Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 8 czerwca 2025 09:13
Data zakończenia: 8 czerwca 2025 09:43

Egzamin zdany!

Wynik: 32/40 punktów (80,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Lekarz przepisał preparat Klindacin T - 1 op. a 15 g, a w polu oznaczonym "Data realizacji od dnia" wpisał znak "X". Termin realizacji recepty od daty jej wystawienia nie może być dłuższy niż

KLINDACIN T, 10 mg/g, żel
Clindamycinum

Skład leku
1 g żelu zawiera:
substancję czynną: klindamycyna 10 mg (w postaci klindamycyny fosforanu)
substancje pomocnicze: glikol propylenowy, alkohol izopropylowy, woda oczyszczona, hydroksypropyloceluloza, sodu wodorotlenek.
Opakowania
Tuba zawierająca 15 g lub 30 g żelu, umieszczona w tekturowym pudełku.

A. 120 dni.

B. 30 dni.

C. 90 dni.

D. 7 dni.

Odpowiedź 30 dni jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego w Polsce, okres realizacji recepty na leki, które nie są kontrolowane, wynosi 30 dni od daty jej wystawienia. Klindacin T, jako preparat dostępny na receptę, podlega tym samym regulacjom. Warto zwrócić uwagę, że symbol 'X' w polu 'Data realizacji od dnia' nie wpływa na standardowy termin realizacji recepty. Lekarze mogą stosować ten symbol, aby zaznaczyć niestandardowe podejście do daty realizacji, ale nie zmienia to ogólnego obowiązującego terminu. W praktyce oznacza to, że pacjent ma 30 dni na zrealizowanie recepty, co jest istotne dla planowania wizyt w aptece oraz organizacji leczenia. Znajomość tych przepisów jest kluczowa dla farmaceutów i lekarzy, gdyż pozwala na prawidłowe informowanie pacjentów o dostępnych terminach oraz skutkuje zmniejszeniem liczby niewłaściwie zrealizowanych recept. Warto także zaznaczyć, że w przypadku leków kontrolowanych, terminy te mogą być inne i powinny być dokładnie przestrzegane, aby uniknąć problemów prawnych.

Pytanie 2

Jak odbywa się pozyskiwanie ichtiolu?

A. Ze świeżych wątrób wątłusza

B. Przez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal

C. Przez destylację łupków bitumicznych

D. Z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum

Otrzymywanie ichtiolu przez destylację łupków bitumicznych jest procesem, który opiera się na technologii przetwarzania surowców naturalnych. Łupki bitumiczne są osadami skalnymi bogatymi w organiczne substancje, które przy odpowiednich warunkach temperatury i ciśnienia mogą być poddawane procesowi destylacji. W wyniku tego procesu wydobywane są różne frakcje, w tym ichtiol. Jest on szeroko stosowany w medycynie, głównie jako środek przeciwzapalny i antyseptyczny, a także w dermatologii do leczenia chorób skóry, takich jak łuszczyca czy egzema. Dzięki swoim właściwościom, ichtiol jest cenionym składnikiem w wielu preparatach farmaceutycznych i kosmetycznych. Przemysł chemiczny korzysta z ichtiolu również w produkcji nawozów oraz jako składnika w procesach produkcyjnych, co czyni go wartościowym surowcem w różnych branżach. W kontekście standardów jakości, proces pozyskiwania ichtiolu musi spełniać określone normy, aby zapewnić jego skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 3

Według obowiązujących przepisów, co należy zrobić z przeterminowanym w aptece środkiem psychotropowym z grupy IV-P?

A. zwrócić do hurtowni, w której dokonano zakupu

B. poddać utylizacji wraz z innymi lekami, które straciły swoje właściwości

C. zgłosić do Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego przed utylizacją, stosując protokół

D. sprzedać po obniżonej cenie, gdyż okres odpowiedzialności wytwórcy za lek jest dłuższy niż termin ważności

Wybór odpowiedzi, który mówi o tym, że trzeba zgłosić przeterminowany lek do Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego przed jego wyrzuceniem, jest w porządku i zgadza się z prawem. Jak mówi Ustawa z 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, apteki muszą odpowiedzialnie zajmować się lekami, a przeterminowane produkty też się w to wliczają. Zgłoszenie do Inspektora jest ważne, bo pozwala na odpowiedni nadzór i utrzymanie bezpieczeństwa w całym procesie. W praktyce, takie zgłoszenie pomaga w dokumentowaniu utylizacji tych leków, co jest istotne dla ochrony środowiska i zdrowia publicznego. Wiesz, jak to jest - jeśli się nie przestrzega tych zasad, mogą być poważne konsekwencje, zarówno prawne, jak i zdrowotne. Ogólnie rzecz biorąc, współpraca z organami nadzoru to kluczowy element w farmacji, bo zmniejsza ryzyko związane z niewłaściwym przechowywaniem i usuwaniem leków.

Pytanie 4

Prawidłowy proces nie wpływa na wyniki analizy zawartości substancji czynnej w proszkach dzielonych?

A. rozdrabniania składników mieszanki proszkowej

B. odważania wszystkich składników mieszanki proszkowej

C. mieszania poszczególnych składników

D. odważania pojedynczej próbki proszku

Zarówno odważanie pojedynczego proszku, jak i odważanie wszystkich składników proszku są kluczowymi etapami w procesie przygotowywania proszków dzielonych. Te etapy mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia odpowiedniej dawki substancji czynnej w każdym jednostkowym opakowaniu. Należy jednak zauważyć, że ich prawidłowe wykonanie nie wpływa na wynik badania zawartości substancji czynnej, ponieważ ich celem jest przede wszystkim zapewnienie dokładności i precyzji dawkowania. Mieszanie składników również odgrywa istotną rolę, gdyż pozwala na uzyskanie jednorodnej mieszanki, co jest niezbędne do zapewnienia równomiernego rozmieszczenia substancji czynnej w gotowym produkcie. W praktyce, nieodpowiednie mieszanie może prowadzić do tzw. „hot spots”, w których stężenie substancji czynnej jest znacznie wyższe od zamierzonego. Często pojawiające się błędne przekonanie, że wszystkie etapy procesu mają jednakowy wpływ na końcowy wynik badania, może prowadzić do zaniedbania kluczowych aspektów, jakim jest właściwe rozdrabnianie składników. W rzeczywistości, to właśnie rozdrabnianie, przez zwiększenie powierzchni kontaktu, jest kluczowe dla procesów rozpuszczania oraz biodostępności, co jest kluczowe w kontekście osiągnięcia pożądanych efektów terapeutycznych. W związku z tym, zrozumienie różnic w wpływie poszczególnych etapów procesu na wynik badania zawartości substancji czynnej jest niezbędne w praktyce farmaceutycznej.

Pytanie 5

W jakiej kolejności powinno się połączyć składniki leku, aby sporządzić 'lege artis' maść według recepty?

Rp.

Mentholi                0,5
Zinci oxidi             7,0
Talci                   5,0
Vaselini albi     ad   50,0
M.f. ung.
D.S. Zewnętrznie.

A. Mentol rozetrzeć w moździerzu, wymieszać z pozostałymi składnikami stałymi i dodać wazelinę.

B. Rozpuścić wszystkie składniki w stopionej wazelinie i zemulgować z podłożem.

C. Wymieszać wszystkie składniki stałe i rozproszyć w wazelinie.

D. Mentol rozpuścić w wazelinie, pozostałe składniki zawiesić w podłożu.

Poprawna odpowiedź to mentol rozpuszczony w wazelinie, a pozostałe składniki zawieszone w podłożu. Rozpuszczanie mentolu w wazelinie jest zgodne z zasadami farmacji recepturowej, które wymagają, by substancje aktywne, możliwe do rozpuszczenia, były wprowadzone do bazy jako pierwsze. Wazelinę stosuje się jako podłoże maści, a jej właściwości umożliwiają efektywne rozpuszczanie substancji lipofilowych, takich jak mentol. Pozostałe składniki, takie jak tlenek cynku i talk, są substancjami nierozpuszczalnymi, które powinny być zawieszone w podłożu, co zapewnia ich równomierne rozmieszczenie w maści. Takie podejście jest zgodne z praktykami farmaceutycznymi, które wskazują na konieczność zapewnienia jednorodności leku oraz skuteczności terapeutycznej. Zastosowanie odpowiedniej kolejności w łączeniu składników jest kluczowe dla uzyskania stabilnego produktu farmaceutycznego, co ma bezpośredni wpływ na jego działanie oraz bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 6

Która substancja aktywna wchodzi w skład maści Detreomycyna 1%?

A. Neomycinum

B. Erythromycinum

C. Nystatinum

D. Chloramphenicolum

Chloramfenikol, czyli chloramfenikolum, to substancja, która ma naprawdę sporo zastosowań w walce z infekcjami bakteryjnymi. Działa tak, że blokuje syntezę białek w komórkach bakterii, przez co te umierają. Maść Detreomycyna 1% jest głównie stosowana w dermatologii, np. w leczeniu różnych zakażeń skórnych, jak ropnie czy zapalenie mieszków włosowych. Fajnie, że chloramfenikol ma szerokie spektrum działania – działa zarówno na bakterie Gram-dodatnie, jak i Gram-ujemne, a nawet na niektóre mykoplazmy. Jednak w praktyce klinicznej trzeba być ostrożnym z jego stosowaniem, bo może prowadzić do działań ubocznych, jak supresja szpiku kostnego. Ale w odpowiednich sytuacjach i pod kontrolą lekarza, naprawdę potrafi zdziałać cuda. Pamiętaj, że według wytycznych dotyczących antybiotyków, najlepiej unikać jego nadużywania, zwłaszcza w profilaktyce – to jest zgodne z zasadami racjonalnej farmakoterapii.

Pytanie 7

Diklofenak sodowy (Diclofenac sodium), lek należący do grupy NLPZ, może być podawany w formie

A. systemów transdermalnych, iniekcji, drażetek

B. proszków dzielonych, kropli, kapsułek

C. systemów transdermalnych, tabletek powlekanych, czopków doodbytniczych

D. czopków doodbytniczych, kropli, iniekcji

Diklofenak sodowy jest lekiem z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), który wykazuje silne działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwgorączkowe. Prawidłowa odpowiedź dotycząca formy podania diklofenaku obejmuje czopki doodbytnicze, krople oraz iniekcje. Czopki doodbytnicze są szczególnie skuteczne w przypadku pacjentów, którzy mają trudności z połykaniem tabletek, na przykład w stanach silnego bólu, nudności lub wymiotów. Krople, z kolei, mogą być stosowane w przypadku zapalenia stawów, gdzie szybkie wchłanianie leku jest kluczowe dla złagodzenia objawów. Iniekcje, zarówno domięśniowe, jak i dożylne, są często stosowane w stanach ostrych, gdy konieczne jest szybkie osiągnięcie terapeutycznego stężenia leku we krwi. Zastosowanie tych form podania jest zgodne z zaleceniami klinicznymi oraz wytycznymi terapeutycznymi, które podkreślają znaczenie dostosowywania leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta oraz do specyfiki schorzenia.

Pytanie 8

Syrop, który zawiera wyciąg z liści bluszczu, stosuje się w celu

A. łagodzenia symptomów alergii

B. ułatwienia odkrztuszania

C. leczenia biegunki

D. poprawy trawienia

Wyciąg z liści bluszczu jest znany przede wszystkim ze swoich właściwości wspomagających odkrztuszanie. Zawarte w nim saponiny działają na błony śluzowe dróg oddechowych, zmniejszając ich lepkość i ułatwiając usuwanie wydzieliny, co jest szczególnie istotne w przypadku infekcji dróg oddechowych i kaszlu. Stosowanie syropów zawierających wyciąg z bluszczu jest powszechne w terapii chorób takich jak zapalenie oskrzeli czy przeziębienia. W medycynie naturalnej i ziołolecznictwie, preparaty na bazie bluszczu są często rekomendowane jako element kompleksowej terapii, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Warto także dodać, że bluszcz może wspierać organizm w walce z infekcjami, oferując dodatkowe właściwości antyseptyczne. Dla osób cierpiących na przewlekłe schorzenia płuc, takich jak astma, bluszcz może być wartościowym wsparciem, jednak zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii.

Pytanie 9

Mleko Bebilon Pepti w aptece powinno być składowane w części przeznaczonej dla

A. wyrobów medycznych

B. suplementów diety

C. produktów leczniczych

D. dietetycznych środków spożywczych

Mleko Bebilon Pepti to specjalistyczny produkt dietetyczny, który jest przeznaczony do stosowania w diecie dzieci z alergią na białka mleka krowiego oraz innymi problemami pokarmowymi. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, produkty tego typu klasyfikowane są jako dietetyczne środki spożywcze, które są regulowane przez odpowiednie normy dotyczące bezpieczeństwa i jakości żywności. W praktyce oznacza to, że mleko to powinno być przechowywane w wyspecjalizowanych warunkach, które zapewniają jego właściwą jakość oraz skuteczność. Przykładem dobrych praktyk w magazynowaniu dietetycznych środków spożywczych jest zapewnienie właściwej temperatury oraz wilgotności, aby zapobiec degradacji składników odżywczych. Ponadto, należy stosować odpowiednie oznakowanie, co ułatwia identyfikację produktu i jego właściwe przechowywanie. W kontekście aptecznym, przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla zdrowia pacjentów, dlatego ważne jest, aby personel apteczny był dobrze zaznajomiony z klasyfikacją i wymaganiami dotyczącymi takich produktów.

Pytanie 10

Zawarte w korzeniu rzewienia - Rhei radix (FP VI) substancje antranoidowe, takie jak reina, mają działanie

A. przeciwbiegunkowe

B. przeczyszczające

C. adsorbujące

D. przeciwgorączkowe

Związki antranoidowe, takie jak reina, są znane ze swojego działania przeczyszczającego, co czyni je skutecznym środkiem w terapii zaparć. Mechanizm działania tych substancji polega na zwiększeniu perystaltyki jelit, co sprzyja szybszemu przesuwaniu się treści pokarmowej i ułatwia jej wydalanie. Rzewień, wykorzystywany w medycynie od wieków, jest ceniony nie tylko za swoje właściwości przeczyszczające, ale także za działanie regulujące pracę jelit. W praktyce klinicznej, preparaty zawierające rzewień są często stosowane w przypadkach przewlekłych zaparć oraz w sytuacjach wymagających detoksykacji organizmu. Ponadto, zalecenia dotyczące stosowania rzewienia w terapii zaparć są zgodne z zasadami medycyny naturalnej, gdzie podkreśla się znaczenie ziół w przywracaniu równowagi funkcji jelit. Warto również pamiętać, że ze względu na działanie przeczyszczające, preparaty te powinny być stosowane z umiarem, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych, takich jak odwodnienie czy zaburzenia elektrolitowe.

Pytanie 11

Montelukast (Montelucastum) jest lekiem

A. przeciwnowotworowym

B. przeciwzakrzepowym

C. przeciwastmatycznym

D. przeciwwymiotnym

Montelukast jest lekiem stosowanym przede wszystkim w terapii astmy oskrzelowej oraz w leczeniu sezonowego alergicznego nieżytu nosa. Działa jako antagonista receptora leukotrienowego, co oznacza, że blokuje działanie leukotrienów – substancji chemicznych wywołujących stany zapalne i skurcze oskrzeli. Dzięki temu Montelukast pomaga w redukcji objawów astmy, takich jak duszność, kaszel i świszczący oddech. Ponadto, jego stosowanie u pacjentów z astmą pozwala na zmniejszenie potrzebnych dawek leków wziewnych, takich jak sterydy. W praktyce, Montelukast jest często przepisywany dzieciom oraz dorosłym, którzy doświadczają trudności w kontrolowaniu astmy. Lek ten jest również pomocny w zapobieganiu astmatycznym napadom wywołanym wysiłkiem fizycznym. Warto zauważyć, że Montelukast należy stosować regularnie, aby osiągnąć optymalne efekty terapeutyczne, co jest zgodne z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi zarządzania astmą.

Pytanie 12

Przykładem klasycznego inhibitora enzymów mikrosomalnych, który jednocześnie hamuje metabolizm wielu leków, jest

A. cymetydyna

B. diklofenak

C. fenobarbital

D. kwas acetylosalicylowy

Fenobarbital jest lekiem, który można uznać za induktor enzymów metabolizujących leki, a nie inhibitor. Przyspiesza on metabolizm wielu substancji czynnych, co w praktyce może prowadzić do zmniejszenia ich skuteczności terapeutycznej. Ponadto, kwas acetylosalicylowy oraz diklofenak to leki przeciwzapalne, które nie mają działania inhibitory na enzymy mikrosomalne. Kwas acetylosalicylowy działa poprzez hamowanie cyklooksygenazy, co wpływa na syntezę prostaglandyn, natomiast diklofenak działa w podobny sposób, jednak żaden z tych leków nie wpływa na metabolizm innych leków tak, jak cymetydyna. Typowym błędem myślowym w tym przypadku jest mylenie działania inhibitorów i induktorów enzymatycznych. Niezrozumienie tych mechanizmów może prowadzić do niewłaściwego doboru terapii, a także do wystąpienia niepożądanych interakcji lekowych. Właściwa interpretacja działania leków oraz ich wpływu na enzymy wątrobowe jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności leczenia, co jest zgodne z najlepszymi praktykami medycznymi i wytycznymi w zakresie farmakologii.

Pytanie 13

W jakiej kolejności powinny być łączone składniki leku, aby sporządzić maść lege artis według receptury?

Rp.
 Mentholi              0,5
 Zinci oxidi           7,0
 Talci                 5,0
 Vaselini albi   ad   50,0
 M.f. ung.
 
 D.S. Zewnętrznie.

A. Mentol rozpuścić w wazelinie, pozostałe składniki zawiesić w podłożu.

B. Rozpuścić w stopionej wazelinie wszystkie składniki i zemulgować z podłożem.

C. Mentol rozetrzeć w moździerzu, wymieszać z pozostałymi składnikami stałymi i dodać wazelinę.

D. Wymieszać wszystkie składniki stałe i rozproszyć w wazelinie.

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ kolejność łączenia składników leku jest kluczowa dla uzyskania jednorodnej i skutecznej maści. Zgodnie z zasadami farmacji recepturowej, substancje o różnej postaci powinny być łączone w odpowiedniej sekwencji, aby zapewnić ich właściwe rozprowadzenie. Mentol, który występuje w postaci kryształów, powinien być najpierw rozpuszczony w wazelinie, będącej podłożem maściowym. Tylko w ten sposób można uzyskać jednorodną mieszaninę, w której Mentol będzie dobrze wchłonięty. Po rozpuszczeniu Mentolu, pozostałe składniki, jak tlenek cynku i talk, powinny być zawieszone w tej mieszance, co zapewni ich równomierne rozproszenie. Takie podejście jest zgodne z dobrą praktyką farmaceutyczną, która podkreśla znaczenie prawidłowej procedury przygotowywania leku recepturowego, co ma kluczowe znaczenie dla jego skuteczności i bezpieczeństwa stosowania.

Pytanie 14

Jakie leki stosuje się w terapii symptomów takich jak zawroty głowy i szumy uszne?

A. Amlozek 10 mg (Amlodipinum)

B. Diaprel MR 30 mg (Gliclazidum)

C. Bisocard 5 mg (Bisoprololum)

D. Betaserc 8 mg (Betahistine)

Betaserc 8 mg (Betahistine) jest lekiem stosowanym w leczeniu objawów takich jak szumy w uszach oraz zawroty głowy, które często są związane z zaburzeniami równowagi i chorobą Meniere'a. Działa poprzez poprawę mikrokrążenia w uchu wewnętrznym oraz zwiększenie przepływu krwi, co skutkuje zmniejszeniem ciśnienia śródchłonnego. Kluczowym mechanizmem działania betahistyny jest antagonizm wobec receptorów H1 oraz agonizm wobec receptorów H3, co prowadzi do zmniejszenia objawów vestibularnych. W praktyce, pacjenci z problemami równowagi mogą odczuć ulgę w postaci redukcji intensywności szumów usznych oraz poprawy ogólnego samopoczucia. Lek ten jest uznawany za standard w terapii objawowej, a jego stosowanie powinno być dostosowane przez specjalistów, zwracających uwagę na indywidualne potrzeby pacjentów oraz ewentualne interakcje z innymi lekami. W związku z tym, Betaserc powinien być rozważany w kontekście kompleksowego podejścia do pacjenta, co jest zgodne z aktualnymi wytycznymi w dziedzinie otolaryngologii.

Pytanie 15

Aby przygotować czopki ichtiolowe na bazie żelatynowo - glicerolowej, niezbędne są następujące narzędzia: waga elektroniczna, łyżka do pobierania substancji, klisza, papierki pergaminowe oraz

A. moździerz, tłuczek i forma do wylewania czopków

B. parownica, bagietka, zlewka, moździerz, tłuczek i czopkarka

C. parownica, bagietka, zlewka, forma do wylewania czopków i łaźnia wodna

D. moździerz, tłuczek oraz prasa do produkcji czopków

Odpowiedź dotycząca wyposażenia niezbędnego do sporządzania czopków ichtiolowych na podłożu żelatynowo-glicerolowym jest poprawna, ponieważ zawiera kluczowe elementy procesu przygotowawczego. Parownica pozwala na dokładne odparowanie rozpuszczalników, co jest niezbędne do uzyskania odpowiedniej konsystencji mieszanki. Bagietka, będąca narzędziem do mieszania, zapewnia jednorodność składników, co jest kluczowe dla skuteczności leku. Zlewka umożliwia precyzyjne odmierzanie i przenoszenie cieczy, a forma do wylewania czopków gwarantuje odpowiedni kształt i wielkość gotowego produktu. Łaźnia wodna jest niezbędna do kontrolowania temperatury podczas mieszania składników, co zapobiega ich degradacji i zapewnia stabilność produktu końcowego. W kontekście dobrych praktyk, stosowanie tych narzędzi przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności procesu wytwórczego w farmacji, co jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi produkcji leków, takimi jak GMP (Good Manufacturing Practice).

Pytanie 16

Jak nazywa się łacińska nazwa Pix liquida Pini?

A. ichtamolu

B. dziegciu sosnowego

C. syropu sosnowego złożonego

D. mydła potasowego

Pix liquida Pini, znana również jako dziegieć sosnowy, to produkt uzyskiwany z destylacji drewna sosnowego. Dziegć sosnowy jest szeroko stosowany w medycynie naturalnej oraz w dermatologii, głównie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne oraz łagodzące. Jego zastosowanie obejmuje leczenie problemów skórnych takich jak łuszczyca, egzema czy trądzik. Ponadto, dziegieć sosnowy jest używany w kosmetykach i produktach pielęgnacyjnych, ponieważ pomaga w regeneracji skóry oraz w redukcji objawów podrażnienia. Zgodnie z dobrą praktyką, w przypadku stosowania dziegciu sosnowego w terapii, zaleca się konsultację z lekarzem, aby dostosować dawkowanie i formę aplikacji do indywidualnych potrzeb pacjenta. Dziegieć sosnowy ma również zastosowanie w przemyśle, np. w produkcji farb i lakierów, gdzie wykorzystuje się jego właściwości konserwujące.

Pytanie 17

Analiza na obecność salicyny potwierdza identyfikację

A. kora wierzby

B. korzeń ipekakuany

C. ziele lebiodki

D. liść szałwii

Kora wierzby (Salix spp.) jest źródłem salicyny, związku chemicznego, który jest prekursorem kwasu salicylowego, znanego ze swoich właściwości przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Badanie na obecność salicyny w korze wierzby potwierdza tożsamość tego surowca, co jest kluczowe w kontekście jakości ziół stosowanych w medycynie naturalnej. Salicyna, po przekształceniu w organizmie, działa w sposób podobny do aspiryny, co czyni ją istotnym składnikiem w terapii bólu i stanów zapalnych. W praktyce, wykorzystanie kory wierzby ma długą historię w tradycyjnych systemach medycznych, takich jak ajurweda czy medycyna chińska. Współczesne standardy farmaceutyczne wymagają, aby surowce roślinne były dokładnie identyfikowane i poddawane analizie w celu zapewnienia ich bezpieczeństwa i skuteczności. Dlatego analiza salicyny w korze wierzby jest nie tylko praktyką potwierdzającą jakość surowca, ale także jest zgodna z dobrymi praktykami produkcyjnymi w przemyśle ziołowym.

Pytanie 18

Czynnikiem, który wyklucza stosowanie kwasu acetylosalicylowego, jest

A. choroba serca wieńcowego

B. trombocytoza

C. zapalenie gardła

D. spastyczny stan oskrzeli

Stosowanie kwasu acetylosalicylowego, znanego jako aspiryna, ma swoje ograniczenia, a jednym z kluczowych przeciwwskazań jest stan spastyczny oskrzeli. Kwas acetylosalicylowy działa poprzez hamowanie syntezy prostaglandyn, co może prowadzić do nasilenia skurczu oskrzeli u pacjentów z astmą oskrzelową lub innymi chorobami płuc. U osób z historią reakcji alergicznych na salicylany może to skutkować zaostrzeniem objawów, a w skrajnych przypadkach nawet prowadzić do zagrażających życiu reakcji anafilaktycznych. Dlatego przed rozpoczęciem terapii kwasem acetylosalicylowym należy dokładnie ocenić stan pacjenta, aby uniknąć poważnych powikłań. W praktyce medycznej lekarze często zalecają alternatywne leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen, które mają mniej agresywny wpływ na układ oddechowy i mogą być stosowane bezpieczniej u pacjentów z astmą.

Pytanie 19

W zależności od formy, nitroglicerynę podajemy:

A. dotkankowo, doodbytniczo

B. doustnie, podjęzykowo, doodbytniczo, miejscowo

C. dotkankowo, doustnie

D. doustnie, na błony śluzowe nosa

Postawienie na nieprawidłowe drogi podania nitrogliceryny może prowadzić do nieefektywności leczenia oraz zwiększonego ryzyka działań niepożądanych. Dotkankowe podanie leku, jak sugeruje jedna z odpowiedzi, nie jest standardowym ani zalecanym sposobem stosowania nitrogliceryny. Forma dotkankowa jest bardziej związana z lekami stosowanymi w lokalnym znieczuleniu lub terapii bólu, co jest zasadniczo sprzeczne z mechanizmem działania nitrogliceryny, której efekty terapeutyczne powinny być ukierunkowane na systemowe obniżenie ciśnienia krwi oraz rozkurcz naczyń. Odpowiedzi sugerujące podanie per os w kontekście błon śluzowych nosa z kolei wprowadzają w błąd, ponieważ nitrogliceryna nie jest przeznaczona do stosowania w ten sposób. Warto również zauważyć, że podanie leku per rectum, choć technicznie możliwe, nie jest powszechnie stosowane i nie stanowi standardowej praktyki, co może skutkować nieprzewidywalnymi efektami farmakologicznymi. Prawidłowe podejście do terapii nitrogliceryną wymaga zrozumienia jej farmakokinetyki oraz wskazań klinicznych, co potwierdza znaczenie doboru odpowiedniej drogi podania w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz specyfiki jego schorzenia.

Pytanie 20

Jakie znaczenie ma łacińska nazwa Digitalis purpureae folium?

A. ziele jeżówki purpurowej

B. liść naparstnicy wełnistej

C. liść naparstnicy purpurowej

D. korzeń jeżówki purpurowej

Odpowiedź wskazująca na liść naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea) jest poprawna, ponieważ nazwa łacińska tej rośliny odnosi się do jej części używanej w medycynie. Digitalis purpurea jest źródłem glikozydów nasercowych, które są kluczowe w terapii chorób serca, takich jak niewydolność serca czy arytmia. Liście naparstnicy zawierają substancje czynne, takie jak digoksyna i digitoksyna, które wpływają na siłę skurczu serca oraz regulują jego rytm. W praktyce medycznej, preparaty z naparstnicy stosuje się w ściśle określonych dawkach, co wymaga znajomości właściwości tej rośliny oraz jej działania, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych. Dodatkowo, znajomość botanicznych nazw roślin, takich jak Digitalis purpurea, jest niezbędna dla farmaceutów i lekarzy, aby skutecznie komunikować się w kontekście terapii roślinnych oraz korzystać z odpowiednich standardów i zasad farmakopealnych.

Pytanie 21

Podczas przygotowywania 3% roztworu kwasu bornego farmaceuta oparzył sobie dłoń wrzącą wodą. Jakie kroki należy podjąć w celu udzielenia poszkodowanemu pierwszej pomocy w pierwszej kolejności?

A. przykryć oparzone miejsce opatrunkiem hydrożelowym

B. schłodzić całą dłoń pod bieżącą wodą

C. nałożyć maść na poparzone miejsce

D. podać środki przeciwbólowe

Ochładzanie oparzonej skóry pod bieżącą wodą jest kluczowym działaniem w przypadku oparzeń, które ma na celu zmniejszenie bólu oraz ograniczenie rozprzestrzenienia się uszkodzeń tkanek. Woda powinna być letnia, w zakresie 15-25°C i zastosowana przez co najmniej 10-20 minut. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji oraz standardami pierwszej pomocy. Zmniejszając temperaturę skóry, można zahamować rozwój oparzenia, co ma znaczenie w procesie gojenia. Dodatkowo, chłodzenie pomaga usunąć ciepło z głębszych warstw skóry, co może zapobiec powstawaniu poważniejszych oparzeń. Po tym etapie można zastosować opatrunek hydrożelowy, który dodatkowo nawilża i chroni ranę przed zakażeniem. Przykładowo, w przypadku oparzeń słonecznych lub chemicznych, również zaleca się stosowanie chłodnych okładów, co potwierdza ich skuteczność w łagodzeniu dolegliwości.

Pytanie 22

Przy wydawaniu leku w formie tabletek o modyfikowanym uwalnianiu, należy zawsze poinformować pacjenta

A. o możliwości rozpuszczenia tabletki przed użyciem

B. o potrzebie podzielenia tabletki

C. o możliwości gryzienia i żucia tabletki

D. o konieczności połknięcia tabletki w całości

Tabletki o modyfikowanym uwalnianiu (MR) zostały zaprojektowane tak, aby uwalniały substancję czynną w kontrolowany sposób przez określony czas. Kluczowym aspektem ich stosowania jest konieczność połknięcia ich w całości, co pozwala na osiągnięcie zamierzonego efektu terapeutycznego. Rozgryzanie, przeżuwanie czy dzielenie tabletki może prowadzić do przyspieszonego uwolnienia leku, co z kolei zwiększa ryzyko działań niepożądanych lub zmniejsza skuteczność leczenia. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi stosowania leków MR, pacjent powinien być poinformowany o tym, aby nie modyfikować formy farmaceutycznej leku. Przykładowo, jeśli pacjent weźmie tabletkę MR i ją rozkruszy, może to prowadzić do krótkotrwałego, intensywnego działania leku, co może być niebezpieczne, zwłaszcza w przypadku leków przeciwbólowych czy psychotropowych. Warto również zaznaczyć, że lekarze i farmaceuci powinni informować pacjentów o tej zasadzie już w momencie wypisywania recepty i wydawania leku, co jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie farmakoterapii.

Pytanie 23

Granulacja, która polega na unoszeniu cząsteczek substancji terapeutycznych i pomocniczych w strumieniu podgrzanego powietrza oraz na zwilżaniu ich roztworem lepiszcza, jest przykładem granulacji

A. za pomocą rozpryskiwania

B. na sucho

C. przez aglomerację

D. metodą fhiidyzacji

Metoda fhiidyzacji, znana również jako granulacja w fluidyzowanym złożu, jest procesem, w którym cząstki substancji leczniczych oraz pomocniczych są unoszone w strumieniu ogrzanego powietrza. W tym procesie kluczowe jest zastosowanie odpowiedniego lepiszcza, które po zwilżeniu tworzy wiązania między cząstkami, co prowadzi do powstania większych aglomeratów. Ten rodzaj granulacji jest powszechnie stosowany w przemyśle farmaceutycznym i chemicznym ze względu na swoje zalety, takie jak poprawa rozpuszczalności substancji czynnych oraz zwiększenie ich stabilności. Przykłady zastosowania obejmują produkcję tabletek, gdzie granulacja poprawia jednorodność mieszanki oraz ułatwia proces tabletkowania. W praktyce, granulacja fhiidyzacyjna pozwala także na redukcję pylenia i poprawę właściwości przepływowych proszków, co jest istotne w procesach produkcyjnych. Zgodnie z dobrymi praktykami produkcyjnymi (GMP), kontrola parametrów procesu, takich jak temperatura i wilgotność, jest kluczowa dla uzyskania pożądanych właściwości finalnego produktu.

Pytanie 24

Riwastygmina oraz donepezil to preparaty, których działanie opiera się na inhibicji

A. fosfodiesterazy

B. acetylocholinoesterazy

C. monoaminooksydazy

D. konwertazy angiotensynowej

Wybór konwertazy angiotensynowej, fosfodiesterazy lub monoaminooksydazy jako odpowiedzi na pytanie dotyczące mechanizmu działania riwastygminy i donepezilu wynika z nieporozumienia dotyczącego klasyfikacji i funkcji tych enzymów. Konwertaza angiotensynowa jest enzymem zaangażowanym w regulację ciśnienia krwi poprzez przekształcanie angiotensyny I w angiotensynę II, co nie ma związku z neurologicznymi funkcjami leku. Z kolei fosfodiesteraza jest enzymem rozkładającym cykliczne nukleotydy, co wpływa na sygnalizację komórkową, ale nie na metabolizm acetylocholiny. Monoaminooksydaza natomiast to enzym odpowiedzialny za rozkład neurotransmiterów, takich jak serotonina, dopamina czy noradrenalina, co również nie jest związane z działaniem riwastygminy i donepezilu. Kluczowym aspektem, który prowadzi do takich błędnych odpowiedzi, jest niepełne zrozumienie roli i lokalizacji enzymów w kontekście układu nerwowego oraz ich specyficznych funkcji biochemicznych. Aby uniknąć takich pomyłek, ważne jest, aby mieć solidną wiedzę na temat neurofarmakologii i mechanizmów działania leków stosowanych w terapii chorób neurodegeneracyjnych.

Pytanie 25

W przypadku oparzenia dłoni gorącą parą z łaźni wodnej, co należy zrobić w pierwszej kolejności?

A. unikać chłodzenia poparzonej skóry

B. polać strumieniem zimnej wody

C. nałożyć na dłoń tłusty krem

D. przykryć oparzenie sterylnym opatrunkiem

W przypadku oparzenia dłoni gorącą parą, niektóre podejścia są szkodliwe i mogą zwiększać ryzyko powikłań. Używanie tłustych kremów na oparzenia nie jest zalecane, ponieważ tłuszcze mogą tworzyć barierę, która zatrzymuje ciepło oraz mogą utrudniać odparowywanie ciepła z powierzchni skóry, co w konsekwencji prowadzi do pogorszenia stanu oparzenia. W kontekście pierwszej pomocy, kluczowe jest schłodzenie oparzonego miejsca, a nie jego izolacja. Niekiedy pacjenci mogą myśleć, że unikanie chłodzenia skóry zmniejszy ból, co jest błędnym założeniem; brak schłodzenia może prowadzić do intensyfikacji bólu oraz większych uszkodzeń tkanek. Przykrycie oparzenia jałowym opatrunkiem również nie jest pierwszym krokiem, który należy podjąć, ponieważ należy najpierw schłodzić ranę, aby ograniczyć rozprzestrzenienie urazu. Niezrozumienie pierwszych zasad postępowania w przypadkach oparzeń może prowadzić do nieodwracalnych skutków, dlatego tak ważne jest, aby zawsze kierować się najnowszymi wytycznymi i standardami dotyczących pierwszej pomocy, które kładą nacisk na schładzanie oparzeń wodą, a nie na stosowanie substancji tłustych czy opatrunków przed odpowiednim ochłodzeniem skóry.

Pytanie 26

Który z podanych sposobów jest poprawny, aby uzyskać przez nasiona lnu klarowną postać leku, zawierającą maksymalną ilość korzystnych substancji czynnych?

A. Całe nasiona lub rozdrobniony surowiec należy zalać gorącą wodą, dokładnie wymieszać i ogrzewać we wrzącej łaźni wodnej przez 15 minut

B. Całe nasiona należy zalać wodą o temperaturze pokojowej, dokładnie wymieszać i ogrzewać we wrzącej łaźni wodnej przez 15 minut

C. Całe nasiona należy zalać wodą o temperaturze pokojowej, dokładnie wymieszać i odstawić na 30 minut

D. Całe nasiona lub rozdrobniony surowiec należy zalać gorącą wodą, dokładnie wymieszać i odstawić na 30 minut

Zalewanie całych nasion lnu wodą o temperaturze pokojowej, a następnie ich odstąpienie na 30 minut, to metoda, która pozwala na efektywne wydobycie korzystnych substancji czynnych. W temperaturze pokojowej nie zachodzą intensywne reakcje chemiczne, co sprzyja utrzymaniu stabilności bioaktywnych składników, takich jak lignany i kwasy tłuszczowe omega-3. Przykładem zastosowania tej metody jest przygotowanie naparu, który można wykorzystać jako środek wspomagający w dolegliwościach związanych z układem pokarmowym. W literaturze fachowej podkreśla się, że dłuższy czas kontaktu nasion z wodą w tej temperaturze sprzyja lepszemu uwalnianiu substancji czynnych, co jest zgodne z zasadami ekstrakcji na zimno. Dobrą praktyką jest również stosowanie szklanych naczyń do przygotowania ekstraktów, ponieważ nie wprowadzają one dodatkowych substancji chemicznych, które mogłyby zanieczyścić preparat.

Pytanie 27

Który ze składników maści recepturowej według zamieszczonej recepty odpowiada za zwiększenie zdolności emulgowania wody?

Rp.
3% Sol. Acidi borici        2,0
Zinci oxidi
Talci               aa      5,0
Cholesteroli                1,0
Paraffini solidi           20,0
Paraffini liquidi          35,0
M.f. ung.
S. Zewnętrznie

A. Parafina ciekła.

B. Talk.

C. Parafina stała.

D. Cholesterol.

Cholesterol jest kluczowym składnikiem podłoża maściowego, który odgrywa istotną rolę w procesie emulgowania wody, co jest niezbędne do tworzenia stabilnych emulsji wodno-tłuszczowych. Emulsje te są powszechnie stosowane w farmacji i kosmetykach, ponieważ umożliwiają łączenie składników, które normalnie się nie mieszają, jak woda i oleje. Cholesterol działa jako emulgator, stabilizując emulsje dzięki swoim właściwościom surfaktantu, co pozwala na uzyskanie pożądanej konsystencji i efektów terapeutycznych. Przykładem zastosowania cholesterolu w recepturze może być tworzenie maści, które muszą zawierać zarówno składniki hydrosolubilne, jak i lipofilowe, aby skutecznie działać na skórę. W praktyce farmaceutycznej, znajomość roli cholesterolu w emulgowaniu jest kluczowa, ponieważ niewłaściwy dobór składników emulgujących może prowadzić do nieefektywnych preparatów, co jest niezgodne z dobrymi praktykami produkcji. Dlatego, zrozumienie funkcji cholesterolu oraz jego właściwości jest niezbędne dla skutecznego formulowania leków, które będą spełniać wymagania jakościowe oraz terapeutyczne.

Pytanie 28

Czy bisocard ma inny nazwę?

A. atenololu

B. bisoprololu

C. karwedilolu

D. metoprololu

Bisocard to nazwa handlowa bisoprololu, selektywnego beta-blokera, który jest szeroko stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca. Bisoprolol działa poprzez blokowanie receptorów beta-1 w sercu, co prowadzi do spadku częstości akcji serca oraz obniżenia ciśnienia krwi. Zastosowanie bisoprololu jest szczególnie wskazane u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego, ponieważ poprawia on wydolność serca oraz jakość życia. W praktyce klinicznej bisoprolol może być stosowany jako część terapii skojarzonej z innymi lekami, takimi jak diuretyki czy inhibitory ACE. Standardy leczenia nadciśnienia tętniczego rekomendują stosowanie beta-blokerów jako jednej z opcji terapeutycznych, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Zrozumienie działania bisoprololu oraz jego zastosowania w praktyce medycznej jest kluczowe dla skutecznego zarządzania chorobami układu krążenia.

Pytanie 29

Substancjami dezynfekującymi, które działają przeciwbakteryjnie poprzez uwalnianie tlenu, są

A. nadmanganian potasu i nadtlenek wodoru

B. fiolet gencjany oraz riwanol

C. azotan srebra i formaldehyd

D. chloramina T oraz jodyna

Nadmanganian potasu i nadtlenek wodoru to substancje, które uwalniają tlen w procesach chemicznych, co czyni je skutecznymi środkami odkażającymi działającymi przeciwbakteryjnie. Nadmanganian potasu, znany ze swoich właściwości utleniających, jest stosowany w dezynfekcji wody oraz w leczeniu infekcji skórnych. W obecności wody, uwalnia tlen, co prowadzi do zniszczenia patogenów. Z kolei nadtlenek wodoru, powszechnie używany w medycynie oraz w przemysłowych procesach odkażania, również działa jako silny utleniacz, generując wolne rodniki, które skutecznie eliminują bakterie i wirusy. Stosowanie tych substancji w odpowiednich stężeniach i warunkach jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz różnymi standardami branżowymi, co potwierdza ich skuteczność jako środków dezynfekujących w praktykach medycznych oraz w codziennej dezynfekcji.

Pytanie 30

Czym jest Płyn Lugola?

A. roztworem wodnym jodu w jodku potasu

B. alkoholowym roztworem jodu

C. wodnym roztworem jodku potasu

D. alkoholowym roztworem jodku potasu

Płyn Lugola, znany również jako roztwór wodny jodu w jodku potasu, jest kompozycją, w której jod rozpuszcza się w jodku potasu, co zwiększa jego rozpuszczalność w wodzie. To przygotowanie jest szeroko stosowane w medycynie jako środek antyseptyczny oraz w diagnostyce do oceny funkcji tarczycy. W praktyce klinicznej, płyn Lugola może być używany do leczenia niedoboru jodu, co jest kluczowe w profilaktyce chorób tarczycy, takich jak wole. W kontekście laboratorium, płyn ten jest wykorzystywany w testach charakterystyki chemicznej, gdyż jod stanowi wskaźnik dla obecności skrobi, zmieniając kolor roztworu na niebieski. W standardach farmaceutycznych, Płyn Lugola jest sklasyfikowany jako środek odkażający oraz diagnostyczny, co potwierdza jego wszechstronność i znaczenie w praktykach medycznych.

Pytanie 31

Jakie określenie jest synonimem Kalii guaiacolosulfonas?

A. Ichtammolum

B. Thymolum

C. Silolum

D. Thiocolum

Thiocolum to nazwa synonimiczna Kalii guaiacolosulfonas, substancji stosowanej w medycynie ze względu na swoje właściwości oczyszczające i detoksykujące. Kalia guaiacolosulfonas jest często wykorzystywana w przypadkach schorzeń dróg oddechowych, takich jak astma czy przewlekła obturacyjna choroba płuc. Działa jako mukolityk, co oznacza, że pomaga w rozrzedzaniu i usuwaniu wydzieliny z układu oddechowego. W praktyce klinicznej, Thiocolum jest często podawany pacjentom w formie syropów lub tabletek, co umożliwia łatwe dawkowanie i skuteczne wchłanianie. Warto zaznaczyć, że stosowanie tego leku powinno być zgodne z wytycznymi lekarza oraz aktualnymi standardami medycznymi, aby zapewnić pacjentom maksymalne korzyści terapeutyczne przy minimalnych ryzykach działań niepożądanych. Zrozumienie synonimów leków jest kluczowe dla farmaceutów oraz pracowników służby zdrowia, ponieważ umożliwia to skuteczną komunikację oraz unikanie pomyłek w leczeniu.

Pytanie 32

Fenoloftaleina, wykorzystywana jako wskaźnik w alkacymetrii, w roztworze zasadowym zmienia kolor na

A. malinową

B. żółtą

C. pomarańczową

D. niebieską

Fenoloftaleina jest organicznym związkiem chemicznym, który pełni rolę wskaźnika pH, szczególnie w titracji zasadowej. W roztworach zasadowych fenoloftaleina zmienia kolor na malinowy, co jest wynikiem zmiany pH, w którym zaczyna dominować forma zjonizowana. Fenoloftaleina jest bezbarwna w pH poniżej około 8,2, a przy pH wyższym od 10 przybiera intensywny malinowy odcień. W praktyce, wskaźnik ten jest szeroko stosowany w laboratoriach chemicznych do oceny odczynu roztworów alkalicznych. W analizach alkacymetrycznych, poprawne odczytanie koloru wskaźnika jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Dodatkowo, fenoloftaleina znajduje zastosowanie w przemyśle, gdzie monitorowanie pH jest istotne dla jakości produktów. Warto również zwrócić uwagę na to, że jej stosowanie jest zgodne z zaleceniami standardów analitycznych, takich jak ISO, co potwierdza jej wiarygodność jako narzędzia pomiarowego w chemii.

Pytanie 33

Dziegieć sosnowy to substancja o wyraźnym zapachu, która powstaje

A. podczas suchej destylacji drewna sosnowego

B. w wyniku tłoczenia na zimno olejku sosnowego

C. w trakcie ekstrakcji popiołu drewna sosnowego

D. jako produkt uboczny w procesie destylacji igieł sosny

Odpowiedzi sugerujące, że dziegieć sosnowy powstaje w wyniku procesów takich jak tłoczenie na zimno olejku sosnowego, ekstrakcja popiołu drewna sosnowego lub jako produkt uboczny podczas destylacji igieł sosny, opierają się na nieporozumieniach dotyczących metod pozyskiwania substancji z drewna sosnowego. Proces tłoczenia na zimno olejku sosnowego dotyczy wydobywania olejków eterycznych, które mają inne właściwości i zastosowania. Olejki te są stosowane w aromaterapii oraz kosmetykach, lecz nie mają charakterystycznych właściwości ochronnych, jakie posiada dziegieć. Ekstrakcja popiołu drewna sosnowego również nie jest związana z uzyskiwaniem dziegieciu, gdyż popiół powstaje w wyniku spalania, a nie destylacji. Odpowiedź sugerująca destylację igieł sosny myli dwa różne procesy; igły sosny są źródłem olejków eterycznych, ale nie produkują dziegieciu. W rzeczywistości dziegieć sosnowy jest rezultatem skomplikowanego procesu chemicznego, który wymaga specyficznych warunków, jakimi są wysoka temperatura i brak tlenu, co różni się od metod wymienionych w niepoprawnych odpowiedziach. Nieprawidłowe podejścia do tematu mogą prowadzić do niepełnego zrozumienia właściwości i zastosowań dziegieciu, co jest kluczowe w kontekście jego praktycznego zastosowania w przemyśle i medycynie.

Pytanie 34

Na recepcie dla Zasłużonego Dawcy Przeszczepu w miejscu oznaczonym jako uprawnienia dodatkowe wpisany jest symbol

A. ZK

B. IB

C. IW

D. PO

Symbol ZK, który oznacza "Zasłużony Dawca Przeszczepu", jest istotnym elementem dokumentacji medycznej w Polsce. Osoby, które oddały narządy do transplantacji, są uhonorowane tym symbolem na receptach, co uprawnia je do korzystania z dodatkowych zniżek na leki oraz inne usługi zdrowotne. Praktyczne zastosowanie tego symbolu ma na celu nie tylko uznanie altruistycznego czynu dawcy, ale również wsparcie ich w sytuacji zdrowotnej. Zgodnie z obowiązującymi standardami, takie oznaczenie ma również na celu ułatwienie personelowi medycznemu identyfikacji osób uprawnionych do szczególnych ulg. Przykładem zastosowania może być sytuacja, gdy Zasłużony Dawca Przeszczepu zgłasza się po refundację leków w aptece. Posiadanie symbolu ZK na recepcie ułatwia proces i przyspiesza wydanie leku, a także zapewnia, że pacjent korzysta z przysługujących mu praw. Dbałość o takie szczegóły w dokumentacji medycznej jest kluczowa w kontekście zaufania i jakości opieki zdrowotnej.

Pytanie 35

Wskaż roślinny surowiec, który wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi?

A. Cynara scolymus

B. Salvia officinalis

C. Achillea millefoiium

D. Rheum palmatum

Cynara scolymus, znana jako karczoch, jest surowcem roślinnym, który wykazuje korzystny wpływ na poziom cholesterolu we krwi. Działa poprzez stymulację wydzielania żółci, co sprzyja metabolizmowi tłuszczów i obniżeniu poziomu cholesterolu LDL. Ekstrakty z karczocha są wykorzystywane jako suplementy diety, a ich działanie zostało potwierdzone licznymi badaniami klinicznymi. W praktyce, stosowanie preparatów z Cynara scolymus może być zalecane osobom z podwyższonym poziomem cholesterolu, zwłaszcza w połączeniu z zrównoważoną dietą i aktywnością fizyczną. Warto także wspomnieć, że karczoch jest źródłem błonnika, co dodatkowo wspiera zdrowie serca i układ pokarmowy. Przykładem zastosowania może być włączenie ekstraktu z karczocha do codziennej suplementacji, a także jego obecność w preparatach wspierających odchudzanie oraz zdrowe funkcjonowanie wątroby. Ponadto, ważne jest, aby wybierać produkty o sprawdzonej jakości, zgodne z normami GMP (Good Manufacturing Practices).

Pytanie 36

Preparaty handlowe takie jak Stilnox i Hypnogen, które zawierają substancję czynną zolpidem, mają działanie

A. antyarytmiczne

B. wykrztuśne

C. przeciwkaszlowe

D. nasenne

Preparaty zawierające substancję czynną zopiclone, takie jak Stilnox i Hypnogen, są klasyfikowane jako leki nasenne. Działają one poprzez modulowanie aktywności receptorów GABA w mózgu, co prowadzi do zwiększenia hamowania neuroprzekaźnictwa, skutkując tym samym wydłużeniem fazy snu oraz poprawą jego jakości. Stosowane są najczęściej w terapii krótkoterminowej bezsenności, zwłaszcza u pacjentów, którzy mają trudności z zasypianiem lub utrzymywaniem snu. Zopiclone, w porównaniu do innych leków nasennych, wykazuje mniejszy potencjał uzależniający oraz krótszy czas działania, co czyni go preferowanym wyborem w wielu przypadkach. Ważne jest, aby stosować te leki zgodnie z zaleceniami lekarza, aby uniknąć skutków ubocznych, takich jak senność w ciągu dnia czy zaburzenia pamięci. Dodatkowo, zopiclone może być stosowany w połączeniu z terapią behawioralną, co zwiększa efektywność leczenia bezsenności.

Pytanie 37

Wyznacz maksymalną dzienną dawkę fenobarbitalu dla dziecka ważącego 47 kg, jeżeli zgodnie z FP X maksymalna dawka jednorazowa fenobarbitalu wynosi 0,3 g, a maksymalna dawka na dobę 0,6 g?

A. 0,6 g

B. 1,2 g

C. 0,4 g

D. 0,2 g

Odpowiedź 0,4 g jest poprawna, ponieważ maksymalna dawka dobowa fenobarbitalu jest określona w oparciu o standardy dawkowania leku. Dla dzieci i dorosłych maksymalna dawka dobowa fenobarbitalu nie powinna przekraczać 0,6 g. W przypadku dziecka o masie 47 kg, optymalne dawkowanie należy obliczyć, biorąc pod uwagę zarówno maksymalną dawkę jednorazową, jak i dobową. Przy masie ciała 47 kg, dawka powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta, ale nie może przekroczyć 0,6 g na dobę. W praktyce klinicznej, dawka fenobarbitalu dla dzieci wynosi zazwyczaj od 5 do 15 mg/kg masy ciała na dobę, co wskazuje, że maksymalna dawka wynosi 0,4 g (400 mg), co jest zgodne z zaleceniami. Zastosowanie fenobarbitalu, szczególnie w terapii padaczki, wymaga precyzyjnego ustalenia dawkowania, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych oraz zapewnić skuteczność leczenia. Warto także pamiętać o regularnym monitorowaniu stężenia leku we krwi, aby dostosować dawkowanie do odpowiedzi organizmu.

Pytanie 38

W jakiej formie stosuje się penicylinę krystaliczną?

A. dostawowo oraz doustnie

B. dotętniczo i doustnie

C. dożylnie

D. wyłącznie doustnie

Podawanie penicyliny krystalicznej w sposób dostawowy lub per os nie jest zalecane, ponieważ te metody mogą prowadzić do zmniejszonej biodostępności leku. Penicylina jest znana z tego, że może ulegać degradacji w przewodzie pokarmowym, co znacząco ogranicza jej skuteczność w przypadku administracji doustnej. Stosowanie penicyliny w takich formach może prowadzić do nieosiągnięcia terapeutycznych stężeń leku we krwi, co w przypadku poważnych infekcji jest absolutnie nieakceptowalne. Dotętnicze podawanie również jest rzadko praktykowane w kontekście penicyliny, ze względu na specyfikę działania i wymagania co do szybkości działania leku. W praktyce klinicznej, metoda dotętnicza jest zarezerwowana dla bardzo specyficznych sytuacji, które nie dotyczą powszechnego leczenia zakażeń bakteryjnych. Typowe błędy myślowe obejmują przekonanie, że każda forma podania leku będzie miała podobny efekt terapeutyczny, co jest mylne, zwłaszcza w kontekście leków wrażliwych na degradację lub wymagających wysokich stężeń w osoczu do skutecznego działania. Dlatego kluczowe jest, aby zrozumieć, że odpowiednia droga podania ma bezpośredni wpływ na skuteczność leczenia i uniknięcie poważnych komplikacji zdrowotnych.

Pytanie 39

Benzodiazepiny oraz pochodne kwasu barbiturowego zaliczają się do grupy środków

A. obniżających ciśnienie

B. przeciwpadaczkowych

C. przeciwdepresyjnych

D. przeciwbólowych

Analizując błędne odpowiedzi, warto zwrócić uwagę na zrozumienie podstawowych różnic między klasami leków. Odpowiedzi dotyczące leków analgetycznych, przeciwdepresyjnych oraz hypotensyjnych są niepoprawne, ponieważ te grupy leków mają odmienny mechanizm działania i zastosowanie kliniczne. Leki analgetyczne, takie jak opioidy, są używane w celu łagodzenia bólu, a ich działanie jest skierowane na receptory bólu w centralnym i obwodowym układzie nerwowym. Leki przeciwdepresyjne, na przykład selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), są stosowane w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych, głównie poprzez modulację poziomów neuroprzekaźników serotoniny i noradrenaliny. Z kolei leki hypotensyjne, jak beta-blokery czy inhibitory ACE, są przeznaczone do obniżania ciśnienia krwi, działając na układ sercowo-naczyniowy. Przyczyną mylnych odpowiedzi może być mylne utożsamienie działania uspokajającego benzodiazepin z działaniem przeciwbólowym czy przeciwdziałającym depresji. Osoby uczące się mogą nie dostrzegać, że choć benzodiazepiny mają właściwości uspokajające, ich głównym zastosowaniem w kontekście padaczki jest kontrola napadów, co jest zupełnie innym celem terapeutycznym niż leczenie bólu czy depresji. Kluczowe jest zrozumienie, że każda klasa leków działa na konkretne mechanizmy w organizmie, co powinno być podstawą do ich wyboru w leczeniu różnych schorzeń.",

Pytanie 40

Jakie badanie przeprowadza się za pomocą aparatu koszyczkowego?

A. odporności granulatów i granulek na ścieranie

B. uwalniania substancji czynnej z systemów transdermalnych

C. czasu całkowitej deformacji czopków lipofilowych

D. uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku

Aparat koszyczkowy, znany również jako aparatura do badania uwalniania substancji czynnej, jest kluczowym narzędziem w ocenie wydajności farmaceutycznej stałych postaci leku. Poprawna odpowiedź dotycząca uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku odnosi się do standardu, jakim jest badanie profilu uwalniania. W praktyce, aparaty te są wykorzystywane w badaniach mających na celu określenie tempa i stopnia, w jakim substancja czynna jest zwalniana z formy leku, co jest niezbędne przy projektowaniu i optymalizacji formulacji farmaceutycznych. Przykładem zastosowania jest badanie tabletek o przedłużonym działaniu, gdzie istotne jest, aby substancja czynna była uwalniana w odpowiednim tempie, zapewniając skuteczność terapeutyczną i minimalizując działania niepożądane. Normy i wytyczne, takie jak te wydawane przez Farmakopee i Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO), podkreślają znaczenie dokładności oraz powtarzalności wyników tego typu badań, co podkreśla rolę aparatu koszyczkowego w zapewnieniu jakości produktów farmaceutycznych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej