Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechatronik
  • Kwalifikacja: ELM.03 - Montaż, uruchamianie i konserwacja urządzeń i systemów mechatronicznych
  • Data rozpoczęcia: 12 maja 2025 12:58
  • Data zakończenia: 12 maja 2025 13:33

Egzamin zdany!

Wynik: 30/40 punktów (75,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Podaj możliwą przyczynę osłabienia siły nacisku generowanej przez tłoczysko siłownika hydraulicznego?

A. Niewystarczające smarowanie tłoczyska
B. Otwarty odpowietrznik filtra wlewowego
C. Nieszczelność instalacji
D. Zablokowany zawór przelewowy
Nieszczelność w instalacji to chyba jeden z głównych powodów, dla których siłownik hydrauliczny nie działa tak, jak powinien. Jak system ma nieszczelności, to traci ciśnienie i przez to siłownik nie ma tej mocy, której potrzebuje. W praktyce, to sprawia, że sprzęt, w którym go zainstalowaliśmy, może działać gorzej, co jest dość problematyczne. Zwykle te nieszczelności pojawiają się w miejscach złącz czy uszczelek, a ich znalezienie wymaga czasami użycia specjalistycznych narzędzi, np. detektorów nieszczelności. Z tego, co pamiętam, normy takie jak ISO 4413 mocno podkreślają, jak ważne jest dobre uszczelnienie i regularne przeglądy. Warto monitorować ciśnienie w hydraulice i wdrożyć różne procedury, żeby wcześniej wyłapać takie nieszczelności. Dzięki temu można uniknąć kosztownych napraw i przestojów w produkcji, co zawsze jest na plus.

Pytanie 2

Aby zmierzyć nierówności osiowe (bicie) obracającej się tarczy, należy użyć

A. czujnika zegarowego
B. średnicówki mikrometrycznej
C. suwmiarki
D. mikrometru
Czujnik zegarowy jest narzędziem pomiarowym, które umożliwia precyzyjne określenie nierówności osiowej (bicia) wirujących tarcz. Działa na zasadzie pomiaru odległości, przy czym jego igła stykowa przesuwa się wzdłuż powierzchni obrabianego elementu, rejestrując wszelkie wahania. Dzięki wysokiej dokładności, czujniki zegarowe są standardowo stosowane w inżynierii mechanicznej do oceny i kontrolowania jakości elementów rotacyjnych. W praktyce, czujnik zegarowy jest niezbędny do ustawienia tarczy w maszynach takich jak tokarki czy frezarki. Użytkownik umieszcza czujnik w odpowiedniej pozycji, a następnie obraca tarczę, co pozwala na odczyt bicia. Każde odchylenie od idealnej osi wskazuje na konieczność korekcji ustawienia, co jest kluczowe dla zapewnienia nie tylko precyzyjnego działania maszyny, ale także wydłużenia jej żywotności oraz zapewnienia bezpieczeństwa pracy. Wysoka jakość czujników zegarowych oraz ich precyzyjne kalibracje są zgodne z najlepszymi praktykami w branży mechanicznej.

Pytanie 3

Napięcie próbne, utrata dielektryczna, maksymalna wartość napięcia, rezystancja izolacyjna, współczynnik temperaturowy pojemności, to parametry nominalne

A. dioda pojemnościowa
B. kondensatora
C. solenoidu
D. rezystora
Kondensatory są elementami elektronicznymi, które gromadzą ładunek elektryczny. Napięcie probiercze, stratność dielektryczna, dopuszczalna wartość napięcia, rezystancja izolacji oraz temperaturowy współczynnik pojemności to kluczowe parametry charakteryzujące kondensatory. Napięcie probiercze określa maksymalne napięcie, które może być stosowane do testowania kondensatora bez ryzyka uszkodzenia. Stratność dielektryczna wskazuje na straty energii, które występują w dielektryku kondensatora, co jest istotne w kontekście efektywności energetycznej. Dopuszczalna wartość napięcia to maksymalne napięcie robocze, które kondensator może znieść bez przekroczenia granic bezpieczeństwa. Rezystancja izolacji jest miarą jakości dielektryka, a temperaturowy współczynnik pojemności informuje o tym, jak pojemność kondensatora zmienia się w funkcji temperatury. W praktyce, zrozumienie tych parametrów jest niezbędne przy projektowaniu obwodów elektronicznych, gdzie kondensatory pełnią kluczowe role w filtracji, wygładzaniu napięcia oraz w aplikacjach związanych z magazynowaniem energii.

Pytanie 4

Która z poniższych metod nie jest wykorzystywana do trwałego łączenia elementów z tworzyw sztucznych?

A. Zaginania
B. Klejenia
C. Zgrzewania
D. Spawania
Spawanie, zgrzewanie i klejenie to techniki, które są powszechnie stosowane do trwałego łączenia elementów wykonanych z tworzyw sztucznych, co czyni je nieodpowiednimi odpowiedziami na zadane pytanie. Spawanie polega na stosowaniu wysokiej temperatury w celu stopienia krawędzi dwóch elementów, co stoi w sprzeczności z celem pytania, ponieważ łączy je na trwałe. Zgrzewanie natomiast wykorzystuje ciepło i ciśnienie do połączenia materiałów, co jest typowe dla cienkowarstwowych tworzyw sztucznych, takich jak polietylen czy polipropylen. Te metody są szczególnie cenione w przemyśle, ponieważ pozwalają na uzyskanie mocnych i odpornych na czynniki zewnętrzne połączeń. Klejenie, z użyciem odpowiednich adhezyjnych substancji chemicznych, również umożliwia trwałe łączenie elementów z tworzyw sztucznych, a współczesne technologie oferują szeroki wachlarz klejów, które zapewniają różne właściwości, takie jak elastyczność czy odporność na wysokie temperatury. Typowe błędy myślowe prowadzące do wyboru tych odpowiedzi mogą wynikać z mylenia procesów formowania z procesami łączenia. Ważne jest zrozumienie, że każdy z tych procesów ma swoje specyficzne zastosowania i nie każdy z nich jest odpowiedni do trwałego łączenia elementów wykonanych z tworzyw sztucznych.

Pytanie 5

Środek gaśniczy, który może być zastosowany do likwidacji wszystkich kategorii pożarów i nie powoduje znacznych, nieodwracalnych uszkodzeń, na przykład w przypadku gaszenia sprzętu komputerowego, to

A. proszek gaśniczy
B. woda
C. dwutlenek węgla
D. piana gaśnicza
Wybór środków gaśniczych jest niezwykle istotny w kontekście ochrony przeciwpożarowej i powiązanych z nią zagrożeń. W przypadku użycia wody, chociaż jest to popularny środek gaśniczy do zwalczania pożarów grupy A, czyli materiałów stałych, może być skrajnie nieodpowiedni w przypadku pożarów zagrażających sprzętowi elektronicznemu. Woda może spowodować zwarcia, a w konsekwencji jeszcze większe straty. Piana gaśnicza, która jest skuteczna w gaszeniu cieczy palnych, może również nie być odpowiednia do ochrony sprzętu komputerowego ze względu na ryzyko uszkodzenia elementów elektronicznych. Ponadto piana nie jest zalecana do gaszenia pożarów grupy C, ponieważ nie ma zdolności do odcięcia źródła tlenu w przypadku gazów palnych. Z kolei dwutlenek węgla, chociaż skuteczny w gaszeniu pożarów grupy B i C, nie jest uniwersalnym środkiem, ponieważ może nie zadziałać w przypadku pożarów materiałów stałych. Wybór niewłaściwego środka gaśniczego może prowadzić do poważnych konsekwencji, dlatego kluczowa jest znajomość klasyfikacji pożarów oraz właściwego doboru środków gaśniczych do konkretnej sytuacji. W praktyce, zrozumienie różnic pomiędzy tymi środkami pomaga w podjęciu świadomej decyzji podczas akcji gaśniczej oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia dodatkowych strat.

Pytanie 6

Przed wykonaniem czynności konserwacyjnych zawsze należy

A. zdjąć obudowę.
B. odłączyć urządzenie od źródła zasilania.
C. uziemić urządzenie.
D. zweryfikować stan izolacji.
Odłączenie urządzenia od prądu to naprawdę ważny krok, zanim zaczniemy cokolwiek robić przy konserwacji. Głównym powodem jest to, że chcemy zadbać o swoje bezpieczeństwo. Jeśli urządzenie jest pod napięciem, to może dojść do porażenia, co naprawdę może skończyć się tragicznie. W elektrotechnice mamy różne przepisy BHP, które mówią, że najpierw trzeba odłączyć zasilanie, zanim weźmiemy się do roboty. Po odłączeniu warto też upewnić się, że ktoś nie włączy sprzętu przypadkiem. Fajnie jest zastosować blokady i oznaczenia, które są zgodne z zasadą Lockout/Tagout (LOTO) - to takie standardy, które pomagają nam zachować bezpieczeństwo w pracy.

Pytanie 7

Siłownik hydrauliczny o parametrach znamionowych zamieszczonych w tabeli, w warunkach nominalnych zasilany jest czynnikiem roboczym o ciśnieniu

Parametry siłownika hydraulicznego
TłokØ 25 mm ÷ Ø 500 mm
TłoczyskoØ 16 mm ÷ Ø 250 mm
Skokdo 5000 mm
Ciśnienie nominalnePn = 35 MPa (350 bar)
Ciśnienie próbnePp = 1,5 x Pn
Prędkość przesuwu tłokaVmax = 0,5 m/s
Temperatura czynnika roboczego-25°C ÷ +200°C (248 K ÷ 473 K)
Temperatura otoczenia-20°C ÷ +100°C (253 K ÷ 373 K)

A. 350 bar
B. 525 bar
C. 35 bar
D. 70 bar
Wybór odpowiedzi 350 bar jako poprawnej opiera się na danych przedstawionych w tabeli parametrów siłownika hydraulicznego. Według tych danych, ciśnienie nominalne (Pn) wynosi 35 MPa, co jest równoważne 350 bar. Zastosowanie siłowników hydraulicznych o odpowiednich parametrach ciśnienia jest kluczowe w wielu branżach, takich jak budownictwo, przemysł motoryzacyjny czy robotyka, gdzie precyzyjne działanie i niezawodność są niezbędne. W praktyce, jeśli siłownik jest zasilany ciśnieniem przekraczającym jego parametry nominalne, może to prowadzić do uszkodzenia urządzenia, a w rezultacie do awarii systemu. Często w zastosowaniach inżynieryjnych zaleca się stosowanie marginesu bezpieczeństwa, aby uniknąć sytuacji, w której ciśnienie robocze zbliża się do maksymalnych wartości znamionowych. Dobrą praktyką jest również regularne monitorowanie stanu siłowników oraz ich parametrów, aby zapewnić ich prawidłową pracę i wydajność. Znajomość specyfikacji technicznych i właściwości materiałów, z których wykonane są siłowniki, ma bezpośredni wpływ na ich długowieczność i efektywność w działaniu.

Pytanie 8

W zakładzie produkcyjnym ustalono, że ciśnienie względne powietrza w zbiorniku wynosi +3 bary. Co oznacza, że nadciśnienie pNAD oraz ciśnienie absolutne (bezwzględne) pABS mają wartości:

A. pNAD = 1 bar, pABS = 2 bar
B. pNAD = 3 bar, pABS = 3 bar
C. pNAD = 2 bar, pABS = 1 bar
D. pNAD = 3 bar, pABS = 4 bar
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ ciśnienie względne powietrza w zbiorniku wynoszące +3 bary oznacza, że wartość nadciśnienia (pNAD) wynosi 3 bary. Ciśnienie absolutne (pABS) oblicza się jako sumę ciśnienia atmosferycznego i ciśnienia względnego. W standardowych warunkach na poziomie morza ciśnienie atmosferyczne wynosi około 1 bara. Dlatego pABS = pNAD + pATM = 3 bary + 1 bar = 4 bary. Wiedza ta jest kluczowa w różnych zastosowaniach inżynieryjnych, takich jak projektowanie układów pneumatycznych i hydraulicznych, gdzie zachowanie ciśnienia jest kluczowe dla efektywności i bezpieczeństwa urządzeń. Przykładowo, w systemach pneumatycznych nadciśnienie jest wykorzystywane do napędu siłowników, a znajomość prawidłowych wartości ciśnień pozwala na optymalne ich zaprojektowanie zgodnie z normami ASME oraz ISO, co zapewnia ich prawidłowe funkcjonowanie i bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 9

Wymiana tranzystora wyjściowego w CMOS sterowniku PLC powinna być przeprowadzana z użyciem

A. butów z izolowaną podeszwą
B. okularów ochronnych
C. bawełnianego fartucha ochronnego
D. opaski uziemiającej
Użycie opaski uziemiającej podczas wymiany tranzystora wyjściowego w układzie CMOS sterownika PLC jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i zminimalizowania ryzyka uszkodzenia komponentów. Opaska uziemiająca działa jako środek ochronny, który odprowadza ładunki elektrostatyczne z ciała osoby pracującej, zapobiegając ich nagromadzeniu. W obwodach CMOS, które są bardzo wrażliwe na zjawisko ESD (elektrostatyczne wyładowania), nawet niewielkie ładunki mogą prowadzić do uszkodzenia tranzystorów i innych komponentów. Stosowanie opaski uziemiającej jest zgodne z dobrymi praktykami w branży elektronicznej, które zalecają uziemianie operatorów w celu ochrony delikatnych układów. Dodatkowo, przy wymianie tranzystora, ważne jest, aby pracować w odpowiednim środowisku, które ogranicza ryzyko ESD, na przykład poprzez stosowanie mat antystatycznych oraz unikanie materiałów, które mogą generować ładunki elektrostatyczne. Przykładem dobrych praktyk jest przestrzeganie norm IPC, które definiują standardy dotyczące ochrony przed ESD w procesach produkcyjnych oraz serwisowych.

Pytanie 10

W pomiarze deformacji konstrukcji nośnych najczęściej wykorzystuje się czujniki, które działają na zasadzie

A. efektu piezoelektrycznego
B. zmiany rezystancji
C. zmiany indukcyjności własnej
D. zmiany pojemności elektrycznej
W przypadku pomiarów odkształceń, metody oparte na zmianie indukcyjności własnej, pojemności elektrycznej oraz efekcie piezoelektrycznym nie są tak powszechnie stosowane jak tensometry. Zmiana indukcyjności własnej może być wykorzystywana w niektórych aplikacjach, jednak nie jest ona standardowym rozwiązaniem w kontekście monitorowania odkształceń konstrukcji nośnych. Wzory analityczne związane z tą metodą często wymagają skomplikowanych obliczeń oraz precyzyjnego dostrojenia, co czyni je mniej praktycznymi w realnych zastosowaniach budowlanych. Zmiana pojemności elektrycznej może być używana w czujnikach pojemnościowych, jednak ich zastosowanie w kontekście monitorowania odkształceń wymaganych w inżynierii budowlanej nie jest tak efektywne. Efekt piezoelektryczny, zaś, mimo że ma swoje miejsce w technologii czujników, głównie w aplikacjach takich jak detekcja drgań, nie jest typowym sposobem na pomiar odkształceń konstrukcyjnych. Te metody mogą prowadzić do błędów pomiarowych, zwłaszcza w dynamicznych warunkach pracy konstrukcji, gdzie tensometry zapewniają znacznie większą dokładność i niezawodność. Zastosowanie bardziej skomplikowanych technologii powinno być zarezerwowane dla specyficznych przypadków, gdzie prostsze metody, takie jak zmiana rezystancji, nie mogą być zastosowane.

Pytanie 11

Czym charakteryzuje się filtr dolnoprzepustowy?

A. przepuszcza sygnały sinusoidalne o częstotliwości wyższej od częstotliwości granicznej
B. tłumi sygnały sinusoidalne o częstotliwości niższej od częstotliwości granicznej
C. wzmacnia sygnały sinusoidalne o częstotliwości niższej od częstotliwości granicznej
D. przepuszcza sygnały sinusoidalne o częstotliwości niższej od częstotliwości granicznej
Filtr dolnoprzepustowy jest urządzeniem, które umożliwia przechodzenie sygnałów o częstotliwości mniejszej od określonej częstotliwości granicznej, skutecznie tłumiąc sygnały o wyższych częstotliwościach. Użycie filtrów dolnoprzepustowych jest powszechne w systemach audio, gdzie pozwalają one na eliminację niepożądanych wysokoczęstotliwości, co skutkuje czystszych dźwiękiem. Przykładem praktycznego zastosowania jest użycie filtrów w subwooferach, które mają za zadanie reprodukcję niskich częstotliwości. W zastosowaniach telekomunikacyjnych filtry dolnoprzepustowe są wykorzystywane w celu eliminacji zakłóceń wysokoczęstotliwościowych, umożliwiając lepszą jakość sygnału. Ponadto, filtry te są integralną częścią wielu układów elektronicznych, na przykład w systemach pomiarowych, gdzie są używane do wygładzania sygnałów oraz eliminacji szumów. W praktyce inżynieryjnej, dobór filtrów dolnoprzepustowych opiera się na analizie częstotliwościowej oraz parametrach projektowych, co jest zgodne z zasadami dobrych praktyk w dziedzinie elektroniki i telekomunikacji.

Pytanie 12

Która z wymienionych działań, które są częścią montażu osłon przy użyciu wielu mocowań śrubowych, powinna być realizowana ściśle zgodnie z wytycznymi?

A. Dokręcanie śrub
B. Dobór narzędzi
C. Polerowanie ręczne powierzchni
D. Smarowanie odpowiednim smarem
Dobór narzędzi ma znaczenie, lecz nie jest tak krytyczny jak dokręcanie śrub. Odpowiednie narzędzia mogą ułatwić proces montażu, ale nawet najlepsze narzędzia nie naprawią błędów wynikających z niewłaściwego dokręcenia. Smarowanie odpowiednim smarem również ma swoje uzasadnienie, ale nie wpływa na bezpieczeństwo połączenia w takim stopniu, jak właściwe dokręcenie. W przypadku smarów, ich zastosowanie jest często elementem poprawiającym wydajność połączenia, jednak brak smarowania nie zawsze prowadzi do katastrofy, o ile śruby są dokręcone zgodnie z instrukcjami. Polerowanie ręczne powierzchni jest procesem estetycznym i może wpływać na właściwości tarcia, jednak nie jest to czynność, która bezpośrednio wpływa na integralność połączenia, a przede wszystkim nie wymaga tak ścisłego przestrzegania procedur jak dokręcanie. Myląc te czynności, można dojść do błędnych wniosków, że są one równoważne, kiedy tak naprawdę praktyki te mają różne cele i znaczenie w procesie montażu. Ignorując znaczenie dokręcania, można nieumyślnie narazić całą konstrukcję na ryzyko usterek, co jest niezgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 13

Parametr określający zakres roboczy działania siłownika to

A. teoretyczna siła pchająca
B. skok siłownika
C. średnica cylindra
D. maksymalne ciśnienie
Skok siłownika jest kluczowym parametrem w określaniu obszaru roboczego działania siłownika. Definiuje on maksymalną odległość, na jaką tłok siłownika może się poruszać, co bezpośrednio wpływa na zakres ruchu, który siłownik może wykonać. W praktyce oznacza to, że im większy skok, tym większa możliwość wykonania zadań, takich jak podnoszenie, przesuwanie czy wciskanie elementów. Przykładem może być zastosowanie siłowników hydraulicznych w maszynach budowlanych, gdzie skok siłownika wpływa na wysokość podnoszenia ładunków. W branży automatyki przemysłowej odpowiedni dobór skoku siłownika do aplikacji ma kluczowe znaczenie, aby zapewnić efektywność i precyzję operacji. W standardach branżowych, takich jak ISO 6020, zwraca się uwagę na konieczność odpowiedniego doboru skoku siłownika w kontekście jego zastosowania oraz oczekiwanych parametrów roboczych, co przekłada się na zwiększoną efektywność systemów automatyzacji.

Pytanie 14

W trakcie inspekcji efektywności systemu sterującego urządzeń transportujących elementy aluminiowe, w środowisku produkcyjnym o podwyższonym poziomie hałasu powinno się używać

A. ochronników słuchu
B. okularów ochronnych
C. kasku ochronnego
D. rękawic dielektrycznych
Ochronniki słuchu są kluczowym elementem ochrony osobistej w środowisku pracy, gdzie poziom hałasu przekracza dopuszczalne normy. W przypadku kontroli sprawności układu sterowania urządzenia transportującego kształtki aluminiowe, które mogą generować wysokie poziomy hałasu, zastosowanie ochronników słuchu jest niezbędne dla minimalizacji ryzyka uszkodzenia słuchu. Zgodnie z normami takimi jak PN-N-01307:2013, każdy pracownik narażony na hałas o poziomie przekraczającym 85 dB powinien stosować odpowiednie środki ochrony. Ochronniki słuchu mogą występować w różnych formach, takich jak nauszniki lub wkładki douszne, dostosowane do specyfiki pracy. W praktyce, ich stosowanie nie tylko chroni zdrowie pracownika, ale również zwiększa komfort pracy, umożliwiając lepszą koncentrację na wykonywanych zadaniach. Dbanie o zdrowie pracowników poprzez stosowanie wymaganych środków ochrony osobistej jest nie tylko kwestią zgodności z przepisami, ale także wpływa na ogólną wydajność i morale w zespole.

Pytanie 15

Po wymianie łożysk należy przykręcić pokrywę łożyska śrubami metrycznymi M6x80. Wskaż na podstawie tabeli, jaka powinna być wartość momentu dociągającego.

Nazwa elementuMoment dociągający dla śrub [Nm]
M5M6M8M10M12M16M20
Tabliczka łożyska--254575170275
Pokrywa łożyska58152020--
Skrzynka zaciskowa-47,512,5-20-

A. 4 Nm
B. 15 Nm
C. 8 Nm
D. 25 Nm
Moment dociągający śrub M6x80 wynoszący 8 Nm jest zgodny z normami branżowymi dotyczącymi montażu łożysk. Właściwie dobrany moment pozwala na odpowiednie przyleganie elementów oraz zapobiega ich luzowaniu się w trakcie eksploatacji. Przykręcanie pokrywy łożyska z właściwym momentem jest kluczowe dla zapewnienia trwałości i stabilności całej konstrukcji. Zbyt niski moment dociągający może prowadzić do luzów, co w konsekwencji może powodować uszkodzenia łożysk oraz innych komponentów. Z kolei zbyt wysoki moment może prowadzić do uszkodzenia gwintów lub deformacji elementów, co również wpływa negatywnie na funkcjonowanie maszyny. Dlatego ważne jest, aby stosować się do zaleceń producenta oraz norm technicznych przy dokręcaniu elementów. Przykłady zastosowania tej wiedzy obejmują montaż łożysk w silnikach, skrzyniach biegów oraz innych mechanizmach, gdzie precyzyjne dociąganie śrub ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i wydajności.

Pytanie 16

Co należy zrobić w pierwszej kolejności, gdy poszkodowany w wypadku jest nieprzytomny i nie wykazuje oznak oddychania?

A. przeprowadzić reanimację poszkodowanego i wezwać pomoc
B. wezwać pomoc i zapewnić drożność dróg oddechowych poszkodowanego
C. pozostawić poszkodowanego w aktualnej pozycji i zatelefonować po pomoc
D. wezwać pomoc i przeprowadzić sztuczne oddychanie
Inne odpowiedzi, które zaznaczyłeś, mają błędne podejście do tego, co jest najważniejsze w sytuacji wypadku. Pamiętaj, że nie można najpierw robić sztucznego oddychania, gdy drogi oddechowe są zablokowane, bo to jest naprawdę niebezpieczne. Jak coś zablokuje drogi, to powietrze się nie dostanie do płuc i tylko pogorszymy sytuację. Odpowiedź, w której zostawiasz poszkodowanego w pozycji, w jakiej go znalazłeś, jest też zła, bo może prowadzić do kompikacji jak aspiracja. No i w resuscytacji najważniejsze jest, by najpierw otworzyć drogi oddechowe, a potem wezwać pomoc. Każdy, kto chce być ratownikiem, powinien to wiedzieć. Ignorowanie tych zasad może naprawdę zaszkodzić osobie, która potrzebuje pomocy.

Pytanie 17

Negatywny wpływ intensywnych fal elektromagnetycznych emitowanych przez działające urządzenie mechatroniczne można zredukować, stosując osłonę w postaci obudowy

A. z żywicy epoksydowej
B. drewnianej
C. polwinitowej
D. metalowej
Ekranowanie urządzeń mechatronicznych ma kluczowe znaczenie w zarządzaniu wpływem silnych fal elektromagnetycznych. Obudowy metalowe są najskuteczniejszym rozwiązaniem, ponieważ metale wykazują właściwości pochłaniające oraz odbijające fale elektromagnetyczne, co skutecznie minimalizuje ich przenikanie do wnętrza obudowy. Przykładem zastosowania metalowych obudów są urządzenia telekomunikacyjne, które muszą spełniać normy EMC (electromagnetic compatibility), co zapewnia ich prawidłowe funkcjonowanie w środowiskach o wysokim poziomie zakłóceń elektromagnetycznych. Standardy takie jak EN 55032 określają wymagania dotyczące emisji elektromagnetycznej, a obudowy metalowe są kluczowym elementem w ich spełnianiu. Dodatkowo, metalowe ekranowanie jest stosowane w wielu aplikacjach przemysłowych, takich jak maszyny CNC, gdzie zakłócenia mogą prowadzić do błędów w obróbce. Warto również wspomnieć, że odpowiednia konstrukcja obudowy, uwzględniająca różne czynniki, takie jak grubość materiału czy typ metalu, ma znaczący wpływ na efektywność ekranowania. Dlatego wybór metalowej obudowy jest najlepszym rozwiązaniem w kontekście ochrony przed niekorzystnymi skutkami fal elektromagnetycznych.

Pytanie 18

Na obudowie urządzenia wystąpiło niebezpieczne napięcie dotykowe. Który wyłącznik zredukowałby zasilanie urządzenia, gdy ktoś dotknie jego obudowy?

A. Silnikowy
B. Różnicowoprądowy
C. Termiczny
D. Nadprądowy
Wyłącznik różnicowoprądowy (RCD) jest urządzeniem zabezpieczającym, które ma na celu ochronę ludzi przed porażeniem prądem elektrycznym. Działa na zasadzie monitorowania różnicy prądów wpływających i wypływających z obwodu. W momencie, gdy dochodzi do upływu prądu, na przykład w wyniku uszkodzenia izolacji lub dotknięcia obudowy przez osobę, RCD natychmiast odłącza zasilanie. Tego typu wyłączniki są standardem w instalacjach elektrycznych w miejscach, gdzie może wystąpić zagrożenie porażeniem, takich jak łazienki, kuchnie oraz miejsca pracy. Przykład zastosowania to montaż RCD w obwodach zasilających gniazda elektryczne w domach, które chronią użytkowników przed niebezpiecznym napięciem dotykowym. Zgodnie z normą PN-EN 61008, wyłączniki różnicowoprądowe powinny być stosowane tam, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z wodą, aby minimalizować ryzyko wystąpienia poważnych wypadków. Działanie RCD jest szybkie, często w ciągu 25-30 ms, co czyni je niezwykle skutecznym w ochronie przed porażeniem.

Pytanie 19

Aby dokładnie zmierzyć średnicę wałka, należy użyć

A. mikroskopu technicznego
B. śruby mikrometrycznej
C. przymiaru średnicowego
D. przymiaru kreskowego
Śruba mikrometryczna to narzędzie pomiarowe, które umożliwia uzyskanie wyjątkowo dokładnych wyników pomiarów średnicy wałków oraz innych elementów cylindrycznych. Posiada ona mechaniczną konstrukcję, która pozwala na odczyt wartości z dokładnością do setnych lub nawet tysięcznych części milimetra. Dzięki zastosowaniu śruby mikrometrycznej użytkownik może precyzyjnie ustawić narzędzie na obiekcie pomiarowym, a następnie odczytać wynik z podziałki, co zapewnia wysoką powtarzalność i dokładność. W praktyce, śruby mikrometryczne są powszechnie stosowane w laboratoriach pomiarowych, zakładach produkcyjnych oraz w warsztatach mechanicznych, gdzie precyzja pomiarów jest kluczowa. Przykładem zastosowania może być kontrola średnicy wałków w przemyśle motoryzacyjnym, gdzie tolerancje wymiarowe mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo i funkcjonalność pojazdów. Biorąc pod uwagę standardy takie jak ISO 2878, precyzyjne pomiary przy użyciu śrub mikrometrycznych są niezbędne do zapewnienia zgodności z wymaganiami jakościowymi.

Pytanie 20

Po programowym aktywowaniu czterech wyjść tranzystorowych w sterowniku PLC, które sterują cewkami elektrozaworów, stwierdzono, że nie wszystkie działają poprawnie. Pomiar napięcia UBE (między bazą a emiterem) tranzystorów na poszczególnych wyjściach wykazał następujące wartości: UBE1 = 1 V, UBE2 = 3 V, UBE3 = 0,7 V, UBE4 = 5 V. Wyniki pomiarów sugerują uszkodzenie

A. tranzystorów na wyjściach 2 i 4
B. tranzystorów na wyjściach 1 i 3
C. wyłącznie tranzystora na wyjściu 4
D. wyłącznie tranzystora na wyjściu 3
Widzisz, tu pojawiają się błędy przy analizie problemu, które mogą prowadzić do mylnych diagnoz dotyczących tranzystorów. Z tych pomiarów wynika, że UBE1 ma tylko 1 V, co oznacza, że tranzystor na wyjściu 1 raczej nie działa prawidłowo, ale to nie znaczy, że jest zepsuty. Zmniejszone napięcie UBE na 1 V raczej sugeruje, że tranzystor nie jest na pełnym włączeniu. A jeśli chodzi o wyjście 3, to 0,7 V to całkiem w porządku wartość i nie możemy mówić o uszkodzeniu. Dodatkowo, wskazywanie na problem z wyjściem 2 przy napięciu 3 V, zapominając o tym, że to może być efekt złego podłączenia lub niepoprawnej konfiguracji obwodu, to też nie jest dobre podejście. W takich sytuacjach lepiej spojrzeć na cały układ, nie tylko na jedno wyjście. Przy diagnozowaniu tranzystorów ważne jest, żeby rozumieć, jak różne napięcia wpływają na ich działanie oraz potrafić dobrze interpretować wyniki pomiarów w kontekście całości systemu. W praktyce warto korzystać z dokumentacji technicznej i standardów, żeby trafnie znaleźć źródło problemu i wiedzieć, jak go naprawić.

Pytanie 21

Najważniejszym parametrem opisującym kondensator jest

A. pojemność
B. indukcyjność
C. ładunek
D. rezystancja
Pojemność jest podstawowym parametrem charakteryzującym kondensator, który określa zdolność tego elementu do magazynowania ładunku elektrycznego. Pojemność kondensatora, oznaczana symbolem C, wyrażana jest w faradach (F) i definiowana jest jako stosunek zgromadzonego ładunku (Q) do przyłożonego napięcia (U). W praktycznych zastosowaniach kondensatory odgrywają kluczową rolę w różnych dziedzinach, takich jak filtry, układy zasilania, czy obwody rezonansowe. Na przykład w zasilaczach impulsowych kondensatory stabilizują napięcie wyjściowe, a w obwodach audio są używane do odfiltrowania niepożądanych częstotliwości. W związku z tym, znajomość pojemności kondensatora jest niezbędna dla inżynierów i techników pracujących w elektronice. Dodatkowo, standardy takie jak IEC 60384 określają wymagania dotyczące kondensatorów, co potwierdza ich istotność w projektowaniu oraz produkcji urządzeń elektronicznych.

Pytanie 22

Element oznaczony symbolem BC 107 to tranzystor?

A. germanowy impulsowy
B. germanowy mocy
C. krzemowy m.cz.
D. krzemowy w.cz.
Odpowiedzi takie jak 'germanowy impulsowy', 'krzemowy w.cz.' oraz 'germanowy mocy' są błędne, ponieważ mylą podstawowe właściwości tranzystora BC 107 oraz jego zastosowanie. Tranzystory germanowe, używane w przeszłości, mają swoje ograniczenia, takie jak wyższy poziom szumów i mniejsze napięcie przebicia w porównaniu do tranzystorów krzemowych. Germanowe tranzystory impulsowe były popularne w układach o wysokiej częstotliwości, ale nie są odpowiednie do niskonapięciowych aplikacji. Tranzystory krzemowe w.cz. są przeznaczone do pracy w obwodach wysokoczęstotliwościowych i mają inne parametry niż te, które charakteryzują BC 107. Natomiast germanowe tranzystory mocy, choć mogą obsługiwać wyższe prądy, również nie pasują do charakterystyki BC 107. Typowe błędy myślowe to pomylenie właściwości materiałów półprzewodnikowych oraz niewłaściwe przypisanie zastosowań do tranzystorów. Użytkownicy powinni być świadomi, że wybór tranzystora powinien być oparty na specyfikacji technicznej oraz parametrach aplikacji, a nie na ogólnych założeniach dotyczących materiałów półprzewodnikowych.

Pytanie 23

Jakie z czynności związanych z wymianą oleju oraz filtrów w zasilaczu hydraulicznym powinno być zrealizowane jako ostatnie?

A. Odkręcić śruby mocujące pokrywę do zbiornika, zdjąć pokrywę, dokładnie oczyścić i przepłukać zbiornik
B. Wlać olej do właściwego poziomu i włączyć zasilanie, aby umożliwić samoczynne odpowietrzenie
C. Zamienić uszczelkę między zbiornikiem a pokrywą oraz wymienić wkłady filtrujące, a później połączyć zbiornik z pokrywą, przestrzegając zalecanej siły dokręcania
D. Odłączyć wszystkie obwody, wyłączyć zasilanie, odkręcić śrubę odpowietrzającą lub wyjąć korek wlewowy i lekko przechylając zasilacz zlać olej
Właściwy przebieg czynności przy wymianie oleju i filtrów w zasilaczu hydraulicznym powinien kończyć się wlaniem nowego oleju do odpowiedniego poziomu i włączeniem zasilania. Jest to kluczowy etap, ponieważ zapewnia prawidłowe funkcjonowanie systemu hydraulicznego. Po napełnieniu zbiornika olejem, należy uruchomić zasilacz, co pozwala na samoczynne odpowietrzenie układu. W praktyce, odpowietrzanie jest istotne, ponieważ usunięcie powietrza z układu hydraulicznego zapobiega powstawaniu kawitacji, a tym samym zwiększa efektywność i żywotność urządzeń. Zgodnie z wytycznymi producentów zasilaczy hydraulicznych, tego rodzaju czynności powinny być zawsze wykonywane według ścisłych norm, aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność systemu. Na przykład, jeżeli w systemie pozostało powietrze, może to prowadzić do nieprawidłowego działania siłowników, co negatywnie wpływa na dokładność operacji hydraulicznych. Zatem, kluczowe znaczenie ma również monitorowanie poziomu oleju oraz regularne sprawdzanie stanu filtrów, co jest zgodne z praktykami zarządzania konserwacją w branży hydraulicznej.

Pytanie 24

Jakie czynności są niezbędne do utrzymania sprawności urządzeń hydraulicznych?

A. Codzienna wymiana oleju
B. Regularna wymiana filtrów
C. Regularna wymiana rozdzielacza
D. Miesięczny demontaż oraz montaż pomp
Okresowa wymiana filtrów w urządzeniach hydraulicznych jest kluczowa dla zapewnienia ich sprawności oraz wydajności. Filtry hydrauliczne mają za zadanie zatrzymywać zanieczyszczenia, które mogą uszkodzić pompy, zawory oraz inne elementy układu hydraulicznego. Zanieczyszczenia te mogą pochodzić z różnych źródeł, takich jak procesy tarcia wewnętrznych komponentów, a także z zewnątrz, na przykład w wyniku nieprawidłowego napełniania systemu olejem. Regularna wymiana filtrów zgodnie z zaleceniami producentów oraz standardami branżowymi, takimi jak ISO 4406, pozwala na minimalizację ryzyka awarii oraz wydłużenie żywotności całego systemu hydraulicznego. Przykładem dobrych praktyk jest wprowadzenie harmonogramu konserwacji, który uwzględnia częstotliwość wymiany filtrów, co pozwala na monitorowanie stanu oleju oraz zanieczyszczeń w systemie. Taka praktyka jest szczególnie ważna w zastosowaniach przemysłowych, gdzie nieprzewidziane przestoje mogą generować znaczne straty finansowe.

Pytanie 25

Przed przystąpieniem do wymiany zaworu elektropneumatycznego, sterowanego przez PLC, co należy zrobić?

A. odłączyć przewody zasilające do sterownika oraz przewody pneumatyczne od elektrozaworu
B. zatrzymać zasilanie pneumatyczne, odłączyć przewody od cewki elektrozaworu oraz przewody pneumatyczne
C. wprowadzić sterownik PLC w stan STOP, a następnie wyłączyć zasilanie elektryczne i pneumatyczne układu
D. wyłączyć dopływ sprężonego powietrza, odłączyć siłownik oraz PLC
Wprowadzenie sterownika PLC w tryb STOP oraz wyłączenie zasilania elektrycznego i pneumatycznego układu to kluczowe kroki przed rozpoczęciem wymiany zaworu elektropneumatycznego. Takie podejście minimalizuje ryzyko błędów oraz zapewnia bezpieczeństwo podczas prac serwisowych. W trybie STOP sterownik nie wykonuje żadnych operacji, co zapobiega niekontrolowanemu działaniu urządzeń. Wyłączenie zasilania elektrycznego oraz pneumatycznego jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa pracy z systemami pneumatycznymi i automatyki. Przykładowo, w przemyśle automatycznym często stosuje się blokady mechaniczne i elektryczne, aby upewnić się, że urządzenia są całkowicie unieruchomione. Dobrym standardem jest również przeprowadzenie analizy ryzyka przed rozpoczęciem takich prac oraz oznaczenie strefy roboczej, aby zminimalizować ryzyko wypadków. W ten sposób, poprzez zastosowanie odpowiednich procedur, można uniknąć niebezpiecznych sytuacji i zapewnić bezpieczne warunki pracy.

Pytanie 26

Aby przeprowadzić bezdotykowy pomiar bardzo wysokiej temperatury, powinno się użyć

A. termometru półprzewodnikowego
B. termopary
C. termometru rezystancyjnego
D. pirometru
Pirometr to instrument przeznaczony do bezdotykowego pomiaru temperatury, wykorzystujący promieniowanie podczerwone emitowane przez obiekty. Jego działanie opiera się na zasadzie, że wszystkie obiekty emitują promieniowanie w zależności od swojej temperatury. Pirometry są szczególnie przydatne w sytuacjach, gdzie tradycyjne metody pomiaru, takie jak termometry cieczowe czy termopary, są niewłaściwe lub niemożliwe do zastosowania, na przykład w przypadku gorących lub trudno dostępnych powierzchni. W przemyśle metalurgicznym, hutniczym czy w obiektach energetycznych pirometry znajdują szerokie zastosowanie do monitorowania procesów technologicznych oraz do oceny temperatury w piecach. Standardy takie jak ASTM E2877-13 definiują metody i procedury pomiarowe dla pirometrów, co zwiększa ich wiarygodność i precyzję. Dzięki zastosowaniu pirometrów można także uniknąć kontaktu z niebezpiecznymi materiałami oraz zredukować ryzyko uszkodzenia czujników w ekstremalnych warunkach temperaturowych.

Pytanie 27

Dobierz minimalny zestaw sterownika S7-200 do realizacji sterowania windą w budynku trzykondygnacyjnym. Wykorzystaj w tym celu opis elementów wejściowych/wyjściowych podłączonych do sterownika.

Elementy
wejściowe
jeden czujnik na każdej kondygnacji informujący o stanie drzwi zewnętrznych (otwarte/zamknięte)
jeden czujnik na każdej kondygnacji informujący o położeniu windy
jeden przycisk na każdej kondygnacji przywołujący windę
3 przyciski wewnątrz windy służące do wyboru kondygnacji
jeden przycisk wewnątrz windy informujący o awarii (AWARIA)
Elementy
wyjściowe
dwa styczniki załączające otwieranie i zamykanie drzwi
dwa styczniki uruchamiające jazdę kabiny na dół i jazdę kabiny do góry

A. S7-200 o 6 wejściach i 4 wyjściach
B. S7-200 o 14 wejściach i 10 wyjściach
C. S7-200 o 24 wejściach i 16 wyjściach
D. S7-200 o 8 wejściach i 6 wyjściach
Odpowiedź "S7-200 o 14 wejściach i 10 wyjściach" jest poprawna, ponieważ aby skutecznie zrealizować system sterowania windą w budynku trzykondygnacyjnym, należy uwzględnić liczbę niezbędnych wejść i wyjść. W przypadku takiego systemu potrzeba przynajmniej 13 wejść do monitorowania różnych czujników oraz 4 wyjścia do kontroli silników i sygnalizacji świetlnej. Sterownik S7-200 o 14 wejściach i 10 wyjściach zapewnia wystarczające zasoby, aby nie tylko zrealizować podstawowe funkcje, ale także pozostawia pewien zapas na przyszłe rozszerzenia lub dodatkowe czujniki. Praktyczne zastosowanie tego typu sterownika w budynkach wielokondygnacyjnych jest zgodne z normami automatyki budynkowej, które zalecają przy projektowaniu systemów zwracanie uwagi na elastyczność i możliwość rozbudowy. Warto również wspomnieć, że dobór odpowiednich komponentów jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników, co podkreśla znaczenie przestrzegania dobrych praktyk inżynieryjnych w projektowaniu systemów automatyki.

Pytanie 28

Aby odkręcić śrubę z sześciokątnym gniazdem, konieczne jest zastosowanie klucza

A. płaskiego
B. nasadowego
C. nasadowego
D. imbusowego
Odpowiedź 'imbusowego' jest poprawna, ponieważ klucz imbusowy, znany również jako klucz sześciokątny, jest specjalnie zaprojektowany do pracy z elementami z gniazdem sześciokątnym. Tego typu gniazda, charakteryzujące się sześciokątnym otworem, są powszechnie stosowane w różnych zastosowaniach, od mechaniki samochodowej po dostępność w elektronice. W praktyce, klucz imbusowy zapewnia doskonałe dopasowanie do gniazda, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia zarówno klucza, jak i śruby. Jego konstrukcja pozwala na aplikację większego momentu obrotowego, co jest kluczowe w przypadku śrub o dużych średnicach lub przy mocnych połączeniach. Używanie klucza imbusowego zgodnie z koncepcjami inżynieryjnymi i standardami, takimi jak ISO, zwiększa efektywność pracy oraz trwałość narzędzi. Ponadto, klucze imbusowe są dostępne w różnych rozmiarach, co pozwala na szeroki zakres zastosowań, od małych śrub w sprzęcie elektronicznym po duże elementy konstrukcyjne.

Pytanie 29

Który z podanych materiałów znajduje zastosowanie w konstrukcjach spawanych?

A. Stal wysokowęglowa
B. Stal niskowęglowa
C. Żeliwo białe
D. Żeliwo szare
Stal niskowęglowa to jeden z najpopularniejszych materiałów, jeśli chodzi o konstrukcje spawane. Ma świetne właściwości mechaniczne i jest łatwa do spawania. Niska zawartość węgla sprawia, że jest elastyczna i nie pęka tak łatwo podczas spawania. Dzięki tym zaletom, stal niskowęglowa znajduje różne zastosowania - w budownictwie, przemyśle stoczniowym czy motoryzacyjnym. Na przykład, używa się jej do produkcji belek, rur czy ram, gdzie potrzebna jest solidność i wytrzymałość na obciążenia. Zresztą, normy takie jak EN 10025 dokładnie określają wymagania dla stali konstrukcyjnych, co tylko potwierdza jej znaczenie w przemyśle. Z mojego doświadczenia, stal niskowęglowa jest lepszym wyborem niż stal wysokowęglowa, bo ma lepsze właściwości spawalnicze i mniejsze ryzyko wystąpienia naprężeń wewnętrznych, co jest mega istotne w konstrukcjach spawanych.

Pytanie 30

Charakterystykę I = f(U) diody półprzewodnikowej można uzyskać za pomocą oscyloskopu dwukanałowego w trybie

A. X/Y
B. AC
C. DC
D. X/T
Odpowiedź X/Y jest poprawna, ponieważ w tym trybie oscyloskop dwukanałowy pozwala na jednoczesne wyświetlenie zależności prądowo-napięciowej diody półprzewodnikowej. W trybie X/Y jeden kanał oscyloskopu jest przypisany do napięcia (U), a drugi do prądu (I), co umożliwia bezpośrednie zrozumienie charakterystyki diody poprzez obserwację kształtu wykresu, który przedstawia, jak zmienia się prąd w zależności od zastosowanego napięcia. W praktyce, taka analiza pozwala na określenie punktów pracy diody, jak na przykład napięcie progowe oraz maksymalny prąd. Ponadto, standardy branżowe, takie jak normy IEC, zalecają wykorzystanie trybu X/Y do analizy nieliniowych elementów elektronicznych. Umiejętność skutecznego korzystania z oscyloskopów w tym trybie jest kluczowa dla inżynierów zajmujących się projektowaniem obwodów elektronicznych oraz diagnostyką układów elektronicznych. Przykłady zastosowań obejmują badanie diod prostowniczych, złącz złączowych w tranzystorach oraz analizy w układach wzmacniających.

Pytanie 31

Jaki typ smaru powinno się zastosować do smarowania elementów gumowych?

A. Grafitowy
B. Litowy
C. Molibdenowy
D. Silikonowy
Smar silikonowy jest idealnym wyborem do smarowania gumowych elementów ze względu na swoje właściwości chemiczne i fizyczne. Silikon wykazuje doskonałą adhezję do powierzchni gumowych, co przekłada się na długotrwałą ochronę przed zużyciem. Jest odporny na wysokie temperatury, co czyni go odpowiednim do zastosowań, w których gumowe elementy mogą być narażone na działanie ciepła. Ponadto, smar silikonowy nie powoduje degradacji materiałów elastomerowych, w przeciwieństwie do innych smarów, które mogą prowadzić do pęknięć lub twardnienia gumy. Przykłady zastosowania smaru silikonowego obejmują uszczelki w oknach, elementy zawieszenia w samochodach, a także w urządzeniach gospodarstwa domowego, takich jak pralki czy zmywarki. Stosując smar silikonowy, można znacznie wydłużyć żywotność gumowych części oraz poprawić ich działanie poprzez redukcję tarcia. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, smar silikonowy powinien być stosowany w każdej aplikacji wymagającej smarowania elementów gumowych, aby zapewnić ich optymalne funkcjonowanie.

Pytanie 32

W układzie zastosowano przetworniki ciśnienia o prądowych sygnałach wyjściowych. Na podstawie danych katalogowych przetworników oraz wyników przeprowadzonych pomiarów wskaż, który z przetworników nie działa prawidłowo.

PrzetwornikZakres sygnału
wejściowego
[MPa]
Zakres sygnału
wyjściowego [mA]
Wartość sygnału
wejściowego
[MPa]
Wartość sygnału
wyjściowego [mA]
10 ÷ 10 ÷ 200,5010
20 ÷ 20 ÷ 200,505
30 ÷ 14 ÷ 200,5012
40 ÷ 24 ÷ 200,505

A. Przetwornik 1
B. Przetwornik 4
C. Przetwornik 2
D. Przetwornik 3
Decyzja o wyborze innych przetworników, jak Przetwornik 1, 2 lub 3, wskazuje na błędne zrozumienie podstawowych zasad działania tych urządzeń. Każdy przetwornik ciśnienia ma swoje specyfikacje i charakterystyki wyjściowe, które muszą być zgodne z wartościami ciśnienia, jakie są mierzone. Nieprawidłowe przypisanie funkcji lub wartości sygnałów wyjściowych prowadzi do redukcji efektywności systemu pomiarowego oraz może wprowadzać niepewności w dalszych analizach danych. Problemy te mogą wynikać z niepełnej interpretacji danych katalogowych lub nieuwagi przy analizie wyników pomiarów. W praktyce, przetworniki ciśnienia powinny zawsze działać w określonych granicach tolerancji, a ich sygnały powinny być ściśle monitorowane, aby zapewnić dokładność. Ponadto, nieprawidłowe założenia dotyczące działania przetworników mogą prowadzić do sytuacji, w których błędne decyzje operacyjne są podejmowane na podstawie niedokładnych danych. Warto zwrócić uwagę na standardy branżowe, takie jak normy ISO, które podkreślają znaczenie kalibracji i weryfikacji urządzeń pomiarowych. Niezrozumienie tych zasad może prowadzić do błędnych konkluzji i obniżenia jakości całego procesu technologicznego.

Pytanie 33

Jakie urządzenie chroni silnik przed zwarciem i przeciążeniem?

A. przekaźnik termiczny
B. termistor
C. odgromnik
D. wyłącznik silnikowy
Wyłącznik silnikowy to urządzenie zabezpieczające, które chroni silniki przed zwarciem oraz przeciążeniem. Jego działanie opiera się na wykrywaniu prądów, które przekraczają ustalone wartości graniczne, co może prowadzić do uszkodzenia silnika. W przypadku wykrycia przeciążenia, wyłącznik silnikowy automatycznie odcina zasilanie, co zapobiega przegrzaniu i potencjalnym uszkodzeniom mechanicznym. W praktycznych zastosowaniach wyłączniki silnikowe stosowane są w różnych aplikacjach, od przemysłowych do budowlanych, zapewniając bezpieczeństwo operacyjne. Zgodnie z normami IEC 60947-4-1, instalacja wyłączników silnikowych powinna być zgodna z zasadami ochrony przeciwporażeniowej oraz zabezpieczeń przed skutkami zwarć. Oprócz zabezpieczenia przed przeciążeniem, wiele modeli wyłączników silnikowych wyposażonych jest w dodatkowe funkcje, takie jak serwisowe wskaźniki błędów, które informują użytkowników o awariach, co zwiększa bezpieczeństwo i efektywność operacyjną.

Pytanie 34

Pracownik obsługujący urządzenia pneumatyczne generujące wibracje powinien mieć na sobie

A. fartuch ochronny
B. buty na gumowej podeszwie
C. kask ochronny
D. okulary ochronne
Buty na gumowej podeszwie stanowią kluczowy element ochrony w środowisku pracy z urządzeniami pneumatycznymi, które mogą generować drgania. Te drgania mogą przenikać przez podłogę, co w dłuższym czasie może prowadzić do uszkodzenia stóp oraz stawów pracownika. Obuwie o gumowej podeszwie zapewnia lepszą przyczepność i amortyzację, co jest istotne w pracy z maszynami wytwarzającymi drgania. Przykładem zastosowania takiego obuwia może być praca w magazynach, gdzie używa się wózków widłowych – gumowe podeszwy pomagają w stabilności oraz redukują ryzyko poślizgnięcia. Zgodnie z normą PN-EN ISO 20345, obuwie robocze powinno być dostosowane do specyficznych warunków pracy, a wybór odpowiedniego obuwia może znacząco wpłynąć na bezpieczeństwo oraz komfort pracy. Dlatego istotne jest, aby pracownicy byli świadomi znaczenia odpowiedniego obuwia.

Pytanie 35

Jakim symbolem literowym określa się zmienną wyjściową w sterowniku PLC?

A. I
B. Q
C. T
D. R
Odpowiedź Q jest poprawna, ponieważ w systemach programowalnych sterowników logicznych (PLC) zmienne wyjściowe oznaczane są właśnie tym symbolem. Wyjścia są sygnałami, które sterownik generuje na podstawie przetworzonych danych wejściowych oraz zaimplementowanych algorytmów. Standardowe oznaczenia w programowaniu PLC opierają się na konwencjach przyjętych w branży, gdzie 'I' oznacza wejścia (Input), 'Q' wyjścia (Output), 'R' jest często używane dla rejestrów, a 'T' odnosi się do timerów. Przykładem zastosowania zmiennych wyjściowych jest kontrola urządzeń wykonawczych, takich jak silniki, siłowniki czy zawory. Na przykład, w prostym procesie automatyzacji, sygnał wyjściowy Q0.0 może być użyty do włączania lub wyłączania silnika w odpowiedzi na warunki zdefiniowane przez czujniki wejściowe. Zrozumienie tych oznaczeń jest kluczowe dla efektywnego programowania i diagnostyki systemów automatyki przemysłowej, co jest zgodne z normami IEC 61131-3, które definiują struktury programowania w PLC.

Pytanie 36

Maksymalne napięcie na analogowym wejściu kontrolera PLC wynosi 10 V DC, a rozdzielczość tego wejścia, wynosząca około 40 mV, zapewnia zastosowanie kontrolera PLC z przetwornikiem A/C.

A. 8-bitowym
B. 16-bitowym
C. 64-bitowym
D. 32-bitowym
Odpowiedź 8-bitowa jest właściwa, ponieważ przy maksymalnym napięciu wejściowym wynoszącym 10 V oraz rozdzielczości na poziomie 40 mV można obliczyć liczbę dostępnych poziomów pomiarowych dla wejścia analogowego. Wejście 8-bitowe może reprezentować 256 wartości (2^8), co pozwala na podział napięcia 10 V na 256 poziomów. Dlatego pojedynczy krok napięcia wynosi 10 V / 256 = około 39,06 mV. Taka wartość jest bardzo bliska podanej rozdzielczości 40 mV, co czyni tę odpowiedź poprawną. W praktycznych zastosowaniach systemów automatyki, 8-bitowe przetworniki A/C są często wystarczające do monitorowania podstawowych parametrów, takich jak temperatura czy ciśnienie. Pomimo postępu technologicznego, wiele starszych systemów nadal wykorzystuje przetworniki 8-bitowe, co czyni je ważnym elementem w analizie i modernizacji istniejących instalacji. Warto również zauważyć, że zgodnie z normami branżowymi, takich jak IEC 61131, stosowanie prostych rozwiązań w kontrolerach PLC jest często preferowane ze względu na ich niezawodność i łatwość w integracji.

Pytanie 37

Czujnik, który działa na zasadzie generowania różnicy potencjałów w kontakcie z przewodnikami wykonanymi z różnych metali, to

A. element termoelektryczny
B. pirometr
C. termistor
D. element bimetaliczny
Wybierając termistor, można wprowadzić się w błąd przez mylną interpretację działania tego elementu. Termistor działa na zasadzie zmiany oporu elektrycznego w zależności od temperatury, jednak nie generuje napięcia na podstawie różnicy potencjałów dwóch różnych metali. Jego zastosowanie obejmuje głównie czujniki temperatury w układach elektronicznych, ale nie ma związku z efektem Seebecka. Z kolei pirometr, który również może być mylnie wskazany jako odpowiedź, jest narzędziem wykorzystywanym do bezdotykowego pomiaru temperatury, lecz opiera się na pomiarze promieniowania cieplnego, a nie na różnicy potencjałów między metalami. Element bimetaliczny, pomimo że wykorzystywany do pomiaru temperatury, działa na zasadzie różnicy rozszerzalności cieplnej dwóch metali, co prowadzi do zginania się elementu, ale także nie wykorzystuje efektu Seebecka. Zrozumienie różnic między tymi technologiami jest kluczowe dla prawidłowego doboru czujników w aplikacjach przemysłowych, gdzie precyzja i specyfika pomiarów mają kluczowe znaczenie dla efektywności procesów produkcyjnych.

Pytanie 38

W systemie mechatronicznym jako sposób przenoszenia napędu użyto paska zębatego. Podczas rutynowej inspekcji paska należy ocenić jego stopień zużycia oraz

A. naprężenie
B. temperaturę
C. bicie osiowe
D. smarowanie
Smarowanie nie jest kluczowym czynnikiem w przypadku pasków zębatych, ponieważ ich konstrukcja z reguły nie wymaga dodatkowego smarowania. Paski zębate często wykonane są z materiałów, które nie tylko eliminują potrzebę smarowania, ale także mogą być wrażliwe na substancje smarne, co może prowadzić do ich degradacji. Wycieki smaru mogą także zanieczyścić inne elementy układu napędowego, prowadząc do poważnych awarii. Podobnie bicie osiowe, czyli niepożądane przesunięcie osiowe wału, nie jest istotnym czynnikiem, który należy kontrolować w przypadku pasków zębatych. Tego typu wibracje mogą wprawdzie wpływać na efektywność przeniesienia napędu, jednakże kluczowym aspektem jest kontrola naprężenia, które odpowiada za właściwe zazębienie zębatki. Z kolei sprawdzanie temperatury, mimo że jest istotne w wielu zastosowaniach, w kontekście pasków zębatych nie jest najważniejsze, ponieważ temperatura sama w sobie nie jest wskaźnikiem stanu zużycia paska. Zrozumienie, jakie czynniki są kluczowe dla efektywności systemu napędowego, a które są mniej istotne, jest podstawą skutecznego zarządzania oraz utrzymania urządzeń mechatronicznych. Praktyczne podejście do konserwacji i monitorowania stanu elementów napędowych wymaga analizy rzeczywistych potrzeb aplikacji oraz standardów branżowych, co prowadzi do bardziej efektywnego eksploatowania maszyn.

Pytanie 39

Woltomierz działający w trybie AC pokazuje wartość napięcia elektrycznego

A. średnią
B. chwilową
C. skuteczną
D. maksymalną
Woltomierz w trybie pracy AC wskazuje wartość skuteczną napięcia elektrycznego, co oznacza, że mierzy on efektywną wartość napięcia, która generuje taką samą moc w obciążeniu rezystancyjnym, jak napięcie stałe. Wartość skuteczna, oznaczana jako Ueff, jest istotna w obliczeniach związanych z systemami zasilania i elektrycznymi układami energetycznymi, ponieważ pozwala na realne oszacowanie ilości energii dostarczanej do urządzenia. Na przykład, w domowych instalacjach elektrycznych napięcie zmienne (AC) o wartości skutecznej 230 V odpowiada napięciu stałemu 230 V pod względem generowanej mocy. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można zobaczyć w projektowaniu układów zasilania oraz w obliczeniach związanych z mocą czynna i bierną. Zgodnie z normami IEC 61010, pomiar wartości skutecznej jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności układów elektrycznych. Warto również dodać, że woltomierze cyfrowe często korzystają z układów pomiarowych, które są w stanie precyzyjnie obliczyć wartość skuteczną, nawet w obecności zniekształceń harmonicznych.

Pytanie 40

Jakie narzędzie powinno się zastosować do przygotowania przewodu LgY 0,75 mm2 przed jego montażem w listwie zaciskowej?

A. Zaciskarkę konektorów
B. Klucz dynamometryczny
C. Klucz płaski
D. Zaciskarkę tulejek
Zaciskarka tulejek jest narzędziem przeznaczonym do trwałego łączenia przewodów z różnymi typami konektorów, co jest kluczowe w procesie przygotowania przewodu LgY 0,75 mm² do montażu w listwie zaciskowej. Użycie zaciskarki pozwala na uzyskanie solidnego i niezawodnego połączenia, które jest zgodne z normami bezpieczeństwa oraz standardami branżowymi, takimi jak PN-EN 60352. Przykładem zastosowania zaciskarki tulejek jest łączenie przewodów w instalacjach elektrycznych, gdzie wymagane jest zapewnienie wysokiej jakości połączeń elektrycznych, zwłaszcza w sytuacjach, gdy przewody są narażone na wibracje lub zmiany temperatury. Przeprowadzenie prawidłowego zaciskania pozwala na uzyskanie niskiej rezystancji połączenia, co jest kluczowe dla efektywności energetycznej oraz bezpieczeństwa użytkowania instalacji. Korzystając z dobrej jakości zaciskarki, można również uniknąć problemów związanych z luźnymi połączeniami, które mogą prowadzić do przegrzewania się przewodów i potencjalnych zagrożeń pożarowych.