Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 4 czerwca 2025 14:53
Data zakończenia: 4 czerwca 2025 15:07

Egzamin zdany!

Wynik: 29/40 punktów (72,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Proces nastawiania miana kwasu solnego na wodorowęglan potasu KHCO₃ przebiega zgodnie z następującą instrukcją:
Na wadze analitycznej odmierzyć 1 g KHCO₃ (z precyzją 0,00001 g) i przesypać go ilościowo do kolby stożkowej, dodać około 50 cm³ destylowanej wody i dokładnie wymieszać roztwór. Następnie dodać kilka kropel roztworu czerwieni metylowej. Przeprowadzić miareczkowanie kwasem aż do pierwszej zmiany koloru wskaźnika.
W tym przypadku titrantem jest

A. woda destylowana

B. roztwór wodorowęglanu potasu

C. kwas

D. czerwień metylowa

Poprawną odpowiedzią jest kwas, ponieważ w procesie miareczkowania to on pełni rolę titranta, czyli substancji, której stężenie jest znane i która jest dodawana do próbki w celu ustalenia jej stężenia. W opisanym eksperymencie miareczkowanie polega na dodawaniu kwasu solnego do roztworu wodorowęglanu potasu, co powoduje jego neutralizację. W wyniku reakcji kwasu z wodorowęglanem potasu dochodzi do uwolnienia dwutlenku węgla oraz powstania soli i wody. Kwas solny, jako mocny kwas, jest w stanie szybko zareagować z wodorowęglanem, co czyni go idealnym titrantem w tej procedurze. W praktyce, miareczkowanie jest powszechnie stosowane w laboratoriach do analizy jakościowej i ilościowej substancji chemicznych, a umiejętność prawidłowego przeprowadzania tego procesu jest kluczowa dla chemików. Dobrym przykładem zastosowania miareczkowania jest określenie zawartości kwasu w różnych produktach spożywczych, co jest istotne z punktu widzenia ich jakości i bezpieczeństwa dla konsumentów.

Pytanie 2

Podczas oznaczania kwasu siarkowego zachodzi reakcja:

H₂SO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ + 2H₂O

Zgodnie z zamieszczoną instrukcją, roztwór poreakcyjny należy

Fragmenty instrukcji zbierania, utylizacji i eliminacji odpadów chemicznych
Lista substancji, które mogą być usunięte z odpadami komunalnymi w postaci stałej, lub wprowadzone do systemu kanalizacyjnego w postaci rozcieńczonych roztworów wodnych, o ile ich ilość nie przekracza jednorazowo 100 g.
Związki nieorganiczne Siarczany sodu, potasu, magnezu, wapnia, amonu
Kwasy nieorganiczne Stężone kwasy ostrożnie rozcieńczyć przez wkroplenie z równoczesnym mieszaniem do wody z lodem, a następnie zneutralizować roztworem wodorotlenku sodowego. Po neutralizacji doprowadzić pH roztworu do zakresu 6-8 przelać do pojemnika S. Małe ilości kwasów takich jak siarkowy, solny, azotowy czy fosforowy (nie więcej niż 10 g) po rozcieńczeniu wodą i neutralizacji roztworem wodorotlenku sodowego oraz doprowadzeniu pH takiego roztworu do zakresu 6-8 można wylać do zlewu i obficie spłukać wodą.
Sole nieorganiczne Stałe sole nieorganiczne – pojemnik N. Obojętne roztwory soli nieorganicznych pojemnik S. Sole metali ciężkich, sole o właściwościach toksycznych – pojemnik TN.

A. umieścić w pojemniku TN.

B. zobojętnić i usunąć z odpadami komunalnymi.

C. wylać do zlewu i spłukać bieżącą wodą.

D. umieścić w pojemniku S.

Podczas reakcji kwasu siarkowego z wodorotlenkiem sodu powstaje siarczan sodu, który jest substancją neutralną. W przypadku utylizacji niewielkich ilości roztworów chemicznych, takich jak powstały w tej reakcji, istotne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi zarządzania odpadami chemicznymi, neutralne roztwory, które nie są niebezpieczne, mogą być wylewane do systemu kanalizacji, pod warunkiem, że są odpowiednio rozcieńczone wodą. Praktyczne zastosowanie tej zasady znajduje się w laboratoriach chemicznych oraz placówkach edukacyjnych, gdzie regularnie prowadzone są eksperymenty. Spłukiwanie bieżącą wodą zapewnia, że resztki chemikaliów nie osadzają się w rurach, minimalizując ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Przy odpowiednim przestrzeganiu zasad możemy skutecznie zarządzać odpadami chemicznymi, co jest kluczowe w kontekście zrównoważonego rozwoju i ochrony zasobów wodnych.

Pytanie 3

W standardowym układzie destylacyjnym, który ma ukośną chłodnicę, wykorzystuje się chłodnicę

A. palcową

B. kulistą

C. spiralną

D. prostą

Destylacja to proces rozdzielania składników mieszaniny na podstawie różnicy w temperaturach wrzenia. W zestawie z chłodnicą prostą stosuje się ją ze względu na jej efektywność w chłodzeniu pary, co jest kluczowe dla skutecznego kondensowania substancji. Chłodnica prosta składa się z jednego, prostego odcinka, co zapewnia wystarczająco dużą powierzchnię wymiany ciepła. Dzięki temu, para może skutecznie skraplać się w chłodnicy, co prowadzi do uzyskania czystego destylatu. W praktycznych zastosowaniach, chłodnice proste są często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych, a także w przemyśle, gdzie konieczne jest osiągnięcie wysokiego stopnia czystości produktów. Warto również zauważyć, że zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, wybór rodzaju chłodnicy powinien być dostosowany do specyfiki przeprowadzanego procesu, co podkreśla znaczenie znajomości właściwości różnych typów chłodnic w kontekście ich zastosowania w destylacji.

Pytanie 4

Połączono równe ilości cynku i bromu, a następnie poddano je reakcji Zn + Br₂ → ZnBr₂. W tych warunkach stopień reakcji cynku wynosi (masy atomowe: Zn – 65u, Br – 80u)?

A. 0,8

B. 0,4

C. 1,0

D. 0,6

Odpowiedź 0,4 jest poprawna, ponieważ obliczenia wskazują, że stosunek molowy cynku do bromu w reakcji wynosi 1:1. W przypadku reakcji, gdzie mamy do czynienia z równowagą stechiometryczną, kluczowe jest zrozumienie, że dla 1 mola Zn potrzeba 1 mola Br₂. Zastosowane masy atomowe (Zn – 65u, Br – 80u) pozwalają na określenie, ile moli każdej substancji mamy w danej reakcji. Wymieszenie równych mas cynku i bromu, na przykład 65 g cynku i 80 g bromu, prowadzi do sytuacji, w której cynk jest reagentem ograniczającym, ponieważ mamy mniej moli cynku (1 mol) niż bromu (1,0 mol). W wyniku tego, tylko część bromu będzie reagować z cynkiem. Obliczając stopień przereagowania cynku, stwierdzamy, że 0,4 wynika z faktu, iż 0,4 mola cynku zareaguje całkowicie, a pozostałe 0,6 mola bromu nie znajdzie reagentu do reakcji. Takie analizy są kluczowe w praktyce chemicznej i inżynieryjnej, gdzie precyzyjne obliczenia dają podstawy do skutecznego projektowania procesów chemicznych.

Pytanie 5

Do przechowywania zamrożonych próbek wody stosuje się naczynia wykonane

A. ze szkła sodowego

B. ze szkła krzemowego

C. ze szkła borokrzemowego

D. z polietylenu

Wybór polietylenu do przechowywania próbek wody w postaci zamrożonej wynika z jego korzystnych właściwości fizykochemicznych oraz technicznych. Polietylen jest materiałem, który charakteryzuje się wysoką odpornością na niskie temperatury, co czyni go idealnym do zastosowań wymagających długotrwałego przechowywania w warunkach chłodniczych. W przeciwieństwie do szkła, polietylen jest elastyczny, co zmniejsza ryzyko pęknięć, które mogą wystąpić podczas zamrażania, gdy woda zmienia objętość. Dodatkowo, polietylen nie wchodzi w reakcje z wodą i nie wydziela substancji toksycznych, co jest kluczowe w kontekście analizy jakości wody. W laboratoriach i badaniach środowiskowych, stosowanie pojemników z polietylenu do przechowywania próbek wody jest zgodne z wytycznymi organizacji takich jak EPA i ISO, które zalecają materiały nieinterferujące z właściwościami próbek. Przykładem zastosowania polietylenu są pojemniki HDPE (polietylen o wysokiej gęstości), które są powszechnie stosowane w badaniach wód gruntowych oraz innych próbek środowiskowych.

Pytanie 6

Zamieszczony piktogram przedstawia substancję o klasie i kategorii zagrożenia:

A. niestabilne materiały wybuchowe.

B. gazy łatwopalne, kategoria zagrożenia 1.

C. gazy utleniające, kategoria zagrożenia 1.

D. sprężone gazy pod ciśnieniem.

Poprawna odpowiedź dotycząca klasyfikacji substancji jako niestabilne materiały wybuchowe jest fundamentem wiedzy w obszarze zarządzania bezpieczeństwem chemicznym. Piktogram przedstawiony w pytaniu jest zgodny z regulacjami międzynarodowymi, szczególnie z GHS, które podkreślają znaczenie odpowiedniego oznakowania substancji chemicznych. Niestabilne materiały wybuchowe są klasyfikowane jako substancje, które mogą eksplodować w wyniku działania bodźców mechanicznych czy termicznych. Przykładami takich substancji są niektóre rodzaje dynamitu lub azotanu amonu w pewnych formach, które są wykorzystywane w przemyśle budowlanym i górniczym. Zrozumienie tej klasyfikacji jest kluczowe dla profesjonalistów zajmujących się bezpieczeństwem w laboratoriach oraz w transporcie substancji chemicznych, ponieważ niewłaściwe postrzeganie i klasyfikacja mogą prowadzić do poważnych wypadków. Przepisy dotyczące transportu i przechowywania substancji niebezpiecznych wymagają ścisłego przestrzegania norm, co podkreśla wagę edukacji w tym zakresie. Znajomość tego typu oznaczeń pozwala na właściwe podejście do magazynowania oraz obsługi substancji chemicznych, minimalizując ryzyko dla zdrowia i środowiska.

Pytanie 7

Aby przygotować mianowany roztwór KMnO₄, należy odważyć wysuszone Na₂C₂O₄ o masie zbliżonej do 250 mg, z dokładnością wynoszącą 1 mg. Jaką masę powinna mieć prawidłowo przygotowana odważka?

A. 0,025 g

B. 0,251 g

C. 0,215 g

D. 2,510 g

Odważka Na2C2O4, którą przygotowałeś, powinna mieć masę około 250 mg, a dokładnie to 0,251 g. Przygotowywanie roztworów o ścisłych stężeniach wymaga naprawdę dokładnej pracy w laboratorium oraz świadomości, jakie mają masy molowe substancji. W tym przypadku Na2C2O4, czyli sól sodowa kwasu szczawiowego, ma masę molową około 90 g/mol. Dlatego 0,251 g to w przybliżeniu 2,79 mmol. Kluczowe jest, żeby podczas miareczkowania, gdzie KMnO4 działa jako czynnik utleniający, mieć taką dokładność. Gdy precyzyjnie odważysz reagenty, zwiększasz pewność i powtarzalność wyników. W laboratoriach chemicznych używa się wag analitycznych, żeby uzyskać wyniki, które odpowiadają rzeczywistości. Dzięki temu można przeprowadzać dalsze analizy chemiczne i poprawnie interpretować wyniki.

Pytanie 8

Aspirator jest urządzeniem wykorzystywanym do pobierania próbek

A. gleby

B. powietrza

C. ścieków

D. wody

Aspirator powietrza to urządzenie wykorzystywane do pobierania próbek gazów i powietrza w różnych zastosowaniach, w tym w monitorowaniu jakości powietrza, badaniach środowiskowych oraz analizach przemysłowych. Dzięki aspiratorom można uzyskać reprezentatywne próbki powietrza, co jest kluczowe w ocenie zanieczyszczeń atmosferycznych, takich jak pyły, gazy i toksyczne substancje chemiczne. Przykładowo, w branży ochrony środowiska aspiratory służą do oceny stężenia substancji lotnych w powietrzu, co jest istotne dla przestrzegania norm emisji określonych przez przepisy prawa, w tym standardy Unii Europejskiej. Dobre praktyki w używaniu aspiratorów obejmują regularne kalibracje urządzeń oraz stosowanie filtrów, które zwiększają dokładność pobierania próbek. Dodatkowo, aspiratory są często wykorzystywane w laboratoriach do badania powietrza w pomieszczeniach, co ma na celu ochronę zdrowia ludzi oraz zapewnienie odpowiednich warunków pracy.

Pytanie 9

Próbkę uzyskaną z próbki ogólnej poprzez jej zmniejszenie nazywa się

A. śladową

B. pierwotną

C. ogólną

D. średnią

Odpowiedź 'średnia' jest poprawna, ponieważ w kontekście analizy próbek odnosi się do próbki, która jest reprezentatywną redukcją próbki ogólnej. Średnia próbka jest kluczowa w statystyce i analizach laboratoryjnych, gdyż zapewnia zrównoważony przegląd właściwości całej populacji. Na przykład, w badaniach chemicznych, średnia próbka powinna być przygotowana tak, aby uwzględniała różnorodność w składzie chemicznym analizowanej substancji. Przygotowanie średniej próbki może być realizowane poprzez odpowiednie mieszanie prób z różnych miejsc lub czasów, co jest zgodne z normami ISO dotyczącymi przygotowania próbek. W praktyce, stosowanie średnich próbek pomaga w minimalizacji błędów systematycznych i zwiększa wiarygodność wyników analiz, co jest kluczowe w kontekście kontrolowania jakości produktów w przemyśle oraz w badaniach naukowych. Ustalanie średniej próbki jest także niezbędne przy ocenie zmienności parametrów, co ma wpływ na dalsze podejmowanie decyzji w zakresie jakości czy bezpieczeństwa materiałów.

Pytanie 10

Ile masy kwasu mrówkowego jest wymagane do uzyskania 11,2 dm³ tlenku węgla(II) (w warunkach normalnych) w procesie odwodnienia kwasu mrówkowego (M = 46 g/mol) za pomocą kwasu siarkowego(VI), zakładając efektywność procesu na poziomie 70%?

A. 32,9 g

B. 23,1 g

C. 16,1 g

D. 18,6 g

Podczas analizy błędnych odpowiedzi warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych koncepcji dotyczących stoichiometrii i obliczeń chemicznych. Po pierwsze, każdy obliczenia związane z ilościami reagentów w reakcjach chemicznych powinny opierać się na prawidłowym zrozumieniu stochiometrii, a nie intuicji. Nie uwzględniając objętości gazu w odniesieniu do moli, można dojść do błędnych wniosków, które prowadzą do zaniżenia lub zawyżenia wymaganej ilości substancji. Na przykład, wybór odpowiedzi 18,6 g może wynikać z nieprawidłowego założenia, że tylko część kwasu mrówkowego jest potrzebna, bez uwzględnienia jego stężenia w stosunku do ilości tlenku węgla(II), który chcemy otrzymać. Z kolei 16,1 g może być efektem obliczeń opartych na błędnym dobieraniu jednostek lub pominięciu wydajności procesów chemicznych. Z drugiej strony, odpowiedź 23,1 g może wynikać z założenia, że wydajność reakcji jest 100%, co jest rzadko spotykanym przypadkiem w praktyce laboratoryjnej i przemysłowej. W rzeczywistości, procesy chemiczne rzadko osiągają pełną wydajność, co powinno być zawsze brane pod uwagę w obliczeniach. Błąd w tych odpowiedziach pokazuje, jak ważne jest zrozumienie nie tylko samej reakcji chemicznej, ale także parametrów takich jak wydajność, molowość oraz objętość gazów w warunkach normalnych. Aby uniknąć takich błędów, istotne jest stosowanie się do ustalonych metod obliczeniowych i dokładne analizowanie dostępnych danych.

Pytanie 11

Jakie procesy towarzyszy efekt egzotermiczny?

A. rozcieńczanie stężonego roztworu tiosiarczanu(VI) sodu

B. rozpuszczanie jodku potasu w wodzie

C. rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI)

D. rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie

Rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI) to całkiem ciekawy proces. Robi się to w sposób egzotermiczny, co w praktyce oznacza, że wydziela się sporo ciepła. Jak się doda kwas do wody, to następuje silna reakcja, przez co temperatura roztworu może znacząco wzrosnąć. Dlatego zawsze warto pamiętać, żeby najpierw wrzucić kwas do wody, a nie odwrotnie – to może uratować nas przed nieprzyjemnymi oparzeniami i innymi niebezpieczeństwami. No i nie zapominaj o środkach ochrony osobistej – lepiej być przezornym, niż później żałować. Ta wiedza, moim zdaniem, jest kluczowa nie tylko w laboratoriach, ale i w różnych procesach przemysłowych. Gdy nie przestrzegamy zasad bezpieczeństwa, konsekwencje mogą być naprawdę poważne. Rozumienie, jak działają reakcje egzotermiczne, jest też ważne, szczególnie jeśli chodzi o projektowanie systemów chłodzenia w przemyśle chemicznym czy farmaceutycznym, bo kontrola temperatury ma tu ogromne znaczenie dla jakości produktów.

Pytanie 12

Podczas analizowania zmienności składu wód płynących w skali rocznej, próbki wody powinny być zbierane i badane przynajmniej raz na

A. pół roku

B. tydzień

C. rok

D. miesiąc

Prawidłowa odpowiedź to pobieranie próbek wody co najmniej raz w miesiącu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w monitorowaniu jakości wód. Badania takie pozwalają na uchwycenie sezonowych zmian w składzie chemicznym i biologicznym wody, które mogą być wynikiem zmieniających się warunków pogodowych, działalności rolniczej lub przemysłowej oraz naturalnych cykli ekosystemu. Stosowanie miesięcznych interwałów pobierania próbek jest standardem w wielu programach monitorowania ekologicznego, ponieważ umożliwia dokładne śledzenie dynamiki zmian oraz identyfikację potencjalnych zagrożeń dla ekosystemu wodnego. Przykładowo, w przypadku rzek czy jezior, różne pory roku mogą wpływać na stężenia składników odżywczych, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia biocenozy. Regularne badania w odstępach miesięcznych wspierają nie tylko prawidłową ocenę jakości wody, ale także umożliwiają szybką reakcję na zmiany, które mogą być wynikiem zanieczyszczeń lub innych niekorzystnych zjawisk.

Pytanie 13

Do 300 g wody o temperaturze 30^oC dodano 120 g substancji, co zaowocowało powstaniem roztworu nasyconego. Jaką ma rozpuszczalność ta substancja w temperaturze 30^oC?

A. 20 g

B. 50 g

C. 30 g

D. 40 g

Inne odpowiedzi, takie jak 50 g, 30 g czy 20 g, nie są prawidłowe, ponieważ opierają się na nieporozumieniach dotyczących pojęcia rozpuszczalności. W szczególności, odpowiedź 50 g wskazuje na ilość, która przekracza maksymalną ilość substancji, jaka może się rozpuścić w danej objętości rozpuszczalnika. W praktyce, jeśli dodamy więcej substancji niż wynosi jej rozpuszczalność, otrzymamy roztwór nienasycony, w którym część substancji pozostanie w stanie stałym. Odpowiedź 30 g i 20 g również wskazują na błędne zrozumienie tego, jak działa zjawisko rozpuszczania. Sugerują one, że rozpuszczalność jest niższa niż faktycznie wynosi, co nie uwzględnia pełnego potencjału substancji do rozpuszczania się w wodzie w określonej temperaturze. W praktyce rozpuszczalność substancji może różnić się w zależności od parametrów fizykochemicznych środowiska, takich jak temperatura czy ciśnienie, a także od interakcji między cząsteczkami substancji a rozpuszczalnikiem. Błędy te często wynikają z płytkiej analizy właściwości substancji lub z braku wiedzy na temat ich zachowania w różnych warunkach. W związku z tym, ważne jest, aby rozumieć podstawy chemii i koncepcję nasycenia, aby poprawnie określać rozpuszczalność substancji.

Pytanie 14

Jaką masę wodorotlenku potasu trzeba odważyć, żeby przygotować 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,02 mola? Masy molowe poszczególnych pierwiastków wynoszą: potas K - 39 g/mol, tlen O - 16 g/mol, wodór H - 1 g/mol?

A. 56,00 g

B. 0,28 g

C. 0,56 g

D. 5,60 g

Aby obliczyć, ile gramów wodorotlenku potasu (KOH) należy odważyć do przygotowania 500 cm³ 0,02-molowego roztworu, należy zastosować wzór na obliczenie masy substancji w roztworze: m = C × V × M, gdzie m to masa w gramach, C to stężenie molowe, V to objętość roztworu w litrach, a M to masa molowa substancji. Masa molowa KOH wynosi: 39 g/mol (K) + 16 g/mol (O) + 1 g/mol (H) = 56 g/mol. Podstawiając dane do wzoru, otrzymujemy: m = 0,02 mol/L × 0,5 L × 56 g/mol = 0,56 g. W praktyce, precyzyjne odważenie substancji chemicznych jest kluczowe w laboratoriach, aby uzyskać odpowiednie stężenie roztworu, co jest istotne w wielu procesach chemicznych, takich jak syntezy, analizach chemicznych czy w badaniach naukowych.

Pytanie 15

Na opakowaniu którego odczynnika powinien znaleźć się piktogram przedstawiony na ilustracji?

A. Chlorku sodu.

B. Stearynianu sodu.

C. Wodorotlenku sodu.

D. Glukozy.

Wybór błędnej odpowiedzi może wynikać z nieporozumienia dotyczącego właściwości chemicznych substancji oraz ich oznakowania. Chlorek sodu, będący powszechnie znaną solą, nie jest substancją żrącą, dlatego nie wymaga stosowania piktogramu wskazującego na substancje niebezpieczne. Podobnie, stearynian sodu oraz glukoza są substancjami, które nie wykazują agresywnych właściwości chemicznych i nie stwarzają ryzyka dla użytkowników, co sprawia, że nie powinny być oznaczane symbolem substancji żrących. Wiele osób myli właściwości chemiczne na podstawie ogólnych informacji o substancjach, co prowadzi do błędnych wniosków. Zrozumienie kategorii substancji chemicznych oraz ich potencjalnych zagrożeń jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa, szczególnie w laboratoriach oraz środowisku przemysłowym. Oznakowanie substancji chemicznych jest regulowane przez międzynarodowe standardy bezpieczeństwa, takie jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów). Dlatego ważne jest, aby znać zasady dotyczące oznaczeń oraz klasyfikacji substancji, co pozwoli uniknąć pomyłek i zapewni odpowiednie środki ostrożności w pracy z różnorodnymi substancjami chemicznymi.

Pytanie 16

Technika kwartowania (ćwiartkowania) pozwala na redukcję masy próbki ogólnej

A. ciekłej

B. półciekłej

C. gazowej

D. stałej

Wybierając odpowiedzi na temat kwartowania w kontekście gazów, cieczy czy półciekłych substancji, można się trochę pogubić. Bo w przypadku gazów, nie da się tak łatwo ich kwarcować. Gazy nie mają wyraźnych granic, więc nie można ich podzielić na mniejsze kawałki jak stałe. Co do cieczy, to w zasadzie można by je podzielić, ale używa się do tego innych metod, takich jak pipetowanie czy rozcieńczanie. Natomiast półciekłe substancje, takie jak błoto czy gęste emulsje, nie nadają się do kwartowania, bo ich struktura może prowadzić do niejednorodnych prób. Jak zastosujesz niewłaściwą metodę, to wyniki mogą być błędne, co serio ma znaczenie w laboratoriach. Dlatego dobrze jest wiedzieć, które metody pasują do danego stanu skupienia, żeby nie wpaść w pułapki i nie wyciągać złych wniosków.

Pytanie 17

W celu przeprowadzenia opisanego doświadczenia, należy przygotować:

Opis procesu wydzielenia kwasu acetylosalicylowego z tabletek
Pięć rozgniecionych tabletek aspiryny (polopiryny) umieszcza się w kolbie stożkowej o pojemności 100 ml, dodaje 10 ml etanolu i ogrzewa na łaźni wodnej, aż do momentu rozpadnięcia się tabletek. W roztworze znajduje się kwas acetylosalicylowy, natomiast masa tabletkowa pozostaje w osadzie. Osad ten odsącza się na ogrzanym lejku szklanym zaopatrzonym w sączek karbowany. Do odebiornego przesączu dodaje się 20-30 ml zimnej wody destylowanej. Dodatek wody powoduje wypadanie osadu aspiryny z roztworu (zmniejsza się rozpuszczalność aspiryny w roztworze wodno-alkoholowym). Wydzielone kryształy odsączyć na lejku sitowym i suszyć na powietrzu.

Opis procesu wydzielenia kwasu acetylosalicylowego z tabletek

Pięć rozgniecionych tabletek aspiryny (polopiryny) umieszcza się w kolbie stożkowej o pojemności 100 ml, dodaje 10 ml etanolu i ogrzewa na łaźni wodnej, aż do momentu rozpadnięcia się tabletek. W roztworze znajduje się kwas acetylosalicylowy, natomiast masa tabletkowa pozostaje w osadzie. Osad ten odsącza się na ogrzanym lejku szklanym zaopatrzonym w sączek karbowany. Do odebiornego przesączu dodaje się 20-30 ml zimnej wody destylowanej. Dodatek wody powoduje wypadanie osadu aspiryny z roztworu (zmniejsza się rozpuszczalność aspiryny w roztworze wodno-alkoholowym). Wydzielone kryształy odsączyć na lejku sitowym i suszyć na powietrzu.

A. polopirynę, metanol, kolbę stożkową 100 ml, łaźnię wodną, bagietkę, lejek szklany, termometr.

B. aspirynę etanol, kolbę stożkową 250 ml, łaźnię wodną, lejek metalowy do sączenia na gorąco, bagietkę, pompkę wodą, cylinder miarowy.

C. aspirynę, moździerz, etanol, kolbę stożkową 100 ml, łaźnię wodną, lejek szklany, kolbę ssawkową, lejek sitowy, sączek karbowany.

D. etopirynę, stężony kwas siarkowy, etanol, kolbę ssawkową lejek sitowy, pompkę wodną, eksykator, cylinder miarowy, moździerz.

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ opisany proces eksperymentalny rzeczywiście wymaga użycia aspiryny, która jest substancją czyną w tym doświadczeniu. Kluczowym krokiem jest rozcieranie aspiryny w moździerzu, co pozwala na zwiększenie powierzchni kontaktu substancji z rozpuszczalnikiem, jakim jest etanol. Użycie kolby stożkowej o pojemności 100 ml jest zgodne z zasadami laboratoryjnymi, które zalecają stosowanie odpowiednich naczyń do reakcji chemicznych, aby zapewnić dokładność pomiarów. Ogrzewanie roztworu w łaźni wodnej to standardowa procedura, która pozwala na kontrolowanie temperatury, co jest niezbędne dla prawidłowego rozpuszczenia aspiryny. W procesie filtracji, obecność lejka szklanego, kolby ssawkowej, lejka sitowego oraz sączka karbowanego umożliwia skuteczne oddzielenie kryształów aspiryny od roztworu oraz ich osuszenie. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które kładą nacisk na precyzję i efektywność w przeprowadzaniu doświadczeń chemicznych.

Pytanie 18

Na etykiecie odważki analitycznej znajduje się napis: Z odważki tej można przygotować

Odważka analityczna

azotan(V) srebra(I)

AgNO₃

0,1 mol/dm³

A. cztery kolby miarowe o pojemności 250 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,025 mol/dm3.

B. jedną kolbę miarową o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,05 mol/dm3.

C. jedną kolbę miarową o pojemności 1000 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.

D. dwie kolby miarowe o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.

Rozważając inne dostępne odpowiedzi, można zauważyć szereg nieprawidłowości wynikających z błędnych obliczeń lub niewłaściwego rozumienia pojęcia stężenia i objętości roztworu. Na przykład, odpowiedź, która sugeruje przygotowanie kolby miarowej o pojemności 500 cm³ z roztworem o stężeniu 0,05 mol/dm³, nie uwzględnia faktu, że stężenie to jest połową wymaganego stężenia, co prowadzi do błędnego wniosku o ilości wymaganej substancji. Przygotowanie roztworu o stężeniu 0,05 mol/dm³ wymagałoby jedynie 0,025 mola AgNO₃, co jest niewystarczające w kontekście zadania. Z kolei sugerowana odpowiedź dotycząca przygotowania czterech kolb miarowych o pojemności 250 cm³ z roztworem o stężeniu 0,025 mol/dm³ nie tylko nie spełnia wymagań dotyczących stężenia, ale także podaje złą ilość moli potrzebną do uzyskania takiego roztworu. Niezrozumienie zależności między objętością, stężeniem i ilością moli prowadzi do typowych błędów myślowych, które mogą skutkować niepoprawnymi wynikami w laboratoriach chemicznych. W kontekście standardów laboratoryjnych, takim jak ISO, kluczowe jest, aby przygotowywanie roztworów było realizowane zgodnie z jasno określonymi procedurami oraz zasadami, co pozwala uniknąć błędów, które mogą wpłynąć na jakość i wiarygodność analiz chemicznych.

Pytanie 19

Wskaż sprzęt, którego należy użyć, aby przygotować 100 cm³ roztworu NaOH o stężeniu 0,1 mol/dm³.

1	2	3	4	5
naczynko wagowe	waga analityczna	kolba stożkowa	kolba miarowa pojemności 50 cm³	kolba miarowa pojemności 100 cm³

A. 2,3,4

B. 1,2,5

C. 1,2,3

D. 1,2,4

Aby przygotować 100 cm³ roztworu NaOH o stężeniu 0,1 mol/dm³, konieczne jest zastosowanie odpowiedniego sprzętu laboratoryjnego. W pierwszej kolejności, do odważenia 0,4 g NaOH, wykorzystujemy naczynko wagowe oraz wagę analityczną, które zapewniają wysoką precyzję ważenia. Zgodnie z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, waga analityczna powinna być kalibrowana przed każdym użyciem, co gwarantuje dokładność pomiarów. Następnie, do przygotowania roztworu używamy kolby miarowej o pojemności 100 cm³. Kolba miarowa umożliwia precyzyjne odmierzanie objętości roztworu, co jest kluczowe dla uzyskania żądanego stężenia. Przygotowanie roztworu w kolbie miarowej jest standardową procedurą w chemii analitycznej i przemysłowej, pozwalającą na powtarzalność wyników. Użycie niewłaściwego naczynia, takiego jak kolby o innych pojemnościach, może prowadzić do błędnych stężeń, co ma istotne znaczenie w kontekście reakcji chemicznych, w których stosunki molowe są kluczowe.

Pytanie 20

Użycie płuczek jest konieczne w trakcie procesu

A. destylacji

B. flotacji

C. oczyszczania gazów

D. krystalizacji

Płuczkami, czyli urządzeniami stosowanymi do oczyszczania gazów, posługujemy się w celu usunięcia zanieczyszczeń oraz toksycznych substancji z gazów odpadowych. W procesie tym gaz przepływa przez ciecz, najczęściej wodę lub roztwory chemiczne, które absorbują zanieczyszczenia. Przykładem zastosowania płuczek jest przemysł chemiczny, gdzie gazy powstałe w wyniku reakcji chemicznych często zawierają szkodliwe dla środowiska substancje. Płuczki są zgodne z normami ochrony środowiska, takimi jak dyrektywy unijne dotyczące emisji gazów do atmosfery. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii płuczek, można osiągnąć wysoką efektywność oczyszczania, co przyczynia się do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń i ochrony zdrowia publicznego. W praktyce płuczkami można również oczyszczać gazy przemysłowe, co jest kluczowe w kontekście zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności ekologicznej przedsiębiorstw.

Pytanie 21

Proces oddzielania cieczy od osadu nazywa się

A. sublimacji

B. sedymentacji

C. dekantacji

D. aeracji

Dekantacja to proces, który polega na oddzieleniu cieczy od osadu, co jest kluczowym krokiem w wielu dziedzinach, takich jak chemia, biotechnologia czy inżynieria środowiska. W praktyce dekantacja jest często stosowana w laboratoriach do oczyszczania roztworów, a także w przemyśle, na przykład w produkcji wina, gdzie dekantowanie polega na oddzieleniu klarownego wina od osadu, który może powstawać w czasie fermentacji. Proces ten polega na powolnym wylewaniu cieczy z naczynia, co pozwala na pozostawienie osadu na dnie. Zastosowanie dekantacji jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi i przemysłowymi, które zalecają efektywne i bezpieczne separowanie substancji, minimalizując straty materiałowe. Warto również zauważyć, że dekantacja może być stosowana jako wstępny krok przed innymi metodami rozdziału, takimi jak filtracja czy centrifugacja, co zwiększa jej znaczenie w kontekście procesów technologicznych.

Pytanie 22

Aby uniknąć trwałego połączenia szlifowanych części sprzętu laboratoryjnego, co należy zrobić?

A. przed połączeniem nałożyć na szlify glicerynę

B. przed połączeniem nałożyć na szlify wazelinę

C. przed połączeniem wypłukać szlify acetonem

D. dokładnie oczyścić i osuszyć sprzęt

Stosowanie gliceryny do smarowania szlifów przed ich połączeniem może prowadzić do niepożądanych skutków. Gliceryna, będąca substancją higroskopijną, może powodować, że na połączeniach gromadzi się wilgoć, co prowadzi do korozji i zniszczenia materiałów, z których wykonana jest aparatura. Przepłukiwanie szlifów acetonem przed ich połączeniem również nie jest zalecane, ponieważ aceton jest substancją, która może rozpuszczać niektóre materiały i uszkadzać powierzchnię szlifów. Choć czyszczenie elementów aparatury jest dobrą praktyką, sama czynność umycia i wysuszenia nie eliminuje ryzyka trwałego połączenia, które może wystąpić z powodu braku odpowiedniego smaru. W rezultacie, mylenie tych procedur z właściwym stosowaniem wazeliny jako smaru prowadzi do błędnych wniosków i potencjalnych problemów z integracją aparatury. W laboratoriach, gdzie precyzja jest kluczowa, ważne jest, aby stosować sprawdzone metody, które zapobiegają uszkodzeniom i zapewniają długotrwałe, bezpieczne połączenia.

Pytanie 23

Podczas pobierania próby wody do oznaczania metali ciężkich zaleca się stosowanie butelek wykonanych z:

A. ceramiki

B. polietylenu wysokiej gęstości (HDPE)

C. aluminium

D. szkła sodowego

Polietylen wysokiej gęstości (HDPE) to materiał, który najczęściej wykorzystuje się do pobierania i przechowywania próbek wody przeznaczonych do analizy zawartości metali ciężkich. Przede wszystkim HDPE jest tworzywem chemicznie obojętnym wobec większości metali. To ogromna zaleta, bo nie wchodzi w reakcje z badanymi jonami, nie adsorbuje ich na swojej powierzchni i nie emituje zanieczyszczeń, które mogłyby zaburzyć wyniki. W praktyce laboratoria stosują butelki HDPE zarówno w analizach środowiskowych, jak i przemysłowych. Bardzo ważne jest też to, że HDPE jest wytrzymały mechanicznie, odporny na pęknięcia i łatwy do mycia oraz dekontaminacji przed kolejnym użyciem. Takie pojemniki są rekomendowane przez międzynarodowe normy, np. ISO 5667 dotyczące pobierania próbek wody. Z mojego doświadczenia wynika, że HDPE to pewność, że próbka nie zostanie zanieczyszczona metalami z materiału opakowania ani nie dojdzie do strat analitu przez związanie z powierzchnią. To naprawdę kluczowe, żeby nie zafałszować wyników, szczególnie przy bardzo niskich stężeniach metali ciężkich.

Pytanie 24

Zawarty fragment instrukcji odnosi się do

Po dodaniu do kolby Kjeldahla próbki analizowanego materiału, kwasu siarkowego(VI) oraz katalizatora, należy delikatnie ogrzewać zawartość kolby za pomocą palnika gazowego. W początkowym etapie ogrzewania zawartość kolby wykazuje pienienie i zmienia kolor na ciemniejszy. W tym czasie należy przeprowadzać ogrzewanie bardzo ostrożnie, a nawet z przerwami, aby uniknąć "wydostania się" czarnobrunatnej masy do szyjki kolby.

A. mineralizacji próbki na mokro

B. wyprażenia próbki do stałej masy

C. mineralizacji próbki na sucho

D. topnienia próbki

Wybór innych odpowiedzi, takich jak mineralizacja próbki na sucho, stapianie próbki czy wyprażenie próbki do stałej masy, jest błędny, ponieważ te metody mają różne cele i procedury. Mineralizacja na sucho polega na poddawaniu próbki wysokotemperaturowemu procesowi bez użycia rozpuszczalników, co w przypadku substancji organicznych może prowadzić do niepełnego rozkładu i utraty cennych informacji analitycznych. Takie podejście jest często stosowane do przygotowania próbek mineralnych, ale nie jest odpowiednie dla materiałów zawierających substancje organiczne. Stapianie próbki to proces charakteryzujący się połączeniem próbek z topnikami i ogrzewaniem w celu ich przetworzenia, co również nie odpowiada opisanej procedurze mineralizacji. Z kolei wyprażenie próbki do stałej masy polega na długotrwałym ogrzewaniu w sytuacji, gdy celem jest uzyskanie surowca o stałej masie, co nie jest tożsame z neutralizowaniem organicznych związków chemicznych w obecności kwasu. Dlatego też, błędne zrozumienie tych metod może prowadzić do nieefektywnych lub wręcz niemożliwych do zrealizowania analiz, co podkreśla znaczenie znajomości odpowiednich metod w kontekście celu badania. W praktyce laboratoryjnej kluczowym jest rozróżnienie tych metod, aby zastosować właściwe podejście do uzyskania wiarygodnych wyników.

Pytanie 25

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pomiaru lepkości cieczy?

A. kriometr

B. piknometr

C. aparat Boetiusa

D. wiskozymetr

Piknometr, aparat Boetiusa i kriometr to trochę inna historia, a ludzie często mylą je z pomiarem lepkości, co prowadzi do różnych nieporozumień. Piknometr jest urządzonkiem do mierzenia gęstości cieczy, a to oznacza, że patrzy na masę substancji w porównaniu do jej objętości. Gęstość jest ważna, ale nie ma nic wspólnego z lepkością, która odnosi się do oporu cieczy na przepływ. Aparat Boetiusa z kolei mierzy ciśnienie pary, więc nie ma tu nic do rzeczy, gdy mówimy o lepkości. Kriometr z kolei bada temperaturę zamarzania cieczy i może dać nam jakieś wskazówki co do składu chemicznego, ale z lepkością nie ma nic wspólnego. Rozumienie tych różnic jest naprawdę istotne, gdy wybiera się odpowiednie narzędzia do badań w laboratoriach. Z tego, co zauważyłem, wielu ludzi myli te pojęcia, bo nie rozumie podstawowych różnic między parametrami fizycznymi cieczy oraz ich wpływem na różne procesy technologiczne. Lepkość to tylko jedna z wielu cech fizycznych, a jej pomiar wymaga odpowiedniego sprzętu, jakim jest wiskozymetr.

Pytanie 26

250 cm³ roztworu kwasu octowego o stężeniu 10% objętościowych zostało rozcieńczone pięciokrotnie. Jakie jest stężenie otrzymanego roztworu?

A. 5%

B. 1,25%

C. 2%

D. 2,5%

Stężenie roztworu jest kluczowym elementem w chemii analitycznej i przemysłowej. Nieprawidłowe podejście do obliczeń dotyczących stężenia po rozcieńczeniu może prowadzić do istotnych błędów w wynikach. Na przykład, wybierając 5% jako odpowiedź, można pomyśleć, że stężenie roztworu zmniejsza się o 5% przy każdym rozcieńczeniu, co jest błędne. Rozcieńczenie nie działa w ten sposób; zamiast tego, każdorazowo obliczamy nowe stężenie, dzieląc ilość substancji przez nową całkowitą objętość. Podobnie, wybór stężenia 1,25% może wynikać z przekonania, że rozcieńczenie pięciokrotne obniża stężenie do jednej piątej, co nie uwzględnia konieczności obliczeń masowych. Niepoprawne zrozumienie koncepcji stężenia i jego obliczeń jest powszechnym błędem wśród studentów i praktyków. Zrozumienie, że stężenie wyrażone w procentach odnosi się do masy substancji w określonej objętości roztworu, jest kluczowe. W kontekście praktycznym, umiejętność precyzyjnego obliczenia stężenia roztworu ma ogromne znaczenie, zwłaszcza w laboratoriach, gdzie błędy mogą prowadzić do niewłaściwych wniosków eksperymentalnych, a nawet zagrożeń dla zdrowia. Dobrze jest pamiętać o metodach analizy i praktycznych zastosowaniach, aby uniknąć tego typu błędów w przyszłości.

Pytanie 27

Próbka, którą analizujemy, to bardzo rozcieńczony wodny roztwór soli nieorganicznych, który ma być poddany analizie. Proces, który można zastosować do zagęszczenia tego roztworu, to

A. destylacji

B. sublimacji

C. krystalizacji

D. ekstrakcji

Destylacja jest procesem, który polega na podgrzewaniu cieczy, w wyniku czego powstają pary, które następnie są skraplane i zbierane jako ciecz. Jest to jedna z najczęściej stosowanych metod zatężania roztworów, szczególnie w przypadku roztworów wodnych soli nieorganicznych. W praktyce laboratoria chemiczne wykorzystują destylację do separacji składników roztworów, co pozwala na uzyskanie czystszych substancji oraz na analizę ich stężenia. W destylacji kluczowe jest dobranie odpowiedniego układu aparatu destylacyjnego, takiego jak destylator prosty czy destylator frakcyjny, w zależności od różnic w temperaturze wrzenia substancji. Przykłady zastosowania destylacji obejmują przemysł chemiczny, gdzie stosuje się ją do oczyszczania rozpuszczalników oraz w laboratoriach analitycznych do przygotowywania próbek do dalszych badań. Zgodnie z normami ISO, destylacja jest uznawana za metodę wysokowydajną i efektywną, co czyni ją niezbędnym narzędziem w chemii analitycznej.

Pytanie 28

Do wykrywania pierwiastków w niskich stężeniach w badaniach spektrograficznych należy używać reagentów

A. spektralnie czystych

B. czystych do badań

C. czystych

D. chemicznie czystych

Odpowiedź 'spektralnie czyste' jest prawidłowa, ponieważ oznaczanie pierwiastków śladowych w metodach spektrograficznych wymaga stosowania reagentów o wysokiej czystości, które nie zawierają zanieczyszczeń mogących wpływać na wyniki analizy. Spektralna czystość reagentów odnosi się do minimalizacji obecności innych pierwiastków, które mogłyby wprowadzać błędy w pomiarach, co jest kluczowe w przypadku analiz o niskich granicach detekcji. Standardowe praktyki w laboratoriach chemicznych wskazują na konieczność stosowania reagentów, które były poddawane odpowiednim procesom oczyszczania, takim jak destylacja czy chromatografia, aby uzyskać ich spektralne czystości. Przykładem mogą być reakcje analityczne w spektrometrii mas, gdzie nawet drobne zanieczyszczenia mogą prowadzić do fałszywych identyfikacji i ilościowych pomiarów. W ten sposób, zachowanie standardów spektralnej czystości reagentów w praktyce laboratoryjnej jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników analizy.

Pytanie 29

Zgłębniki o konstrukcji przypominającej świder są wykorzystywane do pobierania próbek różnych materiałów

A. płynnych

B. półpłynnych

C. sypkich

D. ciastowatych

Zgłębniki w kształcie świdra, także znane jako świdry próbne, są specjalistycznymi narzędziami przeznaczonymi do pobierania próbek materiałów o konsystencji ciastowatej. Ich konstrukcja, przypominająca świdry, pozwala na efektywne wwiercanie się w bardziej gęste i lepkie substancje, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak geologia, inżynieria materiałowa oraz nauki przyrodnicze. Przykładem zastosowania zgłębnika świdrowego jest badanie gruntów w celu określenia ich nośności lub składu, co jest istotne podczas projektowania fundamentów budynków. W praktyce, pobieranie próbek ciastowatych materiałów, jak np. gliny czy osady, jest trudne, dlatego użycie zgłębnika w kształcie świdra znacząco zwiększa precyzję i efektywność tego procesu. W standardach branżowych, takich jak ASTM D1586, opisane są metody pobierania próbek gruntów, które uwzględniają użycie takich narzędzi, co podkreśla ich fundamentalne znaczenie dla rzetelności badań geotechnicznych.

Pytanie 30

Aby przygotować 250 cm³ roztworu wodorotlenku potasu o stężeniu 0,25 mola, potrzebne będzie

A. 35,0 g KOH

B. 0,35 g KOH

C. 3,5 g KOH

D. 14,0 g KOH (K — 39 g/mol, O — 16 g/mol, H — 1 g/mol)

Aby przygotować 0,25-molowy roztwór KOH o objętości 250 cm³, trzeba najpierw policzyć, ile tej substancji potrzebujemy. Wodorotlenek potasu ma masę molową 56 g/mol (liczymy K — 39 g/mol, O — 16 g/mol, H — 1 g/mol). Używając równania C = n/V, gdzie C to stężenie molowe, n to liczba moli, a V to objętość w litrach, możemy ustalić, ile moli potrzebujemy: n = C * V = 0,25 mol/dm³ * 0,250 dm³ = 0,0625 mol. Następnie, żeby obliczyć masę KOH, stosujemy wzór: m = n * M, czyli m = 0,0625 mol * 56 g/mol = 3,5 g. Te obliczenia są naprawdę istotne w chemii analitycznej, bo dokładne przygotowanie roztworów jest kluczowe, żeby wyniki były wiarygodne. Z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że umiejętność liczenia molowości i mas molowych jest podstawą w chemicznych reakcjach i analizach, co ma ogromne znaczenie w laboratorium.

Pytanie 31

Piktogram nie jest konieczny dla

A. mieszanin samoreaktywnych typu G

B. substancji, które mają działanie drażniące na oczy

C. substancji, które powodują korozję metali

D. substancji, które działają drażniąco na skórę

Mieszaniny samoreaktywne typu G to substancje, które nie wymagają stosowania piktogramów, ponieważ są one klasyfikowane w inny sposób niż substancje drażniące. Zgodnie z rozporządzeniem CLP (Classification, Labelling and Packaging), piktogramy są stosowane do oznaczania substancji, które posiadają określone właściwości niebezpieczne, takie jak drażniące działanie na oczy czy skórę. Mieszaniny samoreaktywne typu G, do których zalicza się substancje mogące ulegać niekontrolowanym reakcjom chemicznym, są klasyfikowane na podstawie ich właściwości fizykochemicznych i nie są objęte wymaganiami dotyczącymi piktogramów. Przykładem może być pewien rodzaj azotanu, który, będąc samoreaktywnym, nie wymaga dodatkowego oznakowania ostrzegawczego, o ile nie wykazuje innych zagrożeń. Dobrą praktyką w obszarze zarządzania substancjami chemicznymi jest znajomość ich klasyfikacji oraz odpowiednich przepisów, co pozwala na bezpieczne ich stosowanie w przemyśle oraz laboratoriach.

Pytanie 32

Odlanie cieczy z nad osadu to

A. sedymentacja

B. destylacja

C. filtracja

D. dekantacja

Dekantacja to proces polegający na oddzieleniu cieczy od osadu poprzez jej zlanie. Jest to technika powszechnie stosowana w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, szczególnie w produkcji napojów, takich jak wino czy piwo. W praktyce dekantacja umożliwia uzyskanie klarownej cieczy, eliminując niepożądane cząstki stałe. W przypadku win, na przykład, dekantacja jest kluczowym etapem, który pozwala na usunięcie osadu powstałego podczas fermentacji, co poprawia jakość i smak trunku. Proces ten jest zgodny z zasadami dobrych praktyk laboracyjnych, które zalecają stosowanie efektywnych metod separacji, minimalizujących ryzyko kontaminacji. Ważnym aspektem dekantacji jest także precyzja, z jaką należy przeprowadzić ten proces, aby uniknąć zmieszania cieczy z osadem. W kontekście analizy jakości cieczy, dekantacja może być również używana w analizie chemicznej do przygotowania próbek do dalszych badań, co podkreśla jej znaczenie w szerokim zakresie zastosowań.

Pytanie 33

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pobierania próbek gazów?

A. barometr

B. pojemnik

C. czerpak

D. aspirator

Aspirator jest urządzeniem zaprojektowanym do pobierania próbek gazów w sposób kontrolowany i skuteczny. Jego działanie opiera się na zasadzie podciśnienia, które umożliwia pobieranie gazów bez narażania ich na zanieczyszczenia czy straty. W praktyce, aspiratory są wykorzystywane w laboratoriach analitycznych, przemyśle chemicznym oraz w monitorowaniu jakości powietrza. Użycie aspiratora pozwala na precyzyjne pobieranie próbek z określonych lokalizacji, co jest kluczowe w analizach, takich jak badanie emisji z kominów, czy ocena stężenia substancji szkodliwych w atmosferze. Standardy, takie jak ISO 17025, podkreślają znaczenie urządzeń do pobierania próbek w kontekście wiarygodności wyników badań. Należy również pamiętać, że aspiratory są często stosowane w połączeniu z odpowiednimi filtrami, co dodatkowo zwiększa jakość pobieranych próbek. Takie podejście zapewnia integrację metod analitycznych z procedurami zapewnienia jakości.

Pytanie 34

Aby otrzymać 200 g roztworu siarczanu(VI) sodu o stężeniu 12%, należy wykorzystać

(Na – 23 g/mol; S – 32 g/mol; H – 1 g/mol; O – 16 g/mol)

A. 22,4 g Na2SO4·10H2O i 177,6 g H2O

B. 56,6 g Na2SO4·10H2O i 143,4 g H2O

C. 68,5 g Na2SO4·10H2O i 131,5 g H2O

D. 54,4 g Na2SO4·10H2O i 145,6 g H2O

Wiele osób ma problem z takimi obliczeniami, co może prowadzić do błędnych odpowiedzi. Często zdarza się, że mylą się w rozumieniu, że 12% to nie masa siarczanu(VI) sodu, tylko masa całego roztworu. Niektóre odpowiedzi, które podają inne masy Na2SO4·10H2O, mogą wynikać z nieprawidłowych wyliczeń lub błędnych założeń co do stężeń. Ważne, żeby pamiętać, że masa molowa Na2SO4·10H2O jest 322 g/mol – to bardzo ważne w tych kalkulacjach. Wiesz, czasem mały błąd przy liczeniu może zrujnować wyniki, więc warto być uważnym i nie spieszyć się. Z mojego doświadczenia, to proste rzeczy, a jednak łatwo je przeoczyć. Dlatego zrozumienie jak przygotować roztwór i umiejętność przeliczania mas molowych to klucz do sukcesu w naszej pracy laboratoryjnej.

Pytanie 35

Jak definiuje się próbkę wzorcową?

A. próbkę utworzoną z próbki laboratoryjnej, z której następnie pobiera się próbkę analityczną

B. fragment materiału pobrany z próbki laboratoryjnej, przeznaczony wyłącznie do jednego badania

C. próbkę o ściśle określonym składzie

D. próbkę uzyskaną w wyniku zbierania próbek jednostkowych do jednego zbiornika zgodnie z ustalonym schematem

Próbka wzorcowa, definiowana jako próbka o dokładnie znanym składzie, jest kluczowym elementem w analizie laboratoryjnej. Jej głównym celem jest służyć jako punkt odniesienia do porównania z próbkami analitycznymi. W praktyce, użycie próbki wzorcowej pozwala na kalibrację instrumentów pomiarowych oraz weryfikację metod analitycznych. Przykładem zastosowania próbki wzorcowej jest analiza chemiczna, gdzie standardy wzorcowe, takie jak roztwory znanych stężeń substancji, są wykorzystywane do określenia stężenia analitów w próbkach rzeczywistych. Próbki wzorcowe są również istotne w kontekście zgodności z normami ISO, które wymagają stosowania takich standardów w procedurach analitycznych, zapewniając tym samym wiarygodność i powtarzalność wyników. Dodatkowo, laboratoria często korzystają z prób wzorcowych w ramach systemów zapewnienia jakości, co podkreśla ich znaczenie dla utrzymania wysokich standardów analitycznych oraz dokładności wyników.

Pytanie 36

Jakim przyrządem nie jest możliwe określenie gęstości cieczy?

A. piknometr

B. waga hydrostatyczna

C. manometr

D. areometr

Piknometr, areometr i waga hydrostatyczna to przyrządy, które mają na celu pomiar gęstości cieczy, każdy z nich w nieco inny sposób. Piknometr jest naczyniem o znanej objętości, które umożliwia dokładny pomiar masy cieczy, co pozwala na obliczenie gęstości przez zastosowanie prostego wzoru. Areometr, z kolei, działa na zasadzie pływania w cieczy, gdzie głębokość zanurzenia jest proporcjonalna do gęstości cieczy, co ułatwia pomiar w praktycznych sytuacjach, takich jak kontrola stężenia roztworów. Waga hydrostatyczna stosuje zasadę Archimedesa do pomiaru masy cieczy w powietrzu i w wodzie, dostarczając precyzyjnych informacji o gęstości. Wybór niewłaściwego przyrządu, jak manometr, do pomiaru gęstości może prowadzić do błędnych wniosków oraz problemów operacyjnych w laboratoriach i zakładach przemysłowych. Manometr, skonstruowany do pomiaru ciśnienia, nie dostarcza informacji o masie ani objętości cieczy, co jest kluczowe do wyznaczenia gęstości. Dlatego ważne jest, aby dobrze znać funkcje poszczególnych przyrządów i ich zastosowanie w określonych kontekstach pomiarowych, aby uniknąć nieporozumień i błędów w analizach chemicznych oraz fizycznych.

Pytanie 37

Losowo należy pobierać próbki z opakowań

A. z górnej części opakowania

B. z kilku punktów w obrębie opakowania

C. z dolnej części opakowania

D. z krawędzi opakowania

Odpowiedź "z kilku miejsc przekroju opakowania" jest poprawna, ponieważ losowe pobieranie próbek z różnych miejsc w opakowaniu zapewnia reprezentatywność próbki. Jest to kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak analiza jakościowa, zapewnienie bezpieczeństwa produktów oraz kontrola procesów technologicznych. W praktyce oznacza to, że próbki należy pobierać z różnych warstw i lokalizacji w obrębie opakowania, aby zminimalizować ryzyko błędnych wniosków wynikających z niejednorodności składu. W odniesieniu do standardów takich jak ISO 2859-1, który określa metody pobierania próbek dla kontroli jakości, ważne jest, aby każda próbka była reprezentatywna dla całej partii. Takie podejście zwiększa wiarygodność wyników analiz laboratoryjnych i umożliwia dostarczenie rzetelnych informacji na temat jakości produktu. Przykładowo, w przemyśle spożywczym, pobieranie próbek z różnych miejsc opakowania pozwala na identyfikację ewentualnych zanieczyszczeń lub niezgodności jakościowych, co jest fundamentem dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów.

Pytanie 38

Wybierz poprawny zapis jonowy spośród podanych reakcji, w których otrzymywany jest siarczan(VI) baru.

A. Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl-

B. Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + Cl-

C. BaCl2 + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl-

D. BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl

Odpowiedź Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl- jest poprawna, ponieważ odzwierciedla rzeczywisty proces reakcji jonowej w przypadku otrzymywania siarczanu(VI) baru. W tej reakcji jony baru (Ba2+) reagują z jonami siarczanowymi (SO42-) oraz jonami wodorowymi (H+) w obecności chloru (Cl-). Produktami reakcji są osad siarczanu(VI) baru (BaSO4) oraz jony H+ i Cl-, co wskazuje na to, że chlor, mimo że nie jest bezpośrednio zaangażowany w tworzenie osadu, pozostaje w roztworze. Takie podejście jest zgodne z zasadami zapisu reakcji w formie jonowej, gdzie pokazujemy tylko te jony, które biorą udział w tworzeniu produktów, eliminując jony, które pozostają niezmienione w roztworze. W praktycznych zastosowaniach, reakcje takie są ważne w przemyśle chemicznym, zwłaszcza w procesach oczyszczania wody, gdzie siarczan(VI) baru jest wykorzystywany do usuwania zanieczyszczeń. Przykładem może być wykorzystanie BaSO4 jako środek kontrastowy w diagnostyce medycznej, co potwierdza jego znaczenie w zastosowaniach technicznych.

Pytanie 39

Substancje pomocnicze wykorzystywane do realizacji podstawowych analiz jakościowych i ilościowych, które nie wymagają wysokiej czystości, są oznaczane na opakowaniach symbolem

A. cz.ch.

B. cz.d.a.

C. techn.

D. cz.

Odpowiedź "cz." jest właściwa, ponieważ oznacza substancje pomocnicze, które są stosowane w analizach jakościowych i ilościowych, gdzie nie jest wymagana wysoka czystość chemiczna. Termin ten jest często używany w laboratoriach analitycznych oraz w procesach produkcyjnych, gdzie substancje te mogą służyć jako rozpuszczalniki, czy też reagenty w reakcjach chemicznych, ale nie muszą spełniać rygorystycznych norm czystości. Przykładem może być użycie substancji pomocniczych w analizach spektroskopowych, gdzie ich obecność nie wpływa negatywnie na wyniki analizy. W praktyce, korzystanie z takich substancji pozwala na oszczędności kosztów oraz uproszczenie procedur laboratoryjnych, co jest szczególnie ważne w laboratoriach zajmujących się rutynowymi analizami. Warto również zauważyć, że w kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, stosowanie substancji oznaczonych jako "cz." jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi jakości w laboratoriach, które sugerują, aby dobierać materiały w zależności od wymagań jakościowych danej analizy.

Pytanie 40

Odczynnik, który nie został wykorzystany, należy zutylizować zgodnie z informacjami zawartymi na etykiecie

A. w czerwcu 2017 roku

B. 5 maja 2017 roku

C. w kwietniu 2017 roku

D. 13 maja 2017 roku

Odpowiedź 'w czerwcu 2017 roku' jest prawidłowa, ponieważ wskazuje na termin, w którym niezużyty odczynnik powinien być zutylizowany zgodnie z zaleceniami przedstawionymi na etykiecie. Niezbędne jest przestrzeganie dat ważności i instrukcji dotyczących utylizacji odczynników chemicznych, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz minimalizować negatywny wpływ na środowisko. Na przykład, jeśli odczynnik został dopuszczony do użycia do czerwca 2017 roku, oznacza to, że jego skuteczność może być już obniżona, a stosowanie go po tym terminie może prowadzić do nieprzewidywalnych rezultatów w badaniach. W praktyce, laboratoria chemiczne, zgodnie z normą ISO 14001, powinny mieć wdrożone procedury zarządzania odpadami niebezpiecznymi, co obejmuje odpowiednią klasyfikację, przechowywanie oraz utylizację odczynników. Dokładne przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla bezpieczeństwa pracowników oraz ochrony środowiska. Warto również pamiętać o odpowiednim dokumentowaniu wszystkich procesów związanych z utylizacją, co wspiera transparentność oraz zgodność z regulacjami prawnymi.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej