Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 9 maja 2025 11:57
Data zakończenia: 9 maja 2025 12:24

Egzamin niezdany

Wynik: 12/40 punktów (30,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie jest stężenie roztworu HNO₃, który powstał w wyniku połączenia 50 cm3 roztworu HNO3 o stężeniu 0,2 mol/dm3 oraz 25 cm3 roztworu HNO₃ o stężeniu 0,5 mol/dm3?

A. 0,0003 mol/dm3

B. 0,3 mol/dm3

C. 0,003 mol/dm3

D. 0,03 mol/dm3

Często, kiedy wybierasz złą odpowiedź, to znaczy, że coś nie tak zrozumiałeś w obliczeniach stężenia roztworów. Na przykład, stężenia mówią o ilości substancji w danej objętości. To, co może powodować błąd, to niewłaściwe przeliczenie objętości lub moli kwasu. Często ludzie zapominają zamienić jednostki z cm³ na dm³, a to prowadzi do złych wyników. Warto też pamiętać, że zasady dotyczące mieszania roztworów są trochę skomplikowane i nie zawsze są jasne. Niekiedy uczniowie mylą różne rodzaje stężeń, co może się źle skończyć. Kluczowe jest zrozumienie, że przy łączeniu roztworów musimy brać pod uwagę objętość i ilość moli. Bez tego nie da się dobrze przygotować roztworów do analiz chemicznych, bo precyzyjne obliczenia są naprawdę ważne. Dlatego, żeby uniknąć błędów, warto starannie przeliczać i dobrze zrozumieć, jak to wszystko działa.

Pytanie 2

Laboratoryjny stół powinien być zaopatrzony w instalację gazową oraz

A. elektryczną oraz chłodniczą

B. elektryczną i wodociągowo-kanalizacyjną

C. wodociągową i grzewczą

D. elektryczną, próżniową oraz hydrantową

Wybór pozostałych opcji może wynikać z pewnych nieporozumień dotyczących funkcji, jakie pełnią różne instalacje w laboratoriach. Instalacja elektryczna i chłodnicza, mimo że są istotne, nie stanowią kompletu dla stołu laboratoryjnego, ponieważ chłodzenie nie jest zawsze wymagane, a jego funkcjonalność może być realizowana przez oddzielne urządzenia, takie jak chłodziarki czy komory chłodnicze. Instalacja wodociągowa i grzewcza również nie zapewnia pełnej funkcjonalności, gdyż nie obejmuje konieczności odprowadzenia zużytej wody, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa, szczególnie w laboratoriach zajmujących się substancjami chemicznymi. W przypadku instalacji elektrycznej, próżniowej i hydrantowej, połączenie tych trzech systemów nie uwzględnia podstawowego elementu, jakim jest dostęp do wody, który jest kluczowy do codziennych czynności w laboratoriach. Wybór odpowiednich instalacji powinien opierać się na analizie specyficznych potrzeb danego laboratorium oraz przestrzeganiu przepisów dotyczących ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracy. Ignorowanie konieczności posiadania systemu kanalizacyjnego może prowadzić do naruszeń norm prawnych oraz do zagrożenia dla personelu i środowiska.

Pytanie 3

Próbka, której celem jest ustalenie poziomu składników, dla których oznaczenia przygotowane przez różne laboratoria są niezgodne, to próbka

A. laboratoryjna

B. rozjemcza

C. do badań

D. jednostkowa

Wybór odpowiedzi związanych z terminami "do badań", "laboratoryjna" oraz "jednostkowa" wskazuje na nieporozumienie dotyczące specyfiki próbki rozjemczej. Próbka do badań odnosi się ogólnie do materiału, który ma być poddany analizie, bez ukierunkowania na rozwiązywanie problemów związanych z niezgodnością wyników. Termin ten jest zbyt ogólny i nie odnosi się bezpośrednio do sytuacji, w której różne laboratoria mają odmienne wyniki analityczne. Próbka laboratoryjna również nie jest terminem wskazującym na jej charakterystykę rozjemczą, a raczej definiuje, że próbka jest analizowana w warunkach laboratoryjnych, co nie musi mieć związku z jej reprezentatywnością. Z kolei próbka jednostkowa odnosi się do konkretnego, jednorazowego pomiaru lub analizy, co w praktyce nie uwzględnia procesów porównawczych między różnymi wynikami analitycznymi. Często można spotkać się z błędnym myśleniem, że wszystkie próbki stosowane w laboratoriach mają podobne funkcje, co prowadzi do zafałszowanych wniosków i niewłaściwego podejścia do analizy danych. W rzeczywistości, niezgodności wyników mogą wynikać z wielu czynników, takich jak różnice w metodach analitycznych, przygotowaniu próbek czy stosowanych technologiach, co czyni użycie próbki rozjemczej niezbędnym krokiem w procesie zapewniania jakości i zgodności.

Pytanie 4

Na opakowaniu fenolu umieszcza się przedstawiony na rysunku znak ostrzegawczy, który oznacza, że jest to substancja

A. drażniąca.

B. wybuchowa.

C. toksyczna.

D. utleniająca.

Odpowiedź 'toksyczna' jest poprawna, ponieważ znak ostrzegawczy przedstawiający czaszkę z kośćmi skrzyżowanymi informuje o substancji, która może być niebezpieczna dla zdrowia. Fenol, jako substancja chemiczna, wykazuje wysoką toksyczność, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym uszkodzenia narządów wewnętrznych oraz zagrażających życiu skutków po kontakcie z organizmem. Oznakowanie substancji chemicznych zgodnie z normami GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w miejscach pracy, laboratorjach oraz w gospodarstwach domowych. Znak ten ma na celu ostrzeżenie użytkowników o konieczności zachowania szczególnej ostrożności, stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice czy maski, oraz przestrzegania zaleceń dotyczących przechowywania i używania fenolu. Zrozumienie tych informacji jest niezbędne dla każdego, kto ma do czynienia z takimi substancjami w codziennej pracy lub badaniach.

Pytanie 5

Do przechowywania zamrożonych próbek wody stosuje się naczynia wykonane

A. ze szkła sodowego

B. z polietylenu

C. ze szkła krzemowego

D. ze szkła borokrzemowego

Szkło borokrzemowe, sodowe oraz krzemowe nie są właściwymi materiałami do przechowywania próbek wody w postaci zamrożonej z kilku istotnych powodów. Szkło borokrzemowe, choć charakteryzuje się dobrą odpornością chemiczną i termiczną, jest materiałem kruchym, co sprawia, że w momencie zamrażania może pękać. Zmiana objętości wody podczas zamrażania generuje wewnętrzne napięcia, które prowadzą do uszkodzeń pojemników szklanych. Podobnie szkło sodowe, powszechnie stosowane w laboratoriach, również nie jest wystarczająco odporne na ekstremalne zmiany temperatury, co czyni je mniej odpowiednim wyborem w kontekście przechowywania próbek wody. Z kolei szkło krzemowe, mimo że jest bardziej odporne na wysokie temperatury, nie rozwiązuje problemu kruchości. Zwykle stosowane jest w aplikacjach wymagających wysokiej czystości, ale nie w przypadku próbek, które wymagają zamrażania. Wybierając niewłaściwe materiały do przechowywania próbek, można narazić się na ryzyko kontaminacji, zmiany właściwości próbek, a także na dodatkowe koszty związane z usuwaniem uszkodzonych pojemników i ponownym zbieraniem próbek. W praktyce laboratoryjnej należy kierować się standardami i dobrymi praktykami, które jednoznacznie wskazują na polietylen jako najlepszy wybór do przechowywania w zamrożeniu.

Pytanie 6

Na etykietach substancji chemicznych można znaleźć oznaczenia literowe R i S (zgodnie z regulacjami CLP: H i P), które wskazują

A. na pojemność oraz skład opakowania

B. na obecność zanieczyszczeń oraz metody ich usuwania

C. na ryzyko wystąpienia zagrożeń i zasady postępowania z nimi

D. na ilość domieszek w składzie oraz datę przydatności

Odpowiedzi, które sugerują, że oznaczenia R i S dotyczą zanieczyszczeń, pojemności opakowania lub ilości domieszek, nie uwzględniają kluczowego celu tych symboli, którym jest informowanie o zagrożeniach związanych z danymi substancjami chemicznymi oraz metodach postępowania w przypadku ich użycia. Oznaczenia te są częścią systemu klasyfikacji i oznakowania substancji chemicznych, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa zarówno dla użytkowników substancji, jak i dla środowiska. Oznaczenia dotyczące zanieczyszczeń, takie jak poziomy czystości czy procesy ich usuwania, są całkowicie inną kwestią, która nie znajduje związku z systemem R i S. Z kolei informacje o pojemności i składzie opakowania mają znaczenie jedynie w kontekście transportu i przechowywania substancji, ale nie odnoszą się do ryzyka, które te substancje mogą stwarzać. Oznaczenia R i S dostarczają informacji o tym, jakie są potencjalne skutki zdrowotne i ekologiczne związane z substancją oraz jakie działania można podjąć w przypadku awarii czy kontaktu z substancją. Ignorowanie tych istotnych informacji może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w laboratoriach oraz podczas prac przemysłowych. Przykłady błędnych założeń mogą obejmować myślenie, że wystarczająca jest jedynie analiza składu chemicznego substancji, bez uwzględnienia ryzyk, co może prowadzić do tragicznych skutków. Dlatego tak ważne jest, aby osoby pracujące z substancjami chemicznymi były odpowiednio przeszkolone i znały obowiązujące przepisy oraz oznaczenia, co przekłada się na bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pytanie 7

Naczynia z roztworem kwasu siarkowego(VI) o dużym stężeniu nie powinny być pozostawiane otwarte nie tylko za względów bezpieczeństwa, ale także dlatego, że kwas

A. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny

B. zwiększy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny

C. zwiększy swoje stężenie, ponieważ wyparuje woda

D. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest lotny

Niepoprawne odpowiedzi opierają się na niezrozumieniu właściwości kwasu siarkowego(VI) oraz jego interakcji z otoczeniem. Stwierdzenie, że kwas zmniejszy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny, jest błędne, ponieważ higroskopijność oznacza zdolność substancji do absorbowania wilgoci, a nie jej utraty. Kwas siarkowy nie jest substancją lotną w standardowych warunkach, co wyklucza możliwość jego utraty masy w wyniku parowania. Warto również zwrócić uwagę, że kwas siarkowy nie jest substancją, która wyparowuje woda w sposób, który prowadziłby do zmniejszenia masy roztworu. Zamiast tego, proces parowania wody prowadzi do koncentracji roztworu oraz potencjalnych niebezpieczeństw związanych z jego przechowywaniem. Odpowiedzi sugerujące, że kwas zmniejszy swoją masę, ilustrują typowy błąd myślowy, polegający na myleniu właściwości fizycznych substancji z ich chemicznymi. Bezpieczne i efektywne zarządzanie substancjami chemicznymi wymaga zrozumienia ich właściwości fizykochemicznych oraz przestrzegania standardów bezpieczeństwa, aby uniknąć niepożądanych reakcji chemicznych.

Pytanie 8

Jak nazywa się proces, w którym następuje wytrącenie ciała stałego z przesyconego roztworu w wyniku spadku temperatury?

A. krystalizacja

B. sedymentacja

C. dekantacja

D. odparowanie

Sedymentacja jest procesem, w którym cząsteczki stałe opadają na dno cieczy pod wpływem grawitacji, co nie zachodzi w wyniku obniżenia temperatury roztworu, lecz w warunkach naturalnych, gdzie różnice w gęstości mogą spowodować osadzanie się cząstek. Z kolei odparowanie to proces, w którym ciecz przechodzi w stan gazowy, co skutkuje zmniejszeniem objętości roztworu, a nie wytrąceniem substancji stałej. Dekantacja polega na oddzielaniu cieczy od osadu lub zanieczyszczeń, lecz nie wytrąca substancji stałej z roztworu. Typowe błędy myślowe prowadzące do tych niepoprawnych odpowiedzi często wynikają z mylenia procesów fizycznych z chemicznymi. Użytkownicy mogą błędnie zakładać, że procesy te są ze sobą powiązane jedynie poprzez aspekt oddzielania substancji, podczas gdy każdy z tych procesów ma swoje unikalne mechanizmy i warunki. Zrozumienie różnicy między krystalizacją a innymi procesami separacji jest kluczowe dla prawidłowej interpretacji zjawisk chemicznych i ich zastosowań w praktyce przemysłowej.

Pytanie 9

Które z poniższych równań ilustruje reakcję, w której powstają produkty gazowe?

A. 2HgO —> 2Hg + O2

B. AgNO3 + KBr —> AgBr↓ + KNO3

C. Fe + S —> FeS

D. Fe(CN)2 + 4KCN —> K4[Fe(CN)6]

Analizując pozostałe równania, można zauważyć, że żadna z nich nie ilustruje wydzielania produktów gazowych. Równanie Fe(CN)2 + 4KCN —> K4[Fe(CN)6 przedstawia reakcję kompleksacji, w której powstaje sól kompleksowa, a nie gaz. Tego typu reakcje często są stosowane w analizie chemicznej, na przykład w syntezach kompleksów metalowych, które nie generują gazów. Z kolei reakcja Fe + S —> FeS to reakcja syntezy, w której żelazo reaguje z siarką, tworząc stały związek siarczku żelaza, co również nie prowadzi do wydzielenia gazów. Ponadto, odpowiedź AgNO3 + KBr —> AgBr↓ + KNO3 opisuje reakcję wymiany, gdzie powstaje osad bromku srebra, co wskazuje na zmiany fazowe, ale nie na tworzenie gazu. Typowe błędy myślowe w tym kontekście mogą wynikać z nieprecyzyjnego rozumienia reakcji chemicznych oraz ich produktivności. Warto zwrócić uwagę na znaczenie analizowania produktów reakcji, co jest kluczowe w praktyce laboratoryjnej oraz przemysłowej. Zrozumienie, które reakcje prowadzą do wydzielenia gazów, jest istotne dla bezpiecznego prowadzenia eksperymentów, a także dla zastosowania w różnych branżach, takich jak przemysł chemiczny czy ochrony środowiska.

Pytanie 10

Czułość bezwzględna wagi definiuje się jako

A. największe dozwolone obciążenie wagi

B. najmniejsze dozwolone obciążenie wagi

C. najmniejszą masę, która powoduje wyraźne wychylenie wskazówki

D. największą masę, która powoduje wyraźne wychylenie wskazówki

Zrozumienie czułości bezwzględnej wagi wymaga analizy kilku aspektów jej funkcjonowania. Największe dopuszczalne obciążenie wagi to maksymalna masa, jaką waga może zmierzyć bez ryzyka uszkodzenia, co różni się całkowicie od pojęcia czułości. Ustalanie tego parametru opiera się na wytrzymałości mechanicznej urządzenia, a nie na jego zdolności do wykrywania małych zmian. Z kolei najmniejsze dopuszczalne obciążenie wagi odnosi się do najniższej masy, jaką waga może zmierzyć, zanim pomiar stanie się nieprecyzyjny. To również jest inny aspekt, który nie dotyczy bezpośrednio czułości, lecz granic operacyjnych wagi. W kontekście największej masy, która powoduje zauważalne wychylenie wskazówki, pojawia się mylne przekonanie, że czułość odnosi się do maksymalnych wartości, co jest błędnym założeniem. Czułość bezwzględna jest definiowana przez najniższą masę, która wywołuje reaktywne zachowanie wagi. Pojmowanie czułości poprzez pryzmat maksymalnych wartości prowadzi do nieporozumień i może skutkować błędnymi wynikami w laboratoriach czy procesach przemysłowych, gdzie precyzyjne pomiary mają kluczowe znaczenie dla jakości produktów i badań. Kluczowym błędem jest także mylenie parametru czułości z innymi aspektami funkcjonowania urządzeń pomiarowych, co może prowadzić do niewłaściwego doboru wag do konkretnych zadań pomiarowych.

Pytanie 11

Podczas reakcji chlorku żelaza(III) z wodorotlenkiem potasu dochodzi do wytrącenia wodorotlenku żelaza(III) w formie

A. galaretowatego osadu

B. grubokrystalicznego osadu

C. serowatego osadu

D. drobnokrystalicznego osadu

Reakcja chlorku żelaza(III) z wodorotlenkiem potasu prowadzi do wytrącenia wodorotlenku żelaza(III) w postaci galaretowatego osadu. Ta charakterystyka jest istotna w kontekście chemii analitycznej oraz w procesach związanych z oczyszczaniem wód. Galaretowaty osad jest wynikiem specyficznej kinetyki reakcji oraz agregacji cząsteczek w wyniku obecności warunków pH. W praktycznych zastosowaniach, taki osad jest łatwy do rozdzielenia od cieczy, co czyni go użytecznym w procesach filtracji. Ponadto, wodorotlenek żelaza(III) jest często stosowany w przemysłowych aplikacjach, takich jak produkcja pigmentów czy w medycynie do usuwania metali ciężkich z organizmu. Zrozumienie właściwości tego osadu jest kluczowe dla efektywnego projektowania procesów przemysłowych, w których kontrola nad rozdziałem faz jest niezbędna.

Pytanie 12

Aby przeprowadzić analizę jakościową, próbkę mosiądzu należy roztworzyć w stężonym kwasie

A. azotowym(V)

B. siarkowym(VI)

C. chlorowodorowym

D. bromowodorowym

Stosowanie kwasu siarkowego(VI) do roztwarzania mosiądzu nie jest optymalnym rozwiązaniem, ponieważ mimo że kwas siarkowy jest silnym kwasem, nie jest efektywny w przypadku stopów miedzi, takich jak mosiądz. Kwas siarkowy reaguje z miedzią, ale proces ten jest wolniejszy i mniej skuteczny w porównaniu do kwasu azotowego. Użycie kwasu chlorowodorowego może również prowadzić do niepełnych reakcji, ponieważ nie jest on wystarczająco silnym utleniaczem, a jego stosowanie w kontekście metali nieżelaznych, takich jak miedź, może prowadzić do ich nierozpuszczenia. Kwas bromowodorowy, mimo że jest kwasem, również nie wykazuje właściwości utleniających, które są kluczowe w procesie analizy jakościowej. W przypadku błędnego wyboru kwasu, można napotkać problemy związane z niepełnym rozpuszczeniem próbki, co prowadzi do błędnych wyników analizy. Typowym błędem jest założenie, że każdy silny kwas może zastąpić inny w reakcjach chemicznych, co jest mylne. Efektywność rozpuszczania stopów metalowych wymaga zastosowania odpowiednich reakcji chemicznych, które nie tylko rozpuszczają próbki, ale również prowadzą do ich pełnej analizy składu chemicznego. W rezultacie, niewłaściwy wybór kwasu może skutkować nieprawidłowymi wynikami, co w praktyce laboratoryjnej jest nieakceptowalne i może prowadzić do dalszych problemów związanych z jakością i bezpieczeństwem produktów końcowych.

Pytanie 13

Mianowanie roztworu KMnO₄ następuje według poniższej procedury:
Około 0,2 g szczawianu sodu, ważonego z dokładnością ±0,1 mg, przenosi się do kolby stożkowej, rozpuszcza w około 100 cm³ wody destylowanej, następnie dodaje się 10 cm³ roztworu kwasu siarkowego(VI) i podgrzewa do temperatury około 70 °C. Miareczkowanie przeprowadza się roztworem KMnO₄ do momentu uzyskania trwałego, jasnoróżowego koloru.
Powyższa procedura odnosi się do miareczkowania

A. kompleksometrycznego

B. redoksymetrycznego

C. potencjometrycznego

D. alkacymetrycznego

Miareczkowanie alkacymetryczne, potencjometryczne oraz kompleksometryczne to trzy różne techniki analizy chemicznej, które różnią się zasadami działania oraz rodzajem reakcji, które są stosowane. Miareczkowanie alkacymetryczne koncentruje się na zmianach pH roztworu oraz zastosowaniu wskaźników kwasowo-zasadowych, co jest nieodpowiednie w przypadku reakcji redoks, jak ta z manganianem(VII) potasu, gdzie zmiany kolorystyczne są spowodowane reakcjami utleniania i redukcji, a nie zmianą pH. Potencjometryczne metody pomiaru polegają na stosowaniu elektrody do pomiaru potencjału elektrochemicznego, co również nie pasuje do opisanego przypadku, ponieważ nie wykorzystuje się elektrochemicznych pomiarów do oceny końcowego punktu miareczkowania. Z kolei miareczkowanie kompleksometryczne opiera się na tworzeniu kompleksów między metalami a ligandami, co jest również nieadekwatne do działania manganianu(VII), który działa jako utleniacz. Właściwe zrozumienie tych technik jest kluczowe, aby uniknąć zamieszania i oszczędzić czas w laboratoriach, gdzie precyzyjne pomiary są niezbędne do uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych. Często błędne rozumienie różnic między tymi metodami może prowadzić do niewłaściwej interpretacji wyników oraz nieprawidłowego doboru odczynników, co może mieć poważne konsekwencje w badaniach chemicznych.

Pytanie 14

Jakie jest stężenie procentowe roztworu HCl (M=36,46 g/mol) o gęstości 1,19 g/cm³ oraz stężeniu molowym 12 mol/dm³?

A. 19,6%

B. 36,8%

C. 78,3%

D. 39,2%

Obliczenie stężenia procentowego roztworu HCl zaczynamy od określenia masy substancji rozpuszczonej w danym objętości roztworu. Mając stężenie molowe wynoszące 12 mol/dm³, możemy obliczyć masę HCl w 1 dm³ roztworu, korzystając z masy molowej HCl (36,46 g/mol). Zatem masa HCl w 1 dm³ wynosi: 12 mol/dm³ * 36,46 g/mol = 437,52 g. Gęstość roztworu wynosi 1,19 g/cm³, co oznacza, że masa 1 dm³ roztworu wynosi 1190 g. Stężenie procentowe obliczamy według wzoru: (masa substancji rozpuszczonej / masa roztworu) * 100%. Podstawiając wartości: (437,52 g / 1190 g) * 100% = 36,77%, co zaokrąglamy do 36,8%. Takie obliczenia są istotne w praktyce chemicznej, na przykład w laboratoriach, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników doświadczeń. Zrozumienie stężenia procentowego i jego zastosowania jest istotne w kontekście przemysłu chemicznego oraz analizy jakościowej i ilościowej substancji chemicznych.

Pytanie 15

Naczynia miarowe, skalibrowane "na wlew" (IN) to:

A. kolby destylacyjne

B. kolby miarowe

C. pipety jednomiarowe o obj. 25 cm3

D. biurety

Wykorzystanie innych naczyń miarowych, takich jak kolby destylacyjne, pipety jednomiarowe czy biurety, do pomiarów objętości w kontekście kalibracji na wlew, może prowadzić do nieporozumień. Kolby destylacyjne są projektowane głównie do procesów destylacji, gdzie istotne jest oddzielanie substancji na podstawie różnicy w temperaturach wrzenia, a nie do precyzyjnego pomiaru objętości. Pipety jednomiarowe, z kolei, mają precyzyjnie określoną objętość, ale są kalibrowane na wypływ, co oznacza, że ich objętość jest mierzona, gdy ciecz jest wydobywana, co nie jest zgodne z kalibracją 'na wlew'. Biurety są natomiast używane do titracji, gdzie ważne jest stopniowe dodawanie reagentu, ale również nie są kalibrowane na wlew. Te naczynia mają swoje specyficzne zastosowania i nie powinny być mylone z kolbami miarowymi, które są dedykowane do precyzyjnego pomiaru objętości cieczy. Niezrozumienie tych różnic może prowadzić do błędnych wyników w eksperymentach oraz w trudności z osiągnięciem pożądanej dokładności w badaniach chemicznych.

Pytanie 16

Aby zebrać próbki gazów, wykorzystuje się

A. miarki cylindryczne

B. detektory gazów

C. butelki z plastikowym wieczkiem

D. aspiratory

Butelki z nakrętką plastikową nie są odpowiednie do pobierania próbek gazowych, ponieważ ich konstrukcja nie zapewnia odpowiedniego szczelności ani kontroli nad procesem pobierania prób. Możliwość wymiany gazów między wnętrzem butelki a otoczeniem sprawia, że próbki mogą być zanieczyszczone lub niekompletne, co prowadzi do błędnych wniosków. Czujniki gazów to urządzenia, które służą do ciągłego monitorowania i detekcji obecności określonych gazów w powietrzu, jednak nie są one zaprojektowane do pobierania próbek. Ich działanie opiera się na pomiarze stężenia gazu w czasie rzeczywistym, co nie pozwala na analizę próbki w laboratorium, gdzie może być wymagana dokładna analiza chemiczna. Cylindry miarowe są używane głównie do pomiaru objętości cieczy, a ich zastosowanie w kontekście próbek gazowych jest ograniczone. W przypadku gazów kluczowe jest zapewnienie odpowiednich warunków dla zachowania właściwości chemicznych próbki, co nie jest możliwe przy użyciu cylindrów miarowych. Aspiratory, w przeciwieństwie do wymienionych urządzeń, pozwalają na dokładne pobieranie prób i eliminację błędów, które mogą wystąpić w wyniku użycia niewłaściwego sprzętu, co podkreśla ich rolę w badaniach naukowych i przemysłowych.

Pytanie 17

Proces nitrowania najczęściej realizuje się, stosując organiczny substrat

A. rozcieńczonym kwasem azotowym(V)

B. mieszaniną kwasów azotowego(V) oraz solnego

C. stężonym kwasem azotowym(V)

D. mieszaniną kwasów azotowego(V) oraz siarkowego(VI)

Reakcja nitrowania to proces chemiczny, w którym do organicznych substratów wprowadza się grupy nitrowe (-NO2). Najczęściej stosowaną metodą tego procesu jest użycie mieszaniny kwasów azotowego(V) i siarkowego(VI). Kwas azotowy(V) jest źródłem grupy nitrowej, natomiast kwas siarkowy(VI) działa jako czynnik osuszający, wspomagając reaktywność kwasu azotowego. W praktyce nitrowanie jest kluczowym etapem w syntezie wielu związków organicznych, takich jak barwniki, leki oraz środki wybuchowe. Na przykład, proces ten jest stosowany w produkcji nitrobenzenu, który jest istotnym prekursorem w syntezie chemikaliów przemysłowych. Dzięki dobrze kontrolowanym warunkom reakcji, można uzyskać wysokie wydajności oraz selektywność w nitrowaniu, co jest zgodne z dobrymi praktykami w chemii organicznej. Odpowiednia kontrola temperatury i stężenia reagentów jest niezbędna, aby uniknąć niepożądanych reakcji ubocznych, co jest kluczowe w przemyśle chemicznym.

Pytanie 18

Zaleca się schładzanie próbek wody transportowanych do laboratorium do temperatury

A. 9±1°C

B. 12±1°C

C. 5±3°C

D. 16±2°C

Wybór temperatury 9±1°C, 16±2°C lub 12±1°C nie uwzględnia kluczowych aspektów dotyczących transportu próbek wody oraz ich właściwości. Każda z tych temperatur jest zbyt wysoka w kontekście zachowania integralności chemicznej i biologicznej próbek. Przykładowo, przy temperaturze 9°C może dojść do minimalnego wzrostu aktywności biologicznej, co może prowadzić do niepożądanych zmian w składzie mikrobiologicznym próbki. W przypadku 16°C oraz 12°C, ryzyko katabolicznych procesów biologicznych zdecydowanie wzrasta, co może skutkować degradacją związków organicznych oraz powstawaniem metabolitów, które nie były obecne w czasie pobierania próbki. Takie zmiany mogą prowadzić do fałszywych wyników w analizach, co jest nie do zaakceptowania, zwłaszcza w kontekście badań wody przeznaczonej do spożycia. Często błędnym myśleniem jest przekonanie, że wyższe temperatury są akceptowalne w przypadku krótkoterminowego transportu; jednak praktyka pokazuje, że nawet niewielkie zmiany temperatury mogą znacząco wpłynąć na skład chemiczny i mikrobiologiczny próbek. W związku z tym, przestrzeganie norm oraz dobrych praktyk z zakresu transportu próbek jest niezbędne dla zapewnienia rzetelności wyników analiz.

Pytanie 19

Sód powinien być przechowywany

A. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą chloroformu

B. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty

C. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą chloroformu

D. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą nafty

Przechowywanie sodu pod warstwą chloroformu czy nafty w pojemnikach o dowolnym zamknięciu jest niewłaściwe i może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Chloroform, jako rozpuszczalnik organiczny, ma zdolność do interakcji z metalami alkalicznymi, co może wywołać niepożądane reakcje chemiczne. W przypadku sodu, kontakt z chloroformem może prowadzić do powstawania niebezpiecznych produktów, co stwarza ryzyko eksplozji lub pożaru. Ponadto, przechowywanie w pojemniku o dowolnym zamknięciu nie zapewnia odpowiedniego zabezpieczenia przed wilgocią czy powietrzem, co jest kluczowe dla reaktywnych metali. Zastosowanie niewłaściwego pojemnika może doprowadzić do uwolnienia substancji niebezpiecznych do otoczenia, co narusza standardy BHP i regulacje dotyczące składowania substancji chemicznych. Warto zauważyć, że dla metali alkalicznych, takich jak sód, stosowanie odpowiednich pojemników w połączeniu z substancjami ochronnymi jest nie tylko wymaganiem prawnym, ale także kluczowym elementem zapewniającym bezpieczeństwo w laboratoriach i przemyśle. Niezrozumienie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i środowiskowych.

Pytanie 20

Sposoby utrwalania i przechowywania próbek wody przeznaczonych do badań fizykochemicznych.
Próbkę wody przeznaczoną do oznaczenia zawartości metali poddaje się utrwalaniu za pomocą

Oznaczenie	Sposób utrwalania i przechowywania
Barwa	Przechowywać w ciemności
Mętność	Przechowywać w ciemności
Twardość	pH = 3 z użyciem HNO₃
OWO	0,7 ml HCl/30 ml próbki
ChZT	pH 1- 2 z użyciem H₂SO₄
Fosfor	Przechowywać w temperaturze 1-5°C
Glin	pH 1-2 z użyciem HNO₃
Żelazo	pH 1-2 z użyciem HNO₃
Utlenialność	pH1-2 z użyciem H₂SO₄, Przechowywać w ciemności

A. kwasu solnego.

B. kwasu siarkowego(VI).

C. kwasu fosforowego(V).

D. kwasu azotowego(V).

Kwas azotowy(V) (HNO3) jest powszechnie stosowanym środkiem do utrwalania próbek wody przeznaczonych do badań fizykochemicznych, zwłaszcza w kontekście oznaczania metali ciężkich. Działa poprzez stabilizację rozpuszczonych metali, takich jak glin czy żelazo, co jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników analizy. Utrwalanie próbek przy użyciu HNO3 zapobiega osadzaniu się tych metali oraz ich redystrybucji w czasie transportu i przechowywania próbek. To podejście jest zgodne z wytycznymi przedstawionymi w standardach analitycznych, takich jak ISO 5667, które podkreślają znaczenie odpowiednich metod przygotowania próbek dla rzetelności wyników. Ponadto, kwas azotowy(V) zapewnia odpowiednie pH, co jest istotne dla zachowania stabilności chemicznej analizowanych substancji. W praktyce, stosowanie HNO3 w laboratoriach badawczych jest standardową procedurą, co potwierdzają liczne publikacje naukowe oraz dokumenty normatywne.

Pytanie 21

Jaką substancję wskaźnikową należy zastosować do ustalenia miana roztworu wodorotlenku sodu w reakcji z kwasem solnym, według przedstawionej procedury, która polega na odmierzeniu 25 cm³ roztworu HCl o stężeniu 0,20 mol/dm³ do kolby stożkowej, dodaniu 50 cm³ wody destylowanej, 2 kropli wskaźnika oraz miareczkowaniu roztworem NaOH do momentu zmiany koloru z czerwonego na żółty?

A. fenoloftaleiny

B. chromianu(VI) potasu

C. oranżu metylowego

D. skrobi

Oranż metylowy jest wskaźnikiem pH, który ma zastosowanie w miareczkowaniu kwasów i zasad. Jego zmiana koloru z czerwonego na żółty zachodzi w zakresie pH od około 3,1 do 4,4, co czyni go idealnym wskaźnikiem do reakcji pomiędzy kwasem solnym (HCl) a wodorotlenkiem sodu (NaOH). W tym przypadku, podczas miareczkowania, roztwór HCl, który początkowo ma pH poniżej 3,1, zyskuje na zasadowości, a moment osiągnięcia pH bliskiego 4,4, będący punktem końcowym miareczkowania, prowadzi do zmiany barwy. Zastosowanie oranżu metylowego w tej procedurze jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które zalecają wybór wskaźnika dopasowanego do konkretnego zakresu pH reakcji. Przykładem praktycznego użycia oranżu metylowego może być analityka chemiczna, gdzie precyzyjne oznaczenia stężenia kwasów i zasad są kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Zastosowanie tego wskaźnika w miareczkowaniu jest szeroko uznawane i dokumentowane w literaturze chemicznej, co potwierdza jego efektywność i niezawodność.

Pytanie 22

Wskaź zestaw reagentów oraz przyrządów wymaganych do przygotowania 0,5 dm³ roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm³?

A. Kolba pomiarowa na 500 cm3, 1 odważka analityczna HCl 0,1mol/dm3

B. Kolba pomiarowa na 1000 cm3, cylinder pomiarowy na 500 cm3, 1 naważka analityczna HCl

C. Kolba pomiarowa na 500 cm3, 2 odważki analityczne HCl 0,1 mol/dm3

D. Kolba pomiarowa na 1000 cm3, cylinder pomiarowy na 500 cm3, 4 odważki analityczne HCl 0,1 mol/dm3

Przy wyborze zestawu odczynników i sprzętu do sporządzenia 0,5 dm³ roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm³ ważne jest zrozumienie, dlaczego inne opcje są niewłaściwe. Na przykład, użycie kolby miarowej na 1000 cm³ w połączeniu z cylinder miarowym na 500 cm³ oraz jedną naważką analityczną HCl nie odpowiada wymaganiom tego zadania. Takie podejście może sugerować marnotrawstwo materiałów, gdyż nie jest konieczne posiadanie większej kolby do przygotowania mniejszych objętości roztworu. Ponadto, to może prowadzić do błędów w odmierzeniu HCl, co jest kluczowe w kontekście uzyskania pożądanego stężenia. Niepoprawne mieszanie odczynników może skutkować niewłaściwym przygotowaniem roztworu, co może wpłynąć na dalsze eksperymenty oraz wyniki badań. Użycie czterech odważek analitycznych HCl 0,1 mol/dm³ w innym zestawie również jest zbędne, gdyż konieczne są tylko jedne odważki dla uzyskania żądanej ilości moli. Takie nadmierne wyposażenie w sprzęt oraz reagenty może prowadzić do nieefektywności oraz zwiększenia ryzyka błędów w laboratorium. W kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych istotne jest dążenie do minimalizacji użycia materiałów oraz przestrzeganie zasad precyzyjnego pomiaru, co jest kluczowe w chemii analitycznej.

Pytanie 23

Woda, która została poddana dwukrotnej destylacji, to woda

A. redestylowana

B. odmineralizowana

C. odejonizowana

D. ultra czysta

Woda demineralizowana to woda, z której usunięto większość minerałów, takich jak wapń, magnez czy inne jony, przy użyciu procesów takich jak filtracja przez wymienniki jonowe. Choć demineralizacja jest skuteczna w redukcji twardości wody, to nie gwarantuje usunięcia wszystkich zanieczyszczeń organicznych czy substancji chemicznych, które mogą być obecne w wodzie. Woda dejonizowana, podobnie jak demineralizowana, jest poddawana procesom mającym na celu usunięcie jonów, jednak również nie jest tożsama z wodą redestylowaną, gdyż proces destylacji prowadzi do usunięcia praktycznie wszystkich substancji, w tym lotnych związków organicznych oraz bakterii. Z kolei ultraczysta woda jest pojęciem, które odnosi się do wody o wyjątkowo niskim poziomie zanieczyszczeń, ale uzyskuje się ją poprzez bardziej zaawansowane techniki, takie jak ultrafiltracja czy osmoza odwrócona, które są bardziej skomplikowane i kosztowne. Wiele osób błędnie utożsamia te terminy, co prowadzi do nieporozumień. Kluczowym błędem jest myślenie, że wszystkie procesy oczyszczania wody są równoważne, podczas gdy każdy z nich ma swoje specyficzne zastosowania i ograniczenia. Dlatego tak ważne jest zrozumienie różnic między tymi procesami oraz ich wpływu na jakość otrzymanej wody.

Pytanie 24

Deminimalizowaną wodę można uzyskać przez

A. wymianę jonową

B. destylację prostą

C. filtrację

D. destylację próżniową

Woda demineralizowana może być mylnie uznawana za produkt, który można uzyskać poprzez proste procesy, takie jak destylacja czy filtracja. Destylacja prosta polega na podgrzewaniu cieczy do jej punktu wrzenia, a następnie kondensacji pary. Chociaż proces ten może usunąć niektóre zanieczyszczenia, nie jest skuteczny w usuwaniu wszystkich rozpuszczonych soli mineralnych, które pozostają w wodzie po skropleniu. Co więcej, destylacja próżniowa, będąca bardziej zaawansowaną formą destylacji, również ma swoje ograniczenia, ponieważ skupia się głównie na obniżeniu temperatury wrzenia cieczy, ale nie gwarantuje całkowitego usunięcia jonów i innych substancji rozpuszczonych. Filtracja, z kolei, odnosi się do procesu mechanicznego oddzielania cząsteczek na podstawie ich wielkości, co również nie jest wystarczające do usunięcia jonów. Zrozumienie tych procesów oraz ich ograniczeń jest kluczowe w kontekście zachowania czystości wody, co jest niezbędne w wielu zastosowaniach przemysłowych i laboratoryjnych. Często występują błędy myślowe związane z nadmiernym uproszczeniem procesów oczyszczania wody, co prowadzi do błędnych wniosków o ich skuteczności w produkcji wody demineralizowanej.

Pytanie 25

Podaj kolejność odczynników chemicznych według rosnącego stopnia czystości?

A. Czysty spektralnie, chemicznie czysty, czysty do analizy, czysty

B. Czysty, chemicznie czysty, czysty do analizy, czysty spektralnie

C. Czysty, czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie

D. Czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie, czysty

Twoje uszeregowanie odczynników chemicznych jako 'Czysty, czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie' jest całkiem trafne. To widać, bo pokazuje to, jak rośnie czystość tych substancji. Zaczynając od 'Czysty', to jest taki poziom czystości, który może mieć zanieczyszczenia. Potem mamy 'czysty do analizy' - ta substancja była oczyszczona na tyle, że można ją używać w analizach chemicznych, gdzie te zanieczyszczenia naprawdę mogą namieszać wyniki. 'Chemicznie czysty' to taki poziom, który nie ma zanieczyszczeń chemicznych, więc nadaje się do bardziej wymagających zastosowań. I na koniec, 'czysty spektralnie' oznacza, że dana substancja jest wolna od zanieczyszczeń, które mogą zepsuć analizy spektroskopowe. W laboratoriach chemicznych często korzysta się z takich preparatów do uzyskiwania wiarygodnych wyników. Czyli, jak widać, odpowiednie standardy czystości są mega ważne dla powtarzalności i precyzji w eksperymentach i analizach.

Pytanie 26

Aby obliczyć gęstość cieczy przy użyciu metody hydrostatycznej, należy zastosować

A. wagosuszarkę

B. wagę Mohra

C. ebuliometr

D. piknometr

Wybór wagosuszarki, piknometru lub ebuliometru jako narzędzi do wyznaczania gęstości cieczy wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące ich funkcji i zastosowania. Wagosuszarka jest urządzeniem przeznaczonym do pomiaru masy oraz wilgotności substancji stałych, a jej głównym celem jest określenie zawartości wody w próbkach, co nie ma bezpośredniego związku z pomiarami gęstości cieczy. Piknometr, z drugiej strony, jest to naczynie służące do pomiaru gęstości, ale nie jest oparte na pomiarze siły wyporu, jak w przypadku wagi Mohra. Piknometry działają w oparciu o pomiar objętości cieczy oraz masy, co w praktyce może prowadzić do większej niepewności w przypadku cieczy o zmiennej gęstości, a więc nie są tak powszechnie stosowane do pomiarów hydrostatycznych. Ebuliometr to narzędzie do pomiaru temperatury wrzenia cieczy, a nie jej gęstości, co także czyni go niewłaściwym wyborem w kontekście tego pytania. Nieprawidłowe podejście do wyboru odpowiedniego sprzętu może prowadzić do błędnych wyników i nieefektywnego przeprowadzania eksperymentów, co jest szczególnie istotne w kontekście precyzyjnych badań laboratoryjnych. Zrozumienie funkcji i zastosowania różnych narzędzi pomiarowych jest kluczowe dla prawidłowego przeprowadzania analizy chemicznej oraz zgodności z obowiązującymi standardami laboratoryjnymi.

Pytanie 27

Skuteczny środek do osuszania

A. nie powinien przyspieszać rozkładu suszonej substancji.

B. powinien działać wolno.

C. powinien być rozpuszczalny w cieczy, która jest suszona.

D. powinien wchodzić w reakcję z substancją suszoną i nie prowadzić do jej utlenienia.

Dobry środek suszący nie powinien katalizować rozkładu substancji suszonej, ponieważ jego główną funkcją jest usunięcie wody bez wpływania negatywnego na właściwości chemiczne suszonego materiału. Katalizatory mogą przyspieszać reakcje chemiczne, co w przypadku substancji wrażliwych na utlenienie czy degradację prowadziłoby do obniżenia ich jakości oraz zmiany ich właściwości. Na przykład, w przemyśle farmaceutycznym, gdzie utrzymanie stabilności substancji czynnych jest kluczowe, stosowanie środków, które nie katalizują rozkładów jest absolutnie niezbędne. Dobre praktyki sugerują, aby wybierać środki suszące zgodne z wymaganiami danej substancji, unikając jednocześnie substancji, które mogłyby przyczynić się do degradacji. Dlatego kluczowe jest dobieranie odpowiednich metod suszenia, takich jak suszenie w próżni czy użycie substancji adsorpcyjnych, które nie mają wpływu na chemiczne właściwości suszonego materiału, co jest zgodne z normami jakościowymi takimi jak ISO 9001.

Pytanie 28

Jakie środki stosuje się do czyszczenia szkła miarowego, które zostało zanieczyszczone substancjami tłustymi?

A. mieszaninę chromową

B. gorącą wodę

C. słabą zasadę

D. słaby kwas

Słaby kwas nie jest skutecznym środkiem do usuwania tłuszczów, ponieważ nie wykazuje wystarczającej siły w reakcji z grubsza zbudowanymi cząsteczkami organicznymi, jakie występują w tłuszczach. Tego typu substancje chemiczne, jak na przykład kwas octowy czy kwas cytrynowy, mogą jedynie częściowo rozkładać niektóre zanieczyszczenia, ale nie są wystarczająco efektywne w przypadku tłuszczów. Również słaba zasada, chociaż może działać w niektórych przypadkach, nie jest optymalnym rozwiązaniem, ponieważ wiele tłuszczów jest hydrofobowych i nie reaguje z zasadowymi roztworami. Gorąca woda, mimo że potrafi rozpuścić pewne zanieczyszczenia, jest niewystarczająca w przypadku substancji tłustych, które wymagają zastosowania silniejszych reagentów. Mieszanina chromowa oferuje unikalną zdolność do utleniania i rozkładu tłuszczów, co czyni ją niezbędnym środkiem w laboratoriach chemicznych. Niezrozumienie potrzeby stosowania odpowiednich reagentów może prowadzić do niedostatecznego oczyszczenia sprzętu, co w efekcie wpływa na dokładność pomiarów, a tym samym na wyniki eksperymentów. W praktyce laboratoryjnej kluczowe jest stosowanie się do standardów czyszczenia, aby zapewnić rzetelność wyników i bezpieczeństwo w pracy z chemikaliami.

Pytanie 29

Zestaw do filtracji nie zawiera

A. szklanego lejka

B. szklanej bagietki

C. metalowego statywu

D. kolby miarowej

Wybór bagietki szklanej, lejka szklanego lub statywu metalowego jako odpowiedzi na pytanie o brakującą rzecz w zestawie do sączenia jest mylny, ponieważ każde z tych narzędzi pełni istotną rolę w procesie filtracji. Bagietka szklana jest wykorzystywana do precyzyjnego przenoszenia cieczy, co jest kluczowe w wielu protokołach laboratoryjnych, zwłaszcza przy wykonywaniu zadań wymagających dużej staranności, takich jak przenoszenie odczynników. Lejek szklany jest niezbędny do efektywnego sączenia, ponieważ jego kształt umożliwia skierowanie cieczy do naczynia zbiorczego, minimalizując ryzyko rozlania. Statyw metalowy z kolei stabilizuje i utrzymuje różne elementy wyposażenia laboratoryjnego, co jest nieocenione podczas pracy z substancjami chemicznymi w różnych formach. Zrozumienie znaczenia każdego z tych narzędzi pomaga uniknąć typowych błędów w laboratoriach, takich jak niewłaściwe przenoszenie cieczy, co może prowadzić do zanieczyszczenia próbek czy błędnych wyników eksperymentów. Dlatego ważne jest, aby przy wyborze narzędzi kierować się ich funkcjonalnością i zastosowaniem w konkretnych procedurach laboratoryjnych.

Pytanie 30

Instalacja, do której należy podłączyć palnik, powinna być pokryta farbą w kolorze

A. niebieskim

B. szarym

C. zielonym

D. żółtym

Wybór kolorów takich jak niebieski, szary czy zielony do oznaczenia instalacji gazowych jest niewłaściwy z kilku powodów. Kolor niebieski często jest stosowany w instalacjach wodociągowych, co może prowadzić do mylenia systemów i niepotrzebnych nieporozumień, szczególnie w sytuacjach awaryjnych. Z kolei szary kolor nie ma powszechnie ustalonego znaczenia w kontekście instalacji przemysłowych, co sprawia, że jego zastosowanie może wprowadzać chaos w identyfikacji różnych systemów. Zielony, choć często używany do oznaczania instalacji związanych z bezpieczeństwem i ochroną, również nie jest standardowym kolorem dla instalacji gazowych. Taki błąd myślowy może wynikać z braku wiedzy o normach dotyczących kolorów stosowanych w różnych branżach oraz ich konkretnych zastosowaniach. W branży instalacyjnej jakość i bezpieczeństwo są kluczowe, dlatego stosowanie odpowiednich oznaczeń kolorystycznych zgodnie z regulacjami i normami jest nieodzowne. Wybór niewłaściwego koloru może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym do zwiększonego ryzyka wypadków, co podkreśla znaczenie znajomości standardów i dobrych praktyk w tej dziedzinie.

Pytanie 31

Reakcja neutralizacji wodorotlenku sodu z kwasem solnym zrealizowana jest zgodnie z równaniem:
NaOH + HCl → NaCl + H₂O Masy molowe: M_NaOH = 40 g/mol, M_HCl = 36,5 g/mol Aby zneutralizować 10 g wodorotlenku sodu, wymagane jest

A. 36,5 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%

B. 10 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%

C. 24,013 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%

D. 9,125 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%

Aby zobojętnić 10 g wodorotlenku sodu (NaOH), najpierw musimy obliczyć liczbę moli NaOH. Liczba moli obliczana jest ze wzoru n = m/M, gdzie m to masa, a M to masa molowa substancji. Masy molowe NaOH wynoszą 40 g/mol, więc liczba moli NaOH to 10 g / 40 g/mol = 0,25 mol. Reakcja zobojętniania NaOH z kwasem solnym (HCl) jest jednoczynnikowa, co oznacza, że jeden mol NaOH reaguje z jednym molem HCl. Zatem potrzebujemy 0,25 mola HCl do zobojętnienia 0,25 mola NaOH. Masy molowe HCl wynoszą 36,5 g/mol, więc masa HCl potrzebna do reakcji wynosi 0,25 mol * 36,5 g/mol = 9,125 g. Roztwór kwasu solnego o stężeniu 38% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 38 g HCl. Aby obliczyć masę roztworu potrzebnego do uzyskania 9,125 g HCl, można skorzystać ze wzoru: masa roztworu = masa HCl / (stężenie HCl/100) = 9,125 g / (38/100) = 24,013 g. Tak więc do zobojętnienia 10 g NaOH potrzeba 24,013 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%. Takie obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne dawkowanie reagentów jest niezbędne dla uzyskania dokładnych wyników.

Pytanie 32

Laboratoryjny aparat szklany, który wykorzystuje kwasy do wytwarzania gazów w reakcji z metalem lub odpowiednią solą, to

A. aparat Kippa

B. aparat Orsata

C. aparat Hofmanna

D. aparat Soxhleta

Aparat Orsata jest używany do destylacji, co oznacza, że jego funkcja różni się od roli aparatu Kippa, który jest przeznaczony do wytwarzania gazów. Aparat Soxhleta jest narzędziem stosowanym w ekstrakcji, często w analizie chemicznej, gdzie celem jest wydobycie substancji rozpuszczalnych z materiałów stałych, co również nie pokrywa się z funkcją aparatu Kippa. Z kolei aparat Hofmanna, wykorzystywany do elektrolizy wody, jest narzędziem do rozdzielania gazów na ich składniki, co również różni się od zadania aparatu Kippa, który nie wymaga stosowania prądu elektrycznego. Często mylone są różne typy aparatów laboratoryjnych ze względu na ich podobieństwa wizualne lub nazwy, co prowadzi do nieporozumień. Kluczowe jest zrozumienie specyficznych zastosowań każdego z tych urządzeń i ich konstrukcyjnych różnic. Dlatego ważne jest, aby przy nauce o aparatach laboratoryjnych nie tylko zapamiętywać ich nazwy, ale także ich funkcje i zastosowania, aby uniknąć błędów w praktyce laboratoryjnej. Niezrozumienie tych różnic może skutkować nieefektywnym wykorzystaniem sprzętu i potencjalnymi zagrożeniami w laboratorium.

Pytanie 33

W tabeli przedstawiono wymiary, jakie powinny mieć oznaczenia opakowań substancji niebezpiecznych.
Korzystając z informacji w tabeli, określ minimalne wymiary, jakie powinno mieć oznaczenie dla cysterny o pojemności 32840 dm³.

Pojemność opakowania	Wymiary (w centymetrach)
Nieprzekraczająca 3 litrów	co najmniej 5,2 x 7,4
Ponad 3 litry, ale nieprzekraczająca 50 litrów	co najmniej 7,4 x 10,5
Ponad 50 litrów, ale nieprzekraczająca 500 litrów	co najmniej 10,5 x 14,8
Ponad 500 litrów	co najmniej 14,8 x 21,0

A. 5,2 x 7,4 cm

B. 10,5 x 14,8 cm

C. 7,4 x 10,5 cm

D. 14,8 x 21,0 cm

Wybór niewłaściwego wymiaru oznaczenia opakowań substancji niebezpiecznych, takiego jak "7,4 x 10,5 cm" czy "5,2 x 7,4 cm", wskazuje na niepełne zrozumienie wymagań dotyczących oznakowania transportu niebezpiecznych materiałów. W przypadku cysterny o pojemności 32840 dm³, istotne jest, aby wymiary oznaczenia były wystarczająco duże, by zapewnić ich czytelność i widoczność z odpowiedniej odległości. Oznaczenia te muszą być zgodne z międzynarodowymi standardami, które jednoznacznie określają minimalne wymagania dla różnych pojemności. Mniejsze wymiary, takie jak te wskazane w błędnych odpowiedziach, mogą prowadzić do sytuacji, w której oznaczenia są niewidoczne lub nieczytelne w sytuacjach awaryjnych, co z kolei naraża życie ludzi i środowisko na niebezpieczeństwo. Ponadto, nieprzestrzeganie tych norm może skutkować konsekwencjami prawnymi dla przewoźników i przedsiębiorstw zajmujących się transportem substancji niebezpiecznych. Znajomość tych regulacji jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia publicznego, dlatego ważne jest, aby zawsze stosować się do ustalonych wymagań i standardów.

Pytanie 34

Podczas pipetowania menisk górny określa się dla roztworów

A. (CH3CO) 2Pb i KMnO4

B. I2 i KMnO4

C. I2 i (CH3COO)2Pb

D. K2CrO4 i Pb(NO3)2

W przypadku substancji takich jak (CH3CO)2Pb oraz KMnO4 nie możemy uzyskać prawidłowego odczytu menisku podczas pipetowania, ponieważ te substancje nie zachowują się w sposób, który umożliwiłby stabilny pomiar. Substancje takie jak I2 i KMnO4 mają odpowiednie właściwości fizykochemiczne, które umożliwiają ustalenie wyraźnego menisku, co jest kluczowe w pipetowaniu. Podczas pracy z (CH3CO)2Pb mogą wystąpić trudności w uzyskaniu jednorodnej fazy, co komplikuje dokładność odczytu. Z kolei obecność substancji takich jak Pb(NO3)2 w mieszaninie z K2CrO4 również prowadzi do problemów związanych z tworzeniem niejednorodnych roztworów, co z kolei wpływa na precyzję pomiaru. Te błędne koncepcje wynikają z niepełnego zrozumienia wpływu interakcji pomiędzy substancjami a ich rozpuszczalnością w wodzie. Istotne jest także uwzględnienie sił napięcia powierzchniowego, które mogą prowadzić do zniekształcenia menisku, a tym samym do błędów w pomiarze. Rekomendowane jest, aby w laboratoriach stosować substancje, które mają dobrze określone właściwości fizyczne oraz rozpuszczalności, aby zminimalizować ryzyko błędów pomiarowych. Właściwe techniki pipetowania oraz dbałość o jakość reagentów to fundamenty dobrych praktyk laboratoryjnych, które powinny być przestrzegane, aby zapewnić rzetelność i powtarzalność wyników."

Pytanie 35

Na podstawie zmierzonej temperatury topnienia można określić związek organiczny oraz ustalić jego

A. reaktywność

B. czystość

C. palność

D. rozpuszczalność

Temperatura topnienia jest istotnym wskaźnikiem czystości substancji chemicznych, szczególnie związków organicznych. Czystość substancji można ocenić na podstawie jej temperatury topnienia, ponieważ czyste substancje mają ściśle określoną temperaturę topnienia, podczas gdy obecność zanieczyszczeń obniża, a czasem także podwyższa tę temperaturę. Przykładem jest analiza kwasu benzoesowego, który ma temperaturę topnienia wynoszącą 122 °C. Jeśli podczas pomiaru odkryjemy, że temperatura topnienia wynosi 120 °C, może to sugerować obecność zanieczyszczeń. W praktyce, metody takie jak montaż termometru w naczyniu z próbką oraz kontrola tempa podgrzewania są stosowane, aby uzyskać dokładny wynik. W laboratoriach chemicznych stosuje się również standardy takie jak ASTM E2875, które precyzują metody pomiaru temperatury topnienia. Dzięki tym praktykom, możliwe jest nie tylko potwierdzenie czystości próbki, ale również ocena jakości związków organicznych, co jest kluczowe w chemii analitycznej, farmaceutycznej i przemysłowej.

Pytanie 36

Z podanych w tabeli danych wybierz sprzęt potrzebny do zmontowania zestawu do destylacji z parą wodną.

1	2	3	4	5
manometr	kociołek miedziany	chłodnica powietrzna	kolba destylacyjna	odbieralnik

A. 1,3,4

B. 1,2,3

C. 2,3,5

D. 2,4,5

Wybierając odpowiedzi inne niż 2,4,5, można natknąć się na szereg koncepcji, które nie są zgodne z podstawowymi zasadami destylacji. Manometr (1) jest instrumentem służącym do pomiaru ciśnienia, co nie jest kluczowe w procesie destylacji z parą wodną, gdyż proces ten odbywa się w warunkach atmosferycznych, a nie pod ciśnieniem. Włączenie manometru do zestawu destylacyjnego może prowadzić do błędnych interpretacji funkcji sprzętu i ich zastosowania. Chłodnica powietrzna (3), choć użyteczna w niektórych procesach, nie jest niezbędna w klasycznej destylacji z parą wodną; wiele procesów wykorzystuje inne typy chłodnic, które są bardziej efektywne w tym kontekście. Wybierając niepoprawne kombinacje elementów, można wprowadzać w błąd co do ich funkcji oraz zastosowania. To podejście wskazuje na typowy błąd myślowy polegający na nadmiernym poleganiu na instrumentach, które nie są kluczowe dla procesu lub na brak zrozumienia podstaw działania destylacji. Kluczowe jest, aby każdy element w zestawie był zrozumiany w kontekście jego funkcji i roli w całym procesie, co jest fundamentalne dla efektywności i bezpieczeństwa operacji chemicznych.

Pytanie 37

Aby przygotować 500 g roztworu o stężeniu 10% (m/m), ile substancji należy odważyć?

A. 10 g substancji

B. 50 g substancji

C. 100 g substancji

D. 5 g substancji

Aby sporządzić roztwór o stężeniu 10% (m/m), należy zrozumieć, że stężenie to oznacza, że na każde 100 g roztworu przypada 10 g substancji rozpuszczonej. W przypadku przygotowywania 500 g roztworu, można obliczyć potrzebną ilość substancji, stosując proporcję. 10% z 500 g to 50 g substancji: 500 g * 0,10 = 50 g. Taki sposób obliczenia jest zgodny z zasadami chemii analitycznej, gdzie dokładność i precyzja są kluczowe. W praktyce, przygotowując roztwory, należy zawsze stosować odpowiednie wagi analityczne oraz zapewnić odpowiednie warunki do ich mieszania, aby uzyskać jednorodny roztwór. Ważne jest również, aby znać właściwości substancji, które są wykorzystywane do sporządzania roztworów, aby uniknąć niebezpieczeństw związanych z ich stosowaniem, co jest zgodne z dobrą praktyką laboratoryjną.

Pytanie 38

Resztki szkła, osadników czy inne odpady stałe powstałe w laboratorium analitycznym powinny być umieszczone

A. w szklanych słoikach z plastikowym wieczkiem

B. w kartonowych opakowaniach

C. w pojemnikach na odpady komunalne

D. w workach z polietylenu i oznaczyć zawartość

Umieszczanie odpadów stałych typu resztki sączków oraz zbitego szkła w pojemnikach na odpady komunalne jest zgodne z obowiązującymi normami i regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami. Tego rodzaju odpady, ze względu na swoje właściwości, powinny być segregowane i składowane w odpowiednich pojemnikach, które są przystosowane do tego celu. Zgodnie z dyrektywami unijnymi i krajowymi, odpady te nie mogą być wrzucane do ogólnych pojemników, ponieważ mogą stwarzać zagrożenie dla ludzi oraz środowiska. Na przykład, zbite szkło w laboratoriach analitycznych wymaga szczególnej uwagi, ponieważ może powodować urazy. Praktyczne podejście do zarządzania tymi odpadami obejmuje nie tylko ich odpowiednie pakowanie, ale także prowadzenie dokumentacji dotyczącej ich pochodzenia i rodzaju. Odpowiednia segregacja i składowanie odpadów są kluczowe dla ich późniejszego przetwarzania oraz recyklingu, co pozwala na minimalizację negatywnego wpływu na środowisko i zdrowie publiczne.

Pytanie 39

Skrót "cz." na etykiecie odczynnika chemicznego wskazuje, że

A. zawartość głównego składnika wynosi 99-99,9%

B. zawartość zanieczyszczeń nie przekracza 0,01-0,001%

C. zawartość głównego składnika wynosi 99,9-99,99%

D. odczynnik jest przeznaczony do analiz spektralnych

Zrozumienie oznaczenia 'cz.' jest kluczowe dla każdego, kto pracuje w laboratoriach chemicznych. Wiele osób myli to oznaczenie z innymi wskaźnikami czystości chemikaliów, co prowadzi do nieporozumień. Na przykład, pierwsza z dostępnych odpowiedzi sugeruje, że skrót ten odnosi się do możliwości stosowania odczynnika do analiz spektralnych. To podejście jest błędne, ponieważ czystość chemiczna nie jest bezpośrednio związana z metodą analizy, ale raczej z jakością używanego odczynnika. Zastosowanie reagentów o wysokiej czystości jest ważne w kontekście dokładności wyników, a nie samego sposobu przeprowadzania analizy. Kolejna sugestia dotycząca zawartości głównego składnika na poziomie 99,9-99,99% również jest myląca. Oznaczenie 'cz.' jednoznacznie wskazuje na zakres 99-99,9%, co jest akceptowane w standardach laboratoryjnych. Ostatnia odpowiedź, mówiąca o maksymalnej zawartości zanieczyszczeń, sugeruje jakoby czystość była mierzona w bardziej rygorystyczny sposób niż w rzeczywistości. Zanieczyszczenia zawsze są obecne, ale ich akceptowalny poziom w odczynnikach chemicznych to właśnie 0,1-0,01% dla klasy reagentów czystych. Pojawiające się błędne koncepcje często wynikają z mylenia terminologii i różnorodności standardów stosowanych w praktyce laboratoryjnej, co może prowadzić do nieodpowiednich wyborów reagenty, a tym samym do błędnych wyników badań.

Pytanie 40

Na ilustracji zobrazowano urządzenie do

A. rektyfikacji

B. sublimacji

C. destylacji pod ciśnieniem atmosferycznym

D. destylacji przy obniżonym ciśnieniu

Destylacja pod zmniejszonym ciśnieniem jest techniką, która służy do separacji składników przy niższych temperaturach, co jest korzystne dla substancji wrażliwych na wysokie temperatury, ale nie jest odpowiednia w kontekście zastanawiania się nad destylacją w warunkach atmosferycznych. Takie podejście może prowadzić do mylnych wniosków, zwłaszcza gdy mówimy o substancjach, które nie powinny być poddawane wysokim temperaturze ze względu na ryzyko rozkładu. Rektyfikacja, z drugiej strony, to proces bardziej skomplikowany, który wymaga stosowania kolumny rektyfikacyjnej i jest używany do uzyskiwania bardzo czystych frakcji ze złożonych mieszanin, co znacznie różni się od prostszej destylacji. Z kolei sublimacja, czyli przejście substancji ze stanu stałego w gazowy bez przechodzenia przez stan ciekły, jest zupełnie odmiennym procesem, stosowanym głównie w przypadku substancji takich jak jod czy nafta. Typowym błędem jest mylenie tych procesów, ponieważ każdy z nich ma swoje specyficzne zastosowania, warunki i cele. Zrozumienie różnic między tymi technikami jest kluczowe dla efektywnego planowania eksperymentów i procesów przemysłowych, a także dla bezpieczeństwa w laboratoriach chemicznych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej