Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 13 kwietnia 2025 11:07
  • Data zakończenia: 13 kwietnia 2025 11:40

Egzamin zdany!

Wynik: 39/40 punktów (97,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie znaczenie ma łacińska nazwa Digitalis purpureae folium?

A. liść naparstnicy wełnistej
B. ziele jeżówki purpurowej
C. korzeń jeżówki purpurowej
D. liść naparstnicy purpurowej
Odpowiedź wskazująca na liść naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea) jest poprawna, ponieważ nazwa łacińska tej rośliny odnosi się do jej części używanej w medycynie. Digitalis purpurea jest źródłem glikozydów nasercowych, które są kluczowe w terapii chorób serca, takich jak niewydolność serca czy arytmia. Liście naparstnicy zawierają substancje czynne, takie jak digoksyna i digitoksyna, które wpływają na siłę skurczu serca oraz regulują jego rytm. W praktyce medycznej, preparaty z naparstnicy stosuje się w ściśle określonych dawkach, co wymaga znajomości właściwości tej rośliny oraz jej działania, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych. Dodatkowo, znajomość botanicznych nazw roślin, takich jak Digitalis purpurea, jest niezbędna dla farmaceutów i lekarzy, aby skutecznie komunikować się w kontekście terapii roślinnych oraz korzystać z odpowiednich standardów i zasad farmakopealnych.

Pytanie 2

Czym jest jod (Jodum)?

A. brunatna, niemal czarna substancja w postaci cieczy z charakterystycznym zapachem jodu
B. czerwonobrunatna, przezroczysta ciecz o zapachu jodu, mieszająca się z wodą i etanolem
C. bezbarwne kryształy lub biały krystaliczny proszek
D. szarofioletowe, łamliwe blaszki bądź maleńkie kryształy z metalicznym połyskiem
Jod, znany też jako jodum, to ten pierwiastek chemiczny, który ma symbol I i liczbę atomową 53. W normalnych warunkach wygląda jak szarofioletowe, kruche blaszki lub małe kryształki, które mają fajny metaliczny połysk. Trzeba przyznać, że ma dość intensywny zapach, a jego zastosowania są naprawdę różnorodne: od medycyny po fotografię i chemię analityczną. Wiesz, że jod jest bardzo ważny dla hormonów tarczycy? Jak go brakuje, to mogą się pojawić poważne problemy zdrowotne, na przykład wole. W farmacji używa się go jako środek dezynfekujący oraz do produkcji kontrastów w diagnostyce obrazowej. W laboratoriach chemicznych jod może być użyty jako reagent, na przykład do halogenowania. Warto jednak pamiętać, że z jodem trzeba uważać, bo jest toksyczny i może podrażniać drogi oddechowe.

Pytanie 3

W jakiej temperaturze powinny być przechowywane przeważająca większość maści z antybiotykami przygotowanymi w warunkach aptecznych?

A. od 5°C do 15°C
B. powyżej 30°C
C. od 15°C do 25°C
D. poniżej 0°C
Odpowiednia temperatura przechowywania maści z antybiotykami sporządzonymi w warunkach recepturowych wynosi od 5°C do 15°C. Taki zakres temperatury jest zgodny z zaleceniami dotyczących przechowywania leków, które mają na celu zapewnienie ich stabilności oraz skuteczności. Maści te często zawierają substancje czynne, które mogą ulegać degradacji w wyniku nieodpowiednich warunków przechowywania. Zbyt wysokie temperatury mogą prowadzić do rozkładu składników aktywnych oraz zmiany ich właściwości fizykochemicznych, co w konsekwencji obniża efektywność terapeutyczną leku. Przykładem mogą być maści, które są stosowane w leczeniu infekcji skórnych; ich skuteczność może być całkowicie zniweczona, jeśli nie są przechowywane w optymalnych warunkach. Dlatego tak ważne jest, aby farmaceuci oraz pacjenci zwracali uwagę na zalecenia dotyczące przechowywania leków, aby zapewnić ich maksymalną skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 4

W kontekście bez dodatkowego wyjaśnienia, termin „solutio” zazwyczaj odnosi się do roztworu

A. wodnego
B. glicerolowego
C. etanolowego
D. olejowego
Termin „solutio” w kontekście chemii i biologii odnosi się do roztworu, który najczęściej jest wodny. Woda jest najpowszechniejszym rozpuszczalnikiem w przyrodzie, a jej unikalne właściwości, takie jak zdolność do rozpuszczania wielu substancji chemicznych, czynią ją idealnym medium do reakcji chemicznych i procesów biologicznych. W praktyce, woda jako rozpuszczalnik jest zastosowana w różnych dziedzinach, od farmacji, gdzie używa się jej do przygotowywania roztworów leków, po przemysł spożywczy, gdzie występuje w procesach produkcji i przechowywania żywności. W standardach laboratoryjnych, takich jak ISO 8655, zaleca się stosowanie wysokiej jakości wody do przygotowywania roztworów w celu uzyskania dokładnych wyników analitycznych. Dlatego bez dodatkowych informacji, termin „solutio” najczęściej odnosi się do roztworu wodnego, co jest zgodne z powszechnie akceptowanymi definicjami w literaturze naukowej.

Pytanie 5

Jakie roślinne substancje mogą być wykorzystane do pobudzenia apetytu?

A. Garbniki obecne m. in. w liściach borówki brusznicy
B. Olej rycynowy pozyskiwany z nasion rącznika
C. Glikozydy antrachinonowe, takie jak z kory kruszyny
D. Gorycze występujące m.in. w zielu piołunu
Gorycze, takie jak te z piołunu, naprawdę mają sporo do powiedzenia, jeśli chodzi o poprawę apetytu. Działają na nasze kubki smakowe, co z kolei angażuje cały układ pokarmowy i sprawia, że zaczynamy odczuwać głód. Często używa się ich w postaci naparów czy ekstraktów – to takie tradycyjne podejście do ziołolecznictwa. W sumie, badania pokazują, że gorycze mogą być naprawdę pomocne dla osób, które mają problemy z jedzeniem, na przykład pacjentów onkologicznych. Fajnie też, że można je wykorzystać w kuchni jako przyprawę, bo dodają smaku potrawom. Ale pamiętaj, umiar to klucz! Za dużo goryczy może skończyć się nieprzyjemnościami żołądkowymi. I, co ważne, zawsze dobrze jest porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą przed zażyciem jakichkolwiek ziół, zwłaszcza jeśli masz jakieś przewlekłe choroby czy bierzesz inne leki.

Pytanie 6

Zgodnie z Farmakopeą Polską XI, dla jakiego surowca oznacza się zawartość garbników?

A. Salicis cortex
B. Quercus cortex
C. Sennae folium
D. Ipecacuanhae radix
Odpowiedź "Quercus cortex" jest prawidłowa, ponieważ według Farmakopei Polskiej XI, to właśnie kora dębu (Quercus cortex) jest wskazana do oznaczania zawartości garbników. Garbniki to związki chemiczne o właściwościach taninowych, które mają znaczące zastosowanie w farmakologii oraz różnych dziedzinach przemysłu. W kontekście medycyny naturalnej, garbniki z kory dębu mają właściwości ściągające i przeciwzapalne, co czyni je przydatnymi w leczeniu biegunek oraz stanów zapalnych błon śluzowych. Właściwe oznaczanie zawartości garbników jest kluczowe dla określenia ich potencjału terapeutycznego oraz jakości surowca. Zgodnie z aktualnymi standardami, metody analizy powinny być przeprowadzane zgodnie z wytycznymi zawartymi w Farmakopei, co zapewnia ich rzetelność i powtarzalność. Przykładowo, wykorzystanie ekstrakcji z użyciem odpowiednich rozpuszczalników pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników, co ma bezpośrednie przełożenie na skuteczność preparatów opartych na dębie.

Pytanie 7

Riwastygmina oraz donepezil to preparaty, których działanie opiera się na inhibicji

A. fosfodiesterazy
B. konwertazy angiotensynowej
C. acetylocholinoesterazy
D. monoaminooksydazy
Riwastigmina i donepezil to leki stosowane w terapii choroby Alzheimera, które działają poprzez hamowanie enzymu acetylocholinoesterazy. Enzym ten jest odpowiedzialny za rozkład acetylocholiny, neuroprzekaźnika kluczowego dla procesów pamięci i uczenia się. Poprzez inhibicję acetylocholinoesterazy, leki te zwiększają poziom acetylocholiny w synapsach, co prowadzi do poprawy funkcji poznawczych u pacjentów. Praktyczne zastosowanie tych leków obejmuje wczesne i średnie stadia demencji, gdzie ich skuteczność w poprawie objawów jest dobrze udokumentowana. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia i innych organizacji zdrowotnych, stosowanie inhibitorów acetylocholinoesterazy jest standardem w leczeniu demencji typu Alzheimera. Warto również zauważyć, że monitoring efektów leczenia oraz ocena tolerancji leku są kluczowe dla uzyskania optymalnych rezultatów terapeutycznych.

Pytanie 8

Mieszanka ziołowa o nazwie "BRONCHIAL" składa się z: Althaeae radix, Plantaginis Lanceolatae folium, Tiliae inflorescentia. Jest ona wykorzystywana w terapiach

A. nieżytów górnych dróg oddechowych, szczególnie w przypadku przeziębień z towarzyszącym kaszlem.
B. ostrych oraz przewlekłych zapaleń błony śluzowej.
C. w regulacji metabolizmu cukrów.
D. stanów skurczowych w rejonie jamy brzusznej.
Odpowiedź nr 3 jest poprawna, ponieważ mieszanka ziołowa "BRONCHIAL" zawiera składniki aktywne, które mają właściwości łagodzące objawy nieżytów górnych dróg oddechowych. Althaeae radix (korzeń prawoślazu) działa jako środek mukolityczny, ułatwiając odkrztuszanie i zmniejszając podrażnienie błony śluzowej. Plantaginis Lanceolatae folium (liść babki lancetowatej) wykazuje działanie przeciwzapalne i może łagodzić kaszel, natomiast Tiliae inflorescentia (kwiat lipy) przyczynia się do poprawy ogólnego stanu zdrowia podczas infekcji, wykazując działanie napotne. Tego typu ziołowe preparaty są zalecane w praktyce klinicznej, zwłaszcza w okresie przeziębień, kiedy często występują objawy kaszlu i podrażnienia gardła. Warto również zwrócić uwagę na ich stosowanie w medycynie naturalnej, gdzie coraz większą rolę odgrywają terapie oparte na składnikach roślinnych.

Pytanie 9

Do grupy leków przeciwdepresyjnych zaliczanych do selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny należy

A. cetirizyna
B. fluoksetyna
C. diazepam
D. chlorpromazyna
Fluoksetyna jest lekiem z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu serotoniny (SSRI), co oznacza, że działa poprzez zwiększenie stężenia serotoniny w synapsach nerwowych. Serotonina jest neurotransmiterem, który odgrywa kluczową rolę w regulacji nastroju, a jej niedobór jest często związany z występowaniem depresji. Fluoksetyna jest powszechnie stosowana w leczeniu depresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych oraz bulimii. Działa poprzez blokowanie wychwytu serotoniny w neuronach, co prowadzi do zwiększenia jej dostępności. W praktyce klinicznej, jej skuteczność i niski profil działań niepożądanych sprawiają, że jest często pierwszym wyborem w terapii depresji. Istotne jest, aby pacjenci byli świadomi, że efekty działania fluoksetyny mogą być widoczne dopiero po kilku tygodniach stosowania, co jest typowe dla większości leków przeciwdepresyjnych. Warto również zauważyć, że terapia SSRI powinna być monitorowana przez wykwalifikowanych specjalistów, aby dostosować dawkę i ocenić postępy leczenia.

Pytanie 10

Jakie są odpowiednie warunki do przechowywania wody utlenionej?

A. Zapewniających dostęp metali stabilizujących roztwór
B. W pojemnikach z przezroczystego szkła
C. W okolicy miejsca nasłonecznionego i gorącego
D. W szczelnych opakowaniach, bez kontaktu z substancjami utleniającymi
Woda utleniona, czyli roztwór nadtlenku wodoru, jest substancją szeroko stosowaną w medycynie, kosmetologii oraz w laboratoriach. Przechowywanie jej w zamkniętych opakowaniach, które są odporne na dostęp substancji utleniających, jest kluczowe dla zachowania jej stabilności i skuteczności. Nadtlenek wodoru jest substancją niestabilną, która w obecności światła, ciepła oraz zanieczyszczeń może ulegać rozkładowi na wodę i tlen. Dlatego zaleca się przechowywanie wody utlenionej w ciemnych, szczelnych butelkach, aby ograniczyć jej kontakt z powietrzem i promieniowaniem UV, co jest zgodne z praktykami wielu producentów. Na przykład, wiele renomowanych firm farmaceutycznych dostarcza wodę utlenioną w brązowych butelkach, co jest rozwiązaniem zgodnym z normami bezpieczeństwa i jakości. Dobrą praktyką jest także trzymanie tych substancji w temperaturze pokojowej, z daleka od źródeł ciepła, aby zmniejszyć ryzyko degradacji.

Pytanie 11

Jak nazywa się łacińska nazwa Pix liquida Pini?

A. syropu sosnowego złożonego
B. ichtamolu
C. mydła potasowego
D. dziegciu sosnowego
Pix liquida Pini, znana również jako dziegieć sosnowy, to produkt uzyskiwany z destylacji drewna sosnowego. Dziegć sosnowy jest szeroko stosowany w medycynie naturalnej oraz w dermatologii, głównie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne oraz łagodzące. Jego zastosowanie obejmuje leczenie problemów skórnych takich jak łuszczyca, egzema czy trądzik. Ponadto, dziegieć sosnowy jest używany w kosmetykach i produktach pielęgnacyjnych, ponieważ pomaga w regeneracji skóry oraz w redukcji objawów podrażnienia. Zgodnie z dobrą praktyką, w przypadku stosowania dziegciu sosnowego w terapii, zaleca się konsultację z lekarzem, aby dostosować dawkowanie i formę aplikacji do indywidualnych potrzeb pacjenta. Dziegieć sosnowy ma również zastosowanie w przemyśle, np. w produkcji farb i lakierów, gdzie wykorzystuje się jego właściwości konserwujące.

Pytanie 12

Jakie są zalecane odległości między głową pracownika na poziomie oczu a ekranem komputera?

A. 250 - 300 mm
B. 750 - 800 mm
C. 400 - 750 mm
D. 300 - 400 mm
Ergonomiczny zakres odległości głowy pracownika na wysokości oczu od ekranu monitora komputerowego wynosi od 400 do 750 mm. Ta odległość została uznana za optymalną na podstawie badań nad ergonomią pracy, które wykazały, że w tym zakresie użytkownicy mogą komfortowo i efektywnie korzystać z monitorów, minimalizując ryzyko wystąpienia zmęczenia oczu oraz dolegliwości związanych z postawą ciała. W praktyce, gdy monitor jest umiejscowiony w odpowiedniej odległości, użytkownicy mogą łatwiej skupić wzrok na ekranie, co przekłada się na wyższą efektywność pracy. Ponadto, przy zachowaniu odpowiedniej odległości, można zminimalizować ryzyko wystąpienia bólu szyi, pleców oraz innych problemów zdrowotnych związanych z długotrwałym użytkowaniem komputera. Standardy ergonomiczne, takie jak ISO 9241, podkreślają znaczenie dostosowania środowiska pracy do indywidualnych potrzeb użytkownika, co obejmuje również odpowiednią regulację odległości monitora. Warto pamiętać, że dodatkowe czynniki, takie jak kąt nachylenia ekranu czy jego wysokość, również mają wpływ na komfort i zdrowie podczas pracy przy komputerze.

Pytanie 13

W jakiej formie rekomenduje się użycie korzenia prawoślazu?

A. Napar
B. Odwar
C. Maceratu
D. Ekstrakt
Korzeń prawoślazu (Althaea officinalis) jest najczęściej stosowany w postaci maceratu ze względu na swoje właściwości łagodzące i osłaniające. Macerat jest preparatem uzyskiwanym przez namaczanie surowca roślinnego w zimnej wodzie, co pozwala na wydobycie cennych składników aktywnych, takich jak śluzy, które mają działanie przeciwzapalne i kojące. Taki sposób przygotowania jest szczególnie polecany przy problemach z układem oddechowym, ponieważ łagodzi podrażnienia błon śluzowych oraz wspiera procesy gojenia. Przykładem zastosowania maceratu z prawoślazu jest jego stosowanie w przypadku kaszlu, bólu gardła czy chrypki, gdzie nawilża i chroni drogi oddechowe. Warto także podkreślić, że macerat oznacza, iż surowiec nie jest poddawany wysokim temperaturom, co sprzyja zachowaniu delikatnych substancji czynnych, co jest zgodne z zasadami przygotowywania roślinnych preparatów leczniczych w medycynie naturalnej.

Pytanie 14

W sytuacji termicznego poparzenia skóry, co należy zrobić w pierwszej kolejności z miejscem poparzenia?

A. przepłukać alkoholem
B. przepłukać dużą ilością zimnej wody
C. nasmarować olejem
D. zaopatrzyć jałowym opatrunkiem
Przemywanie oparzonego miejsca dużą ilością zimnej wody jest fundamentalnym krokiem w pierwszej pomocy w przypadku oparzeń termicznych. Chłodzenie oparzonej skóry zimną wodą (najlepiej w temperaturze 15-20°C) przez co najmniej 10-20 minut pozwala na obniżenie temperatury tkanek, co zapobiega dalszym uszkodzeniom i złagodzi ból. To działanie ma na celu zmniejszenie stanu zapalnego oraz ryzyka powstawania pęcherzy. Ponadto, chłodzenie pomoże w usunięciu ciepła z oparzonej powierzchni, co jest kluczowe w pierwszych minutach po urazie. Ważne jest, aby nigdy nie stosować lodu ani bardzo zimnych okładów, ponieważ może to prowadzić do dodatkowych uszkodzeń tkanek. Warto również pamiętać, że po schłodzeniu oparzonego miejsca, powinno się nałożyć suchy, jałowy opatrunek, aby zabezpieczyć ranę przed zakażeniem. W sytuacjach medycznych, zawsze należy pamiętać o konsultacji z lekarzem, szczególnie w przypadku poważnych oparzeń, które obejmują duże powierzchnie ciała lub są głębokie. Te procedury są zgodne z wytycznymi amerykańskiego Czerwonego Krzyża oraz innych organizacji zajmujących się pierwszą pomocą.

Pytanie 15

Przy przygotowywaniu mazidła Linimentum Calcis, który składnik pełni rolę emulgatora?

A. cholesterol
B. guma arabska
C. lecytyna
D. mydło wapniowe
Mydło wapniowe, jako emulgator w mazidle Linimentum Calcis, pełni kluczową rolę w stabilizacji emulsji, co jest niezbędne dla uzyskania jednorodnej i efektywnej formulacji. Emulgatory są substancjami, które pomagają w łączeniu dwóch faz, które normalnie się nie mieszają, takich jak olej i woda. Mydło wapniowe, będące solą kwasu tłuszczowego wapnia, ma zdolność do tworzenia miceli, co umożliwia stabilizację emulsji wodno-olejowych. Zastosowanie mydła wapniowego w Linimentum Calcis nie tylko pozwala na uzyskanie pożądanej konsystencji, ale także zwiększa skuteczność terapeutyczną preparatu. W praktyce, preparaty zawierające mydło wapniowe są często używane w dermatologii i farmacji, zwłaszcza w leczeniu stanów zapalnych skóry. Dodatkowo, mydło wapniowe, ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, może wspierać procesy gojenia. Użycie tego emulgatora jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie formulacji kosmetyków i farmaceutyków, co czyni go doskonałym wyborem dla stabilizacji produktów medycznych. Poznanie właściwości i zastosowań mydła wapniowego w emulsjach jest istotne dla profesjonalistów zajmujących się produkcją preparatów leczniczych.

Pytanie 16

Jakie jest przeczyszczające lekarstwo działające na zasadzie osmozy?

A. bisakodyl
B. liść senesu
C. makrogol
D. rycynowy olej
Makrogol to naprawdę fajny lek, który działa przeczyszczająco w dość specyficzny sposób. Zatrzymuje wodę w jelitach, przez co zwiększa objętość stolca, co potem znacznie ułatwia jego wydalanie. W praktyce w medycynie stosuje się go głównie przy zaparciach i przed różnymi badaniami, na przykład kolonoskopią. W odróżnieniu od wielu innych środków przeczyszczających, makrogol nie wywołuje bolesnych skurczów jelit i pacjenci zwykle dobrze go tolerują. Też mniej ryzykuje się skutkami ubocznymi w porównaniu do tradycyjnych leków. Z mojego doświadczenia wynika, że lekarze chętnie polecają makrogol jako pierwszy wybór przy przewlekłych zaparciach, co jest zgodne z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego, więc zdecydowanie warto być tego świadomym.

Pytanie 17

Jak odbywa się pozyskiwanie ichtiolu?

A. Przez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal
B. Przez destylację łupków bitumicznych
C. Z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum
D. Ze świeżych wątrób wątłusza
Otrzymywanie ichtiolu przez destylację łupków bitumicznych jest procesem, który opiera się na technologii przetwarzania surowców naturalnych. Łupki bitumiczne są osadami skalnymi bogatymi w organiczne substancje, które przy odpowiednich warunkach temperatury i ciśnienia mogą być poddawane procesowi destylacji. W wyniku tego procesu wydobywane są różne frakcje, w tym ichtiol. Jest on szeroko stosowany w medycynie, głównie jako środek przeciwzapalny i antyseptyczny, a także w dermatologii do leczenia chorób skóry, takich jak łuszczyca czy egzema. Dzięki swoim właściwościom, ichtiol jest cenionym składnikiem w wielu preparatach farmaceutycznych i kosmetycznych. Przemysł chemiczny korzysta z ichtiolu również w produkcji nawozów oraz jako składnika w procesach produkcyjnych, co czyni go wartościowym surowcem w różnych branżach. W kontekście standardów jakości, proces pozyskiwania ichtiolu musi spełniać określone normy, aby zapewnić jego skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 18

Wydając produkt leczniczy ALAX z apteki, który zawiera Frangulae corticis extractum siccum, powinieneś poinformować pacjenta, że mogą wystąpić

A. skurczowe bóle brzucha
B. kołatania serca
C. problemy ze wzrokiem
D. zakłócenia pracy mózgu
Stosowanie preparatu ALAX, który zawiera wyciąg z kory franguli (Frangulae corticis extractum siccum), może prowadzić do wystąpienia skurczowych bólów brzucha. Jest to efekt uboczny związany z działaniem przeczyszczającym tego produktu, który może podrażniać jelita, powodując skurcze i dyskomfort. W praktyce farmaceutycznej niezwykle istotne jest, aby pacjenci byli świadomi potencjalnych działań niepożądanych związanych z lekami, które stosują. Farmaceuci powinni informować pacjentów o tym, że skurczowe bóle brzucha mogą wystąpić, zwłaszcza w przypadku stosowania większych dawek lub przy dłuższym czasie stosowania leku. Dobrą praktyką jest także zachęcanie pacjentów do zgłaszania wszelkich niepokojących objawów, co pozwala na szybką interwencję i ewentualną zmianę terapii. Ponadto, warto przypomnieć, że każdy lek może wywoływać różne reakcje w organizmie, dlatego też indywidualne podejście do pacjenta oraz monitorowanie efektów terapii są kluczowe w procesie farmakoterapii.

Pytanie 19

Nalewka sporządzana z kwiatów głogu, uzyskiwana przez siedmiodniowe macerowanie mieszanki etanolu z wodą, to

A. Capsici tinctura
B. Chinae tinctura
C. Convallariae majalis tinctura
D. Crataegi tinctura
Crataegi tinctura, czyli nalewka z kwiatostanu głogu, jest wytwarzana poprzez macerację kwiatów głogu (Crataegus spp.) w mieszaninie etanolu i wody przez okres siedmiu dni. Ta nalewka jest ceniona w fitoterapii ze względu na swoje właściwości wspomagające układ sercowo-naczyniowy. Głóg wykazuje działanie tonizujące na serce, poprawiające jego wydolność oraz korzystnie wpływające na ukrwienie. W praktyce, Crataegi tinctura jest często stosowana w przypadkach łagodnych zaburzeń krążenia, takich jak dławica piersiowa czy nadciśnienie tętnicze. Takie zastosowanie wpisuje się w standardy dobrej praktyki w fitoterapii, które podkreślają znaczenie stosowania naturalnych preparatów na bazie roślin w celu poprawy funkcji serca. Warto również dodać, że nalewka ta może być stosowana w połączeniu z innymi ziołami o podobnym działaniu, co zwiększa jej efektywność.

Pytanie 20

Jakie jest inne określenie mieszaniny racemicznej chlorowodorku efedryny?

A. eufilina
B. teofilina
C. efetonina
D. narkotyna
Efetonia, będąca synonimem mieszaniny racemicznej efedryny chlorowodorku, jest substancją, która znajduje zastosowanie w medycynie jako środek wspomagający leczenie astmy oraz innych chorób układu oddechowego. Efetonia działa jako sympatykomimetyk, co oznacza, że pobudza układ współczulny, zwiększając przepływ powietrza do płuc oraz poprawiając wydolność oddechową. W praktyce klinicznej często stosuje się ją w postaci aerozolu, co zapewnia szybkie działanie terapeutyczne. W codziennej praktyce farmaceutycznej istotne jest zrozumienie, że efektywność efetoni w kontekście leczenia chorób układu oddechowego jest wynikiem jej zdolności do rozszerzania oskrzeli oraz zmniejszania oporu w drogach oddechowych. Ponadto, znajomość właściwości chemicznych tej substancji oraz jej interakcji z innymi lekami jest kluczowa, aby zapewnić pacjentom bezpieczne i skuteczne leczenie, co znajduje odzwierciedlenie w standardach i wytycznych dotyczących farmakoterapii.

Pytanie 21

Przemiany cząsteczek leków, które zachodzą głównie w komórkach wątroby z pomocą odpowiednich enzymów, to

A. dystrybucja
B. wydalanie
C. metabolizm
D. absorpcja
Metabolizm leków jest naprawdę ważnym procesem, który dzieje się głównie w wątrobie. Tam substancje czynne są przerabiane przez enzymy, jak cytochrom P450, co pozwala im stać się bardziej rozpuszczalne w wodzie i łatwiejsze do wydalenia z organizmu. Na przykład kodeina zamienia się w morfinę, która jest bardziej aktywna. W farmakologii kluczowe jest zrozumienie metabolizmu, bo pomaga przewidywać interakcje między lekami i dostosowywać dawki, co zmniejsza ryzyko działań niepożądanych. Gdy leki są metabolizowane przez te same enzymy, może to sprawić, że jeden z nich będzie miał za wysokie stężenie w organizmie, co może być niebezpieczne. Dlatego ważne jest, żeby farmaceuci i lekarze dobrze rozumieli metabolizm, żeby móc lepiej dostosować leczenie do potrzeb pacjenta. To naprawdę ma znaczenie w praktyce.

Pytanie 22

Kategoria dostępności "Rp. w" odnosi się do

A. leków
B. produktów medycznych
C. substancji odurzających
D. preparatów diety
Kategoria dostępności 'Rp. w' odnosi się do środków odurzających, co jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawnymi dotyczącymi substancji kontrolowanych. W Polsce, na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy Prawo farmaceutyczne, środki odurzające są związane z określonymi regulacjami, które mają na celu ochronę zdrowia publicznego oraz zapobieganie nadużywaniu tych substancji. Przykłady środków odurzających obejmują opioidy, amfetaminę czy kokainę, które są klasyfikowane jako substancje o wysokim potencjale uzależniającym. W praktyce lekarze muszą wystawiać recepty zgodnie z rygorystycznymi normami, co ogranicza dostępność tych substancji tylko do pacjentów wymagających leczenia. Niezastosowanie się do przepisów może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych oraz zdrowotnych, dlatego znajomość kategorii dostępności jest kluczowa dla pracowników ochrony zdrowia oraz farmaceutów.

Pytanie 23

Czas ważności recepty na leki przeciwbólowe, które nie są opioidami, wynosi

A. 30 dni
B. 7 dni
C. 14 dni
D. 60 dni
Termin realizacji recepty na nieopioidowe środki przeciwbólowe wynosi 30 dni. Jest to zgodne z przepisami prawa farmaceutycznego w Polsce, które regulują czas, w jakim pacjent ma możliwość zrealizowania recepty na leki. W praktyce oznacza to, że pacjent, który otrzymał receptę na nieopioidowy środek przeciwbólowy, ma 30 dni na dostarczenie jej do apteki i uzyskanie leku. Kluczowe jest, aby osoby pracujące w ochronie zdrowia były świadome tego terminu, ponieważ może on wpływać na decyzje dotyczące przepisywania leków oraz monitorowania pacjentów. Warto także pamiętać, że po upływie tego terminu recepta staje się nieważna, co oznacza, że pacjent musi skonsultować się ponownie z lekarzem w celu uzyskania nowej recepty. Znajomość przepisów dotyczących realizacji recepty jest istotna nie tylko dla lekarzy, ale także dla farmaceutów, którzy muszą potrafić prawidłowo ocenić ważność recepty w momencie jej realizacji. Przykładowo, pacjent przychodząc do apteki z receptą, której termin realizacji minął, nie może otrzymać leku, co może prowadzić do nieporozumień oraz frustracji.

Pytanie 24

Estradiol znajduje zastosowanie w hormonalnej terapii zamiennej jako

A. Oestradiolum benzoicum - ampułki
B. Progynon - tabletki
C. Estradiol - TTS
D. Estradiol depot - drażetki
Estradiol w postaci systemu transdermalnego (TTS) jest powszechnie stosowany w hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) jako skuteczna metoda uzupełniania niedoborów hormonów estrogenowych u kobiet w okresie pomenopauzalnym. TTS pozwala na stopniowe wchłanianie estradiolu przez skórę, co zapewnia stabilny poziom leku we krwi oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zakrzepy, które mogą wystąpić przy doustnym podawaniu hormonów. Przykładowo, kobiety, które doświadczają uderzeń gorąca, nocnych potów czy suchości pochwy, mogą skorzystać z TTS, aby skutecznie złagodzić te objawy. Ponadto, stosowanie estradiolu w tej formie jest zgodne z aktualnymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz rekomendacjami towarzystw ginekologicznych, które preferują TTS jako bezpieczniejszą alternatywę w terapii hormonalnej.

Pytanie 25

Jakich informacji nie zawiera Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych?

A. Nazwy komercyjnej produktu leczniczego
B. Danych podmiotu odpowiedzialnego
C. Kategorii dostępności
D. Wskazań do używania leku
Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych (UWL) to naprawdę ważny dokument, bo daje nam info o lekach, które są zaakceptowane w danym kraju. Warto wiedzieć, że w UWL nie znajdziesz wskazań do stosowania leków, bo ten wykaz skupia się głównie na statusie rejestracji oraz ogólnych właściwościach leków. Zwykle szczegółowe dawkowanie i zastosowania znajdziesz w charakterystykach produktów leczniczych, czyli ChPL. To są osobne dokumenty, które dostarczają producenci. Z mojego doświadczenia wynika, że osoby pracujące w farmacji, jak lekarze czy farmaceuci, muszą korzystać z ChPL, żeby mieć pełen obraz tego, jak stosować leki w różnych schorzeniach. Dobrze to widać przy lekach na choroby przewlekłe – tutaj dawkowanie może się różnić w zależności od choroby. Dlatego ważne jest, żeby rozumieć, co UWL zawiera, bo to przekłada się na bezpieczeństwo pacjentów oraz właściwe stosowanie leków.

Pytanie 26

Zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego, technik farmaceutyczny nie jest uprawniony do samodzielnego

A. wykonywania czynności związanych z wprowadzaniem faktur zakupowych.
B. prowadzenia apteki.
C. prowadzenia sklepu zielarskiego i medycznego.
D. realizacji recept na substancje narkotyczne.
Technik farmaceutyczny nie może samodzielnie realizować recept na leki narkotyczne, ponieważ zgodnie z obowiązującym prawem farmaceutycznym, takie działania mogą podejmować wyłącznie farmaceuci lub aptekarze prowadzący. Realizacja recept na leki narkotyczne wiąże się z dużą odpowiedzialnością i wymaga specjalistycznej wiedzy oraz umiejętności oceny potrzeb pacjenta, co jest regulowane przez przepisy prawa. W praktyce oznacza to, że technik farmaceutyczny, pomimo posiadanych kwalifikacji, nie ma uprawnień do podejmowania decyzji dotyczących wydania tych leków w aptece. Zamiast tego, jego rola obejmuje wsparcie farmaceuty w procesach związanych z obiegiem dokumentacji, przygotowaniem leków oraz zapewnieniem odpowiednich warunków do ich przechowywania. Tego rodzaju podział obowiązków jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów oraz przestrzegania standardów jakości w obrocie farmaceutycznym.

Pytanie 27

Leki Chloropromazyna, Zofran oraz Zuclopenthixol, które trafiły do apteki, farmaceuta powinien przechować w:

A. sejfie
B. lodówce
C. zaciemnionym miejscu
D. szafkach na leki gotowe
Umieszczanie leków takich jak chloropromazyna, zofran i zuclopenthixol w lodówce, a także w zaciemnionym miejscu lub w szafkach na leki gotowe, jest niewłaściwe z kilku powodów. Leki te są klasyfikowane jako substancje psychoaktywne, które wymagają szczególnej ochrony, co oznacza, że powinny być trzymane w bezpiecznych i kontrolowanych warunkach. Lodówka, choć może wydawać się odpowiednim miejscem do przechowywania niektórych leków w celu zachowania ich właściwości, nie jest odpowiednia dla tych konkretnych substancji. W przypadku chloropromazyny i zuclopenthixolu, ich właściwości chemiczne mogą ulegać zmianie w niskich temperaturach, co wpływa na ich skuteczność terapeutyczną. Przechowywanie ich w zaciemnionym miejscu nie zapewnia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa, ponieważ nie chroni przed dostępem osób nieuprawnionych. Z kolei szafki na leki gotowe, choć mogą być stosowane do przechowywania preparatów, nie zapewniają wystarczającej ochrony dla substancji o wysokim ryzyku nadużycia. W praktyce farmaceutycznej kluczowe jest stosowanie się do wytycznych dotyczących przechowywania leków, które podkreślają znaczenie bezpiecznych miejsc, takich jak sejfy, aby zapobiec nieautoryzowanemu dostępowi i zapewnić pacjentom ochronę przed ryzykiem związanym z niewłaściwym używaniem tych substancji.

Pytanie 28

Jaką cechę surowców roślinnych określa się wykorzystując metodę przesiewania przez sita?

A. Stopień rozdrobnienia.
B. Czystość.
C. Precyzja wymieszania.
D. Kolor.
Stopień rozdrobnienia surowców roślinnych jest kluczowym parametrem, który można określić poprzez metodę przesiewania przez sita. Proces ten polega na przeprowadzeniu materiału przez zestaw sit o różnych rozmiarach oczek, co pozwala na segregację cząstek według ich wielkości. Dzięki temu uzyskuje się dokładny obraz rozkładu frakcji, co jest istotne w wielu dziedzinach, takich jak przetwórstwo spożywcze, przemysł farmaceutyczny czy kosmetyczny. Na przykład w przemyśle spożywczym, kontrola stopnia rozdrobnienia składników mącznych jest niezbędna do uzyskania odpowiedniej tekstury produktów piekarskich. Standardy branżowe, takie jak ISO 3310, definiują metody przesiewania i umożliwiają uzyskanie powtarzalnych i wiarygodnych wyników. Użycie odpowiednich sit, zgodnych z normami, gwarantuje, że proces przesiewania jest dokładny i efektywny, co wpływa bezpośrednio na jakość finalnych produktów.

Pytanie 29

W przypadku gdy lek powinien być przechowywany w niskiej temperaturze, zgodnie z zapisami zawartymi w Farmakopei Polskiej IX, jakie parametry temperaturowe są wymagane dla jego składowania?

A. od 1 do 4 °C
B. od 8 do 15 °C
C. od 5 do 7 °C
D. od 16 do 18 °C
Odpowiedź w zakresie od 8 do 15 °C jest jak najbardziej trafna. Zgodnie z Farmakopeą Polską IX, leki powinno się przechowywać w takim chłodnym miejscu. Prawidłowa temperatura pomaga utrzymać stabilność substancji czynnych, a to ma ogromny wpływ na ich działanie. Dla przykładu, niektóre antybiotyki czy insulina potrzebują chłodzenia, żeby się nie psuły. Warto też mieć na uwadze, że w magazynach farmaceutycznych używa się termometrów do kontrolowania temperatury i robi się regularne sprawdzenia. Dobrze jest mieć system alarmowy, który da znać, jakby coś poszło nie tak z temperaturą. Dzięki temu minimalizujesz ryzyko, że lek straci skuteczność, a bezpieczeństwo pacjentów jest przecież najważniejsze w farmacji.

Pytanie 30

Rodzaje leków wykorzystywanych w terapii nadciśnienia tętniczego to:

A. inhibitory konwertazy angiotensynowej, α 1-adrenomimetyki, sartany
B. beta- adrenolityki, antagoniści kanałów wapniowych, inhibitory konwertazy angiotensynowej
C. antagoniści kanalów wapniowych, beta-adrenolityki, α 1-adrenomimetyki
D. beta-adrenolityki, α 1-adrenolityki, α 1-adrenomimetyki
Beta-adrenolityki, antagoniści kanałów wapniowych oraz inhibitory konwertazy angiotensynowej to kluczowe klasy leków stosowanych w terapii nadciśnienia tętniczego. Beta-adrenolityki, takie jak metoprolol czy atenolol, działają poprzez blokowanie receptorów beta-adrenergicznych, co prowadzi do zmniejszenia częstości akcji serca oraz obniżenia ciśnienia krwi. Antagoniści kanałów wapniowych, tacy jak amlodypina, wpływają na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, powodując ich rozkurcz i tym samym obniżając opór naczyniowy. Inhibitory konwertazy angiotensynowej, w tym ramipryl i enalapryl, hamują enzym konwertujący angiotensynę, co prowadzi do zmniejszenia stężenia angiotensyny II – substancji powodującej zwężenie naczyń krwionośnych. Te grupy leków są często stosowane w skojarzeniu, co zwiększa skuteczność terapii oraz minimalizuje działania niepożądane. Przykładowo, pacjenci z nadciśnieniem tętniczym mogą korzystać z połączenia beta-adrenolityków z inhibitorami ACE, aby uzyskać lepszą kontrolę ciśnienia oraz poprawić funkcję serca.

Pytanie 31

Który z leków zalicza się do przeciwhistaminowych II generacji?

A. loratadyna
B. klemastyna
C. dimetynden
D. prometazyna
Loratadyna to lek przeciwhistaminowy II generacji, który jest stosowany w leczeniu alergii, takich jak alergiczny nieżyt nosa oraz pokrzywka. W odróżnieniu od leków I generacji, loratadyna ma lepszy profil bezpieczeństwa oraz mniejsze działanie sedacyjne, co oznacza, że rzadziej powoduje senność i inne objawy związane z hamowaniem aktywności centralnego układu nerwowego. Działa poprzez blokowanie receptorów H1 histaminy, co skutkuje zmniejszeniem objawów alergicznych. Loratadyna jest dostępna w formie tabletek, syropu oraz roztworu, co pozwala na łatwe dostosowanie dawki do potrzeb pacjenta. W praktyce klinicznej jest szeroko stosowana ze względu na swoją skuteczność i wygodę stosowania, co czyni ją preferowanym wyborem w terapii alergii. Ponadto, jej długotrwałe działanie pozwala na stosowanie raz dziennie, co zwiększa przestrzeganie terapii przez pacjentów. Warto również dodać, że loratadyna nie wchodzi w interakcje z alkoholem ani nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów, co czyni ją bezpieczniejszym rozwiązaniem w porównaniu do starszych leków przeciwhistaminowych.

Pytanie 32

Jakie leki są wykorzystywane w przypadku alergicznego zapalenia nosa i spojówek?

A. nitrogliceryna, hydroksyzyna
B. loratadyna, cetyryzyna
C. hydroksyzyna, mizoprostol
D. papaweryna i loratadyna
Loratadyna i cetyryzyna to leki przeciwhistaminowe, które są powszechnie stosowane w leczeniu objawów alergicznego zapalenia nosa i spojówek, takich jak katar, kichanie, swędzenie nosa oraz łzawienie. Działają one poprzez blokowanie receptorów histaminowych H1, co prowadzi do łagodzenia objawów alergicznych. Loratadyna jest lekiem drugiej generacji, co oznacza, że ma mniejsze ryzyko powodowania senności w porównaniu do leków pierwszej generacji. Cetyryzyna, choć również wykazuje działanie przeciwhistaminowe, może powodować nieco większą senność, ale mimo to jest wysoko ceniona za swoją skuteczność. Oba leki są dostępne bez recepty i mogą być stosowane zarówno przez dorosłych, jak i dzieci powyżej drugiego roku życia. Przykładowo, osoby cierpiące na sezonowe alergie na pyłki mogą przyjmować te leki, aby skutecznie złagodzić objawy, co wpływa na poprawę jakości ich życia. Zgodnie z aktualnymi standardami leczenia alergii, stosowanie leków przeciwhistaminowych jest pierwszym krokiem w terapii, co podkreśla ich znaczenie w praktyce klinicznej.

Pytanie 33

Jak nazywa się kwas mlekowy w języku polskim?

A. kwas solny
B. kwas mrówkowy
C. kwas mlekowy
D. kwas winowy
Kwas mlekowy, znany również jako kwas 2-hydroksypropanowy, jest organicznym kwasem dwuatomowym, który powstaje w wyniku fermentacji mlekowej. Jego wzór chemiczny to C3H6O3. Kwas mlekowy odgrywa kluczową rolę w wielu procesach biochemicznych, szczególnie w metabolizmie energetycznym komórek. W ludzkim ciele jest produktem ubocznym anaerobowej glikolizy, co oznacza, że jest generowany w warunkach niskiej dostępności tlenu. Przykładem zastosowania kwasu mlekowego jest przemysł spożywczy, gdzie służy jako środek konserwujący oraz poprawiający smak i teksturę produktów, takich jak jogurty czy kiszonki. Ponadto, kwas mlekowy znalazł zastosowanie w kosmetykach, gdzie występuje jako składnik nawilżający i złuszczający. Jego właściwości sprawiają, że jest również istotnym związkiem w przemyśle farmaceutycznym i biotechnologicznym, gdzie służy jako substrat w produkcji różnych związków organicznych oraz leków.

Pytanie 34

Równoczesne działanie jonów wapnia oraz glikozydów nasercowych stanowi przykład

A. antagonizmu chemicznego
B. synergizmu chemicznego
C. synergizmu hiperaddycyjnego
D. antagonizmu konkurencyjnego
Jednoczesne działanie jonów wapnia i glikozydów nasercowych stanowi przykład synergizmu hiperaddycyjnego, co oznacza, że ich współdziałanie prowadzi do efektu, który jest silniejszy niż suma ich indywidualnych działań. Jony wapnia odgrywają kluczową rolę w procesie skurczu mięśni sercowych, a glikozydy nasercowe, takie jak digoksyna, zwiększają siłę skurczu poprzez hamowanie pompy sodowo-potasowej, co prowadzi do wzrostu stężenia wapnia wewnątrz komórek. Przykładem praktycznym zastosowania tego synergizmu jest terapia chorób serca, takich jak niewydolność serca, gdzie połączenie tych substancji może znacznie poprawić wydolność serca oraz jakość życia pacjentów. Dobre praktyki kliniczne wskazują na konieczność monitorowania stężenia jonów wapnia oraz glikozydów w celu optymalizacji terapii oraz minimalizacji ryzyka działań niepożądanych. Wiedza na temat synergizmu hiperaddycyjnego jest zatem niezwykle istotna dla farmakologii oraz praktyki klinicznej.

Pytanie 35

Na kim spoczywa obowiązek przechowywania próbek archiwalnych leku?

A. wojewódzkim inspektorze farmaceutycznym
B. wytwórcy produktu leczniczego
C. aptece lub punkcie aptecznym
D. hurtowni farmaceutycznej
Wytwórca produktu leczniczego jest zobowiązany do przechowywania próbki archiwalnej leku zgodnie z wymaganiami prawa farmaceutycznego. Przechowywanie próbek archiwalnych ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa stosowania leków. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości, takich jak działania niepożądane lub problemy z jakością, archiwalne próbki mogą być wykorzystane do przeprowadzenia analizy i identyfikacji potencjalnych przyczyn. Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Agencji Leków (EMA) oraz krajowymi regulacjami, wytwórcy są zobowiązani do przechowywania próbek przez określony czas po zakończeniu serii produkcyjnej, co zazwyczaj wynosi co najmniej pięć lat. Dobre praktyki wytwarzania (GMP) wskazują na konieczność dokumentowania wszystkich działań związanych z próbami archiwalnymi, co zapewnia transparentność i możliwość audytów. Przechowywanie próbek archiwalnych jest również istotne w kontekście ewentualnych badań klinicznych oraz monitorowania skutków ubocznych, co podkreśla odpowiedzialność wytwórcy za jakość i bezpieczeństwo swoich produktów.

Pytanie 36

Co oznacza symbol ZK umieszczony w polu recepty Uprawnienia dodatkowe?

A. Zasłużony Honorowy Dawca Przeszczepu
B. Kobiety nieubezpieczone w trakcie ciąży, porodu lub połogu
C. Wojskowy Inwalida
D. Wojenny Inwalida
Symbol ZK wpisany w polu recepty Uprawnienia dodatkowe oznacza \"Zasłużony Honorowy Dawca Przeszczepu\". Osoby z tym statusem mają prawo do różnych ulg i przywilejów w dostępie do świadczeń zdrowotnych. Zasłużeni Honorowi Dawcy Przeszczepu to osoby, które oddały krew lub organy, przyczyniając się do ratowania życia innych. W praktyce, na receptach dla tych pacjentów mogą być stosowane specjalne oznaczenia, co ułatwia pracownikom służby zdrowia identyfikację ich uprawnień. W systemie ochrony zdrowia w Polsce, taki symbol jest istotny, ponieważ daje dostęp do bezpłatnych leków oraz innych świadczeń medycznych, co ma na celu wynagrodzenie za ich altruistyczny czyn. Dobrą praktyką jest regularne aktualizowanie informacji na temat uprawnień pacjentów w systemach informatycznych, co wspiera efektywność i jakość usług medycznych świadczonych w Polsce."

Pytanie 37

Pacjent przyszedł do apteki z receptą na lek recepturowy, który powinien zostać zrealizowany

A. w okresie nieprzekraczającym 7 dni
B. natychmiast - cito
C. w okresie nieprzekraczającym 48 godzin
D. w dniu, w którym recepta została wystawiona
Odpowiedź "w czasie nie dłuższym niż 48 godzin" jest jak najbardziej trafna. Z tego, co pamiętam, przepisy mówią, że leki recepturowe trzeba realizować maksymalnie do 48 godzin od wystawienia recepty. To ważne, bo pacjenci muszą mieć szybki dostęp do leków, a opóźnienia mogą być groźne. Na przykład, jak ktoś dostaje receptę na lek w nagłej sytuacji, to jego błyskawiczne zrealizowanie ma ogromne znaczenie dla skuteczności leczenia. Z drugiej strony, przy lekach na przewlekłe schorzenia, można je czasem zrealizować później, ale wciąż trzeba trzymać się zasad, które są określone w przepisach. W farmacji przestrzeganie tych reguł jest kluczowe, żeby pacjenci czuli się bezpiecznie i dostawali usługi na wysokim poziomie.

Pytanie 38

Przy przygotowywaniu wyciągu wodnego (maceratu) należy unikać rozdrobnienia

A. ziele krwawnika.
B. liści mięty pieprzowej.
C. nasion lnu.
D. korzenia kozłka.
Nasiona lnu są cennym surowcem w fitoterapii, jednak aby uzyskać wyciąg wodny (macerat), nie należy ich rozdrabniać. Powód jest prosty: nasiona lnu zawierają dużą ilość olejów, które mogą się uwalniać podczas rozdrabniania. To zjawisko prowadzi do zmniejszenia efektywności ekstrakcji substancji czynnych, a także do pogorszenia jakości uzyskanego ekstraktu. W przypadku nasion lnu, najlepiej jest używać ich w całości, aby zachować pełnię ich właściwości. Stosując całe nasiona, możemy również lepiej kontrolować proces maceracji, co sprzyja uzyskaniu stabilnego i efektywnego wyciągu. Dobrą praktyką jest przygotowywanie maceratu w sposób, który nie narusza struktury nasion, na przykład poprzez ich namaczanie w zimnej wodzie przez dłuższy czas. Taki zabieg pozwala na delikatną ekstrakcję substancji aktywnych, takich jak lignany i błonnik, które mają korzystny wpływ na organizm, wspierając pracę układu trawiennego oraz działając przeciwzapalnie.

Pytanie 39

Jakie klasy leków charakteryzują się wąskim zakresem terapeutycznym?

A. glikozydy nasercowe
B. leki przeciwwirusowe
C. suplementy diety
D. hormony
Glikozydy nasercowe, jak digoksyna, to leki, które mają dość wąski margines między dawką, która pomaga, a tą, która może zaszkodzić. To znaczy, że nawet małe zmiany w dawkowaniu mogą prowadzić do poważnych skutków ubocznych. Dlatego lekarze muszą na bieżąco kontrolować poziom tego leku w krwi pacjenta. Są one często stosowane w przypadku niewydolności serca i zaburzeń rytmu serca. Z racji tej wąskiej rozpiętości terapeutycznej, ważne jest, żeby lekarze regularnie przeprowadzali badania, żeby móc odpowiednio dostosować dawkę. Na przykład, jeśli pacjent ma problemy z nerkami, eliminacja digoksyny może się wydłużać, więc dawkę trzeba zmniejszyć. Zrozumienie tego jest bardzo ważne, żeby leczenie było skuteczne i bezpieczne.

Pytanie 40

W rejestrze leków recepturowych prowadzonym w aptece należy wpisać datę

A. sporządzenia leku
B. wystawienia recepty
C. przydatności leku
D. wydania leku
Poprawna odpowiedź to data sporządzenia leku, która jest kluczowym elementem ewidencji leków recepturowych w aptece. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w dokumentacji powinny być odnotowane wszystkie istotne informacje dotyczące wytwarzania leku, w tym data jego sporządzenia. To pozwala na właściwe zarządzanie zapasami oraz zapewnienie jakości produktów farmaceutycznych. Przykładowo, jeśli pacjent zgłasza się po lek recepturowy, farmaceuta musi mieć dostęp do informacji o tym, kiedy lek został przygotowany, aby ocenić jego przydatność do użycia. Ponadto, prowadzenie ewidencji według daty sporządzenia jest standardem w aptekach, co również wpływa na bezpieczeństwo pacjenta i zgodność z regulacjami prawnymi. Warto zaznaczyć, że inne daty, takie jak data przydatności, wydania leku czy wystawienia recepty, mają swoje specyficzne znaczenie, ale nie są kluczowe dla ewidencji sporządzenia leku.