Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 5 czerwca 2025 14:25
  • Data zakończenia: 5 czerwca 2025 14:58

Egzamin zdany!

Wynik: 32/40 punktów (80,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Zabieg, który wykonuje się podczas pobierania próbki wody do analizy, mający na celu zachowanie jej składu chemicznego w trakcie transportu, określa się mianem

A. zagęszczania
B. rozcieńczania
C. oczyszczania
D. utrwalania
Odpowiedź 'utrwalania' jest prawidłowa, ponieważ proces ten ma kluczowe znaczenie w zachowaniu integralności chemicznej próbki wody podczas transportu do laboratorium. Utrwalanie polega na stosowaniu odpowiednich metod, takich jak dodanie substancji chemicznych, które stabilizują skład chemiczny próbki, zapobiegając rozkładowi lub zmianom w jej składzie. Przykładem może być dodanie kwasu solnego do próbki wody morskiej w celu zachowania stężenia metali ciężkich. Ważne jest także, aby wybrać odpowiednie pojemniki do transportu, które nie reagują z próbą, co jest zgodne z normami ISO 5667. W praktyce, przestrzeganie procedur pobierania i transportu próbek zgodnie z wytycznymi pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników analitycznych oraz minimalizację ryzyka zanieczyszczenia próbki. Właściwe utrwalanie próbek jest nie tylko istotne dla dokładności badań, ale także dla zapewnienia bezpieczeństwa przy dalszym ich przetwarzaniu.

Pytanie 2

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 3

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 4

Masa molowa kwasu azotowego(V) wynosi 63,0 g/mol. Jakie jest stężenie molowe 20% roztworu tego kwasu o gęstości 1,1 g/cm3?

A. 6,30 mol/dm3
B. 3,60 mol/dm3
C. 5,30 mol/dm3
D. 3,49 mol/dm3
Aby obliczyć stężenie molowe kwasu azotowego(V) w 20% roztworze, należy zastosować wzór na stężenie molowe, który określa ilość moli substancji chemicznej w jednostce objętości roztworu. W pierwszej kolejności obliczamy masę kwasu azotowego w 100 g roztworu: 20% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 20 g kwasu azotowego. Następnie przeliczymy tę masę na mole, korzystając z masy molowej kwasu azotowego(V), która wynosi 63,0 g/mol. Dzieląc masę kwasu przez jego masę molową, uzyskujemy liczbę moli: 20 g / 63,0 g/mol = 0,317 mol. Teraz musimy obliczyć objętość roztworu. Gęstość roztworu wynosi 1,1 g/cm³, co oznacza, że 100 g roztworu ma objętość 100 g / 1,1 g/cm³ = 90,91 cm³, czyli 0,09091 dm³. Wreszcie, stężenie molowe obliczamy dzieląc liczbę moli przez objętość roztworu: 0,317 mol / 0,09091 dm³ ≈ 3,49 mol/dm³. Takie obliczenia są istotne w chemii analitycznej i laboratoryjnej, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz chemicznych.

Pytanie 5

Zgodnie z danymi zawartymi w tabeli wskaźników roztwór obojętny będzie miał barwę

WskaźnikZakres zmiany barwy
(w jednostkach pH)
Barwa w środowisku
kwaśnymzasadowym
błękit tymolowy1,2 – 2,8czerwonażółta
oranż metylowy3,1 – 4,4czerwonażółta
czerwień metylowa4,8 – 6,0czerwonażółta
czerwień chlorofenolowa5,2 – 6,8żółtaczerwona
błękit bromotymolowy6,0 – 7,6żółtaniebieska
czerwień fenolowa6,6 – 8,0żółtaczerwona
błękit tymolowy8,0 – 9,6żółtaniebieska
fenoloftaleina8,2 – 10,0bezbarwnaczerwona
żółcień alizarynowa10,1 – 12,0żółtazielona

A. czerwoną wobec czerwieni metylowej i czerwieni chlorofenolowej.
B. żółtą wobec błękitu tymolowego i żółcieni alizarynowej.
C. niebieską wobec błękitu bromotymolowego i błękitu tymolowego.
D. żółtą wobec oranżu metylowego i czerwieni chlorofenolowej.
W przypadku analizy odpowiedzi na zadane pytanie, wiele osób może mieć trudności w zrozumieniu, dlaczego roztwór obojętny nie wykazuje barwy związanej z błękitem bromotymolowym ani z oranżem metylowym. Błękit bromotymolowy zmienia barwę z żółtej na niebieską w zakresie pH 6,0 – 7,6, co oznacza, że w pH obojętnym (około 7) nie osiągnie on żółtej barwy. Z kolei oranż metylowy, który zmienia kolor z czerwonego na żółty w zakresie pH 3,1 – 4,4, nie ma zastosowania w reakcjach związanych z pH obojętnym. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do takich wniosków, dotyczą nieprawidłowego zrozumienia zakresów pH, w których dany wskaźnik działa. Należy również pamiętać, że niektóre wskaźniki mają swoje specyficzne zakresy, w których zmieniają barwę, a ich zastosowanie powinno być ściśle związane z wymaganym pH. Dlatego kluczowym jest, aby osoby zajmujące się chemią zrozumiały, jak różne wskaźniki reagują w różnych warunkach, co ma znaczenie nie tylko w teorii, ale także w praktyce, zwłaszcza w kontekście analiz laboratoryjnych i jakości wody.

Pytanie 6

W celu uzyskania 500 g mieszaniny oziębiającej o temperaturze -18oC należy zmieszać

Tabela. Mieszaniny oziębiające
Temperatura
mieszaniny [°C]
Skład mieszaninyStosunek
masowy
-2Woda + chlorek amonu10 : 3
-15Woda + rodanek amonu10 : 13
-18Lód + chlorek amonu10 : 3
-21Lód + chlorek sodu3 : 1
-22Lód + chlorek amonu + azotan(V) amonu25 : 5 : 11
-25Lód + azotan(V) amonu1 : 1

A. 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu.
B. 384,6 g wody i 115,4 g chlorku amonu.
C. 250,0 g wody i 250,0 g rodanku amonu.
D. 375,0 g lodu i 125,0 g chlorku sodu.
Aby uzyskać mieszaninę oziębiającą o temperaturze -18°C, kluczowe jest zrozumienie zasad termodynamiki i reakcji chemicznych zachodzących podczas mieszania substancji. W przypadku lodu i chlorku amonu, lód służy jako substancja o niskiej temperaturze, a chlorek amonu działa jako solwat, który wpływa na obniżenie temperatury roztworu. Stosunek masowy 10:3, w którym należy zmieszać te dwie substancje, zapewnia optymalne warunki do osiągnięcia pożądanej temperatury. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że mieszanka 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu pozwala uzyskać 500 g mieszaniny o odpowiedniej temperaturze. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można znaleźć w wielu dziedzinach, takich jak chłodnictwo i przemysł spożywczy, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa. Stosowanie odpowiednich proporcji substancji chemicznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, co pozwala na skuteczne i bezpieczne uzyskiwanie pożądanych efektów.

Pytanie 7

Którego związku chemicznego, z uwagi na jego silne właściwości higroskopijne, nie powinno się używać w analizie miareczkowej jako substancji podstawowej?

A. Na2B4O7·10H2O
B. Na2C2O4
C. NaOH
D. Na2CO3
Wybierając jedną z pozostałych odpowiedzi, można mylić się co do właściwości poszczególnych reagentów i ich zastosowania w analizie miareczkowej. Na2CO3, czyli węglan sodu, jest często stosowany w titracji węglanową, a jego właściwości stałe i niskie właściwości higroskopijne sprawiają, że jest to odpowiedni wybór. Użycie Na2CO3 w analizach, które wymagają miareczkowania z użyciem kwasów, jest zgodne z praktykami laboratoryjnymi, które zapewniają wiarygodność wyników. W przypadku Na2B4O7·10H2O, znanego również jako boraks, substancja ta również ma zastosowanie w analizach chemicznych, ale jej użycie ogranicza się do innych typów reakcji chemicznych, co czyni ją mniej odpowiednią w kontekście miareczkowania. Na2C2O4, czyli szczawian sodu, jest również używany w niektórych reakcjach miareczkowych, jednak jego zastosowanie wymaga precyzyjnego przygotowania roztworu oraz uwzględnienia jego własności chemicznych. Kluczowym błędem myślowym jest przyjęcie, że każdy z wymienionych reagentów ma takie same właściwości w kontekście higroskopijności, co jest nieprawidłowe. Każdy z wymienionych reagentów ma swoje specyficzne zastosowania i właściwości, które powinny być brane pod uwagę przy projektowaniu eksperymentów analitycznych. Analiza miareczkowa wymaga precyzyjnego doboru odczynników, a ich właściwości higroskopijne są kluczowym czynnikiem wpływającym na wyniki końcowe. Używanie niewłaściwego reagentu z uwagi na jego higroskopijność może prowadzić do poważnych błędów w pomiarach i interpretacji wyników.

Pytanie 8

W wyniku reakcji 100 g azotanu(V) ołowiu(II) z jodkiem potasu otrzymano 120 g jodku ołowiu(II). Wydajność reakcji wyniosła

Pb(NO3)2 + 2KI → PbI2 + 2KNO3
(MPb(NO3)2 = 331 g/mol, MKI = 166 g/mol, MPbI2 = 461 g/mol, MKNO3 = 101 g/mol)

A. 98%
B. 86%
C. 42%
D. 25%
To pytanie dotyczące wydajności reakcji pokazuje, że wykonałeś dobre obliczenia. Wynik 86% to naprawdę fajny wynik, bo wiesz, że to oznacza, iż dobrze oszacowałeś masy reagentów i produktów. Jeśli weźmiemy pod uwagę azotan(V) ołowiu(II) i obliczymy maksymalną masę jodku ołowiu(II), to powinno wyjść jakieś 139,22 g. W Twoim eksperymencie uzyskałeś 120 g jodku ołowiu(II), więc to daje nam ładną wydajność. Te obliczenia są mega ważne w chemii, bo pomagają ocenić, jak dobrze działa reakcja. Wiedza o tym, jak to policzyć, jest przydatna nie tylko w chemii, ale też w farmacja czy w przemyśle materiałowym. Takie umiejętności mogą naprawdę pomóc w tworzeniu nowych rzeczy i rozwijaniu technologii w różnych dziedzinach.

Pytanie 9

Do grupy reagentów o szczególnym zastosowaniu nie wlicza się

A. wodnych roztworów kwasów
B. rozpuszczalników do chromatografii
C. wskaźników
D. wzorców
Wybór wzorców, wskaźników czy rozpuszczalników do chromatografii jako odczynników o specjalnym przeznaczeniu opiera się na niepełnym zrozumieniu ich funkcji w kontekście analizy chemicznej. Wzorce chemiczne są niezbędne do kalibracji instrumentów oraz zapewnienia dokładności pomiarów, co jest podstawą każdej analizy. Użycie wzorców o odpowiedniej czystości i znanym składzie jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Wskaźniki, takie jak fenoloftaleina czy oranż metylowy, mają kluczowe znaczenie w reakcjach titracyjnych, gdzie zmiana koloru sygnalizuje osiągnięcie punktu końcowego i umożliwia precyzyjne określenie stężenia substancji. Rozpuszczalniki do chromatografii są istotne, jako że ich właściwości wpływają na skuteczność separacji składników w próbce. Wybierając niewłaściwą odpowiedź, można przeoczyć rolę, jaką odczynniki o specjalnym przeznaczeniu odgrywają w osiąganiu wysokiej jakości wyników eksperymentalnych. W praktyce laboratoryjnej kluczowe jest zrozumienie, które substancje są stosowane do konkretnych celów, co może wpłynąć na jakość i powtarzalność wyników analizy. Dlatego ważne jest, aby nie mylić ogólnych roztworów z substancjami o specjalistycznym zastosowaniu, co może prowadzić do błędów w analizie i interpretacji danych.

Pytanie 10

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 11

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 12

Oblicz, ile moli gazu można zebrać w pipecie gazowej o pojemności 500 cm3, jeśli gaz będzie gromadzony w warunkach normalnych. (W normalnych warunkach jeden mol gazu ma objętość 22,4 dm3)

A. 0,200 mola
B. 0,022 mola
C. 0,002 mola
D. 0,100 mola
Istnieje kilka błędnych podejść do obliczenia liczby moli gazu, które mogą prowadzić do niepoprawnych odpowiedzi. Przede wszystkim, niektórzy mogą pomylić objętość gazu z objętością standardową, co prowadzi do błędnych wyników. Na przykład, obliczając liczbę moli, nie można zastosować objętości w cm³ bez odpowiedniego przeliczenia na dm³, co jest niezbędne, aby uzyskać poprawne wyniki w kontekście warunków normalnych. Kolejnym częstym błędem jest niewłaściwe zrozumienie pojęcia mola, które jest jednostką używaną do określenia ilości substancji. Niektórzy mogą mylnie uważać, że mniejsze objętości gazu oznaczają większe liczby moli, co jest sprzeczne z zasadą, że jedna osoba ma zawsze tę samą objętość w warunkach standardowych. Ważne jest, aby zrozumieć, że w chemii obliczenia muszą być precyzyjne i oparte na właściwych jednostkach. Ostatecznie, błędy w jednostkach i niezrozumienie relacji między objętością gazu a liczbą moli mogą prowadzić do mylnych wniosków. Przykładowo, odpowiedzi 0,100 mola i 0,200 mola wynikają z pomyłki w przeliczeniach lub złego zrozumienia pojęcia objętości gazu w warunkach normalnych. Dlatego kluczowe jest odpowiednie przeszkolenie w zakresie podstawowych pojęć chemicznych oraz umiejętność przeliczania jednostek, co ma istotne znaczenie w praktycznej pracy laboratoryjnej oraz w badaniach naukowych.

Pytanie 13

Odpady, które w przeważającej mierze składają się z osadów siarczków metali ciężkich, nazywa się

A. bardzo toksyczne, niepalne
B. stałe, palne
C. toksyczne, palne
D. stałe, niepalne
Odpady zawierające głównie osady siarczków metali ciężkich klasyfikowane są jako bardzo toksyczne i niepalne z uwagi na ich właściwości chemiczne oraz potencjalne zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Siarczki metali ciężkich, takie jak arsen, kadm, czy ołów, są substancjami, które mogą powodować poważne skutki zdrowotne, w tym choroby układu oddechowego, nowotwory czy uszkodzenia układu nerwowego. Odpady te, z racji swojej toksyczności, wymagają szczególnego traktowania i muszą być przechowywane oraz transportowane zgodnie z obowiązującymi normami ochrony środowiska, takimi jak dyrektywy unijne dotyczące odpadowej gospodarki (np. Dyrektywa 2008/98/WE). W praktyce, odpady tego typu często są składowane w wyspecjalizowanych składowiskach, które są zaprojektowane tak, aby zminimalizować ryzyko uwolnienia toksycznych substancji do gleby i wód gruntowych. Przykładem może być klasyfikacja takich odpadów w systemie zarządzania odpadami niebezpiecznymi, co daje możliwość ich dalszego przetwarzania lub unieszkodliwienia zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 14

Gęstość cieczy w próbce określa się bezpośrednio za pomocą

A. potencjometru
B. kolorymetru
C. areometru
D. konduktometru
Areometr to urządzenie służące do pomiaru gęstości cieczy. Działa na zasadzie wyporu, co oznacza, że jego zasada działania opiera się na Archimedesie. Areometr jest zanurzany w cieczy, a jego zanurzenie jest proporcjonalne do gęstości tej cieczy. Im większa gęstość, tym mniejsze zanurzenie. To narzędzie jest powszechnie wykorzystywane w laboratoriach chemicznych, przemysłowych i w gospodarstwie domowym, na przykład do pomiaru gęstości roztworów cukru, alkoholu czy innych cieczy. W praktyce, areometry są kalibrowane do konkretnych temperatur, co jest ważnym aspektem ich użytkowania, ponieważ gęstość cieczy zmienia się wraz z temperaturą. Użycie areometru, zamiast innych urządzeń, jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi, ponieważ zapewnia dokładne pomiary w różnych zastosowaniach, takich jak kontrola jakości w przemyśle spożywczym czy chemicznym.

Pytanie 15

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 16

Transportuje się pobrane próbki wody do analiz fizykochemicznych

A. w temperaturze 10±3°C, z dostępem światła
B. w temperaturze 20±3°C, bez dostępu światła
C. w temperaturze 15±3°C, z dostępem światła
D. w temperaturze 5±3°C, bez dostępu światła
Prawidłowa odpowiedź, czyli transportowanie próbek wody w temperaturze 5±3°C, bez dostępu światła, jest zgodna z najlepszymi praktykami oraz standardami laboratoryjnymi. Niska temperatura jest kluczowa, ponieważ spowalnia procesy biologiczne i chemiczne, które mogą prowadzić do zmian w składzie chemicznym próbki. Na przykład, w przypadku próbek wód powierzchniowych, wyższa temperatura może sprzyjać rozwojowi mikroorganizmów, co zafałszowałoby wyniki analizy. Dodatkowo, brak dostępu światła jest istotny dla ochrony próbek przed fotoutlenianiem i degradacją substancji organicznych, co również mogłoby wpłynąć na wiarygodność wyników. Standardy takie jak ISO 5667-3 dotyczące pobierania próbek wody zalecają właśnie takie warunki transportu, aby zminimalizować ryzyko zafałszowania wyników analiz. Stosowanie tych zasad w praktyce laboratoryjnej jest niezbędne dla uzyskania rzetelnych i powtarzalnych wyników analiz fizykochemicznych, co ma kluczowe znaczenie w monitorowaniu jakości wód. W sytuacjach, gdy próbki są transportowane na dłuższe odległości, stosuje się również odpowiednie pojemniki, które izolują próbki od wpływu czynników zewnętrznych, co w połączeniu z optymalną temperaturą i brakiem światła, zapewnia ich integralność.

Pytanie 17

W tabeli przestawiono dane dotyczące wybranych roztworów wodnych wodorotlenku sodu.
Oblicz masę wodorotlenku sodu, jaką należy rozpuścić w 200,0 cm3 wody, aby otrzymać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm3.

d420 [g/cm3]masa NaOH [g/100 cm3]
1,00951,01
1,02072,04
1,04284,17
1,06486,39
1,08698,70
1,108911,09

A. 8,70 g
B. 4,17 g
C. 8,34 g
D. 4,08 g
Odpowiedź 8,34 g jest prawidłowa, ponieważ aby uzyskać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³ w objętości 200 cm³, musimy wziąć pod uwagę masę wodorotlenku sodu (NaOH) niezbędną do osiągnięcia takiej gęstości. Z danych w tabeli wynika, że dla 100 cm³ roztworu potrzebna jest masa NaOH, która po podwojeniu daje nam 8,34 g dla 200 cm³. To podejście jest zgodne z zasadami obliczeń chemicznych, gdzie gęstość, masa i objętość są ze sobą powiązane. W praktyce, takie obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma ogromne znaczenie dla wyników eksperymentów. Zrozumienie relacji między gęstością a masą przy rozcieńczaniu lub przygotowywaniu roztworów jest istotne nie tylko w chemii, ale również w innych dziedzinach, takich jak farmacja czy biotechnologia, gdzie odpowiednie stężenie substancji czynnej jest kluczowe dla skuteczności terapii.

Pytanie 18

Aby uzyskać sole sodowe fenoli, należy stopić dany fenol z sodą (M = 106 g/mol), stosując 10% nadmiar w porównaniu do ilości stechiometrycznej, według równania:
2 ArOH + Na2CO3 → 2 ArONa + H2O + CO2 Ile sody jest wymagane do reakcji z 7,2 g 2-naftolu (M = 144 g/mol)?

A. 2,92 g
B. 5,83 g
C. 2,65 g
D. 5,30 g
Podczas rozwiązywania zadania, można się łatwo pomylić w obliczeniach dotyczących reagentów. Często się zdarza, że ktoś po prostu przyjmuje masę sody potrzebną do reakcji z 2-naftolem na podstawie masy 2-naftolu, nie patrząc na stechiometrię reakcji. Z równania to wiadomo, że na każdy 2 mole 2-naftolu potrzeba 1 mol Na2CO3. Jak się to ignoruje, to może się to skończyć błędami w obliczeniach. Często też pomijany jest nadmiar reagentu, co jest dość powszechnym błędem. W praktyce dodanie nadmiaru zapewnia, że reakcja przebiegnie do końca i zmniejsza ryzyko zostawienia nieprzereagowanych reagentów. Również niektórzy mogą się pomylić przy wyliczaniu masy molowej Na2CO3, co też prowadzi do złych wyników. Ważne, żeby dokładnie obliczyć masę molową i użyć odpowiednich wzorów chemicznych, bo nawet małe błędy tu mogą dać duże różnice w wynikach. W końcu, żeby dobrze to rozwiązać, trzeba aplikować zasady chemiczne i stechiometrię oraz skrupulatnie robić obliczenia.

Pytanie 19

Z uwagi na higroskopijne właściwości tlenku fosforu(V) powinien on być przechowywany w warunkach bez dostępu

A. powietrza
B. ciepła
C. tlenu
D. światła
Tlenek fosforu(V), czyli P2O5, ma naprawdę mocne właściwości higroskopijne, więc potrafi wciągać wilgoć z otoczenia. Dlatego najlepiej trzymać go w suchym miejscu, z dala od powietrza – to ważne, żeby nie doszło do reakcji z wodą, bo wtedy może stracić swoje właściwości. Jak jest za wilgotno, P2O5 może zacząć tworzyć kwas fosforowy, a to zmienia jego charakterystykę i może być problem, gdy chcesz go używać. Ten związek jest często stosowany w produkcji nawozów fosforowych oraz w chemii organicznej, a także w procesach suszenia. Dlatego w chemii ważne są dobre praktyki przechowywania takich substancji, czyli hermetyczne pakowanie i osuszacze. Wiedza o tym, jak prawidłowo składować tlenek fosforu(V), jest kluczowa, żeby zachować jego jakość i skuteczność w różnych zastosowaniach, zarówno przemysłowych, jak i laboratoryjnych.

Pytanie 20

Metodą, która nie umożliwia przeniesienia składników próbki do roztworu, jest

A. mineralizacja
B. liofilizacja
C. stapianie
D. roztwarzanie
Liofilizacja to dość ciekawy proces. W skrócie, to suszenie przez sublimację, czyli woda z lodu od razu przechodzi w parę bez przechodzenia przez płynny stan. To ważne w labie, bo kiedy analizujemy próbki chemiczne, składniki muszą być dobrze rozpuszczone w odpowiednich rozpuszczalnikach, żeby wyniki były dokładne. Liofilizacja nie robi roztworu, a jedynie suszy materiał, więc nie nadaje się do przygotowania próbek do analizy. A tak na marginesie, liofilizacja jest popularna w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym, gdzie ważne jest, żeby zachować właściwości produktów. Lepiej sprawdzają się inne metody, jak roztwarzanie, które są zgodne z normalnymi procedurami analitycznymi i zapewniają precyzyjne wyniki.

Pytanie 21

Jakie oznaczenie znajduje się na naczyniach szklanych kalibrowanych do wlewu?

A. W
B. In
C. R
D. Ex
Oznaczenie In na naczyniach szklanych kalibrowanych na wlew wskazuje, że naczynie to jest zaprojektowane do precyzyjnego pomiaru objętości cieczy, która ma zostać wlane w jego wnętrze. W praktyce oznaczenie to oznacza, że objętość wskazana na naczyniu jest równa objętości cieczy, gdy jej poziom osiąga oznaczenie kalibracyjne. Naczynia te są szeroko stosowane w laboratoriach chemicznych, biologicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa. Przykładem zastosowania może być przygotowywanie roztworów o określonej stężeniu, gdzie precyzyjna objętość reagentów jest niezbędna do uzyskania powtarzalnych wyników analiz. Warto również zwrócić uwagę na standardy ISO oraz normy ASTM, które regulują wymagania dotyczące kalibracji naczyń, co zapewnia wysoką jakość i rzetelność wyników eksperymentalnych.

Pytanie 22

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 23

Przeprowadzono reakcję 13 g cynku z kwasem solnym zgodnie z równaniem: Zn + 2 HCl → ZnCl2 + H2↑. Otrzymano 1,12 dm3 wodoru (w warunkach normalnych). Masy molowe to: MZn = 65 g/mol, MH = 1g/mol, MCl = 35,5g/mol. Jaka jest wydajność tego procesu?

A. 75%
B. 60%
C. 50%
D. 25%
Aby obliczyć wydajność reakcji, należy najpierw ustalić, ile moli wodoru zostało uzyskanych oraz ile moli powinno być teoretycznie wyprodukowanych na podstawie reakcji. Z równania reakcji: Zn + 2 HCl → ZnCl2 + H2 wynika, że 1 mol cynku produkuje 1 mol wodoru. Masy molowe podane w zadaniu umożliwiają obliczenie, że 13 g cynku to około 0,2 mola (13 g / 65 g/mol). Teoretycznie, z 0,2 mola cynku powinniśmy uzyskać 0,2 mola wodoru, co odpowiada 4,48 dm³ (0,2 mola * 22,4 dm³/mol) przy warunkach normalnych. Zgodnie z danymi, zebrano 1,12 dm³ wodoru, co wskazuje, że uzyskano 25% teoretycznej ilości. W praktyce, wydajność reakcji jest kluczowym wskaźnikiem efektywności procesów chemicznych, szczególnie w przemyśle, gdzie każda strata surowców wpływa na koszty produkcji. Zrozumienie i obliczanie wydajności jest niezbędne w procesach produkcyjnych, aby optymalizować reakcje i minimalizować straty, co jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Pytanie 24

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 25

Jakie procesy towarzyszy efekt egzotermiczny?

A. rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI)
B. rozcieńczanie stężonego roztworu tiosiarczanu(VI) sodu
C. rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie
D. rozpuszczanie jodku potasu w wodzie
Rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI) to całkiem ciekawy proces. Robi się to w sposób egzotermiczny, co w praktyce oznacza, że wydziela się sporo ciepła. Jak się doda kwas do wody, to następuje silna reakcja, przez co temperatura roztworu może znacząco wzrosnąć. Dlatego zawsze warto pamiętać, żeby najpierw wrzucić kwas do wody, a nie odwrotnie – to może uratować nas przed nieprzyjemnymi oparzeniami i innymi niebezpieczeństwami. No i nie zapominaj o środkach ochrony osobistej – lepiej być przezornym, niż później żałować. Ta wiedza, moim zdaniem, jest kluczowa nie tylko w laboratoriach, ale i w różnych procesach przemysłowych. Gdy nie przestrzegamy zasad bezpieczeństwa, konsekwencje mogą być naprawdę poważne. Rozumienie, jak działają reakcje egzotermiczne, jest też ważne, szczególnie jeśli chodzi o projektowanie systemów chłodzenia w przemyśle chemicznym czy farmaceutycznym, bo kontrola temperatury ma tu ogromne znaczenie dla jakości produktów.

Pytanie 26

Część partii pobrana w sposób jednorazowy z jednego źródła towaru zapakowanego lub z jednego opakowania jednostkowego określana jest mianem próbki

A. ogólnej
B. pierwotnej
C. średniej laboratoryjnej
D. analitycznej
Odpowiedź 'pierwotnej' jest poprawna, ponieważ próbka pierwotna to część partii, która jest pobrana jednorazowo z jednego miejsca towaru opakowanego lub z jednego opakowania jednostkowego. Termin ten jest kluczowy w kontekście badań laboratoryjnych i jakości produktów. Próbki pierwotne są często stosowane w analizach chemicznych, mikrobiologicznych i fizykochemicznych, gdzie dokładność i reprezentatywność próbki mają kluczowe znaczenie dla wyników. Na przykład, w akredytowanych laboratoriach, zgodnie z normami ISO 17025, zaleca się pobieranie próbek pierwotnych w sposób zapewniający ich reprezentatywność dla całej partii. Przykłady zastosowania obejmują kontrolę jakości surowców w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym, gdzie kluczowe jest, aby wyniki badań były wiarygodne i mogły być zastosowane do oceny całej partii produktu. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie procesu pobierania próbek, co zwiększa transparentność i wiarygodność analiz.

Pytanie 27

Sód powinien być przechowywany

A. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą nafty
B. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą chloroformu
C. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty
D. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą chloroformu
Sód jest metalem alkalicznym, który jest bardzo reaktywny, szczególnie w obecności wilgoci i powietrza. Dlatego kluczowe jest jego przechowywanie w odpowiednich warunkach. Odpowiedź, że sód powinien być przechowywany w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty, jest poprawna, ponieważ nafta działa jako skuteczna bariera ochronna. Ogranicza dostęp powietrza i wilgoci, co zapobiega niepożądanym reakcjom chemicznym. W praktyce, wiele laboratoriów oraz zakładów przemysłowych stosuje naftę lub inne oleje mineralne w celu bezpiecznego magazynowania sodu, co jest zgodne z zaleceniami standardów bezpieczeństwa chemicznego. Przechowywanie w szczelnym pojemniku również minimalizuje ryzyko przypadkowego kontaktu z innymi substancjami chemicznymi, co jest istotne z punktu widzenia BHP. Zastosowanie odpowiednich praktyk w zakresie przechowywania substancji chemicznych, takich jak sód, jest nie tylko kwestią ochrony zdrowia, ale także przestrzegania norm i regulacji w zakresie ochrony środowiska.

Pytanie 28

Aby oszacować czystość MgCO3, poddano prażeniu próbkę o wadze 5 g tej soli aż do osiągnięcia stałej masy. W trakcie prażenia zachodzi reakcja:
MgCO3 → MgO + CO2 Całkowity ubytek masy wyniósł 2,38 g.
(Masy molowe reagentów to: MgCO3 – 84 g/mol, MgO – 40 g/mol, CO2 – 44 g/mol) Jaką czystość miała próbka węglanu magnezu?

A. 90,7% czystej substancji
B. około 50% czystej substancji
C. 100% czystej substancji
D. bliżej nieokreśloną masę domieszek
Aby określić czystość węglanu magnezu (MgCO3), rozważamy reakcję jego prażenia, w wyniku której MgCO3 rozkłada się na tlenek magnezu (MgO) i dwutlenek węgla (CO2). Ubytek masy wynoszący 2,38 g odnosi się do masy CO2, która powstała podczas tego procesu. Zgodnie z równaniem reakcji, każdy mol MgCO3 (84 g) produkuje jeden mol CO2 (44 g). Dzięki tej relacji możemy obliczyć ilość czystego MgCO3 w próbce. Wyliczając procent czystej substancji, stwierdzamy, że 2,38 g CO2 odpowiada około 5,5 g MgCO3 (obliczone jako 2,38 g * (84 g / 44 g)). Ostatecznie, z próbki o masie 5 g, czystość wynosi 90,7%. Wiedza ta jest niezwykle istotna w analizie chemicznej, gdzie precyzyjne określenie czystości substancji jest niezbędne do oceny ich jakości i zastosowania w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym czy materiałowym.

Pytanie 29

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 30

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 31

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 32

W karcie charakterystyki chemikaliów znajduje się informacja o przechowywaniu dichromianu(VI) potasu: .. powinien być przechowywany w odpowiednio oznakowanych, szczelnie zamkniętych pojemnikach, w chłodnym, suchym i dobrze wentylowanym magazynie, który posiada instalację elektryczną i wentylacyjną. Z tego opisu wynika, że ten chemikal może być przechowywany

A. w szczelnie zamkniętych słoikach, umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu
B. w drewnianych skrzyniach umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu
C. w workach papierowych umieszczonych w wentylowanym magazynie
D. w workach jutowych umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu
Odpowiedź wskazująca na magazynowanie dichromianu(VI) potasu w szczelnie zamkniętych słoikach w wentylowanym pomieszczeniu jest poprawna, ponieważ spełnia wszystkie wymagania określone w karcie charakterystyki substancji chemicznych. Przechowywanie substancji chemicznych w odpowiednich opakowaniach jest kluczowe dla zapewnienia ich stabilności oraz minimalizacji ryzyka kontaktu z czynnikami zewnętrznymi. Szczelne zamknięcie słoików zapobiega uwolnieniu substancji do atmosfery oraz chroni je przed wilgocią, co jest istotne w kontekście ich właściwości chemicznych. Ponadto, zapewnienie odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniu magazynowym jest niezbędne dla redukcji potencjalnych zagrożeń związanych z kumulacją par lub oparów. W praktyce, przechowywanie substancji w takich warunkach jest zgodne z zasadami GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów), który zaleca stosowanie odpowiednich środków ostrożności przy składowaniu substancji niebezpiecznych, a także przestrzeganie lokalnych regulacji dotyczących składowania chemikaliów. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych często stosuje się podobne procedury do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony środowiska.

Pytanie 33

W trakcie reakcji estryfikacji opisanej równaniem CH3COOH + C2H5OH ↔ CH3COOC2H5 + H2O użyto molowego stosunku alkoholu do kwasu wynoszącego 1:10. W rezultacie tego

A. uzyskano ester o 100% wydajności
B. równowaga reakcji została silnie przesunięta w prawo
C. równowaga reakcji została silnie przesunięta w lewo
D. alkohol uległ całkowitej reakcji
Analizując alternatywne odpowiedzi, warto zauważyć, że stwierdzenie, iż równowaga reakcji przesunęła się silnie w lewo, jest niepoprawne. Tego typu wnioski mogą wynikać z mylnego zrozumienia dynamiki reakcji chemicznych oraz wpływu stosunku reagentów na równowagę. W sytuacji, gdy stosunek alkoholu do kwasu jest znacznie większy, równowaga nie będzie się przesuwać w lewo, ponieważ dostępność alkoholu w reakcji sprzyja tworzeniu estru. Odpowiedź mówiąca o 100% wydajności również jest błędna, ponieważ w praktyce osiągnięcie takiej wydajności jest niemal niemożliwe z uwagi na różne czynniki, takie jak straty produktu, nieodwracalność reakcji czy obecność innych substancji. Ponadto, twierdzenie, że alkohol przereagował całkowicie, jest również mylne, gdyż nawet przy dużych ilościach alkoholu zawsze pozostaje pewna ilość substratów, które nie przekształcają się w produkty. Kluczowym błędem myślowym jest zakładanie, że zwiększenie jednego z reagentów w układzie reakcyjnym automatycznie prowadzi do całkowitej konwersji, co nie uwzględnia zasad chemii równowagi i możliwości powstawania rewersyjnej reakcji. Zrozumienie tych zasad jest fundamentalne w chemii organicznej oraz w syntezach przemysłowych.

Pytanie 34

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 35

Które z poniższych działań należy wykonać przed rozpoczęciem pracy z nowym szkłem laboratoryjnym?

A. Przetrzeć szkło suchą szmatką
B. Ogrzać szkło w suszarce do 200°C bez mycia
C. Włożyć szkło do zamrażarki na 30 minut
D. Dokładnie umyć, wypłukać wodą destylowaną i wysuszyć
Przed przystąpieniem do pracy w laboratorium, odpowiednie przygotowanie szkła laboratoryjnego jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych. Zaleca się, aby każdy nowy element szkła został dokładnie umyty, wypłukany wodą destylowaną i następnie wysuszony. To nie jest tylko formalność – na powierzchni nowego szkła mogą pozostawać resztki środków produkcyjnych, pyłów, opiłków lub nawet tłuszczów używanych w procesie produkcji i transportu. Takie zanieczyszczenia potrafią znacząco wpłynąć na przebieg reakcji chemicznych, fałszować wyniki pomiarów czy powodować wytrącanie się niepożądanych osadów. W praktyce laboratoryjnej normą jest wieloetapowe mycie szkła: najpierw wodą z detergentem, następnie dokładne płukanie wodą z kranu, a na końcu kilkukrotne płukanie wodą destylowaną. Suszenie zapewnia, że do wnętrza próbki nie dostanie się woda o nieznanym składzie. Moim zdaniem, sumienne podejście do czystości szkła jest jedną z najważniejszych zasad pracy laboranta. Każdy zawodowiec wie, że nawet drobny brud czy mgiełka tłuszczu mogą przekreślić godziny żmudnej pracy. W wielu laboratoriach, szczególnie tych akredytowanych, są nawet specjalne protokoły przygotowania sprzętu – warto je poznać i stosować, bo to naprawdę się opłaca.

Pytanie 36

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 37

Z partii materiału należy pobrać ogólną próbkę w ilości odpowiadającej promilowi całej partii. Na podstawie podanej informacji określ, ile pierwotnych próbek, każda ważąca 10 g, trzeba pobrać z partii cukru o masie 0,5 t, aby uzyskać reprezentatywną próbkę ogólną?

A. 100
B. 5
C. 10
D. 50
Aby uzyskać reprezentatywną próbkę ogólną z partii cukru o masie 0,5 t (czyli 500 kg), należy zastosować zasadę pobierania próbek o odpowiedniej masie. Zgodnie z normami i wytycznymi, w przypadku materiałów takich jak cukier, zaleca się, aby próbka ogólna stanowiła co najmniej 0,1% całkowitej masy partii. W przypadku 500 kg, 0,1% wynosi 0,5 kg, co odpowiada 500 g. Jeśli każda próbka pierwotna ma masę 10 g, to aby uzyskać 500 g, potrzebujemy 50 próbek (500 g / 10 g = 50). Takie podejście zapewnia, że próbka ogólna będzie odzwierciedlać rzeczywistą homogeniczność partii, co jest kluczowe w kontekście zapewnienia jakości i zgodności z normami bezpieczeństwa żywności. W praktyce, odpowiednie pobieranie próbek ma kluczowe znaczenie w procesach kontroli jakości, analizy i certyfikacji produktów spożywczych.

Pytanie 38

Gęstość próbki cieczy wyznacza się przy użyciu

A. piknometru
B. spektrofotometru
C. refraktometru
D. biurety
Prawidłowa odpowiedź to piknometr, który jest instrumentem służącym do pomiaru gęstości cieczy. Działa na zasadzie porównania masy próbki cieczy z jej objętością. Piknometr jest precyzyjnym narzędziem wykorzystywanym w laboratoriach chemicznych do określania gęstości różnych substancji, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak chemia analityczna, petrochemia, a także w przemyśle spożywczym. Na przykład, w przemyśle naftowym, znajomość gęstości olejów jest niezbędna do oceny ich jakości oraz do obliczeń dotyczących transportu. Piknometr jest zgodny z normami ASTM D287 oraz ISO 3507, co zapewnia wiarygodność wyników. Warto również zwrócić uwagę, że pomiar gęstości za pomocą piknometrów jest często preferowany ze względu na jego wysoką dokładność i powtarzalność wyników, w porównaniu do innych metod, takich jak pomiar przy użyciu hydrometru, który może być mniej precyzyjny w przypadku cieczy o złożonej strukturze chemicznej.

Pytanie 39

Proces, w którym woda jest usuwana z zamrożonego materiału poprzez sublimację lodu
(czyli bezpośrednie przejście do stanu pary z pominięciem stanu ciekłego) nazywa się

A. pasteryzacja
B. liofilizacja
C. asocjacja
D. homogenizacja
Liofilizacja to naprawdę ciekawy proces. W skrócie, chodzi o to, że z zamrożonego materiału usuwa się wodę poprzez sublimację, czyli jakby bezpośrednie przejście lodu w parę. To szczególnie ważne w branży spożywczej i farmaceutycznej, bo dzięki temu produkty utrzymują swoje właściwości, smak i wartości odżywcze. Możemy zobaczyć to w przypadku suszonych owoców, liofilizowanej kawy czy nawet leków, które muszą być stabilne. To, co mi się podoba, to że liofilizacja pozwala na długoterminowe przechowywanie bez konserwantów, co jest super zdrowe. W farmacji z kolei, to standard w produkcji niektórych leków, co sprawia, że łatwiej je transportować i podawać, bo rozpuszczają się w wodzie tuż przed użyciem. Po prostu świetna sprawa!

Pytanie 40

Materiały wykorzystywane w laboratoriach, mogące prowadzić do powstawania mieszanin wybuchowych, powinny być przechowywane

A. w izolowanych pomieszczeniach magazynów ogólnych
B. na otwartym powietrzu pod dachem
C. w różnych punktach laboratorium
D. w specjalnie wydzielonych piwnicach murowanych
Przechowywanie materiałów tworzących mieszaniny wybuchowe w dowolnych miejscach laboratorium jest podejściem nieodpowiedzialnym oraz niezgodnym z obowiązującymi standardami bezpieczeństwa. Takie praktyki mogą prowadzić do niekontrolowanych reakcji chemicznych, które stwarzają realne zagrożenie zarówno dla pracowników, jak i dla infrastruktury laboratorium. Magazynowanie tych substancji w pomieszczeniach ogólnych, w których znajdują się inne materiały, zwiększa ryzyko ich przypadkowego wymieszania lub uwolnienia. Ponadto, pomieszczenia nieizolowane nie są odpowiednio wentylowane, co może prowadzić do akumulacji wybuchowych par. Również przechowywanie chemikaliów na wolnym powietrzu pod dachem wiąże się z ryzykiem ich ekspozycji na czynniki atmosferyczne, co może prowadzić do degradacji materiałów lub ich reakcji z wilgocią. Wydzielone piwnice murowane, jeśli nie są wyposażone w odpowiednie systemy zabezpieczeń i wentylacji, mogą nie spełniać wymogów bezpieczeństwa. Kluczowe jest przestrzeganie zasad magazynowania określonych w przepisach, takich jak Kodeks Pracy i regulacje dotyczące substancji niebezpiecznych, aby zminimalizować ryzyko i zapewnić bezpieczne środowisko pracy.