Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 15 czerwca 2025 17:53
Data zakończenia: 15 czerwca 2025 18:08

Egzamin zdany!

Wynik: 33/40 punktów (82,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie skutki spowoduje podłączenie baterii kondensatorów równolegle do końcówek silnika asynchronicznego?

A. Pobór mocy biernej z sieci będzie mniejszy

B. Częstotliwość prądu w silniku wzrośnie

C. Napięcie na końcówkach silnika się zmniejszy

D. Pobór mocy czynnej z sieci ulegnie zwiększeniu

Włączenie baterii kondensatorów równolegle do zacisków silnika asynchronicznego prowadzi do zmniejszenia poboru mocy biernej z sieci. Kondensatory wprowadzają do obwodu moc czynną, co kompensuje ubytek mocy biernej generowanej przez silnik. Silniki asynchroniczne, zwłaszcza te o dużych mocach, często wykazują znaczny pobór mocy biernej, co powoduje obciążenie sieci elektroenergetycznej. Dlatego wprowadzenie baterii kondensatorów nie tylko poprawia współczynnik mocy, ale także zwiększa efektywność energetyczną całego systemu. W praktyce zastosowanie kondensatorów do kompensacji mocy biernej jest szeroko stosowane w przemyśle, gdzie obciążenia są zmienne, a ich odpowiednia konfiguracja pozwala na znaczące oszczędności kosztów związanych z energią elektryczną oraz redukcję strat w sieci. Ponadto, zgodnie z normami IEC 61000, stabilizacja współczynnika mocy jest kluczowym elementem w celu poprawy jakości energii w systemach elektroenergetycznych.

Pytanie 2

Dokumentacja użytkowania instalacji elektrycznych, które są chronione wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi, nie musi zawierać

A. specyfikacji technicznej instalacji

B. spisu terminów oraz zakresów prób i pomiarów kontrolnych

C. opisu doboru urządzeń zabezpieczających

D. zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych

Wszystkie pozostałe odpowiedzi odnoszą się do kluczowych aspektów, które powinny być uwzględnione w instrukcji eksploatacji instalacji elektrycznych. Wykaz terminów oraz zakresów prób i pomiarów kontrolnych jest niezbędny, ponieważ regularne kontrole są podstawą utrzymania bezpieczeństwa i niezawodności instalacji. Dzięki nim można monitorować stan techniczny systemów i wykrywać potencjalne usterki. Charakterystyka techniczna instalacji również ma kluczowe znaczenie; zawiera informacje o parametrach pracy oraz specyfikacji zastosowanych elementów, co jest istotne dla personelu wykonującego prace eksploatacyjne. Zasady bezpieczeństwa przy wykonywaniu prac eksploatacyjnych są fundamentalne dla ochrony osób pracujących z instalacjami elektrycznymi. Zawierają one informacje o środkach ochrony osobistej oraz procedurach, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia wypadków. Ignorowanie tych elementów w instrukcji eksploatacji może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym wypadków przy pracy. Warto podkreślić, że każdy z tych elementów jest zgodny z normami branżowymi, które nakładają obowiązek zapewnienia odpowiednich zabezpieczeń i procedur operacyjnych. Niezrozumienie ich znaczenia może prowadzić do błędnych wniosków oraz niedopatrzeń w procesie eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 3

Jaki przyrząd jest wykorzystywany do pomiaru rezystancji izolacji kabli?

A. Pirometr

B. Waromierz

C. Sonometr

D. Megaomomierz

Megaomomierz jest urządzeniem służącym do pomiaru rezystancji izolacji, które jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego. Jego zastosowanie polega na sprawdzaniu jakości izolacji przewodów oraz urządzeń elektrycznych, co pozwala na wykrycie ewentualnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do awarii lub zagrożeń, takich jak porażenie prądem. Dzięki pomiarom wykonywanym przy użyciu megaomomierza, można ocenić stan izolacji w instalacjach elektrycznych, co jest zgodne z normami takimi jak PN-EN 61557-2, które określają procedury testowania urządzeń elektrycznych. W praktyce, megaomomierz jest używany podczas regularnych przeglądów instalacji elektrycznych w budynkach, co ma na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa i zgodności z obowiązującymi przepisami. Użycie tego narzędzia pozwala na wczesne wykrywanie problemów, co przyczynia się do minimalizacji ryzyka wystąpienia awarii oraz zwiększa trwałość systemów elektrycznych.

Pytanie 4

Co należy zrobić w przypadku przeciążenia silnika elektrycznego podczas pracy?

A. Zredukować obciążenie lub sprawdzić wyłączniki termiczne

B. Zwiększyć napięcie zasilające

C. Zwiększyć długość przewodów zasilających

D. Zastosować dodatkowy filtr harmonicznych

W przypadku przeciążenia silnika elektrycznego kluczowe jest szybkie zidentyfikowanie i zredukowanie obciążenia, które może być przyczyną problemu. Przeciążenie często wynika z nadmiernego zapotrzebowania na moc, co prowadzi do przegrzania i potencjalnego uszkodzenia silnika. Standardy branżowe zalecają, aby regularnie monitorować obciążenie silników i odpowiednio reagować na wszelkie nieprawidłowości. Dodatkowo, sprawdzenie wyłączników termicznych to dobra praktyka, która pozwala na wykrycie i zapobieganie dalszym uszkodzeniom. Wyłączniki termiczne są zabezpieczeniem, które automatycznie odłącza zasilanie w przypadku wykrycia nadmiernego wzrostu temperatury, co chroni silnik przed uszkodzeniem. Regularna konserwacja i kontrola tych elementów jest niezbędna, aby zapewnić bezpieczną i efektywną pracę silników elektrycznych. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy pozwala na dłuższą żywotność urządzeń i zmniejszenie ryzyka kosztownych napraw.

Pytanie 5

Jakie czynności związane z eksploatacją instalacji elektrycznych powinny być realizowane jedynie na podstawie pisemnego zlecenia?

A. Eksploatacyjne, wskazane w instrukcjach stanowiskowych i realizowane przez uprawnione osoby

B. Związane z ratowaniem życia i zdrowia ludzi

C. Dotyczące zabezpieczania instalacji przed uszkodzeniem

D. Eksploatacyjne, które mogą prowadzić do szczególnego zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi

To, że czynności eksploatacyjne, które mogą grozić zdrowiu i życiu, powinny być robione tylko na pisemne polecenie, to dobra odpowiedź. Właściwie, takie sytuacje mogą się zdarzać, gdy ktoś ma do czynienia z urządzeniami pod napięciem albo w przypadku ryzyka porażenia prądem czy pożaru. Wymóg pisemnego polecenia pomaga upewnić się, że wszystko jest dokładnie opracowane, a ryzyko zminimalizowane zgodnie z normami, jak na przykład PN-IEC 60364. Oprócz tego, te procedury powinny być opisane w instrukcjach stanowiskowych i powinny być realizowane przez ludzi, którzy mają odpowiednie uprawnienia. Wiedza o bezpieczeństwie i procedurach związanych z elektrycznością jest naprawdę ważna dla każdego, kto pracuje w tej dziedzinie.

Pytanie 6

Jakie grupy połączeń transformatorów trójfazowych działających w konfiguracji trójkąt-gwiazda są rekomendowane przez PN do zastosowań praktycznych?

A. Dy5 i Dy11

B. Dy1 i Dy5

C. Dy3 i Dy9

D. Dy7 i Dy11

Odpowiedź Dy5 i Dy11 jest prawidłowa, ponieważ te konfiguracje transformatorów trójfazowych są rekomendowane w Polskich Normach (PN) ze względu na swoje korzystne właściwości eksploatacyjne. Konfiguracja Dy5, czyli połączenie w gwiazdę z przesunięciem fazowym o 180°, jest często stosowana w systemach zasilających, ponieważ minimalizuje straty mocy i pozwala na stabilne zasilanie odbiorników w układzie nieuzwojonym. Z kolei Dy11, czyli połączenie w trójkąt z przesunięciem fazowym o 30°, jest powszechnie wykorzystywane w aplikacjach wymagających dużych wydajności oraz dobrej jakości energii. Oba połączenia zapewniają optymalne parametry pracy transformatorów, co przekłada się na ich długowieczność i niezawodność. Zastosowanie tych konfiguracji jest szczególnie ważne w przemysłowych systemach zasilających oraz w energetyce, gdzie skutkuje to obniżeniem harmonik prądu i poprawą jakości energii. Dlatego ich wybór jest zgodny z najlepszymi praktykami branżowymi oraz normami, co czyni je zalecanymi w projektach elektrycznych.

Pytanie 7

Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien zabezpieczać obwód zasilający trójfazowy silnik klatkowy o parametrach znamionowych: P_n = 11 kW, U_n = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80 %?

A. S303 C25

B. S303 C40

C. S303 C20

D. S303 C32

Wybór wyłącznika nadprądowego S303 C32 jest odpowiedni dla obwodu zasilania trójfazowego silnika klatkowego o parametrach Pn = 11 kW, Un = 400 V, cos φ = 0,73 oraz η = 80%. Przy obliczaniu prądu znamionowego silnika, korzystając z wzoru I = Pn / (√3 * Un * cos φ), otrzymujemy wartość około 18,7 A. Wyłącznik C32 ma zdolność przenoszenia prądu do 32 A, co daje odpowiedni margines bezpieczeństwa w przypadku przeciążeń, a także umożliwia ochronę przed zwarciami. Dobrą praktyką w doborze wyłączników jest uwzględnienie dodatkowego zapasu prądowego, co chroni instalację przed uszkodzeniem. Na przykład, w przypadku rozruchu silnika, prąd może wzrosnąć do 6-7 razy wartości nominalnej, dlatego rekomenduje się stosowanie wyłączników z wyższymi wartościami znamionowymi. Zgodnie z normami PN-EN 60947-2, wyłączniki muszą być dostosowane do specyficznych warunków pracy, co czyni wybór S303 C32 właściwym rozwiązaniem w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności systemu zasilania.

Pytanie 8

Co oznacza symbol IP44 w kontekście ochrony urządzeń elektrycznych?

A. Ochronę przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych

B. Ochronę przed ciałami stałymi większymi niż 1 mm oraz przed bryzgami wody z dowolnego kierunku

C. Ochronę przed pyłem oraz działaniem pary wodnej

D. Ochronę przed pełnym zanurzeniem w wodzie

Symbol IP44 w kontekście ochrony urządzeń elektrycznych oznacza, że urządzenie jest zabezpieczone przed ciałami stałymi o średnicy większej niż 1 mm oraz przed bryzgami wody z dowolnego kierunku. Jest to standardowy sposób klasyfikacji stopnia ochrony zapewnianej przez obudowy urządzeń elektrycznych, określany przez normę IEC 60529. Pierwsza cyfra '4' oznacza, że urządzenie jest chronione przed cząstkami stałymi większymi niż 1 mm, co jest istotne w kontekście ochrony przed kurzem, pyłem czy nawet niewielkimi owadami. Druga cyfra '4' wskazuje na ochronę przed wodą bryzgającą z dowolnego kierunku, co jest istotne w środowiskach, gdzie urządzenie może być narażone na deszcz lub inne źródła wilgoci, ale nie jest przewidziane do zanurzenia. Tego rodzaju ochrona jest szczególnie ważna w przypadku instalacji zewnętrznych lub w miejscach o podwyższonej wilgotności, gdzie niezawodność sprzętu elektrycznego jest kluczowa dla bezpieczeństwa i ciągłości pracy. W praktyce, wybór odpowiedniej klasy IP pozwala na dostosowanie urządzenia do specyficznych warunków pracy, zapewniając jego długowieczność i niezawodność, co jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi.

Pytanie 9

Wyznacz rezystancję przewodu LgY o powierzchni przekroju 10 mm² i długości 1 km, mając informację, że rezystywność miedzi wynosi 1,72∙10^-8 Ω∙m?

A. 1 720 Ω

B. 1,72 Ω

C. 17,2 Ω

D. 172 Ω

Obliczenie rezystancji przewodu LgY 10 mm² o długości 1 km można przeprowadzić korzystając ze wzoru: R = ρ * (L / A), gdzie R to rezystancja, ρ to rezystywność materiału, L to długość przewodu, a A to jego przekrój poprzeczny. W przypadku miedzi rezystywność wynosi 1,72∙10^-8 Ω∙m. Wprowadźmy zatem wartości do wzoru: R = 1,72∙10^-8 * (1000 / 10 * 10^-6) = 1,72 Ω. To pokazuje, że przy długości przewodu 1 km i przekroju 10 mm², rezystancja wynosi 1,72 Ω. W praktyce, taką wartość rezystancji należy uwzględniać w obliczeniach dotyczących systemów elektrycznych, aby zapewnić odpowiednią wydajność i minimalizować straty energii. W branży elektroenergetycznej standardowe wartości rezystancji są kluczowe w doborze przewodów oraz ocenie ich zdolności do przewodzenia prądu, co ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności instalacji.

Pytanie 10

Który z poniższych przewodów powinien zastąpić uszkodzony przewód OW 4×2,5 mm², który zasila silnik indukcyjny trójfazowy do napędu maszyny w warsztacie ślusarskim?

A. H07RR-F 5G2,5

B. H03V2V2H2-F 2X2,5

C. H03V2V2-F 3G2,5

D. H07VV-U 5G2,5

Odpowiedź H07RR-F 5G2,5 jest poprawna, ponieważ przewody te charakteryzują się odpowiednią konstrukcją oraz właściwościami mechanicznymi, które są niezbędne do zasilania silników indukcyjnych w warunkach warsztatowych. Przewód H07RR-F to elastyczny przewód gumowy, co oznacza, że jest odporny na zginanie i uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu idealnie nadaje się do pracy w miejscach o dużym ryzyku uszkodzenia, takich jak warsztaty, gdzie maszyny są często przemieszczane. Dodatkowo, przewód ten posiada pięć żył o przekroju 2,5 mm², co zapewnia odpowiednią nośność prądową oraz możliwość podłączenia do trójfazowych silników indukcyjnych. Zgodnie z normą IEC 60227, H07RR-F spełnia wszystkie wymagania dotyczące bezpieczeństwa oraz jakości, co czyni go odpowiednim wyborem w kontekście zasilania silników. W praktyce, stosując ten przewód, można zminimalizować ryzyko pożaru oraz awarii sprzętu, co jest kluczowe w każdej przestrzeni roboczej.

Pytanie 11

W ramce zamieszczono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych i napięciowych watomierzy należy wybrać, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i obciążony znamionowo przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3^~   Typ 1E2-90S-4 S1
1,1 kW   3,2/1,8 A   Izol. F
IP55   1420 obr/min   cosφ 0,75
230/400 V   50 Hz

A. In = 1 A, Un = 200 V

B. In = 2 A, Un = 400 V

C. In = 1 A, Un = 400 V

D. In = 2 A, Un = 200 V

Wybór zakresu cewek prądowych i napięciowych watomierza w układzie Arona jest kluczowy dla dokładnych pomiarów mocy silnika trójfazowego. W tym przypadku, znamionowy prąd silnika wynosi 1,8 A, co oznacza, że cecha cewki prądowej powinna być dostosowana do wyższej wartości, aby zminimalizować ryzyko przeciążenia. Dlatego wybór 2 A dla cewek prądowych jest uzasadniony. Co więcej, napięcie znamionowe silnika wynosi 400 V w układzie gwiazda, co odpowiada napięciu międzyfazowemu. Zastosowanie cewki napięciowej o wartości 400 V zapewnia, że pomiar będzie dokonany w odpowiednim zakresie, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi. Takie podejście nie tylko zapewnia precyzyjność, ale również bezpieczeństwo operacyjne, gdyż pozwala na uniknięcie przeciążeń, które mogą prowadzić do uszkodzeń sprzętu. W praktyce, dobór odpowiednich zakresów cewek prądowych i napięciowych jest kluczowy dla prawidłowego monitorowania i zarządzania pracą silników trójfazowych, co jest istotne dla efektywności energetycznej i długowieczności urządzeń. Dobrze dobrany sprzęt pomiarowy może również przyczynić się do zmniejszenia kosztów operacyjnych, co jest istotne w obszarze przemysłowym.

Pytanie 12

W którym z poniższych miejsc, podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi, nie jest dopuszczalne stosowanie izolacji stanowiska jako środków ochrony przed dotykiem pośrednim?

A. Pracowni edukacyjnej

B. Placu budowy

C. Warsztacie sprzętu RTV

D. Laboratorium

Odpowiedź 'plac budowy' to strzał w dziesiątkę! Na budowie mamy do czynienia z różnymi trudnymi warunkami, które utrudniają stosowanie izolacji jako formy ochrony przed dotykiem pośrednim. Często jest tam wilgoć, pyły i materiały budowlane wokół, co zwiększa ryzyko porażenia prądem. Z normami BHP się nie żartuje, bo w takich warunkach izolacja może być niewystarczająca. Wyobraź sobie, że coś się popsuje i pracownicy mogą mieć kontakt z przewodami pod napięciem! Dlatego na budowach zaleca się dodatkowe środki ochrony, jak odpowiednia odzież robocza, systemy ochrony różnicowoprądowej i różne osłony. Regularne szkolenia i audyty sprzętu to też kluczowe elementy utrzymania bezpieczeństwa elektrycznego w takim miejscu.

Pytanie 13

Jaki stopień ochrony powinny mieć oprawy oświetleniowe w silnie zapylonych pomieszczeniach?

A. IP3X

B. IP5X

C. IP2X

D. IP4X

Stopień ochrony IP5X oznacza, że oprawa oświetleniowa jest pyłoszczelna, co jest kluczowe w pomieszczeniach mocno zapylonych. Oznaczenie IP (Ingress Protection) jest standardem międzynarodowym, który określa poziom ochrony urządzeń elektrycznych przed ciałami stałymi oraz cieczami. W przypadku IP5X urządzenie jest całkowicie chronione przed pyłem, co zapewnia jego niezawodność i długowieczność w trudnych warunkach. Przykładem zastosowania IP5X mogą być zakłady przemysłowe, magazyny, czy strefy produkcyjne, gdzie obecność pyłów może wpływać na działanie oświetlenia. Stosowanie opraw oświetleniowych z tym stopniem ochrony minimalizuje ryzyko uszkodzenia komponentów elektrycznych i zwiększa bezpieczeństwo pracy. Dodatkowo, zastosowanie opraw oświetleniowych z wysokim stopniem ochrony jest zgodne z normami takimi jak EN 60529, które regulują wymagania dotyczące stopni ochrony w sprzęcie elektrycznym. W praktyce, wybierając oświetlenie do zapylonych pomieszczeń, warto zawsze kierować się tymi standardami, aby zapewnić zarówno efektywność, jak i bezpieczeństwo działania urządzeń.

Pytanie 14

Jaką czynność powinno się wykonać w trakcie oględzin urządzenia napędowego z silnikiem pierścieniowym podczas jego pracy?

A. Sprawdzenie poziomu drgań

B. Sprawdzenie połączeń elementów urządzenia

C. Ocena stanu szczotek i szczotkotrzymaczy

D. Ocena stanu pierścieni ślizgowych

Sprawdzenie poziomu drgań jest kluczowym elementem oceny stanu technicznego urządzenia napędowego z silnikiem pierścieniowym. Drgania mogą być wskaźnikiem wielu problemów, takich jak niewyważenie wirnika, luzy w łożyskach czy nieprawidłowe ustawienie osi. Monitorowanie drgań podczas pracy urządzenia pozwala na wczesne wykrycie tych problemów i podjęcie działań naprawczych, co może znacznie wydłużyć żywotność maszyny. W praktyce, stosuje się różne metody pomiaru drgań, w tym analizatory drgań, które mogą dostarczyć szczegółowych informacji na temat amplitudy, częstotliwości oraz charakterystyki drgań. Zgodnie z normami ISO 10816, ocena drgań powinna być wykonywana regularnie, a wyniki należy porównywać z wartościami granicznymi, aby określić stan techniczny urządzenia. Dobra praktyka w branży mechanicznej zaleca prowadzenie dokumentacji pomiarów, co umożliwia śledzenie zmian w czasie i diagnozowanie potencjalnych usterek.

Pytanie 15

Określ prawidłową sekwencję działań przy wymianie uszkodzonego łącznika świecznikowego w instalacji elektrycznej.
włączenie napięcia, sprawdzenie prawidłowości działania.

A. Wyłączenie napięcia, stwierdzenie braku napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, włączenie napięcia, sprawdzenie prawidłowości działania

B. Wyłączenie napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, sprawdzenie prawidłowości działania, stwierdzenie braku napięcia, włączenie napięcia

C. Stwierdzenie braku napięcia, wyłączenie napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, sprawdzenie

D. Sprawdzenie prawidłowości działania, włączenie napięcia, stwierdzenie braku napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, wyłączenie napięcia

Kiedy zabierasz się za wymianę uszkodzonego łącznika świecznikowego, najważniejsze to zacząć od wyłączenia napięcia. Bez tego krok nie tylko porażka może się wydarzyć, ale coś gorszego. Potem, zanim zaczniesz grzebać w instalacji, dobrze jest upewnić się, że naprawdę nie ma napięcia w obwodzie. To trochę jak dobre nawyki, które mogą uratować życie. Jak już to masz za sobą, możesz zająć się demontażem starego łącznika, ale pamiętaj, żeby być ostrożnym – nigdy nie wiadomo, co może się zdarzyć. Po włożeniu nowego łącznika, dopiero wtedy możesz włączyć napięcie i sprawdzić, czy wszystko działa. Taka kolejność jest super ważna i zgadza się z normami bezpieczeństwa, jak PN-IEC 60364, które mówią, jak robić to bezpiecznie. W sumie, w domowym warsztacie to przydatna wiedza, bo często coś się psuje i warto wiedzieć, jak to zrobić porządnie i bezpiecznie.

Pytanie 16

Jaka powinna być nominalna wartość prądu bezpiecznika aparatu zamontowanego w obwodzie pierwotnym transformatora jednofazowego o parametrach: U_1N= 230 V, U_2N= 13 V, używanego w ładowarce do akumulatorów, jeśli przewidywana wartość prądu ładowania akumulatorów wynosi 15 A?

A. 10A

B. 6A

C. 16A

D. 1A

Wartość prądu znamionowego bezpiecznika aparatowego powinna być odpowiednio dobrana do przewidywanego prądu obciążenia. W omawianym przypadku, transformator jednofazowy o parametrach znamionowych U_1N= 230 V i U_2N= 13 V, przy założonym prądzie obciążenia 15 A, wymaga zastosowania bezpiecznika o wartości prądowej nieco wyższej niż maksymalny prąd roboczy. Dlatego bezpiecznik o wartości 16 A będzie odpowiedni, ponieważ zapewnia margines bezpieczeństwa, chroniąc jednocześnie obwód przed przeciążeniem. W praktyce, dobierając bezpieczniki, należy kierować się zasadą, że ich wartość powinna być wyższa niż przewidywane prądy robocze, co jest zgodne z normą PN-EN 60947-3, która wskazuje na konieczność zapewnienia ochrony przed zwarciami i przeciążeniami. To podejście nie tylko zwiększa bezpieczeństwo systemu, ale także wydłuża żywotność urządzeń, w tym transformatorów i akumulatorów.

Pytanie 17

Jakie elementy wykorzystuje się w silnikach elektrycznych, aby chronić je przed negatywnymi skutkami wzrostu temperatury uzwojeń?

A. Termistor

B. Przekaźnik nadprądowy

C. Bezpiecznik

D. Wyłącznik silnikowy

Termistor to element półprzewodnikowy, który zmienia swoją rezystancję w zależności od temperatury. W silnikach elektrycznych termistory są powszechnie stosowane do monitorowania temperatury uzwojeń. Gdy temperatura wzrasta, rezystancja termistora zmienia się, co pozwala na wczesne wykrywanie przegrzewania. W praktyce, jeśli temperatura osiągnie ustalony próg, termistor może aktywować sygnał alarmowy lub bezpośrednio wyłączyć silnik, zapobiegając uszkodzeniom. Zastosowanie termistorów w silnikach elektrycznych jest zgodne z normami IEC 60034-1, które zalecają stosowanie odpowiednich zabezpieczeń termicznych w urządzeniach elektrycznych. Dobrą praktyką jest umieszczanie termistorów w pobliżu uzwojeń lub w ich konstrukcji, co pozwala na szybką reakcję na zmiany temperatury i ochronę przed przegrzewaniem, co może prowadzić do awarii. Termistory są stosowane nie tylko w silnikach, ale również w wielu aplikacjach, takich jak urządzenia AGD czy systemy HVAC, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania.

Pytanie 18

Jaką wkładkę topikową bezpiecznikową powinno się wykorzystać do ochrony silnika indukcyjnego przed skutkami zwarć?

A. WT-00 gF

B. WT/NH DC

C. WT/NH aM

D. WT-2 gTr

Wkładka topikowa WT/NH aM jest odpowiednia do zabezpieczania silników indukcyjnych przed skutkami zwarć, ponieważ charakteryzuje się dużą zdolnością do przerwania prądu oraz odpowiednim czasem zadziałania. W porównaniu do innych wkładek, aM (motor) zapewnia lepszą ochronę w przypadku prądów rozruchowych, które mogą być znacznie wyższe od normalnych wartości roboczych. W praktyce, takie wkładki są stosowane w układach zasilających silników elektrycznych, które podczas rozruchu mogą generować prądy nawet 5-7 razy większe od nominalnych. Dzięki właściwościom aM, wkładki te pozwalają na dłuższe tolerowanie tych wysokich prądów, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo i nie powoduje niepotrzebnych wyłączeń. Dodatkowo, zgodnie z normą IEC 60269, wkładki aM są przystosowane do ochrony silników przed przeciążeniem, co czyni je idealnym wyborem w aplikacjach przemysłowych. Warto zaznaczyć, że stosowanie wkładek zabezpieczających powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami producentów urządzeń oraz normami bezpieczeństwa, co zwiększa ich efektywność i niezawodność.

Pytanie 19

Podczas użytkowania standardowej instalacji z żarowym źródłem światła zaobserwowano po kilku minutach działania częste wahania natężenia oświetlenia (migotanie światła). Najrzadziej występującą przyczyną usterki może być

A. wypalenie styków w łączniku

B. zwarcie między przewodem ochronnym a neutralnym

C. wilgotna izolacja przewodów zasilających

D. zwarcie między przewodem fazowym a neutralnym

Wypalenie styków w łączniku jest najczęstszą przyczyną migania światła w instalacjach oświetleniowych. W trakcie pracy instalacji, styk łącznika może podlegać znacznym obciążeniom elektrycznym, co prowadzi do przegrzewania i wypalania się materiału styku. W takich przypadkach pojawiają się przerwy w przewodzeniu prądu, co skutkuje wahań natężenia oświetlenia. Zastosowanie wysokiej jakości łączników oraz regularna ich konserwacja mogą znacząco wpłynąć na niezawodność instalacji. Dobrze zaprojektowane instalacje elektryczne powinny uwzględniać dobór odpowiednich komponentów, które są zgodne z normami PN-EN 60669-1. Przykładowo, w instalacjach o wysokim natężeniu prądu warto stosować łączniki o zwiększonej odporności na wypalanie. Warto również regularnie kontrolować stan łączników, aby uniknąć sytuacji, które mogą prowadzić do awarii, co z kolei wpływa na bezpieczeństwo użytkowania i komfort oświetlenia.

Pytanie 20

Kontrole okresowe instalacji elektrycznych niskiego napięcia powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 1 rok

B. 5 lat

C. 4 lata

D. 3 lata

Zgodnie z obowiązującymi normami oraz przepisami prawa, badania okresowe instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 5 lat. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania instalacji. W Polsce regulacje te są zawarte w normie PN-IEC 60364-6 oraz w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przeprowadzanie badań co 5 lat pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, które mogą prowadzić do poważnych awarii lub zagrożeń pożarowych. W praktyce, jeśli instalacja jest intensywnie eksploatowana, zaleca się częstsze kontrole, na przykład co 3 lata, ale minimum to właśnie 5 lat. Regularne audyty instalacji mogą obejmować testy wytrzymałości izolacji, pomiary rezystancji uziemienia czy sprawdzanie zabezpieczeń, co jest kluczowe dla ochrony ludzi i mienia.

Pytanie 21

Obniżenie częstotliwości napięcia zasilającego w trakcie działania silnika indukcyjnego trójfazowego spowoduje

A. wzrost prędkości obrotowej silnika

B. spadek prędkości obrotowej silnika

C. unieruchomienie silnika

D. utrzymanie prędkości obrotowej silnika na niezmienionym poziomie

Zadanie dotyczy trójfazowego silnika indukcyjnego, którego prędkość obrotowa jest ściśle związana z częstotliwością napięcia zasilającego. Zgodnie z zasadą działania silników indukcyjnych, prędkość obrotowa (n) jest proporcjonalna do częstotliwości zasilania (f) i liczby par biegunów (p), co można zapisać równaniem: n = (120 * f) / p. Zmniejszenie częstotliwości prowadzi do proporcjonalnego zmniejszenia prędkości obrotowej silnika. W praktycznych zastosowaniach, takich jak regulacja prędkości obrotowej w napędach, zmieniając częstotliwość napięcia, możemy w kontrolowany sposób dostosować prędkość silnika do wymagań procesu technologicznego, co pozwala na optymalizację zużycia energii oraz poprawę wydajności systemu. Warto również wspomnieć o zastosowaniu falowników, które umożliwiają precyzyjne sterowanie częstotliwością zasilania, co jest standardem w nowoczesnych instalacjach przemysłowych, aby dostosować prędkość do zmieniających się warunków pracy.

Pytanie 22

Obciążalność prądowa długotrwała przewodu YDY w temperaturze 30°C dla jednego ze sposobów wykonania instalacji według normy PN-IEC 60364 wynosi 46 A. Korzystając z tabeli współczynników poprawkowych obciążalności w innych temperaturach określ, jaka będzie obciążalność tego przewodu w temperaturze powietrza równej 50°C.

Tabela: współczynniki poprawkowe dla temperatury otaczającego powietrza innej niż 30°C, stosowane do obciążalności prądowej długotrwałej przewodów w powietrzu (fragment tabeli)
Temperatura otoczenia °C	Izolacja
	PVC	XLPE i EPR	Mineralna
	PVC	XLPE i EPR	Osłona z PCV lub bez osłony, dostępna 70°C	Bez osłony, niedostępna 105°C
45	0,79	0,87	0,77	0,88
50	0,71	0,82	0,67	0,84
55	0,61	0,76	0,57	0,80

A. 30,82 A

B. 38,64 A

C. 37,72 A

D. 32,66 A

Wybór złej odpowiedzi może wynikać z różnych nieporozumień. Przede wszystkim, warto ogarnąć, że temperatura wpływa na to, jak dobrze przewody przewodzą prąd. W przypadku PVC, im wyższa temperatura, tym obciążalność jest niższa. Niektórzy ludzie mogą myśleć, że obciążalność zostaje taka sama lub spada tylko minimalnie, co nie prowadzi do dobrych obliczeń. A jak się zapomni o normach jak PN-IEC 60364, można łatwo pominąć ważne zasady przy projektowaniu. W praktyce, zwłaszcza w instalacjach przemysłowych, gdzie przewody mogą być mocno nagrzane, istotne jest, żeby dostosować obciążalność do rzeczywistych warunków. Ignorowanie tych rzeczy może skończyć się niebezpiecznie, nawet uszkodzeniami przewodów, co w skrajnych sytuacjach oznacza ryzyko pożaru. Myśląc, że temperatura powietrza nie robi dużej różnicy, można wprowadzić w błąd zabezpieczenia, więc ta wiedza o współczynnikach poprawkowych ma ogromne znaczenie dla każdego, kto działa w branży elektrycznej.

Pytanie 23

Obwód typu SELV powinien być zasilany z sieci energetycznej poprzez

A. autotransformator

B. rezystor w układzie szeregowym

C. dzielnik napięcia

D. transformator bezpieczeństwa

Transformator bezpieczeństwa jest kluczowym elementem zasilania obwodów SELV (Separated Extra Low Voltage), który zapewnia izolację i bezpieczeństwo użytkowników. Takie zasilanie charakteryzuje się niskim napięciem, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem oraz innych niebezpieczeństw. Transformator bezpieczeństwa działa poprzez separację obwodu niskonapięciowego od sieci zasilającej, dzięki czemu nie ma bezpośredniego połączenia ze źródłem wysokiego napięcia. Przykładem zastosowania transformatorów bezpieczeństwa mogą być systemy oświetlenia w obiektach użyteczności publicznej, gdzie zapewnia się wysokie bezpieczeństwo, zwłaszcza w miejscach narażonych na kontakt z wodą, takich jak łazienki czy baseny. Zastosowanie transformatora bezpieczeństwa jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60364 oraz dyrektywami Unii Europejskiej, które podkreślają znaczenie stosowania urządzeń zapewniających bezpieczeństwo elektryczne. Dzięki tym rozwiązaniom można znacząco zredukować ryzyko wypadków związanych z elektrycznością.

Pytanie 24

W jakim zakresie powinien znajdować się zmierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_ΔN wyłącznika różnicowoprądowego typu AC w odniesieniu do jego wartości znamionowej, aby mógł być dopuszczony do użytkowania?

A. Od 0,5 IΔN do 1,0 IΔN

B. Od 0,5 IΔN do 1,2 IΔN

C. Od 0,3 IΔN do 0,8 IΔN

D. Od 0,3 IΔN do 1,0 IΔN

Odpowiedź "Od 0,5 IΔN do 1,0 IΔN" jest jak najbardziej ok, bo mówi o zakresie prądu różnicowego, który wyłączniki różnicowoprądowe typu AC powinny mieć. Z normami, takimi jak PN-EN 61008-1, mamy pewność, że wyłącznik nie zareaguje zbyt szybko w normalnych warunkach, a jednocześnie ochrona przed porażeniem prądem jest na dobrym poziomie. Wiesz, gdyby ten prąd był za mały, to mogą pojawić się problemy z izolacją. Z kolei zbyt wysoka wartość mogłaby wyłączyć urządzenie przez zakłócenia, co jest niebezpieczne. Dlatego ważne, żeby przed włączeniem wyłącznika upewnić się, że prąd mieści się w tym zakresie. Dobrym przykładem jest wyłącznik w domu, który daje dodatkową ochronę dla domowników.

Pytanie 25

W jakim zakresie powinien znajdować się mierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC w odniesieniu do jego wartości znamionowej, aby był dopuszczony do użytkowania?

A. Od 0,3 IN do 1,0 IN

B. Od 0,3 IN do 0,8 IN

C. Od 0,5 IN do 1,2 IN

D. Od 0,5 IN do 1,0 IN

Pomierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC powinien mieścić się w granicach od 0,5 I_N do 1,0 I_N, co zapewnia jego prawidłowe działanie i bezpieczeństwo użytkowania. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe powinny wykazywać zdolność do prawidłowego działania w tym zakresie, aby skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. W praktyce, jeśli zmierzony prąd różnicowy mieści się w tych granicach, to oznacza, że urządzenie działa w optymalnym zakresie i jest w stanie skutecznie wykrywać niewielkie prądy upływowe, które mogą wskazywać na uszkodzenia izolacji lub inne problemy w instalacji elektrycznej. Przykładowo, w przypadku instalacji w budynkach mieszkalnych, regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych na poziomie 0,5 I_N do 1,0 I_N pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców oraz utrzymanie instalacji w dobrym stanie technicznym.

Pytanie 26

Czas pomiędzy kolejnymi kontrolami oraz próbami instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych zbiorowego użytku nie powinien przekraczać okresu

A. 5 lat

B. 3 lata

C. 1 rok

D. 2 lata

Odpowiedzi, które sugerują krótsze okresy przeglądów, jak 2 czy 3 lata, mogą wydawać się sensowne, bo to bardziej na bezpieczeństwo, ale w rzeczywistości to raczej nieodpowiednie podejście. Zbyt częste przeglądy mogą wiązać się z niepotrzebnymi kosztami dla właścicieli budynków i obciążać służby techniczne, które mogą być zajęte innymi sprawami. Dodatkowo, krótsze okresy mogą wprowadzać w błąd i powodować nieuzasadniony niepokój wśród mieszkańców. Ważne jest, żeby przeglądy robić zgodnie z wytycznymi, które uwzględniają rzeczywiste potrzeby i stan techniczny instalacji. Dobrze jest też robić audyty techniczne, żeby wcześniej wykrywać ewentualne problemy. A co do odpowiedzi, która mówi o 1 roku, to jest zupełnie nietrafiona, bo w tak krótkim czasie nie ma szans na zauważenie efektów użytkowania i degradacji. Dbanie o bezpieczeństwo w budynkach wielorodzinnych powinno opierać się na rozsądnych zasadach, które biorą pod uwagę nie tylko koszty, ale i utrzymanie wysokich standardów bezpieczeństwa.

Pytanie 27

Który z poniżej wymienionych instrumentów umożliwia najbardziej precyzyjny pomiar rezystancji uzwojenia komutacyjnego prądnicy obcowzbudnej prądu stałego o dużej mocy?

A. Omomierz cyfrowy

B. Mostek Thomsona

C. Omomierz analogowy

D. Mostek Wheatstone'a

Użycie omomierzy analogowych i cyfrowych do pomiaru rezystancji uzwojeń komutacyjnych prądnicy obcowzbudnej dużej mocy może prowadzić do istotnych błędów pomiarowych. Omomierze analogowe, choć stosunkowo proste w obsłudze, są podatne na subiektywne odczyty oraz drift wskazówki, co czyni je mało wiarygodnymi w kontekście precyzyjnych pomiarów. Z kolei omomierze cyfrowe, mimo że oferują dokładniejsze odczyty, mogą mieć ograniczenia w pomiarach rezystancji w wysokiej dokładności z uwagi na wewnętrzne oporności i ograniczenia pomiarowe, które mogą wpływać na wyniki. Mostek Wheatstone'a, chociaż użyteczny w wielu zastosowaniach, nie jest wystarczająco precyzyjny do pomiaru bardzo niskich rezystancji, takich jak te występujące w uzwojeniach komutacyjnych. Pomiar rezystancji w tym kontekście wymaga zastosowania zaawansowanych technik pomiarowych, które eliminują wpływ dodatkowych czynników, takich jak temperatura czy indukcyjność, co jest jedną z kluczowych zalet mostka Thomsona. Dlatego, wybierając przyrząd do pomiaru rezystancji w skomplikowanych układach elektrycznych, warto kierować się nie tylko prostotą obsługi, ale przede wszystkim dokładnością i niezawodnością pomiarów.

Pytanie 28

Przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych w elektrycznym urządzeniu trwale podłączonym do zasilania, po odcięciu napięcia, jak należy postępować w odpowiedniej kolejności?

A. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie sprawdzić, czy nie ma napięcia

B. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

C. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

D. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ kolejność wykonywania czynności przed rozpoczęciem prac konserwacyjnych w urządzeniu elektrycznym ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. Najpierw zabezpieczamy obwód przed przypadkowym załączeniem, co oznacza, że wyłączamy wszelkie źródła zasilania i stosujemy odpowiednie blokady. Następnie sprawdzamy brak napięcia, co można zrobić za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak wskaźniki napięcia lub multimetru. Uziemienie i zwarcie wszystkich faz to kolejne kroki, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem oraz wyładowań elektrycznych. Zgodnie z normą PN-EN 50110-1, te działania stanowią integralną część procedur pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w zakładach przemysłowych, gdzie pracuje się z dużymi maszynami, takie procedury są stosowane, aby zapewnić bezpieczeństwo pracowników i uniknąć poważnych wypadków. Dodatkowo, przestrzeganie tych zasad pomaga w zachowaniu zgodności z wymogami BHP oraz normami branżowymi.

Pytanie 29

Jaki przyrząd jest przeznaczony do bezpośredniego pomiaru współczynnika mocy w silniku indukcyjnym?

A. Watomierz

B. Waromierz

C. Fazomierz

D. Częstościomierz

Fazomierz jest narzędziem pomiarowym, które umożliwia bezpośredni pomiar współczynnika mocy silników indukcyjnych, co jest kluczowe w analizie efektywności energetycznej. Współczynnik mocy jest miarą, która informuje o proporcji mocy czynnej, która wykonuje pracę, do mocy pozornej, która jest dostarczana do obwodu. Użycie fazomierza pozwala na dokładne określenie, jak energia jest wykorzystywana przez silnik, co jest szczególnie istotne w kontekście optymalizacji pracy urządzeń oraz redukcji kosztów energii. W praktyce, podczas rutynowych kontroli silników w zakładach przemysłowych, fazomierz może być używany do oceny pracy silników, co pozwala na identyfikację problemów z ich wydajnością. Utrzymywanie współczynnika mocy na odpowiednim poziomie jest również zgodne z wymaganiami wielu dostawców energii, którzy mogą stosować kary finansowe dla użytkowników z niskim współczynnikiem mocy. Poznanie i zrozumienie zasad pomiaru współczynnika mocy jest zatem istotne dla inżynierów i techników zajmujących się zarządzaniem energią.

Pytanie 30

Aby zapewnić skuteczną ochronę przed porażeniem prądem dla użytkowników gniazd wtyczkowych z prądem nieprzekraczającym 32 A, należy je chronić wyłącznikiem różnicowoprądowym o nominalnym prądzie różnicowym wynoszącym

A. 1 000 mA

B. 30 mA

C. 500 mA

D. 100 mA

Wyłącznik różnicowoprądowy o znamionowym prądzie różnicowym równym 30 mA jest uważany za standard w przypadku ochrony użytkowników obwodów gniazd wtyczkowych o prądzie nieprzekraczającym 32 A. Jego głównym zadaniem jest szybka detekcja prądów upływowych, które mogą stwarzać zagrożenie porażenia prądem elektrycznym. Prąd różnicowy 30 mA jest skutecznym zabezpieczeniem, które wyłącza obwód w przypadku wykrycia różnicy prądów powyżej tej wartości, co znacząco redukuje ryzyko poważnych obrażeń ciała. W praktyce, w przypadku zastosowań w domach i lokalach użyteczności publicznej, wyłączniki te są często stosowane w obwodach zasilających gniazda, gdzie użytkownicy mogą mieć styczność z wodą lub wilgotnymi warunkami. Dodatkowo, zgodnie z normą PN-EN 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe o prądzie różnicowym 30 mA powinny być standardem w instalacjach elektrycznych, gdzie występuje ryzyko porażenia ciała ludzkiego.

Pytanie 31

Jak wymiana uzwojenia pierwotnego na inne, wykonane z drutów nawojowych o podwójnym przekroju i tej samej liczbie zwojów, wpłynie na działanie transformatora, przy zachowanym uzwojeniu wtórnym?

A. Zwiększy się efektywność transformatora

B. Zmaleje napięcie na końcówkach uzwojenia wtórnego

C. Wzrasta napięcie na końcówkach uzwojenia wtórnego

D. Zredukuje się moc pobierana z transformatora

Zrozumienie wpływu zmiany uzwojenia transformatora na jego parametry pracy wymaga przemyślenia kilku kluczowych aspektów. Zmiana uzwojenia pierwotnego na druty o większym przekroju nie prowadzi do zmniejszenia mocy pobieranej z transformatora, ponieważ moc pobierana przez transformator zależy głównie od obciążenia podłączonego do uzwojenia wtórnego oraz od napięcia i prądu w uzwojeniu pierwotnym. Zmiana przekroju drutu nie wpływa na zjawisko obciążenia, a zatem moc pozostaje na poziomie wymaganym przez odbiornik. Odpowiedź dotycząca zmniejszenia napięcia na zaciskach uzwojenia wtórnego jest także błędna, ponieważ napięcie wtórne w transformatorze zależy od stosunku liczby zwojów uzwojenia pierwotnego do wtórnego, a nie od przekroju drutów. Zwiększenie przekroju drutu może prowadzić do mniejszych strat w uzwojeniu, ale nie zmienia samego napięcia. W przypadku zwiększenia przekroju drutów, nie jest możliwe zwiększenie napięcia na zaciskach uzwojenia wtórnego, ponieważ napięcie jest determinowane przez stosunek zwojów, a nie przez ich przekrój. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe w kontekście projektowania i eksploatacji transformatorów, aby nie wprowadzać zamieszania w doborze parametrów technicznych i ich wpływu na efektywność energetyczną.

Pytanie 32

Jakie powinno być znamionowe natężenie prądu dla instalacyjnego wyłącznika nadprądowego używanego w systemie z napięciem 230 V, 50 Hz, jako zabezpieczenie obwodu wykonanego z przewodu 3x2,5 mm², który zasila 1-fazowy piec elektryczny o mocy 3 kW?

A. 10 A

B. 16 A

C. 25 A

D. 6 A

Wybór znamionowego prądu instalacyjnego wyłącznika nadprądowego na poziomie 16 A w przypadku obwodu zasilającego piec elektryczny o mocy 3 kW jest zgodny z zasadami zabezpieczeń elektrycznych. Przy napięciu 230 V, prąd pobierany przez piec można obliczyć, korzystając ze wzoru P = U * I, co daje I = P / U, a w naszym przypadku I = 3000 W / 230 V = 13,04 A. Z tego wynika, że wyłącznik nadprądowy o znamionowym prądzie 16 A będzie odpowiedni, zapewniając odpowiedni margines bezpieczeństwa oraz uwzględniając warunki pracy, takie jak prądy rozruchowe. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-4-41, zabezpieczenia instalacyjne powinny być dobrane z odpowiednim zapasem, aby zminimalizować ryzyko wyzwolenia wyłącznika w normalnych warunkach eksploatacyjnych. Dodatkowo, zastosowanie przewodu 3x2,5 mm², który ma odpowiednią zdolność prądową, sprzyja bezpieczeństwu i niezawodności instalacji. W praktyce, 16 A jest powszechnie stosowane dla podobnych obwodów, co czyni tę odpowiedź właściwą.

Pytanie 33

Jakiego składnika nie może zawierać przewód zasilający rozdzielnię główną w pomieszczeniu przemysłowym, które jest niebezpieczne pod kątem pożarowym?

A. Pancerza stalowego

B. Zewnętrznego oplotu włóknistego

C. Żył aluminiowych

D. Powłoki polietylenowej

Zewnętrzny oplot włóknisty nie jest odpowiednim elementem dla kabel zasilający rozdzielnicę główną w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod względem pożarowym. Takie pomieszczenia wymagają zastosowania materiałów, które są odporne na działanie wysokich temperatur oraz ognioodporne. Oplot włóknisty, choć może być stosowany w mniej ryzykownych warunkach, nie spełnia wymagań dotyczących odporności na ogień. W praktyce oznacza to, że w przypadku pożaru, oplot włóknisty mógłby się szybko zapalić i przyczynić się do rozprzestrzenienia ognia. Aby zapewnić bezpieczeństwo, kabel w pomieszczeniach niebezpiecznych powinien być wykonany z materiałów, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60529 czy PN-EN 60332, które definiują wymagania dotyczące ochrony przed ogniem i wysoką temperaturą. Przykładem odpowiedniego rozwiązania są kable zasilające z pancerzem stalowym, które nie tylko chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi, ale również mają właściwości ognioodporne, co czyni je idealnym wyborem dla rozdzielnic w krytycznych środowiskach przemysłowych.

Pytanie 34

Jaką czynność kontrolną można przeprowadzić podczas obserwacji silnika elektrycznego w trakcie jego działania?

A. Sprawdzenie stopnia nagrzewania obudowy

B. Ocena stanu pierścieni ślizgowych i komutatora

C. Weryfikacja stabilności połączeń elementów napędowych

D. Kontrola stanu szczotek oraz szczotkotrzymaczy

Sprawdzenie stopnia nagrzewania się obudowy silnika elektrycznego jest kluczowym elementem monitorowania jego stanu podczas pracy. Nagrzewanie się silnika może wskazywać na różne problemy, takie jak przeciążenie, zatarcie łożysk, niewłaściwe smarowanie lub awarię izolacji. W praktyce, do pomiaru temperatury obudowy można wykorzystać pirometr lub czujniki temperatury, co pozwala na monitorowanie parametrów pracy silnika w czasie rzeczywistym. Wartości temperatury powinny być zgodne z normami producenta; ich przekroczenie może prowadzić do uszkodzenia silnika, co w konsekwencji wiąże się z kosztownymi naprawami i przestojami w produkcji. Zgodnie z zaleceniami branżowymi, regularne pomiary temperatury są częścią rutynowych przeglądów technicznych, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów i zwiększa bezpieczeństwo operacyjne. Właściwe podejście do monitorowania temperatury silnika jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu utrzymaniem ruchu oraz z normami ISO, które zalecają proaktywne podejście do zarządzania ryzykiem w infrastrukturze technicznej.

Pytanie 35

Grzałka jednofazowa o mocy 4 kW jest zasilana przewodem o długości 10 m i przekroju 1,5 mm2. W jaki sposób zmienią się straty mocy w przewodzie zasilającym, jeśli jego przekrój zostanie zwiększony do 2,5 mm2?

A. Wzrosną o 40%

B. Spadną o 40%

C. Wzrosną o 100%

D. Spadną o 100%

Odpowiedź, że straty mocy w przewodzie zmniejszą się o 40%, jest prawidłowa z kilku powodów związanych z zasadami działania prądów elektrycznych i strat energii. Straty mocy w przewodach elektrycznych są związane z oporem przewodnika, który można obliczyć z wykorzystaniem wzoru: P = I²R, gdzie P to moc strat, I to natężenie prądu, a R to opór przewodu. Przy zwiększeniu przekroju przewodu z 1,5 mm2 do 2,5 mm2, opór przewodu maleje, co prowadzi do zmniejszenia strat mocy. W praktyce, stosowanie przewodów o większym przekroju jest zalecane w celu minimalizacji strat energii, co jest zgodne z normami i zasadami efektywności energetycznej. Na przykład, w instalacjach przemysłowych oraz budowlanych, dobór odpowiednich przewodów elektrycznych wpływa na bezpieczeństwo, efektywność operacyjną oraz oszczędności w kosztach energii. To podejście jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi, które promują zwiększenie efektywności energetycznej, a tym samym ograniczenie emisji CO2. Zmniejszenie strat mocy o 40% przy zastosowaniu przewodu o większym przekroju jest wymiernym zyskiem, który powinien być brany pod uwagę na etapie projektowania instalacji. Warto pamiętać, że zastosowanie odpowiednich przekrojów przewodów ma również wpływ na ich temperaturę roboczą, co poprawia bezpieczeństwo całego systemu.

Pytanie 36

Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w przedstawionej tabeli określ uszkodzenie występujące w instalacji.

Pomiar napięcia między przewodem PE i drugim punktem instalacji
Drugi punkt pomiaru:	Przewód fazowy L	Przewód neutralny N	Metalowa rura CO	Metalowa rura gazowa	Metalowa wanna łazienkowa
Drugi punkt pomiaru:	232 V	0 V	51 V	49 V	0 V
Wynik:	232 V	0 V	51 V	49 V	0 V

A. Zwarcie między przewodem neutralnym i fazowym.

B. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny.

C. Uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe.

D. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur.

Wybór niepoprawnej odpowiedzi często wynika z błędnego zrozumienia zasad działania instalacji elektrycznych oraz pomiarów napięcia. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur może sugerować, że izolacja jest w złym stanie, jednak w przypadku obecności napięcia na metalowych elementach, ważniejsze jest zrozumienie, że to nieprawidłowości w połączeniach wyrównawczych mogą być przyczyną takich zjawisk. Zwarcie między przewodem neutralnym a fazowym, choć groźne, nie tłumaczy obecności napięcia na metalowych elementach, które powinny być uziemione. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny to inny problem, który z kolei jest bardziej związany z bezpieczeństwem użytkowników, ale nie wyjaśnia zjawiska napięcia na metalowych rurach. Każda z tych opcji nie odnosi się w wystarczający sposób do problemu, który pojawia się w wyniku niewłaściwego działania połączeń wyrównawczych. W szczególności, nieprawidłowe myślenie prowadzi do pominięcia fundamentalnych zasad związanych z uziemieniem i ochroną przeciwporażeniową. Kluczowe jest, aby instalacje były projektowane i wykonane zgodnie z aktualnymi normami, a ich regularna kontrola zapewnia bezpieczeństwo i eliminację potencjalnych zagrożeń.

Pytanie 37

Która z poniższych przyczyn powoduje nagły wzrost obrotów w trakcie działania silnika bocznikowego prądu stałego?

A. Przerwa w obwodzie twornika

B. Zwarcie w uzwojeniu komutacyjnym

C. Przerwa w uzwojeniu wzbudzenia

D. Zwarcie w obwodzie twornika

Zgłębiając temat przyczyn nagłego wzrostu prędkości obrotowej silnika bocznikowego prądu stałego, warto zauważyć, że przedstawione niepoprawne odpowiedzi odnoszą się do różnych aspektów funkcjonowania silników elektrycznych. Zwarcie w obwodzie twornika może prowadzić do znacznego wzrostu prądu, co w praktyce skutkuje przeciążeniem silnika, ale nie bezpośrednio do wzrostu prędkości obrotowej. W rzeczywistości, zwarcie w obwodzie twornika powoduje spadek napięcia, co z kolei zmniejsza moment obrotowy i może prowadzić do jego uszkodzenia. Oba te zjawiska są sprzeczne z zasadami działania silników prądu stałego, w których to napięcie i przepływ prądu są kluczowe dla generowania momentu obrotowego. Z kolei zwarcie w uzwojeniu komutacyjnym, chociaż może wpływać na działanie komutatora, nie jest bezpośrednią przyczyną wzrostu prędkości obrotowej. W przypadku przerwy w obwodzie twornika, silnik w zasadzie przestaje działać, co również nie prowadzi do wzrostu prędkości. Warto zatem nieco lepiej zrozumieć mechanizmy działania silników, aby unikać mylnych interpretacji związanych z zagadnieniami elektrycznymi i ich wpływem na wydajność urządzeń. Kluczowe jest zrozumienie, jak różne komponenty silników wpływają na ich działanie oraz jakie zabezpieczenia są potrzebne, aby zminimalizować ryzyko uszkodzeń w wyniku nieprawidłowego działania.

Pytanie 38

Podczas pracy młotowiertarki udarowej zaobserwowano intensywne iskrzenie na komutatorze. Co należy zrobić, aby uniknąć uszkodzenia narzędzia?

A. Należy zatrzymać pracę i dokręcić połączenia kabli wewnątrz obudowy

B. Po zakończeniu pracy należy skontrolować połączenie uzwojenia twornika z uzwojeniem wzbudzenia

C. Wstrzymać pracę i wymienić szczotki

D. Trzeba wstrzymać pracę i wymienić łącznik zasilający

Wymiana szczotek w młotowiertarce udarowej jest kluczowym krokiem, gdy zauważamy nadmierne iskrzenie na komutatorze. Iskrzenie to może być wynikiem zużycia szczotek, które są odpowiedzialne za przewodzenie prądu do wirnika silnika. W miarę eksploatacji, szczotki ulegają ścieraniu, co prowadzi do zwiększenia oporu elektrycznego, a w konsekwencji do iskrzenia. Wymiana szczotek powinna być przeprowadzana zgodnie z zaleceniami producenta, co często wiąże się z regularnymi inspekcjami technicznymi, aby zapobiec poważniejszym uszkodzeniom narzędzia. Przykładowo, w przypadku firmy produkującej młotowiertarki, regularne serwisowanie i monitorowanie stanu szczotek mogą znacząco wydłużyć żywotność narzędzia oraz zapewnić jego optymalne działanie. Praktyka ta nie tylko przyczynia się do bezpieczeństwa użytkownika, ale także utrzymuje wysoką wydajność pracy, co jest niezmiernie ważne w środowisku budowlanym czy remontowym. W ten sposób można uniknąć kosztownych napraw oraz przedłużyć okres użytkowania urządzenia.

Pytanie 39

Jakim przyrządem należy przeprowadzić bezpośredni pomiar mocy biernej?

A. Watomierza

B. Waromierza

C. Fazomierza

D. Częstościomierza

Waromierz jest specjalistycznym przyrządem pomiarowym, który umożliwia bezpośredni pomiar mocy biernej w obwodach prądu zmiennego. Działa na zasadzie pomiaru wartości mocy w układzie, w którym występuje przesunięcie fazowe między napięciem a prądem. Odpowiednią wartość mocy biernej można określić, wykorzystując wzór P = V * I * cos(ϕ), gdzie P to moc pozorna, a ϕ to kąt przesunięcia fazowego. Waromierz jest szczególnie przydatny w zastosowaniach przemysłowych, gdzie występują silniki elektryczne i inne urządzenia indukcyjne, które generują moc bierną. W praktyce, pomiar mocy biernej jest kluczowy dla optymalizacji efektywności energetycznej oraz dla zapobiegania nadmiernym kosztom związanym z opłatami za moc bierną. Przykładem zastosowania waromierza może być analiza obciążeń w zakładzie produkcyjnym, gdzie identyfikacja mocy biernej pozwala na odpowiednie dostosowanie charakterystyk urządzeń do potrzeb sieci energetycznej.

Pytanie 40

Jaki dodatkowy komponent (urządzenie) jest wymagany do funkcjonowania silnika indukcyjnego trójfazowego, zasilanego napięciem jednofazowym U = 230 V, f= 50 Hz?

A. Bezpiecznik różnicowoprądowy

B. Kondensator

C. Bezpiecznik silnikowy

D. Opornik

Kondensator jest niezbędnym elementem w przypadku zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego napięciem jednofazowym. Silniki indukcyjne trójfazowe wymagają trzech faz zasilania dla uzyskania pełnej mocy oraz momentu obrotowego. Zasilanie jednofazowe powoduje, że silnik nie może wygenerować odpowiedniego momentu obrotowego oraz obrotu, dlatego kondensator służy jako środek do generowania drugiej fazy. W praktyce, kondensatory są stosowane w różnych konfiguracjach, takich jak kondensatory rozruchowe, które pomagają w uruchomieniu silnika, oraz kondensatory pracy, które poprawiają efektywność jego działania. Zastosowanie kondensatora pozwala na zrównoważenie obciążeń oraz zmniejszenie zniekształceń w sieci zasilającej, co jest zgodne z dobrymi praktykami zarządzania energią w instalacjach elektrycznych. W branży często stosuje się standardy IEC dotyczące urządzeń elektrycznych, w tym odpowiednich parametrów kondensatorów do silników, co zapewnia ich bezpieczeństwo i efektywność.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej