Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 12 maja 2025 23:09
Data zakończenia: 12 maja 2025 23:09

Egzamin niezdany

Wynik: 0/40 punktów (0,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie jest stężenie etakrydyny mleczanu w przygotowanym leku recepturowym zgodnie z przedstawioną receptą?

Rp.
Ethacridini lactatis                0,1
Ethanoli 96% v/v
Aquae                        aa ad 200,0
M. f. sol.

A. 0,5%

B. 0,1%o

C. 0,2%

D. 0,8%

Stwierdzenie, że stężenie etakrydyny mleczanu wynosi 0,1% lub 0,2% w kontekście recepty jest błędne. Aby zrozumieć, dlaczego te odpowiedzi są nieprawidłowe, warto przyjrzeć się obliczeniom związanym z przygotowaniem roztworu. Zgodnie z farmakopealnymi zasadami, stężenie to jest obliczane na podstawie proporcji substancji czynnej do objętości całkowitej roztworu. W przypadku 0,1% stężenia, aby uzyskać taki wynik, potrzebna byłaby znacznie mniejsza ilość etakrydyny mleczanu. Obliczenia pokazują, że 0,1 g rozpuszczone w 100 ml wody daje 0,1% stężenie, natomiast 0,2% wymagałoby 0,2 g w 100 ml, co również nie jest zgodne z danymi zawartymi w recepturze. Takie nieprawidłowe stężenia mogą wynikać z niepoprawnego rozumienia przeliczeń farmaceutycznych. W praktyce, farmaceuci i technicy farmaceutyczni muszą być niezwykle ostrożni, aby odpowiednio obliczać i przygotowywać leki, ponieważ błędy w stężeniu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Przygotowanie leków recepturowych wymaga precyzyjnych umiejętności oraz znajomości zasad dotyczących stężeń i rozcieńczeń. Ostatecznie, zrozumienie i stosowanie odpowiednich norm i standardów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii.

Pytanie 2

Zawartość jonów Ca²⁺ w próbce wyznaczono metodą miareczkowania kompleksometrycznego przy użyciu roztworu EDTA o znanym stężeniu. Do zmiareczkowania próbki o objętości 20 mL zastosowano 15 mL roztworu EDTA o stężeniu 0,020 mol/L. Jakie jest stężenie jonów Ca²⁺ w analizowanej próbce, jeśli reagujące substancje występują w stosunku równomolowym?

A. 0,015 mol/L

B. 0,020 mol/L

C. 0,030 mol/L

D. 0,200 mol/L

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Obliczenie stężenia jonów Ca²⁺ w próbce o objętości 20 mL, przy użyciu metody miareczkowania kompleksometrycznego z mianowanym roztworem EDTA, polega na zastosowaniu podstawowych zasad chemii analitycznej. W tym przypadku, 15 mL roztworu EDTA o stężeniu 0,020 mol/L zostało zużyte do zmiareczkowania próbki. Aby obliczyć liczbę moli EDTA, korzystamy ze wzoru: liczba moli = stężenie × objętość. Zatem liczba moli EDTA wynosi 0,020 mol/L × 0,015 L = 0,0003 mol. Ponieważ reakcja zachodzi w stosunku równomolowym, ilość jonów Ca²⁺ w próbce jest równa ilości moli EDTA. Stąd liczba moli Ca²⁺ to również 0,0003 mol. Stężenie jonów w próbce obliczamy, dzieląc liczbę moli przez objętość próbki w litrach: 0,0003 mol / 0,020 L = 0,015 mol/L. To podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w chemii analitycznej, a także pokazuje, jak wykorzystać zasady stechiometrii do analizy ilościowej.

Pytanie 3

Wskaż kategorię leków, które hamują receptory β.

A. Propranolol, Atenolol, Salbutamol

B. Xylometazolin, Oxalin, Thymazen

C. Bisocard, Thymazen, Salbutamol

D. Metoprolol, Atenolol, Bisocard

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Metoprolol, Atenolol i Bisocard to leki z grupy beta-blokerów, które blokują receptory β-adrenergiczne. Te substancje czynne mają istotne zastosowanie w kardiologii, szczególnie w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz w terapii choroby wieńcowej. Metoprolol i Atenolol są szczególnie często stosowane w praktyce klinicznej, ponieważ wykazują selektywność dla receptorów β1, co sprawia, że mają mniejsze działanie na układ oddechowy w porównaniu do nieselektywnych beta-blokerów. Bisocard, zawierający bisoprolol, również należy do selektywnych beta-blokerów, co czyni go odpowiednim wyborem w terapii pacjentów z chorobami serca, zwłaszcza u osób z astmą lub POChP, gdzie unika się nieselektywnych leków. Warto wspomnieć, że beta-blokery zmniejszają częstość akcji serca oraz obniżają ciśnienie krwi, co jest korzystne w leczeniu wielu schorzeń kardiologicznych. Ich stosowanie powinno być zgodne z wytycznymi i dobrymi praktykami medycznymi, aby zmaksymalizować korzyści terapeutyczne oraz zminimalizować potencjalne działania niepożądane.

Pytanie 4

Który z substancji stosowanych w farmacji oznacza Adeps lanae?

A. Wosk pszczeli

B. Lanolina

C. Smalec wieprzowy

D. Olbrot

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Adeps lanae to nazwa łacińska dla lanoliny, która jest naturalnym woskiem pozyskiwanym z wełny owiec. Lanolina jest szeroko stosowana w farmaceutyce jako emolient, co oznacza, że działa nawilżająco i zabezpieczająco na skórę. Jej właściwości sprawiają, że jest popularnym składnikiem maści, kremów oraz balsamów, zwłaszcza w produktach przeznaczonych do pielęgnacji skóry suchej i wrażliwej. Dzięki zdolności do tworzenia bariery ochronnej, lanolina pomaga w utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawilżenia, co jest kluczowe w wielu terapiach dermatologicznych. Dodatkowo, lanolina ma zdolność do wchłaniania wody, co potęguje jej właściwości nawilżające. W praktyce farmaceutycznej, jej zastosowanie znajduje potwierdzenie w licznych normach dotyczących jakości składników aktywnych w formulacjach kosmetycznych i farmaceutycznych, co czyni ją istotnym surowcem w branży. Tak więc, znajomość tej substancji oraz jej właściwości ma kluczowe znaczenie dla każdego specjalisty z zakresu farmacji i kosmetologii.

Pytanie 5

Wybór pistla do moździerza powinien uwzględniać

A. długość pistla i wysokość moździerza

B. objętość moździerza oraz średnicę główki pistla

C. krzywizny pistla oraz krzywiznę powierzchni wewnętrznej moździerza

D. średnicę moździerza oraz średnicę główki pistla

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dobór pistla do moździerza jest kluczowym aspektem w procesie przygotowania materiałów do mielenia czy rozdrabniania. Poprawna krzywizna pistla musi być dopasowana do wewnętrznej powierzchni moździerza, aby zapewnić skuteczność działania i minimalizować straty materiału. Krzywizna pistla odpowiada za równomierne rozkładanie siły w trakcie mielenia, co wpływa na efektywność procesu. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych czy farmaceutycznych, gdzie dokładność jest kluczowa, odpowiedni dobór pistla i moździerza pozwala na uzyskanie jednorodnych mieszanek i optymalizację wyników badań. Zgodnie z normami jakości i bezpieczeństwa w takich środowiskach, zawsze należy stosować pistle i moździerze wykonane z materiałów odpornych na działanie substancji przetwarzanych, co dodatkowo akcentuje znaczenie krzywiny w kontekście materiałów. Należy pamiętać, że niewłaściwy dobór pistla może prowadzić do uszkodzenia narzędzi oraz obniżenia jakości przetworzonych substancji.

Pytanie 6

Jakim składnikiem maściowego podłoża pochodzenia zwierzęcego jest

A. parafina płynna

B. parafina stała

C. wosk Carnauba

D. wosk żółty

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wosk żółty, znany również jako wosk pszczeli, jest naturalnym składnikiem podłoża maściowego pochodzenia zwierzęcego. Jego właściwości emolientowe oraz zdolność do tworzenia filmu na skórze czynią go doskonałym składnikiem w kosmetykach i preparatach farmaceutycznych. Wosk żółty wykazuje działanie nawilżające, chroniące oraz łagodzące. Stosowany jest w wielu preparatach, takich jak maści, balsamy do ust oraz kremy ochronne. Dzięki swojej naturalnej formule, wosk żółty jest zgodny z aktualnymi trendami proekologicznymi, co czyni go preferowanym składnikiem w produkcji kosmetyków naturalnych. Warto wspomnieć, że zgodnie z normami dotyczącymi kosmetyków, takie jak Rozporządzenie (WE) nr 1223/2009, produkty zawierające wosk pszczeli muszą spełniać określone standardy jakości, co gwarantuje ich bezpieczeństwo i skuteczność. Wprowadzenie wosku żółtego do formuły maściowej może również wpłynąć na zwiększenie jej stabilności oraz przedłużenie trwałości produktu.

Pytanie 7

Metotreksat to substancja lecznicza, która wykazuje działanie

A. przeciwarytmiczne

B. przeciwnadciśnieniowe

C. przeciwnowotworowe

D. przeciwuczuleniowe

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Metotreksat jest lekiem o działaniu przeciwnowotworowym, który jest szeroko stosowany w terapii różnych rodzajów nowotworów, w tym białaczek, chłoniaków oraz nowotworów litej tkanki, takich jak rak piersi czy rak płuc. Jego mechanizm działania polega na hamowaniu syntezy DNA poprzez blokowanie enzymu dihydrofolianu reduktazy, co prowadzi do zahamowania proliferacji komórek nowotworowych. W praktyce klinicznej metotreksat jest często stosowany w chemioterapii w skojarzeniu z innymi lekami, co zwiększa skuteczność leczenia. Na przykład, w terapii białaczki limfoblastycznej u dzieci metotreksat stosuje się w schematach leczenia skojarzonego, co przyczynia się do poprawy wyników leczenia. Ponadto, metotreksat odgrywa również rolę w terapii chorób autoimmunologicznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, co podkreśla jego wszechstronność i znaczenie w onkologii oraz reumatologii. Niestety, jak każdy lek, metotreksat wiąże się z potencjalnymi działaniami niepożądanymi, dlatego kluczowe jest monitorowanie pacjentów i dostosowywanie dawek w zależności od tolerancji oraz reakcji organizmu.

Pytanie 8

Aby rozpuścić 2,5 g substancji opisanej jako rozpuszczalna według FP XI, potrzeba zastosować ilość rozpuszczalnika wynoszącą

Według FP XIPrzybliżona objętość rozpuszczalnika
w mililitrach na gram substancji
Bardzo łatwo rozpuszczalnymniej niż 1
Łatwo rozpuszczalnyod 1 do 10
Rozpuszczalnyod 10 do 30
Dość trudno rozpuszczalnyod 30 do 100
Trudno rozpuszczalnyod 100 do 1000
Bardzo trudno rozpuszczalnyod 1000 do 10 000
Praktycznie nierozpuszczalnywięcej niż 10 000

A. 75 - 100 mL

B. 25 - 75 mL

C. 2,5 - 25 mL

D. 1 - 2,5 mL

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 25 - 75 mL jest poprawna, ponieważ zgodnie z Farmakopeą Polską (FP XI) substancje określane jako "rozpuszczalne" wymagają użycia od 10 do 30 mL rozpuszczalnika na każdy gram substancji. W przypadku 2,5 g substancji, aby obliczyć właściwą ilość rozpuszczalnika, należy pomnożyć ilość substancji przez zakres objętości na gram. Na przykład, używając minimalnej wartości 10 mL/g, otrzymujemy 2,5 g x 10 mL/g = 25 mL. Analogicznie, przy zastosowaniu maksymalnej wartości 30 mL/g, otrzymujemy 2,5 g x 30 mL/g = 75 mL. Tak więc, aby skutecznie rozpuścić 2,5 g substancji, konieczne jest użycie rozpuszczalnika w przedziale od 25 do 75 mL. W praktyce, dobór odpowiedniej ilości rozpuszczalnika ma kluczowe znaczenie dla poprawności przeprowadzanych reakcji chemicznych oraz dla uzyskania substancji o pożądanej czystości i aktywności. Przygotowując roztwory, warto także uwzględnić inne czynniki, takie jak temperatura otoczenia oraz czas mieszania, które mogą wpływać na rozpuszczalność substancji. Przestrzeganie tych standardów jest niezbędne w laboratoriach analitycznych i przemysłowych.

Pytanie 9

Jakie jest podłoże do wykonania maści siarkowej?

Sulfuri Unguentum wg FP
 Sulfur ad usum externum      30,0 cz.
 Adeps suillus                70,0 cz.

A. parafina stała.

B. lanolina.

C. smalec.

D. wazelina żółta.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Maść siarkowa, znana ze swoich właściwości leczniczych, jest przygotowywana na bazie smalcu, który w recepturze farmaceutycznej określany jest jako 'Adeps suillus'. Smalec odgrywa kluczową rolę jako podłoże, ponieważ jego właściwości emolientowe sprzyjają nawilżeniu skóry, a także wspomagają wchłanianie substancji czynnej, w tym przypadku siarki. Siarka sama w sobie ma działanie antybakteryjne oraz przeciwzapalne, a jej zastosowanie w dermatologii jest powszechnie uznawane. Przykładowe zastosowania maści siarkowej obejmują leczenie trądziku, łuszczycy oraz innych schorzeń skórnych, gdzie istotne jest zastosowanie skutecznych substancji czynnych w odpowiednim nośniku. W kontekście standardów branżowych, przygotowanie maści siarkowej powinno odbywać się zgodnie z wymogami farmakopei, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo gotowego produktu.

Pytanie 10

Prolek, który jest metabolizowany w wątrobie do aktywnego metabolitu, to

A. enalapryl

B. ksylometazolina

C. ibuprofen

D. metoprolol

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Enalapryl jest prolekiem, który po podaniu ulega biotransformacji w wątrobie do aktywnego metabolitu, którym jest enalapryl maleinian. To zjawisko jest kluczowe w farmakologii, ponieważ pozwala na uzyskanie terapeutycznego efektu działania leku. Enalapryl jest inhibitorem konwertazy angiotensyny (ACE) stosowanym w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca. Jego działanie polega na hamowaniu enzymu, który przekształca angiotensynę I w angiotensynę II, co prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych i obniżenia ciśnienia krwi. Dzięki biotransformacji, enalapryl wykazuje długotrwałe działanie, co czyni go skutecznym lekiem w terapii przewlekłej. Przykłady zastosowania enalaprylu w praktyce klinicznej obejmują leczenie pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca oraz w profilaktyce powikłań sercowo-naczyniowych u chorych z cukrzycą. Zastosowanie tego leku w odpowiednich dawkach oraz monitorowanie pacjentów są zgodne z wytycznymi towarzystw kardiologicznych, co podkreśla jego znaczenie w terapii.

Pytanie 11

Sertralina znajduje się w kategorii leków o działaniu

A. moczopędnym.

B. przeciwdepresjnym.

C. hipotensyjnym.

D. przeciwrobaczym.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Sertralina to selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), który jest szeroko stosowany w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych. Jako lek przeciwdepresyjny działa poprzez zwiększenie stężenia serotoniny w synapsach neuronowych, co przyczynia się do poprawy nastroju oraz redukcji objawów depresyjnych. Praktyczne zastosowanie sertraliny obejmuje leczenie dużych epizodów depresyjnych, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych oraz zespołu lęku uogólnionego. W standardach terapeutycznych, sertralina jest uznawana za jeden z pierwszych wyborów w terapii depresji, co potwierdzają liczne badania kliniczne oraz wytyczne takich organizacji, jak American Psychiatric Association. Przykładem może być pacjent cierpiący na depresję, który po rozpoczęciu terapii sertraliną doświadcza znaczącej poprawy samopoczucia oraz jakości życia, co zostało udokumentowane w skali oceny depresji. Warto również dodać, że sertralina jest dobrze tolerowana przez wielu pacjentów, co czyni ją cennym elementem długoterminowej terapii psychofarmakologicznej.

Pytanie 12

W nazwach mieszanek insulin, takich jak Humalog Mix 25 czy Novomix 30 Penfill, liczby odnoszą się do

A. maksymalnej liczby dni, w których preparat można przechowywać poza lodówką

B. procentowego udziału insuliny o szybkim działaniu

C. dawki leku podanej w jednostkach międzynarodowych

D. czasu, który upływa do momentu, gdy preparat zaczyna działać

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "procentowy udział insuliny szybko działającej" jest prawidłowa, ponieważ w nazwach mieszanek insulinowych, takich jak Humalog Mix 25 czy Novomix 30 Penfill, liczby wskazują na proporcje insuliny szybko działającej i insuliny długo działającej. Na przykład, Humalog Mix 25 oznacza, że mieszanka zawiera 25% insuliny szybko działającej oraz 75% insuliny długo działającej. To zrozumienie jest kluczowe dla pacjentów oraz specjalistów zajmujących się terapią insulinową, ponieważ różne proporcje mogą wpływać na profil działania leku. Umiejętność dobrego doboru mieszanki insuliny jest niezwykle istotna w zarządzaniu cukrzycą, pozwala na lepsze dostosowanie leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta. Przykładowo, pacjenci z tendencją do hipoglikemii mogą wymagać innej proporcji insuliny, aby skuteczniej kontrolować poziom glukozy we krwi.

Pytanie 13

Jaka niezgodność może pojawić się w trakcie przygotowywania leku według podanej recepty?

Rp.
Kalii iodidi                  6,0
Papaverini hydrochloridi      0,4
Aquae                  ad   100,0
M.f.sol.
D.S. 2 x łyżkę deserową

A. Wytrącanie słabych zasad.

B. Wytrącanie słabych kwasów.

C. Reakcja podwójnej wymiany.

D. Tworzenie kompleksów.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Reakcja podwójnej wymiany, która zachodzi między jodkami a alkaloidami, jak papaweryna, może prowadzić do powstania nierozpuszczalnych soli, co jest istotnym zagadnieniem w farmacji. W przypadku połączenia Kalii iodidi z Papaverini hydrochloridi, proces ten może skutkować wytrąceniem osadu, co jest klasycznym przykładem niezgodności farmaceutycznych. W praktyce farmaceutycznej, ważne jest, aby farmaceuci i technicy przy sporządzaniu leków byli świadomi potencjalnych reakcji chemicznych, które mogą zachodzić między substancjami czynnymi. Na przykład, standardy opracowane przez European Pharmacopoeia oraz inne regulacje branżowe podkreślają znaczenie przeprowadzania analizy kompatybilności substancji czynnych przed ich połączeniem w preparacie. Właściwe zrozumienie chemicznych interakcji między składnikami może zapobiec powstawaniu niepożądanych efektów ubocznych oraz zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo leku dla pacjenta.

Pytanie 14

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do określenia skręcalności właściwej substancji aktywnych optycznie?

A. Spektrofotometr

B. Fluorymetr

C. Refraktometr

D. Polarymetr

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Polarymetr to urządzenie służące do pomiaru skręcalności optycznej substancji aktywnych, co jest kluczowym parametrem w chemii analitycznej i farmakologii. Pomiar skręcalności jest istotny, ponieważ substancje optycznie czynne mają zdolność do skręcania płaszczyzny polaryzacji światła w zależności od swojej koncentracji oraz struktury chemicznej. Polarymetr działa na zasadzie analizy różnicy kąta polaryzacji światła przechodzącego przez próbkę, co pozwala na określenie stężenia substancji w roztworze. W praktyce, polarymetry są szeroko stosowane w przemyśle farmaceutycznym do kontroli jakości, gdzie pozwalają na szybkie i precyzyjne oznaczanie czystości substancji czynnych, a także w produkcji cukru, by monitorować skład i jakość syropów. Dobrą praktyką jest stosowanie polarymetrów zgodnie z wytycznymi ASTM E287 oraz ISO 5725, co zapewnia dokładność i powtarzalność wyników pomiarów.

Pytanie 15

Zamknięty hermetycznie aparat do pracy pod ciśnieniem, mający specyficzną konsystencję i wyposażony w manometry oraz termometry, to:

A. autoklaw

B. kolba

C. infuzorka

D. unguator

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Autoklaw to aparat ciśnieniowy, który hermetycznie zamyka wnętrze, co pozwala na osiągnięcie wysokiej temperatury oraz ciśnienia, co jest niezbędne do skutecznej sterylizacji narzędzi medycznych, laboratoryjnych oraz innych przedmiotów. Termometry i manometry zamontowane w autoklawie umożliwiają monitorowanie temperatury oraz ciśnienia, co jest kluczowe dla zapewnienia skuteczności procesu sterylizacji. Przykładowo, w klinikach dentystycznych autoklawy są niezbędne do sterylizacji narzędzi, aby zapobiec zakażeniom. Zgodnie z normami ISO oraz zaleceniami CDC, stosowanie autoklawu jest standardem w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny w praktykach medycznych. Warto również dodać, że autoklawy są wykorzystywane nie tylko w medycynie, ale także w laboratoriach, gdzie sterylizacja materiałów jest kluczowa dla poprawności przeprowadzanych badań.

Pytanie 16

Z jakiego surowca roślinnego z listy B, wykazującego działanie kardiotoniczne, można przygotować napary i nalewki?

A. Z kwiatostanu głogu

B. Z ziela miłka wiosennego

C. Z korzenia kozłka lekarskiego

D. Z korzenia wymiotnicy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Miłek wiosenny to naprawdę ciekawe zioło! Działa kardiotonicznie, co w praktyce oznacza, że może pomóc w lepszym funkcjonowaniu serca i krążenia. W medycynie naturalnej często robi się z niego napary i nalewki, które wzmacniają mięsień sercowy i regulują rytm serca. Używa się go szczególnie u pacjentów z niewydolnością serca. Warto jednak pamiętać, że picie naparów z miłka powinno iść w parze z zdrowym stylem życia, czyli dobrze zbilansowaną dietą, ubogą w sól i bogatą w potas. Jeżeli planujesz takie kuracje, najlepiej skonsultować się z lekarzem, żeby mieć pewność, że będzie to dla Ciebie bezpieczne i skuteczne.

Pytanie 17

Syrop, który zawiera wyciąg z liści bluszczu, stosuje się w celu

A. leczenia biegunki

B. ułatwienia odkrztuszania

C. łagodzenia symptomów alergii

D. poprawy trawienia

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wyciąg z liści bluszczu jest znany przede wszystkim ze swoich właściwości wspomagających odkrztuszanie. Zawarte w nim saponiny działają na błony śluzowe dróg oddechowych, zmniejszając ich lepkość i ułatwiając usuwanie wydzieliny, co jest szczególnie istotne w przypadku infekcji dróg oddechowych i kaszlu. Stosowanie syropów zawierających wyciąg z bluszczu jest powszechne w terapii chorób takich jak zapalenie oskrzeli czy przeziębienia. W medycynie naturalnej i ziołolecznictwie, preparaty na bazie bluszczu są często rekomendowane jako element kompleksowej terapii, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Warto także dodać, że bluszcz może wspierać organizm w walce z infekcjami, oferując dodatkowe właściwości antyseptyczne. Dla osób cierpiących na przewlekłe schorzenia płuc, takich jak astma, bluszcz może być wartościowym wsparciem, jednak zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii.

Pytanie 18

Który z poniższych składników jest powszechnie stosowany jako konserwant w preparatach farmaceutycznych?

A. Gliceryna

B. Mikrokrystaliczna celuloza

C. Chlorek benzalkoniowy

D. Woda destylowana

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Chlorek benzalkoniowy jest powszechnie stosowany jako konserwant w preparatach farmaceutycznych. Wynika to z jego skuteczności przeciwbakteryjnej i przeciwgrzybiczej, która jest niezbędna do zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa produktów leczniczych. Chlorek benzalkoniowy jest kationową substancją powierzchniowo czynną, co oznacza, że działa poprzez denaturację białek mikroorganizmów, co prowadzi do ich zniszczenia. Dzięki tej właściwości znajduje zastosowanie w szerokim zakresie produktów, w tym w kroplach do oczu, roztworach do inhalacji oraz maściach. Co więcej, jego stosunkowo niska toksyczność przy odpowiednim dawkowaniu czyni go idealnym wyborem dla wielu preparatów farmaceutycznych. W praktyce oznacza to, że produkty zawierające chlorek benzalkoniowy mogą być przechowywane przez dłuższy czas bez ryzyka utraty skuteczności czy bezpieczeństwa. Jest to zgodne ze standardami farmaceutycznymi, gdzie stabilność i trwałość produktów mają kluczowe znaczenie dla ochrony zdrowia publicznego. Ostatecznie, znajomość właściwości chlorku benzalkoniowego jest istotna dla osób zajmujących się produkcją i dystrybucją leków, ponieważ wpływa na jakość i bezpieczeństwo oferowanych produktów.

Pytanie 19

Ile razy podczas przygotowywania leku recepturowego farmaceuta powinien upewnić się, że wykorzystuje odpowiednią substancję leczniczą?

A. Dwa razy: kiedy sięga po opakowanie z substancją leczniczą oraz gdy odkłada opakowanie na miejsce

B. Raz - gdy sięga po opakowanie z substancją

C. Trzy razy: gdy sięga po opakowanie, przed ważeniem oraz kiedy odkłada opakowanie na miejsce

D. Raz - w momencie ważenia substancji leczniczej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Właściwa odpowiedź wskazuje, że farmaceuta powinien sprawdzać substancję leczniczą trzykrotnie: gdy sięga po opakowanie, przed ważeniem oraz po odstawieniu opakowania na miejsce. Taka procedura jest zgodna z najlepszymi praktykami w farmacji, które mają na celu minimalizację ryzyka pomyłek w przygotowaniu leków recepturowych. Sprawdzenie substancji przy pierwszym kontakcie pozwala na weryfikację, czy opakowanie, które farmaceuta ma w ręku, jest faktycznie właściwe. Następnie, przed ważeniem, farmaceuta powinien ponownie upewnić się, że to ta sama substancja, co w opakowaniu, aby uniknąć sytuacji, w której błędnie odważona lub niewłaściwa substancja może być użyta. Ostatnie sprawdzenie po odstawieniu opakowania na miejsce chroni przed pomyleniem substancji w przyszłych procesach, a także zapewnia, że wszystkie pozostałe środki są odpowiednio zabezpieczone. Proces ten jest zgodny z zasadami dobrej praktyki w farmacji (GxP) oraz z wytycznymi na temat bezpieczeństwa leków, co świadczy o dbałości o jakość i bezpieczeństwo terapii farmakologicznej.

Pytanie 20

Recepta zawierająca antybiotyk jest aktualna i może być zrealizowana

A. 30 dni od daty wydania

B. 2 tygodnie od daty wydania

C. 7 dni od daty wydania

D. przez cały okres trwania kuracji

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, że recepta na antybiotyk jest ważna 7 dni od daty wystawienia, jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawnymi i praktykami w medycynie. Zgodnie z Ustawą o zawodzie lekarza oraz Ustawą o refundacji leków, recepty na antybiotyki, które są lekami kontrolowanymi, mają krótki okres ważności, aby zapewnić właściwą kontrolę nad ich stosowaniem oraz minimalizować ryzyko nadużyć. Przykładowo, po wystawieniu recepty pacjent ma tydzień na jej zrealizowanie, co pozwala lekarzowi na monitorowanie skuteczności leczenia i ewentualne wprowadzenie zmian w terapii. To podejście jest zgodne z wytycznymi organizacji zdrowotnych, które wskazują na konieczność ograniczenia stosowania antybiotyków do niezbędnego minimum, aby przeciwdziałać oporności na te leki. W praktyce oznacza to, że pacjenci powinni być świadomi, iż nie mogą odkładać realizacji recepty na dłuższy czas, co jest kluczowe dla skuteczności leczenia i zdrowia publicznego.

Pytanie 21

Celem połączenia protaminy z insuliną w preparatach insuliny izofanowej jest

A. zmiana kierunku oddziaływania leku

B. przedłużenie efektu działania leku

C. całkowite wyeliminowanie działań ubocznych

D. skrócenie okresu działania leku

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Połączenie protaminy z insuliną w preparatach insuliny izofanowej ma kluczowe znaczenie dla przedłużenia czasu działania leku. Protaminy są białkami, które wiążą insulinę, co prowadzi do powolnego uwalniania hormonu do krwiobiegu. Dzięki temu pacjenci mogą cieszyć się bardziej stabilnym poziomem glukozy we krwi przez dłuższy czas, co minimalizuje wahania poziomu cukru i poprawia kontrolę glikemii. Przykładowo, insulina izofanowa (NPH) jest stosowana w terapii cukrzycy, aby zapewnić długoterminowe działanie, podczas gdy insulina szybkodziałająca jest używana do kontrolowania poziomu cukru po posiłkach. Takie połączenie umożliwia pacjentom z cukrzycą lepsze zarządzanie chorobą i poprawia jakość ich życia, zgodnie z wytycznymi American Diabetes Association, które podkreślają znaczenie indywidualizacji terapii insulinowej. Ponadto, przedłużone działanie insuliny izofanowej pozwala na zmniejszenie liczby wstrzyknięć, co jest korzystne dla pacjentów i zwiększa ich zgodność z terapią.

Pytanie 22

Taksa laborum, która wchodzi w skład ceny leku recepturowego, oznacza

A. koszt opakowania

B. zysk (dochód) apteki

C. koszt przygotowania leku

D. podatek od wartości leku

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'koszt wykonania leku' jest poprawna, ponieważ taksa laborum odnosi się do wszystkich wydatków związanych z przygotowaniem leku recepturowego w aptece. Koszty te obejmują zarówno surowce farmaceutyczne, jak i czas pracy farmaceuty. W praktyce, gdy apteka przygotowuje lek na receptę, musi wziąć pod uwagę nie tylko cenę składników, ale także proces produkcji, który obejmuje m.in. mieszanie, ważenie, oraz pakowanie leku. Ustalanie taksy laborum jest zgodne z regulacjami prawnymi, które nakładają obowiązek na apteki, aby zapewnić, że koszty są transparentne oraz sprawiedliwe. Warto zaznaczyć, że w przypadku leków recepturowych apteki często stosują standardowe procedury kalkulacji kosztów, co pozwala na zachowanie wysokiej jakości usług oraz zgodności z obowiązującymi normami. Dobrą praktyką jest również regularne przeglądanie i aktualizowanie taksy, aby odpowiadała zmieniającym się kosztom surowców oraz pracy, co zapewnia uczciwe ceny dla pacjentów.

Pytanie 23

Aby zweryfikować tożsamość Collargolu według FP, należy przeprowadzić badania jakościowe dotyczące obecności

A. jonu srebra Ag+

B. kwasów fenolowych

C. garbników

D. jonu chlorkowego Cl-

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź dotyczy jonu srebra Ag+, który jest kluczowym składnikiem Collargolu, stosowanym w medycynie jako środek dezynfekujący oraz w leczeniu zakażeń. W celu potwierdzenia tożsamości tego preparatu według Farmakopei Polskiej (FP) przeprowadza się badania jakościowe, które wykazują obecność jonu srebra. Zastosowanie Collargolu jest szerokie, szczególnie w przypadkach, gdzie istotne jest działanie przeciwbakteryjne. W praktyce laboratoryjnej, metody analizy, takie jak reaktywacja z reagentami, pozwalają na identyfikację Ag+ w preparacie. Standardy dotyczące czystości i jakości substancji czynnych w farmacji wymagają, aby preparaty takie jak Collargol były dokładnie badane pod kątem obecności i stężenia substancji aktywnych. Oprócz metod chemicznych, warto zwrócić uwagę na nowe techniki analizy, jak spektrometria mas, które zwiększają dokładność i pewność w potwierdzaniu tożsamości substancji medycznych.

Pytanie 24

Surowcem wykorzystywanym do uzyskania Capsici tinctura normata jest owoc

A. pieprzowca

B. głogu

C. kolendry

D. róży

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź dotycząca pieprzowca (Capsicum) jest prawidłowa, ponieważ Capsici tinctura normata jest przygotowywana z owoców tego rodzaju rośliny. Pieprzowiec, znany z wysokiej zawartości kapsaicyny, jest szeroko stosowany w medycynie naturalnej i farmaceutycznej. Kapsaicyna jest substancją czynną, która wykazuje właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne i pobudzające metabolizm. Preparaty na bazie pieprzowca są stosowane w terapiach bólowych, a także w kosmetykach do poprawy krążenia krwi. Warto zaznaczyć, że produkcja tinktury zgodnie z normami farmakopealnymi zapewnia standaryzację ilości substancji czynnych, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i skuteczności terapii. W branży farmaceutycznej istnieją ścisłe wytyczne dotyczące ekstrakcji składników aktywnych, co pozwala na uzyskanie preparatów wysokiej jakości, które mogą być stosowane w leczeniu oraz profilaktyce wielu schorzeń.

Pytanie 25

Acetaminofen to inna nazwa dla

A. paracetamolu

B. diklofenaku

C. metamizolu sodowego

D. kwasu acetylosalicylowego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Acetaminofen jest synonimem paracetamolu, znanym szeroko w medycynie jako środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Paracetamol działa poprzez hamowanie enzymu cyklooksygenazy (COX) w centralnym układzie nerwowym, co prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu oraz obniżenia gorączki. Jest to jedna z najczęściej stosowanych substancji aktywnych w lekach bez recepty, a jego stosowanie znajduje zastosowanie w wielu przypadkach, takich jak ból głowy, ból mięśni czy gorączka. Warto wspomnieć, że paracetamol jest uważany za bezpieczny środek przeciwbólowy, o ile jest stosowany zgodnie z zaleceniami, co czyni go pierwszym wyborem w leczeniu bólu u dzieci i osób dorosłych. Dodatkowo, ze względu na swoje właściwości, paracetamol jest często stosowany w leczeniu pacjentów z chorobami przewlekłymi, którzy nie mogą stosować innych przeciwbólowych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).

Pytanie 26

Oblicz ilość standaryzowanego suchego wyciągu z liścia pokrzyku, którą pacjent powinien przyjąć jednorazowo, stosując lek według przedstawionej recepty.

Rp.
Belladonnae folii extr. sicc. norm.
Papaverini hydrochloridi                     aa    0,3
M.f. pulv.      Div. in part. aeq.    No 10
D.S.   2 x dziennie 1 proszek

A. 0,30 g

B. 0,03 g

C. 0,10 g

D. 0,01 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 0,03 g jest poprawna, ponieważ dokładnie odzwierciedla sposób obliczania ilości wyciągu suchego standaryzowanego z liścia pokrzyku na podstawie zaleceń zawartych w recepturze. W tym przypadku, całkowita ilość substancji czynnej, która została przepisana na recepturze, wynosi 0,3 g. Jako że recepta zakłada podział na 10 równych dawek, każda dawka powinna wynosić 1/10 z tej całkowitej ilości. Dlatego, dzieląc 0,3 g przez 10, otrzymujemy 0,03 g. Zastosowanie takiego podejścia jest zgodne z dobrymi praktykami w farmakoterapii, które wymagają precyzyjnego dawkowania substancji czynnych, aby maksymalizować efekty terapeutyczne i minimalizować ryzyko działań niepożądanych. Warto również pamiętać, że przy obliczaniu dawek, należy zawsze uwzględniać indywidualne potrzeby pacjenta oraz specyfikę leku, co powinno być podstawą do dalszych rozważań klinicznych.

Pytanie 27

Nie wykazuje działania przeciwzapalnego

A. Naproxen (naproksen)

B. Pyralgina (metamizol)

C. Biofenak (aceklofenak)

D. Paracetamol (paracetamol)

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Paracetamol, znany również jako acetaminofen, jest lekiem stosowanym przede wszystkim w celu łagodzenia bólu i obniżania gorączki, ale nie działa przeciwzapalnie. Jego mechanizm działania polega na blokowaniu enzymu cyklooksygenazy (COX) w ośrodkowym układzie nerwowym, co zmniejsza syntezę prostaglandyn, odpowiedzialnych za uczucie bólu i gorączkę. Paracetamol jest często stosowany w przypadkach takich jak bóle głowy, bóle zęba czy gorączka. Jego stosowanie jest szeroko zalecane w praktyce klinicznej, jednak należy być świadomym, że nie jest skuteczny w leczeniu stanów zapalnych, takich jak zapalenie stawów czy inne choroby związane z procesami zapalnymi. W takich przypadkach leki przeciwzapalne, takie jak naproksen czy aceklofenak, są bardziej odpowiednie. Warto również pamiętać o ryzyku związanym z przedawkowaniem paracetamolu, które może prowadzić do ciężkiego uszkodzenia wątroby, dlatego zawsze należy przestrzegać zalecanych dawek.

Pytanie 28

Czynnikiem ograniczającym stosowanie kodeiny jako leku na kaszel jest

A. kaszel będący rezultatem zapalenia opłucnej

B. kaszel spowodowany złamaniem żeber

C. duża ilość wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych

D. suchy, męczący kaszel

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Kodeina jest lekiem przeciwkaszlowym, który działa poprzez hamowanie odruchu kaszlu w ośrodkowym układzie nerwowym. Jej stosowanie jest zalecane w przypadku suchego, męczącego kaszlu, który nie jest związany z nadmiernym wydzielaniem śluzu. Przeciwwskazaniem do stosowania kodeiny jest duża ilość wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych, ponieważ jej działanie może prowadzić do zatorów oraz pogorszenia stanu zdrowia pacjenta. W takim przypadku, zamiast stosować kodeinę, należy rozważyć leki mukolityczne, które pomogą w rozrzedzeniu i usunięciu wydzieliny. Ponadto, w sytuacji z nadmiarem wydzieliny, ważne jest, aby priorytetem była poprawa drożności dróg oddechowych. W praktyce klinicznej lekarze powinni zwracać szczególną uwagę na objawy pacjenta oraz dostosowywać terapię do jego indywidualnych potrzeb, kierując się standardami leczenia chorób układu oddechowego oraz zasadami farmakoterapii.

Pytanie 29

Pozytywny wpływ prazosyny, alfa1-adrenoiityku, na profil lipidowy to

A. wzrost frakcji LDL

B. redukcja frakcji HDL

C. wzrost frakcji HDL i redukcja frakcji LDL

D. redukcja frakcji HDL i wzrost frakcji LDL cholesterolu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowa odpowiedź to zwiększenie frakcji HDL i zmniejszenie frakcji LDL, co jest korzystne dla zdrowia sercowo-naczyniowego. Prazosyna, będąca alfa1-adrenolitykiem, działa poprzez blokowanie receptorów alfa1-adrenergicznych, co prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych i obniżenia ciśnienia tętniczego. To działanie może również wpływać na profil lipidowy, zwiększając stężenie lipoprotein o dużej gęstości (HDL), które są często nazywane „dobrym” cholesterolem, oraz zmniejszając stężenie lipoprotein o małej gęstości (LDL), które są związane z większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. W praktyce klinicznej, poprawa profilu lipidowego przy użyciu prazosyny może być szczególnie korzystna u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym oraz hiperlipidemią, jako część kompleksowej strategii zmniejszania ryzyka sercowego. Zgodnie z wytycznymi American Heart Association, podnoszenie poziomu HDL oraz redukcja LDL to kluczowe cele w zarządzaniu profilaktyką chorób układu krążenia oraz poprawie ogólnego zdrowia metabolicznego pacjentów.

Pytanie 30

W zapobieganiu niedokrwiennemu udarowi mózgu jako lek dostępny bez recepty wykorzystuje się

A. warfarynę

B. klopidogrel

C. kwas acetylosalicylowy

D. rywaroksaban

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Kwas acetylosalicylowy (ASA) jest lekiem stosowanym w prewencji niedokrwiennego udaru mózgu, który działa poprzez hamowanie agregacji płytek krwi. Jego działanie polega na blokowaniu enzymu cyklooksygenazy, co prowadzi do zmniejszenia produkcji tromboksanu A2, substancji odpowiedzialnej za pobudzanie płytek do zlepiania się. Kluczowe zastosowanie kwasu acetylosalicylowego znajduje się w profilaktyce wtórnej, gdzie jest zalecany pacjentom po przebytym udarze mózgu, aby zredukować ryzyko nawrotu. Standardy kliniczne, takie jak wytyczne American Heart Association, rekomendują stosowanie ASA jako pierwszego leku w prewencji udarów niedokrwiennych. Przykładem zastosowania może być pacjent, który przeszedł udar mózgu z powodu zakrzepicy tętnic mózgowych; w takim przypadku codzienne przyjmowanie kwasu acetylosalicylowego może znacząco zmniejszyć ryzyko kolejnych incydentów. Dodatkowo, ASA jest dostępny bez recepty, co ułatwia jego powszechne stosowanie.

Pytanie 31

Nifedypina, znana jako bloker kanałów wapniowych, jest pochodną

A. dihydropirydyny

B. imidazolu

C. dihydropuryny

D. pirolu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Nifedypina to typowy bloker kanałów wapniowych, zaliczany do dihydropirydyn, które są pochodnymi pirydyny. Działa tak, że blokuje kanały wapniowe typu L, co sprawia, że mięśnie gładkie naszych naczyń krwionośnych się rozkurczają, a ciśnienie krwi spada. Jeśli chodzi o stosowanie w medycynie, to te leki są świetne w leczeniu nadciśnienia i dławicy piersiowej. W praktyce często używa się nifedypiny w formie tabletek, które mają przedłużone działanie, co jest super wygodne dla pacjentów. Warto też wiedzieć, że leki z tej grupy mają mniejszy wpływ na pracę serca niż inne blokerzy kanałów wapniowych, więc są lepsze dla osób z dławicą, które nie mają wyraźnych objawów niewydolności serca. No i w farmakoterapii ważne jest, żeby na bieżąco kontrolować ciśnienie krwi oraz to, jak pacjent reaguje na leki, bo to pomaga w dostosowaniu dawek i unikaniu problemów.

Pytanie 32

W jakiej formie stosuje się metamizol sodowy?

A. w insertach, kapsułkach

B. w postaci tabletek, roztworu do wstrzykiwań

C. jako aerozol do inhalacji, czopki

D. w maściach, nanokapsułkach

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Metamizol sodowy, znany również jako pyralgina, jest lekiem o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym. Stosuje się go w postaci tabletek oraz roztworów do wstrzykiwań, co pozwala na elastyczne dopasowanie formy podania do potrzeb pacjenta. Tabletki są najczęściej stosowane w leczeniu bólu o umiarkowanym natężeniu oraz w wysokiej gorączce, gdy inne leki nie przynoszą ulgi. Roztwór do wstrzykiwań jest z kolei używany w sytuacjach wymagających szybkiego działania leku, np. w przypadku silnego bólu lub w warunkach szpitalnych, gdzie lek podawany jest dożylnie. Dodatkowo, metamizol sodowy cechuje się stosunkowo niskim ryzykiem działań niepożądanych w porównaniu do innych leków przeciwbólowych, co czyni go bezpiecznym wyborem w wielu klinicznych przypadkach. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z aktualnymi standardami leczenia, stosowanie metamizolu powinno być ściśle kontrolowane i ograniczone do określonych wskazań, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń zdrowotnych.

Pytanie 33

Heparyna oraz jej pochodne, które mają działanie przeciwzakrzepowe, podawane są

A. na skórę zewnętrznie i doustnie

B. doustnie i doodbytniczo

C. we wstrzyknięciach oraz na skórę zewnętrznie

D. doodbytniczo oraz we wstrzyknięciach

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Heparyna i jej pochodne są stosowane głównie w postaci iniekcji, zarówno podskórnych, jak i dożylnych, co jest zgodne z ich działaniem farmakologicznym polegającym na szybkim wprowadzeniu do krwiobiegu. Heparyna działa jako antykoagulant, co oznacza, że hamuje proces krzepnięcia krwi, a jej stosowanie jest kluczowe w profilaktyce i leczeniu zakrzepicy oraz zatorowości płucnej. Oprócz tego, heparyna może być stosowana zewnętrznie w postaci żeli lub maści, zwłaszcza w celu łagodzenia objawów stanu zapalnego oraz obrzęków w wyniku urazów. Na przykład, w przypadku pacjentów po operacjach ortopedycznych, heparyna podawana w iniekcjach zmniejsza ryzyko zakrzepicy, co jest zgodne z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz Amerykańskiego Towarzystwa Hematologicznego. Warto podkreślić, że stosowanie heparyny wymaga monitorowania aktywności krzepnięcia, co czyni tę substancję szczególnie wymagającą w kontekście klinicznym.

Pytanie 34

Które źródła zawierają dane o odpowiednikach leków przepisanych na recepty bez oznaczenia "n.z" (nie zamieniać)?

A. Miesięcznik farmaceutyczny; Farmakopea VI

B. Receptura apteczna; Leki współczesnej terapii

C. Farmacja Polska; Pharmindex

D. Wykaz leków refundowanych. Urzędowy wykaz leków

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wykaz leków refundowanych oraz Urzędowy wykaz leków to kluczowe źródła informacji dotyczące leków, które mogą być stosowane zamiast tych zapisanych na receptach z adnotacją "n.z" (nie zamieniać). Wykaz leków refundowanych zawiera listę leków, które są refundowane przez NFZ, co oznacza, że apteki mogą stosować zamienniki, pod warunkiem, że są one zgodne z wytycznymi zawartymi w tym wykazie. Ponadto, Urzędowy wykaz leków dostarcza szczegółowych informacji o wszystkich preparatach dopuszczonych do obrotu w Polsce, w tym ich zamiennikach. Przykładem praktycznego zastosowania tych informacji jest sytuacja, w której pacjent otrzymuje receptę na lek, ale farmaceuta może zaoferować tańszy odpowiednik, o ile znajduje się on w wykazie refundacyjnym, co przyczynia się do obniżenia kosztów leczenia pacjenta. Takie postępowanie jest zgodne z najlepszymi praktykami farmaceutycznymi, które promują racjonalne i ekonomiczne podejście do terapii.

Pytanie 35

Jakie są zalecane odległości między głową pracownika na poziomie oczu a ekranem komputera?

A. 250 - 300 mm

B. 750 - 800 mm

C. 400 - 750 mm

D. 300 - 400 mm

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Ergonomiczny zakres odległości głowy pracownika na wysokości oczu od ekranu monitora komputerowego wynosi od 400 do 750 mm. Ta odległość została uznana za optymalną na podstawie badań nad ergonomią pracy, które wykazały, że w tym zakresie użytkownicy mogą komfortowo i efektywnie korzystać z monitorów, minimalizując ryzyko wystąpienia zmęczenia oczu oraz dolegliwości związanych z postawą ciała. W praktyce, gdy monitor jest umiejscowiony w odpowiedniej odległości, użytkownicy mogą łatwiej skupić wzrok na ekranie, co przekłada się na wyższą efektywność pracy. Ponadto, przy zachowaniu odpowiedniej odległości, można zminimalizować ryzyko wystąpienia bólu szyi, pleców oraz innych problemów zdrowotnych związanych z długotrwałym użytkowaniem komputera. Standardy ergonomiczne, takie jak ISO 9241, podkreślają znaczenie dostosowania środowiska pracy do indywidualnych potrzeb użytkownika, co obejmuje również odpowiednią regulację odległości monitora. Warto pamiętać, że dodatkowe czynniki, takie jak kąt nachylenia ekranu czy jego wysokość, również mają wpływ na komfort i zdrowie podczas pracy przy komputerze.

Pytanie 36

Ile klarytromycyny otrzyma 6-letnie dziecko zgodnie z załączoną receptą?

Rp.

Klacid (klarytromycyna)     125 mg/5 ml
2 op. a 60 ml

D.S. 2 x dziennie 7,5 ml przez 7 dni

A. 1250 mg

B. 1750 mg

C. 3000 mg

D. 2625 mg

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Obliczenie ilości klarytromycyny, którą przyjmie 6-letnie dziecko, wymaga dokładnego pomnożenia dawki jednorazowej przez liczbę dawek w ciągu dnia oraz przez czas trwania kuracji. W przypadku klarytromycyny istotne jest również uwzględnienie stężenia leku w preparacie stosowanym u dziecka. Standardowe praktyki w pediatrii wskazują na to, że dawkowanie leków powinno być starannie dostosowane do masy ciała oraz wieku pacjenta, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo terapii. Przyjmując, że dziecko ma określoną dawkę jednorazową, na przykład 250 mg, oraz że przepisano 3 dawki dziennie przez 7 dni, obliczenie wygląda następująco: 250 mg x 3 x 7 = 5250 mg. Jednak w kontekście recepty, należy również uwzględnić stężenie leku oraz jego formę, co może prowadzić do zmiany ostatecznej wartości. Wysokie standardy w praktyce medycznej podkreślają dokładne obliczenia, aby uniknąć potencjalnych błędów w leczeniu, co jest niezwykle ważne w przypadku dzieci, które są bardziej wrażliwe na działanie leków.

Pytanie 37

Jaki jest okres ważności recepty na preparat Klindacin T - 1 op. a 15 g, wystawionej na prawidłowo wypełnionym druku na lek refundowany?

KLINDACIN T
Clindamycina, 10 mg/g, żel

Skład leku
1 g żelu zawiera:
substancję czynną: klindamycyna 10 mg (w postaci klindamycyny fosforanu)
substancje pomocnicze: glikol propylenowy, alkohol izopropylowy, woda oczyszczona, hydroksypropyloceluloza, sodu wodorotlenek.

Opakowania
Tuba zawierająca 15 g lub 30 g żelu, umieszczona w tekturowym pudełku.

A. 90 dni.

B. 120 dni.

C. 7 dni.

D. 30 dni.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 30 dni jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami w Polsce, termin ważności recepty na leki refundowane wynosi 30 dni od daty jej wystawienia. Klindacin T, jako lek wydawany na receptę, podlega tym samym regulacjom. W praktyce oznacza to, że pacjent ma 30 dni na zrealizowanie recepty w aptece, co jest kluczowe dla zapewnienia ciągłości terapii. Warto zaznaczyć, że lekarz może określić inny termin ważności, ale standardowo przyjmuje się 30 dni. Zrozumienie tych zasad jest istotne nie tylko dla farmaceutów, ale także dla lekarzy i pacjentów, aby wszyscy byli świadomi ograniczeń czasowych, które mogą wpłynąć na dostępność leku i skuteczność terapii. Ponadto, znajomość terminów ważności recept jest elementem dobrych praktyk w obszarze ochrony zdrowia, co zwiększa bezpieczeństwo pacjentów.

Pytanie 38

Który z surowców roślinnych, według wytycznych FP, wykorzystuje się do przyrządzania naparów?

A. Belladonnae radix

B. Equiseti herba

C. Althaeae radix

D. Convallariae herba

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Convallariae herba, czyli ziele konwalii, jest surowcem zielarskim, który według zasad Farmakopei Polskiej (FP) jest stosowany do sporządzania naparów. Roślina ta zawiera glikozydy nasercowe, co czyni ją cennym surowcem w fitoterapii, zwłaszcza w kontekście wspomagania pracy serca. Napary z Convallariae herba są stosowane w medycynie naturalnej, aby wspierać układ krążenia, działając tonizująco na serce. Przykładowe zastosowanie naparu może obejmować leczenie objawów niewydolności serca lub wspomaganie terapii w stanach arytmii. Ważne jest, aby stosować ten surowiec zgodnie z zaleceniami specjalistów, ponieważ jego działanie nasercowe wymaga ostrożności przy stosowaniu, zwłaszcza w połączeniu z innymi lekami. W kontekście dobrych praktyk zielarskich, warto zwrócić uwagę na odpowiednią ekstrakcję substancji czynnych, co można osiągnąć poprzez właściwe przygotowanie naparu, czyli zalewanie surowca gorącą wodą i pozostawienie do zaparzenia przez określony czas."

Pytanie 39

Furagin jest związkiem pochodnym nitrofuranu, używanym w

A. w ogólnych zakażeniach bakteryjnych, ponieważ wolno jest usuwany i osiąga wysokie stężenie w płynach ustrojowych

B. w infekcjach przewodu pokarmowego, ponieważ nie jest wchłaniany z przewodu pokarmowego

C. wyłącznie miejscowo w przypadku zakażeń bakteryjnych i grzybiczych, ponieważ skutecznie eliminuje infekcje powierzchniowe

D. w bakteryjnych infekcjach układu moczowego, ponieważ bardzo dobrze się wchłania i szybko jest wydalany z moczem

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Furagin to taki lek, który działa w przypadku zakażeń dróg moczowych. Działa na bakterie, a konkretnie hamuje ich rozwój, przez co jest bardzo skuteczny. Co fajne, dobrze wchłania się w organizmie i szybko przechodzi przez nerki, co oznacza, że mamy go sporo w moczu. Dzięki temu właśnie sprawdza się w leczeniu zapaleń pęcherza czy infekcji nerek. Wiele badań pokazuje, że działa dobrze na Escherichia coli i inne bakterie Gram-ujemne, które są najczęstszymi sprawcami problemów z drogami moczowymi. Pamiętaj jednak, żeby stosować go pod okiem lekarza, bo może wiązać się z pewnymi skutkami ubocznymi i opornością bakterii. Warto monitorować pacjentów, żeby leczenie było jak najskuteczniejsze.

Pytanie 40

Mieszanka ziołowa o nazwie "BRONCHIAL" składa się z: Althaeae radix, Plantaginis Lanceolatae folium, Tiliae inflorescentia. Jest ona wykorzystywana w terapiach

A. ostrych oraz przewlekłych zapaleń błony śluzowej.

B. nieżytów górnych dróg oddechowych, szczególnie w przypadku przeziębień z towarzyszącym kaszlem.

C. stanów skurczowych w rejonie jamy brzusznej.

D. w regulacji metabolizmu cukrów.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź nr 3 jest poprawna, ponieważ mieszanka ziołowa "BRONCHIAL" zawiera składniki aktywne, które mają właściwości łagodzące objawy nieżytów górnych dróg oddechowych. Althaeae radix (korzeń prawoślazu) działa jako środek mukolityczny, ułatwiając odkrztuszanie i zmniejszając podrażnienie błony śluzowej. Plantaginis Lanceolatae folium (liść babki lancetowatej) wykazuje działanie przeciwzapalne i może łagodzić kaszel, natomiast Tiliae inflorescentia (kwiat lipy) przyczynia się do poprawy ogólnego stanu zdrowia podczas infekcji, wykazując działanie napotne. Tego typu ziołowe preparaty są zalecane w praktyce klinicznej, zwłaszcza w okresie przeziębień, kiedy często występują objawy kaszlu i podrażnienia gardła. Warto również zwrócić uwagę na ich stosowanie w medycynie naturalnej, gdzie coraz większą rolę odgrywają terapie oparte na składnikach roślinnych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej