Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechanik
  • Kwalifikacja: MEC.05 - Użytkowanie obrabiarek skrawających
  • Data rozpoczęcia: 5 czerwca 2025 12:12
  • Data zakończenia: 5 czerwca 2025 12:30

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie narzędzie wykorzystuje się do oceny równości płaszczyzny?

A. kątownik
B. liniał
C. poziomica
D. kątomierz
Poziomica, kątomierz i kątownik są narzędziami, które mają swoje specyficzne zastosowania w pomiarach, jednak nie są one odpowiednie do bezpośredniego pomiaru płaskości powierzchni. Poziomica służy przede wszystkim do ustalania poziomu, czyli do określenia, czy powierzchnia jest w poziomie, a nie do sprawdzania jej płaskości. Użytkownicy często mylą te funkcje, co prowadzi do błędnych wniosków dotyczących jakości wykonania powierzchni. Kątomierz z kolei jest narzędziem do pomiaru kątów, co w żaden sposób nie odnosi się do oceny płaskości. Często użytkownicy mylą pomiar kątów z pomiarem płaskości, co jest błędne. Kątownik natomiast służy do sprawdzania kątów prostych, a nie do oceny, czy powierzchnia jest płaska. W praktyce, błędne użycie tych narzędzi może prowadzić do poważnych problemów konstrukcyjnych, takich jak krzywe ściany czy niestabilne obiekty. Kluczowe jest, aby użytkownicy zdawali sobie sprawę z różnicy między tymi narzędziami i ich funkcjami, aby efektywnie realizować projekty budowlane czy stolarskie, przestrzegając również odpowiednich norm jakościowych.

Pytanie 2

Przyczyny zatrzymywania wiertła wraz z uchwytem (nawet przy uruchomionym silniku) podczas wiercenia na wiertarce stacjonarnej mogą być

A. zbyt wysoki stożek w wrzecionie wiertarki
B. poślizg paska klinowego
C. brak płynu chłodzącego
D. zbyt duża prędkość obrotowa wrzeciona
Poślizg paska klinowego to powszechny problem, który może prowadzić do zatrzymywania się wiertła pomimo działania silnika w wiertarce stołowej. W momencie, gdy pasek klinowy, który przekazuje moc z silnika na wrzeciono, nie zachowuje odpowiedniego napięcia lub jest zużyty, dochodzi do poślizgu. Skutkuje to tym, że silnik pracuje, ale ruch obrotowy nie jest przekazywany na wiertło, co uniemożliwia jego prawidłowe wiercenie. W praktyce, warto regularnie kontrolować stan paska klinowego, aby zapobiec takim sytuacjom. Zaleca się wymianę paska co kilka miesięcy lub w zależności od intensywności użytkowania. Dobrą praktyką jest także używanie pasków o odpowiedniej specyfikacji, zgodnej z zaleceniami producenta wiertarki. Oprócz tego, warto sprawdzić napięcie paska, aby zapewnić jego stabilne działanie. W przypadku niewłaściwego napięcia, należy je skorygować w celu optymalizacji wydajności maszyny i uniknięcia nieefektywności w wierceniu.

Pytanie 3

Wzrost twardości zewnętrznej warstwy materiału w trakcie obróbki skrawaniem określa się jako

A. narost
B. umocnienienie
C. zgniot
D. deformację
Deformacja to proces, w którym materiał zmienia swój kształt pod wpływem działania zewnętrznych sił. Choć deformacja jest istotnym aspektem obróbki skrawaniem, nie odnosi się bezpośrednio do wzrostu twardości warstwy wierzchniej. Zgniot to termin używany w kontekście procesów obróbczych, gdzie materiał jest ściskany, co również nie jest bezpośrednio związane z twardością powierzchni po obróbce. Narost, z kolei, to termin bardziej ogólny, który może odnosić się do różnych zjawisk w obróbce materiałów, jednak nie wyjaśnia wzrostu twardości. W kontekście procesu skrawania umocnienie, jako termin techniczny, najlepiej opisuje zjawisko, w którym struktura materiału ulega zmianie w wyniku działania sił skrawających. W praktyce, wiele osób może mylnie utożsamiać te pojęcia z umocnieniem, co prowadzi do nieporozumień. Właściwe zrozumienie terminologii jest kluczowe dla efektywnego projektowania procesów obróbczych oraz analizy ich efektów. Znajomość różnic między tymi pojęciami pozwala na bardziej świadome podejście do optymalizacji parametrów skrawania oraz lepsze dopasowanie metod obróbczych do właściwości materiałów.

Pytanie 4

Jakie oprzyrządowanie jest stosowane do toczenia wałów o dużej długości?

A. uchwyt specjalny
B. podtrzymka
C. uchwyt i kieł
D. długie łoże tokarki
Odpowiedzią na pytanie jest podtrzymka, która jest kluczowym oprzyrządowaniem stosowanym w toczeniu wałów o znacznej długości. Podtrzymka mechanicznie wspiera wał w trakcie obróbki, co jest szczególnie istotne w przypadku długich elementów, które mogą ulegać odkształceniom lub drganiom. Dzięki zastosowaniu podtrzymki, można znacząco zwiększyć precyzję toczenia oraz uzyskać wyższą jakość powierzchni obrabianego elementu. W praktyce, podtrzymki mogą być regulowane, co pozwala na dostosowanie ich do różnych średnic wałów. W branży produkcyjnej oraz w warsztatach rzemieślniczych, stosowanie podtrzymek jest powszechną praktyką, która zapewnia stabilność procesu obróbczo-wytwórczego. Dobre praktyki wskazują, że ich użycie nie tylko zwiększa efektywność pracy, ale także przyczynia się do wydłużenia żywotności narzędzi skrawających przez minimalizację drgań i poprawę parametrów skrawania.

Pytanie 5

Imaki narzędziowe wykorzystywane są do mocowania narzędzi skrawających na

A. tokarkach i strugarkach
B. wiertarkach promieniowych
C. frezarkach
D. szlifierkach do otworów
Imaki narzędziowe są kluczowymi elementami mocującymi narzędzia skrawające w tokarkach i strugarkach, co jest niezbędne w procesach obróbczych. W tokarkach imaki umożliwiają stabilne i precyzyjne mocowanie narzędzi skrawających, takich jak noże tokarskie, co pozwala na osiągnięcie wysokiej jakości obróbki materiałów metalowych i nie tylko. Tokarki oraz strugarki wymagają zastosowania imaków, aby zapewnić właściwą orientację i pewne trzymanie narzędzi, co jest kluczowe dla uzyskania odpowiednich wymiarów oraz gładkości powierzchni obrabianych detali. W praktyce wybór odpowiedniego imaka zależy od rodzaju obrabianego materiału oraz typu operacji skrawającej. W branży mechanicznej standardem jest stosowanie imaków dostosowanych do specyficznych warunków pracy, co podnosi efektywność i bezpieczeństwo procesów obróbczych. Dodatkowo, imaki są projektowane zgodnie z wytycznymi norm ISO oraz innych standardów branżowych, co gwarantuje ich jakość i niezawodność.

Pytanie 6

Na tokarce uniwersalnej trzeba wykonać gwint przy użyciu gwintownika maszynowego. Kolejność działań obróbczych powinna być następująca:

A. toczenie poprzeczne, nawiercanie, gwintowanie, wiercenie
B. toczenie poprzeczne, wiercenie, gwintowanie, nawiercanie
C. toczenie poprzeczne, gwintowanie, nawiercanie, wiercenie
D. toczenie poprzeczne, nawiercanie, wiercenie, gwintowanie
Odpowiedź, w której kolejność zabiegów obróbczych to toczenie poprzeczne, nawiercanie, wiercenie, gwintowanie, jest prawidłowa, ponieważ odzwierciedla właściwy proces technologiczny wymagany do wykonania gwintu maszynowego na tokarce uniwersalnej. Toczenie poprzeczne eliminuję nadmiar materiału i formuje wstępną geometrię detalu. Następnie nawiercanie pozwala na przygotowanie otworu, który będzie używany do gwintowania. Wiercenie jest kluczowe, ponieważ zapewnia dostateczną średnicę otworu do gwintu, co jest krytyczne dla jakości i dokładności wykonania. Na końcu następuje gwintowanie, które wykorzystuje gwintownik maszynowy do wytworzenia gwintu. Taka kolejność zabiegów minimalizuje ryzyko uszkodzenia narzędzi oraz zapewnia większą precyzję i wydajność procesu obróbczy. W praktyce, stosowanie takiej metodyki jest zgodne z normami ISO oraz zaleceniami producentów maszyn, co wpływa na jakość i trwałość obrabianych komponentów.

Pytanie 7

Który element programu ISO zawiera dane dotyczące aktywacji funkcji kompensacji w prawo dla narzędzia?

A. G02 X0 Y20 I0 J-5 F300
B. G01 G41 X-6 Y19
C. G00 G42 X-10 Y20
D. G01 X45 Y12 F1500
Odpowiedź G00 G42 X-10 Y20 jest na pewno dobra, bo G42 to ta komenda, która włącza kompensację prawostronną w programach ISO. To naprawdę ważna funkcja w obróbce, bo pomaga nam dokładnie dostosować ruch narzędzia do kształtu detalu. Jak mamy skomplikowany detal, to ta kompensacja sprawia, że wszystko jest na swoim miejscu. To istotne w branżach jak motoryzacja czy lotnictwo, gdzie liczą się każdy milimetr. Z mojego doświadczenia, zawsze warto używać komend kompensacyjnych, bo to nie tylko zmniejsza ryzyko błędów, ale też wydłuża trwałość narzędzi.

Pytanie 8

Jakie narzędzie wykorzystuje się do wykańczania otworu Ø40H7?

A. nawiertak
B. wierło kręte
C. wierło piórkowe
D. rozwiertak
Rozwiertak to naprawdę przydatne narzędzie, gdy mamy do czynienia z wykańczaniem otworów. Świetnie nadaje się do precyzyjnego zwiększenia średnicy, na przykład w otworach Ø40H7. Dzięki niemu uzyskujemy dokładność tolerancji, co jest bardzo istotne w różnych pracach inżynieryjnych. Osobiście uważam, że w przypadku otworów H7, rozwiertak to wręcz must-have, bo gwarantuje nie tylko precyzję, ale też elegancki wygląd powierzchni. Widziałem go w akcji przy obróbce elementów maszyn, i rzeczywiście robi różnicę. Dobrze jest też wiedzieć, że rozwiertaki radzą sobie w różnych materiałach, nawet tych twardszych, a ich konstrukcja sprawia, że skrawanie jest efektywne i nie niszczy narzędzia. W branży mechanicznej często sięga się po nie zgodnie ze standardami ISO do finalnego wykończenia, więc widać, że są na topie i po prostu działają.

Pytanie 9

Jakiego narzędzia można użyć do pomiaru z precyzją 0,01 mm?

A. przymiaru kreskowego
B. głębokościomierza suwmiarkowego
C. średnicówki mikrometrycznej
D. suwmiarki uniwersalnej
Średnicówka mikrometryczna to narzędzie pomiarowe, które umożliwia dokładny pomiar średnicy z precyzją do 0,01 mm. Jest szczególnie przydatna w zadaniach wymagających wysokiej precyzji, takich jak pomiary w obróbce mechanicznej czy w kontroli jakości w przemyśle. Działa na zasadzie przyłożenia dwóch końcówek do mierzonych obiektów i odczytu wartości na skali mikrometrycznej. Dzięki temu można uzyskać nie tylko precyzyjne wyniki, ale także zminimalizować błąd pomiaru, co jest kluczowe w zastosowaniach inżynieryjnych, gdzie tolerancje mają duże znaczenie. Warto również zaznaczyć, że średnicówki mikrometryczne są zgodne z normami ISO, co zapewnia ich wiarygodność i jakość. Dodatkowo, w praktyce, stosowanie tego narzędzia ułatwia kontrolę wymiarów w produkcji, co przekłada się na lepszą jakość finalnych produktów."

Pytanie 10

Jakiego narzędzia należy użyć do pomiaru wnętrza tulei ϕ50+0,02-0,03?

A. Suwmiarki uniwersalnej
B. Głębokościomierza
C. Mikrometru talerzykowego
D. Średnicówki mikrometrycznej
Średnicówki mikrometrycznej to narzędzie pomiarowe o wysokiej precyzji, które jest idealne do pomiaru wymiarów wewnętrznych tulei. W przypadku tulei o średnicy nominalnej 50 mm z tolerancją +0,02/-0,03 mm, kluczowe jest zastosowanie przyrządu, który zapewnia dokładność pomiaru na poziomie mikrometrów. Średnicówki mikrometryczne mogą być używane do pomiarów zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych, a ich konstrukcja pozwala na precyzyjny pomiar w trudno dostępnych miejscach. W praktyce, aby zmierzyć wymiar wewnętrzny tulei, średnicówkę wprowadza się do otworu, a następnie odczytuje pomiar na skali mikrometrycznej. W branży mechanicznej, zgodnie z normami ISO, stosowanie średnicówek mikrometrycznych przy pomiarach wewnętrznych jest standardem, który zapewnia dokładność i powtarzalność wyników, co jest niezbędne w procesie kontroli jakości. Warto również zauważyć, że w przypadku pomiarów wymagających dużej precyzji, średnicówki mikrometryczne są często kalibrowane, co zwiększa ich niezawodność.

Pytanie 11

Szóstą klasę dokładności oraz chropowatość Ra=0,32 μm otworu przelotowego Ø10 można uzyskać poprzez

A. powiercanie
B. wytaczanie
C. rozwiercanie
D. frezowanie
Rozwiercanie jest procesem obróbczo-skrawającym, który pozwala na uzyskanie wysokiej precyzji wymiarowej oraz odpowiedniej chropowatości powierzchni. W przypadku otworu przelotowego o średnicy Ø10 mm oraz wymaganej chropowatości Ra=0,32 μm, rozwiercanie stanowi optymalny wybór. Proces ten polega na zastosowaniu narzędzi rozwiercających, które mają zdolność do precyzyjnego usuwania materiału, co umożliwia osiągnięcie zarówno wymaganych wymiarów, jak i standardowych chropowatości zgodnych z normami, takimi jak ISO 1302. Przykładem zastosowania rozwiercania może być produkcja komponentów w przemyśle motoryzacyjnym, gdzie wysoka jakość otworów jest kluczowa dla poprawnego montażu elementów. Dobre praktyki obróbcze sugerują, aby do rozwiercania używać narzędzi wykonanych z wysokiej jakości stali szybkotnącej lub węglików spiekanych, co przyczynia się do dłuższej żywotności narzędzi oraz lepszej jakości obróbki.

Pytanie 12

Do szybkiego weryfikowania odchyleń geometrycznych metodą porównania wymiarów zewnętrznych z precyzją 0,002 do 0,005 mm dla produktów w produkcji małoseryjnej na zasadzie dobry/niedobry służy

A. passametr
B. pirometr
C. mikrometr
D. sprawdzian tłoczkowy
Mikrometr, pirometr i sprawdzian tłoczkowy mają różne zastosowania i nie są odpowiednie do szybkiego sprawdzania odchyłek geometrycznych wymiarów zewnętrznych z taką precyzją, jaką oferuje passametr. Mikrometr jest narzędziem stosowanym przede wszystkim do pomiaru małych wymiarów zewnętrznych z wysoką dokładnością, ale jego użycie nie jest tak szybkie i efektywne w kontekście porównawczego sprawdzania, zwłaszcza w produkcji małoseryjnej. Pirometr to urządzenie pomiarowe stosowane do pomiaru temperatury obiektów na podstawie promieniowania podczerwonego, co w żaden sposób nie odnosi się do pomiaru wymiarów zewnętrznych. Sprawdzian tłoczkowy, z kolei, jest narzędziem do sprawdzania wymiarów wewnętrznych lub kształtów otworów, a nie do oceny jakości wymiarów zewnętrznych. Typowym błędem myślowym jest mylenie narzędzi pomiarowych, co często prowadzi do niewłaściwego doboru narzędzi do zadań kontrolnych. Każde z tych narzędzi ma swoje miejsce i zastosowanie w odpowiednich kontekstach, ale nie powinny być stosowane zamiennie z passametrami w kontekście weryfikacji wymiarów zewnętrznych w produkcji małoseryjnej.

Pytanie 13

Średnicę podziałową gwintu zewnętrznego można określić przy pomocy

A. suwmiarki modułowej z precyzerem
B. mikrometru i trzech wałeczków
C. mikrometru talerzykowego
D. średnicówki mikrometrycznej z przedłużaczem
Wybór mikrometru talerzykowego do pomiaru średnicy podziałowej gwintu zewnętrznego nie jest właściwy. Mikrometr talerzykowy jest narzędziem przeznaczonym do pomiaru grubości i średnic przedmiotów, lecz nie jest dostosowany do pomiarów gwintów, które wymagają bardziej złożonej analizy geometrycznej. Użycie mikrometru talerzykowego może prowadzić do pomyłek związanych z niewłaściwym odczytem wyników, ponieważ konstrukcja gwintu nie jest jednorodna, a jego kształt wymaga pomiaru w co najmniej trzech punktach w celu uzyskania dokładnych danych. Również śrenicówka mikrometryczna z przedłużaczem, mimo że jest narzędziem precyzyjnym, nie jest przeznaczona do pomiaru gwintów zewnętrznych, co może skutkować błędami pomiarowymi w interpretacji wyników. Użycie suwmiarki modułowej z precyzerem, choć może wydawać się sensowne, nie oferuje odpowiedniej dokładności potrzebnej do pomiaru średnicy podziałowej gwintu, zwłaszcza w przypadku gwintów drobnozwojowych. Tego rodzaju narzędzia mogą nie być wystarczająco precyzyjne, co prowadzi do błędnych wniosków i późniejszych problemów w produkcji lub montażu elementów. W kontekście standardów pomiarowych oraz dobrych praktyk inżynieryjnych, kluczowe jest stosowanie narzędzi, które są zgodne z wymaganiami danej aplikacji, co w przypadku gwintów zewnętrznych wskazuje jednoznacznie na mikrometr i trzy wałeczki.

Pytanie 14

Przy konfigurowaniu obrabiarki CNC, terminy: bębnowy, tarczowy, łańcuchowy, kasetowy odnoszą się do

A. uchwytów tokarskich
B. przenośników
C. magazynów narzędziowych
D. uchwytów frezarskich
Odpowiedź dotycząca magazynów narzędziowych jest poprawna, ponieważ terminy bębnowy, tarczowy, łańcuchowy i kasetowy odnoszą się do różnych typów systemów automatycznego magazynowania narzędzi w obrabiarkach CNC. Magazyny narzędziowe umożliwiają przechowywanie i wymianę narzędzi w sposób zautomatyzowany, co zwiększa efektywność produkcji oraz redukuje czas przestojów. W przypadku systemu bębnowego narzędzia są przechowywane w cylindrycznym magazynie, który obraca się, aby umożliwić dostęp do potrzebnych narzędzi. Magazyn tarczowy operuje na zasadzie obracania tarczy dostosowanej do specyficznych narzędzi, co pozwala na szybki dostęp do wybranego narzędzia. Z kolei magazyn łańcuchowy wykorzystuje mechanizm łańcucha do transportowania narzędzi do strefy roboczej. Ostatnim z wymienionych, magazyn kasetowy, używa kaset, w których przechowywane są narzędzia, oferując efektywną organizację przestrzeni. W kontekście produkcji przemysłowej, stosowanie odpowiednich magazynów narzędziowych zgodnie z normami ISO i najlepszymi praktykami branżowymi jest kluczowe dla optymalizacji procesów oraz podnoszenia jakości wytwarzanych produktów.

Pytanie 15

Obróbkę powierzchni w kształcie wzoru można przeprowadzić na tokarce

A. karuzelowej
B. kopiarce
C. produkcyjnej
D. uniwersalnej
Kopiarka to maszyna, która została zaprojektowana specjalnie do obróbki powierzchni kształtowych według określonych wzorców. W tym procesie stosuje się różne narzędzia skrawające, które są prowadzone zgodnie z konturem wzorca. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie detali o skomplikowanych kształtach z wysoką precyzją. Przykładem zastosowania kopiarek są produkcje w branży motoryzacyjnej, gdzie wymagane są elementy o specyficznych profilach, jak wały korbowe czy obudowy silników. Dobre praktyki w obróbce na kopiarce obejmują odpowiednie ustawienie narzędzi skrawających, kontrola wymiarów podczas pracy oraz regularne konserwacje maszyny, co przekłada się na zwiększenie wydajności oraz dokładności produkcji. Warto zauważyć, że w obróbce przestrzennej kopiarki wykorzystują także skanowanie 3D wzorców, co znacznie ułatwia i przyspiesza proces produkcji.

Pytanie 16

Korektory narzędzi są ustawiane na obrabiarce CNC w odniesieniu do punktu

A. zerowego przedmiotu obrabianego.
B. referencyjnego.
C. zerowego obrabiarki.
D. odniesienia narzędzia.
Odniesienie narzędzia to naprawdę ważny temat w programowaniu CNC. Chodzi o to, jak mierzysz i kompensujesz długość oraz promień narzędzi. Każde narzędzie to ma swoje unikalne wymiary, więc musisz to mieć na uwadze, kiedy pracujesz. Ustalenie odniesienia narzędzia pozwala operatorowi dokładnie podać wartość korektora dla każdego narzędzia, co jest kluczowe dla precyzyjnych operacji. Na przykład, gdy skrawak jest dłuższy lub krótszy od normy, dobrze ustawione korektory mogą znacząco polepszyć jakość obróbki i zminimalizować błędy w wymiarach gotowego elementu. W branży warto regularnie kalibrować narzędzia i monitorować ich stan, by utrzymać wysoką jakość obróbki i zmniejszyć odpady.

Pytanie 17

Czym charakteryzują się funkcje G04 F1?

A. programowalne przesunięcie punktu zerowego o 1 mm
B. ruch roboczy po łuku z posuwem 1 mm/obr
C. postój czasowy wynoszący 1 s
D. odsunięcie od konturu wynoszące 1 mm
Analiza innych odpowiedzi ukazuje szereg nieporozumień związanych z interpretacją funkcji G04 w kontekście programowania CNC. Odpowiedzi sugerujące ruch roboczy po łuku z posuwem 1 mm/obr oraz odsunięcie od konturu wynoszące 1 mm opierają się na błędnych założeniach, co do podstawowych funkcji komend G. Ruch po łuku związany jest z innymi komendami, takimi jak G02 i G03, które definiują kierunek ruchu i posuw w trakcie obróbki. Odsunięcie od konturu również nie odpowiada funkcji G04, a w rzeczywistości może być realizowane za pomocą innych komend, które syntetyzują trajektorie narzędzia względem obrabianego materiału. Ostatnia z wymienionych odpowiedzi, dotycząca programowalnego przesunięcia punktu zerowego o 1 mm, wprowadza dodatkowy zamęt, gdyż przesunięcie punktu zerowego regulowane jest innymi komendami, takimi jak G54, G55 itd. Typowym błędem jest mylenie funkcji przystosowanych do manipulacji czasem pracy maszyny z parametrami ruchu narzędzia oraz jego położenia. Zrozumienie specyfiki każdego z poleceń G, ich zastosowań oraz wpływu na proces obróbczy jest kluczowe dla efektywnego i bezpiecznego korzystania z obrabiarek CNC. Te nieporozumienia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji w procesie produkcyjnym, w tym błędów w obróbce i zmniejszenia jakości wyrobów.

Pytanie 18

Aby zamocować wałek długi, należy zastosować

A. uchwyt pneumatyczny i zabierak stały
B. uchwyt hydrauliczny, podtrzymkę i kła obrotowego
C. zabierak samozaciskowy
D. manualny uchwyt dwuszczękowy oraz zabierak czołowy
Zamocowanie wałka długiego przy użyciu uchwytu hydraulicznego, podtrzymki i kła obrotowego jest prawidłowym rozwiązaniem ze względu na specyfikę i wymagania związane z obróbką długich elementów. Uchwyt hydrauliczny umożliwia stabilne i równomierne zamocowanie wałka, co jest kluczowe w procesach obróbczych, aby uniknąć drgań i poprawić dokładność. Podtrzymka z kolei pełni ważną rolę w zwiększeniu sztywności układu, co jest szczególnie istotne przy obróbce długich komponentów, które mogą być podatne na odkształcenia. Kła obrotowego używa się do wspomagania obrotu wałka, co zwiększa elastyczność obróbczych operacji, takich jak toczenie. W praktyce, takie zamocowanie spełnia standardy ISO w zakresie bezpieczeństwa i jakości procesów obróbczych, zapewniając optymalną wydajność i precyzję. Dzięki zastosowaniu tego rozwiązania, operatorzy mogą osiągnąć lepsze wyniki podczas skomplikowanych operacji, minimalizując ryzyko uszkodzenia materiału oraz narzędzi.

Pytanie 19

Najlepszą współosiowość otworu z zewnętrzną powłoką walcową w przedmiocie rodzaju tarcza uzyskuje się poprzez ustalenie i zamocowanie elementu do toczenia?

A. na trzpieniu
B. w uchwycie tulejkowym
C. bezpośrednio w wrzecionie
D. w uchwycie trójszczękowym samocentrującym
Odpowiedź 'na trzpieniu' jest prawidłowa, ponieważ trzpień zapewnia najlepszą stabilność oraz precyzję współosiowości podczas toczenia elementów typu tarcza. Użycie trzpienia pozwala na dokładne ustalenie pozycji przedmiotu, co jest kluczowe dla zachowania tolerancji wymiarowych i jakości powierzchni obrabianej. Przy toczeniu walcowatych przedmiotów, jak tarcze, minimalizacja luzów oraz poprawne centrowanie są fundamentalne dla uzyskania odpowiednich parametrów geometrycznych. Przykładem zastosowania jest produkcja kół zębatych czy innych komponentów wymagających wysokiej precyzji. W praktyce, stosowanie odpowiednich narzędzi pomiarowych, takich jak mikrometry czy suwmiarki, w celu weryfikacji wymiarów jest nieodłącznym elementem procesu, co podkreśla standardy ISO dotyczące kontroli jakości. Ponadto, stosowanie trzpienia w obróbce pozwala na szybszą i bardziej efektywną produkcję, co jest zgodne z zasadami lean manufacturing, gdzie eliminacja strat jest kluczowym założeniem.

Pytanie 20

W którym miejscu programu sterującego należy wprowadzić zmiany, aby skorygować wartość posuwu?

A. N20 G1 Z80
B. N15 G0 X100 Z120 M04
C. N05 G90 G95 G54
D. N10 T0101 S150 F200
Odpowiedź N10 T0101 S150 F200 jest trafna, bo odnosi się do bloku, gdzie określamy parametry narzędzia, a także prędkości obrotowe i posuw. Zrozumienie, że F200 oznacza, że posuw wynosi 200 jednostek na minutę, jest kluczowe, zwłaszcza przy korekcie wartości posuwu. W praktyce zmiana wartości F pozwala na dostosowanie prędkości, z jaką narzędzie porusza się w stosunku do materiału. Wysoka jakość obróbki i efektywność skrawania wymaga użycia odpowiednich wartości posuwu. Kiedy posuw jest za niski, narzędzie może się przegrzać i w efekcie uszkodzić, a zbyt wysoka wartość posuwu z kolei negatywnie wpływa na jakość powierzchni i przyspiesza zużycie narzędzi. Dlatego dobrze jest optymalizować wartości posuwu w bloku N10, bo to zgodne z najlepszymi praktykami obróbczych i naprawdę zwiększa efektywność produkcji.

Pytanie 21

Do jakich materiałów wykorzystuje się obróbkę skrawaniem przy maksymalnych prędkościach?

A. aluminium
B. stali
C. żeliwa
D. mosiądzu
Aluminium jest materiałem, który charakteryzuje się niską gęstością oraz wysoką przewodnością cieplną i elektryczną. W obróbce skrawaniem aluminium stosuje się znacznie wyższe prędkości skrawania niż w przypadku stali czy żeliwa. Wysoka prędkość skrawania przyczynia się do poprawy efektywności procesu, zmniejsza czas obróbki oraz poprawia jakość powierzchni obrabianego elementu. Przykładami zastosowania wysokich prędkości skrawania aluminium są produkcja elementów konstrukcyjnych w branży motoryzacyjnej oraz lotniczej, gdzie precyzja wymiarowa i jakość powierzchni mają kluczowe znaczenie. Zgodnie z normami, takimi jak ISO 3685, prędkości skrawania dla aluminium mogą wynosić od 300 do 600 m/min w zależności od rodzaju narzędzia skrawającego i zastosowanej technologii. Dobre praktyki w obróbce aluminium obejmują również stosowanie odpowiednich chłodziw, co może znacząco wpłynąć na żywotność narzędzi oraz jakość obróbki.

Pytanie 22

Która funkcja w programie obróbczo-narzędziowym dezaktywuje korekcję promienia narzędzia?

A. G33
B. G40
C. G42
D. G03
Odpowiedź G40 jest jak najbardziej na miejscu, bo w G-kodzie oznacza wyłączenie korekcji promienia narzędzia. W praktyce używamy tego, kiedy potrzebujemy, żeby narzędzie działało bez tej korekcji, którą wcześniej włączyliśmy, żeby poprawić precyzję obróbki. Na przykład, gdy korzystamy z narzędzi o różnych średnicach, ta korekcja sprawia, że narzędzie idzie dokładnie wzdłuż kształtu detalu. Ale jeżeli chcemy przejść do innej operacji, jak frezowanie prostych krawędzi, to G40 jest wręcz niezbędne. W normach ISO dla G-kodu, G40 jest jasno zdefiniowane jako komenda do deaktywacji korekcji promienia, dlatego jest to kluczowe w zarządzaniu procesem obróbczy w CNC. Z mojego doświadczenia, dobrze jest dobrze przemyśleć sekwencję komend G-kodu, żeby uniknąć niepożądanych efektów, jak błędne prowadzenie narzędzia czy kolizje.

Pytanie 23

Która z poniższych baz w tokarkach CNC jest określana przez programistę?

A. Punkt odniesienia narzędzia
B. Baza obrabiarki
C. Baza wrzeciona
D. Punkt wymiany narzędzia
Punkt odniesienia narzędzia, baza obrabiarki i baza wrzeciona to koncepcje, które często są mylone z punktem wymiany narzędzia. Punkt odniesienia narzędzia (Tool Reference Point) jest używany do określenia położenia narzędzia względem obrabianego przedmiotu, co jest istotne w kontekście kalibracji i zapewnienia dokładności obróbczej. Ustalamy go na początku procesu, aby maszyna mogła prawidłowo określić, gdzie znajduje się narzędzie przed rozpoczęciem obróbki. Baza obrabiarki odnosi się do całego układu współrzędnych maszyny, który jest ustalony na podstawie konstrukcji i specyfikacji maszyny. W związku z tym, baza obrabiarki jest stała i nie zmienia się w trakcie obróbki, co czyni ją mniej elastyczną w kontekście różnych operacji produkcyjnych. Na koniec, baza wrzeciona (Spindle Base) to punkt odniesienia dla wrzeciona maszyny, który również nie jest zmieniany przez programistów. Jest to istotne w kontekście precyzyjności obróbczej, jednak nie wpływa bezpośrednio na proces wymiany narzędzi. Zrozumienie różnic pomiędzy tymi terminami oraz ich zastosowaniem w praktyce jest kluczowe dla efektywnego programowania maszyn CNC. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do pomyłek w tej dziedzinie, obejmują brak zrozumienia koncepcji bazy i punktu odniesienia w kontekście obróbczo-technologicznym, co może prowadzić do nieprawidłowych ustawień i niskiej jakości produkcji.

Pytanie 24

W którym z poniższych fragmentów kodu sterującego obrabiarką CNC znajduje się informacja dotycząca gwintowania?

A. N05 S120 M03 T1 D1
B. N05 G01 X20 Y50 F1.25
C. N05 G33 Z-20 K2
D. N05 G02 X30 Y50 I5 J0
Odpowiedź N05 G33 Z-20 K2 jest poprawna, ponieważ zawiera komendę G33, która jest standardowym kodem G stosowanym w obrabiarkach CNC do gwintowania. Komenda G33 definiuje proces gwintowania za pomocą ruchu w osi Z oraz parametrów, które określają głębokość gwintowania (Z-20) oraz skok gwintu (K2), co przekłada się na konkretne wymiary gwintu. Gwintowanie w technologii CNC jest kluczowym procesem mechanicznym, który pozwala na precyzyjne wykonanie gwintów w detalach, co jest niezbędne w wielu aplikacjach inżynieryjnych. Na przykład, w przypadku produkcji elementów złączy, takich jak nakrętki czy śruby, istotne jest, aby gwinty miały odpowiednie parametry, aby zapewnić ich funkcjonalność. W praktyce, operatorzy CNC powinni znać specyfikacje gwintów, takie jak średnica, skok oraz klasa dokładności, aby móc prawidłowo ustawić parametry maszyny i uzyskać wysoką jakość obrabianych detali. W związku z tym znajomość kodów G oraz ich zastosowania w gwintowaniu jest niezbędna dla każdego operatora obrabiarki CNC.

Pytanie 25

Jakie narzędzie należy zastosować do pomiaru wałka o średnicy ϕ16h7(-0,018)?

A. suwmiarki uniwersalnej
B. macek wewnętrznych
C. sprawdzianu szczękowego
D. mikrometru wewnętrznego
Sprawdzian szczkowy to naprawdę przydatne narzędzie, jeśli chodzi o kontrolę średnicy wałków, na przykład wałka o średnicy ϕ16h7(-0,018). Taki wałek ma swoje tolerancje, a to znaczy, że jego rzeczywista średnica może się różnić w określonych granicach. Dzięki sprawdzianowi szczkowym możemy szybko i dokładnie sprawdzić, czy wałek mieści się w tych tolerancjach. Cały proces polega na umieszczeniu wałka między szczękami sprawdzianu i sprawdzeniu, czy średnica jest zgodna z wymaganiami normy. W moim doświadczeniu, korzystanie z takich narzędzi to standard w kontroli jakości, szczególnie w mechanice i produkcji precyzyjnej. Tego typu sprawdziany są często spotykane w warsztatach i fabrykach, gdzie służą do oceny wymiarów detali, co jest kluczowe, żeby wszystko dobrze współgrało w maszynach. Dobrze to widać na przykładzie wałków w układach napędowych, gdzie precyzyjne wymiary są bardzo ważne, żeby wszystko działało sprawnie i żeby unikać awarii.

Pytanie 26

Miejsce na każdej osi ruchu, które jest ściśle określone przez wyłączniki krańcowe, nosi nazwę

A. referencyjny
B. odniesienia
C. zerowy
D. ustawienia
Odpowiedzi "zerowy", "ustawienia" oraz "odniesienia" są związane z różnymi koncepcjami, które nie oddają właściwego znaczenia punktowi, o którym mowa w pytaniu. Termin "zerowy" sugeruje, że jest to punkt początkowy, ale w kontekście automatyki, punkt zerowy nie zawsze jest punktem referencyjnym, ponieważ może on nie być precyzyjnie zdefiniowany w kontekście całego ruchu. Z drugiej strony, "ustawienia" odnosi się bardziej do parametrów konfiguracyjnych, które mogą być zmienne w zależności od sytuacji, a nie do stałych punktów w przestrzeni. Wreszcie, termin "odniesienia" jest zbyt ogólny, ponieważ nie wskazuje na konkretne punkty, które są używane jako standardowe miejsca dla pomiarów i regulacji. W praktyce, brak precyzyjnie zdefiniowanych punktów referencyjnych może prowadzić do błędów w procesach automatyzacyjnych, w tym do niewłaściwych ruchów maszyn, co może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa. Kluczowym jest, aby w systemach automatyki stosować dobrze zdefiniowane punkty referencyjne, zgodnie z normami branżowymi, aby zapewnić stabilność i efektywność operacji.

Pytanie 27

Aby wykonać ślimak walcowy w warunkach produkcji jednostkowej, najlepiej użyć

A. tokarki
B. dłutownicy
C. strugarki
D. przeciągarki
Strugarka, mimo że jest również narzędziem obróbczym, nie jest odpowiednia do produkcji ślimaków walcowych. Jej głównym przeznaczeniem jest skrawanie płaskich powierzchni i nadawanie kształtów prostokątnym elementom, co sprawia, że wykorzystanie jej do formowania elementów cylindrycznych, takich jak ślimaki, jest nieefektywne. Strugarka jest idealna w przypadku elementów wymagających precyzyjnego szlifowania, jednak jej możliwości są ograniczone do prostych zadań obróbczych. Przeciągarka to maszyna przeznaczona do wydłużania i formowania drutów oraz cienkowarstwowych materiałów, co również nie ma zastosowania w przypadku produkcji ślimaków walcowych. Dłutownica, choć może być używana do tworzenia otworów czy rowków, nie oferuje możliwości precyzyjnego obróbki cylindrycznej, co jest kluczowe dla uzyskania odpowiednich parametrów ślimaka. Wybór niewłaściwego narzędzia do obróbki może prowadzić do niezgodności wymiarowych oraz problemów z jakością wykonania, co w rezultacie może skutkować nieefektywnością w dalszym użytkowaniu wyprodukowanych elementów. W przemyśle zaleca się stosowanie narzędzi odpowiednich do specyfiki produkcji, aby zachować wysoką jakość i wydajność procesów obróbczych.

Pytanie 28

W szlifierce do płaszczyzn narzędziem służącym do obróbki jest ściernica

A. stożkowa
B. listkowa
C. trzpieniowa
D. tarcza
Ściernica tarczowa jest odpowiednim narzędziem obróbkowym stosowanym w szlifierkach do płaszczyzn, ponieważ jej konstrukcja umożliwia efektywne szlifowanie dużych powierzchni płaskich. Ściernice tarczowe, w przeciwieństwie do innych typów, jak listkowe czy stożkowe, oferują stabilność i równomierne rozłożenie sił podczas procesu szlifowania. Dzięki temu osiąga się wysoki poziom precyzji w obróbce, co jest kluczowe w przemyśle narzędziowym i mechanice precyzyjnej. W praktyce szlifierki do płaszczyzn z zastosowaniem ściernic tarczowych są często używane w produkcji części maszyn, gdzie wymagana jest gładka powierzchnia oraz ścisłe tolerancje wymiarowe. Zgodnie z branżowymi normami, takimi jak ISO 1940, ważne jest także dbanie o właściwe wyważenie ściernic, co dodatkowo wpływa na jakość obróbki i żywotność narzędzia. Użycie ściernicy tarczowej w procesach szlifowania nie tylko zwiększa wydajność, ale również minimalizuje ryzyko uszkodzenia materiału, co czyni ją preferowanym wyborem w wielu zastosowaniach.

Pytanie 29

Korzystając z danych w tabeli, dobierz stos płytek wzorcowych do kontroli wymiaru 14,86 mm

Tabela płytek wzorcowych długości wg DIN 861/2
SzeregWymiar płytki
0,0051,005
0,011,01; 1,02; 1,03; 1,04; 1,05; 1,06; 1,07; 1,08; 1,09; 1,10; 1,11; 1,12; 1,13; 1,14; 1,15; 1,16; 1,17; 1,18; 1,19
0,11,20; 1,30; 1,40; 1,50; 1,60; 1,70; 1,80; 1,90
12; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9
1010; 20; 30; 40; 50; 60; 70; 80; 90; 100

A. 10 + 3 + 1,8 + 1,07
B. 10 + 2 + 1,8 + 1,06
C. 10 + 2 + 0,8 + 1,16
D. 10 + 3 + 0,7 + 1,16
W przypadku analizy niepoprawnych odpowiedzi, można zauważyć, że większość z nich nie potrafiła prawidłowo zsumować wymiarów płytek wzorcowych, co prowadzi do błędnych wniosków. Na przykład, odpowiedzi, które sugerują zestaw 10 + 3 + 1,8 + 1,07, sumują się do wymiaru 15,87 mm, co znacznie odbiega od wymaganego wymiaru 14,86 mm. Taki błąd może wynikać z nieuważności lub braku zrozumienia zasady sumowania wymiarów w kontekście kontroli jakości. Inna odpowiedź, która łączy płytki 10 + 3 + 0,7 + 1,16, również nie spełnia wymagań, ponieważ wynosi 15,06 mm. Pojawia się tu typowy problem związany z przyjęciem niewłaściwych wymiarów do zestawu płytek, co podkreśla znaczenie starannego doboru elementów w procesie pomiarowym. Ważne jest, aby mieć na uwadze, że każdy błąd w doborze płytek może prowadzić do niezgodności wyrobów oraz wpływać na cały proces produkcji. W kontekście standardów jakości, takich jak ISO 2859, nieprawidłowe pomiary mogą prowadzić do obniżenia jakości produktów, a w konsekwencji negatywnie wpłynąć na reputację firmy. Dlatego też, należy zwracać szczególną uwagę na precyzję w doborze i obliczeniach, aby uniknąć poważnych konsekwencji w procesie produkcyjnym.

Pytanie 30

Przesunięcie punktu odniesienia dla obrabianego elementu jest realizowane dzięki funkcji

A. G41
B. G53
C. G54
D. G42
Funkcja G54 jest używana do przesunięcia punktu zerowego przedmiotu obrabianego w programowaniu CNC, co jest kluczowe dla prawidłowego wyznaczenia pozycji narzędzia w stosunku do obrabianego materiału. Umożliwia ona operatorowi zdefiniowanie lokalizacji, z której zacznie się obróbka, co jest istotne w przypadku pracy z wieloma detalami lub w sytuacjach, gdzie precyzyjne pozycjonowanie jest konieczne. W praktyce, za pomocą G54 można ustawić punkt zerowy na konkretnym detalu, co pozwala na efektywne i powtarzalne wykonywanie operacji obróbczych. Na przykład, jeśli mamy do obrobienia serię identycznych komponentów, operator ustawia G54 na pierwszym detalu, a następnie maszyna automatycznie odnosi się do tego punktu podczas obróbki kolejnych elementów. Warto dodać, że w standardzie G-code, funkcje G54 do G59 są używane do definiowania różnych punktów zerowych, co daje dużą elastyczność w pracy z różnymi projektami.

Pytanie 31

W kontekście programowania tokarek w systemach opartych na normach ISO, cykl oznaczany przez funkcję G74 odpowiada za

A. wiercenie otworu
B. gwintowanie wałka
C. toczenie wzdłużne
D. frezowanie rowka
Funkcja G74 w systemach opartych na normach ISO rzeczywiście oznacza cykl wiercenia otworu, co jest niezwykle istotne w procesach obróbczych. Cykl ten umożliwia wykonywanie gwintów w otworach, co jest kluczowe w wielu sektorach przemysłowych, w tym w produkcji maszyn i komponentów. Przy realizacji operacji wiercenia za pomocą G74, maszyny CNC wykonują ruch w kierunku wzdłużnym oraz obrotowym, co pozwala na precyzyjne formowanie gwintów o określonych parametrach. Przykładem zastosowania G74 może być produkcja elementów do silników, gdzie precyzyjnie wykonane gwinty są kluczowe dla prawidłowego montażu. Warto również zauważyć, że dobór odpowiednich parametrów obróbczych, takich jak prędkość obrotowa narzędzia oraz posuw, jest niezbędny do osiągnięcia wysokiej jakości gwintów, co jest zgodne z dobrymi praktykami w obróbce skrawaniem. Zrozumienie funkcji G74 oraz jej zastosowania jest kluczowe dla operatorów maszyn CNC, aby mogli oni efektywnie i precyzyjnie realizować skomplikowane projekty.

Pytanie 32

Która tokarka dysponuje pionowym wrzecionem i jest stworzona do obróbki elementów o dużych średnicach, stosunkowo niewielkiej wysokości oraz masie do 200 ton?

A. Wielonożowa
B. Karuzelowa
C. Kłowa
D. Rewolwerowa
Tokarka karuzelowa charakteryzuje się pionowym wrzecionem, co umożliwia efektywną obróbkę dużych i ciężkich przedmiotów. Dzięki swojej konstrukcji, tokarki te są idealne do pracy z detalami o dużej średnicy i niewielkiej wysokości, co czyni je niezastąpionymi w przemyśle ciężkim. Przykłady zastosowania to obróbka elementów takich jak koła zamachowe, dużych wirników czy obudów maszyn. Tokarki karuzelowe są w stanie obsługiwać przedmioty o masie sięgającej 200 ton, co sprawia, że są wykorzystywane w zakładach zajmujących się produkcją i remontem dużych maszyn. Zastosowanie tych tokarek pozwala na zwiększenie wydajności produkcji oraz poprawę jakości obróbki, dzięki precyzyjnemu przemieszczeniu narzędzi w stosunku do obrabianego elementu. W przemyśle, dobrym przykładem standardu jakości w obróbce jest norma ISO 9001, która podkreśla znaczenie efektywności procesów wytwórczych, co jest w pełni realizowane przez tokarki karuzelowe.

Pytanie 33

Jakie są korzyści płynące z szlifowania wałków bezkłowego w porównaniu do szlifowania kłowego?

A. możliwość użycia tylko jednej ściernicy
B. większe bezpieczeństwo procesu obróbczy w związku z mniejszą prędkością obwodową ściernicy
C. lepsza wydajność z uwagi na oszczędność czasu w realizacji nakiełków i mocowaniu przedmiotu
D. wyższa precyzja obróbki spowodowana brakiem sztywnego mocowania wałków
Szlifowanie bezkłowe wałków to technika, która przynosi wiele korzyści, w tym zwiększoną wydajność obróbki. W odróżnieniu od szlifowania kłowego, które wymaga skomplikowanego mocowania przedmiotu roboczego, szlifowanie bezkłowe pozwala na bezpośrednie wprowadzenie wałków do obróbki bez konieczności ich dodatkowego mocowania i wykonywania nakiełków. Dzięki temu proces staje się szybszy i bardziej efektywny, co znacząco skraca czas produkcji. Przykłady zastosowania tej techniki obejmują przemysł motoryzacyjny, gdzie wałki są często poddawane szlifowaniu bezkłowemu w celu osiągnięcia wysokiej dokładności cylindryczności i gładkości powierzchni. Dobrze zaprojektowane maszyny do szlifowania bezkłowego, które spełniają normy ISO, zapewniają optymalizację procesu oraz minimalizację odpadów. Dodatkowo, ta technika pozwala na lepsze wykorzystanie narzędzi ściernych, co prowadzi do obniżenia kosztów eksploatacyjnych. Zastosowanie nowoczesnych technologii, takich jak automatyzacja i monitorowanie procesu, jeszcze bardziej zwiększa efektywność i jakość obróbki.

Pytanie 34

Która z podanych funkcji określa programowanie posuwu w mm/min?

A. G00
B. G03
C. G94
D. G17
Każda z pozostałych opcji, tj. G03, G17 i G00, jest związana z różnymi funkcjami i nie odnosi się do programowania posuwu w mm/min. Komenda G03 oznacza ruch w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara po okręgu, co jest kluczowe w kontekście obróbki krzywoliniowej, ale nie ma związku z szybkością posuwu. G17 natomiast ustawia płaszczyznę obróbcza na XY, co jest niezbędne dla określenia, w której płaszczyźnie mają być przeprowadzane operacje, lecz także nie odnosi się do wartości posuwu. G00 to komenda, która służy do szybkiego przemieszczania narzędzia do pozycji roboczej, co jest istotne w procesie programowania CNC, jednak w kontekście posuwu nie ma zastosowania, ponieważ nie ustala prędkości obróbczej. Zrozumienie różnic między tymi komendami jest kluczowe dla prawidłowego programowania maszyn CNC; operatorzy muszą być świadomi, że każda z tych komend pełni określoną funkcję i ich błędne użycie może prowadzić do nieefektywnej obróbki lub uszkodzenia narzędzi. Typowe pomyłki związane z wyborem błędnych komend często wynikają z niedostatecznej znajomości kodów G oraz ich praktycznego zastosowania w różnych scenariuszach obróbczych.

Pytanie 35

Który blok przedstawionego programu należy edytować, aby zmienić prędkość obrotową wrzeciona tokarkiCNC?

N005 G90 G54 X0 Z120
N010 T0202
N015 S680 M04
N020 G00 X60 Z0
N025 G01 X-2 F.1

A. N005
B. N010
C. N025
D. N015
Odpowiedź N015 jest poprawna, ponieważ w programowaniu maszyn CNC prędkość obrotowa wrzeciona jest definiowana za pomocą kodu S, który znajduje się w odpowiednim bloku programu. W przypadku bloku N015 zauważamy, że zawiera on kod S680, co oznacza prędkość obrotową wrzeciona ustawioną na 680 obrotów na minutę. Aby dostosować tę prędkość do wymagań konkretnego procesu obróbczy, wystarczy edytować wartość tego parametru. W praktyce, zmiana prędkości obrotowej wrzeciona ma kluczowe znaczenie dla efektywności procesu obróbki, ponieważ różne materiały oraz rodzaje narzędzi wymagają różnych prędkości obrotowych dla optymalnych wyników. Na przykład, obrabiając stal nierdzewną, często zaleca się wyższe prędkości obrotowe w porównaniu do obróbki aluminium, co pozwala na zminimalizowanie zużycia narzędzi i uzyskanie lepszej jakości powierzchni. Zrozumienie, jak edytować odpowiednie bloki w programie CNC, jest kluczowe dla każdego operatora, co podkreśla znaczenie umiejętności w zakresie programowania maszyn CNC i przepisów dotyczących obróbki skrawaniem.

Pytanie 36

Jaką funkcję sterującą wykorzystuje się do ustalenia kierunku obrotu wrzeciona?

A. M08
B. M03
C. M05
D. M01
Funkcja M03 jest standardowym kodem G w programowaniu maszyn CNC, który służy do włączenia wrzeciona w kierunku obrotów zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Jest to kluczowe w procesach obróbczych, gdzie kierunek obrotów wrzeciona ma istotny wpływ na jakość i efektywność skrawania. Przykładem zastosowania M03 może być frezowanie, gdzie odpowiedni kierunek obrotów jest niezbędny do uzyskania właściwego skrawania materiału. W praktyce, jeśli wrzeciono obraca się w kierunku przeciwnym, może to prowadzić do tzw. 'zacinania' narzędzia, co negatywnie wpływa na dokładność obróbki oraz może prowadzić do uszkodzenia narzędzi i detali. Przy programowaniu CNC, szczególnie w kontekście różnych typów narzędzi skrawających, znajomość odpowiednich kodów M i ich zastosowania jest niezbędna dla prawidłowego działania maszyny oraz zapewnienia jakości produkcji. M03 powinno być używane w połączeniu z odpowiednim ustawieniem prędkości obrotowej wrzeciona, co jest również ustalane w kodzie G.

Pytanie 37

Który układ parametrów zapewni minimalną teoretyczną wartość chropowatości powierzchni Rzt w trakcie toczenia?

Wykorzystaj poniższą zależność:

Rzt = f2 / 8r

gdzie:
Rzt – teoretyczna wartość chropowatości powierzchni,
f – posuw,
r – promień ostrza noża.


A. r = 0,6 mm, f = 0,2 mm/obr
B. r = 0,6 mm, f = 0,1 mm/obr
C. r = 0,4 mm, f = 0,1 mm/obr
D. r = 0,4 mm, f = 0,2 mm/obr
Wartości parametrów podane w innych odpowiedziach prowadzą do wyższej teoretycznej chropowatości Rzt, co nie jest pożądane w procesach toczenia. W przypadku zestawów z r = 0,4 mm i różnymi wartościami posuwu, chropowatość będzie wyższa, ponieważ mniejszy promień ostrza noża (r) zwiększa wartość Rzt. Na przykład, przy r = 0,4 mm i f = 0,1 mm/obr, otrzymuje się Rzt = (0,12) / (8 * 0,4) = 0,003125 mm. Podobna sytuacja ma miejsce przy f = 0,2 mm/obr, gdzie jeszcze bardziej wzrasta chropowatość. Z kolei zestaw z promieniem ostrza 0,6 mm i f = 0,2 mm/obr także nie jest optymalny, ponieważ mimo większego promienia, wyższy posuw skutkuje wyższą wartością Rzt. Takie podejście do doboru parametrów może prowadzić do nieuzyskania wymaganej jakości powierzchni, co jest kluczowe w zastosowaniach przemysłowych. W praktyce, typowe błędy myślowe obejmują pomijanie relacji między parametrami a chropowatością. Właściwe zrozumienie tej zależności jest niezbędne do optymalizacji procesów produkcyjnych oraz zapewnienia odpowiednich właściwości mechanicznych obrabianych elementów.

Pytanie 38

Narost powstaje w trakcie obróbki materiałów metalowych?

A. bardzo twardych
B. łamliwych i twardych
C. kruchych i twardych
D. miękkich i ciągliwych
Odpowiedź "miękkich i ciągliwych" jest prawidłowa, ponieważ narost powstaje w wyniku deformacji plastycznej materiałów, które posiadają odpowiednią zdolność do rozciągania i formowania bez pękania. Materiały miękkie i ciągliwe, takie jak niektóre stopy metali, pozwalają na efektywne wytwarzanie narostów podczas procesów obróbczych, takich jak toczenie, frezowanie czy gięcie. Narosty są rezultatem działania sił mechanicznych, które prowadzą do przemiany strukturalnej metalu, umożliwiając jego lepsze dopasowanie do wymaganych kształtów i wymiarów. W praktyce, inżynierowie i technolodzy często stosują materiały o wysokiej ciągliwości, aby zminimalizować ryzyko pęknięć i uszkodzeń podczas obróbki. Przykładem mogą być aluminium i miedź, które po obróbce plastycznej wykazują narosty, co jest zjawiskiem pożądanym w wielu zastosowaniach przemysłowych. Umiejętne zarządzanie procesem obróbczym oraz dobór odpowiednich materiałów zgodnych z normami ISO 9001 zapewniają jakość i trwałość wytworzonych elementów.

Pytanie 39

Pomiar wielkości przyporu zębów koła zębatego należy przeprowadzić

A. liniałem krawędziowym
B. średnicówką mikrometryczną
C. przymiarem kreskowym
D. mikrometrem talerzykowym
Mikrometr talerzykowy jest narzędziem precyzyjnym, które idealnie nadaje się do pomiarów podziałki przyporu zębów koła zębatego, ponieważ pozwala na uzyskanie wyjątkowo dokładnych wyników. Pomiar ten jest kluczowy dla oceny jakości wykonania zębów oraz ich dopasowania w mechanizmach przekładniowych. Mikrometry talerzykowe działają na zasadzie pomiaru odległości między dwoma powierzchniami, co umożliwia dokładne określenie wymiarów zewnętrznych i wewnętrznych. W kontekście przemysłu mechanicznego, zastosowanie mikrometru talerzykowego pozwala na weryfikację zgodności z normami wymiarowymi, co jest niezbędne w produkcji części maszyn. Przykładem może być pomiar zębów w kołach zębatych, który jest kluczowym etapem w procesie ich wytwarzania, mającym na celu zapewnienie długotrwałej i niezawodnej pracy całego układu napędowego. Dobre praktyki w zakresie pomiarów mechanicznych wymagają użycia odpowiednich narzędzi, aby uniknąć błędów i zapewnić wysoką jakość wytwarzania.

Pytanie 40

W sekcji programu kontrolnego kod G91 oznacza

A. programowanie bezwzględne
B. ustawienie stałej prędkości obrotowej wrzeciona
C. ustawienie stałej prędkości obróbczej
D. programowanie względne
W kontekście programowania CNC, błędna interpretacja znaczenia kodu G91 może prowadzić do poważnych błędów w obróbce. Na przykład, programowanie absolutne, oznaczane kodem G90, wykorzystuje stałe współrzędne w przestrzeni roboczej, co oznacza, że operator podaje dokładne położenie, do którego narzędzie ma się przemieścić, niezależnie od jego aktualnej pozycji. To podejście jest szczególnie przydatne w przypadkach, gdy konieczne jest zachowanie precyzyjnych wymiarów i odległości, zwłaszcza w obróbce części, które muszą być zgodne z wytycznymi konstrukcyjnymi. Również przy ustawieniu stałej prędkości skrawania oraz prędkości obrotowej wrzeciona, operatorzy często muszą korzystać z wartości absolutnych, aby zapewnić optymalne warunki obróbcze i maksymalną efektywność. Wybór niewłaściwej metody programowania, na przykład pomylenie G91 z G90, może prowadzić do nieprzewidywalnych ruchów maszyny, co z kolei zwiększa ryzyko uszkodzenia narzędzi czy obrabianego materiału. W praktyce, kluczowe jest zrozumienie różnic między programowaniem przyrostowym a absolutnym, a także umiejętność decydowania, która metoda jest najbardziej odpowiednia w danej sytuacji obróbczej. Typowe błędy myślowe obejmują brak zrozumienia kontekstu, w jakim dany kod powinien być stosowany, co prowadzi do pomyłek w uruchomieniu programu i potencjalnego uszkodzenia maszyny.