Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 7 kwietnia 2025 20:06
Data zakończenia: 7 kwietnia 2025 20:16

Egzamin zdany!

Wynik: 26/40 punktów (65,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Przy sporządzaniu maści według podanej receptury, składniki należy łączyć w następującej kolejności:

Rp.
Zinci oxidi                    3,5
Talci                          5,0
3,0% Sol. Acidi borici
Eucerini                aa ad 40,0
M.f. ung.
D.S. Zewnętrznie

A. talk zawiesić w części podłoża, stopić resztę podłoża i rozpuścić w nim tlenek cynku, połączyć obie części i wprowadzić roztwór kwasu borowego.

B. tlenek cynku i talk zawiesić w roztworze kwasu borowego i wprowadzić do podłoża.

C. tlenek cynku i talk zawiesić w eucerynie, następnie w powstałą maść wemulgować roztwór kwasu borowego.

D. stopić podłoże i rozpuścić w nim tlenek cynku, następnie wprowadzić talk zawieszony w roztworze kwasu borowego.

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z technologią sporządzania maści, składniki stałe, takie jak tlenek cynku i talk, należy zawiesić w maściowym podłożu, jakim jest euceryna. Euceryna jako podłoże maściowe zapewnia odpowiednią konsystencję oraz właściwości aplikacyjne, co jest kluczowe dla skuteczności finalnego produktu. Po połączeniu tych składników, niezbędne jest wprowadzenie roztworu kwasu borowego, który działa jako środek konserwujący oraz wspomaga działanie terapeutyczne maści. Taka procedura jest zgodna z zasadami farmaceutycznymi, gdzie najpierw tworzymy stabilną bazę, a następnie dodajemy składniki czynne. W praktyce, prawidłowe przygotowanie maści nie tylko zapewnia skuteczność terapeutyczną, ale również wpływa na jej trwałość i bezpieczeństwo stosowania. Zastosowanie odpowiedniej kolejności w procesie sporządzania maści jest kluczowe, aby uniknąć problemów z emulgowaniem i uzyskaniem pożądanej tekstury.

Pytanie 2

Wyznacz procentowe stężenie roztworu, który zawiera 0,56 g substancji w 140,0 g roztworu.

A. 0,5%

B. 0,2%

C. 0,4%

D. 0,1%

Obliczanie stężenia procentowego roztworu to tak naprawdę wyrażenie masy substancji w odniesieniu do całej masy roztworu. W tym przypadku mamy 0,56 g substancji i 140,0 g roztworu. Żeby to policzyć, używamy wzoru: (masa substancji / masa roztworu) * 100%. Po podstawieniu danych wychodzi nam: (0,56 g / 140,0 g) * 100% = 0,4%. Taki sposób przedstawiania stężenia jest mega ważny w laboratoriach czy przemyśle, bo jak robimy roztwory, to muszą być dokładne. Jeśli stosujemy normy, jak ISO czy ASTM, to mamy pewność, że wszystko jest zgodne z wymaganiami jakościowymi, co ma ogromne znaczenie, zwłaszcza w farmacji czy biotechnologii. Na co dzień, wiedza o stężeniu procentowym pomaga nam dobrze przygotować roztwory do badań czy syntez chemicznych, a to ma bezpośredni wpływ na wyniki naszych doświadczeń i ich powtarzalność.

Pytanie 3

W sekcji recepty PRAESCRIPTIO (ORDINATIO) znajduje się

A. plan dawkowania

B. skład leku recepturowego lub nazwa leku gotowego

C. numer identyfikacyjny PESEL

D. uprawnienia osoby chorej

W części recepty PRAESCRIPTIO (ORDINATIO) kluczowym elementem jest zawarcie składu leku recepturowego lub nazwy leku gotowego. Ta informacja pozwala farmaceucie na właściwe przygotowanie leku oraz na zapewnienie, że pacjent otrzyma odpowiedni produkt terapeutyczny. Skład leku jest niezbędny do oceny jego właściwości farmakologicznych oraz potencjalnych interakcji z innymi substancjami, które pacjent może przyjmować. Przykładowo, w przypadku leków recepturowych, szczegółowe wskazanie składników umożliwia farmaceucie precyzyjne dawkowanie oraz kontrolę jakości. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest widoczne w codziennej pracy farmaceutów, którzy opierają się na jasnych informacjach zawartych w receptach, aby uniknąć pomyłek przy wydawaniu leków. Zgodnie z obowiązującymi standardami, wszystkie elementy recepty muszą być jednoznaczne i zgodne z przepisami prawa farmaceutycznego, co zapewnia bezpieczeństwo pacjentów oraz efektywność terapii.

Pytanie 4

Który z podanych sposobów jest poprawny, aby uzyskać przez nasiona lnu klarowną postać leku, zawierającą maksymalną ilość korzystnych substancji czynnych?

A. Całe nasiona należy zalać wodą o temperaturze pokojowej, dokładnie wymieszać i odstawić na 30 minut

B. Całe nasiona lub rozdrobniony surowiec należy zalać gorącą wodą, dokładnie wymieszać i odstawić na 30 minut

C. Całe nasiona należy zalać wodą o temperaturze pokojowej, dokładnie wymieszać i ogrzewać we wrzącej łaźni wodnej przez 15 minut

D. Całe nasiona lub rozdrobniony surowiec należy zalać gorącą wodą, dokładnie wymieszać i ogrzewać we wrzącej łaźni wodnej przez 15 minut

Zalewanie całych nasion lnu wodą o temperaturze pokojowej, a następnie ich odstąpienie na 30 minut, to metoda, która pozwala na efektywne wydobycie korzystnych substancji czynnych. W temperaturze pokojowej nie zachodzą intensywne reakcje chemiczne, co sprzyja utrzymaniu stabilności bioaktywnych składników, takich jak lignany i kwasy tłuszczowe omega-3. Przykładem zastosowania tej metody jest przygotowanie naparu, który można wykorzystać jako środek wspomagający w dolegliwościach związanych z układem pokarmowym. W literaturze fachowej podkreśla się, że dłuższy czas kontaktu nasion z wodą w tej temperaturze sprzyja lepszemu uwalnianiu substancji czynnych, co jest zgodne z zasadami ekstrakcji na zimno. Dobrą praktyką jest również stosowanie szklanych naczyń do przygotowania ekstraktów, ponieważ nie wprowadzają one dodatkowych substancji chemicznych, które mogłyby zanieczyścić preparat.

Pytanie 5

Wskaźnik goryczy określa się dla

A. kory kruszyny

B. kory dębu

C. liścia bobrka

D. liścia prawoślazu

Wskaźnik goryczy, czyli tak zwany wskaźnik gorzkiego smaku, to po prostu miara tego, jak bardzo coś jest gorzkie. Liść bobrka, znany też jako boberek, jest źródłem goryczek, które można wykorzystać w ziołolecznictwie czy też w kuchni. Goryczka z bobrka często ląduje w naparach i likierach, co pokazuje, jak ważna jest w kuchni i medycynie. Na przykład, ekstrakty z bobrka pomagają przy trawieniu i pobudzają apetyt - to fajne, bo pasuje do podejścia holistycznego w ziołolecznictwie. W praktyce, znajomość wskaźnika goryczy to coś, co przydaje się producentom żywności i farmaceutom. Muszą oni dobrze ogarniać smaki swoich produktów, żeby dostosować je do tego, czego oczekują klienci, a przy tym przestrzegać regulacji dotyczących oznaczania tych smaków. W dodatku, standardy jakości surowców roślinnych zmuszają producentów do analizowania, ile goryczy mają ich składniki, co czyni tę wiedzę naprawdę istotną w branży.

Pytanie 6

Jakie urządzenie służy do pomiaru konsystencji maści?

A. penetrometru

B. polarymetru

C. wiskozymetru

D. piknometru

Wybór innych urządzeń, takich jak wiskozymetr, polarymetr czy piknometr, w kontekście badania konsystencji maści, jest nieodpowiedni z kilku powodów. Wiskozymetr, choć używany do pomiaru lepkości cieczy, nie dostarcza informacji o twardości substancji stałych ani ich konsystencji w kontekście stosowania w maściach. Działa na zasadzie pomiaru oporu, jaki ciecz stawia przy przepływie, co jest użyteczne w przypadku płynów, ale nie ma zastosowania w twardych lub półtwardych preparatach. Polarymetr, z kolei, jest narzędziem do pomiaru kąta skręcenia światła przez substancje optycznie czynne, co nie ma nic wspólnego z pomiarem konsystencji. Piknometr służy do określenia gęstości materiałów, co również nie bezpośrednio odnosi się do oceny konsystencji. W praktyce, wybór niewłaściwego narzędzia do pomiaru charakterystyk fizycznych może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących jakości produktu, co może mieć poważne konsekwencje w kontekście bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności leczniczej. Dlatego kluczowe jest zrozumienie specyfiki i przeznaczenia każdego z narzędzi oraz dążenie do zastosowania odpowiednich metod pomiarowych, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży farmaceutycznej.

Pytanie 7

Po ukończeniu 2-letniego stażu zawodowego technik farmaceutyczny ma prawo do samodzielnego wykonania

A. rozcieńczenia perhydrolu

B. maści z neomycyną

C. płynu wieloelektrolitowego

D. kropli do oczu z siarczanem atropiny

Maść z neomycyną to preparat, który technicy farmaceutyczni mogą samodzielnie przygotować po odbyciu 2-letniej praktyki zawodowej, ponieważ jej wytwarzanie wpisuje się w zakres ich kompetencji oraz umiejętności nabytych w trakcie nauki. Neomycyna jest antybiotykiem stosowanym w leczeniu infekcji bakteryjnych, a jej zastosowanie w postaci maści jest powszechne w dermatologii oraz w leczeniu ran. Przygotowując maść, technik farmaceutyczny wykonuje kilka kluczowych czynności, od ważenia surowców, przez ich mieszanie, aż po pakowanie finalnego produktu. Dobrą praktyką wytwarzania leków (GMP) wymaga, aby każdy etap był odpowiednio udokumentowany, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo preparatu. Współpraca z farmaceutą w tym procesie jest istotna, ponieważ to farmaceuta odpowiada za zatwierdzenie składu oraz wskazania do stosowania. W kontekście maści z neomycyną, jej zastosowanie w praktyce klinicznej obejmuje leczenie zmian skórnych, co czyni ją istotnym narzędziem w arsenale terapeutycznym. Zrozumienie właściwości składników aktywnych oraz ich interakcji z pacjentem jest kluczowe w pracy technika farmaceutycznego.

Pytanie 8

Według zapisu fragmentu rozporządzenia archiwalne próbki

Fragment rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie obowiązków wytwórcy
i importera leków w zakresie wprowadzania do obrotu środków farmaceutycznych i materiałów medycznych
oraz ich kontroli seryjnej

Rozdział 2
§3. 1. Badanie jakościowe polega na badaniu laboratoryjnym próbki pobranej z każdej serii
wyprodukowanego środka farmaceutycznego lub materiału medycznego w celu potwierdzenia jego
tożsamości oraz zgodności z określonymi właściwościami jakościowymi dla tego środka lub materiału
2.Wytwórca przeprowadza badania jakościowe próbki pobranej z każdej serii środka farmaceutycznego
lub materiału medycznego w laboratorium kontroli jakości. (…)
§4. 1. Wytwórca pobiera próbkę każdej serii wyprodukowanego środka farmaceutycznego lub materiału
medycznego, skierowaną do badań jakościowych, w ilości niezbędnej do trzykrotnego przeprowadzenia
wymaganych badań laboratoryjnych, zwanych dalej „próbką archiwalną”, i składa ją w archiwum przez
siebie prowadzonym. (…)

A. pobiera wytwórca w ilości niezbędnej do trzykrotnego przeprowadzenia wymaganych badań laboratoryjnych.

B. składa w archiwum technik farmaceutyczny.

C. składa w archiwum kierownik apteki.

D. pobiera wytwórca dla co dziesiątej serii wyprodukowanego środka farmaceutycznego.

W odpowiedziach wskazujących na złożenie próbek archiwalnych przez kierownika apteki czy technika farmaceutycznego popełniono istotny błąd w rozumieniu obowiązków związanych z obiegiem próbek w procesie wytwarzania leków. Kierownik apteki i technik farmaceutyczny nie są odpowiedzialni za pobieranie próbek z serii wyprodukowanych leków; ich role są bardziej związane z zapewnieniem odpowiedniej jakości i bezpieczeństwa już istniejących produktów oraz ich zgodnością z przepisami. Właściwe pobieranie próbek archiwalnych wykonuje wytwórca, który ma obowiązek zapewnienia odpowiedniej ilości próbek do trzykrotnego przeprowadzenia wymaganych badań laboratoryjnych. Ponadto, argument o pobieraniu próbek przez wytwórcę dla co dziesiątej serii jest również błędny, ponieważ takie podejście nie spełnia wymogów regulacyjnych. Zgodnie z wytycznymi, każda seria musi być odpowiednio oceniana i dokumentowana, co zapewnia pełne śledzenie i kontrolę jakości. W związku z tym, istotne jest zrozumienie, że odpowiednie procedury pobierania i archiwizacji próbek są kluczowe dla każdego etapu procesu produkcji farmaceutycznej, a nie tylko dla wybranych serii. Wprowadzenie takich rozwiązań jest zgodne z zasadami dobrej praktyki wytwarzania (GMP), które mają na celu ochronę dostępności leków o wysokiej jakości i bezpieczeństwa dla pacjentów.

Pytanie 9

Aminofilina to substancja, która jest kombinacją

A. teofiliny oraz propyloaminy

B. kofeiny oraz benzoesanu sodu

C. teofiliny i etylenodiaminy

D. kofeiny oraz salicylanu sodu

Aminofilina jest połączeniem teofiliny i etylenodiaminy, co czyni ją lekiem o działaniu rozszerzającym oskrzela. Teofilina jest alkaloidem purynowym, który działa poprzez rozluźnienie mięśni gładkich dróg oddechowych, co jest szczególnie przydatne w leczeniu astmy oraz przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Etylenodiamina z kolei poprawia rozpuszczalność teofiliny i zwiększa jej biodostępność, co może prowadzić do skuteczniejszego działania terapeutycznego. Praktycznym zastosowaniem aminofiliny jest stosowanie jej w sytuacjach nagłych, takich jak atak astmy, gdzie szybkie działanie bronchodilatacyjne jest kluczowe. Ponadto, aminofilina może być również stosowana w terapii niewydolności oddechowej u pacjentów wymagających wsparcia wentylacyjnego. Warto zwrócić uwagę na to, że stosowanie aminofiliny powinno być monitorowane przez specjalistów, ponieważ może wiązać się z działaniami niepożądanymi, takimi jak tachykardia czy zwiększone ciśnienie krwi. Zgodność z zaleceniami terapeutycznymi oraz regularna ocena stanu pacjenta są kluczowe dla skuteczności i bezpieczeństwa terapii.

Pytanie 10

W jakiej kolejności powinno się połączyć składniki leku, aby sporządzić 'lege artis' maść według recepty?

Rp.

Mentholi                0,5
Zinci oxidi             7,0
Talci                   5,0
Vaselini albi     ad   50,0
M.f. ung.
D.S. Zewnętrznie.

A. Mentol rozetrzeć w moździerzu, wymieszać z pozostałymi składnikami stałymi i dodać wazelinę.

B. Rozpuścić wszystkie składniki w stopionej wazelinie i zemulgować z podłożem.

C. Mentol rozpuścić w wazelinie, pozostałe składniki zawiesić w podłożu.

D. Wymieszać wszystkie składniki stałe i rozproszyć w wazelinie.

Poprawna odpowiedź to mentol rozpuszczony w wazelinie, a pozostałe składniki zawieszone w podłożu. Rozpuszczanie mentolu w wazelinie jest zgodne z zasadami farmacji recepturowej, które wymagają, by substancje aktywne, możliwe do rozpuszczenia, były wprowadzone do bazy jako pierwsze. Wazelinę stosuje się jako podłoże maści, a jej właściwości umożliwiają efektywne rozpuszczanie substancji lipofilowych, takich jak mentol. Pozostałe składniki, takie jak tlenek cynku i talk, są substancjami nierozpuszczalnymi, które powinny być zawieszone w podłożu, co zapewnia ich równomierne rozmieszczenie w maści. Takie podejście jest zgodne z praktykami farmaceutycznymi, które wskazują na konieczność zapewnienia jednorodności leku oraz skuteczności terapeutycznej. Zastosowanie odpowiedniej kolejności w łączeniu składników jest kluczowe dla uzyskania stabilnego produktu farmaceutycznego, co ma bezpośredni wpływ na jego działanie oraz bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 11

Aby stworzyć układ dyspersyjny z dwóch niedopuszczających mieszania się faz ciekłych, wykorzystuje się proces

A. emulgowania

B. mikronizacji

C. zawieszania

D. rozpuszczania

Emulgowanie to proces, który polega na tworzeniu układów dyspersyjnych składających się z dwóch niemieszających się faz ciekłych, takich jak olej i woda. Podczas emulgowania jedna faza jest rozproszona w drugiej, co prowadzi do powstania emulsji. Przykłady zastosowania emulgowania obejmują produkcję kosmetyków, żywności (np. majonez) oraz farmaceutyków. Kluczowym aspektem tego procesu jest zastosowanie emulgatorów, które stabilizują emulsję, zapobiegając koalescencji kropli fazy rozproszonej. W branży kosmetycznej wykorzystuje się na przykład emulgatory oparte na lipidach, które poprawiają właściwości nawilżające produktów. Emulgowanie jest również istotne w przemyśle chemicznym, gdzie odpowiednie emulsje mogą wpływać na właściwości reologiczne oraz stabilność formulacji. Stosowanie odpowiednich technik emulgowania, takich jak homogenizacja czy ultradźwięki, pozwala na uzyskanie emulsji o pożądanej wielkości kropli, co jest kluczowe dla ich jakości i funkcjonalności.

Pytanie 12

Lek w formie cieczy, uzyskany z właściwie rozdrobnionego suchego korzenia wymiotnicy poprzez moczenie w wodzie o temperaturze 90 stopni C przez 30 minut, to

A. wyciąg płynny (extractum fluidum)

B. macerat (maceratio)

C. napar (infusum)

D. odwar (decoctum)

Wybór nieprawidłowej odpowiedzi może wynikać z niepełnego zrozumienia definicji i różnic pomiędzy różnymi formami preparatów roślinnych. Napar, jako jedna z opcji, jest przygotowywany z surowców roślinnych, które nie wymagają długiego gotowania; najczęściej stosuje się go dla delikatniejszych części roślin, takich jak liście i kwiaty. W odróżnieniu od tego, odwar jest metodą, która obok gotowania, angażuje także dłuższy czas kontaktu z wysokotemperaturową wodą, co jest kluczowe dla surowców twardszych, jak korzenie. Macerat, z kolei, to proces, w którym surowiec roślinny jest namaczany w zimnej lub letniej wodzie przez dłuższy czas, co nie jest odpowiednie w przypadku korzenia wymiotnicy, który wymaga intensywnej obróbki cieplnej. Wyciąg płynny to inny typ preparatu, który produkowany jest zazwyczaj przez proces ekstrakcji z użyciem rozpuszczalników organicznych, a nie tylko wody, co również nie pasuje do opisanego przypadku. Dobrze jest zrozumieć, że każda z tych metod ma swoje własne specyfikacje i zastosowania, które są ściśle związane z rodzajem surowca oraz pożądanym efektem terapeutycznym. Ignorując te różnice, istnieje ryzyko popełnienia błędów w przyjętej metodologii, co może prowadzić do nieefektywnych lub wręcz szkodliwych rezultatów w terapii.

Pytanie 13

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 14

Producent produktu leczniczego zobowiązany jest do przechowywania próbki archiwalnej

A. przez okres 1 roku po upływie ustalonego terminu ważności, nie krócej jednak niż 3 lata

B. przez 5 lat od daty wytworzenia

C. do określonego terminu ważności danej partii leku

D. przez 2 lata po upływie ustalonego terminu ważności

Wybór odpowiedzi dotyczącej przechowywania próbki archiwalnej leku do ustalonego terminu ważności danej serii leku jest mylny, ponieważ nie uwzględnia kluczowych wymagań regulacyjnych dotyczących trwałości produktów leczniczych. Ustalony termin ważności jest datą, do której produkt powinien zachować swoje właściwości jakościowe, jednak nie oznacza to, że nie ma potrzeby przechowywania próbki po upływie tego terminu. W praktyce, wiele leków może być przedmiotem dalszych badań po upływie terminu ważności, dlatego kluczowe jest, aby próbki archiwalne były dostępne przez określony czas, celem analizy. Ponadto, odpowiedź wskazująca na przechowywanie próbek przez 2 lata ponad termin ważności nie jest zgodna z normami, które w prosty sposób nakładają dłuższe wymagania. Podobnie, twierdzenie, że próbki powinny być przechowywane przez 5 lat od daty produkcji, nie jest zgodne z wytycznymi. W rzeczywistości, celem archiwizacji jest nie tylko zapewnienie dostępu do próbek, ale również zbadanie ich właściwości w kontekście bezpieczeństwa i skuteczności, co wymaga konkretnego, ściśle określonego okresu przechowywania, który w tym przypadku wynosi minimum 1 rok po upływie terminu ważności, a nie mniej niż 3 lata, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 15

Aby przygotować lek według podanej receptury, najpierw należy w moździerzu rozdrobnić

Rp.
 Hydrocortisoni                          1,0
 Ureae                                  10,0
 1,0% Sol. Acidi borici
 Eucerini                      aa ad   100,0
 M.f. ung.
 D.S. Zewnętrznie.

A. hydrokortyzon, następnie dodawać porcjami eucerynę, po wymieszaniu składników wemulgować roztwór mocznika i kwasu borowego.

B. eucerynę, następnie dodawać porcjami hydrokortyzon i mocznik, po wymieszaniu składników wemulgować roztwór kwasu borowego.

C. hydrokortyzon i mocznik, następnie dodawać porcjami eucerynę, po wymieszaniu składników wemulgować roztwór kwasu borowego.

D. mocznik, następnie dodawać porcjami eucerynę, po wymieszaniu składników wemulgować roztwór hydrokortyzonu i kwasu borowego.

Odpowiedź, w której najpierw rozcieramy hydrokortyzon, a następnie porcjami dodajemy eucerynę, jest poprawna z kilku powodów. Hydrokortyzon, jako substancja czynna, powinien być najpierw zmikronizowany, co umożliwia uzyskanie odpowiedniej wielkości cząstek i poprawia jego biodostępność w preparacie. Dobrą praktyką w sporządzaniu maści jest dodawanie emulgatora, jakim jest euceryna, w porcjach. Dzięki temu zapewniamy równomierne rozprowadzenie hydrokortyzonu w bazie, co jest kluczowe dla jednorodności preparatu. Po dokładnym wymieszaniu wszystkich składników, na końcu dodaje się roztwór mocznika i kwasu borowego. W praktyce, dodawanie fazy wodnej na końcu ogranicza ryzyko rozwarstwienia się maści, co może prowadzić do niejednorodności i obniżenia efektywności leku. Wspierając się tymi zasadami, uzyskujemy lepsze właściwości terapeutyczne oraz stabilność końcowego preparatu.

Pytanie 16

Która z poniższych informacji nie odnosi się do zawiesin przeznaczonych do stosowania zewnętrznego?

A. Rozmiar cząstek fazy rozproszonej w tych zawiesinach nie powinien przekraczać 80 um (mikrometrów)

B. Są to mieszanki, które mogą zawierać do 50% części stałych zawieszonych w roztworach wodnych, glicerolu, glicerolu z wodą lub oleju

C. Trzeba je przygotowywać ex tempore i przechowywać w ciepłym miejscu

D. Zawarte w nich substancje lecznicze mają właściwości wysuszające, np.: tlenek cynku, skrobia, talk

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ zawiesiny do użytku zewnętrznego są zazwyczaj przygotowywane na bieżąco (ex tempore) i nie powinny być przechowywane w ciepłym miejscu. W rzeczywistości, długotrwałe przechowywanie w podwyższonej temperaturze może prowadzić do destabilizacji zawiesiny, co skutkuje sedimentacją cząstek stałych i zmniejszoną skutecznością terapeutyczną. Aby zapewnić ich stabilność, zawiesiny powinny być przygotowywane tuż przed użyciem, co jest zgodne z zasadami dobrej praktyki farmaceutycznej. Na przykład, w przypadku zawiesin zawierających tlenek cynku, który działa wysuszająco na skórę, istotne jest, aby zachować odpowiednie parametry przechowywania, aby nie doszło do obniżenia ich jakości. Dobrą praktyką jest również przechowywanie ich w temperaturze pokojowej, z dala od źródeł ciepła i światła, co może negatywnie wpłynąć na ich stabilność i skuteczność.

Pytanie 17

Które z poniższych grup antybiotyków są ototoksyczne?

A. antybiotyki polipeptydowe

B. antybiotyki beta-laktamowe

C. aminoglikozydy

D. polipeptydowe oraz tetracykliny

W kontekście antybiotyków ototoksycznych, ważne jest rozróżnienie grup farmakologicznych oraz ich mechanizmów działania. Polipeptydowe antybiotyki, takie jak wankomycyna, są skuteczne głównie wobec bakterii Gram-dodatnich i nie wykazują działania na bakterie Gram-ujemne. Ich stosowanie wiąże się z innym profilem bezpieczeństwa, a także z różnicami w mechanizmach działania, co w rzeczywistości wyklucza je z kategorii antybiotyków ototoksycznych. Odpowiedzi związane z antybiotykami beta-laktamowymi również nie są prawidłowe, ponieważ ta grupa, do której należą penicyliny czy cefalosporyny, działa na inny sposób, a ich właściwości ototoksyczne są minimalne lub nieistotne. Tetracykliny, z drugiej strony, są szeroko stosowane w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne, jednak nie są znane z działania ototoksycznego. Kluczowym błędem w rozumowaniu jest mylenie właściwości farmakologicznych różnych grup antybiotyków oraz nieznajomość ich zastosowania klinicznego. Edukacja w zakresie farmakologii oraz zrozumienie różnic między tymi grupami są niezbędne dla uniknięcia niewłaściwych wyborów terapeutycznych i zapewnienia skuteczności leczenia zakażeń.

Pytanie 18

Na podstawie danych zawartych w FP IV (patrz tabela poniżej) podaj, ile tlenku wapnia należy użyć do sporządzenia 250 g wody wapiennej.

Wg FP IV skład wody wapiennej jest następujący:
Calcium oxydatum	1 cz.
Aqua	100 cz.

A. 1 g

B. 2 g

C. 2,5 g

D. 5,5 g

Odpowiedź 2,5 g tlenku wapnia jest poprawna, ponieważ aby sporządzić 250 g wody wapiennej, konieczne jest zachowanie odpowiedniego stosunku składników. Zgodnie z przepisem na wodę wapienną, stosunek tlenku wapnia (CaO) do wody wynosi 1:100. Oznacza to, że na każde 100 g roztworu potrzeba 1 g tlenku wapnia. Dla 250 g roztworu obliczamy potrzebną ilość tlenku wapnia jako (250 g / 100 g) x 1 g = 2,5 g. Takie proporcje są istotne w praktycznych zastosowaniach chemicznych, na przykład w laboratoriach, gdzie precyzja w przygotowywaniu roztworów jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników. Woda wapienna, będąca roztworem nasyconym tlenkiem wapnia w wodzie, jest wykorzystywana w różnych dziedzinach, w tym w badaniach jakości powietrza oraz w analizach chemicznych, gdzie jej właściwości alkaliczne są szczególnie istotne w neutralizacji kwasów.

Pytanie 19

Sprzęt, w którym materiały wykorzystywane w wytwarzaniu lekarstw są poddawane działaniu wysokiej temperatury pod zwiększonym ciśnieniem w atmosferze nasyconej parą wodną, to

A. autoklaw

B. aparatura destylacyjna

C. kąpiel wodna

D. sterylizator powietrzny

Autoklaw to urządzenie wykorzystywane do sterylizacji materiałów w wysokotemperaturowym środowisku pary wodnej pod zwiększonym ciśnieniem. Proces ten jest kluczowy w przemyśle farmaceutycznym oraz medycznym, gdzie zapewnienie sterylności jest niezbędne do produkcji leków oraz narzędzi chirurgicznych. Autoklaw działa na zasadzie podgrzewania wody, co prowadzi do wytworzenia pary wodnej, a następnie podnosi ciśnienie, co pozwala na osiągnięcie temperatury wyższej niż 100 stopni Celsjusza. Taki proces skutecznie niszczy bakterie, wirusy oraz inne patogeny, a także inaktywuje enzymy, które mogłyby wpływać na jakość produktu. Przykłady zastosowania autoklawów obejmują sterylizację pojemników z lekami, sprzętu laboratoryjnego oraz materiałów wykorzystywanych w operacjach medycznych. W standardach jakości, jak ISO 13485 dla wyrobów medycznych, podkreślono znaczenie stosowania autoklawów w procesach produkcyjnych, co zapewnia zgodność z normami bezpieczeństwa i jakości.

Pytanie 20

Mikser recepturowy to urządzenie wykorzystywane do przygotowywania w aptece

A. maści i czopków

B. naparów i odwarów

C. mikstur i zawiesin

D. kropli i czopków

Mikser recepturowy jest kluczowym urządzeniem stosowanym w aptekach do sporządzania maści i czopków, które wymagają precyzyjnego łączenia składników aktywnych oraz substancji pomocniczych. Proces ten często wiąże się z koniecznością osiągnięcia jednorodnej konsystencji, co jest szczególnie istotne w przypadku maści, które muszą być odpowiednio homogenizowane, aby zapewnić równomierne rozkładanie się substancji czynnych na powierzchni skóry. Mikser umożliwia dokładne wymieszanie składników, co sprzyja ich lepszemu wchłanianiu oraz skuteczności terapeutycznej. Przykładem praktycznego zastosowania miksera recepturowego jest przygotowywanie maści na bazie tłuszczów lub emulgatorów, które wymagają szczególnej uwagi w procesie ich sporządzania. W kontekście czopków, mikser pomaga w uzyskaniu odpowiedniej konsystencji masy, co jest niezwykle istotne dla ich prawidłowego wprowadzenia i działania. Zgodnie z obowiązującymi standardami jakości w farmacji, takich jak Dobre Praktyki Wytwarzania (GMP), użycie miksera recepturowego w aptece zapewnia nie tylko efektywność, ale również bezpieczeństwo sporządzanych preparatów.

Pytanie 21

Recepta wydana przez lekarza dyżurnego jest ważna

A. 48 godzin od daty wystawienia

B. 7 dni od daty wystawienia

C. 30 dni od daty wystawienia

D. tylko w dniu wystawienia

W przypadku recept wystawionych przez lekarza pomocy doraźnej, błędne jest twierdzenie, że są one ważne tylko przez 48 godzin. Tak krótki okres ważności mógłby stwarzać poważne problemy dla pacjentów, którzy w nagłych przypadkach często potrzebują więcej czasu na zorganizowanie wizyty w aptece. Odpowiedź, sugerująca, że recepta jest ważna tylko w dniu jej wystawienia, nie uwzględnia praktycznych aspektów zdrowotnych. Pacjenci mogą mieć różne powody, dla których nie mogą natychmiast udać się do apteki, co sprawia, że wyłączenie możliwości wykupu lekarstw w późniejszym terminie jest niewłaściwe. W odniesieniu do 30-dniowego okresu ważności, również nie jest to zgodne z przepisami. Zbyt wydłużony czas ważności recepty może prowadzić do problemów z aktualnością informacji o pacjencie oraz jego stanie zdrowia, co jest kluczowe w kontekście leczenia. W praktyce farmaceutycznej, każdy lek ma określony okres ważności i powinien być wykupywany w odpowiednim czasie, aby zapewnić efektywność terapii i bezpieczeństwo stosowania. Warto zaznaczyć, że właściwe zrozumienie zasad wystawiania recept jest kluczowe dla zapewnienia pacjentom odpowiedniej opieki zdrowotnej oraz skutecznego leczenia. Dlatego też, świadomość długości ważności recept jest niezbędna dla właściwego zarządzania zdrowiem pacjentów.

Pytanie 22

Jak brzmi łaciński termin dla leków, które mają działanie obniżające gorączkę?

A. antipyretica

B. antitussica

C. analgetica

D. antiphlogistica

Termin 'antipyretica' odnosi się do leków o działaniu przeciwgorączkowym, które mają na celu obniżenie podwyższonej temperatury ciała. Leki te są szczególnie przydatne w leczeniu gorączki spowodowanej infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi, a ich stosowanie jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi zarządzania gorączką w praktyce medycznej. W codziennej praktyce lekarze często zalecają stosowanie leków takich jak paracetamol lub ibuprofen, które działają jako antipyretica, a ich skuteczność została potwierdzona w licznych badaniach klinicznych. Dzięki obniżeniu temperatury ciała, pacjenci doświadczają ulgi w objawach towarzyszących, takich jak bóle głowy czy ogólne osłabienie. Dodatkowo, leki przeciwgorączkowe, stosowane zgodnie z zaleceniami, mogą pomóc w poprawie komfortu życia pacjenta podczas choroby. Ważne jest również, aby mieć na uwadze, że nie należy stosować tych leków bez wskazania, ponieważ ich nadużycie może prowadzić do poważnych działań niepożądanych oraz maskować objawy, co utrudnia diagnozę.

Pytanie 23

W wodnym roztworze substancje o odczynie zasadowym (pH>7) dają

A. fenobarbital sodowy

B. kwas askorbinowy

C. bromek amonowy

D. chlorowodorek papaweryny

Fenobarbital sodowy jest solą sodową kwasu barbiturowego, która w roztworze wodnym wykazuje odczyn zasadowy (pH > 7). Jako lek stosowany w terapii zaburzeń snu oraz w leczeniu padaczki, fenobarbital wpływa na układ nerwowy, działając jako środek uspokajający i nasenny. Jego zasadowy charakter wynika z obecności grupy karboksylowej, która po reakcji z wodą może oddać proton, co podnosi pH roztworu. W praktyce, zrozumienie właściwości fenobarbitalu ma istotne znaczenie w kontekście jego podawania pacjentom, gdzie kontrola pH roztworu może wpływać na jego rozpuszczalność i biodostępność. Dobry stan farmaceutyczny leków oraz ich odpowiednie przygotowanie zgodnie z normami jakości, takimi jak ISO 9001, są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności terapii. Warto również zaznaczyć, że fenobarbital jest klasyfikowany jako lek kontrolowany, co podkreśla potrzebę dokładnej wiedzy o jego właściwościach chemicznych i farmakologicznych.

Pytanie 24

Które opakowanie należy zastosować do leku sporządzonego według zamieszczonej recepty?

Rp.
 0,1 % Ung. Gentamicini          10,0
 M.f. ung. Ophthalm.

A. Jałowe pudełko apteczne z pokrywką.

B. Słoik apteczny.

C. Butelkę z zakraplaczem.

D. Jałową tubę z aplikatorem.

Jałowa tuba z aplikatorem jest najbardziej odpowiednim opakowaniem dla maści ocznej, co jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi przechowywania i stosowania leków ocznych. Użycie tuby zapewnia nie tylko ochronę przed zanieczyszczeniem mikrobiologicznym, ale także umożliwia precyzyjne dozowanie leku, co jest kluczowe w terapii chorób oczu. W kontekście farmakoterapii maści ocznej, niezwykle ważne jest, aby opakowanie było jałowe, ponieważ nieprawidłowe przechowywanie może prowadzić do zakażeń, które mogą pogorszyć stan pacjenta. Dodatkowo, tuba z aplikatorem ułatwia zachowanie higieny podczas aplikacji leku, co jest istotne dla skuteczności terapii. Warto zaznaczyć, że standardy jakości w farmacji wymagają, aby leki do oczu były pakowane w odpowiednie, jałowe opakowania, co jest potwierdzone w dokumentach takich jak Pharmacopeia oraz wytycznych Europejskiej Agencji Leków (EMA).

Pytanie 25

Pochodne biguanidyny, takie jak metformina, mają właściwości

A. przeciwzapalne

B. przeciwnowotworowe

C. hipoglikemizujące

D. przeciwalergiczne

Metformina, będąca pochodną biguanidyny, jest lekiem stosowanym przede wszystkim w terapii cukrzycy typu 2. Jej działanie hipoglikemizujące polega na zmniejszeniu produkcji glukozy w wątrobie oraz poprawie wrażliwości tkanek obwodowych na insulinę, co prowadzi do obniżenia poziomu glukozy we krwi. Metformina jest uznawana za lek pierwszego rzutu w leczeniu cukrzycy typu 2 i jest często stosowana w połączeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi, aby osiągnąć lepszą kontrolę glikemii. Badania wykazały, że metformina nie tylko obniża stężenie glukozy, ale także może przyczyniać się do redukcji ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych u pacjentów z cukrzycą. W praktyce klinicznej, lekarze regularnie monitorują funkcje nerek pacjentów przyjmujących metforminę, ponieważ lek ten jest przeciwwskazany w przypadku ciężkiej niewydolności nerek. Warto również zauważyć, że metformina ma korzyści poza hipoglikemizującymi, takie jak potencjalne działanie ochronne na układ sercowo-naczyniowy, co czyni go istotnym elementem w zarządzaniu zdrowiem pacjentów z cukrzycą.

Pytanie 26

Kategoria dostępności leku zawarta w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych, które mogą być wprowadzane do obrotu w Rzeczypospolitej Polskiej, przekazuje

A. informację o możliwości nabycia leku na receptę lub bez recepty

B. informację o wysokości limitu ustalonego dla leków refundowanych

C. informację o przynależności do odpowiedniej listy leków refundowanych

D. informację o odpłatności pacjenta za lek, jeśli jest refundowany

Analizując odpowiedzi, można zauważyć, że odpowiedzi wskazujące na przynależność do listy leków refundowanych, odpłatność pacjenta za lek, czy wysokość limitu wyznaczonego dla leków refundowanych, odnoszą się do innych aspektów regulacji leków w Polsce. Kategoria dostępności leku nie informuje o refundacji, czyli o tym, czy dany lek jest finansowany przez NFZ. Refundacja jest złożonym procesem, który zależy od wielu czynników, takich jak wskazania terapeutyczne leku oraz jego skuteczność i bezpieczeństwo. Ponadto, odpłatność pacjenta za lek refundowany jest określana w przepisach dotyczących ubezpieczenia zdrowotnego i nie jest bezpośrednio związana z kategorią dostępności. Wysokość limitu wyznaczonego dla leków refundowanych również nie jest związana z dostępnością leku. Limity te są ustalane w kontekście ekonomicznych aspektów refundacji i nie mają wpływu na to, czy lek można kupić z receptą, czy bez. Kwestie te często wprowadzają w błąd, ponieważ pacjenci mogą mylić refundację z dostępnością leku na rynku. Kluczowe jest zrozumienie, że dostępność leku koncentruje się na tym, jak i gdzie można go nabyć, co ma na celu zapewnienie odpowiedniego dostępu do terapii, a nie na jego finansowaniu czy kosztach.

Pytanie 27

Jak działa akarboza (lek Glucobay)?

A. zmniejszeniu wchłaniania glukozy z diety

B. zwiększeniu efektywności insuliny

C. przyspieszeniu rozkładu glukozy w trzustce

D. produkcji energii z insuliny

Niektóre koncepcje dotyczące działania akarbozy mogą prowadzić do nieporozumień. Twierdzenie, że akarboza nasila działanie insuliny, jest błędne, ponieważ jej mechanizm nie polega na zwiększaniu produkcji insuliny ani na jej działaniu. Akarboza nie wpływa na trzustkę w sposób bezpośredni, co wyklucza możliwość przyspieszenia rozkładu glukozy przez ten organ. Zamiast tego, preparat ten ma na celu spowolnienie procesu wchłaniania glukozy w jelitach. Na przykład, mylenie akarbozy z innymi lekami, które stymulują insulinę, może prowadzić do nieefektywnego leczenia cukrzycy. Dodatkowo, wytwarzanie energii z insuliny odnosi się do metabolizmu energii, który jest procesem oddzielnym od roli akarbozy. Użytkownicy mogą mieć tendencję do mylenia mechanizmów działania różnych leków, co jest częstym błędem myślowym w terapii cukrzycy. Ważne jest, aby zrozumieć, że akarboza działa na poziomie jelit, a nie poprzez modyfikację fizjologicznych odpowiedzi na insulinę, co jest kluczowe dla skutecznego zarządzania terapią.

Pytanie 28

Podczas przygotowywania leku zgodnie z podaną recepturą, występuje niezgodność spowodowana

Rp.
Phenobarbitali                         0,4
Belladonnae extr. sicc.                0,3
Neospasmini                           30,0
Aquae                            ad  150,0
M.f. mixt.
D.S. 3 x dziennie po 1 łyżce.

A. przekroczeniem rozpuszczalności.

B. reakcją podwójnej wymiany.

C. hydrolizą soli.

D. tworzeniem związków kompleksowych.

Analizując podane odpowiedzi, można zauważyć, że niektóre z nich bazują na błędnych założeniach dotyczących chemicznych interakcji i właściwości substancji. Tworzenie związków kompleksowych, będące jedną z propozycji, odnosi się do sytuacji, gdy dwa lub więcej reagentów reagują ze sobą, tworząc stabilne połączenia. Zjawisko to nie ma jednak bezpośredniego związku z problematyką rozpuszczalności Phenobarbitalu, który, w dużych stężeniach, przede wszystkim geologicznie wytrąca się z roztworu. Kolejny aspekt, czyli hydroliza soli, dotyczy reakcji, w której sól reaguje z wodą, co prowadzi do powstania kwasów i zasad. To zjawisko nie jest odpowiednie w kontekście problemu rozpuszczalności, gdyż nie dotyczy bezpośrednio Phenobarbitalu. Reakcja podwójnej wymiany, polegająca na wymianie jonów pomiędzy reagentami, również nie jest odpowiednia w przypadku tego leku, ponieważ nie prowadzi do problemów związanych z jego rozpuszczalnością. Często w takich sytuacjach pojawia się mylne przekonanie, że wszystkie interakcje chemiczne w roztworze można interpretować jako problemy z rozpuszczalnością. Kluczem do zrozumienia tych zagadnień jest umiejętność analizy właściwości fizykochemicznych substancji oraz ich zachowań w roztworach, co jest niezbędne do prawidłowego recepturowania leków.

Pytanie 29

Jak długo maksymalnie insulina może być przechowywana w temperaturze pokojowej po jej wyjęciu z lodówki?

A. 2 tygodnie

B. 8 tygodni

C. 4 tygodnie

D. 6 tygodni

Insulinę można trzymać w temperaturze pokojowej po wyjęciu z lodówki przez maksymalnie 4 tygodnie. To super ważna rzecz dla ludzi z cukrzycą, którzy sami dbają o swoją insulinę. Kiedy trzymasz insulinę w temperaturze pokojowej, unikasz problemów, które mogą się zadziać, jak ból przy wstrzyknięciach czy gorsza skuteczność leku. Na przykład, gdy ktoś podróżuje i nie ma dostępu do lodówki, to spokojnie może korzystać z insuliny przez ten czas, byleby nie była wystawiona na skrajne temperatury. Ważne jest też, żeby pamiętać, że opakowanie insuliny powinno być otwierane tylko raz, bo każdorazowe narażenie na bakterie może prowadzić do zanieczyszczeń. Dlatego warto trzymać się wskazówek lekarzy i producentów, żeby nie tylko kontrolować poziom glukozy, ale też unikać różnych powikłań. Organizacje zdrowotne, jak Światowa Organizacja Zdrowia, mają jasne wytyczne dotyczące przechowywania leków, w tym insuliny.

Pytanie 30

Osoba wydająca lek receptorowy z apteki przeprowadza

A. kontrolę uwalniania substancji leczniczej

B. kontrolę wizualną leku

C. analizę jakościową składników leku

D. analizę ilościową składników leku

Kontrola wizualna leku jest kluczowym etapem w procesie jego wydawania z apteki, który pozwala na ocenę jego wyglądu, stanu opakowania oraz oznaczeń. W praktyce farmaceutycznej, farmaceuta dokonuje oceny, czy lek spełnia standardy jakości związane z estetyką, co może obejmować sprawdzenie, czy nie występują zmiany koloru, uszkodzenia opakowania czy zanieczyszczenia. Zgodnie z zapisami regulacyjnymi, farmaceuci są zobowiązani do stosowania się do wytycznych dotyczących kontroli jakości leków, co jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest sytuacja, w której farmaceuta zauważy, że lek ma inny kolor niż ten, który jest widoczny na etykiecie – może to sugerować problem z jakością lub niewłaściwe przechowywanie leku. Tego rodzaju kontrola jest również często dokumentowana w procedurach wewnętrznych apteki, co sprzyja zachowaniu wysokich standardów jakości.

Pytanie 31

U osoby poszkodowanej zaobserwowano nagłe zatrzymanie oddechu oraz krążenia. W trakcie resuscytacji, aż do momentu przybycia służb medycznych, powinno się wykonywać 30 uciśnięć klatki piersiowej oraz

A. 3 wdmuchnięcia powietrza

B. 1 wdmuchnięcie powietrza

C. 4 wdmuchnięcia powietrza

D. 2 wdmuchnięcia powietrza

Wdmuchnięcia powietrza są kluczowym elementem resuscytacji, jednak liczba wdmuchnięć proponowana w niepoprawnych odpowiedziach nie jest zgodna z aktualnymi standardami. Na przykład, wybór opcji czterech wdmuchnięć powietrza może sugerować zbyt dużą intensyfikację wentylacji, co w rzeczywistości może prowadzić do nieefektywnego dostarczania tlenu. W odruchu chęci natychmiastowego działania, niektórzy mogą sądzić, że większa liczba wdmuchnięć pozwoli na szybsze przywrócenie oddechu, co jest mylnym przekonaniem. Zbyt częste wdmuchnięcia mogą prowadzić do nadmiernego ciśnienia w klatce piersiowej i w rezultacie do uszkodzenia płuc. Podobnie, opcje wskazujące na jedno lub trzy wdmuchnięcia nie są zgodne z zasadą 30:2, która ma na celu zapewnienie efektywnej wentylacji w kontekście kompresji klatki piersiowej. Wybór liczby wdmuchnięć powietrza powinien opierać się na potwierdzonych wytycznych i aktualnych badaniach, które wskazują, że w przypadku nagłego zatrzymania krążenia, oddechy powinny być udzielane w sposób kontrolowany i zgodny z ustalonymi protokołami. W przeciwnym razie można narazić poszkodowanego na poważne konsekwencje zdrowotne.

Pytanie 32

W terapii hipercholesterolemii, jakie leki powinny być zastosowane jako podstawowe?

A. statyny

B. pochodne tioksantenu

C. betablokery

D. pochodne benzodiazepiny

Statyny to takie leki, które są znane jako skuteczne w walce z wysokim cholesterolem. Działają powstrzymując pewien enzym w wątrobie, co zmniejsza produkcję cholesterolu. Dzięki temu poziom LDL, czyli tego 'złego' cholesterolu, spada, a to jest super ważne dla naszego serca. Liczne badania pokazują, że stosowanie statyn przyczynia się do mniejszego ryzyka różnych problemów sercowo-naczyniowych, jak zawał serca czy udar mózgu. W praktyce, lekarze często sięgają po statyny, zwłaszcza u osób, które mają dodatkowe ryzyko, jak otyłość czy cukrzyca. Rekomendacje, które stworzyło Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne, jasno mówią, że statyny powinny być pierwszym wyborem w leczeniu wysokiego cholesterolu. To naprawdę podkreśla ich znaczenie w zapobieganiu chorobom serca.

Pytanie 33

Jakie jest podłoże do wykonania maści siarkowej?

Sulfuri Unguentum wg FP
 Sulfur ad usum externum      30,0 cz.
 Adeps suillus                70,0 cz.

A. parafina stała.

B. wazelina żółta.

C. smalec.

D. lanolina.

Maść siarkowa, znana ze swoich właściwości leczniczych, jest przygotowywana na bazie smalcu, który w recepturze farmaceutycznej określany jest jako 'Adeps suillus'. Smalec odgrywa kluczową rolę jako podłoże, ponieważ jego właściwości emolientowe sprzyjają nawilżeniu skóry, a także wspomagają wchłanianie substancji czynnej, w tym przypadku siarki. Siarka sama w sobie ma działanie antybakteryjne oraz przeciwzapalne, a jej zastosowanie w dermatologii jest powszechnie uznawane. Przykładowe zastosowania maści siarkowej obejmują leczenie trądziku, łuszczycy oraz innych schorzeń skórnych, gdzie istotne jest zastosowanie skutecznych substancji czynnych w odpowiednim nośniku. W kontekście standardów branżowych, przygotowanie maści siarkowej powinno odbywać się zgodnie z wymogami farmakopei, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo gotowego produktu.

Pytanie 34

W przypadku doustnego zatrucia kwasem solnym lub octowym, co należy zrobić?

A. wypić roztwór zasady

B. przyjąć dużą ilość wody

C. wywołać wymioty

D. spożyć roztwór kwasu

Wywoływanie wymiotów w przypadku zatrucia kwasami to nie jest dobry pomysł. To może przynieść poważne szkody przełykowi i jamie ustnej, bo kiedy wymiotujesz, kwas wraca do przełyku i może powodować chemiczne oparzenia. W przypadku zatruć kwasami, lepiej unikać działań, które mogą pogorszyć sytuację. Picie roztworu kwasu to zupełnie zły pomysł; dodatkowy kwas tylko zwiększy jego obecność w organizmie i może być jeszcze gorsze. Użycie zasad, takich jak soda oczyszczona, też nie jest mądre, bo może dojść do reakcji, które wytwarzają ciepło i gazy, co tylko zwiększa ryzyko. Często spotykane błędy w myśleniu polegają na tym, że myślimy, że możemy 'zneutralizować' kwas w łatwy sposób, a w rzeczywistości jest to niebezpieczne. W takich przypadkach, najważniejsze to jak najszybciej szukać pomocy medycznej i stosować zasady pierwszej pomocy, czyli pić dużo wody, a nie wywoływać wymiotów czy stosować inne chemiczne substancje.

Pytanie 35

Podczas ustalania całkowitego wydatku na lek recepturowy produkowany w aptece nie bierze się pod uwagę kosztu

A. surowców gotowych wykorzystanych

B. przygotowania leku recepturowego

C. opakowań szklanych

D. etykiet białych

Białe etykiety, które zazwyczaj są częścią leków recepturowych, tak naprawdę nie liczą się w końcowym kosztorysie leku. W aptekach liczymy koszty głównie na podstawie aktywnych składników oraz innych dodatków, jak substancje pomocnicze czy materiały do pakowania, ale etykiety pomijamy. Przykładowo, jak apteka robi roztwór do iniekcji, bierze pod uwagę koszty chemikaliów, takich jak sól czy rozpuszczalnik, ale sama etykieta, która informuje o leku, nie wpływa na całkowity koszt produkcji. Tak więc, apteki powinny inaczej traktować koszty związane z wytwarzaniem leków. To może naprawdę pomóc w lepszym zarządzaniu budżetem i poprawie procesów przygotowywania leków recepturowych.

Pytanie 36

Jakie roślinne substancje mogą być wykorzystane do pobudzenia apetytu?

A. Olej rycynowy pozyskiwany z nasion rącznika

B. Gorycze występujące m.in. w zielu piołunu

C. Glikozydy antrachinonowe, takie jak z kory kruszyny

D. Garbniki obecne m. in. w liściach borówki brusznicy

Gorycze, takie jak te z piołunu, naprawdę mają sporo do powiedzenia, jeśli chodzi o poprawę apetytu. Działają na nasze kubki smakowe, co z kolei angażuje cały układ pokarmowy i sprawia, że zaczynamy odczuwać głód. Często używa się ich w postaci naparów czy ekstraktów – to takie tradycyjne podejście do ziołolecznictwa. W sumie, badania pokazują, że gorycze mogą być naprawdę pomocne dla osób, które mają problemy z jedzeniem, na przykład pacjentów onkologicznych. Fajnie też, że można je wykorzystać w kuchni jako przyprawę, bo dodają smaku potrawom. Ale pamiętaj, umiar to klucz! Za dużo goryczy może skończyć się nieprzyjemnościami żołądkowymi. I, co ważne, zawsze dobrze jest porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą przed zażyciem jakichkolwiek ziół, zwłaszcza jeśli masz jakieś przewlekłe choroby czy bierzesz inne leki.

Pytanie 37

W aptece, przygotowując leki do oczu, można wyjałowić za pomocą nasyconej pary wodnej pod ciśnieniem (autoklaw)

A. wodę oraz wodne roztwory substancji termostabilnych

B. parafinę ciekłą oraz butelki do płynów i kropli

C. podłoża maściowe, substancje lecznicze i tuby

D. roztwory olejowe oraz sprzęt potrzebny do sporządzenia leku

Podejście dotyczące podłoży maściowych, substancji leczniczych oraz tub przypomina, że nie wszystkie materiały są w stanie wytrzymać proces autoklawowania, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z substancjami termolabilnymi. Substancje te mogą ulegać degradacji pod wpływem wysokiej temperatury, co czyni je nieodpowiednimi do wyjaławiania w autoklawie. Ponadto, podłoża maściowe, które często zawierają tłuszcze i oleje, mogą nie być skutecznie sterylizowane w taki sposób, co może prowadzić do zanieczyszczenia mikrobiologicznego. W przypadku płynnej parafiny oraz butelek do płynów i kropli, również musi być zachowana ostrożność. Materiały te mogą nie być w stanie znieść warunków panujących podczas autoklawowania, co powoduje, że nie mogą być skutecznie wyjałowione. Dodatkowo, roztwory olejowe są problematyczne w kontekście wyjaławiania metodą parową, jako że oleje mają różne właściwości fizykochemiczne, które mogą utrudniać proces sterylizacji. Zastosowanie niewłaściwych metod sterylizacji prowadzi nie tylko do ryzyka zdrowotnego, ale także narusza standardy jakościowe ustanowione w dobrej praktyce wytwarzania (GMP), które nakładają obowiązek przeprowadzenia skutecznej sterylizacji substancji, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów.

Pytanie 38

Informacje odnośnie działania farmakologicznego, przeciwwskazań oraz działań niepożądanych leku technik farmacji powinien poszukiwać:

A. w ulotce dołączonej do leku

B. w Farmakopei Polskiej

C. w bazie danych "BLOZ"

D. u lekarza wskazującego na leczenie

Poszukiwanie informacji o działaniu farmakologicznym, przeciwwskazaniach i działaniach niepożądanych leku w bazie danych "BLOZ" nie jest optymalnym rozwiązaniem. Chociaż BLOZ (Baza Leków i Ośrodków Zdrowia) może dostarczać niektóre dane dotyczące leków, jest to bardziej narzędzie administracyjne i nie zawsze zawiera szczegółowe informacje, które są niezbędne dla technika farmacji. W związku z tym technik farmacji powinien polegać na bardziej bezpośrednich źródłach informacji. Oprócz tego, korzystanie z Farmakopei Polskiej, mimo że jest ważne w kontekście ogólnych standardów farmaceutycznych, nie zastępuje informacji zawartych w ulotce, która jest dostosowana do konkretnego preparatu. Z kolei konsultacja z lekarzem zalecającym leczenie, choć istotna, nie zawsze jest możliwa w sytuacjach, gdy technik farmacji musi szybko przekazać pacjentowi informacje. Często komunikacja z lekarzem może być czasochłonna, a pacjenci nie mają czasu czekać na odpowiedź, co czyni ulotkę kluczowym narzędziem w takich sytuacjach. Kluczowym błędem, który może prowadzić do nieprawidłowych wniosków, jest założenie, że ogólne bazy danych lub konsultacje z lekarzami dostarczą wszystkie niezbędne informacje o danym leku. W rzeczywistości każda ulotka jest starannie opracowywana, aby zawierała najbardziej aktualne i precyzyjne informacje, co czyni ją bezcennym źródłem w codziennej praktyce farmaceutycznej. Dlatego technik farmacji powinien zawsze sięgać po ulotkę w pierwszej kolejności, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność stosowania leków przez pacjentów.

Pytanie 39

Kiedy lek zostaje wycofany z obrotu na podstawie decyzji Głównego Inspektora Farmaceutycznego, apteka ma obowiązek wysłać go do

A. producenta

B. hurtowni

C. Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego

D. podmiotu odpowiedzialnego

Wiesz, jeśli mówimy o lekach, to ważne jest, żeby wiedzieć, co się z nimi dzieje po wycofaniu ich z obrotu. Kiedy Główny Inspektor Farmaceutyczny decyduje o wycofaniu leku, powinien wrócić do hurtowni, która go do nas dostarczyła. Hurtownie mają sporo roboty z tym, żeby wszystko było zgodnie z zasadami – muszą odpowiednio składować leki i potem zająć się ich utylizacją. Ważne, żeby te leki nie trafiły z powrotem do aptek, bo to mogłoby być niebezpieczne dla pacjentów. Chyba każdy się zgodzi, że bezpieczeństwo jest najważniejsze. Hurtownie też powinny informować o wszelkich problemach związanych z obrotem leków, co fajnie pokazuje, jak dużą rolę odgrywają w całym tym systemie. Na przykład, jeśli muszą zorganizować transport wycofanych leków, robią to zgodnie z wytycznymi sanepidu, żeby wszystko było jak należy.

Pytanie 40

Jakiej z wymienionych czynności nie przeprowadza się w trakcie przygotowywania naparu z roślin zawierających glikozydy nasercowe?

A. Zalanie surowca wrzącą wodą i podgrzewanie na łaźni wodnej przez 15 minut

B. Zalanie surowca zimną wodą i podgrzewanie na łaźni wodnej przez 30 minut

C. Odważenie surowca

D. Przecedzenie naparu

Zalanie surowca wrzącą wodą i ogrzanie na łaźni wodnej przez 15 minut, odważenie surowca oraz przecedzenie naparu to techniki, które są powszechnie stosowane w procesie przygotowywania naparów z surowców roślinnych. Jednakże, każda z tych metod ma swoje specyficzne zastosowanie i nie zawsze jest odpowiednia dla wszystkich typów surowców. Zalanie surowca wrzącą wodą jest standardowym podejściem w przypadku roślin, które zawierają składniki aktywne w formie rozpuszczalnej w wodzie. W przypadku glikozydów nasercowych, które są szczególnie wrażliwe na temperaturę, taka metoda może prowadzić do denaturacji substancji czynnych, co obniża ich skuteczność. Odważenie surowca to kluczowy krok w precyzyjnym przygotowaniu naparu, który zapewnia, że stosunek surowca do wody jest zgodny z zaleceniami terapeutów. Przecedzenie naparu to proces, który umożliwia oddzielenie cieczy od reszty surowca, co jest istotne w końcowym etapie przygotowania. Często jednak, studenci i praktycy źle interpretują zastosowanie wrzącej wody, co skutkuje obniżoną efektywnością terapeutyczną. Niezrozumienie tych podstawowych zasad prowadzi do nieprawidłowego przygotowania naparów, co w dłuższej perspektywie może wpłynąć na ich bezpieczeństwo i skuteczność.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej