Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 29 maja 2025 21:23
Data zakończenia: 29 maja 2025 21:28

Egzamin zdany!

Wynik: 38/40 punktów (95,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Które równanie przedstawia reakcję otrzymywania mydła?

CH₃COOH + NaOH →CH₃COONa + H₂O

2 CH₃COOH + Na₂O →2 CH₃COONa + H₂O

2 C₂H₅COOH + 2 Na →2 C₂H₅COONa + H₂↑

C₁₇H₃₅COOH + NaOH →C₁₇H₃₅COONa + H₂O

A. CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O

B. 2 CH3COOH + Na2O → 2 CH3COONa + H2O

C. 2 C2H5COOH + 2 Na → 2 C2H5COONa + H2↑

D. C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O

No, ta reakcja, którą podałeś, to super przykład zmydlania, a więc procesu, w którym kwasy tłuszczowe reagują z zasadami, w tym przypadku z wodorotlenkiem sodu. Z tego powodu powstaje sól kwasu tłuszczowego, czyli mydło, a przy okazji mamy jeszcze wodę. Zmydlanie to absolutny must-have w produkcji mydeł, które wszyscy używamy w domach czy w kosmetykach. Przykład? Naturalne mydła, które można robić z olejów, np. kokosowego albo oliwy z oliwek. Ważne, żeby trzymać się dobrych proporcji kwasu tłuszczowego do zasady, bo to wpływa na to, jak twarde będzie mydło, jak się pieni i jak nawilża. Zmydlanie jest też ważnym procesem w chemii, bo używa się go do produkcji różnych substancji chemicznych. Jak widać, to istotna sprawa!

Pytanie 2

Zgłębniki o konstrukcji przypominającej świder są wykorzystywane do pobierania próbek różnych materiałów

A. sypkich

B. ciastowatych

C. półpłynnych

D. płynnych

Zgłębniki w kształcie świdra, także znane jako świdry próbne, są specjalistycznymi narzędziami przeznaczonymi do pobierania próbek materiałów o konsystencji ciastowatej. Ich konstrukcja, przypominająca świdry, pozwala na efektywne wwiercanie się w bardziej gęste i lepkie substancje, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak geologia, inżynieria materiałowa oraz nauki przyrodnicze. Przykładem zastosowania zgłębnika świdrowego jest badanie gruntów w celu określenia ich nośności lub składu, co jest istotne podczas projektowania fundamentów budynków. W praktyce, pobieranie próbek ciastowatych materiałów, jak np. gliny czy osady, jest trudne, dlatego użycie zgłębnika w kształcie świdra znacząco zwiększa precyzję i efektywność tego procesu. W standardach branżowych, takich jak ASTM D1586, opisane są metody pobierania próbek gruntów, które uwzględniają użycie takich narzędzi, co podkreśla ich fundamentalne znaczenie dla rzetelności badań geotechnicznych.

Pytanie 3

Proces oddzielania cieczy od osadu nazywa się

A. aeracji

B. sedymentacji

C. sublimacji

D. dekantacji

Dekantacja to proces, który polega na oddzieleniu cieczy od osadu, co jest kluczowym krokiem w wielu dziedzinach, takich jak chemia, biotechnologia czy inżynieria środowiska. W praktyce dekantacja jest często stosowana w laboratoriach do oczyszczania roztworów, a także w przemyśle, na przykład w produkcji wina, gdzie dekantowanie polega na oddzieleniu klarownego wina od osadu, który może powstawać w czasie fermentacji. Proces ten polega na powolnym wylewaniu cieczy z naczynia, co pozwala na pozostawienie osadu na dnie. Zastosowanie dekantacji jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi i przemysłowymi, które zalecają efektywne i bezpieczne separowanie substancji, minimalizując straty materiałowe. Warto również zauważyć, że dekantacja może być stosowana jako wstępny krok przed innymi metodami rozdziału, takimi jak filtracja czy centrifugacja, co zwiększa jej znaczenie w kontekście procesów technologicznych.

Pytanie 4

Który sposób przechowywania próbek żywności jest niezgodny z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia?

Fragment Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie pobierania i przechowywania próbek żywności przez zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego

(...)
Zakład przechowuje próbki, przez co najmniej 3 dni, licząc od chwili, kiedy cała partia została spożyta w miejscu wyłącznym właściwym do tego celu oraz w warunkach zapewniających utrzymanie temperatury +4°C lub niższej, w zależności od przechowywanego produktu.
Miejsce przechowywania próbek musi być tak zabezpieczone, aby dostęp do niego posiadał tylko kierujący zakładem lub osoba przez niego upoważniona.

A. Przechowywanie przez maksymalnie 3 dni od czasu pobrania próbek.

B. Przechowywanie w specjalnie do tego celu wyznaczonym miejscu, do którego dostęp posiada kierownik zakładu lub osoba przez niego upoważniona.

C. Przechowywanie przez co najmniej 3 dni od czasu spożycia całej partii żywności.

D. Przechowywanie w temperaturze maksymalnej +4°C.

Odpowiedź wskazująca na przechowywanie próbek przez maksymalnie 3 dni od czasu ich pobrania jest poprawna, ponieważ jest sprzeczna z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Zgodnie z tymi regulacjami, zakład ma obowiązek przechowywać próbki przez co najmniej 3 dni, liczonych od momentu spożycia całej partii żywności. Ta zasada jest istotna, aby zapewnić odpowiednią kontrolę jakości i bezpieczeństwa żywności. W praktyce oznacza to, że próbki żywności muszą być dostępne do analizy przez określony czas, co jest kluczowe w przypadku wykrycia problemów zdrowotnych związanych z danym produktem. Zastosowanie tej regulacji wspiera przejrzystość procesu zarządzania jakością oraz umożliwia przeprowadzenie niezbędnych badań, co jest zgodne z dobrymi praktykami w branży spożywczej, takimi jak HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli). Przechowywanie w odpowiednich warunkach i przez określony czas jest niezbędne dla zachowania integralności próbek i ich przydatności do analizy.

Pytanie 5

Metoda przygotowania próbki do badania, która nie jest

A. mineralizacja

B. spopielenie

C. stapianie

D. miareczkowanie

Miareczkowanie nie jest metodą przygotowania próbki do analizy, ponieważ jest to technika analityczna służąca do określenia stężenia substancji w roztworze. W procesie miareczkowania dodaje się roztwór o znanym stężeniu do próbki, która zawiera substancję analizowaną, aż do osiągnięcia punktu końcowego reakcji. Przykładem zastosowania jest analiza zawartości kwasu w roztworze, gdzie miareczkowanie kwasu solnego roztworem wodorotlenku sodu pozwala na precyzyjne określenie jego stężenia. W praktyce stosuje się miareczkowanie w laboratoriach chemicznych oraz w badaniach jakościowych i ilościowych. Aby miareczkowanie było efektywne, laboratoria powinny stosować odpowiednie metody kalibracji i prowadzić staranną dokumentację, co jest zgodne z wytycznymi ISO 17025 dotyczących akredytacji laboratoriów.

Pytanie 6

Proces oddzielania mieszaniny niejednorodnej, który zachodzi w wyniku opadania cząstek pod działaniem grawitacji, nazywamy

A. sedymentacja

B. dekantacja

C. hydratacja

D. absorpcja

Sedymentacja to proces fizyczny, w którym cząstki stałe w zawiesinie opadają na dno pod wpływem siły grawitacji. Jest to kluczowy mechanizm w wielu dziedzinach, takich jak inżynieria środowiska, geologia czy chemia analityczna. W praktyce sedymentacja jest wykorzystywana do oczyszczania ścieków, gdzie cząstki stałe są usuwane z cieczy, co pozwala na oczyszczenie wody. Dobrą praktyką w analizach chemicznych jest zastosowanie sedymentacji w etapach przygotowania próbek, co pozwala na wyizolowanie cząstek osadowych i ich dalsze badanie. Proces ten jest również podstawą wielu technologii, takich jak separacja i recykling materiałów, gdzie skuteczne oddzielanie składników jest kluczowe dla efektywności całego procesu produkcyjnego. W kontekście norm i regulacji, aplikacje sedymentacji muszą spełniać odpowiednie standardy jakości, co gwarantuje bezpieczeństwo i efektywność działań przemysłowych.

Pytanie 7

W trakcie korzystania z odczynnika opisanego na etykiecie, należy szczególnie zwrócić uwagę na zagrożenia związane

A. z lotnością

B. z pożarem

C. z poparzeniem

D. z wybuchem

Odpowiedź "z pożarem" jest prawidłowa, ponieważ wiele reagentów chemicznych, zwłaszcza te o niskim punkcie zapłonu, stanowi poważne zagrożenie pożarowe. Takie substancje mogą łatwo zapalać się w obecności źródła ciepła lub otwartego ognia, co stwarza ryzyko nie tylko dla zdrowia osób pracujących w laboratoriach, ale także dla samej infrastruktury. Przykładem substancji stwarzających to ryzyko są rozpuszczalniki organiczne, takie jak aceton czy etanol, które są powszechnie wykorzystywane w różnych procesach chemicznych. Pracując z tymi substancjami, należy przestrzegać zasad BHP, takich jak przechowywanie reagentów w odpowiednich warunkach oraz korzystanie z odpowiednich środków ochrony osobistej. Warto również mieć na uwadze przepisy dotyczące magazynowania substancji łatwopalnych, które określają minimalne odległości od źródeł zapłonu oraz wymagania dotyczące wentylacji. Znajomość tych zasad i praktyk jest niezbędna do bezpiecznego wykonywania prac laboratoryjnych oraz do minimalizacji ryzyka wystąpienia zagrożeń pożarowych.

Pytanie 8

Wskaż prawidłowo dobrany sposób kalibracji i zastosowanie szkła miarowego.

	Nazwa naczynia	Sposób kalibracji	Zastosowanie
A.	kolba miarowa	Ex	do sporządzania roztworów mianowanych o określonej objętości
B.	cylinder miarowy	Ex	do sporządzania roztworów mianowanych o określonej objętości
C.	pipeta Mohra	Ex	do odmierzania określonej objętości cieczy
D.	biureta	In	do odmierzania określonej objętości cieczy

A. B.

B. C.

C. A.

D. D.

Pipeta Mohra jest narzędziem o wysokiej precyzji, które zostało zaprojektowane do kalibracji metodą Ex, co oznacza, że objętość cieczy odczytywana jest na zewnętrznej krawędzi menisku. To podejście jest kluczowe w laboratoriach chemicznych oraz biologicznych, gdzie precyzyjne pomiary objętości cieczy mają kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników badań. Pipety Mohra są szczególnie przydatne w reakcjach wymagających dokładności, takich jak przygotowywanie roztworów o znanej stężeniu lub w syntezach chemicznych. Standardy branżowe, takie jak ISO 8655, podkreślają znaczenie używania kalibracji zewnętrznej w pomiarach cieczy, aby zapewnić spójność i dokładność danych. Używając pipety Mohra, użytkownik powinien zwrócić uwagę na technikę odczytu, aby uniknąć błędów wynikających z parowania lub menisku, co może prowadzić do nieprecyzyjnych wyników. Dlatego odpowiedź C, wskazująca na prawidłowe zastosowanie pipety Mohra, jest zgodna z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi.

Pytanie 9

Najskuteczniejszą techniką separacji ketonu oraz kwasu karboksylowego obecnych w roztworze benzenowym jest

A. destylacja z parą wodną

B. ekstrakcja roztworem zasady

C. zatężenie i krystalizacja

D. ekstrakcja chloroformem

Ekstrakcja roztworem zasady to najskuteczniejsza metoda rozdziału ketonu i kwasu karboksylowego w benzenie ze względu na różnice w ich właściwościach chemicznych. Kwas karboksylowy, dzięki swojej grupie karboksylowej (-COOH), jest substancją, która może ulegać dysocjacji w roztworze zasadowym, co prowadzi do powstania jonów karboksylanowych. Te jony są rozpuszczalne w wodzie, co ułatwia ich separację od ketonu, który z reguły nie reaguje z zasadami i pozostaje w fazie organicznej. Praktycznym przykładem zastosowania tej metody jest rozdzielanie kwasu octowego od acetonu w laboratorium chemicznym. Zastosowanie odpowiednich zasad, takich jak NaOH, pozwala na efektywne wydzielenie kwasu w postaci rozpuszczalnej w wodzie, co umożliwia dalsze oczyszczanie i analizy. Dobrymi praktykami w tej metodzie są również kontrola pH oraz monitorowanie temperatury, co zapewnia optymalne warunki dla rozdziału substancji. Takie podejście odpowiada standardom analitycznym w chemii organicznej, gdzie czystość substancji oraz ich skuteczna separacja mają kluczowe znaczenie.

Pytanie 10

250 cm³ roztworu kwasu octowego o stężeniu 10% objętościowych zostało rozcieńczone pięciokrotnie. Jakie jest stężenie otrzymanego roztworu?

A. 2,5%

B. 2%

C. 1,25%

D. 5%

Roztwór kwasu octowego o stężeniu 10% objętościowych zawiera 10 g kwasu octowego w 100 cm³ roztworu. W przypadku 250 cm³ tego roztworu mamy 25 g kwasu octowego (10 g/100 cm³ * 250 cm³). Rozcieńczenie pięciokrotne oznacza, że całkowitą objętość roztworu zwiększamy pięciokrotnie, co daje 250 cm³ * 5 = 1250 cm³. Aby obliczyć stężenie, dzielimy masę kwasu octowego przez objętość nowego roztworu: 25 g / 1250 cm³ = 0,02 g/cm³, co odpowiada 2% objętościowych. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy znajduje się w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, gdzie precyzyjne przygotowywanie roztworów o określonych stężeniach jest kluczowe dla jakości produkcji i bezpieczeństwa. Dobre praktyki wskazują, że zawsze należy dokładnie obliczać ilości reagentów przed ich użyciem, aby uniknąć niepożądanych reakcji chemicznych.

Pytanie 11

Jak definiuje się próbkę wzorcową?

A. próbkę utworzoną z próbki laboratoryjnej, z której następnie pobiera się próbkę analityczną

B. próbkę uzyskaną w wyniku zbierania próbek jednostkowych do jednego zbiornika zgodnie z ustalonym schematem

C. próbkę o ściśle określonym składzie

D. fragment materiału pobrany z próbki laboratoryjnej, przeznaczony wyłącznie do jednego badania

Próbka wzorcowa, definiowana jako próbka o dokładnie znanym składzie, jest kluczowym elementem w analizie laboratoryjnej. Jej głównym celem jest służyć jako punkt odniesienia do porównania z próbkami analitycznymi. W praktyce, użycie próbki wzorcowej pozwala na kalibrację instrumentów pomiarowych oraz weryfikację metod analitycznych. Przykładem zastosowania próbki wzorcowej jest analiza chemiczna, gdzie standardy wzorcowe, takie jak roztwory znanych stężeń substancji, są wykorzystywane do określenia stężenia analitów w próbkach rzeczywistych. Próbki wzorcowe są również istotne w kontekście zgodności z normami ISO, które wymagają stosowania takich standardów w procedurach analitycznych, zapewniając tym samym wiarygodność i powtarzalność wyników. Dodatkowo, laboratoria często korzystają z prób wzorcowych w ramach systemów zapewnienia jakości, co podkreśla ich znaczenie dla utrzymania wysokich standardów analitycznych oraz dokładności wyników.

Pytanie 12

Aby sporządzić 20 cm3 roztworu HCl (1+1), należy w pierwszej kolejności wlać do zlewki

A. 10 cm3 stężonego kwasu solnego, a potem 10 cm3 wody destylowanej

B. 10 cm3 wody destylowanej, a potem 10 cm3 stężonego kwasu solnego

C. 10 cm3 wody destylowanej, a następnie 10 cm3 rozcieńczonego kwasu solnego

D. 10 cm3 rozcieńczonego kwasu solnego, a potem 10 cm3 wody destylowanej

Odpowiedź, w której na początku dodajemy 10 cm3 wody destylowanej, a następnie 10 cm3 stężonego kwasu solnego, jest prawidłowa z kilku powodów. Po pierwsze, rozcieńczanie kwasu solnego powinno zawsze rozpocząć się od dodania wody do kwasu, a nie odwrotnie. Dodanie stężonego kwasu do wody zmniejsza ryzyko reakcji egzotermicznej, która może prowadzić do niebezpiecznego rozprysku kwasu. W praktyce, woda powinna być dodawana do kwasu w kontrolowany sposób, aby uniknąć gwałtownego wrzenia. Te zasady są zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, które podkreślają znaczenie bezpieczeństwa podczas pracy z substancjami żrącymi. Dodatkowo, stężony kwas solny ma gęstość większą niż woda, co oznacza, że jego dodanie do wody powoduje szybkie i silne mieszanie, co ułatwia osiągnięcie pożądanej koncentracji roztworu. W kontekście praktycznym, taka procedura jest niezbędna w laboratoriach analitycznych czy edukacyjnych, gdzie przygotowywanie roztworów o określonych stężeniach jest codziennością.

Pytanie 13

Przeprowadzono reakcję 13 g cynku z kwasem solnym zgodnie z równaniem: Zn + 2 HCl → ZnCl₂ + H₂↑. Otrzymano 1,12 dm³ wodoru (w warunkach normalnych). Masy molowe to: M_Zn = 65 g/mol, M_H = 1g/mol, M_Cl = 35,5g/mol. Jaka jest wydajność tego procesu?

A. 75%

B. 60%

C. 50%

D. 25%

Aby obliczyć wydajność reakcji, należy najpierw ustalić, ile moli wodoru zostało uzyskanych oraz ile moli powinno być teoretycznie wyprodukowanych na podstawie reakcji. Z równania reakcji: Zn + 2 HCl → ZnCl2 + H2 wynika, że 1 mol cynku produkuje 1 mol wodoru. Masy molowe podane w zadaniu umożliwiają obliczenie, że 13 g cynku to około 0,2 mola (13 g / 65 g/mol). Teoretycznie, z 0,2 mola cynku powinniśmy uzyskać 0,2 mola wodoru, co odpowiada 4,48 dm³ (0,2 mola * 22,4 dm³/mol) przy warunkach normalnych. Zgodnie z danymi, zebrano 1,12 dm³ wodoru, co wskazuje, że uzyskano 25% teoretycznej ilości. W praktyce, wydajność reakcji jest kluczowym wskaźnikiem efektywności procesów chemicznych, szczególnie w przemyśle, gdzie każda strata surowców wpływa na koszty produkcji. Zrozumienie i obliczanie wydajności jest niezbędne w procesach produkcyjnych, aby optymalizować reakcje i minimalizować straty, co jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Pytanie 14

Jaką substancję wskaźnikową należy zastosować do ustalenia miana roztworu wodorotlenku sodu w reakcji z kwasem solnym, według przedstawionej procedury, która polega na odmierzeniu 25 cm³ roztworu HCl o stężeniu 0,20 mol/dm³ do kolby stożkowej, dodaniu 50 cm³ wody destylowanej, 2 kropli wskaźnika oraz miareczkowaniu roztworem NaOH do momentu zmiany koloru z czerwonego na żółty?

A. oranżu metylowego

B. fenoloftaleiny

C. skrobi

D. chromianu(VI) potasu

Oranż metylowy jest wskaźnikiem pH, który ma zastosowanie w miareczkowaniu kwasów i zasad. Jego zmiana koloru z czerwonego na żółty zachodzi w zakresie pH od około 3,1 do 4,4, co czyni go idealnym wskaźnikiem do reakcji pomiędzy kwasem solnym (HCl) a wodorotlenkiem sodu (NaOH). W tym przypadku, podczas miareczkowania, roztwór HCl, który początkowo ma pH poniżej 3,1, zyskuje na zasadowości, a moment osiągnięcia pH bliskiego 4,4, będący punktem końcowym miareczkowania, prowadzi do zmiany barwy. Zastosowanie oranżu metylowego w tej procedurze jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które zalecają wybór wskaźnika dopasowanego do konkretnego zakresu pH reakcji. Przykładem praktycznego użycia oranżu metylowego może być analityka chemiczna, gdzie precyzyjne oznaczenia stężenia kwasów i zasad są kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Zastosowanie tego wskaźnika w miareczkowaniu jest szeroko uznawane i dokumentowane w literaturze chemicznej, co potwierdza jego efektywność i niezawodność.

Pytanie 15

Zgodnie z instrukcją dotyczącą pobierania próbek nawozów (na podstawie normy PN-EN 12579:2001), liczbę punktów pobierania próbek pierwotnych ustala się według wzoru n_sp = 0,5·√V, gdzie V oznacza objętość jednostki badanej w m³. Wartość n_sp zaokrągla się do liczby całkowitej, a dodatkowo nie może być mniejsza niż 12 ani większa niż 30.
Dlatego dla objętości V = 4900 m³, n_sp wynosi

A. 12

B. 70

C. 30

D. 35

Odpowiedź 30 jest poprawna, ponieważ zgodnie z normą PN-EN 12579:2001, liczba miejsc pobierania próbek pierwotnych oblicza się według wzoru n_sp = 0,5·√V, gdzie V to objętość jednostki badanej wyrażona w m³. Dla objętości V = 4900 m³, obliczamy: n_sp = 0,5·√4900 = 0,5·70 = 35. Jednakże wartość n_sp musi być zaokrąglona do liczby całkowitej oraz mieścić się w granicach 12 i 30. W związku z tym, mimo że obliczona wartość to 35, ze względu na górny limit, ostateczna wartość n_sp wynosi 30. Takie podejście zapewnia odpowiednią reprezentatywność próbek, co jest kluczowe w analizach laboratoryjnych. W praktyce, stosowanie właściwej liczby próbek pozwala na dokładniejszą ocenę jakości nawozów oraz ich wpływu na glebę. Utrzymanie standardów w procesie pobierania próbek jest niezbędne do uzyskania wiarygodnych wyników, co jest szczególnie istotne w kontekście zrównoważonego rolnictwa i ochrony środowiska.

Pytanie 16

Do pojemników na odpady stałe, które są przeznaczone do utylizacji, nie można wprowadzać bezpośrednio cyjanków oraz związków kompleksowych zawierających jony cyjankowe z powodu

A. uwalniania związków o drażniącym zapachu

B. zajścia nagłej, egzotermicznej reakcji

C. powolnego rozkładu związków

D. produkcji toksycznych par lub gazów

Cyjanki i związki kompleksowe zawierające jony cyjankowe są substancjami niezwykle niebezpiecznymi, ponieważ ich rozkład może prowadzić do wytwarzania toksycznych par i gazów, które mają szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi oraz środowisko. W procesie utylizacji, gdy te substancje są narażone na działanie wysokich temperatur, mogą wydzielać cyjanowodór, który jest silnie trującym gazem. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi gospodarki odpadami niebezpiecznymi, należy unikać mieszania cyjanków z innymi odpadami, aby zminimalizować ryzyko ich reakcji chemicznych. Przykładem zastosowania tych zasad mogą być zakłady utylizacyjne, które stosują systemy segregacji odpadów niebezpiecznych oraz specjalistyczne procedury ich przetwarzania, aby zapewnić bezpieczeństwo pracy i ochronę środowiska. Dobre praktyki obejmują także regularne szkolenia personelu oraz stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, aby uniknąć narażenia na toksyczne substancje. W związku z tym, wprowadzenie cyjanków do pojemników na odpady stałe jest surowo zabronione.

Pytanie 17

Roztwory o ściśle określonym stężeniu, używane w analizach miareczkowych, nazywamy

A. roztworami koloidowymi

B. roztworami niejednorodnymi

C. roztworami mianowanymi

D. roztworami nasyconymi

Roztwory mianowane, znane również jako roztwory o dokładnie znanym stężeniu, są kluczowym elementem w analizie miareczkowej, ponieważ umożliwiają precyzyjne pomiary, co jest niezbędne do określenia stężenia substancji w badanym roztworze. W praktyce laboratoryjnej roztwory mianowane są przygotowywane z wysoką starannością, często z wykorzystaniem substancji o czystości analitycznej. Na przykład, roztwór kwasu solnego o stężeniu 0,1 mol/l może być użyty do miareczkowania zasadowych roztworów, co pozwala na dokładne określenie ich stężenia. Stosowanie roztworów mianowanych jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które wymagają regularnego sprawdzania i kalibracji sprzętu. Warto również zauważyć, że roztwory te muszą być przechowywane w odpowiednich warunkach, aby uniknąć zmian stężenia spowodowanych parowaniem czy reakcjami chemicznymi. To podkreśla znaczenie precyzji i staranności w przygotowywaniu roztworów mianowanych, które są fundamentem wielu analiz chemicznych.

Pytanie 18

Na etykiecie odważki analitycznej znajduje się napis: Z odważki tej można przygotować

Odważka analityczna

azotan(V) srebra(I)

AgNO₃

0,1 mol/dm³

A. cztery kolby miarowe o pojemności 250 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,025 mol/dm3.

B. jedną kolbę miarową o pojemności 1000 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.

C. jedną kolbę miarową o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,05 mol/dm3.

D. dwie kolby miarowe o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ na etykiecie odważki analitycznej znajduje się informacja o stężeniu 0,1 mol/dm³. Aby przygotować 1000 cm³ (1 dm³) roztworu AgNO₃ o takim stężeniu, potrzebujemy 0,1 mola tego związku. Mnożąc liczbę moli przez masę molową AgNO₃ (169,87 g/mol), otrzymujemy masę potrzebną do przygotowania roztworu, która wynosi 16,987 g. W praktyce, przygotowując roztwór o konkretnym stężeniu, kluczowe jest precyzyjne odmierzenie masy substancji oraz odpowiednie rozcieńczenie. Taka umiejętność jest niezbędna w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność odgrywa podstawową rolę w eksperymentach i analizach. Przygotowanie roztworu o właściwym stężeniu jest zgodne z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP), które zapewniają wiarygodność wyników badań. Dodatkowo, umiejętność przygotowywania roztworów o określonych stężeniach jest fundamentalna w chemii analitycznej, chemii organicznej oraz wielu zastosowaniach przemysłowych, w tym w farmaceutyce.

Pytanie 19

Aby przygotować 250 cm3 0,2-molowego roztworu wodorotlenku sodu, należy odważyć

M_NaOH = 40g / mol

A. 25,0 g stałego NaOH.

B. 2,00 g stałego NaOH.

C. 2,50 g stałego NaOH.

D. 0,05 g stałego NaOH.

Aby przygotować 250 cm3 0,2-molowego roztworu wodorotlenku sodu (NaOH), konieczne jest zrozumienie podstawowych zasad obliczania masy substancji chemicznych. W przypadku NaOH, jego masa molowa wynosi 40 g/mol. Przygotowując roztwór o stężeniu 0,2 mola w 250 cm3, obliczamy ilość moli, co daje nam 0,05 mola NaOH (0,2 mol/l * 0,25 l). Następnie, aby obliczyć potrzebną masę, stosujemy wzór: masa = liczba moli * masa molowa. Czyli, 0,05 mola * 40 g/mol = 2 g NaOH. W praktyce, takie obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma dużą wagę. Używając tej wiedzy, można z sukcesem przygotowywać różnorodne roztwory, co jest istotne w wielu dziedzinach nauki i przemysłu, takich jak chemia analityczna, synergia materiałów czy wytwarzanie farmaceutyków. Zrozumienie tych podstawowych zasad pozwoli na bardziej efektywne i bezpieczne przeprowadzanie eksperymentów chemicznych.

Pytanie 20

Który z etapów przygotowania próbek do analizy opisano w ramce?

Proces polegający na usuwaniu wody z zamrożonego materiału na drodze sublimacji lodu, tzn. bezpośredniego jego przejścia w stan pary z pominięciem stanu ciekłego.

A. Wstępne suszenie.

B. Oznaczanie wilgoci.

C. Liofilizację.

D. Utrwalanie.

Liofilizacja jest procesem, który polega na sublimacji lodu z zamrożonego materiału, co oznacza, że woda przechodzi bezpośrednio w stan pary, omijając fazę ciekłą. Jest to kluczowa technika stosowana w wielu dziedzinach, w tym w biologii komórkowej, farmacji oraz produkcji żywności. Liofilizacja pozwala na zachowanie struktury oraz właściwości chemicznych materiału, co czyni ją idealnym rozwiązaniem dla preparatów, które są wrażliwe na temperaturę oraz wilgoć. Proces ten jest często stosowany do konserwacji próbek biologicznych, takich jak komórki, białka czy enzymy. Przykładowo, w przemyśle farmaceutycznym, liofilizowane leki są bardziej stabilne i mają dłuższy okres przydatności do spożycia. Dodatkowo, liofilizacja ułatwia transport i przechowywanie próbek, gdyż zmniejsza ich masę i objętość, co jest korzystne w logistyce. Zgodnie ze standardami branżowymi, dobry proces liofilizacji powinien być ściśle kontrolowany, aby zminimalizować ryzyko degradacji cennych substancji.

Pytanie 21

Proces mineralizacji próbki, który polega na jej spopieleniu w piecu muflowym w temperaturze 300-500°C i rozpuszczeniu pozostałych resztek w kwasach w celu oznaczenia zawartości metali ciężkich, to mineralizacja

A. mikrofalowe.

B. suche.

C. ciśnieniowe.

D. mokre.

Mineralizacja sucha to proces, który polega na spalaniu próbki w piecu muflowym w temperaturze 300-500°C. Taki sposób mineralizacji jest szeroko stosowany w analizach środowiskowych i chemicznych w celu oznaczania zawartości metali ciężkich. Po spaleniu próbki, pozostałości popiołu są rozpuszczane w odpowiednich kwasach, co umożliwia ich dalszą analizę, na przykład przez spektroskopię absorpcyjną czy atomową. Zastosowanie mineralizacji suchej jest zgodne z normami ISO dla analizy metali ciężkich, co zapewnia wysoką jakość i powtarzalność wyników. Dzięki tej metodzie można efektywnie eliminować materię organiczną, co zapewnia dokładniejsze pomiary stężenia metali. Praktyczne zastosowania obejmują badania gleby, osadów dennych oraz próbek biochemicznych, co czyni tę metodę kluczową w monitorowaniu zanieczyszczenia środowiska.

Pytanie 22

Materiał uzyskany przez zmieszanie prób pobranych w ustalonych odstępach czasu określa się mianem próbki

A. ogólną okresową

B. ogólnej

C. złożonej

D. proporcjonalnej

Odpowiedź "ogólną okresową" jest prawidłowa, ponieważ odnosi się do próbek, które są zbierane z określonymi odstępami czasowymi, co pozwala na uzyskanie reprezentatywnego obrazu danego zjawiska lub procesu w określonym czasie. Próbki te są kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak monitorowanie jakości środowiska, analizy chemiczne czy badania statystyczne. Przykładem może być analiza jakości wody, gdzie próbki są pobierane regularnie, aby ocenić zmiany w zanieczyszczeniu w czasie. W praktyce, stosowanie próbek ogólnych okresowych pozwala na zminimalizowanie wpływu przypadkowych zjawisk i uzyskanie bardziej wiarygodnych danych. Przy takich badaniach istotne jest również przestrzeganie norm ISO, które zalecają określone metody pobierania próbek, aby zapewnić ich jednorodność i reprezentatywność. Zrozumienie tego konceptu jest kluczowe dla profesjonalistów zajmujących się badaniami, jakością oraz kontrolą procesów.

Pytanie 23

Do grupy reagentów o szczególnym zastosowaniu nie wlicza się

A. wzorców

B. rozpuszczalników do chromatografii

C. wskaźników

D. wodnych roztworów kwasów

Wybór wzorców, wskaźników czy rozpuszczalników do chromatografii jako odczynników o specjalnym przeznaczeniu opiera się na niepełnym zrozumieniu ich funkcji w kontekście analizy chemicznej. Wzorce chemiczne są niezbędne do kalibracji instrumentów oraz zapewnienia dokładności pomiarów, co jest podstawą każdej analizy. Użycie wzorców o odpowiedniej czystości i znanym składzie jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Wskaźniki, takie jak fenoloftaleina czy oranż metylowy, mają kluczowe znaczenie w reakcjach titracyjnych, gdzie zmiana koloru sygnalizuje osiągnięcie punktu końcowego i umożliwia precyzyjne określenie stężenia substancji. Rozpuszczalniki do chromatografii są istotne, jako że ich właściwości wpływają na skuteczność separacji składników w próbce. Wybierając niewłaściwą odpowiedź, można przeoczyć rolę, jaką odczynniki o specjalnym przeznaczeniu odgrywają w osiąganiu wysokiej jakości wyników eksperymentalnych. W praktyce laboratoryjnej kluczowe jest zrozumienie, które substancje są stosowane do konkretnych celów, co może wpłynąć na jakość i powtarzalność wyników analizy. Dlatego ważne jest, aby nie mylić ogólnych roztworów z substancjami o specjalistycznym zastosowaniu, co może prowadzić do błędów w analizie i interpretacji danych.

Pytanie 24

W którym wierszu są zapisane nazwy wyłącznie rozpuszczalników palnych?

Właściwości wybranych rozpuszczalników.
Rozpuszczalnik	Gęstość [g/cm³]	Temperatura wrzenia [°C]	Temperatura zapłonu [°C]	Rozpuszczalność w wodzie [g/100 cm³]
Eter dietylowy	0,71	35	-45	7
Heksan	0,66	60-80	-23	0,01
Aceton	0,79	57	-18	∞
Benzen	0,88	80	-11	0,07
Chloroform	1,49	61	-	0,82
Tetrachlorometan	1,59	77	-	0,08
Etanol	0,81	78	12	∞
Chlorometan	1,34	41	-	2

A. Chloroform, chlorometan, tetrachlorometan.

B. Aceton, etanol, chloroform.

C. Heksan, benzen, tetrachlorometan.

D. Aceton, etanol, benzen.

Odpowiedź "Aceton, etanol, benzen" jest poprawna, ponieważ wszystkie te substancje są klasyfikowane jako łatwopalne rozpuszczalniki. Kluczowym parametrem, który pozwala na ich identyfikację, jest temperatura zapłonu. Aceton, ze swoją temperaturą zapłonu wynoszącą -18°C, etanol z 12°C oraz benzen z -11°C, charakteryzują się niskimi wartościami, co czyni je niebezpiecznymi w kontekście pożaru. W praktyce, znajomość właściwości chemicznych rozpuszczalników jest niezbędna dla bezpieczeństwa w laboratoriach oraz w przemyśle chemicznym. Właściwe magazynowanie tych substancji oraz przestrzeganie norm bezpieczeństwa, takich jak zachowanie odpowiednich odległości od źródeł zapłonu, jest kluczowe dla uniknięcia niebezpieczeństw. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się odpowiednie pojemniki i wentylację, aby zminimalizować ryzyko wybuchu. Ponadto, znajomość tych substancji jest istotna w kontekście ochrony środowiska, ponieważ łatwopalne rozpuszczalniki mogą mieć szkodliwy wpływ na atmosferę i zdrowie ludzi, jeśli nie są odpowiednio używane lub utylizowane.

Pytanie 25

W nieopisanej butelce prawdopodobnie znajduje się roztwór zasadowy. Wskaż odczynnik, który pozwoli to zweryfikować?

A. Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny o stężeniu 2%

B. Roztwór chlorku potasu o stężeniu 1 mol/dm3

C. Roztwór wodorotlenku potasu o stężeniu 0,5 mol/dm3

D. Roztwór kwasu siarkowego(VI) o stężeniu 2%

Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny o stężeniu 2% jest skutecznym odczynnikiem do wykrywania odczynu zasadowego. Fenoloftaleina, będąca wskaźnikiem pH, zmienia swój kolor z bezbarwnego na różowy w obecności roztworów o odczynie zasadowym, co czyni ją idealnym narzędziem w laboratoriach chemicznych. Jej zastosowanie w praktyce obejmuje nie tylko kontrolę odczynu pH w różnorodnych procesach chemicznych, ale również w edukacji, gdzie uczniowie uczą się o reakcjach kwasowo-zasadowych. Warto zauważyć, że fenoloftaleina działa w zakresie pH od około 8,2 do 10,0, co oznacza, że będzie wyraźnie widoczna w roztworach zasadowych. W kontekście standardów laboratoryjnych, korzystanie z fenoloftaleiny dla analizy pH jest zgodne z dobrymi praktykami, ponieważ pozwala na szybkie i efektywne określenie odczynu, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak analiza wody, synteza chemiczna, czy też kontrola jakości produktów chemicznych.

Pytanie 26

Losowo należy pobierać próbki z opakowań

A. z krawędzi opakowania

B. z górnej części opakowania

C. z kilku punktów w obrębie opakowania

D. z dolnej części opakowania

Odpowiedź "z kilku miejsc przekroju opakowania" jest poprawna, ponieważ losowe pobieranie próbek z różnych miejsc w opakowaniu zapewnia reprezentatywność próbki. Jest to kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak analiza jakościowa, zapewnienie bezpieczeństwa produktów oraz kontrola procesów technologicznych. W praktyce oznacza to, że próbki należy pobierać z różnych warstw i lokalizacji w obrębie opakowania, aby zminimalizować ryzyko błędnych wniosków wynikających z niejednorodności składu. W odniesieniu do standardów takich jak ISO 2859-1, który określa metody pobierania próbek dla kontroli jakości, ważne jest, aby każda próbka była reprezentatywna dla całej partii. Takie podejście zwiększa wiarygodność wyników analiz laboratoryjnych i umożliwia dostarczenie rzetelnych informacji na temat jakości produktu. Przykładowo, w przemyśle spożywczym, pobieranie próbek z różnych miejsc opakowania pozwala na identyfikację ewentualnych zanieczyszczeń lub niezgodności jakościowych, co jest fundamentem dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów.

Pytanie 27

Na rysunku przedstawiono wagę

A. hydrostatyczną.

B. mikroanalityczną.

C. automatyczną.

D. precyzyjną.

Waga precyzyjna to urządzenie laboratoryjne, które charakteryzuje się wysoką dokładnością i precyzją pomiarów masy. Na zdjęciu widoczna jest waga, która posiada cyfrowy wyświetlacz oraz przyciski kalibracji i tarowania, co jest typowe dla wag precyzyjnych. Tego rodzaju wagi znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak chemia, biotechnologia czy farmacja, gdzie dokładne ważenie substancji jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników eksperymentów. Wagi precyzyjne są często wykorzystywane do ważenia małych ilości reagentów, co jest istotne w procesach analitycznych. W branży laboratoryjnej stosuje się standardy, takie jak ISO/IEC 17025, które określają wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących, co podkreśla znaczenie precyzyjnego ważenia. Dzięki zastosowaniu technologii cyfrowej, wagi te oferują również możliwość podłączenia do komputerów oraz oprogramowania, co ułatwia dokumentację i analizę danych.

Pytanie 28

Deminimalizowaną wodę można uzyskać przez

A. wymianę jonową

B. destylację próżniową

C. destylację prostą

D. filtrację

Woda demineralizowana to woda, z której usunięto wszystkie lub prawie wszystkie rozpuszczone sole mineralne. Jednym z najskuteczniejszych sposobów jej pozyskania jest wymiana jonowa. Proces ten polega na użyciu żywic jonowymiennych, które są zdolne do wymiany jonów w roztworze. Kiedy woda przepływa przez kolumnę wypełnioną żywicą, jony niepożądane (takie jak Ca²⁺, Mg²⁺ czy Na⁺) są zastępowane przez jony H⁺ lub OH⁻, co prowadzi do powstania czystej wody. Wymiana jonowa jest szczególnie istotna w przemyśle farmaceutycznym, gdzie woda demineralizowana jest używana jako rozpuszczalnik w procesach produkcyjnych oraz w laboratoriach analitycznych, gdzie czystość wody jest kluczowa dla dokładności wyników. Warto zauważyć, że ta metoda jest często preferowana w porównaniu do innych technik, ponieważ skutecznie eliminuje zarówno aniony, jak i kationy. Dążenie do uzyskania wody o wysokiej czystości chemicznej jest zgodne z normami ISO 3696, które definiują wymagania dla wody do zastosowań laboratoryjnych.

Pytanie 29

Substancje pomocnicze wykorzystywane do realizacji podstawowych analiz jakościowych i ilościowych, które nie wymagają wysokiej czystości, są oznaczane na opakowaniach symbolem

A. cz.

B. cz.ch.

C. cz.d.a.

D. techn.

Odpowiedź "cz." jest właściwa, ponieważ oznacza substancje pomocnicze, które są stosowane w analizach jakościowych i ilościowych, gdzie nie jest wymagana wysoka czystość chemiczna. Termin ten jest często używany w laboratoriach analitycznych oraz w procesach produkcyjnych, gdzie substancje te mogą służyć jako rozpuszczalniki, czy też reagenty w reakcjach chemicznych, ale nie muszą spełniać rygorystycznych norm czystości. Przykładem może być użycie substancji pomocniczych w analizach spektroskopowych, gdzie ich obecność nie wpływa negatywnie na wyniki analizy. W praktyce, korzystanie z takich substancji pozwala na oszczędności kosztów oraz uproszczenie procedur laboratoryjnych, co jest szczególnie ważne w laboratoriach zajmujących się rutynowymi analizami. Warto również zauważyć, że w kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, stosowanie substancji oznaczonych jako "cz." jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi jakości w laboratoriach, które sugerują, aby dobierać materiały w zależności od wymagań jakościowych danej analizy.

Pytanie 30

Aby ustalić miano roztworu wodnego NaOH, należy zastosować

A. odmierzoną ilość kwasu azotowego(V)

B. naważkę kwasu benzenokarboksylowego

C. naważkę kwasu mrówkowego

D. odmierzoną porcję roztworu kwasu octowego

Użycie naważki kwasu benzenokarboksylowego do przygotowywania miana roztworu wodnego wodorotlenku sodu jest właściwe z kilku istotnych powodów. Kwas benzenokarboksylowy jest znanym kwasem organicznym, którego właściwości chemiczne umożliwiają precyzyjne ustalanie stężenia zasady w roztworze. Przygotowanie roztworu wzorcowego polega na rozpuszczeniu dokładnie znanej masy substancji w wodzie, co pozwala na osiągnięcie pożądanej koncentracji. W praktyce laboratoryjnej, stosowanie substancji o dobrze znanym i stabilnym stężeniu, takich jak kwas benzenokarboksylowy, jest standardem, który zapewnia powtarzalność wyników oraz dokładność analizy. Dodatkowo, przy pomocy tego kwasu można przeprowadzać miareczkowanie, co jest kluczowe w procesach analitycznych oraz badaniach jakościowych. Tego rodzaju praktyki są zgodne z zasadami metrologii chemicznej, która kładzie nacisk na precyzyjne pomiary i standaryzację procesów.

Pytanie 31

Do przechowywania zamrożonych próbek wody stosuje się naczynia wykonane

A. ze szkła borokrzemowego

B. ze szkła sodowego

C. ze szkła krzemowego

D. z polietylenu

Wybór polietylenu do przechowywania próbek wody w postaci zamrożonej wynika z jego korzystnych właściwości fizykochemicznych oraz technicznych. Polietylen jest materiałem, który charakteryzuje się wysoką odpornością na niskie temperatury, co czyni go idealnym do zastosowań wymagających długotrwałego przechowywania w warunkach chłodniczych. W przeciwieństwie do szkła, polietylen jest elastyczny, co zmniejsza ryzyko pęknięć, które mogą wystąpić podczas zamrażania, gdy woda zmienia objętość. Dodatkowo, polietylen nie wchodzi w reakcje z wodą i nie wydziela substancji toksycznych, co jest kluczowe w kontekście analizy jakości wody. W laboratoriach i badaniach środowiskowych, stosowanie pojemników z polietylenu do przechowywania próbek wody jest zgodne z wytycznymi organizacji takich jak EPA i ISO, które zalecają materiały nieinterferujące z właściwościami próbek. Przykładem zastosowania polietylenu są pojemniki HDPE (polietylen o wysokiej gęstości), które są powszechnie stosowane w badaniach wód gruntowych oraz innych próbek środowiskowych.

Pytanie 32

Wskaź zestaw reagentów oraz przyrządów wymaganych do przygotowania 0,5 dm³ roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm³?

A. Kolba pomiarowa na 1000 cm3, cylinder pomiarowy na 500 cm3, 4 odważki analityczne HCl 0,1 mol/dm3

B. Kolba pomiarowa na 500 cm3, 2 odważki analityczne HCl 0,1 mol/dm3

C. Kolba pomiarowa na 1000 cm3, cylinder pomiarowy na 500 cm3, 1 naważka analityczna HCl

D. Kolba pomiarowa na 500 cm3, 1 odważka analityczna HCl 0,1mol/dm3

Aby sporządzić 0,5 dm³ roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm³, potrzebujemy odpowiednich odczynników i sprzętu. W tym przypadku właściwym wyborem jest kolba miarowa o pojemności 500 cm³ oraz jedna odważka analityczna HCl o stężeniu 0,1 mol/dm³. Przy takich danych, można obliczyć potrzebną ilość HCl. Zastosowanie wzoru: C = n/V, gdzie C to stężenie, n to liczba moli, a V to objętość, pozwala uzyskać n = C*V = 0,2 mol/dm³ * 0,5 dm³ = 0,1 mol. Ponieważ roztwór o stężeniu 0,1 mol/dm³ ma potrzebną objętość 1 dm³, wystarczy nam 0,1 dm³ tego roztworu, co odpowiada 100 cm³. Użycie kolby miarowej o pojemności 500 cm³ zapewnia precyzyjne odmierzanie, co jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników eksperymentalnych. Tego rodzaju procedury są zgodne z normami laboratoryjnymi, które podkreślają znaczenie dokładności w przygotowywaniu roztworów chemicznych.

Pytanie 33

Jakie metody można zastosować do rozdzielania i koncentracji składników próbki?

A. mineralizację suchą

B. spawanie

C. wymywanie lub wymianę jonową

D. rozpuszczanie i rozcieńczanie

Wybrane odpowiedzi, takie jak stapianie, rozpuszczanie i rozcieńczanie czy wymywanie lub wymiana jonowa, wskazują na niewłaściwe podejście do procesu analizy próbek. Stapianie to technika, która polega na podgrzewaniu materiałów do ich stanu ciekłego, jednak nie prowadzi do skutecznego rozdzielania składników próbki, a jedynie do ich fizycznej zmiany stanu skupienia, co nie jest odpowiednie w kontekście analizy chemicznej. Rozpuszczanie i rozcieńczanie mogą być użyteczne w niektórych przypadkach, lecz w kontekście rozdzielania składników próbki nie są wystarczające, ponieważ wiele składników może pozostać w zawiesinie lub nie rozpuścić się w danym rozpuszczalniku. Przykładem może być sytuacja, w której próbka zawiera nieorganiczne sole, które są słabo rozpuszczalne, co prowadzi do niepełnego wydobycia informacji. Wymiana jonowa oraz wymywanie to techniki stosowane głównie w kontekście oczyszczania wody lub usuwania zanieczyszczeń, a nie do analizy składników chemicznych próbki. Te metody nie są w stanie dostarczyć pełnego obrazu zawartości chemicznej, co jest kluczowe w badaniach analitycznych. W praktyce, nieprawidłowe zastosowanie tych technik może prowadzić do błędnych interpretacji wyników i złej oceny jakości analizowanej próbki.

Pytanie 34

Podstawowa substancja w analizie miareczkowej charakteryzuje się następującymi właściwościami:

A. czysta, niehigroskopijna, ściśle odpowiadająca swojemu wzorowi

B. ciekła, czysta, niehigroskopijna

C. czysta, higroskopijna, przebieg reakcji ściśle zgodny ze stechiometrią

D. stała, czysta, której przebieg reakcji niekoniecznie musi być ściśle stechiometryczny

Odpowiedź 'czysta, niehigroskopijna, ściśle odpowiadająca swojemu wzorowi' jest poprawna, ponieważ substancje podstawowe w analizie miareczkowej muszą być czyste, aby zapewnić dokładność i powtarzalność wyników. Zanieczyszczenia mogą wprowadzać błędy w pomiarach i wpływać na przebieg reakcji chemicznych. Niehigroskopijność oznacza, że substancja nie pochłania wilgoci z atmosfery, co jest kluczowe dla stabilności i dokładności pomiarów masy. Dodatkowo, substancja musi ściśle odpowiadać swojemu wzorowi chemicznemu, co oznacza, że jej skład musi być znany i ustalony, aby móc przeprowadzić obliczenia stechiometryczne w miareczkowaniu. Przykładowo, w miareczkowaniu kwasu solnego (HCl) z wodorotlenkiem sodu (NaOH), znajomość dokładnego stężenia tych reagentów jest niezbędna do precyzyjnego określenia ilości substancji w próbce. Zgodność ze wzorem chemicznym umożliwia również stosowanie odpowiednich równań reakcji do przeprowadzenia obliczeń, co jest fundamentem analizy chemicznej w laboratoriach.

Pytanie 35

Reakcja miedzi metalicznej z stężonym kwasem azotowym(V) prowadzi do powstania azotanu(V) miedzi(II) oraz jakiego związku?

A. tlenek azotu(II) oraz woda

B. tlenek azotu(II) oraz wodór

C. tlenek azotu(IV) oraz woda

D. tlenek azotu(V) oraz wodór

Reakcja miedzi metalicznej ze stężonym kwasem azotowym(V) prowadzi do powstania azotanu(V) miedzi(II) oraz tlenku azotu(IV) i wody. Proces ten ilustruje, jak metale przechodzą w reakcje redoks z kwasami azotowymi, co jest ważnym zagadnieniem w chemii nieorganicznej. Tlenek azotu(IV), zwany również dwutlenkiem azotu (NO2), jest istotnym produktem, który w warunkach atmosferycznych może prowadzić do powstawania smogu i wpływać na jakość powietrza. Przykłady zastosowania wiedzy o takich reakcjach obejmują zarówno przemysł chemiczny, gdzie azotany są wykorzystywane jako nawozy, jak i analizę środowiskową, gdzie tlenki azotu są monitorowane ze względu na ich szkodliwość. Zrozumienie tego procesu jest kluczowe, aby podejmować świadome decyzje dotyczące ochrony środowiska oraz technologii chemicznej, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży chemicznej.

Pytanie 36

Z przedstawionego opisu wynika, że kluczową właściwością próbki analitycznej jest jej

Próbka analityczna to fragment materiału stworzony z myślą o przeprowadzeniu badania lub obserwacji. Powinna odzwierciedlać przeciętny skład i cechy materiału, który jest badany.

A. roztwarzalność

B. reprezentatywność

C. rozpuszczalność

D. jednorodność

Odpowiedź "reprezentatywność" jest kluczowa w kontekście próbki analitycznej, gdyż oznacza, że próbka powinna odzwierciedlać charakterystyki całego materiału badanego. W praktyce oznacza to, że próbka musi być pobrana w sposób, który gwarantuje, że jej skład i właściwości są zgodne z właściwościami całej partii materiału. Przykładem zastosowania reprezentatywności może być proces pobierania próbek w analizie jakościowej gleby, gdzie ważne jest, aby próbki były pobierane z różnych miejsc w polu, aby uzyskać dokładny obraz stanu całej gleby. Standardy takie jak ISO 5667 dostarczają wytycznych na temat pobierania próbek w różnych środowiskach, co podkreśla znaczenie reprezentatywności. Bez zapewnienia, że próbka jest reprezentatywna, wyniki badania mogą być mylące, co może prowadzić do błędnych decyzji w procesach przemysłowych czy badaniach naukowych.

Pytanie 37

Laboratoryjny aparat szklany, który wykorzystuje kwasy do wytwarzania gazów w reakcji z metalem lub odpowiednią solą, to

A. aparat Orsata

B. aparat Hofmanna

C. aparat Soxhleta

D. aparat Kippa

Aparat Kippa jest specjalistycznym narzędziem laboratoryjnym, które służy do wytwarzania gazów poprzez reakcje chemiczne, najczęściej polegające na działaniu kwasów na metale lub odpowiednie sole. Jego konstrukcja pozwala na kontrolowane wydobywanie gazu, co jest niezbędne w wielu procesach chemicznych. Kluczowym elementem tego aparatu jest jego zdolność do gromadzenia gazów w komorze, a następnie ich wydawania w sposób zorganizowany. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych aparat Kippa jest wykorzystywany do produkcji gazu wodoru poprzez reakcję kwasu solnego z cynkiem. Stosując ten aparat, laboranci mogą utrzymać bezpieczeństwo i kontrolować ilość wytwarzanego gazu, co jest szczególnie istotne przy pracy z substancjami łatwopalnymi lub toksycznymi. Warto również podkreślić, że aparat Kippa jest zgodny z normami bezpieczeństwa i praktykami laboratoryjnymi, co czyni go niezastąpionym narzędziem w chemii analitycznej i preparatywnej.

Pytanie 38

Użycie płuczek jest konieczne w trakcie procesu

A. oczyszczania gazów

B. flotacji

C. krystalizacji

D. destylacji

Płuczkami, czyli urządzeniami stosowanymi do oczyszczania gazów, posługujemy się w celu usunięcia zanieczyszczeń oraz toksycznych substancji z gazów odpadowych. W procesie tym gaz przepływa przez ciecz, najczęściej wodę lub roztwory chemiczne, które absorbują zanieczyszczenia. Przykładem zastosowania płuczek jest przemysł chemiczny, gdzie gazy powstałe w wyniku reakcji chemicznych często zawierają szkodliwe dla środowiska substancje. Płuczki są zgodne z normami ochrony środowiska, takimi jak dyrektywy unijne dotyczące emisji gazów do atmosfery. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii płuczek, można osiągnąć wysoką efektywność oczyszczania, co przyczynia się do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń i ochrony zdrowia publicznego. W praktyce płuczkami można również oczyszczać gazy przemysłowe, co jest kluczowe w kontekście zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności ekologicznej przedsiębiorstw.

Pytanie 39

Mając wagę laboratoryjną z dokładnością pomiaru 10 mg, nie da się wykonać odważki o masie

A. 13 g

B. 0,013 g

C. 1300 mg

D. 130 mg

Odpowiedź 0,013 g jest prawidłowa, ponieważ waga laboratoryjna o dokładności odczytu 10 mg (0,01 g) nie pozwala na precyzyjne ważenie mas mniejszych niż ta wartość. Przygotowanie odważki o masie 0,013 g wymagałoby pomiaru, który jest poniżej granicy dokładności wagi, skutkując niedokładnym odczytem. W praktyce laboratoria powinny stosować wagi, które są w stanie dokładnie mierzyć masy w zakresie ich potrzeb, a zgodność z normami dotyczącymi dokładności pomiarów jest kluczowa. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne pomiary są niezbędne do uzyskania wiarygodnych wyników, zawsze używa się wag, które sprostają wymaganiom analitycznym. Ważenie substancji o masach mniejszych niż 10 mg przy użyciu wagi, która ma taką granicę dokładności, prowadziłoby do błędów systematycznych, co mogłoby mieć wpływ na dalsze etapy analizy.

Pytanie 40

Czysty odczynnik (skrót: cz.) charakteryzuje się poziomem czystości wynoszącym

A. 99,99-99,999%

B. 99-99,9%

C. 99,9-99,99%

D. 90-99%

Odpowiedź 99-99,9% jest poprawna, gdyż odczynnik czysty (skrót: cz.) jest definiowany przez stopień czystości, który powinien mieścić się w określonym zakresie. Zgodnie z normami międzynarodowymi, substancje charakteryzujące się czystością w tym zakresie są uznawane za wysokiej jakości, co ma kluczowe znaczenie w takich dziedzinach jak chemia analityczna, farmacja czy przemysł spożywczy. W praktyce, substancje o czystości 99-99,9% mogą być wykorzystywane w wytwarzaniu leków, gdzie nawet niewielkie zanieczyszczenie może wpłynąć na skuteczność i bezpieczeństwo preparatu. Przykłady takich substancji to wiele reagentów używanych w laboratoriach, które muszą spełniać wysokie standardy czystości, aby zapewnić wiarygodne wyniki w badaniach. Ponadto, ogólnie przyjęte normy, takie jak ISO 9001, podkreślają znaczenie monitorowania i zapewniania jakości materiałów, co jest istotne w kontekście czystości chemicznej.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej