczność częstej konserwacji. Dzięki swojej prostocie, silniki te charakteryzują się długą żywotnością i są odporne na przeciążenia. Ponadto są stosunkowo ciche i energooszczędne, co czyni je idealnym wyborem do zastosowań domowych. Standardy przemysłowe i dobre praktyki również preferują użycie jednofazowych silników indukcyjnych w kontekście urządzeń gospodarstwa domowego, podkreślając ich efektywność i trwałość.

Pytanie 18

Który element przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Gniazdo zapłonnika.
B. Wkładkę kalibrową.
C. Wkładkę topikową bezpiecznika.
D. Oprawkę źródła światła.
Oprawka źródła światła jest kluczowym elementem w instalacjach elektrycznych, umożliwiającym prawidłowe podłączenie i utrzymanie źródła światła, takiego jak żarówka. Jej główną funkcją jest nie tylko mechaniczne wsparcie, ale także zapewnienie odpowiedniej izolacji elektrycznej. Oprawki są projektowane zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 60238, które określają wymagania techniczne dla oprawek żarówek. Przykłady zastosowania obejmują różnorodne instalacje oświetleniowe w domach, biurach i zakładach przemysłowych. Warto również zauważyć, że odpowiedni dobór oprawki ma znaczenie dla efektywności energetycznej systemu oświetleniowego, co jest kluczowe w kontekście nowoczesnych standardów zrównoważonego rozwoju. Właściwa instalacja i użytkowanie oprawki przyczyniają się do dłuższej żywotności źródła światła oraz minimalizują ryzyko awarii, co jest istotne w kontekście bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony mienia.

Pytanie 19

Jakim symbolem oznacza się przewód jednożyłowy z żyłą wykonaną z drutu aluminiowego, w izolacji PCV, o przekroju żyły 2,5 mm2?

A. YLY 2,5 mm2
B. ADY 2,5 mm2
C. YDY 2,5 mm2
D. ALY 2,5 mm2
Odpowiedź ADY 2,5 mm² jest poprawna, ponieważ oznaczenie to odnosi się do przewodów jednożyłowych wykonanych z drutu aluminiowego, które są izolowane polwinitą (PVC). Przewody te charakteryzują się odpowiednimi właściwościami elektrycznymi i mechanicznymi, co czyni je odpowiednimi do stosowania w różnorodnych instalacjach elektrycznych, w tym w budownictwie, przemyśle czy instalacjach domowych. Przekrój żyły wynoszący 2,5 mm² jest standardowym rozwiązaniem dla obwodów o niewielkim poborze prądu, takich jak oświetlenie czy gniazdka. Zastosowanie przewodów aluminiowych staje się coraz bardziej popularne ze względu na ich niską masę i korzystne właściwości przewodzące, pod warunkiem, że są odpowiednio dobrane do obciążenia. W przemyśle elektrycznym ważne jest również, aby wszelkie elementy instalacji spełniały normy bezpieczeństwa, co potwierdza odpowiednia certyfikacja. W kontekście zastosowania, przewody ADY często wykorzystuje się w instalacjach, gdzie nie ma dużych przeciążeń, a warunki pracy są umiarkowane.

Pytanie 20

Co może być przyczyną wzrostu temperatury łącznika puszkowego po włączeniu oświetlenia?

A. Zbyt niska moc żarówki
B. Zwarcie w obwodzie lampy
C. Luźny przewód w przełączniku
D. Przerwa w obwodzie lampy
Zbyt mała moc żarówki w żaden sposób nie wpływa na nagrzewanie się łącznika puszkowego, ponieważ moc żarówki jest dostosowana do standardowych parametrów instalacji. W przypadku zbyt słabej żarówki, nie osiągnie ona odpowiedniego poziomu jasności, ale nie spowoduje to wzrostu temperatury w łączniku. Zwarcie w obwodzie oświetleniowym żarówki może prowadzić do poważnych problemów, takich jak przepalenie bezpieczników, ale nie jest bezpośrednio związane z nagrzewaniem się łącznika puszkowego. Zwarcie generuje ogromne natężenie prądu, co prowadzi do uszkodzeń elementów obwodu, ale w tym przypadku nagrzewanie łącznika miałoby inne przyczyny, często związane z uszkodzeniem izolacji. Przerwa w obwodzie oświetleniowym żarówki skutkuje brakiem przepływu prądu, co również nie może być przyczyną nagrzewania. Naturalnie, błąd logiczny polega na myleniu przyczyn z objawami oraz niedostatecznym zrozumieniu działania i specyfiki instalacji elektrycznych. W praktyce, kluczowe jest zrozumienie, że nagrzewanie łącznika nie jest efektem biernym, a wynika z aktywnego przepływu prądu przez elementy obwodu, co w żadnym z wymienionych przypadków nie ma miejsca.

Pytanie 21

Jaka jest znamionowa sprawność silnika jednofazowego przy danych: PN = 3,7 kW (moc mechaniczna), UN = 230 V, IN = 21,4 A oraz cos φN = 0,95?

A. 0,75
B. 0,71
C. 0,95
D. 0,79
Zrozumienie wyniku sprawności silnika wymaga znajomości pojęcia mocy, napięcia oraz prądu, a także współczynnika mocy. Odpowiedzi, które wskazują na wartości takie jak 0,95, 0,75 czy 0,71, opierają się na niepełnym zrozumieniu tych pojęć. Przykładowo, wybór 0,95 może sugerować, że użytkownik pomylił sprawność z współczynnikiem mocy, co jest powszechnym błędem. Współczynnik mocy jest miarą efektywności wykorzystania energii, ale nie mierzy strat samego silnika, dlatego nie może być bezpośrednio uznawany za sprawność. Z kolei wartości takie jak 0,75 czy 0,71 mogą wynikać z błędnego obliczenia lub nieprawidłowego zrozumienia danych wejściowych. Aby poprawnie ocenić sprawność silnika, kluczowe jest zrozumienie, że sprawność to stosunek mocy mechanicznej do mocy elektrycznej dostarczanej do silnika. Niskie wartości sprawności wskazują na wysokie straty energii, co jest niekorzystne w kontekście eksploatacji silników. W branży energetycznej, zgodnie z normami IEC, dąży się do maksymalizacji efektywności energetycznej, co oznacza, że silniki o sprawności poniżej 0,80 są uważane za nieefektywne. W praktyce, wybierając silnik, warto zwrócić uwagę na jego parametry, aby uniknąć wyższych kosztów eksploatacji i zapewnić lepszą wydajność systemu.

Pytanie 22

Jaką minimalną wartość powinno mieć napięcie probiercze miernika używanego do pomiaru rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej pracującej pod napięciem 230/400 V?

A. 250 V
B. 500 V
C. 1 000 V
D. 2 500 V
Minimalna wartość napięcia probierczego miernika używanego do pomiaru rezystancji izolacji w instalacjach elektrycznych o napięciu 230/400 V powinna wynosić 500 V. Taka wartość jest zgodna z międzynarodowymi standardami, takimi jak IEC 61557, które określają wymagania dotyczące pomiaru rezystancji izolacji. Przy napięciu probierczym wynoszącym 500 V, można skutecznie ocenić stan izolacji przewodów oraz innych elementów instalacji, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Pomiar przy tym napięciu pozwala na wykrycie potencjalnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do zwarć czy porażenia prądem. W praktyce, testowanie izolacji w instalacjach elektrycznych wykonywane jest regularnie, szczególnie przed oddaniem do użytkowania nowych instalacji oraz podczas przeglądów okresowych. Użycie napięcia 500 V zapewnia odpowiednią reprezentatywność stanu izolacji, co jest istotne dla dalszej eksploatacji i bezpieczeństwa całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 23

Który z wymienionych elementów należy do dodatkowej ochrony przed porażeniem elektrycznym?

A. Bardzo niskie napięcie ze źródła bezpiecznego
B. Uniedostępnianie (umieszczenie poza zasięgiem ręki)
C. Samoczynne wyłączenie zasilania
D. Dodatkowe miejscowe wyrównawcze połączenia ochronne
Dodatkowe miejscowe wyrównawcze połączenia ochronne stanowią kluczowy element uzupełniającej ochrony przeciwporażeniowej, która ma na celu zminimalizowanie ryzyka porażenia prądem elektrycznym. Tego typu połączenia wykorzystuje się w instalacjach elektrycznych, aby zapewnić wyrównanie potencjałów między różnymi elementami systemu. Przykładem zastosowania jest podłączenie obudowy metalowej urządzeń elektrycznych do instalacji wyrównawczej, co zapobiega gromadzeniu się niebezpiecznych napięć na obudowie. Zgodnie z normami IEC 60364, które regulują zagadnienia związane z instalacjami elektrycznymi w budynkach, zastosowanie dodatkowych miejscowych połączeń ochronnych jest zalecane w obiektach narażonych na zwiększone ryzyko porażenia. W praktyce, takie połączenia mogą być stosowane w miejscach, gdzie występuje możliwość przypadkowego kontaktu z elementami przewodzącymi, jak np. w laboratoriach czy zakładach przemysłowych. Dodatkowe miejsca wyrównawcze są zatem niezbędnym zabezpieczeniem, które wspiera podstawowe metody ochrony, takie jak izolacja czy wyłączniki różnicowoprądowe.

Pytanie 24

Na które końce uzwojenia pracującego silnika prądu stałego doprowadza się napięcie elektryczne za pomocą szczotek?

A. Twornika
B. Komutacyjnego
C. Kompensacyjnego
D. Wzbudzenia
Poprawna odpowiedź to "twornika". W silniku prądu stałego, to uzwojenie twornika jest kluczowym elementem, przez który przepływa prąd elektryczny dostarczany przez szczotki. Twornik jest odpowiedzialny za generowanie momentu obrotowego, który napędza wirnik silnika. W praktyce oznacza to, że odpowiedni przepływ prądu w uzwojeniu twornika wpływa na wydajność i moc silnika. W standardach branżowych, takich jak IEC 60034 dotyczący silników elektrycznych, podkreśla się znaczenie poprawnego podłączenia szczotek do uzwojeń twornika, aby zapewnić optymalną pracę i minimalizować straty energii. W zastosowaniach przemysłowych, silniki prądu stałego z odpowiednio skonstruowanym układem twornika są szeroko wykorzystywane w napędach, robotyce oraz w systemach automatyki, gdzie stabilność i kontrola prędkości obrotowej są istotne.

Pytanie 25

Który z urządzeń elektrycznych, zainstalowany w obwodzie systemu zasilania elektrycznego kuchenki trójfazowej, jest w stanie zidentyfikować przerwę w ciągłości przewodów jednej z faz?

A. Odgromnik
B. Stycznik elektromagnetyczny
C. Czujnik zaniku fazy
D. Przekaźnik priorytetowy
Czujnik zaniku fazy to urządzenie, którego głównym zadaniem jest monitorowanie i wykrywanie ewentualnych przerw w zasilaniu w poszczególnych fazach obwodu elektrycznego. W kontekście kuchenek trójfazowych, które wymagają stabilnego zasilania z trzech faz, czujnik ten odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa oraz sprawnego funkcjonowania urządzenia. Gdy zachodzi przerwa w jednej z faz, czujnik natychmiast wykrywa ten stan i może zainicjować odpowiednie działania, takie jak odłączenie urządzenia od zasilania, co zapobiega jego uszkodzeniu. Przykładowo, w kuchniach przemysłowych, gdzie kuchenki trójfazowe są wykorzystywane na dużą skalę, zastosowanie czujników zaniku fazy jest standardem, co wpływa na zwiększenie niezawodności i bezpieczeństwa operacji. Zgodnie z normami branżowymi, takie jak PN-EN 61439, zaleca się stosowanie czujników do monitorowania ciągłości zasilania w instalacjach elektrycznych, co w praktyce przekłada się na wyższą efektywność i minimalizację ryzyka awarii.

Pytanie 26

Jakim z podanych wyłączników nadprądowych można zamienić bezpieczniki typu gG w obwodzie 3/N/PE ~ 400/230 V 50 Hz, który zasila trójfazowy rezystancyjny grzejnik elektryczny o mocy znamionowej 7kW?

A. S193B16
B. S192B16
C. S193B10
D. S194B10
Wyłącznik S193B16 jest właściwym wyborem do zastąpienia bezpieczników typu gG w obwodzie zasilającym trójfazowy rezystancyjny grzejnik elektryczny o mocy znamionowej 7 kW. Aby przeanalizować tę decyzję, należy wziąć pod uwagę kilka kluczowych aspektów. Po pierwsze, moc 7 kW przy napięciu 400 V wymaga prądu znamionowego wynoszącego około 10 A (I = P/U, czyli 7 kW / 400 V = 17,5 A). W związku z tym wyłącznik S193B16, który ma wartość 16 A, jest odpowiedni, ponieważ jego wartość znamionowa jest wyższa od obliczonego prądu, co zapewnia odpowiednią ochronę przed przeciążeniem. Po drugie, wyłączniki nadprądowe typu S193 są projektowane z myślą o zastosowaniach w instalacjach trójfazowych, co czyni je bardziej odpowiednimi niż inne opcje, które są mniej uniwersalne. W praktyce, stosując S193B16, zapewniamy nie tylko skuteczną ochronę obwodu przed przeciążeniem, ale także zgodność z normami PN-EN 60898-1, które regulują zasady stosowania takich urządzeń w instalacjach elektrycznych. W przypadku awarii, wyłącznik ten zareaguje szybko, co zwiększy bezpieczeństwo użytkowania grzejnika elektrycznego.

Pytanie 27

Który z podanych materiałów charakteryzuje się najniższą rezystywnością?

A. Miedź
B. Stal
C. Nichrom
D. Aluminium
Wybór aluminium, nichromu czy stali jako materiałów do zastosowań elektrycznych może prowadzić do nieefektywności ze względu na ich właściwości rezystywnościowe. Aluminium, choć jest lżejsze i tańsze od miedzi, ma wyższą rezystywność wynoszącą około 2.65 µΩ·m, co oznacza większe straty energii w przewodach oraz konieczność stosowania większych przekrojów dla uzyskania podobnych parametrów przewodzenia prądu. Nichrom, używany głównie w elementach grzejnych, ma rezystywność na poziomie 1.10 µΩ·m, ale jego zastosowanie w systemach przewodzenia energii elektrycznej jest ograniczone ze względu na nieodpowiednie właściwości mechaniczne i korozję. Z kolei stal, która ma znacznie wyższą rezystywność, nie jest dobrym przewodnikiem prądu, co czyni ją mniej efektywną w zastosowaniach wymagających dobrego przewodnictwa elektrycznego. Typowym błędem myślowym w tej kwestii jest założenie, że materiały o wyższej wytrzymałości mechanicznej są również dobrymi przewodnikami, co nie zawsze jest prawdą. Właściwy dobór materiałów do zastosowań elektrycznych oparty jest na zrozumieniu ich rezystywności oraz wpływu na wydajność systemów energetycznych. W praktyce, zgodnie ze standardami branżowymi, miedź pozostaje dominującym materiałem w aplikacjach elektrycznych ze względu na swoje doskonałe właściwości przewodnikowe, co potwierdzają wieloletnie badania i doświadczenia inżynierów w tej dziedzinie.

Pytanie 28

Narzędzie przestawione na ilustracji przeznaczone jest do

Ilustracja do pytania
A. zaciskania końcówek oczkowych.
B. profilowania żył przewodów.
C. zaciskania końcówek tulejkowych.
D. zdejmowania powłoki z przewodu.
Zarówno zdejmowanie powłoki z przewodu, zaciskanie końcówek oczkowych, jak i zaciskanie końcówek tulejkowych wymagają użycia innych rodzajów narzędzi. W przypadku zdejmowania powłoki z przewodu najczęściej stosuje się nożyce lub specjalistyczne narzędzia do ściągania izolacji, które są zaprojektowane tak, aby precyzyjnie usunąć zewnętrzną warstwę bez uszkadzania wrażliwych żył wewnętrznych. Użycie szczypiec okrągłych w tym kontekście jest niewłaściwe, ponieważ ich konstrukcja nie sprzyja precyzyjnemu ściąganiu izolacji. Z kolei zaciskanie końcówek oczkowych i tulejkowych z reguły wymaga użycia odpowiednich szczypiec zaciskowych, które są dedykowane do tego celu. Użycie niewłaściwych narzędzi może prowadzić do nieszczelnych połączeń elektrycznych, co zwiększa ryzyko awarii lub uszkodzeń w instalacji. Powszechnym błędem myślowym jest przekonanie, że jedno narzędzie może zastąpić inne, co wynika z braku świadomości na temat specyfiki i funkcji poszczególnych narzędzi. Dobrze zrozumiane różnice pomiędzy różnymi rodzajami narzędzi oraz ich dedykowanymi zastosowaniami są kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa i efektywności w pracach elektrycznych.

Pytanie 29

Przy jakiej wartości prądu różnicowego zmiennego sinusoidalnie nie powinien zadziałać sprawny wyłącznik różnicowoprądowy typu AC o prądzie IΔN = 30 mA?

A. IΔ = 40 mA
B. IΔ = 10 mA
C. IΔ = 30 mA
D. IΔ = 20 mA
Zrozumienie, dlaczego odpowiedzi takie jak IΔ = 20 mA, IΔ = 30 mA oraz IΔ = 40 mA są błędne, wymaga analizy zasad funkcjonowania wyłączników różnicowoprądowych. Wyłącznik różnicowoprądowy o prądzie nominalnym 30 mA ma być zaprojektowany tak, aby działał w przypadku wykrycia różnicy prądów na poziomie 30 mA lub wyższym. Odpowiedzi wskazujące wartości 20 mA, 30 mA i 40 mA przedstawiają różne błędne koncepcje. W szczególności, prąd IΔ = 20 mA jest nadal w obrębie zakresu, w którym wyłącznik może zadziałać, ponieważ jest on niższy niż 30 mA, co oznacza, że w sytuacji, gdy wystąpi prąd różnicowy na tym poziomie, wyłącznik zareaguje, aby chronić użytkowników. Odpowiedź 30 mA jest marnotrawstwem, ponieważ wyłącznik zadziała w momencie osiągnięcia tego poziomu prądu, co nie jest zgodne z pytaniem, które dotyczy wartości, przy której nie powinien zadziałać. Natomiast prąd 40 mA przekracza wartość nominalną wyłącznika, co wskazuje, że w takim przypadku powinien on zadziałać, aby zapobiec niebezpieczeństwu. Takie błędne rozumowanie wynika często z nieprawidłowego zrozumienia funkcji wyłączników różnicowoprądowych oraz ich działania w kontekście ochrony elektrycznej, co potwierdzają standardy takie jak IEC 60364, które podkreślają konieczność stosowania odpowiednich wartości progowych dla zabezpieczeń.

Pytanie 30

Jakie czynności kontrolne nie są zaliczane do oględzin urządzeń napędowych podczas ich pracy?

A. Kontrola zabezpieczeń i stanu osłon części wirujących
B. Sprawdzenie stanu łożysk i przeprowadzenie pomiarów elektrycznych
C. Weryfikacja stanu przewodów ochronnych oraz ich połączeń
D. Ocena poziomu drgań oraz funkcjonowania układu chłodzenia
Odpowiedź "Sprawdzenie stanu łożysk i pomiary elektryczne" jest poprawna, ponieważ te czynności kontrolne są zazwyczaj przeprowadzane w trakcie przeglądów technicznych, a nie podczas bieżącej eksploatacji urządzeń napędowych. W czasie ruchu maszyny, kluczowe jest monitorowanie parametrów operacyjnych, takich jak poziom drgań, ponieważ mogą one wskazywać na potencjalne problemy z wydajnością lub uszkodzenia. Kontrola poziomu drgań i działania układu chłodzenia pozwala na szybką identyfikację nieprawidłowości, które mogą prowadzić do poważnych awarii. Ochrona przewodów i odpowiednie osłony części wirujących są również istotnymi aspektami bezpieczeństwa w czasie pracy urządzenia. Zgodnie z normami, takimi jak ISO 9001, monitoring w czasie rzeczywistym oraz regularne kontrole stanu technicznego są kluczowe dla zapewnienia efektywności i bezpieczeństwa operacji. Przykładem praktycznym może być zastosowanie systemów monitorowania drgań, które w czasie rzeczywistym informują operatorów o konieczności interwencji, co pozwala na minimalizację ryzyka awarii.

Pytanie 31

W dokumentacji dotyczącej instalacji elektrycznej w wielopiętrowym budynku mieszkalnym wskazano, że konieczne jest użycie ochronników przeciwprzepięciowych klasy C. Gdzie powinny one zostać zamontowane?

A. w puszkach instalacyjnych gniazd odbiorczych
B. w rozdzielnicach mieszkaniowych
C. na linii zasilającej budynek
D. w złączu budynku
Wybór innych lokalizacji dla instalacji ochronników przeciwprzepięciowych klasy C, takich jak linie zasilające budynek, puszki instalacyjne gniazd odbiorczych czy złącza budynku, nie jest odpowiedni z kilku powodów. Linie zasilające są głównie odpowiedzialne za przesył energii, ale nie stanowią one miejsca, gdzie można efektywnie zainstalować ochronniki, które powinny być zlokalizowane tam, gdzie dochodzi do centralnej dystrybucji zasilania. Instalacja ochronników w puszkach instalacyjnych gniazd odbiorczych również nie przynosi oczekiwanych korzyści, ponieważ w przypadku wystąpienia przepięcia, ochrona jest niekompletna i może nie objąć urządzeń podłączonych do innych obwodów. Złącze budynku, mimo że jest istotnym punktem przyłączeniowym, nie zapewnia pełnej ochrony dla wszystkich obwodów zasilających w budynku. Takie podejście prowadzi do fragmentarycznej ochrony, co może skutkować poważnymi uszkodzeniami sprzętu elektronicznego i instalacji elektrycznej. Kluczowym błędem myślowym jest przekonanie, że ochrona może być stosowana w dowolnym miejscu bez uwzględnienia kontekstu, w jakim działają ochronniki przeciwprzepięciowe. Według norm i najlepszych praktyk, ochrona przed przepięciami powinna być centralizowana w odpowiednich punktach, takich jak rozdzielnice, w celu zapewnienia pełnej ochrony całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 32

Jakie działania należy podjąć po odłączeniu zasilania, aby zgodnie z PN-HD 60364-6:2008 Instalacje elektryczne niskiego napięcia, przeprowadzić pomiar rezystancji izolacji kabli?

A. Rozłączyć oprawy oświetleniowe, zewrzeć łączniki oświetlenia oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
B. Odłączyć odbiorniki, zewrzeć łączniki oraz zapewnić skuteczną ochronę przed dotykiem bezpośrednim
C. Zasilić badaną instalację napięciem stałym oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
D. Wyłączyć odbiorniki oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
Poprawna odpowiedź to odłączenie odbiorników oraz zapewnienie skutecznej ochrony przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego. Zgodnie z PN-HD 60364-6:2008, przed przystąpieniem do pomiaru rezystancji izolacji, należy bezwzględnie odłączyć wszelkie odbiorniki elektryczne od instalacji. Takie działanie ma na celu uniknięcie ryzyka porażenia prądem oraz uszkodzenia urządzeń podczas pomiaru. Kluczowym aspektem jest także zapewnienie skutecznej ochrony, co często realizuje się poprzez zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń mechanicznych lub elektronicznych, które blokują możliwość przypadkowego włączenia zasilania. Przykładem może być użycie blokady na rozdzielnicy. W praktyce, pomiar rezystancji izolacji wykonuje się najczęściej przy użyciu megomierza, który generuje wysokie napięcie, co może być niebezpieczne dla osób i sprzętu, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie środki ochrony. Prawidłowe przygotowanie do pomiaru jest kluczowe, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz dokładność wyników. Dobrą praktyką jest także dokumentacja stanu wyłączenia oraz przeprowadzonych działań, co jest przydatne w kontekście inspekcji i audytów.

Pytanie 33

Przed zainstalowaniem uzwojenia wsypywanego stojana w silniku indukcyjnym, należy odpowiednio przygotować jego żłobki przez

A. zabezpieczenie klinami ochronnymi
B. nałożenie lakieru elektroizolacyjnego
C. nałożenie oleju elektroizolacyjnego
D. wyłożenie izolacją żłobkową
Właściwe wyłożenie żłobków izolacją żłobkową przed umieszczeniem uzwojenia w silniku indukcyjnym jest kluczowe dla zapewnienia efektywności i bezpieczeństwa pracy silnika. Izolacja żłobkowa stanowi barierę między uzwojeniem a żłobkiem, chroniąc przed zwarciami oraz poprawiając trwałość elementów. Dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów izolacyjnych, takich jak żywice epoksydowe lub poliuretanowe, uzyskujemy wysoką odporność na działanie wysokich temperatur i wilgoci. Przykładem zastosowania tych materiałów jest przemysł motoryzacyjny, gdzie silniki są narażone na ekstremalne warunki. Ponadto, zgodnie z normami IEC 60034 dotyczącymi silników elektrycznych, odpowiednia izolacja żłobków jest niezbędna do zachowania parametrów pracy silnika oraz spełnienia wymogów bezpieczeństwa. W praktyce, stosowanie wysokiej jakości izolacji przekłada się na mniejsze straty energii oraz wydłużenie żywotności silnika, co jest kluczowe z punktu widzenia efektywności kosztowej i ekologicznej.

Pytanie 34

Jakie urządzenie powinno zostać zainstalowane w pośrednim układzie pomiarowym mocy czynnej w zakładzie przemysłowym?

A. Przekładnik prądowy
B. Transformator bezpieczeństwa
C. Przetwornicę napięcia
D. Transformator separacyjny
Przetwornica napięcia, transformator bezpieczeństwa oraz transformator separacyjny to urządzenia, które mają swoje specyficzne zastosowania, jednak nie są one odpowiednie do pomiaru mocy czynnej w pośrednich układach pomiarowych. Przetwornice napięcia służą do zmiany poziomu napięcia w instalacjach elektrycznych, co jest istotne w kontekście zasilania różnorodnych urządzeń, ale nie pełnią roli w bezpośrednim pomiarze mocy. Z kolei transformatory bezpieczeństwa, które mają na celu zabezpieczenie osób przed porażeniem prądem, również nie są odpowiednie do zastosowań pomiarowych, ponieważ ich główną funkcją jest izolacja oraz obniżanie napięcia do bezpiecznego poziomu. Transformator separacyjny, używany w systemach elektronicznych dla ochrony przed zakłóceniami oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa, nie dostarcza odpowiednich danych pomiarowych niezbędnych do analizy mocy czynnej. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie tych urządzeń z funkcją pomiarową, podczas gdy ich zastosowania są zupełnie inne i nie spełniają wymaganych standardów pomiarowych, takich jak precyzja oraz odpowiednie przekształcenie sygnałów pomiarowych. W kontekście norm, ważne jest przestrzeganie standardów dotyczących pomiarów elektrycznych, aby zapewnić rzetelne i dokładne wyniki analizy energetycznej.

Pytanie 35

Przed dokonaniem pomiarów rezystancji izolacyjnej obwodu oświetleniowego, oprócz odłączenia zasilania, co jeszcze należy zrobić?

A. zamontować źródła światła i otworzyć łączniki instalacyjne tego obwodu
B. wymontować źródła światła i zamknąć łączniki instalacyjne tego obwodu
C. zamontować źródła światła i zamknąć łączniki instalacyjne tego obwodu
D. wymontować źródła światła i otworzyć łączniki instalacyjne tego obwodu
Zamontowanie źródeł światła oraz otwieranie łączników instalacyjnych przed pomiarem rezystancji izolacji obwodu oświetleniowego jest nieodpowiednim działaniem, które może prowadzić do wielu problemów technicznych. Po pierwsze, pozostawienie źródeł światła w obwodzie może skutkować ich uszkodzeniem, gdyż wiele z nich nie jest przystosowanych do wytrzymywania napięcia testowego, które może być znacznie wyższe niż nominalne wartości robocze. Przykładowo, podczas testu rezystancji izolacji przy użyciu napięcia 500V, nieodpowiednio zabezpieczone źródła światła mogą ulec uszkodzeniu, co wiąże się z dodatkowymi kosztami naprawy lub wymiany. Podobnie, otwarcie łączników instalacyjnych może prowadzić do nieprzewidywalnych sytuacji, w których obwód może nie być całkowicie odłączony, co może spowodować powstanie niebezpiecznych warunków pracy. Zgodnie z zasadami BHP oraz wytycznymi dotyczącymi pomiarów elektrycznych, istotne jest, aby zawsze upewnić się, że obwód jest w pełni odłączony przed przystąpieniem do jakichkolwiek testów. Nieprzestrzeganie tych zasad może prowadzić do poważnych zagrożeń dla personelu oraz uszkodzeń sprzętu, co jest nieakceptowalne w profesjonalnych instalacjach elektrycznych.

Pytanie 36

Który z wymienionych parametrów można zmierzyć przyrządem przedstawionym na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Prąd upływu.
B. Chwilową moc obciążenia.
C. Rezystancję izolacji.
D. Impedancję pętli zwarcia.
Rezystancja izolacji jest kluczowym parametrem, który można zmierzyć przy pomocy miernika izolacji, znanego również jako megomierz. Urządzenie to jest wykorzystywane do oceny stanu izolacji elektrycznej w instalacjach i urządzeniach elektrycznych. Pomiar ten jest niezwykle istotny, ponieważ odpowiednia rezystancja izolacji zapewnia bezpieczeństwo użytkowania i zapobiega porażeniom prądem, a także minimalizuje ryzyko awarii. Miernik izolacji generuje wysokie napięcie, które powoduje, że prąd przepływa przez izolację. Na podstawie zmierzonego prądu można obliczyć rezystancję, która jest wyrażana w megaomach (MΩ). W praktyce, normy takie jak PN-EN 61557-2 określają wymagania dotyczące pomiarów rezystancji izolacji. Regularne pomiary rezystancji izolacji są zalecane w ramach działań prewencyjnych, szczególnie w przemyśle, gdzie eksploatacja urządzeń elektrycznych odbywa się w trudnych warunkach. Dbanie o odpowiednie wartości rezystancji izolacyjnej to nie tylko wymóg prawny, ale również dobra praktyka, która przyczynia się do zapewnienia długotrwałej i bezawaryjnej pracy instalacji.

Pytanie 37

Który z wymienionych typów instalacji elektrycznych jest używany w lokalach mieszkalnych?

A. Wykonana przewodami szynowymi
B. W kanałach podłogowych
C. Prowadzona na drabinkach
D. W listwach przypodłogowych
Pomimo że inne metody instalacji elektrycznej mogą być stosowane w różnych kontekstach, nie są one optymalnymi rozwiązaniami dla pomieszczeń mieszkalnych. Kanały podłogowe, mimo swojej funkcjonalności, często wymagają skomplikowanego montażu i mogą ograniczać elastyczność przestrzenną. Zainstalowanie kabli w kanałach podłogowych może prowadzić do problemów z dostępem do przewodów w przypadku awarii, co jest niepraktyczne w domowych warunkach. Prowadzenie instalacji na drabinkach zazwyczaj zarezerwowane jest dla zastosowań przemysłowych lub w obiektach o dużych wymaganiach przestrzennych, a nie dla pomieszczeń mieszkalnych, gdzie estetyka oraz funkcjonalność odgrywają kluczową rolę. Instalacje wykonane przewodami szynowymi są stosowane głównie w obiektach komercyjnych i przemysłowych, gdzie wymagane są zmiany i rozbudowy sieci elektrycznej. Takie podejście nie jest dostosowane do standardów domowych, w których przewody powinny być zakryte i zabezpieczone. Typowy błąd myślowy polega na myleniu funkcjonalności instalacji elektrycznych w różnych kontekstach, co może prowadzić do niewłaściwych wyborów w zakresie ich wykonania. Wniosek jest taki, że w kontekście pomieszczeń mieszkalnych preferowane są instalacje, które łączą estetykę z bezpieczeństwem oraz łatwością dostępu.

Pytanie 38

Jak powinno się przeprowadzać zalecane przez producenta okresowe testy działania wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Wykonując kontrolne doziemienie
B. Mierząc czas reakcji przy wymuszeniu prądu upływu wynoszącego IΔn
C. Określając minimalny prąd upływu, który powoduje zadziałanie wyłącznika
D. Naciskając przycisk "TEST"
Naciskanie przycisku 'TEST' na wyłączniku różnicowoprądowym (RCD) jest zalecaną metodą przeprowadzania okresowego sprawdzenia jego działania. To działanie symuluje sytuację, w której dochodzi do prądu upływu, co powinno spowodować natychmiastowe zadziałanie urządzenia. Dzięki temu można zweryfikować, czy wyłącznik działa prawidłowo i czy jest w stanie skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. Warto podkreślić, że producenci urządzeń elektrycznych oraz normy takie jak PN-EN 61008-1 zalecają regularne testowanie RCD co najmniej raz w miesiącu. Przykład praktycznego zastosowania to wykonanie testu przed rozpoczęciem sezonu letniego, kiedy to wiele osób korzysta z urządzeń elektrycznych na świeżym powietrzu, co zwiększa ryzyko wystąpienia porażenia prądem. Regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych nie tylko zapewnia bezpieczeństwo, ale również może zaoszczędzić koszty związane z naprawami czy stratami energoelektrycznymi wynikającymi z niewłaściwego działania instalacji elektrycznej.

Pytanie 39

Podaj rodzaj i miejsce uszkodzenia w trójfazowym silniku indukcyjnym o uzwojeniach połączonych w gwiazdę, jeżeli wyniki pomiarów rezystancji jego uzwojeń przedstawione są w tabeli.

Rezystancja między zaciskamiWynik
U - V15 Ω
V - W15 Ω
W - U20 Ω

A. Zwarcie międzyzwojowe w fazie V
B. Przerwa w uzwojeniu fazy V
C. Zwarcie międzyzwojowe w fazie W
D. Przerwa w uzwojeniu fazy W
Przerwa w uzwojeniu fazy V oraz zwarcie międzyzwojowe w fazie W to odpowiedzi, które mogą wydawać się logiczne na pierwszy rzut oka, jednak analiza pomiarów rezystancji wskazuje na błędne interpretacje. Przerwa w uzwojeniu fazy V skutkujełaby znacznie wyższą rezystancją między zaciskami U-V i V-W, co jest sprzeczne z danymi, które pokazują mniejsze wartości rezystancji. Taki błąd myślowy często wynika z niepoprawnego założenia, że wszystkie rezystancje powinny być jednorodne, co w praktyce nie zawsze ma miejsce, zwłaszcza w obliczu uszkodzeń. Natomiast zwarcie międzyzwojowe w fazie W, choć również może wydawać się możliwą przyczyną uszkodzenia, nie znajduje potwierdzenia w pomiarach, które jasno wskazują na asymetrię w rezystancjach, a nie na zjawisko zwarcia w fazie W. W przypadku zwarcia międzyzwojowego, oczekiwalibyśmy, że rezystancja tej fazy będzie znacznie niższa niż w innych fazach, co nie jest zgodne z wynikami. Takie nieporozumienia mogą prowadzić do niewłaściwego diagnozowania problemów w silnikach indukcyjnych, co w efekcie może skutkować dalszymi uszkodzeniami i kosztownymi naprawami. Ważne jest zrozumienie różnicy pomiędzy przerwą w uzwojeniu a zwarciami, oraz umiejętność analizy danych pomiarowych w kontekście ich praktycznego zastosowania.

Pytanie 40

Jak często powinny być wykonywane konserwacje urządzeń w instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych?

A. Zgodnie z instrukcją obsługi danego odbiornika
B. Co najmniej raz na dwa lata
C. Przed każdym uruchomieniem urządzenia
D. Każdorazowo podczas badań okresowych instalacji
Częstość przeprowadzania konserwacji odbiorników elektrycznych w mieszkaniach nie może być uogólniana na podstawie arbitralnych okresów czasu, jak sugerują inne odpowiedzi. Odpowiedź wskazująca na przeprowadzanie konserwacji 'co najmniej raz na dwa lata' może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, ponieważ nie uwzględnia specyfiki danego odbiornika oraz jego warunków pracy. Odbiorniki mogą być narażone na różnorodne czynniki, takie jak temperatura, wilgotność, obecność zanieczyszczeń czy intensywność użytkowania, które wpływają na ich stan techniczny i bezpieczeństwo. Ponadto, odpowiedź sugerująca, że konserwacja powinna się odbywać 'przed każdorazowym uruchomieniem odbiornika' jest niepraktyczna, ponieważ wiele odbiorników, jak np. sprzęt AGD, nie wymaga codziennych kontroli przed użyciem. Wprowadza to błąd myślowy, że wszystkie urządzenia wymagają takiej samej uwagi. Argument zakładający, że konserwacja powinna się odbywać 'każdorazowo w czasie badań okresowych instalacji' ignoruje fakt, że badania okresowe dotyczą całej instalacji, a nie pojedynczych odbiorników. Takie podejście może prowadzić do zaniedbań, gdyż niektóre odbiorniki mogą nie być objęte przeglądami w odpowiednich interwałach. Dlatego kluczowe jest, aby użytkownicy odbiorników kierowali się instrukcjami producentów, co pozwala na odpowiednią i bezpieczną eksploatację urządzeń.