Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 15 kwietnia 2025 00:49
  • Data zakończenia: 15 kwietnia 2025 01:07

Egzamin niezdany

Wynik: 17/40 punktów (42,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Aby przygotować 250 cm<sup>3</sup> roztworu wodorotlenku potasu o stężeniu 0,25 mola, potrzebne będzie

A. 35,0 g KOH
B. 3,5 g KOH
C. 0,35 g KOH
D. 14,0 g KOH (K — 39 g/mol, O — 16 g/mol, H — 1 g/mol)
Jak obliczamy masę potrzebną do przygotowania roztworu KOH, można się pomylić i wyjść z błędnymi wynikami. Przykładowo, 0,35 g KOH albo 14,0 g KOH to typowe błędy, które zwykle wynikają z niedokładnych obliczeń lub złego zrozumienia, co to jest molowość. Dla 0,35 g KOH może chodzić o to, że ktoś pomylił jednostki i myślał, że stężenie podaje w miligramach zamiast gramach. A 14,0 g KOH? Jasne, że to jest za dużo przy naszym stężeniu. Czasem zapominamy też przeliczyć centymetry sześcienne na litry, co prowadzi do fatalnych wyników. Niektórzy mogą mieć problem z masami molowymi, co skutkuje zupełnie nieprzemyślanymi wnioskami. W laboratoriach dokładność jest megaważna, bo nawet małe błędy w obliczeniach mogą zmienić wyniki całych eksperymentów. Trzeba naprawdę pilnować, żeby nie było takich pomyłek, bo w chemii może to kosztować mnóstwo niepotrzebnych kłopotów.

Pytanie 2

Do metalowego sprzętu laboratoryjnego używanego w praktykach analitycznych zalicza się

A. statyw
B. bagietka
C. eksykator
D. zlewka
Statyw jest kluczowym elementem wyposażenia w laboratoriach analitycznych, używanym do stabilnego podtrzymywania różnych narzędzi i urządzeń, takich jak probówki czy kolby. Jego głównym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i precyzji podczas przeprowadzania doświadczeń, co jest niezbędne w pracy laboratoryjnej. Użycie statywu minimalizuje ryzyko przypadkowego przewrócenia się substancji chemicznych, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Dobre praktyki laboranckie wskazują, że stabilne mocowanie sprzętu zwiększa dokładność pomiarów i powtarzalność wyników. Ponadto, statyw może być wykorzystywany w połączeniu z innymi narzędziami, takimi jak palniki Bunsena, co pozwala na przeprowadzanie bardziej złożonych eksperymentów. Warto również zauważyć, że w zależności od zastosowania, statywy mogą mieć różne konstrukcje i materiały, co wpływa na ich funkcjonalność i odporność na działanie substancji chemicznych.

Pytanie 3

Wybierz poprawny zapis jonowy spośród podanych reakcji, w których otrzymywany jest siarczan(VI) baru.

A. Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl-
B. BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl
C. BaCl2 + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl-
D. Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + Cl-
Wybór niepoprawnych odpowiedzi wynika często z niepełnego zrozumienia procesu reakcji chemicznych oraz zasad tworzenia zapisów jonowych. Wiele z tych odpowiedzi zawiera nieprawidłowe reprezentacje reagentów i produktów reakcji, co prowadzi do zamieszania w ich interpretacji. Przykładowo, wybór BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl błędnie przedstawia fizyczną rzeczywistość zachodzącej reakcji. Nie uwzględnia on stanu jonowego reagentów, co jest kluczowe w analizie reakcji kwas-zasada. W tym przypadku, BaCl2, będący solą, nie jest odpowiednio przetworzony do formy jonowej. Takie błędy prowadzą do nieporozumień, zwłaszcza w kontekście rozróżniania reagentów od produktów, co jest istotnym aspektem w chemii teoretycznej i praktycznej. Dodatkowo, odpowiedzi sugerujące, że jony H+ i Cl- są traktowane jako produkty, wskazują na niewłaściwe zrozumienie równowagi reakcji oraz zachowania jonów w roztworze. Często studenci mylą jony, które reagują, z tymi, które pozostają w roztworze, co może prowadzić do błędnych wniosków w bardziej złożonych reakcjach chemicznych. Konieczne jest, aby zrozumieć różnicę pomiędzy zapisami reakcji cząsteczkowej a zapisem jonowym, który jednoznacznie pokazuje, jakie jony biorą udział w reakcji, eliminując te, które nie zmieniają się i nie wpływają na produkty końcowe.

Pytanie 4

Jakie urządzenie wykorzystuje się do określania lepkości płynów?

A. piknometr
B. areometr
C. kolorymetr
D. wiskozymetr
Areometr to urządzenie do pomiaru gęstości cieczy, a nie lepkości. Gęstość jest ważna, ale nie mówi nam, jak ciecz się zachowuje przy ruchu czy deformacji. Piknometr też mierzy gęstość, wykorzystując objętość znanej masy cieczy. Oba te narzędzia są przydatne, ale do lepkości się nie nadają. A kolorymetr, to w ogóle coś innego – mierzy kolor cieczy, co może być ważne w badaniach jakości, ale z lepkością nie ma nic wspólnego. Często można się pomylić, myląc te narzędzia. Tak więc, jak ktoś zajmuje się pomiarami fizycznymi, to ważne, żeby wiedział, jakie urządzenie do czego służy. Jak chcemy sprawdzić właściwości cieczy, musimy dobrać odpowiednie narzędzie, żeby wszystko było zgodne z dobrymi praktykami i standardami branżowymi.

Pytanie 5

Odczynnik, który w specyficznych warunkach reaguje wyłącznie z danym jonem, umożliwiając tym samym jego identyfikację w mieszance, to odczynnik

A. indywidualny
B. selektywny
C. specyficzny
D. charakterystyczny
Zrozumienie różnicy między terminami używanymi w chemii analitycznej jest kluczowe, aby uniknąć nieporozumień. Wybór odpowiedzi "indywidualny" może budzić wątpliwości, gdyż sugeruje, że odczynnik działa w sposób izolowany, co nie oddaje istoty specyficzności. Odczynnik indywidualny niekoniecznie wskazuje na umiejętność wykrywania tylko jednego jonu, a może oznaczać po prostu reagowanie z jednym typem substancji, co jest niewystarczające w kontekście analityki. Selektywny odczynnik natomiast wskazuje na zdolność do reagowania z grupą jonów, a nie tylko z jednym, co prowadzi do nieprecyzyjnych wyników, ponieważ niektóre inne jony mogą również reagować, zafałszowując analizę. Odpowiedź "charakterystyczny" pozostaje w bliskim sąsiedztwie, ale nie wyraża pełnej idei dotyczącej specyficzności, jako że odnosi się do ogólnych właściwości odczynnika, bez podkreślania jego zdolności do selektywnej reakcji. Błędy te mogą wynikać z niepełnego zrozumienia terminów oraz ich zastosowania w praktyce laboratoryjnej, co jest kluczowe w kontekście analizy chemicznej. Właściwe zrozumienie, jak i kiedy stosować odczynniki specyficzne, jest niezbędne dla zapewnienia dokładności i rzetelności wyników w każdej analizie chemicznej.

Pytanie 6

Proces nastawiania miana kwasu solnego na wodorowęglan potasu KHCO<sub>3</sub> przebiega zgodnie z następującą instrukcją:<br> Na wadze analitycznej odmierzyć 1 g KHCO<sub>3</sub> (z precyzją 0,00001 g) i przesypać go ilościowo do kolby stożkowej, dodać około 50 cm<sup>3</sup> destylowanej wody i dokładnie wymieszać roztwór. Następnie dodać kilka kropel roztworu czerwieni metylowej. Przeprowadzić miareczkowanie kwasem aż do pierwszej zmiany koloru wskaźnika.<br> W tym przypadku titrantem jest

A. roztwór wodorowęglanu potasu
B. kwas
C. czerwień metylowa
D. woda destylowana
Poprawną odpowiedzią jest kwas, ponieważ w procesie miareczkowania to on pełni rolę titranta, czyli substancji, której stężenie jest znane i która jest dodawana do próbki w celu ustalenia jej stężenia. W opisanym eksperymencie miareczkowanie polega na dodawaniu kwasu solnego do roztworu wodorowęglanu potasu, co powoduje jego neutralizację. W wyniku reakcji kwasu z wodorowęglanem potasu dochodzi do uwolnienia dwutlenku węgla oraz powstania soli i wody. Kwas solny, jako mocny kwas, jest w stanie szybko zareagować z wodorowęglanem, co czyni go idealnym titrantem w tej procedurze. W praktyce, miareczkowanie jest powszechnie stosowane w laboratoriach do analizy jakościowej i ilościowej substancji chemicznych, a umiejętność prawidłowego przeprowadzania tego procesu jest kluczowa dla chemików. Dobrym przykładem zastosowania miareczkowania jest określenie zawartości kwasu w różnych produktach spożywczych, co jest istotne z punktu widzenia ich jakości i bezpieczeństwa dla konsumentów.

Pytanie 7

Aby otrzymać roztwór AgNO<sub>3</sub> (masa molowa AgNO<sub>3</sub> to 169,8 g/mol) o stężeniu 0,1 mol/dm<sup>3</sup>, należy

A. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i uzupełnić kolbę wodą destylowaną do kreski
B. odważyć 169,80 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i uzupełnić kolbę wodą destylowaną do kreski
C. odważyć 16,98 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i uzupełnić kolbę wodą destylowaną do kreski
D. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i uzupełnić kolbę wodą destylowaną do kreski
Odpowiedzi, które wskazują na odważenie zbyt dużej ilości AgNO<sub>3</sub> lub niewłaściwą pojemność kolby miarowej, opierają się na błędnych założeniach dotyczących przygotowania roztworów. Po pierwsze, podanie niewłaściwej masy do odważenia prowadzi do uzyskania nieprawidłowego stężenia roztworu. Na przykład, jeśli ktoś odważy 16,98 g zamiast 1,698 g, otrzymany roztwór będzie miał stężenie 1 mol/dm<sup>3</sup>, a nie 0,1 mol/dm<sup>3</sup>, co wpływa na dokładność dalszych analiz. Po drugie, wybór pojemności kolby miarowej jest także istotny – użycie kolby o pojemności 1000 cm<sup>3</sup> przy przygotowaniu 100 cm<sup>3</sup> roztworu jest nieefektywne i może prowadzić do nieprecyzyjnego pomiaru. Standardowa praktyka laboratoryjna wymaga, aby zawsze stosować kolby o pojemności dostosowanej do objętości roboczej, co zwiększa precyzję pomiarów. Ponadto, błędne stężenie roztworu może prowadzić do problemów w kolejnych etapach eksperymentów, w tym nieprawidłowych reakcji chemicznych. Ostatecznie, te pomyłki mogą wprowadzać chaos w badaniach i podważać wiarygodność wyników, co jest sprzeczne z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej.

Pytanie 8

Która z metod pozwala na oddzielanie składników mieszaniny na podstawie różnic w ich zachowaniu w układzie składającym się z dwóch faz, z których jedna jest fazą stacjonarną, a druga porusza się w określonym kierunku względem niej?

A. Krystalizacja
B. Chromatografia
C. Sublimacja
D. Destylacja
Sublimacja, będąca procesem przejścia substancji ze stanu stałego w gazowy bez przejścia przez stan ciekły, nie jest metodą rozdziału związków chemicznych w opisanym kontekście. Metoda ta nie opiera się na różnicach w zachowaniu się składników w układzie dwufazowym, a raczej na zmianie stanu skupienia substancji. Krystalizacja to proces, który również nie pasuje do opisanego rozdziału. W przypadku krystalizacji substancje rozdzielają się na podstawie różnic w rozpuszczalności, a nie na podstawie interakcji z fazą stacjonarną i ruchomą. Choć ta metoda jest przydatna w oczyszczaniu związków chemicznych, nie wykorzystuje mechanizmu, który charakteryzuje chromatografię. Destylacja, z kolei, polega na separacji składników mieszaniny na podstawie różnic w temperaturach wrzenia, co również nie odpowiada zasadzie działania chromatografii. Błędem myślowym w tym przypadku jest pomylenie różnych technik separacyjnych, które mają odmienne podstawy teoretyczne i zastosowania. Rozumienie tych różnic jest kluczowe dla prawidłowego doboru metody w zależności od rodzaju mieszaniny i pożądanych rezultatów analizy.

Pytanie 9

Aby poprawić efektywność reakcji opisanej równaniem: HCOOH + C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>OH ⇄ HCOOC<sub>2</sub>H<sub>5</sub> + H<sub>2</sub>O, należy

A. oddestylować etylowy ester kwasu mrówkowego
B. wprowadzić wodę
C. zmniejszyć stężenie kwasu mrówkowego
D. dodać etylowy ester kwasu mrówkowego
Dodawanie wody do reakcji esterifikacji nie tylko nie zwiększa wydajności, ale może wręcz prowadzić do jej spadku. Woda jest produktem reakcji, a jej zwiększenie przesuwa równowagę reakcji w stronę substratów, co jest zgodne z zasadą Le Chateliera. W praktyce, dodawanie wody może prowadzić do rozcieńczenia reagentów, co w konsekwencji osłabia szybkość reakcji oraz zmniejsza ilość powstającego estera. Z kolei dodanie mrówczanu etylu do układu reakcyjnego również ma swoje ograniczenia; jego nadmiar może skutkować nadmiernym obciążeniem układu, prowadząc do reakcji niepełnych i niepożądanych skutków ubocznych. Zmniejszanie stężenia kwasu mrówkowego, jako kolejna strategia, w praktyce nie przynosi oczekiwanych rezultatów, ponieważ to właśnie kwas sprzyja protonowaniu alkoholu, co jest kluczowe w procesie esterifikacji. Wszelkie zmiany stężenia reagentów powinny być przemyślane, a ich wpływ na równowagę reakcji wziąć pod uwagę w kontekście całego procesu. Dlatego też, aby osiągnąć wysoką wydajność reakcji esterifikacji, kluczowe jest usunięcie produktów reakcji, co potwierdza, iż oddestylowanie mrówczanu etylu stanowi najlepsze rozwiązanie w tej sytuacji.

Pytanie 10

Jakiego odczynnika chemicznego, oprócz Na<sub>2</sub>Cr<sub>2</sub>O<sub>7</sub>, należy użyć do sporządzenia mieszaniny chromowej do czyszczenia sprzętu szklarskiego w laboratorium?

A. K2CrO4
B. HCI
C. H2SO4
D. H2CrO4
Wybór HCl lub K2CrO4 jako alternatywnych reagentów do przygotowania mieszaniny chromowej wykazuje kilka istotnych nieporozumień dotyczących zasad działania tych substancji i ich zastosowania w kontekście czyszczenia szkła laboratoryjnego. Kwas solny (HCl), będący mocnym kwasem, nie ma wystarczających właściwości utleniających, aby efektywnie wspomagać proces usuwania zanieczyszczeń z powierzchni szkła. Jego zastosowanie w tym kontekście może prowadzić do nieefektywnego czyszczenia, a w niektórych przypadkach może nawet powodować uszkodzenia szkła, zwłaszcza w obecności metali ciężkich. W przypadku K2CrO4, mimo że jest to źródło chromu, jego działanie w czyszczeniu szkła jest ograniczone w porównaniu do H2SO4. K2CrO4 jest stosunkowo mało reaktywny, a w połączeniu z kwasami nie tworzy tak aktywnych kompleksów, jak w przypadku H2SO4. Niewłaściwe podejście do wyboru reagentu może prowadzić do nieporozumień w laboratoriach, a także do niewłaściwego interpretowania skuteczności czyszczenia. Często błędne myślenie o roli poszczególnych reagentów w reakcjach chemicznych prowadzi do wyboru substancji, które nie są optymalne dla zamierzonego celu. Wiedza na temat chemicznych właściwości substancji oraz ich interakcji jest kluczowa dla prawidłowego doboru reagentów, co powinno być zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych.

Pytanie 11

Aby przeprowadzać ręczną obróbkę szkła w laboratorium, konieczne jest posiadanie okularów ochronnych oraz rękawic.

A. chroniące przed substancjami chemicznymi
B. zapewniające izolację termiczną
C. zwykłe gumowe
D. płócienne
Wybór odpowiednich rękawic do pracy ze szkłem laboratoryjnym to naprawdę ważna sprawa, bo chodzi o bezpieczeństwo. Takie rękawice muszą chronić przed wysokimi temperaturami, co jest kluczowe, gdy na przykład podgrzewamy szkło czy pracujemy z gorącymi elementami. Są zaprojektowane z materiałów, które dobrze znoszą ciepło, więc możesz być spokojny, że Twoje dłonie są chronione przed oparzeniami. W laboratoriach, gdzie obrabia się szkło, takie rękawice są niezbędne, szczególnie podczas odlewania czy formowania. Co więcej, przepisy BHP zalecają używanie specjalistycznych rękawic, które nie tylko chronią przed ciepłem, ale też są odporne na chemikalia. To dodatkowo podnosi poziom bezpieczeństwa. Dlatego warto dobrze przemyśleć, jakie rękawice wybierasz, żeby zadbać o swoje zdrowie i bezpieczeństwo w pracy.

Pytanie 12

Jakie jest stężenie molowe kwasu siarkowego(VI) o zawartości 96% i gęstości 1,84 g/cm<sup>3</sup>?

A. 18,02 mol/cm3
B. 18,02 mol/dm3
C. 0,18 mol/dm3
D. 1,80 mol/dm3 (H — 1 g/mol, S — 32 g/mol, O — 16 g/mol)
Niepoprawne odpowiedzi wynikają z błędów w obliczeniach oraz niepoprawnych założeń dotyczących stężenia molowego. Odpowiedzi 0,18 mol/dm3 i 1,80 mol/dm3 mogą sugerować, że obliczenia nie uwzględniają odpowiednio masy molowej kwasu siarkowego lub gęstości roztworu. W przypadku 0,18 mol/dm3 można zauważyć, że odpowiada ona zbyt niskiej wartości, co może sugerować, że założono zbyt małą masę kwasu w roztworze. Z kolei 1,80 mol/dm3 może być wynikiem nieprawidłowych obliczeń, w których pominięto dokładne określenie objętości roztworu. Odpowiedź 18,02 mol/dm3 jest znacznie wyższa, co wskazuje na to, że w obliczeniach użyto właściwych wartości masy molowej i stężenia. Typowym błędem myślowym jest mylenie jednostek objętości i masy oraz pomijanie gęstości roztworu, co prowadzi do niepoprawnych wyników. W kontekście chemii, niezwykle ważne jest zrozumienie, że stężenie molowe to stosunek moli substancji do objętości roztworu, a nie tylko masa kwasu w danym roztworze. Dlatego kluczowe jest stosowanie właściwych jednostek oraz umiejętność ich konwersji, co jest podstawą w obliczeniach chemicznych.

Pytanie 13

Roztwór, który jest dodawany z biurety w formie kropli do roztworu substancji, którą analizujemy, określamy mianem

A. titrantem
B. analitem
C. substratem
D. produktem
Termin 'titant' odnosi się do substancji, która jest dodawana z biurety do roztworu analizowanej substancji, czyli analitu, w trakcie procesu titracji. Titracja jest kluczową techniką analityczną wykorzystywaną w chemii do określenia stężenia substancji w roztworze poprzez stopniowe dodawanie titranta do analitu aż do osiągnięcia punktu końcowego, który zwykle jest sygnalizowany poprzez zmianę koloru lub inny wskaźnik. Przykładem może być titracja kwasu solnego (HCl) w celu określenia jego stężenia poprzez dodawanie roztworu wodorotlenku sodu (NaOH) jako titranta. W praktyce, zgodnie z zaleceniami norm ISO oraz metodami opisanymi w dokumentach takich jak ASTM, ważne jest, aby dokładnie znać stężenie titranta oraz stosować odpowiednie wskaźniki, co zapewnia uzyskanie dokładnych i powtarzalnych wyników. Znajomość tego pojęcia jest niezbędna dla chemików zajmujących się analizą chemiczną, co podkreśla jego praktyczne zastosowanie w laboratoriach analitycznych.

Pytanie 14

Oddzielanie płynnej mieszanki poprzez jej odparowanie, a potem skroplenie poszczególnych składników to

A. destylacja
B. chromatografia cieczowa
C. ekstrakcja w systemie ciecz - ciecz
D. adsorpcja
Ekstrakcja w układzie ciecz-ciecz to technika polegająca na wydobywaniu substancji rozpuszczonej w jednej cieczy do innej cieczy, co jest zupełnie innym procesem niż destylacja. W ekstrakcji kluczowym elementem jest różnica w rozpuszczalności substancji w dwóch różnych rozpuszczalnikach, co powoduje transfer substancji z jednej fazy do drugiej. Przykładem może być wydobycie olejków eterycznych z roślin za pomocą rozpuszczalników organicznych. Chromatografia cieczowa natomiast opiera się na różnicach w powinowactwie substancji do fazy stacjonarnej i ruchomej. W tej technice składniki mieszaniny są rozdzielane w kolumnie wypełnionej materiałem adsorbującym, co również różni się od destylacji. W chromatografii cieczowej, proces jest bardziej złożony i wymaga precyzyjnego doboru warunków, takich jak temperatura, ciśnienie oraz rodzaj używanej fazy stacjonarnej. Adsorpcja odnosi się do zjawiska przylegania cząsteczek do powierzchni ciała stałego, co jest wykorzystywane w wielu procesach separacyjnych, ale nie obejmuje one rozdzielania cieczy poprzez odparowanie i skraplanie. Typowym błędem myślowym prowadzącym do pomyłek jest mylenie metod separacji, które mają różne mechanizmy działania. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla prawidłowego stosowania odpowiedniej techniki w laboratoriach oraz przemyśle.

Pytanie 15

Reagent, który reaguje wyłącznie z jednym konkretnym jonem lub związkiem, nazywamy reagente

A. selektywny
B. grupowy
C. specyficzny
D. maskujący
W analizach chemicznych używa się różnych rodzajów odczynników, a niektóre z nazewnictwa mogą być mylące. Odczynniki selektywne, choć mogą wydawać się podobne do specyficznych, mają inną charakterystykę. Selektywność odnosi się do zdolności odczynnika do wykrywania określonego jonu w obecności innych, ale nie oznacza to, że reaguje on wyłącznie z jednym konkretnym jonem. Z tego powodu, odczynniki selektywne mogą reagować z kilkoma rodzajami jonów, co utrudnia interpretację wyników analizy. Z kolei odczynniki grupowe są projektowane tak, aby reagować z grupą jonów, co również nie spełnia wymagań dotyczących specyficzności. Przykładem może być odczynnik reagujący z kationami metali alkalicznych, który nie jest w stanie zidentyfikować konkretnego metalu. Dodatkowo, odczynniki maskujące są używane do blokowania reakcji z pewnymi jonami, a ich zastosowanie nie ma związku z wykrywaniem specyficznych jonów. Dlatego kluczowe jest zrozumienie tych różnic, aby unikać typowych błędów myślowych, które mogą prowadzić do mylnego klasyfikowania odczynników. W praktyce, każdy z tych typów odczynników ma swoje miejsce w analizach chemicznych, ale ich właściwe zrozumienie jest niezbędne dla uzyskania precyzyjnych wyników.

Pytanie 16

Proces chemiczny, który polega na przejściu substancji w stanie stałym do roztworu, związany z reakcją tej substancji z rozpuszczalnikiem, to

A. roztwarzanie
B. ekstrakcja
C. krystalizacja
D. rozpuszczanie
Rozpuszczanie, krystalizacja i ekstrakcja to zjawiska, które mogą być mylone z roztwarzaniem, jednak każde z nich ma swoje unikalne cechy oraz przeznaczenie. Rozpuszczanie odnosi się ogólnie do procesu, w którym substancja stała przechodzi w stan roztworu, ale nie zawsze wiąże się z aktywną reakcją chemiczną z rozpuszczalnikiem. Krystalizacja to proces odwrotny do roztwarzania, w wyniku którego substancja przechodzi ze stanu rozpuszczonego do stałego, co jest kluczowe w otrzymywaniu czystych kryształów substancji chemicznych. Ekstrakcja natomiast odnosi się do procesu, w którym substancje są wyodrębniane z mieszanki, na przykład poprzez użycie rozpuszczalnika, ale nie oznacza to, że te substancje muszą ulegać reakcjom chemicznym. Typowym błędem myślowym jest mylenie tych pojęć, gdyż można sądzić, że wszelkie procesy związane z przemieszczaniem się substancji w roztworze są tożsame. Zrozumienie różnic pomiędzy tymi terminami jest kluczowe dla właściwego zarządzania procesami chemicznymi, szczególnie w kontekście przemysłu chemicznego, gdzie precyzyjne operacje są niezbędne do uzyskania pożądanych produktów o wysokiej jakości.

Pytanie 17

Losowo należy pobierać próbki z opakowań

A. z górnej części opakowania
B. z dolnej części opakowania
C. z kilku punktów w obrębie opakowania
D. z krawędzi opakowania
Podejście do pobierania próbek, które polega na ich pozyskiwaniu z połowy objętości opakowania, jest mylne, ponieważ może prowadzić do niepełnego obrazu zawartości opakowania. Skupienie się na jednej lokalizacji, jak np. połowa objętości, nie uwzględnia potencjalnych różnic w rozkładzie substancji, co jest szczególnie istotne w kontekście produktów, które ze względu na swój skład mogą być niejednorodne. Analogicznie, wybieranie próbek tylko z brzegów opakowania nie dostarcza informacji o zawartości centralnej części, gdzie mogą występować różnice w składzie lub jakości produktu. Również pobieranie próbek jedynie z dna opakowania jest niewłaściwe, ponieważ zjawiska takie jak sedimentacja mogą powodować, że próbki pobrane w ten sposób będą zawierały jedynie osadzoną część substancji, co może nie oddawać rzeczywistej charakterystyki całego opakowania. W praktyce, takie ograniczenia w pozyskiwaniu próbek mogą prowadzić do błędnych wniosków, co stwarza ryzyko dla jakości końcowego produktu oraz bezpieczeństwa użytkowników. Poprawne pobieranie próbek wymaga zastosowania zasad statystyki i analizy ryzyka, które są kluczowe dla oceny procesów jakościowych w przemyśle.

Pytanie 18

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do oczyszczania próbki gazowej?

A. płuczka
B. chłodnica
C. rozdzielacz
D. zestaw sit
Płuczka jest urządzeniem stosowanym do oczyszczania gazów, które działa na zasadzie przepływu gazu przez ciecz. Proces ten pozwala na usunięcie zanieczyszczeń, takich jak pyły, drobne cząstki stałe oraz różne substancje chemiczne, które mogą być rozpuszczalne w cieczy. W praktyce płuczki wykorzystywane są w różnych gałęziach przemysłu, w tym w energetyce, przemyśle chemicznym oraz w procesach oczyszczania spalin. Standardy branżowe, takie jak ISO 14001 dotyczące zarządzania środowiskowego, podkreślają znaczenie redukcji emisji szkodliwych substancji do atmosfery, co czyni płuczki kluczowym elementem w systemach kontroli zanieczyszczeń. Przykładowo, w elektrowniach węglowych płuczki są używane do oczyszczania spalin przed ich emisją do atmosfery, co przyczynia się do ochrony środowiska oraz spełnienia norm prawnych dotyczących jakości powietrza.

Pytanie 19

Temperatura wrzenia aniliny przy normalnym ciśnieniu wynosi 457,13 K. W trakcie jej oczyszczania metodą destylacji prostej pod ciśnieniem atmosferycznym należy zebrać frakcję wrzącą w przedziale temperatur

A. 175 °C - 179 °C
B. 178 °C - 182 °C
C. 181 °C - 185 °C
D. 185 °C - 190 °C
Odpowiedź 181 °C - 185 °C jest poprawna, ponieważ temperatura wrzenia aniliny wynosząca 457,13 K odpowiada 184 °C. W procesie destylacji prostej, aby skutecznie oddzielić substancję, należy zbierać frakcję wrzącą wokół tej wartości, co oznacza, że optymalny zakres do zbierania frakcji to 181 °C - 185 °C. W praktyce, aby zapewnić wysoką czystość destylatu, zwykle ustawia się zakres tak, aby obejmował temperatury bliskie wartości wrzenia, z uwzględnieniem ewentualnych wahań związanych z ciśnieniem atmosferycznym i zanieczyszczeniami. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest przemysł chemiczny, gdzie oczyszczanie substancji chemicznych, takich jak anilina, jest kluczowe dla uzyskania wysokiej jakości produktów. Standardy branżowe, takie jak ISO 9001, podkreślają znaczenie dokładności pomiarów temperatury i stosowania odpowiednich metod oczyszczania, co jest niezbędne dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa procesów chemicznych.

Pytanie 20

Proces wydobywania składnika z cieczy lub ciała stałego w mieszance wieloskładnikowej poprzez jego rozpuszczenie w odpowiednim rozpuszczalniku to

A. destylacja
B. ekstrakcja
C. dekantacja
D. saturacja
Ekstrakcja to proces inżynierii chemicznej, który polega na wydobywaniu jednego lub więcej składników z mieszaniny za pomocą odpowiedniego rozpuszczalnika. Kluczowym aspektem ekstrakcji jest wybór właściwego rozpuszczalnika, który powinien selektywnie rozpuszczać substancje pożądane, pozostawiając inne składniki nietknięte. Przykładowo, w przemyśle farmaceutycznym wykorzystuje się ekstrakcję do oddzielania aktywnych składników z roślin, co pozwala na produkcję leków. W branży spożywczej ekstrakcja jest stosowana do uzyskiwania olejków eterycznych z roślin, co znajduje zastosowanie w aromaterapii i produkcji żywności. Dobór rozpuszczalnika może być determinowany przez takie czynniki jak rozpuszczalność składników, pH oraz temperatura. Dobre praktyki w ekstrakcji obejmują także optymalizację warunków procesu, co może znacząco zwiększyć wydajność i jakość uzyskiwanych produktów. W standardach branżowych, takich jak ISO 9001, podkreśla się znaczenie kontrolowania procesów, aby zapewnić ich efektywność i zgodność z wymaganiami jakościowymi.

Pytanie 21

Które z wymienionych reakcji chemicznych stanowi reakcję redoks?

A. 2 NaOH + CuSO4 → Cu(OH)2 + Na2SO4
B. 3 Ca(OH)2 + 2 H3PO4 → Ca3(PO4)2 + 6 H2O
C. CaCO3 → CaO + CO2
D. 2 KMnO4 → K2MnO4 + MnO2 + O2
Inne podane reakcje nie są reakcjami redoks, co może prowadzić do nieporozumień w ich interpretacji. Przykład 2 NaOH + CuSO4 → Cu(OH)2 + Na2SO4 jest typowym procesem podwójnej wymiany, w którym nie zachodzi zmiana stopni utlenienia. Zarówno sód, jak i miedź pozostają w swoich stanach utlenienia, co wyklucza tę reakcję z kategorii redoks. Kolejny przypadek, 3 Ca(OH)2 + 2 H3PO4 → Ca3(PO4)2 + 6 H2O, to reakcja neutralizacji kwasu i zasady, w której również nie zachodzi redukcja ani utlenienie. Podobnie, reakcja CaCO3 → CaO + CO2 jest reakcją rozkładu, w której wytwarzanie dwutlenku węgla nie wiąże się ze zmianą stopni utlenienia w znaczący sposób. Często mylone są reakcje, w których zachodzi zmiana stanu skupienia lub przekształcenie chemiczne, z reakcjami redoks. Kluczowym aspektem odróżniającym te procesy jest analiza stopni utlenienia reagentów oraz produktów, co jest istotne w edukacji chemicznej. Zrozumienie tych różnic jest niezbędne, aby uniknąć błędnych wniosków i skutkować efektywnym wykorzystaniem chemicznych reakcji w praktyce laboratoryjnej oraz przemysłowej.

Pytanie 22

Odczynnik chemiczny, w którym zawartość domieszek wynosi od 1 do 10%, jest nazywany odczynnikiem

A. spektralnie czysty
B. czysty do analizy
C. techniczny
D. czysty
Odczynnik chemiczny oznaczany jako "techniczny" jest substancją, w której domieszki stanowią od 1 do 10% całkowitej masy. To definiuje jego szersze zastosowanie w przemyśle, ponieważ odczynniki techniczne często nie są wymagane do wysokiej czystości, ale muszą spełniać określone normy jakościowe. Na przykład, w laboratoriach chemicznych odczynniki techniczne mogą być stosowane w procesach, gdzie nie jest konieczne użycie substancji czystych do analizy. Często wykorzystywane są w syntezach chemicznych, produkcji farb, lakierów czy w kosmetykach. Zgodnie z normą ISO 9001, przedsiębiorstwa muszą dążyć do stosowania odpowiednich standardów jakości, co obejmuje również stosowanie odczynników technicznych, które muszą być odpowiednio oznakowane oraz dokumentowane. Dzięki temu można zapewnić ich właściwe użycie w procesach produkcyjnych oraz badawczych, co podkreśla znaczenie znajomości właściwych klas substancji chemicznych.

Pytanie 23

Przedstawiony schemat ideowy ilustruje proces syntezy z propanu C<sub>3</sub>H<sub>8</sub> → C<sub>3</sub>H<sub>7</sub>Cl → C<sub>3</sub>H<sub>6</sub> → C<sub>3</sub>H<sub>6</sub>(OH)<sub>2</sub> → C<sub>3</sub>H<sub>5</sub>(OH)<sub>2</sub>Cl → C<sub>3</sub>H<sub>5</sub>(OH)<sub>3</sub>

A. glikolu etylowego
B. glicerolu
C. glikolu propylowego
D. glicyny
Glicerol, znany również jako 1,2,3-propanotriol, jest trójwodorotlenowym alkoholem, który odgrywa kluczową rolę w biochemii oraz przemyśle chemicznym. Proces przekształcania propanu (C3H8) w glicerol odbywa się poprzez szereg reakcji chemicznych, które obejmują chlorowanie, dehydratację oraz hydrolizę. Glicerol znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, w tym w farmaceutyce jako środek nawilżający i rozpuszczalnik, a także w kosmetykach ze względu na swoje właściwości humektantne. Dodatkowo, glicerol jest wykorzystywany w przemyśle spożywczym jako substancja słodząca i stabilizująca. W kontekście dobrych praktyk branżowych, glicerol jest stosowany zgodnie z normami bezpieczeństwa żywności oraz regulacjami dotyczącymi kosmetyków, co podkreśla jego wszechstronność i znaczenie w różnych sektorach. Znajomość tego procesu i właściwości glicerolu jest istotna dla chemików oraz inżynierów zajmujących się produkcją substancji chemicznych oraz formulacjami kosmetycznymi.

Pytanie 24

Jakie czynniki wpływają na zmiany jakościowe w składzie próbki?

A. wiedzy i umiejętności próbobiorcy.
B. składu biologicznego próbki.
C. lokalizacji pobrania.
D. przeprowadzonych analiz.
Wybór zleconych badań jako czynnika determinującego zmiany jakościowe w składzie próbki jest mylący, ponieważ zlecenia odnoszą się do procedur badawczych, a nie do samej próbki. Zlecenia definiują cele badań i metodykę, ale nie wpływają bezpośrednio na jakość czy skład próbki. Podobnie, miejsce poboru próbki może mieć znaczenie w kontekście kontaminacji lub zmienności środowiskowej, jednak nie jest kluczowym czynnikiem wpływającym na zmiany jakościowe w składzie próbki, które są przede wszystkim rezultatem procesów zachodzących wewnątrz próbki. Z kolei wiedza i umiejętności próbobiorcy są istotne dla zapewnienia rzetelności i powtarzalności wyników badań, ale same w sobie nie determinują zmian jakościowych. Kluczowe jest zrozumienie, że zmiany jakościowe wynikają z interakcji składników biologicznych, które są podstawą składu próbki. Takie myślenie pozwala uniknąć typowych błędów, takich jak skupienie się na aspektach proceduralnych zamiast na naturze samej próbki. Zrozumienie biologicznych i chemicznych właściwości składników próbek jest niezbędne do prawidłowej analizy i interpretacji wyników, dlatego należy kierować się w badaniach głębszymi podstawami naukowymi, a nie jedynie wytycznymi czy formalnymi zleceniami.

Pytanie 25

Jakim kolorem oznacza się instalację gazową w laboratorium analitycznym?

A. zielonym
B. żółtym
C. czerwonym
D. niebieskim
Znakowanie instalacji gazowych w laboratoriach analitycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności pracy. Kolor żółty, który stosuje się do oznaczania instalacji gazowych, jest zgodny z międzynarodowymi standardami, w tym z normami ISO oraz przepisami BHP. Oznaczenia te mają na celu szybkie i jednoznaczne wskazanie, że dana instalacja transportuje gazy, co zwiększa świadomość zagrożeń w miejscu pracy. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie zachodzi możliwość pracy z substancjami łatwopalnymi, oznaczenie gazu za pomocą koloru żółtego umożliwia pracownikom szybkie zidentyfikowanie instalacji, które mogą stanowić zagrożenie. Ponadto, stosowanie jednolitych oznaczeń pomaga w szkoleniu nowego personelu oraz w przestrzeganiu regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa pracy. Znajomość i stosowanie tych standardów jest fundamentalne dla minimalizacji ryzyka wypadków oraz zapewnienia efektywności procesów analitycznych.

Pytanie 26

200 g soli zostało poddane procesowi oczyszczania poprzez krystalizację. Uzyskano 125 g czystego produktu. Jaką wydajność miała krystalizacja?

A. 125%
B. 60,5%
C. 62,5%
D. 75%
Wydajność krystalizacji oblicza się, dzieląc masę czystego produktu przez masę surowca, a następnie mnożąc przez 100%. W tym przypadku masa czystego produktu wynosi 125 g, a masa surowca to 200 g. Obliczenia przedstawiają się następująco: (125 g / 200 g) * 100% = 62,5%. Zrozumienie wydajności krystalizacji ma kluczowe znaczenie w przemyśle chemicznym, ponieważ pozwala ocenić skuteczność procesu, co jest niezbędne do optymalizacji produkcji. Wydajność krystalizacji jest często analizowana w kontekście różnych metod oczyszczania substancji, a jej wysoka wartość wskazuje na efektywność procesu. W praktyce, osiągnięcie wysokiej wydajności krystalizacji może mieć istotne znaczenie ekonomiczne, szczególnie w sektorach takich jak farmaceutyka czy przemysł chemiczny, gdzie czystość produktu końcowego jest kluczowa dla spełnienia standardów jakości. Dlatego regularne monitorowanie wydajności procesu krystalizacji stanowi część dobrych praktyk inżynieryjnych oraz zarządzania jakością.

Pytanie 27

Aby przeprowadzić analizę jakościową, próbkę mosiądzu należy roztworzyć w stężonym kwasie

A. siarkowym(VI)
B. chlorowodorowym
C. bromowodorowym
D. azotowym(V)
Stosowanie kwasu siarkowego(VI) do roztwarzania mosiądzu nie jest optymalnym rozwiązaniem, ponieważ mimo że kwas siarkowy jest silnym kwasem, nie jest efektywny w przypadku stopów miedzi, takich jak mosiądz. Kwas siarkowy reaguje z miedzią, ale proces ten jest wolniejszy i mniej skuteczny w porównaniu do kwasu azotowego. Użycie kwasu chlorowodorowego może również prowadzić do niepełnych reakcji, ponieważ nie jest on wystarczająco silnym utleniaczem, a jego stosowanie w kontekście metali nieżelaznych, takich jak miedź, może prowadzić do ich nierozpuszczenia. Kwas bromowodorowy, mimo że jest kwasem, również nie wykazuje właściwości utleniających, które są kluczowe w procesie analizy jakościowej. W przypadku błędnego wyboru kwasu, można napotkać problemy związane z niepełnym rozpuszczeniem próbki, co prowadzi do błędnych wyników analizy. Typowym błędem jest założenie, że każdy silny kwas może zastąpić inny w reakcjach chemicznych, co jest mylne. Efektywność rozpuszczania stopów metalowych wymaga zastosowania odpowiednich reakcji chemicznych, które nie tylko rozpuszczają próbki, ale również prowadzą do ich pełnej analizy składu chemicznego. W rezultacie, niewłaściwy wybór kwasu może skutkować nieprawidłowymi wynikami, co w praktyce laboratoryjnej jest nieakceptowalne i może prowadzić do dalszych problemów związanych z jakością i bezpieczeństwem produktów końcowych.

Pytanie 28

Próbka, którą analizujemy, to bardzo rozcieńczony wodny roztwór soli nieorganicznych, który ma być poddany analizie. Proces, który można zastosować do zagęszczenia tego roztworu, to

A. destylacji
B. sublimacji
C. ekstrakcji
D. krystalizacji
Ekstrakcja to technika, która polega na wydobywaniu substancji z jednego medium do innego, zwykle wykorzystując różnice w rozpuszczalności. Choć jest to proces użyteczny w analizie chemicznej, nie jest on skuteczny dla zatężania roztworów soli. Nie pomaga on w uzyskaniu większego stężenia roztworu, co jest kluczowe w tym kontekście. Sublimacja to proces, w którym substancja przechodzi ze stanu stałego bezpośrednio w gazowy. Ta metoda jest stosowana do oddzielania substancji, które łatwo sublimują, ale nie ma zastosowania w zatężaniu roztworów wodnych. Krystalizacja polega na wytrącaniu substancji w postaci kryształów, co może prowadzić do uzyskania czystszych substancji, jednak nie jest to proces, który efektywnie redukuje objętość roztworu. Typowym błędem myślowym przy wyborze tych metod jest mylenie procesu separacji z procesem zatężania. Należy pamiętać, że skuteczne zatężanie wymaga zastosowania metod, które pozwalają na usunięcie rozpuszczalnika, co jest charakterystyczne dla destylacji. W związku z tym, odpowiednie zrozumienie i zastosowanie metod separacji lub zatężania jest kluczowe w pracy laboratoryjnej.

Pytanie 29

Do narzędzi pomiarowych zalicza się

A. zlewkę
B. cylinder
C. naczynko wagowe
D. kolbę stożkową
Cylinder miarowy to naprawdę fajne narzędzie, które znajdziesz w każdym laboratorium. Używa się go do dokładnego mierzenia objętości cieczy, co jest mega ważne podczas różnych eksperymentów chemicznych czy fizycznych. W przeciwieństwie do zlewki, cylinder ma wyraźne podziałki i prostokątną formę, co naprawdę ułatwia odczytywanie wartości. Dzięki temu błąd pomiarowy jest znacznie mniejszy. Osobiście uważam, że korzystanie z cylindra to podstawa, gdy przychodzi do przygotowywania roztworów, gdzie musisz mieć pewność, że wszystko jest dokładnie odmierzone. Oczywiście, pamiętaj, żeby cylinder był odpowiednio skalibrowany, bo to pozwala na powtarzalność wyników, a to chyba każdy chce mieć w swoich eksperymentach.

Pytanie 30

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pobierania próbek gazów?

A. aspirator
B. pojemnik
C. czerpak
D. barometr
Wybór niewłaściwego urządzenia do pobierania próbek gazowych może prowadzić do zafałszowania wyników analiz oraz narażenia na błędy pomiarowe. Batometr, mimo że jest przydatnym narzędziem w pomiarach ciśnienia atmosferycznego, nie jest przeznaczony do pobierania próbek gazów. Jego zastosowanie w kontekście próbek gazowych jest ograniczone, ponieważ nie umożliwia skutecznego i kontrolowanego pobierania gazów potrzebnych do analizy. Czerpak, z kolei, jest narzędziem stosowanym w pobieraniu cieczy, co czyni go nieadekwatnym do gazów. Nawet jeśli można by próbować pobierać próbki gazów, brak precyzji w takim podejściu prowadziłby do poważnych błędów pomiarowych. Butelka, chociaż może być używana do przechowywania próbek, nie jest odpowiednim narzędziem do ich pobierania, ponieważ nie zapewnia kontrolowanego sposobu wprowadzenia próbek gazowych do komory analitycznej. Użytkownicy mogą być skłonni błędnie przypuszczać, że jakiekolwiek naczynie może być stosowane do pobierania próbek, co jest niebezpieczne, ponieważ niewłaściwe metody mogą prowadzić do strat w próbce, a tym samym do nieprawidłowych wyników. Właściwe zrozumienie zastosowania aspiratora jako standardowego narzędzia do pobierania próbek gazowych jest kluczowe dla zapewnienia dokładności w analizach chemicznych oraz ochrony zdrowia i środowiska.

Pytanie 31

Jaką substancję należy koniecznie oddać do utylizacji?

A. Chromian(VI) potasu
B. Gliceryna
C. Glukoza
D. Sodu chlorek
Chromian(VI) potasu to substancja chemiczna, która jest klasyfikowana jako niebezpieczny odpad. Ze względu na swoje właściwości toksyczne oraz rakotwórcze, jego pozostałości muszą być traktowane z najwyższą ostrożnością i nie mogą być usuwane w sposób standardowy. Zgodnie z regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami, takie substancje powinny być przekazywane do specjalistycznych zakładów zajmujących się ich utylizacją. Przykładowo, chromiany są szeroko stosowane w przemyśle, w tym w procesach galwanicznych oraz w produkcji barwników, dlatego ważne jest, aby procesy te były zgodne z normami ochrony środowiska, takimi jak dyrektywy unijne dotyczące zarządzania odpadami niebezpiecznymi. Utylizacja chromianu VI wymaga zastosowania odpowiednich metod, takich jak stabilizacja chemiczna, aby zapobiec przedostawaniu się szkodliwych substancji do gruntu czy wód gruntowych. Właściwe postępowanie z tymi materiałami jest kluczowe dla ochrony zdrowia publicznego oraz ochrony środowiska.

Pytanie 32

Jakie substancje są potrzebne do uzyskania nierozpuszczalnego wodorotlenku cynku?

A. chlorek cynku i wodorotlenek sodu
B. cynk i wodę
C. tlenek cynku i wodorotlenek sodu
D. chlorek cynku i wodę
Chociaż chlorek cynku i woda mogą wydawać się logicznym połączeniem, reakcja ta nie prowadzi do wytworzenia nierozpuszczalnego wodorotlenku cynku. Chlorek cynku jest dobrze rozpuszczalny w wodzie, co oznacza, że nie dojdzie do wytrącenia Zn(OH)2, ponieważ wymagany jest dodatkowy reagent, który dostarczy jony hydroksylowe. Podobnie, reakcja samego cynku z wodą nie prowadzi do powstania wodorotlenku cynku. Cynk w reakcji z wodą tworzy cynkowy wodorotlenek dopiero w obecności wysokich temperatur lub w odpowiednich warunkach, co czyni ten proces niepraktycznym w standardowych warunkach laboratoryjnych. Z kolei tlenek cynku, będący azotkiem, z wodorotlenkiem sodu nie wyprodukuje wodorotlenku cynku, gdyż tlenek cynku nie wykazuje odpowiednich właściwości do tego typu reakcji. Pojawiają się tutaj typowe błędy myślowe związane z niepełnym zrozumieniem reakcji chemicznych oraz ich warunków, a także z myleniem etapów reakcji i produktów. Kluczowe jest zrozumienie, że do uzyskania nierozpuszczalnego osadu wymagane są odpowiednie reagenty oraz warunki reakcji, co podkreśla znaczenie wiedzy teoretycznej w praktycznych zastosowaniach chemicznych.

Pytanie 33

Przy transporcie próbek wody zaleca się, aby próbki były

A. schłodzone do temperatury 2 - 5°C
B. zalkalizowane
C. narażone na działanie światła
D. zakwaszone do pH < 6
Wystawienie próbek na światło to zły pomysł, bo sporo substancji chemicznych w wodzie może się zepsuć przez promieniowanie UV, a to prowadzi do błędnych wyników analiz. Dlatego dobrze jest trzymać próbki w ciemnych pojemnikach, żeby zminimalizować ten wpływ. Zakwaszenie próbek do pH poniżej 6 też nie jest najlepszym rozwiązaniem, bo może to zmieniać skład chemiczny wody i wpływać na stabilność niektórych związków – a w naturalnych wodach pH zazwyczaj jest wyższe. Zalkalizowanie próbek to również zły krok, gdyż wiele substancji w wodzie może reagować z wodorotlenkami, co prowadzi do nieprawidłowych wyników. Ważne jest, żeby transportować próbki w taki sposób, żeby zachować ich integralność, czyli unikać wszystkiego, co mogłoby wpłynąć na ich skład. Często ludzie myślą, że zmiany pH lub wystawienie na światło mogą coś poprawić, a w rzeczywistości wprowadzają dodatkowe zmienne, które mogą prowadzić do złych wyników, co jest wbrew najlepszym praktykom laboratoryjnym. Dlatego tak istotne jest przestrzeganie wytycznych dotyczących transportu próbek, żeby zapewnić ich jakość i wiarygodność wyników.

Pytanie 34

Ile masy kwasu mrówkowego jest wymagane do uzyskania 11,2 dm<sup>3</sup> tlenku węgla(II) (w warunkach normalnych) w procesie odwodnienia kwasu mrówkowego (M = 46 g/mol) za pomocą kwasu siarkowego(VI), zakładając efektywność procesu na poziomie 70%?

A. 23,1 g
B. 32,9 g
C. 16,1 g
D. 18,6 g
Podczas analizy błędnych odpowiedzi warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych koncepcji dotyczących stoichiometrii i obliczeń chemicznych. Po pierwsze, każdy obliczenia związane z ilościami reagentów w reakcjach chemicznych powinny opierać się na prawidłowym zrozumieniu stochiometrii, a nie intuicji. Nie uwzględniając objętości gazu w odniesieniu do moli, można dojść do błędnych wniosków, które prowadzą do zaniżenia lub zawyżenia wymaganej ilości substancji. Na przykład, wybór odpowiedzi 18,6 g może wynikać z nieprawidłowego założenia, że tylko część kwasu mrówkowego jest potrzebna, bez uwzględnienia jego stężenia w stosunku do ilości tlenku węgla(II), który chcemy otrzymać. Z kolei 16,1 g może być efektem obliczeń opartych na błędnym dobieraniu jednostek lub pominięciu wydajności procesów chemicznych. Z drugiej strony, odpowiedź 23,1 g może wynikać z założenia, że wydajność reakcji jest 100%, co jest rzadko spotykanym przypadkiem w praktyce laboratoryjnej i przemysłowej. W rzeczywistości, procesy chemiczne rzadko osiągają pełną wydajność, co powinno być zawsze brane pod uwagę w obliczeniach. Błąd w tych odpowiedziach pokazuje, jak ważne jest zrozumienie nie tylko samej reakcji chemicznej, ale także parametrów takich jak wydajność, molowość oraz objętość gazów w warunkach normalnych. Aby uniknąć takich błędów, istotne jest stosowanie się do ustalonych metod obliczeniowych i dokładne analizowanie dostępnych danych.

Pytanie 35

Czułość bezwzględna wagi definiuje się jako

A. największe dozwolone obciążenie wagi
B. najmniejszą masę, która powoduje wyraźne wychylenie wskazówki
C. najmniejsze dozwolone obciążenie wagi
D. największą masę, która powoduje wyraźne wychylenie wskazówki
Zrozumienie czułości bezwzględnej wagi wymaga analizy kilku aspektów jej funkcjonowania. Największe dopuszczalne obciążenie wagi to maksymalna masa, jaką waga może zmierzyć bez ryzyka uszkodzenia, co różni się całkowicie od pojęcia czułości. Ustalanie tego parametru opiera się na wytrzymałości mechanicznej urządzenia, a nie na jego zdolności do wykrywania małych zmian. Z kolei najmniejsze dopuszczalne obciążenie wagi odnosi się do najniższej masy, jaką waga może zmierzyć, zanim pomiar stanie się nieprecyzyjny. To również jest inny aspekt, który nie dotyczy bezpośrednio czułości, lecz granic operacyjnych wagi. W kontekście największej masy, która powoduje zauważalne wychylenie wskazówki, pojawia się mylne przekonanie, że czułość odnosi się do maksymalnych wartości, co jest błędnym założeniem. Czułość bezwzględna jest definiowana przez najniższą masę, która wywołuje reaktywne zachowanie wagi. Pojmowanie czułości poprzez pryzmat maksymalnych wartości prowadzi do nieporozumień i może skutkować błędnymi wynikami w laboratoriach czy procesach przemysłowych, gdzie precyzyjne pomiary mają kluczowe znaczenie dla jakości produktów i badań. Kluczowym błędem jest także mylenie parametru czułości z innymi aspektami funkcjonowania urządzeń pomiarowych, co może prowadzić do niewłaściwego doboru wag do konkretnych zadań pomiarowych.

Pytanie 36

Laboratoryjna apteczka powinna zawierać m.in.

A. bandaż, watę higroskopijną, gips
B. adrenalinę, bandaż, wodę utlenioną
C. alkohol etylowy, perhydrol, płyn Lugola
D. gazę opatrunkową, wodę utlenioną, plaster
Poprawna odpowiedź to gazę opatrunkową, wodę utlenioną i plaster, ponieważ te elementy są kluczowe w przypadku udzielania pierwszej pomocy w laboratoriach. Gazę opatrunkową można wykorzystać do pokrywania ran, aby zabezpieczyć je przed zanieczyszczeniem oraz zminimalizować ryzyko infekcji. Woda utleniona jest skutecznym środkiem dezynfekującym, który może być użyty do oczyszczania ran, usuwania zanieczyszczeń oraz wspomagania procesu gojenia. Plaster z kolei jest niezbędny do zabezpieczenia drobnych ran i otarć, a także może służyć do ochrony miejsca urazu przed dalszym uszkodzeniem. Zgodnie z normami BHP oraz dobrymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa pracy, apteczka laboratoryjna powinna być kompletnie zaopatrzona w te podstawowe materiały pierwszej pomocy, aby szybko reagować na sytuacje awaryjne i minimalizować ryzyko poważniejszych urazów. Warto również pamiętać o regularnym sprawdzaniu dat ważności tych produktów oraz ich dostępności w apteczce, aby zapewnić skuteczność udzielanej pomocy.

Pytanie 37

Naczynia miarowe o kształcie rurek poszerzonych w środku, z wąskim i wydłużonym dolnym końcem, przeznaczone do pobierania i transportowania cieczy o ściśle określonej objętości, to

A. wkraplacze
B. pipety
C. cylindry
D. biurety
Pipety to takie fajne naczynka, które trzymamy w laboratoriach, żeby dokładnie mierzyć i przenosić różne płyny. Mają specjalną budowę - szerszą część w środku i wąski koniec, co ułatwia nam nalewanie cieczy w ściśle określonych ilościach. Korzysta się z nich w wielu dziedzinach, jak chemia czy biologia, a nawet w medycynie i farmacji. Na przykład, w biologii molekularnej pipety są super do przenoszenia małych ilości chemikaliów, które potem wykorzystujemy w reakcjach PCR. W labach często używamy pipet automatycznych, bo to pozwala na jeszcze dokładniejsze pomiary i szybszą pracę. A pojemności pipet są różne, więc możemy dobrać odpowiednią do naszych potrzeb. Ważne, żeby dobrze korzystać z tych narzędzi, czyli pamiętać o kalibracji i stosować się do wskazówek producenta - to naprawdę robi różnicę.

Pytanie 38

Metoda oczyszczania substancji, która opiera się na różnicy w rozpuszczalności substancji docelowej oraz zanieczyszczeń w zastosowanym rozpuszczalniku, nosi nazwę

A. dekantacją
B. ekstrakcją
C. krystalizacją
D. sublimacją
W przypadku sublimacji, proces ten polega na przejściu substancji ze stanu stałego bezpośrednio w stan gazowy. Ta metoda oczyszczania nie bazuje na różnicy rozpuszczalności, lecz na różnicach ciśnienia i temperatury, co sprawia, że nie jest odpowiednia w kontekście podanego pytania. Ekstrakcja z kolei to proces, w którym jedna substancja jest wydobywana z roztworu do innego medium, najczęściej przy użyciu rozpuszczalnika, który selektywnie rozpuszcza jedne składniki, ale nie inne. Chociaż ekstrakcja może być stosowana do oczyszczania, nie opiera się bezpośrednio na różnicy rozpuszczalności, co czyni ją mniej odpowiednią odpowiedzią w tym kontekście. Dekantacja natomiast to technika oddzielania cieczy od osadu poprzez powolne wlewanie cieczy do innego naczynia, co również nie wykorzystuje różnicy rozpuszczalności, a raczej różnice gęstości. Zrozumienie tych procesów jest kluczowe dla analizy chemicznej oraz praktyk laboratoryjnych, a błędne przypisanie metodologii do opisanych zjawisk może prowadzić do nieprawidłowych wyników i ocen w laboratoriach badawczych.

Pytanie 39

Nie należy używać do czyszczenia szklanych naczyń laboratoryjnych

A. piasku oraz ściernych detergentów
B. mydlanego roztworu
C. stężonego kwasu siarkowego(VI) technicznego
D. alkoholowego roztworu NaOH
Użycie piasku i ścierających środków myjących do mycia szklanych naczyń laboratoryjnych jest niewłaściwe z kilku powodów. Po pierwsze, materiały te mogą powodować zarysowania oraz uszkodzenia powierzchni szkła, co prowadzi do zmiany właściwości optycznych i chemicznych naczyń. Zarysowania mogą utrudniać dokładne czyszczenie, sprzyjać gromadzeniu się zanieczyszczeń i prowadzić do kontaminacji próbek. Zgodnie z najlepszymi praktykami w laboratoriach, do mycia szkła należy używać delikatnych środków czyszczących, które nie uszkodzą jego struktury. Alternatywą jest stosowanie specjalistycznych detergentów laboratoryjnych, które są zaprojektowane do usuwania resztek chemicznych i biologicznych bez ryzyka uszkodzenia naczyń. Warto także zwrócić uwagę na kwestie bezpieczeństwa, gdyż stosowanie nieodpowiednich środków czyszczących może prowadzić do nieprzewidywalnych reakcji chemicznych. Dlatego przestrzeganie standardów czyszczenia naczyń laboratoryjnych jest kluczowe dla zapewnienia ich trwałości oraz bezpieczeństwa pracy w laboratorium.

Pytanie 40

Jakie jest stężenie roztworu NaOH, który zawiera 4 g wodorotlenku sodu w 1 dm<sup>3</sup> (masa molowa NaOH = 40 g/mol)?

A. 0,001 mol/dm3
B. 0,01 mol/dm3
C. 1 mol/dm3
D. 0,1 mol/dm3
Stężenie roztworu NaOH wyliczamy dzieląc liczbę moli substancji przez objętość roztworu w decymetrach sześciennych. W przypadku 4 g wodorotlenku sodu, najpierw musimy policzyć, ile mamy moli, korzystając z masy molowej NaOH, która to wynosi 40 g/mol. To wygląda tak: 4 g podzielone przez 40 g/mol daje nam 0,1 mola. A ponieważ nasze objętość roztworu wynosi 1 dm³, stężenie okaże się 0,1 mol / 1 dm³, co daje 0,1 mol/dm³. Te obliczenia są super ważne w laboratoriach chemicznych, bo precyzyjne przygotowywanie roztworów jest kluczowe dla dobrej jakości wyników eksperymentów. W praktyce stężenie roztworu oddziałuje na reakcje chemiczne, ich tempo i efektywność, więc rozumienie tych zasad leży u podstaw chemii analitycznej i w różnych aplikacjach przemysłowych, jak synteza chemiczna czy proces oczyszczania.