Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 23 maja 2025 17:58
Data zakończenia: 23 maja 2025 18:10

Egzamin zdany!

Wynik: 23/40 punktów (57,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Do nawinięcia stojana w trójfazowym silniku indukcyjnym o mocy 7,5 kW nie stosuje się

A. pierścienia zwierającego

B. izolacji żłobkowej

C. lakieru izolacyjnego

D. drutu nawojowego

Nieprawidłowe koncepcje dotyczące odpowiedzi związane z drutem nawojowym, izolacją żłobkową i lakierem izolacyjnym mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego funkcji tych elementów w budowie silnika indukcyjnego. Drut nawojowy jest kluczowym elementem, ponieważ to właśnie z niego składają się uzwojenia stojana. Jego jakość oraz odpowiedni dobór materiału mają bezpośrednie przełożenie na wydajność i sprawność silnika. Izolacja żłobkowa zapewnia, że uzwojenia nie zwarcia się nawzajem, co jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania silnika. Lakier izolacyjny dodatkowo chroni uzwojenia przed wilgocią i zanieczyszczeniami, co może prowadzić do uszkodzeń. Ignorowanie roli tych elementów może prowadzić do błędnych wniosków na temat konstrukcji silników. Często problemy dotyczące ich zastosowania mogą wynikać z braku znajomości norm branżowych, które zalecają konkretne materiały i metody izolacji, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa oraz wydajności pracy silników. Wszelkie niedopatrzenia w tych kwestiach mogą prowadzić do awarii silnika, a także zwiększenia kosztów eksploatacji z powodu nieefektywności energetycznej. W związku z tym, ważne jest zrozumienie, że każdy z wymienionych elementów pełni istotną rolę w prawidłowym działaniu silnika indukcyjnego.

Pytanie 2

Badania instalacji odgromowej w obiekcie budowlanym ujawniły rezystancję uziomu równą 35 Ω. Aby uzyskać zalecaną rezystancję uziomu na poziomie 10 Ω, należy

A. powiększyć średnicę przewodu odgromowego

B. zwiększyć średnicę zwodów w instalacji odgromowej

C. wydłużyć uziom szpilkowy

D. usunąć zaciski probiercze

Wydłużenie uziomu szpilkowego jest kluczowym działaniem zmierzającym do obniżenia rezystancji uziomu do zalecanych 10 Ω. Uziom szpilkowy, umieszczony w gruncie, działa jako przewodnik, który odprowadza prąd do ziemi. Jego efektywność zależy od długości, średnicy oraz rodzaju gruntu. Zwiększenie długości uziomu pozwala na większy kontakt z różnymi warstwami gleby, co zmniejsza opór elektryczny. Zgodnie z normą PN-EN 62305, zaleca się, aby długość uziomów wynosiła co najmniej 2 m, a w przypadku odporności na wyładowania atmosferyczne długość uziomu powinna być jeszcze większa. W praktyce, jeśli standardowa szpilka ma długość 1,5 m, przedłużenie jej o kolejne 1,5 m lub zastosowanie kilku szpilek połączonych ze sobą w odpowiednich miejscach przyczynia się do znaczącego obniżenia rezystancji. Warto również pamiętać, że jakość uziomu wpływa na bezpieczeństwo instalacji odgromowej, a jego odpowiednia rezystancja jest kluczowa dla skutecznego działania całego systemu ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi.

Pytanie 3

Który z jednofazowych wyłączników nadprądowych zapewnia odpowiednią ochronę przed porażeniem przy impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω?

A. B16

B. B10

C. C10

D. C16

Wybór C10, B16 czy C16 jako odpowiedzi na pytanie o wyłącznik nadprądowy spełniający warunki ochrony przeciwporażeniowej w przypadku impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω jest nieprawidłowy z kilku powodów. Wyłączniki oznaczone literą C są przystosowane do ochrony obwodów z większymi prądami rozruchowymi, co czyni je mniej odpowiednimi w kontekście ochrony przed porażeniem, szczególnie w obwodach, gdzie występuje duża różnorodność obciążeń. Przykładowo, C10 przy prądzie znamionowym 10 A, w przypadku zwarcia może nie zadziałać w odpowiednio szybkim czasie, co może prowadzić do zagrożenia dla bezpieczeństwa. Z kolei B16 charakteryzuje się prądem znamionowym 16 A, co również jest niewłaściwym doborem, gdyż w przypadku pętli zwarcia o impedancji 4,2 Ω, może generować prąd zwarciowy, który przekroczy granice działania wyłącznika, co skutkuje opóźnieniem w zadziałaniu i ryzykiem uszkodzenia instalacji. Warto przypomnieć, że zgodnie z normami PN-EN 60898, wyłączniki nadprądowe powinny być dobierane w taki sposób, aby zapewniały nie tylko ochronę przed przeciążeniami, ale również skuteczną ochronę przed porażeniem elektrycznym. Użycie niewłaściwego typu wyłącznika może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których użytkownicy są narażeni na ryzyko porażenia prądem, a także do uszkodzenia sprzętu elektrycznego. Dlatego kluczowe jest, aby podczas doboru wyłączników uwzględniać zarówno ich charakterystykę, jak i konkretne warunki, w jakich będą pracować.

Pytanie 4

W jakim przypadku w instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinno się wykonać pomiary kontrolne (sprawdzenie ciągłości przewodów, pomiary rezystancji izolacji, weryfikacja samoczynnego wyłączania napięcia)?

A. Po naprawie zabezpieczeń

B. Po modernizacji instalacji

C. Po zadziałaniu zabezpieczeń

D. Po przeciążeniu urządzenia

Prawidłowa odpowiedź "Po modernizacji instalacji" jest zgodna z przyjętymi standardami i dobrymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Modernizacja instalacji, w tym zmiany w układzie, dodanie nowych obwodów lub urządzeń oraz wymiana komponentów, może wprowadzić nowe ryzyko. Dlatego po każdej modernizacji konieczne jest przeprowadzenie pomiarów kontrolnych, aby upewnić się, że instalacja spełnia wymogi norm i jest bezpieczna w użytkowaniu. Pomiary te obejmują sprawdzenie ciągłości przewodów, co jest niezbędne do zapewnienia, że nie ma przerw w obwodach, oraz pomiary rezystancji izolacji, które pomagają ocenić stan izolacji przewodów. Dodatkowo, sprawdzenie samoczynnego wyłączania napięcia jest kluczowe dla ochrony przed porażeniem elektrycznym. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest sytuacja, w której po zainstalowaniu nowych gniazdek lub oświetlenia, technik elektryk przeprowadza te kontrole, aby zagwarantować, że wszelkie zmiany nie wpłynęły negatywnie na bezpieczeństwo instalacji.

Pytanie 5

W którym obwodzie powinno się odłączyć zasilanie, aby bezpiecznie przeprowadzić wymianę cewki stycznika w obwodzie sterującym silnikiem znajdującym się w hali maszyn?

A. W głównej rozdzielnicy zasilającej całą halę maszyn

B. Wyłącznie w obwodzie sterującym silnikiem

C. Tylko w obwodzie głównym silnika

D. W rozdzielnicy stanowiskowej, z której zasilany jest silnik

Musisz koniecznie wyłączyć napięcie w rozdzielnicy stanowiskowej, zanim zaczniesz wymieniać cewkę stycznika. To naprawdę ważne dla Twojego bezpieczeństwa. Rozdzielnica ta to miejsce, które zarządza zasilaniem dla silnika, a z tego co pamiętam, takie podejście jest zgodne z normami bezpieczeństwa, jak np. PN-EN 50110-1. Operatorzy powinni wyłączać napięcie w obwodzie zasilającym urządzenie, które konserwują, żeby uniknąć porażenia prądem. Podczas wymiany cewki ważne jest, by nie tylko Twoje bezpieczeństwo było na pierwszym miejscu, ale też żeby sprzęt nie ucierpiał przez przypadkowe włączenie. Przykład? W zakładach produkcyjnych przed każdym przeglądem trzeba ustalić, które obwody trzeba deenergizować, żeby ryzyko wypadków było jak najmniejsze. Warto też prowadzić dokumentację i etykietować rozdzielnice, żeby łatwiej było zidentyfikować, które obwody są aktywne. To na pewno zwiększa bezpieczeństwo podczas prac konserwacyjnych.

Pytanie 6

Który z podanych łączników chroni przewody w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Przekaźnik termiczny

B. Stycznik

C. Odłącznik

D. Wyłącznik nadprądowy

Wyłącznik nadprądowy jest kluczowym elementem zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych, którego głównym zadaniem jest ochrona przewodów przed skutkami zwarć oraz przeciążeń. Działa na zasadzie automatycznego przerwania obwodu, gdy prąd przekroczy określoną wartość nominalną. Dzięki temu minimalizuje ryzyko uszkodzenia instalacji oraz pożaru. W praktyce, wyłączniki nadprądowe są stosowane w różnych typach instalacji, od domowych po przemysłowe. Przykładem mogą być obwody zasilające urządzenia, które mogą generować nagłe skoki prądu, takie jak silniki elektryczne. Zgodnie z normą PN-EN 60898-1, wyłączniki nadprądowe powinny być dobierane w zależności od charakterystyki obciążenia oraz rodzaju zabezpieczanego obwodu, co zapewnia ich skuteczność i niezawodność w działaniu. Warto również wspomnieć, że stosowanie wyłączników nadprądowych jest częścią dobrych praktyk w zakresie projektowania instalacji elektrycznych, co znacząco przyczynia się do bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 7

Który z wymienionych bezpieczników powinien być użyty, aby chronić przed skutkami zwarć trójfazowego silnika klatkowego o prądzie znamionowym I_n = 12 A, jeśli jego prąd rozruchowy I_r = 5×I_n, a współczynnik rozruchu α = 3?

A. gF 35A

B. aM 20A

C. gR 20A

D. aM 16A

Wybór odpowiedzi gR 20A, aM 16A oraz gF 35A jest nieodpowiedni z kilku kluczowych powodów, które dotyczą zarówno charakterystyki tych bezpieczników, jak i obliczeń prądów związanych z zabezpieczeniem silnika klatkowego. Bezpiecznik gR, który jest stosowany głównie w aplikacjach o charakterze ogólnym, nie jest przystosowany do obsługi dużych prądów rozruchowych, które mogą wystąpić w przypadku silników. W przypadku prądu rozruchowego wynoszącego 60 A, a tym bardziej maksymalnego prądu 180 A, zastosowanie bezpiecznika gR może prowadzić do jego częstego przepalania, co skutkuje przestojami w pracy maszyny. Z kolei bezpiecznik aM 16A, mimo że jest lepszy od gR, wciąż nie wytrzyma prądów rozruchowych, które przewyższają jego zdolności, co prowadzi do niewłaściwego działania zabezpieczenia. Natomiast, wybór gF 35A, mimo że teoretycznie mógłby wydawać się odpowiedni, jest nieodpowiedni ze względu na fakt, że gF to bezpieczniki o charakterystyce szybkiej, które nie tolerują dużych prądów rozruchowych, co może skutkować ich uszkodzeniem w krytycznych momentach rozruchu maszyny. Zrozumienie charakterystyki prądów rozruchowych i wyboru odpowiednich zabezpieczeń jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa i efektywności pracy instalacji elektrycznych, a także w zgodności z normami i najlepszymi praktykami w branży.

Pytanie 8

Do zabezpieczenia silnika, którego parametry znamionowe zamieszczono w ramce, należy wybrać wyłącznik silnikowy o oznaczeniu fabrycznym

Silnik 3^~ Typ MAS063-2BA90-Z

0,25 kW 0,69 A Izol. F

IP54 2755 obr/min cosφ 0,81

400 V (Y) 50 Hz

A. PKZM01 – 1

B. PKZM01 – 0,63

C. MMS-32S – 4A

D. MMS-32S – 1,6A

Wybór niewłaściwego wyłącznika silnikowego może prowadzić do poważnych szkód zarówno w urządzeniu, jak i w sieci zasilającej. Odpowiedzi MMS-32S – 4A oraz MMS-32S – 1,6A są nieodpowiednie, ponieważ prądy znamionowe tych wyłączników są znacznie wyższe niż prąd znamionowy silnika wynoszący 0,69 A. Użycie wyłącznika o zbyt wysokim prądzie znamionowym skutkuje brakiem efektywnego zabezpieczenia przed przeciążeniem, co może prowadzić do uszkodzenia silnika w przypadku wystąpienia nieprawidłowości w układzie. Wyłącznik PKZM01 – 0,63, mimo że jest bliski prądu znamionowego, również nie jest optymalny, gdyż jego prąd znamionowy jest niższy od wymaganej normy, co może skutkować fałszywym wyłączeniem. W praktyce, niewłaściwy dobór wyłącznika może być wynikiem braku zrozumienia zasad działania zabezpieczeń elektrycznych oraz niewłaściwej analizy charakterystyki obciążenia. Standardy branżowe, takie jak IEC 60947-4-1, podkreślają, jak istotne jest precyzyjne dobieranie parametrów wyłączników, aby zapewnić nie tylko ochronę urządzeń, ale także bezpieczeństwo użytkowników oraz trwałość całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 9

Jak wpłynie na napięcie dolnej strony transformatora wzrost liczby aktywnych zwojów w uzwojeniu górnym, przy niezmienionym napięciu zasilania?

A. Wzrośnie

B. Spadnie do zera

C. Nie ulegnie zmianie

D. Zmniejszy się

Gdy zwiększamy liczbę zwojów w uzwojeniu górnym transformatora przy niezmienionym napięciu zasilania, zjawisko to wpływa na napięcie na uzwojeniu dolnym. W transformatorze napięcie jest proporcjonalne do liczby zwojów w danym uzwojeniu, zgodnie z zasadą działania transformatora, która jest opisana równaniem: U1/U2 = N1/N2, gdzie U1 i U2 to napięcia na uzwojeniach górnym i dolnym, a N1 i N2 to liczby zwojów w tych uzwojeniach. Zwiększenie liczby zwojów w uzwojeniu górnym (N1) spowoduje proporcjonalny wzrost napięcia U1. Przy stałym napięciu zasilania, napięcie na uzwojeniu dolnym (U2) musi się zmniejszyć, aby zachować równowagę w równaniu. Praktycznie oznacza to, że w sytuacji, gdy transformator pracuje w trybie zasilania, zmiana liczby zwojów w uzwojeniu górnym wpływa na efektywność transformacji energii, co jest kluczowe w zastosowaniach takich jak zasilanie niskonapięciowe, gdzie kontrola napięcia jest krytyczna dla bezpieczeństwa i wydajności urządzeń elektrycznych.

Pytanie 10

Jakie oznaczenia powinien mieć wyłącznik różnicowoprądowy zaprojektowany do ochrony przed porażeniem, przeciążeniem oraz zwarciem w obwodzie gniazd wtyczkowych uniwersalnych w instalacji jednofazowej 230 V/50 Hz?

A. P 304 25-30-AC

B. P 312 B-16-30-AC

C. P 302 25-30-AC

D. P 344 C-20-30-AC

Wybór wyłączników różnicowoprądowych wymaga zrozumienia oznaczeń oraz ich funkcji. Odpowiedzi, które nie odzwierciedlają prawidłowego oznaczenia, mogą wynikać z niepełnego zrozumienia klasyfikacji urządzeń. Oznaczenia wyłączników różnicowoprądowych są kluczowe dla ich zastosowań: na przykład, jeśli wybierzemy wyłącznik z literą 'C', jak w odpowiedzi P 344 C-20-30-AC, będzie on odpowiedni do obwodów z dużymi prądami rozruchowymi, co czyni go stosunkowo mało użytecznym w kontekście gniazd wtyczkowych ogólnego przeznaczenia, które rzadko mają takie obciążenia. Natomiast wyłącznik P 304 25-30-AC, mimo że zawiera odpowiedni prąd różnicowy, nie spełnia wymagań dotyczących ochrony przed przeciążeniem i zwarciem, co jest kluczowe w codziennym użytkowaniu. Podobnie odpowiedź P 302 25-30-AC, mimo że ma właściwy prąd różnicowy, nie jest klasyfikowana jako odpowiednia do różnych rodzajów obciążeń, co ogranicza jej zastosowanie w standardowych instalacjach. Błędem może być mylenie oznaczeń oraz ich funkcji, co prowadzi do wyboru nieodpowiednich urządzeń do ochrony obwodów. Właściwy wybór wyłącznika różnicowoprądowego jest kluczowy, by zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz zgodność z obowiązującymi normami elektrycznymi, co powinno być priorytetem w każdej instalacji elektrycznej.

Pytanie 11

Piec elektryczny o mocy 12 kW jest zasilany z trójfazowej instalacji 3 x 400 V za pomocą przewodu o długości 20 m i przekroju 4 mm². Jakie konsekwencje przyniesie wymiana tego przewodu na przewód o tej samej długości, lecz o przekroju 6 mm²?

A. Moc wydobywana w piecu wzrośnie 1,5 raza.

B. Spadek napięcia na przewodach zasilających wzrośnie.

C. Moc wydobywana w piecu zmaleje 1,5 raza.

D. Spadek napięcia na przewodach zasilających zmniejszy się.

Wymiana przewodu o przekroju 4 mm² na 6 mm² w instalacji trójfazowej przynosi ze sobą korzyści związane z obniżeniem spadku napięcia na przewodach zasilających. Spadek napięcia jest wynikiem oporu przewodów, a ten opór maleje wraz ze zwiększeniem przekroju przewodu. W przypadku instalacji elektrycznych, zgodnie z normami IEC 60228, mniejsze spadki napięcia są kluczowe dla efektywności operacyjnej urządzeń elektrycznych. Przy większym przekroju przewodu, przepływ prądu staje się bardziej efektywny, co oznacza mniejsze straty energii w postaci ciepła. Przykładem praktycznym może być zastosowanie takich przewodów w instalacjach przemysłowych, gdzie urządzenia o dużej mocy, jak piec elektryczny, muszą działać optymalnie, aby zminimalizować zużycie energii i zapewnić trwałość systemu. Mniejszy spadek napięcia pozwala na stabilniejsze zasilanie, co jest szczególnie ważne w kontekście ochrony urządzeń elektronicznych i ich długoterminowej wydajności.

Pytanie 12

Który z poniższych przewodów powinien zastąpić uszkodzony przewód OW 4×2,5 mm², który zasila silnik indukcyjny trójfazowy do napędu maszyny w warsztacie ślusarskim?

A. H07RR-F 5G2,5

B. H03V2V2-F 3G2,5

C. H03V2V2H2-F 2X2,5

D. H07VV-U 5G2,5

Odpowiedź H07RR-F 5G2,5 jest poprawna, ponieważ przewody te charakteryzują się odpowiednią konstrukcją oraz właściwościami mechanicznymi, które są niezbędne do zasilania silników indukcyjnych w warunkach warsztatowych. Przewód H07RR-F to elastyczny przewód gumowy, co oznacza, że jest odporny na zginanie i uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu idealnie nadaje się do pracy w miejscach o dużym ryzyku uszkodzenia, takich jak warsztaty, gdzie maszyny są często przemieszczane. Dodatkowo, przewód ten posiada pięć żył o przekroju 2,5 mm², co zapewnia odpowiednią nośność prądową oraz możliwość podłączenia do trójfazowych silników indukcyjnych. Zgodnie z normą IEC 60227, H07RR-F spełnia wszystkie wymagania dotyczące bezpieczeństwa oraz jakości, co czyni go odpowiednim wyborem w kontekście zasilania silników. W praktyce, stosując ten przewód, można zminimalizować ryzyko pożaru oraz awarii sprzętu, co jest kluczowe w każdej przestrzeni roboczej.

Pytanie 13

Jaką maksymalną wartość prądu ustawioną na przekaźniku termobimetalowym można zastosować w obwodzie zasilania silnika asynchronicznego o parametrach znamionowych U_N = 400 V, P_N = 0,37 kW, I = 1,05 A, n = 2710 l/min, aby zapewnić skuteczną ochronę przed przeciążeniem?

A. It = 1,15 A

B. It = 1,33 A

C. It = 0,88 A

D. It = 1,05 A

Odpowiedź It = 1,15 A jest prawidłowa, ponieważ przekaźniki termobimetalowe są stosowane do zabezpieczania silników elektrycznych przed przeciążeniem. W przypadku silnika o mocy 0,37 kW i prądzie znamionowym 1,05 A, kluczowe jest, aby wartość prądu zadziałania przekaźnika była odpowiednio wyższa od prądu znamionowego, jednak nie możemy jej ustawić zbyt wysoko, aby nie narazić silnika na przeciążenie. Ustalenie wartości na 1,15 A zapewnia odpowiedni margines, który pozwala na chwilowe przeciążenia, ale jednocześnie chroni silnik przed długotrwałym działaniem w warunkach przeciążenia. W praktyce, przekaźniki termobimetalowe są często ustawiane na wartości 1,1-1,2-krotności prądu znamionowego, co odpowiada normom bezpieczeństwa i wydajności. Stosując taką wartość, możemy zminimalizować ryzyko uszkodzenia silnika oraz zwiększyć jego trwałość i niezawodność. Przykładem zastosowania mogą być układy zasilania silników w przemysłowych aplikacjach, gdzie kontrola prądu jest kluczowa dla zachowania efektywności operacyjnej.

Pytanie 14

Jakie konsekwencje wystąpią w instalacji elektrycznej po zamianie przewodów ADY 2,5 mm² na DY 2,5 mm²?

A. Obniżenie rezystancji pętli zwarciowej

B. Obniżenie obciążalności prądowej

C. Wzrost spadku napięcia na przewodach

D. Zwiększenie temperatury przewodu

Kiedy analizujemy skutki wymiany przewodów, ważne jest zrozumienie, że nie wszystkie zmiany w instalacji prowadzą do negatywnych efektów. Stwierdzenie, że wymiana przewodów ADY na DY 2,5 mm² spowoduje zwiększenie nagrzewania się przewodu, jest błędne. Przewody DY, wykonane z materiałów o lepszej przewodności elektrycznej, mogą w rzeczywistości poprawić efektywność przewodzenia prądu, co skutkuje mniejszymi stratami energii w postaci ciepła. Zwiększenie spadku napięcia na przewodach również jest mylne; w rzeczywistości, bardziej efektywne przewody mogą zredukować spadki napięcia, co jest szczególnie istotne w długich instalacjach. Z kolei stwierdzenie, że obciążalność prądowa zwiększy się po wymianie, jest niepoprawne, gdyż nowe przewody mogą mieć lepsze właściwości izolacyjne i przewodzące, co w rzeczywistości zwiększa ich obciążalność. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich konkluzji to zbytnie uogólnienie negatywnych skutków związanych z wymianą przewodów, a nie uwzględnienie ich specyfikacji technicznych oraz standardów branżowych, jak PN-IEC, które jasno określają wymagania dla instalacji elektrycznych. Kluczowe jest zrozumienie, że właściwy dobór i zastosowanie materiałów w instalacjach elektrycznych wpływa na ich bezpieczeństwo oraz efektywność działania.

Pytanie 15

Najtrudniejsze okoliczności gaszenia łuku elektrycznego występują w obwodzie o charakterze

A. indukcyjnym, przy przepływie prądu sinusoidalnego

B. indukcyjnym, przy przepływie prądu stałego

C. rezystancyjnym, przy przepływie prądu przemiennego

D. rezystancyjnym, przy przepływie prądu stałego

W obwodach o charakterze indukcyjnym, szczególnie przy przepływie prądu stałego, występują trudności związane z gaszeniem łuku elektrycznego, ze względu na charakterystyki reaktancji indukcyjnej. Łuk elektryczny generowany w takich obwodach ma tendencję do utrzymywania się, ponieważ prąd stały nie zmienia kierunku i nie przechodzi przez zero, co jest kluczowym momentem ułatwiającym gaszenie łuku. W praktyce, w systemach elektroenergetycznych, takie zjawisko jest szczególnie istotne przy zabezpieczeniach, takich jak wyłączniki elektromagnetyczne, które muszą być odpowiednio zaprojektowane, aby skutecznie radzić sobie z długotrwałym łukiem. Dobry przykład zastosowania tej wiedzy można znaleźć w projektowaniu rozdzielnic elektrycznych, gdzie należy uwzględnić wpływ indukcyjności na dobór odpowiednich zabezpieczeń. W zgodzie z normami IEC oraz dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ważne jest, aby inżynierowie projektując systemy elektryczne brali pod uwagę te zjawiska, co przekłada się na bezpieczeństwo i niezawodność obsługiwanych instalacji.

Pytanie 16

Z uwagi na ryzyko uszkodzenia izolacji uzwojeń, używanie bezpieczników w obwodzie przekładnika jest zabronione?

A. prądowego po stronie wtórnej

B. prądowego po stronie pierwotnej

C. napięciowego po stronie pierwotnej

D. napięciowego po stronie wtórnej

Odpowiedź "prądowego po stronie wtórnej" jest prawidłowa, ponieważ zastosowanie bezpieczników w obwodzie przekładnika prądowego po stronie wtórnej może prowadzić do uszkodzenia izolacji uzwojeń. Przekładniki prądowe są wykorzystywane do pomiarów prądu oraz ochrony obwodów elektrycznych, a ich konstrukcja jest zaprojektowana tak, aby zachować integralność i dokładność pomiarów. Jeśli zastosujemy bezpiecznik po stronie wtórnej, w przypadku zwarcia lub nadmiernego prądu, może dojść do przerwania obwodu, co skutkuje powstaniem wysokiego napięcia, które może uszkodzić izolację. W praktyce, aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność działania systemów pomiarowych, zaleca się stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, takich jak układy ograniczające prąd, a także monitorowanie obwodów za pomocą przyrządów pomiarowych, które mogą dostarczyć informacji o stanie przekładnika. Przykładem może być stosowanie odpowiednich przekładników do systemów zabezpieczeń, które są zgodne z normami IEC 60044, co podkreśla bezpieczeństwo i wydajność tych urządzeń w aplikacjach przemysłowych.

Pytanie 17

Gdy prace pomiarowe i kontrolne w instalacjach elektrycznych są wymagane do wykonania przez dwie osoby, to osoba przeprowadzająca pomiary powinna mieć odpowiednie kwalifikacje, a druga osoba wspierająca

A. nie musi mieć świadectwa kwalifikacji, jeśli przeszła odpowiednie szkolenie

B. musi dysponować świadectwem kwalifikacyjnym na stanowisku dozoru, lecz bez zakresu pomiarów

C. powinna posiadać świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji w zakresie pomiarów

D. nie jest zobowiązana do posiadania świadectwa kwalifikacji, jeśli ukończyła szkołę zawodową

Zrozumienie wymagań dotyczących kwalifikacji osób wykonujących prace pomiarowo-kontrolne instalacji elektrycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i jakości wykonywanych zadań. Odpowiedzi sugerujące, że osoba wspomagająca musi posiadać świadectwo kwalifikacji, ignorują fakt, że nie każde stanowisko wymaga formalnych certyfikatów, zwłaszcza jeśli mowa o pracach, które można przeprowadzać w oparciu o odpowiednie przygotowanie i szkolenie. Posiadanie wykształcenia zawodowego nie jest równoznaczne ze zdolnością do przeprowadzania skomplikowanych pomiarów elektrycznych, gdzie kluczowe są umiejętności praktyczne i znajomość procedur bezpieczeństwa. W praktyce, wiele osób podejmujących się wsparcia podczas pomiarów, posiada doświadczenie nabyte w trakcie praktyk czy kursów, które nie zawsze kończą się formalnym świadectwem, ale są wystarczające do bezpiecznego i efektywnego działania. Zatem, stawianie wymogu posiadania świadectwa kwalifikacyjnego na stanowisku dozoru, jeśli osoba nie wykonuje czynności wymagających takiej kwalifikacji, wprowadza zbędne ograniczenia i może prowadzić do niepoprawnych wniosków o kompetencjach pracowników. Warto podkreślić, że na rynku pracy, elastyczność w podejściu do kwalifikacji i umiejętności pracowników w kontekście ich faktycznych obowiązków jest nie tylko korzystna, ale także zgodna z nowoczesnymi trendami w zarządzaniu zasobami ludzkimi.

Pytanie 18

W jaki sposób zareaguje trójfazowy silnik indukcyjny obciążony momentem znamionowym po podłączeniu zasilania, jeśli jeden z fazowych przewodów zasilających został odłączony od zacisku silnika?

A. Nie uruchomi się

B. Zacznie wirować w kierunku przeciwnym do spodziewanego

C. Zacznie obracać się z prędkością trzykrotnie niższą od znamionowej

D. Rozbiegnie się

Pojawiające się pomysły dotyczące możliwości uruchomienia silnika przy odłączeniu jednego z przewodów fazowych wskazują na niepełne zrozumienie zasad działania silników indukcyjnych. Stwierdzenie, że silnik zacznie obracać się z prędkością trzykrotnie niższą od znamionowej, jest błędne, ponieważ zasilanie jednofazowe nie jest w stanie wytworzyć odpowiedniego obrotowego pola magnetycznego, które jest niezbędne do działania silnika trójfazowego. Silnik nie ma możliwości samodzielnego generowania takiego pola w przypadku braku trzech faz. Koncepcja rozbiegania się silnika w sytuacji braku jednego z faz jest również nieprawidłowa. Silnik nie będzie w stanie osiągnąć wymaganego momentu obrotowego ani prędkości, co skutkuje tym, że nie dojdzie do rozruchu. Wspomnienie o wirowaniu w kierunku przeciwnym do oczekiwanego jest pomyłką, ponieważ bez stabilnego zasilania silnik nie będzie w stanie rozpocząć jakiegokolwiek ruchu. Tego typu błędne rozumowanie może wynikać z mylenia zasad działania silników jednofazowych z silnikami trójfazowymi. Silniki jednofazowe mogą w pewnych warunkach działać przy zasilaniu z jednej fazy, jednak w przypadku silników trójfazowych sytuacja jest inna i wymaga pełnego zasilania z trzech faz, aby mogły one pracować prawidłowo i bezpiecznie. Wiedza na temat odpowiedniego zasilania silników indukcyjnych jest kluczowa nie tylko w kontekście ich uruchamiania, ale także w aspekcie ich długotrwałej i efektywnej eksploatacji.

Pytanie 19

Która z poniższych przyczyn powoduje nagły wzrost obrotów w trakcie działania silnika bocznikowego prądu stałego?

A. Zwarcie w obwodzie twornika

B. Przerwa w uzwojeniu wzbudzenia

C. Przerwa w obwodzie twornika

D. Zwarcie w uzwojeniu komutacyjnym

Zgłębiając temat przyczyn nagłego wzrostu prędkości obrotowej silnika bocznikowego prądu stałego, warto zauważyć, że przedstawione niepoprawne odpowiedzi odnoszą się do różnych aspektów funkcjonowania silników elektrycznych. Zwarcie w obwodzie twornika może prowadzić do znacznego wzrostu prądu, co w praktyce skutkuje przeciążeniem silnika, ale nie bezpośrednio do wzrostu prędkości obrotowej. W rzeczywistości, zwarcie w obwodzie twornika powoduje spadek napięcia, co z kolei zmniejsza moment obrotowy i może prowadzić do jego uszkodzenia. Oba te zjawiska są sprzeczne z zasadami działania silników prądu stałego, w których to napięcie i przepływ prądu są kluczowe dla generowania momentu obrotowego. Z kolei zwarcie w uzwojeniu komutacyjnym, chociaż może wpływać na działanie komutatora, nie jest bezpośrednią przyczyną wzrostu prędkości obrotowej. W przypadku przerwy w obwodzie twornika, silnik w zasadzie przestaje działać, co również nie prowadzi do wzrostu prędkości. Warto zatem nieco lepiej zrozumieć mechanizmy działania silników, aby unikać mylnych interpretacji związanych z zagadnieniami elektrycznymi i ich wpływem na wydajność urządzeń. Kluczowe jest zrozumienie, jak różne komponenty silników wpływają na ich działanie oraz jakie zabezpieczenia są potrzebne, aby zminimalizować ryzyko uszkodzeń w wyniku nieprawidłowego działania.

Pytanie 20

Aby zapobiec przegrzewaniu uzwojeń silnika indukcyjnego, nie powinno się długotrwale

A. przekraczać prądu znamionowego

B. obniżać poślizgu

C. zwiększać oporu wirnika

D. zmniejszać współczynnika mocy

Przekraczanie prądu znamionowego silnika indukcyjnego prowadzi do jego przegrzewania, co może skutkować uszkodzeniem izolacji uzwojeń oraz skróceniem żywotności urządzenia. Prąd znamionowy to maksymalny prąd, który silnik może pobierać w normalnych warunkach pracy, zgodnie z jego specyfikacją. Przekroczenie tej wartości, na przykład podczas przeciążenia lub przy zbyt małym napięciu zasilającym, powoduje wzrost temperatury uzwojeń, co z kolei prowadzi do zwiększenia strat cieplnych i ryzyka awarii. W praktyce, zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń, takich jak wyłączniki silnikowe lub przekaźniki termiczne, jest kluczowe dla ochrony silników przed skutkami przeciążeń. Dodatkowo, regularne monitorowanie stanu technicznego silnika oraz jego parametrów pracy, zgodnie z normą PN-EN 60034, pozwala na wczesne wykrywanie problemów i podejmowanie działań zapobiegawczych. Z tego względu, przy projektowaniu systemów zasilania należy uwzględnić odpowiednie marginesy dla prądu znamionowego, aby zapewnić długotrwałą i bezawaryjną pracę silników indukcyjnych.

Pytanie 21

Jakiego przewodu należy użyć, aby zastąpić uszkodzony kabel zasilający silnik trójfazowy zainstalowany w urządzeniu mobilnym?

A. YLY 3x2,5 mm2

B. SM 3x2,5 mm2

C. OP 4x2,5 mm2

D. YDY 4x2,5 mm2

Wybór innych typów przewodów na zasilanie silnika trójfazowego, jak YDY 4x2,5 mm2, SM 3x2,5 mm2 czy YLY 3x2,5 mm2, może prowadzić do różnych problemów technicznych. Przewód YDY jest przeznaczony głównie do instalacji stałych, co ogranicza jego zastosowanie w odbiornikach ruchomych, w których przewód narażony jest na zginanie i ruch. Z kolei SM, będący przewodem w izolacji gumowej, nie jest odpowiednio chroniony przed czynnikami mechanicznymi, co czyni go mało trwałym w dynamicznych aplikacjach. Przewód YLY, mimo że jest elastyczny, nie ma wystarczającej ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi w porównaniu do przewodów OP. Typowe błędy myślowe przy wyborze przewodu mogą obejmować pomijanie specyfikacji odnośnie do warunków pracy, co prowadzi do użycia niewłaściwego materiału, który nie wytrzyma obciążeń mechanicznych lub elektrycznych. Kluczowe jest, aby wybierać przewody zgodnie z ich przeznaczeniem oraz przewidywanymi warunkami, co jest zgodne z dobrą praktyką branżową oraz normami elektrycznymi, aby zapobiegać awariom oraz zapewnić bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 22

Oceń oraz uzasadnij stan techniczny transformatora jednofazowego U_N = 230/115 V, który pracuje z prądem znamionowym, gdy podłączenie dodatkowego odbiornika doprowadziło do podwyższenia napięcia po stronie wtórnej o 5%, przy jednoczesnym obniżeniu prądu pobieranego z sieci o 3%?

A. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej

B. Transformator działa poprawnie, a powodem zmian prądu i napięcia jest pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika

C. Transformator działa prawidłowo, a przyczyną zmian prądu i napięcia odbiornika jest obniżenie napięcia zasilającego

D. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest przerwa po stronie wtórnej

Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć, że każda z nich zawiera istotne błędy w ocenie stanu technicznego transformatora. Wskazanie na uszkodzenie transformatora, takie jak zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej, jest nieuzasadnione, ponieważ zwarcie zazwyczaj skutkuje poważnymi problemami z napięciem i prądem, a w analizowanym przypadku stwierdzono jedynie zmiany w obciążeniu. Z kolei sugestia, że zmiany napięcia i prądu wynikają ze zmniejszenia napięcia zasilającego, jest błędna, ponieważ zmniejszenie napięcia zasilającego powinno skutkować obniżeniem napięcia po stronie wtórnej, co nie miało miejsca w tej sytuacji. Chociaż przerwy po stronie wtórnej mogą powodować istotne zmiany w parametrach pracy transformatora, to jednak nie są one adekwatne do opisanych objawów. Kluczowe w tej analizie jest zrozumienie, że transformator w prawidłowych warunkach pracy powinien wykazywać stabilność napięcia oraz prądu, co potwierdza jego poprawną funkcjonalność. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek anomalii, istotne jest przeprowadzenie szczegółowej analizy obciążenia oraz charakterystyki podłączonych odbiorników, aby uniknąć mylnych wniosków związanych z uszkodzeniami transformatora.

Pytanie 23

Aby ocenić efektywność ochrony przeciwporażeniowej w silniku trójfazowym działającym w systemie TN-S, konieczne jest przeprowadzenie pomiaru

A. rezystancji uzwojeń fazowych silnika

B. prądu zadziałania wyłącznika instalacyjnego nadprądowego

C. czasu reakcji przekaźnika termobimetalowego

D. impedancji pętli zwarcia w instalacji

Pomiar impedancji pętli zwarcia jest kluczowym elementem oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w systemach TN-S. W systemach tych, ochrona przed porażeniem elektrycznym opiera się na zastosowaniu bardzo niskiej impedancji pętli zwarcia, co zapewnia szybkie zadziałanie wyłączników nadprądowych w przypadku zwarcia. Zgodnie z normą PN-EN 60364, impedancja pętli zwarcia powinna być na tyle niska, aby czas zadziałania zabezpieczeń nie przekraczał 0,4 sekundy w obwodach zasilających urządzenia o dużych mocach. W praktyce, pomiar ten wykonuje się za pomocą specjalistycznych urządzeń pomiarowych, które pozwalają na określenie wartości impedancji oraz ocenę stanu instalacji. Regularne kontrole tej wartości są istotne, gdyż zmiany w instalacji, takie jak korozja połączeń czy uszkodzenia izolacji, mogą prowadzić do wzrostu impedancji, co z kolei zwiększa ryzyko porażenia prądem. Dzięki pomiarom impedancji pętli zwarcia można szybko zdiagnozować potencjalne zagrożenia oraz podjąć odpowiednie działania naprawcze, co przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 24

Przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych w elektrycznym urządzeniu trwale podłączonym do zasilania, po odcięciu napięcia, jak należy postępować w odpowiedniej kolejności?

A. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

B. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

C. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie sprawdzić, czy nie ma napięcia

D. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ kolejność wykonywania czynności przed rozpoczęciem prac konserwacyjnych w urządzeniu elektrycznym ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. Najpierw zabezpieczamy obwód przed przypadkowym załączeniem, co oznacza, że wyłączamy wszelkie źródła zasilania i stosujemy odpowiednie blokady. Następnie sprawdzamy brak napięcia, co można zrobić za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak wskaźniki napięcia lub multimetru. Uziemienie i zwarcie wszystkich faz to kolejne kroki, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem oraz wyładowań elektrycznych. Zgodnie z normą PN-EN 50110-1, te działania stanowią integralną część procedur pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w zakładach przemysłowych, gdzie pracuje się z dużymi maszynami, takie procedury są stosowane, aby zapewnić bezpieczeństwo pracowników i uniknąć poważnych wypadków. Dodatkowo, przestrzeganie tych zasad pomaga w zachowaniu zgodności z wymogami BHP oraz normami branżowymi.

Pytanie 25

Uszkodzenie izolacji uzwojenia w działającym przekładniku może wystąpić na skutek rozłączenia zacisków jego strony

A. pierwotnej przekładnika napięciowego

B. wtórnej przekładnika prądowego

C. pierwotnej przekładnika prądowego

D. wtórnej przekładnika napięciowego

Odpowiedzi związane z pierwotnym uzwojeniem przekładników prądowych i napięciowych są nieprawidłowe, ponieważ zakładają, że rozwarcie może wystąpić w obwodzie, który nie generuje niebezpiecznych warunków. W rzeczywistości pierwotne uzwojenie przekładnika prądowego jest na stałe podłączone do obwodu zasilającego i nie jest narażone na bezpośrednie rozwarcie, co powodowałoby wzrost napięcia na jego końcach. W przypadku przekładnika napięciowego, rozwarcie uzwojenia wtórnego może prowadzić do sytuacji, w której napięcie na uzwojeniu pierwotnym wzrasta, ale nie prowadzi to do uszkodzenia izolacji. Typowym błędem myślowym jest mylenie ról uzwojeń wtórnych i pierwotnych; uzwojenia wtórne są wrażliwe na rozwarcia, które prowadzą do ryzykownych warunków operacyjnych z powodu braku obciążenia. Dlatego istotne jest, aby zrozumieć, że uszkodzenia izolacji wynikają głównie z nieprawidłowego działania obwodów wtórnych, a nie pierwotnych, co powinno być uwzględnione w każdym projekcie systemu energetycznego. Przestrzeganie norm oraz stosowanie odpowiednich zabezpieczeń to kluczowe elementy zapewniające bezpieczeństwo i niezawodność systemów elektroenergetycznych.

Pytanie 26

Przed rozpoczęciem wymiany uszkodzonych części instalacji elektrycznej do 1 kV, należy najpierw odłączyć napięcie, a następnie stosować się do zasad bezpieczeństwa w poniższej kolejności:

A. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną

B. potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem

C. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną, potwierdzić brak napięcia

D. potwierdzić brak napięcia, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną

Przed przystąpieniem do wymiany uszkodzonych elementów instalacji elektrycznej do 1 kV, kluczowe jest przestrzeganie ustalonej procedury bezpieczeństwa. Po pierwsze, zabezpieczenie przed powtórnym załączeniem oznacza zastosowanie odpowiednich blokad lub zamknięć, które uniemożliwiają przypadkowe przywrócenie zasilania podczas prac. Po tym etapie, potwierdzenie braku napięcia jest niezbędne, aby upewnić się, że instalacja faktycznie jest de-energizowana. Można to osiągnąć za pomocą odpowiednich przyrządów pomiarowych, takich jak wskaźniki napięcia, które powinny być używane przez wykwalifikowany personel. Uziemienie instalacji elektrycznej jest kolejnym krokiem, który zapewnia, że wszelkie pozostałe ładunki elektryczne są bezpiecznie odprowadzane do ziemi, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Cała ta procedura jest zgodna z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 50110-1, które określają zasady dotyczące eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 27

Która z podanych okoliczności powoduje obniżenie prędkości obrotowej silnika trójfazowego z pierścieniami w trakcie jego działania?

A. Przerwa w zasilaniu jednej fazy

B. Zwiększenie napięcia zasilającego

C. Zwarcie pierścieni ślizgowych

D. Zmniejszenie obciążenia silnika

Przerwa w zasilaniu jednej fazy w trójfazowym silniku pierścieniowym powoduje, że silnik zaczyna pracować w trybie niesymetrycznym. W takim przypadku moment obrotowy generowany przez silnik ulega znacznemu osłabieniu, co prowadzi do zmniejszenia prędkości obrotowej. Silniki te są zaprojektowane do pracy z równomiernym rozkładem napięcia w wszystkich trzech fazach. Kiedy jedna z faz jest przerwana, silnik nie jest w stanie uzyskać maksymalnej mocy, co skutkuje spadkiem prędkości obrotowej. W praktyce, może to prowadzić do przegrzewania się silnika, a w skrajnych przypadkach nawet do uszkodzenia wirnika lub stojana. Z tego powodu, monitorowanie zasilania i jego stabilności jest kluczowe w zastosowaniach przemysłowych. W branżowych standardach, takich jak IEC 60034, zwraca się uwagę na konieczność stosowania urządzeń zabezpieczających przed utratą jednego z faz, aby zapewnić ciągłość pracy silników oraz minimalizować ryzyko awarii.

Pytanie 28

Aby ograniczyć prąd płynący w obwodzie zasilania silnika indukcyjnego pierścieniowego podczas rozruchu, co należy zrobić?

A. dostosować rozrusznik obwodu wirnika

B. przetoczyć pierścienie ślizgowe wirnika

C. zwiększyć obciążenie na wale

D. zmienić kolejność faz w stojanie

Koncepcje przedstawione w pozostałych odpowiedziach na to pytanie wprowadzają w błąd w kontekście działania silników indukcyjnych pierścieniowych. Zmiana kolejności faz w stojanie może wpłynąć na kierunek obrotów silnika, ale nie ma bezpośredniego wpływu na prąd rozruchowy. Takie działanie może być stosowane dla zmiany kierunku obrotów, jednak nie rozwiązuje problemu wysokiego prądu przy rozruchu, co prowadzi do nieporozumień dotyczących podstawowych zasad działania silników. Przetoczenie pierścieni ślizgowych wirnika również nie wpływa na prąd rozruchowy; jego zadaniem jest zapewnienie prawidłowego kontaktu elektrycznego oraz minimalizacja strat, co jest istotne w eksploatacji, ale nie zmienia charakterystyki prądowej podczas rozruchu. Zwiększenie obciążenia na wale w rzeczywistości zwiększy prąd rozruchowy, co jest sprzeczne z celem zadania. Wiele osób błędnie sądzi, że obciążenie może pomóc w stabilizacji prądu, co prowadzi do nieprawidłowych praktyk w rozruchu silników. Zrozumienie tych podstawowych zasad oraz ich konsekwencji jest niezbędne dla poprawnego projektowania i eksploatacji systemów napędowych, co jest kluczowe dla efektywności energetycznej i bezpieczeństwa operacyjnego maszyn.

Pytanie 29

Jaką minimalną liczbę pracowników z wymaganymi kwalifikacjami powinien zagwarantować pracodawca do realizacji prób i pomiarów przy urządzeniach elektrycznych o napięciu poniżej 1 kV w biurze?

A. Jednego

B. Trzech

C. Czterech

D. Dwóch

Odpowiedź 'jednego' pracownika jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi normami, w tym z Polską Normą PN-IEC 60364, przy wykonywaniu prac przy urządzeniach elektrycznych o napięciu poniżej 1 kV, wystarcza obecność jednego pracownika posiadającego odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Takie prace, szczególnie w środowisku biurowym, często nie wymagają dodatkowych osób do nadzoru, chyba że sytuacja wskazuje na szczególne ryzyko. Zazwyczaj pracownik ten powinien mieć uprawnienia w zakresie eksploatacji urządzeń elektrycznych, co potwierdza jego zdolność do bezpiecznego wykonywania pomiarów i prób. Na przykład, podczas przeprowadzania testów izolacji kabla, wystarczy jedna osoba, aby przeprowadzić pomiary. W praktyce, odpowiednia dokumentacja i zapisy, takie jak protokoły pomiarów, również są niezbędne do zapewnienia zgodności z normami bezpieczeństwa. Warto również zauważyć, że taka minimalna liczba pracowników jest zgodna z zaleceniami i dobrymi praktykami, co pozwala na efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi w firmach zajmujących się obsługą urządzeń elektrycznych.

Pytanie 30

Czas pomiędzy kolejnymi kontroli oraz próbami instalacji elektrycznych w budynkach użyteczności zbiorowej nie powinien przekraczać

A. 3 lata

B. 1 rok

C. 5 lat

D. 2 lata

Odpowiedź 5 lat jest poprawna, ponieważ zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz normami dotyczącymi instalacji elektrycznych, szczególnie w kontekście budynków zamieszkania zbiorowego, okres między kolejnymi sprawdzeniami nie powinien przekraczać 5 lat. Regularne kontrole są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańców oraz prawidłowego funkcjonowania instalacji. Przykładowo, w Polskim prawie budowlanym oraz normach PN-IEC 60364-6, podkreśla się konieczność przeprowadzania okresowych przeglądów przez wykwalifikowanych specjalistów, co pozwala na wczesne wykrywanie ewentualnych usterek czy niezgodności z obowiązującymi standardami. W dłuższej perspektywie zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do poważnych awarii, a także zagrożeń dla życia i zdrowia ludzi oraz mienia. Dobrym przykładem praktycznych zastosowań jest wprowadzenie systemu zarządzania, który przypomina o nadchodzących kontrolach, co zwiększa efektywność i bezpieczeństwo eksploatacji budynków.

Pytanie 31

Jaką funkcję pełni bocznik rezystancyjny używany podczas dokonywania pomiarów?

A. Poszerza zakres pomiarowy amperomierza

B. Zwiększa zakres pomiarowy woltomierza

C. Daje możliwość zdalnego pomiaru energii elektrycznej

D. Umożliwia pomiar upływu prądu przez izolację

Boczniki rezystancyjne są kluczowym elementem w pomiarach prądowych, ponieważ umożliwiają rozszerzenie zakresu pomiarowego amperomierzy, co jest szczególnie ważne w przypadku pomiarów dużych prądów. Działają na zasadzie dzielenia prądu na mniejsze wartości, co pozwala na precyzyjniejsze pomiary oraz ochronę urządzenia pomiarowego przed uszkodzeniem. Przykładem zastosowania bocznika rezystancyjnego może być pomiar prądów w instalacjach przemysłowych, gdzie wartości prądów mogą znacznie przekraczać możliwości standardowych amperomierzy. Dzięki zastosowaniu bocznika, możliwe jest przekształcenie dużych prądów na mniejsze napięcia, które mogą być bezpiecznie zmierzone. Dobrze zaprojektowane boczniki powinny być zgodne z normami, takimi jak IEC 61010, co zapewnia ich bezpieczeństwo i niezawodność w trudnych warunkach pracy. Właściwy dobór bocznika oraz jego parametry, takie jak wartość rezystancji i moc, mają kluczowe znaczenie dla dokładności pomiarów i ochrony urządzeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 32

Jakie skutki przyniesie zmiana przewodów ADG 1,5 mm² na przewody DY 1,5 mm² w instalacji elektrycznej podtynkowej w budynku mieszkalnym?

A. Obniżenie wytrzymałości mechanicznej przewodów

B. Wzrost obciążalności prądowej instalacji

C. Wzrost rezystancji pętli zwarcia

D. Obniżenie napięcia roboczego

Wybór odpowiedzi dotyczącej zwiększenia rezystancji pętli zwarcia jest błędny, ponieważ nie uwzględnia podstawowych zasad dotyczących przewodnictwa elektrycznego. Przewody DY, w przeciwieństwie do ADG, mają lepsze parametry przewodzenia prądu, co automatycznie wiąże się z obniżeniem rezystancji. Wykorzystanie przewodów o niższej rezystancji jest kluczowe dla bezpieczeństwa instalacji, ponieważ zmniejsza ryzyko przegrzania oraz skutków zwarcia. Zwiększenie rezystancji pętli zwarcia mogłoby prowadzić do niepożądanych skutków, takich jak zbyt wysokie napięcia podczas zwarcia, co zagraża bezpieczeństwu użytkowników. Kolejnym błędnym rozumowaniem jest przekonanie, że zmiana na przewody DY zmniejsza wytrzymałość mechaniczną przewodów. W rzeczywistości przewody DY mają lepsze właściwości mechaniczne, co czyni je bardziej odpornymi na uszkodzenia, a tym samym zwiększa ich żywotność. Co więcej, obniżenie napięcia roboczego nie ma związku z rodzajem zastosowanych przewodów, ponieważ napięcie robocze zależy od projektowanych parametrów instalacji oraz używanych urządzeń. Właściwy dobór przewodów nie tylko poprawia parametry techniczne instalacji, ale także zwiększa jej bezpieczeństwo i niezawodność, co jest zgodne z obowiązującymi normami i standardami branżowymi.

Pytanie 33

Jaki parametr transformatora zmieni się, gdy podczas jego przezwajania w uzwojeniu wtórnym użyto drutu nawojowego o mniejszej średnicy?

A. Straty w rdzeniu

B. Przekładnia napięciowa

C. Przekładnia zwojowa

D. Straty w uzwojeniu

Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć, że straty w rdzeniu nie ulegają zmianie przy zmianie średnicy drutu uzwojenia wtórnego. Straty w rdzeniu transformatora są ściśle związane z jego konstrukcją, materiałem oraz częstotliwością, przy której pracuje transformator. Wybór drutu do uzwojenia nie wpływa na te parametry, więc odpowiedź dotycząca strat w rdzeniu jest niepoprawna. Ponadto, przekładnia zwojowa oraz przekładnia napięciowa to pojęcia, które odnoszą się do stosunku liczby zwojów w uzwojeniach transformatora oraz napięć na tych uzwojeniach. Zmiana średnicy drutu w uzwojeniu wtórnym nie wpływa bezpośrednio na przekładnię zwojową ani napięciową, o ile liczba zwojów pozostaje taka sama. Przekładnia zwojowa jest funkcją liczby zwojów w uzwojeniach pierwotnym i wtórnym, a nie ich średnicy. Jakiekolwiek błędne myślenie w tym zakresie może prowadzić do nieporozumień dotyczących działania transformatorów. W praktyce, konstruktorzy transformatorów powinni mieć na uwadze rozważenie wszystkich parametrów, aby zminimalizować straty energetyczne i zwiększyć efektywność działania, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi i normami branżowymi.

Pytanie 34

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Waromierza

B. Woltomierza

C. Częstościomierza

D. Amperomierza

Waromierz jest urządzeniem, które bezpośrednio umożliwia pomiar mocy czynnej w obwodach prądu sinusoidalnego. Współczynnik mocy, oznaczany jako cos φ, to miara efektywności, z jaką dane urządzenie elektryczne wykorzystuje moc. Jest on zdefiniowany jako stosunek mocy czynnej (wata) do mocy pozornej (woltampery). Aby precyzyjnie obliczyć współczynnik mocy, konieczne jest równoczesne stosowanie watomierza i waromierza. Waromierz mierzy różnicę fazy pomiędzy prądem a napięciem, co jest kluczowe dla określenia, jak efektywnie energia elektryczna jest konwertowana na pracę. W praktyce, użycie waromierza w połączeniu z watomierzem pozwala na właściwe określenie strat energii, co jest istotne w przypadku aplikacji przemysłowych oraz w systemach zasilania, gdzie efektywność energetyczna ma kluczowe znaczenie. Zgodnie z normami IEC 61000 oraz ANSI C12, stosowanie waromierza w obliczeniach związanych z mocą jest standardową praktyką inżynieryjną.

Pytanie 35

Aby zmierzyć rezystancję izolacji w instalacji elektrycznej, trzeba wyłączyć zasilanie, zablokować włączniki instalacyjne oraz

A. odłączyć odbiorniki

B. odłączyć uziemienie

C. uziemić instalację

D. podłączyć odbiorniki

Odpowiedź "odłączyć odbiorniki" jest prawidłowa, ponieważ podczas pomiaru rezystancji izolacji instalacji elektrycznej kluczowe jest zapewnienie, że nie ma żadnych elementów, które mogłyby wpływać na wyniki pomiaru. Odbiorniki, takie jak urządzenia elektryczne i inne obciążenia, mogą wprowadzać dodatkowe ścieżki przewodzenia prądu, co zafałszowałoby wyniki pomiaru rezystancji izolacji. Odłączenie odbiorników umożliwia dokładne zbadanie stanu izolacji przewodów bez zakłóceń. Przykładem zastosowania tej praktyki może być pomiar izolacji w budynku przed oddaniem go do użytku, gdzie należy upewnić się, że instalacja nie ma zwarć ani innych usterek, co jest zgodne z normami PN-IEC 60364. Przeprowadzanie takich pomiarów zapewnia bezpieczeństwo użytkowników oraz trwałość instalacji. Warto również pamiętać, że pomiar izolacji powinien być wykonywany za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak megger, które są zaprojektowane do tego celu.

Pytanie 36

Wartość rezystancji cewki stycznika w układzie sterującym silnikiem wynosi 0 Ω. Co można na podstawie tego pomiaru wnioskować?

A. cewka stycznika działa prawidłowo

B. cewka stycznika jest uszkodzona

C. przewód fazowy jest odłączony

D. przewód neutralny jest odłączony

Pomiar rezystancji cewki stycznika wynoszący 0 Ω jednoznacznie wskazuje na zwarcie w tej cewce, co sugeruje jej uszkodzenie. W praktyce, cewka stycznika jest elementem wykonawczym, który za pomocą pola elektromagnetycznego kontroluje włączanie i wyłączanie obwodów elektrycznych. W przypadku, gdy wartość rezystancji cewki wynosi zero, oznacza to, że nie ma oporu dla przepływu prądu, co jest typowym objawem uszkodzenia. Stosując się do normy IEC 60204-1, która reguluje wymogi dotyczące bezpieczeństwa maszyn, należy regularnie kontrolować stan elementów sterujących, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie i unikać sytuacji, które mogą prowadzić do awarii całego systemu. Przykładowo, w zastosowaniach przemysłowych, gdzie styczniki sterują silnikami, uszkodzenie cewki może prowadzić do poważnych problemów operacyjnych, jak zatrzymanie produkcji. Dlatego ważne jest, aby po zidentyfikowaniu takiej usterki, niezwłocznie przeprowadzić wymianę cewki na nową, aby przywrócić pełną funkcjonalność układu.

Pytanie 37

Aby zapewnić ochronę przed porażeniem elektrycznym przy awarii użytkowników silnika elektrycznego klasy ochronności I, jego obudowa w układzie sieci TT powinna być

A. elektrycznie odizolowana od uziomu za pomocą iskiernika

B. elektrycznie odizolowana od gruntu oraz przewodzącego podłoża

C. podłączona do przewodu neutralnego

D. połączona z uziomem

Odpowiedź 'przyłączyć do uziomu' jest prawidłowa, ponieważ w systemie TT, który jest jedną z metod ochrony przeciwporażeniowej, uziemienie urządzenia elektrycznego ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. W przypadku uszkodzenia izolacji silnika elektrycznego I klasy ochronności, potencjalne napięcie na obudowie może wzrosnąć, co stanowi zagrożenie dla użytkowników. Przyłączenie korpusu silnika do uziomu zapewnia, że wszelkie niebezpieczne napięcia zostaną odprowadzone do ziemi, minimalizując ryzyko porażenia. W praktyce, takie rozwiązanie jest zgodne z normami międzynarodowymi, jak np. IEC 60364, które określają zasady instalacji elektrycznych oraz środki ochrony przeciwporażeniowej. Uziemienie także pozwala na szybkie zadziałanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe, co jest istotne w przypadku awarii. Dodatkowo, instalacje z poprawnie wykonanym uziemieniem mogą przyczynić się do zmniejszenia zakłóceń elektromagnetycznych, co jest istotne w kontekście wydajności urządzeń elektrycznych.

Pytanie 38

Jakimi drutami nawojowymi można nawinąć uszkodzony transformator, aby zachował swoje parametry elektryczne, jeśli nie ma się drutu o takim samym polu przekroju poprzecznego jak pierwotny?

A. O średnicy dwa razy mniejszej, połączonymi równolegle

B. O przekroju dwa razy mniejszym, połączonymi równolegle

C. O przekroju dwa razy mniejszym, połączonymi szeregowo

D. O średnicy dwa razy mniejszej, połączonymi szeregowo

Odpowiedź, która sugeruje użycie drutu o przekroju dwa razy mniejszym, połączonym równolegle, jest prawidłowa ze względu na zasadę zachowania impedancji w transformatorach. Gdy zmniejszamy pole przekroju poprzecznego drutu nawojowego, zwiększa się jego oporność, co negatywnie wpływa na zdolność przewodzenia prądu. Aby zrekompensować tę utratę, łączenie dwóch lub więcej drutów równolegle pozwala na zwiększenie efektywnej powierzchni przekroju poprzecznego, co przeciwdziała wzrostowi oporności. W praktyce takie podejście jest zgodne z normami stosowanymi w rewitalizacji transformatorów, gdzie zachowanie parametrów elektrycznych jest kluczowe dla ich dalszego funkcjonowania. Dodatkowo, przy odpowiednim doborze materiałów izolacyjnych oraz średnicy drutów, można uzyskać wydajność bliską oryginalnym wartościom. Przykładem może być przezwojenie transformatora w elektrowniach, gdzie zastosowanie drutów o mniejszych średnicach, połączonych równolegle, skutkuje poprawą funkcjonowania urządzenia, a także wpływa na obniżenie kosztów materiałów. Takie praktyki są szeroko przyjęte w branży, co potwierdzają liczne publikacje i normy techniczne.

Pytanie 39

Wybierz najmniejszy przekrój głównego przewodu wyrównawczego, który jest wykonany z miedzi, mając na uwadze, że maksymalny wymagany przekrój przewodu ochronnego w całej instalacji wynosi S = 16 mm².

A. 4 mm2

B. 10 mm2

C. 6 mm2

D. 16 mm2

Wybór przekroju przewodu wyrównawczego głównego mniejszego niż 10 mm², jak na przykład 4 mm², 6 mm² czy 16 mm², prowadzi do poważnych konsekwencji w zakresie bezpieczeństwa i ochrony instalacji elektrycznych. Przewód o przekroju 4 mm² jest niewystarczający, aby sprostać wymaganiom zabezpieczeń w sytuacji zwarcia. W przypadku awarii prąd zwarciowy może być znacznie większy niż maksymalne wartości, które może przewodzić taki przewód, co prowadzi do jego przegrzania i potencjalnego uszkodzenia, a w najgorszym przypadku do pożaru. Odpowiedź 6 mm² również jest zbyt mała, co naraża instalację na ryzyko awarii oraz może skutkować nieefektywnym działaniem systemów ochrony, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Z kolei wybór 16 mm² jako minimalnego przekroju, mimo że spełnia wymagania, nie jest optymalny z punktu widzenia kosztów i elastyczności instalacji, ponieważ przewody o większym przekroju są droższe oraz mniej elastyczne, co może powodować problemy podczas montażu w trudnych warunkach. Aby dobierać odpowiednie przekroje przewodów, należy kierować się nie tylko maksymalnymi wartościami prądów, ale również normami i praktykami branżowymi, które jasno wskazują, że przewody wyrównawcze powinny być stosowane z rozwagą, uwzględniając ich funkcję w systemie ochrony przeciwporażeniowej oraz specyfikę konkretnej instalacji.

Pytanie 40

Jaką czynność należy wykonać podczas inspekcji instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym przed jego oddaniem do użytku?

A. Przeprowadzenie próby ciągłości przewodów ochronnych oraz połączeń wyrównawczych

B. Ocena prawidłowego doboru przekroju kabli

C. Weryfikacja czasu samoczynnego odłączenia zasilania

D. Zmierzanie rezystancji izolacji instalacji elektrycznej

Tematyka dotycząca oceny instalacji elektrycznej jest złożona i wymaga zrozumienia wielu aspektów technicznych. Czas samoczynnego wyłączenia zasilania, mimo że istotny dla bezpieczeństwa, nie jest bezpośrednio związany z podstawowymi wymaganiami dotyczącymi doboru przekrojów przewodów. To pojęcie odnosi się głównie do działania zabezpieczeń w przypadku wystąpienia przeciążenia lub zwarcia. Również próba ciągłości przewodów ochronnych i połączeń wyrównawczych, choć ważna, nie dotyczy bezpośrednio doboru przekrojów, a raczej zapewnia integralność systemu ochrony przed porażeniem elektrycznym. Z kolei pomiar rezystancji izolacji instalacji elektrycznej jest techniką, która ma na celu sprawdzenie stanu izolacji, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa, ale nie ma wpływu na dobór przekroju przewodów. Często błędne myślenie wynika z niepełnego zrozumienia roli poszczególnych elementów instalacji elektrycznej. Należy pamiętać, że podstawą zapewnienia bezpieczeństwa instalacji jest odpowiedni dobór przekrojów przewodów, dostosowany do zamierzonych obciążeń oraz warunków ich eksploatacji, co jest fundamentem dobrych praktyk w branży elektrycznej.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej