Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 18 marca 2025 22:34
  • Data zakończenia: 18 marca 2025 22:58

Egzamin zdany!

Wynik: 25/40 punktów (62,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 2

Najskuteczniejszą techniką separacji ketonu oraz kwasu karboksylowego obecnych w roztworze benzenowym jest

A. ekstrakcja roztworem zasady
B. destylacja z parą wodną
C. ekstrakcja chloroformem
D. zatężenie i krystalizacja
Ekstrakcja chloroformem nie jest skuteczna w rozdziale ketonu i kwasu karboksylowego, ponieważ oba te związki są organiczne i mogą się dobrze rozpuszczać w chloroformie. W praktyce, podczas ekstrakcji, nie zachodzi wystarczająca separacja tych substancji, co prowadzi do trudności w ich dalszej analizie i oczyszczaniu. W przypadku destylacji z parą wodną, metoda ta działa najlepiej dla substancji lotnych, a kwasy karboksylowe często są mniej lotne, co ogranicza jej zastosowanie w tym kontekście. Z kolei zatężenie i krystalizacja są bardziej odpowiednie dla czystych substancji, a nie dla mieszanin, których składniki wykazują złożoną interakcję. Często zdarza się, że studenci błędnie zakładają, że wszystkie metody rozdzielania substancji organicznych są uniwersalne, co prowadzi do niewłaściwych wyborów w laboratoriach. Kluczowe jest zrozumienie chemicznych interakcji pomiędzy substancjami, co jest podstawą efektywnego rozdziału i oczyszczania związków organicznych.

Pytanie 3

Co oznacza zapis cz.d.a. na etykiecie opakowania odczynnika chemicznego?

A. zawiera co najmniej 0,1% zanieczyszczeń
B. zawiera maksymalnie 0,05% zanieczyszczeń
C. zawiera co najmniej 0,05% zanieczyszczeń
D. zawiera maksymalnie 0,1% zanieczyszczeń
Wybór odpowiedzi, że odczynnik zawiera maksymalnie 0,1% zanieczyszczeń jest poprawny, ponieważ termin "cz.d.a." oznacza "czystość do analizy". Standardy analityczne, takie jak te określone przez European Pharmacopoeia oraz American Chemical Society, wskazują, że substancje oznaczone jako cz.d.a. spełniają wymogi czystości, które ograniczają zawartość zanieczyszczeń. W praktyce oznacza to, że odczynniki te mogą być wykorzystywane w analizach laboratoryjnych, gdzie niska zawartość zanieczyszczeń jest kluczowa dla uzyskania dokładnych wyników. Na przykład, w chemii analitycznej, zanieczyszczenia mogą wpływać na wyniki pomiarów spektroskopowych, dlatego istotne jest, aby stosowane odczynniki były wysokiej czystości. Właściwe zrozumienie oznaczeń na etykietach odczynników chemicznych jest zatem niezbędne dla każdego, kto pracuje w laboratoriach, aby zapewnić wiarygodność wyników badań.

Pytanie 4

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 5

W wyniku reakcji 20 g tlenku magnezu z wodą uzyskano 20 g wodorotlenku magnezu. Oblicz efektywność reakcji.
MMg = 24 g/mol, MO = 16 g/mol, MH = 1 g/mol?

A. 20%
B. 48,2%
C. 68,9%
D. 79,2%
Aby obliczyć wydajność reakcji, musimy najpierw ustalić teoretyczną ilość wodorotlenku magnezu (Mg(OH)₂) uzyskaną z 20 g tlenku magnezu (MgO). Reakcja między tlenkiem magnezu a wodą opisuje równanie: MgO + H₂O → Mg(OH)₂. W celu wyliczenia teoretycznej masy Mg(OH)₂, najpierw obliczamy liczbę moli MgO: 20 g / (24 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol. Reakcja ta wskazuje, że 1 mol MgO daje 1 mol Mg(OH)₂, więc teoretycznie otrzymamy 0,833 mol Mg(OH)₂. Teraz przeliczamy liczbę moli na masę: 0,833 mol × (24 g/mol + 2 × 1 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol × 58 g/mol = 48,3 g. Wydajność reakcji obliczamy, dzieląc masę uzyskanego produktu (20 g) przez masę teoretyczną (48,3 g) i mnożąc przez 100%: (20 g / 48,3 g) × 100% = 41,5%. Procent wydajności obliczany na podstawie początkowych danych o masach różni się od obliczeń teoretycznych, a w praktyce wydajność może być niższa z powodu strat w procesie. Wydajność 68,9% jest osiągalna, biorąc pod uwagę czynniki wpływające na efektywność reakcji, takie jak czystość reagentów oraz warunki reakcji. W praktyce chemicznej dążenie do jak najwyższej wydajności jest kluczowe, co wiąże się z koniecznością optymalizacji procesów technologicznych.

Pytanie 6

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 7

Oblicz, jaką ilość węglanu sodu w gramach należy przygotować, aby uzyskać 500 cm3 roztworu tej soli o stężeniu 0,1000 mol/dm3.
MNa = 23 g/mol, MC = 12 g/mol, MO = 16 g/mol

A. 5,3000 g
B. 7,0000 g
C. 7,5000 g
D. 5,0000 g
Aby obliczyć masę węglanu sodu (Na2CO3) potrzebną do przygotowania 500 cm³ roztworu o stężeniu 0,1000 mol/dm³, należy najpierw obliczyć liczbę moli tej soli. Stężenie 0,1000 mol/dm³ oznacza, że w 1 dm³ (1000 cm³) roztworu znajduje się 0,1000 mola Na2CO3. Zatem, w 500 cm³ roztworu znajdować się będzie 0,0500 mola: 0,1000 mol/dm³ * 0,500 dm³ = 0,0500 mol. Następnie, należy obliczyć masę węglanu sodu, stosując wzór: masa = liczba moli * masa molowa. Masa molowa Na2CO3 wynosi: 23 g/mol (Na) * 2 + 12 g/mol (C) + 16 g/mol (O) * 3 = 106 g/mol. Zatem, masa Na2CO3 potrzebna do przygotowania roztworu wynosi: 0,0500 mol * 106 g/mol = 5,3000 g. Takie obliczenia są powszechnie wykorzystywane w laboratoriach chemicznych i są zgodne z zasadami przygotowywania roztworów. Zachowanie precyzji w obliczeniach jest kluczowe dla uzyskania pożądanych stężeń roztworów w praktyce.

Pytanie 8

Do filtracji osadów drobnokrystalicznych wykorzystuje się filtry

A. elastyczne, o największych porach
B. sztywne, o największych porach
C. sztywne, o najmniejszych porach
D. elastyczne, o najmniejszych porach
Sączki twarde o najmniejszych porach są optymalnym wyborem do sączenia osadów drobnokrystalicznych, ponieważ ich struktura zapewnia skuteczne oddzielanie cząstek stałych od cieczy. Twardość materiału sączka pozwala na zachowanie stabilności mechanicznej podczas procesu filtracji, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach laboratoryjnych i przemysłowych. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie często stosowane są różne metody analityczne, takie jak chromatografia czy spektroskopia, twarde sączki umożliwiają precyzyjne oczyszczanie próbek, eliminując drobne zanieczyszczenia, co wpływa na dokładność uzyskiwanych wyników. Dodatkowo, stosowanie sączków o najmniejszych porach jest zgodne z normami filtracji, które wymagają wykorzystania materiałów o odpowiednich właściwościach mechanicznych i chemicznych, aby zapewnić wysoką efektywność procesu oczyszczania i minimalizację straty substancji. W praktyce, sączki te są wykorzystywane w różnych branżach, w tym w farmacji, biotechnologii oraz przemysłach spożywczym, gdzie czystość produktu finalnego jest absolutnie kluczowa.

Pytanie 9

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 10

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 11

Jaką objętość w warunkach standardowych zajmie 1,7 g amoniaku (masa molowa amoniaku wynosi 17 g/mol)?

A. 2,24 dm3
B. 22,4 dm3
C. 4,48 dm3
D. 11,2 dm3
Aby obliczyć objętość amoniaku w warunkach normalnych (0°C i 1013 hPa), należy skorzystać z prawa gazu idealnego. Masa molowa amoniaku (NH₃) wynosi 17 g/mol, co oznacza, że 1,7 g amoniaku odpowiada 0,1 mola (1,7 g / 17 g/mol = 0,1 mol). W warunkach normalnych 1 mol gazu zajmuje objętość 22,4 dm³. Zatem, aby obliczyć objętość 0,1 mola, należy pomnożyć liczbę moli przez objętość 1 mola: 0,1 mol × 22,4 dm³/mol = 2,24 dm³. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w chemii, zwłaszcza w kontekście reakcji gazowych oraz w przemyśle chemicznym, gdzie znajomość objętości gazów jest niezbędna do odpowiedniego bilansowania reakcji chemicznych. Ponadto, zrozumienie tych zasad pomaga w praktycznych zastosowaniach, takich jak określenie ilości reagentów w syntezach chemicznych oraz w analizach procesów technologicznych.

Pytanie 12

Jakie procesy towarzyszy efekt egzotermiczny?

A. rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI)
B. rozpuszczanie jodku potasu w wodzie
C. rozcieńczanie stężonego roztworu tiosiarczanu(VI) sodu
D. rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie
Rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI) to całkiem ciekawy proces. Robi się to w sposób egzotermiczny, co w praktyce oznacza, że wydziela się sporo ciepła. Jak się doda kwas do wody, to następuje silna reakcja, przez co temperatura roztworu może znacząco wzrosnąć. Dlatego zawsze warto pamiętać, żeby najpierw wrzucić kwas do wody, a nie odwrotnie – to może uratować nas przed nieprzyjemnymi oparzeniami i innymi niebezpieczeństwami. No i nie zapominaj o środkach ochrony osobistej – lepiej być przezornym, niż później żałować. Ta wiedza, moim zdaniem, jest kluczowa nie tylko w laboratoriach, ale i w różnych procesach przemysłowych. Gdy nie przestrzegamy zasad bezpieczeństwa, konsekwencje mogą być naprawdę poważne. Rozumienie, jak działają reakcje egzotermiczne, jest też ważne, szczególnie jeśli chodzi o projektowanie systemów chłodzenia w przemyśle chemicznym czy farmaceutycznym, bo kontrola temperatury ma tu ogromne znaczenie dla jakości produktów.

Pytanie 13

Piktogram ukazujący czaszkę oraz skrzyżowane kości piszczelowe jest typowy dla substancji o działaniu

A. narkotycznym
B. żrącym dla skóry
C. toksycznym dla skóry
D. korodującym na metale
Piktogram przedstawiający czaszkę i skrzyżowane piszczele jest powszechnie stosowany do oznaczania substancji, które mają działanie toksyczne na skórę. Oznaczenie to informuje użytkowników o ryzyku, jakie niesie ze sobą kontakt danego związku chemicznego z ciałem. Substancje toksyczne mogą powodować poważne uszkodzenia, a w niektórych przypadkach nawet prowadzić do śmierci, jeśli nie zostaną odpowiednio zabezpieczone. Przykłady substancji, które mogą być oznaczone tym piktogramem, to niektóre pestycydy, rozpuszczalniki organiczne czy chemikalia wykorzystywane w laboratoriach. Zgodnie z obowiązującymi standardami, takimi jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów), prawidłowe oznaczenie substancji jest kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu pracy oraz w codziennym użytkowaniu chemikaliów. Właściwe zrozumienie i respektowanie tych oznaczeń jest niezbędne do minimalizacji ryzyka zatrucia lub poparzeń chemicznych.

Pytanie 14

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 15

Temperatura wrzenia aniliny przy normalnym ciśnieniu wynosi 457,13 K. W trakcie jej oczyszczania metodą destylacji prostej pod ciśnieniem atmosferycznym należy zebrać frakcję wrzącą w przedziale temperatur

A. 178 °C - 182 °C
B. 181 °C - 185 °C
C. 185 °C - 190 °C
D. 175 °C - 179 °C
Odpowiedź 181 °C - 185 °C jest poprawna, ponieważ temperatura wrzenia aniliny wynosząca 457,13 K odpowiada 184 °C. W procesie destylacji prostej, aby skutecznie oddzielić substancję, należy zbierać frakcję wrzącą wokół tej wartości, co oznacza, że optymalny zakres do zbierania frakcji to 181 °C - 185 °C. W praktyce, aby zapewnić wysoką czystość destylatu, zwykle ustawia się zakres tak, aby obejmował temperatury bliskie wartości wrzenia, z uwzględnieniem ewentualnych wahań związanych z ciśnieniem atmosferycznym i zanieczyszczeniami. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest przemysł chemiczny, gdzie oczyszczanie substancji chemicznych, takich jak anilina, jest kluczowe dla uzyskania wysokiej jakości produktów. Standardy branżowe, takie jak ISO 9001, podkreślają znaczenie dokładności pomiarów temperatury i stosowania odpowiednich metod oczyszczania, co jest niezbędne dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa procesów chemicznych.

Pytanie 16

Z uwagi na bezpieczeństwo pracy, ciecze żrące powinny być podgrzewane w łaźniach

A. powietrznych
B. piaskowych
C. wodnych
D. olejowych
Ogrzewanie cieczy żrących na łaźniach piaskowych to dobra opcja, bo piasek świetnie izoluje i rozprowadza ciepło. Dzięki temu mamy stabilne warunki, co jest bardzo ważne, zwłaszcza przy substancjach, które mogą się 'dziwnie' zachowywać, gdy temperatura szybko się zmienia. W praktyce użycie łaźni piaskowych zmniejsza ryzyko przegrzewania, co jest super istotne, bo może prowadzić do różnych nieprzyjemnych sytuacji, jak dekompozycja czy toksyczne opary. Piasek nie tylko grzeje, ale i chroni operatora. W laboratoriach chemicznych oraz w różnych branżach, gdzie obsługuje się cieczy żrące, przestrzeganie zasad BHP i stosowanie odpowiednich metod ogrzewania jest kluczowe, aby zapewnić bezpieczne warunki pracy i ochronić zdrowie. To są sprawy, które powinny być zawsze na pierwszym miejscu, a dokumenty branżowe mocno to podkreślają.

Pytanie 17

Połączono równe ilości cynku i bromu, a następnie poddano je reakcji Zn + Br2 → ZnBr2. W tych warunkach stopień reakcji cynku wynosi (masy atomowe: Zn – 65u, Br – 80u)?

A. 0,8
B. 0,4
C. 1,0
D. 0,6
Wybór odpowiedzi, który nie uwzględnia właściwych proporcji reagentów w reakcji, prowadzi do błędnych wniosków. W przypadku reakcji Zn + Br2 → ZnBr2 należy zaznaczyć, że reakcja zachodzi w idealnych warunkach stechiometrycznych, w których reagenty są w równych ilościach molowych. Osoby, które odpowiedziały inaczej, często popełniają błąd w obliczeniach molowych lub mylą się w ocenie, który reagent jest ograniczający. Warto zwrócić uwagę, że jeśli reagent jest w nadmiarze, to nie wpływa na stopień przereagowania reagentu ograniczającego. Dlatego też, niezależnie od ilości bromu, cynk w tej reakcji ogranicza, co oznacza, że tylko część bromu zareaguje. Obliczenia powinny bazować na masach atomowych oraz na przeliczeniu ich na mole, co jest kluczowym elementem analizy chemicznej. Zazwyczaj błędy te wynikają z zbyt ogólnego podejścia do kwestii stechiometrii, a także braku zrozumienia, jak molowość reagentów wpływa na wynik reakcji. Aby zminimalizować takie błędy, ważne jest praktykowanie obliczeń stechiometrycznych oraz znajomość zasad dotyczących ilości molowych reagentów i ich wpływu na reakcję. Wiedza ta jest fundamentalna, ponieważ w przemyśle chemicznym należy precyzyjnie kontrolować proporcje reagentów, aby zapewnić efektywność procesów chemicznych.

Pytanie 18

Woda używana w laboratorium chemicznym, uzyskana poprzez filtrację przez wymieniacz jonowy, jest określana mianem wody

A. mineralizowanej
B. destylowanej
C. demineralizowanej
D. redestylowanej
Woda demineralizowana to woda, z której usunięto praktycznie wszystkie rozpuszczone sole mineralne, dzięki procesowi wymiany jonów. W laboratoriach chemicznych wykorzystywana jest w wielu zastosowaniach, takich jak przygotowywanie roztworów, przeprowadzanie reakcji chemicznych czy jako medium w analizach chemicznych. Standardy branżowe, takie jak ISO 3696, definiują jakość wody demineralizowanej, co zapewnia jej wysoką czystość chemiczną i minimalne zanieczyszczenia, co jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników eksperymentów. Przykłady zastosowania obejmują przygotowanie prób do spektroskopii i analizy chromatograficznej, gdzie obecność jonów może zafałszować wyniki. Woda demineralizowana jest również używana w procesach chłodzenia oraz w urządzeniach takich jak kotły, gdzie zanieczyszczenia mogą prowadzić do korozji. W związku z tym, posiadanie wody demineralizowanej w laboratorium jest niezbędne dla zapewnienia jakości i integralności prowadzonych badań.

Pytanie 19

Na etykietach substancji chemicznych można znaleźć oznaczenia literowe R i S (zgodnie z regulacjami CLP: H i P), które wskazują

A. na ryzyko wystąpienia zagrożeń i zasady postępowania z nimi
B. na obecność zanieczyszczeń oraz metody ich usuwania
C. na pojemność oraz skład opakowania
D. na ilość domieszek w składzie oraz datę przydatności
Odpowiedź dotycząca oznaczeń literowych R i S (obecnie H i P zgodnie z rozporządzeniem CLP) jest prawidłowa, ponieważ te oznaczenia mają na celu informowanie o ryzyku związanym z substancjami chemicznymi oraz zalecanych środkach ostrożności. Oznaczenia R (ryzyko) wskazują na potencjalne zagrożenia, takie jak toksyczność, wybuchowość czy korozja, z jakimi można się spotkać podczas pracy z danym odczynnikiem. Z kolei oznaczenia S (środki ostrożności) sugerują praktyczne zalecenia dotyczące bezpiecznego obchodzenia się z substancją, takie jak stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, unikanie kontaktu ze skórą, czy przechowywanie w odpowiednich warunkach. Dla przykładu, substancja z oznaczeniem H300 (może być śmiertelna w przypadku połknięcia) wymaga szczególnej uwagi i zachowania ostrożności podczas jej używania. Stosowanie tych oznaczeń jest integralną częścią systemu zarządzania bezpieczeństwem chemicznym, a ich znajomość i przestrzeganie są kluczowe w laboratoriach, przemysłach chemicznych i w wszelkich zastosowaniach, gdzie występują substancje niebezpieczne. Obowiązujące standardy i dobre praktyki, takie jak ISO 45001, podkreślają znaczenie oceny ryzyka i stosowania odpowiednich środków ochrony w miejscach pracy, co czyni te oznaczenia niezbędnym elementem w codziennym obiegu informacji o substancjach chemicznych.

Pytanie 20

Na podstawie danych zawartych w tabeli wskaż, które opakowania zawierają produkt zgodny ze specyfikacją.

WŁAŚCIWOŚCINORMA KLASY A
wg specyfikacji produktu
OPAKOWANIE
123
POSTAĆBezbarwna ciecz, bez zanieczyszczeń.
Dopuszcza się niebieskawе zabаrwienie
i obecność skrystalizowanego osadu
Bezbarwna ciecz
Zawartość ługu sodowego
(NaOH), min, % masy
46,046,546,848,0
Węglan sodu (Na₂CO₃),
nie więcej niż, % masy
0,40,30,30,2
Chlorek sodu (NaCl),
nie więcej niż, % masy
0,0200,0150,0140,011
Chloran sodu (NaClO₃),
nie więcej niż, % masy
0,0070,0060,0050,002
Siarczan sodu (Na₂SO₄),
nie więcej niż, % masy
0,0400,0380,0350,029
Zawartość żelaza (Fe₂O₃),
max, WT. PPM
15151510

A. Tylko 1 i 2.
B. Żadne.
C. Wszystkie.
D. Tylko 3.
Wybranie odpowiedzi mówiącej, że żadne opakowania nie są zgodne z normami, to typowy błąd. Może się to brać stąd, że nie widzisz wszystkich ważnych szczegółów w danych. Wydaje mi się, że to trochę przez brak zrozumienia specyfikacji produktu i norm dotyczących jakości opakowań. Czasem ludzie mają tendencję do uogólniania, co prowadzi do błędnych wniosków. Pamiętaj, że każde opakowanie trzeba przeanalizować dokładnie, a stwierdzenie, że nic nie spełnia norm, jest po prostu nietrafione. Gdy mówisz, że tylko niektóre są zgodne, to znaczy, że mogłeś nie uwzględnić wszystkich parametrów z specyfikacji. Każde opakowanie powinno się oceniać z osobna, a złe oceny mogą mieć poważne konsekwencje, jak wprowadzenie wadliwych produktów na rynek, co może skutkować stratami lub zepsuciem reputacji firmy. Dlatego ważne jest, by oceniający też byli dobrze poinformowani i trzymali się standardów, żeby uniknąć takich sytuacji.

Pytanie 21

Podczas oznaczania kwasu siarkowego zachodzi reakcja:

H2SO4 + 2NaOH → Na2SO4 + 2H2O 
Zgodnie z zamieszczoną instrukcją, roztwór poreakcyjny należy

Fragmenty instrukcji zbierania, utylizacji i eliminacji odpadów chemicznych
Lista substancji, które mogą być usunięte z odpadami komunalnymi w postaci stałej, lub wprowadzone do systemu kanalizacyjnego w postaci rozcieńczonych roztworów wodnych, o ile ich ilość nie przekracza jednorazowo 100 g.
Związki nieorganiczne
Siarczany sodu, potasu, magnezu, wapnia, amonu
Kwasy nieorganiczne
Stężone kwasy ostrożnie rozcieńczyć przez wkroplenie z równoczesnym mieszaniem do wody z lodem, a następnie zneutralizować roztworem wodorotlenku sodowego. Po neutralizacji doprowadzić pH roztworu do zakresu 6-8 przelać do pojemnika S. Małe ilości kwasów takich jak siarkowy, solny, azotowy czy fosforowy (nie więcej niż 10 g) po rozcieńczeniu wodą i neutralizacji roztworem wodorotlenku sodowego oraz doprowadzeniu pH takiego roztworu do zakresu 6-8 można wylać do zlewu i obficie spłukać wodą.
Sole nieorganiczne
Stałe sole nieorganiczne – pojemnik N.
Obojętne roztwory soli nieorganicznych pojemnik S. Sole metali ciężkich, sole o właściwościach toksycznych – pojemnik TN.

A. umieścić w pojemniku TN.
B. wylać do zlewu i spłukać bieżącą wodą.
C. zobojętnić i usunąć z odpadami komunalnymi.
D. umieścić w pojemniku S.
Podczas reakcji kwasu siarkowego z wodorotlenkiem sodu powstaje siarczan sodu, który jest substancją neutralną. W przypadku utylizacji niewielkich ilości roztworów chemicznych, takich jak powstały w tej reakcji, istotne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi zarządzania odpadami chemicznymi, neutralne roztwory, które nie są niebezpieczne, mogą być wylewane do systemu kanalizacji, pod warunkiem, że są odpowiednio rozcieńczone wodą. Praktyczne zastosowanie tej zasady znajduje się w laboratoriach chemicznych oraz placówkach edukacyjnych, gdzie regularnie prowadzone są eksperymenty. Spłukiwanie bieżącą wodą zapewnia, że resztki chemikaliów nie osadzają się w rurach, minimalizując ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Przy odpowiednim przestrzeganiu zasad możemy skutecznie zarządzać odpadami chemicznymi, co jest kluczowe w kontekście zrównoważonego rozwoju i ochrony zasobów wodnych.

Pytanie 22

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 23

W nieopisanej butelce prawdopodobnie znajduje się roztwór zasadowy. Wskaż odczynnik, który pozwoli to zweryfikować?

A. Roztwór chlorku potasu o stężeniu 1 mol/dm3
B. Roztwór kwasu siarkowego(VI) o stężeniu 2%
C. Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny o stężeniu 2%
D. Roztwór wodorotlenku potasu o stężeniu 0,5 mol/dm3
Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny o stężeniu 2% jest skutecznym odczynnikiem do wykrywania odczynu zasadowego. Fenoloftaleina, będąca wskaźnikiem pH, zmienia swój kolor z bezbarwnego na różowy w obecności roztworów o odczynie zasadowym, co czyni ją idealnym narzędziem w laboratoriach chemicznych. Jej zastosowanie w praktyce obejmuje nie tylko kontrolę odczynu pH w różnorodnych procesach chemicznych, ale również w edukacji, gdzie uczniowie uczą się o reakcjach kwasowo-zasadowych. Warto zauważyć, że fenoloftaleina działa w zakresie pH od około 8,2 do 10,0, co oznacza, że będzie wyraźnie widoczna w roztworach zasadowych. W kontekście standardów laboratoryjnych, korzystanie z fenoloftaleiny dla analizy pH jest zgodne z dobrymi praktykami, ponieważ pozwala na szybkie i efektywne określenie odczynu, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak analiza wody, synteza chemiczna, czy też kontrola jakości produktów chemicznych.

Pytanie 24

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 25

Na etykiecie odważki analitycznej znajduje się napis: Z odważki tej można przygotować

Odważka analityczna

azotan(V) srebra(I)

AgNO3

0,1 mol/dm3

A. jedną kolbę miarową o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,05 mol/dm3.
B. jedną kolbę miarową o pojemności 1000 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.
C. cztery kolby miarowe o pojemności 250 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,025 mol/dm3.
D. dwie kolby miarowe o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ na etykiecie odważki analitycznej znajduje się informacja o stężeniu 0,1 mol/dm³. Aby przygotować 1000 cm³ (1 dm³) roztworu AgNO₃ o takim stężeniu, potrzebujemy 0,1 mola tego związku. Mnożąc liczbę moli przez masę molową AgNO₃ (169,87 g/mol), otrzymujemy masę potrzebną do przygotowania roztworu, która wynosi 16,987 g. W praktyce, przygotowując roztwór o konkretnym stężeniu, kluczowe jest precyzyjne odmierzenie masy substancji oraz odpowiednie rozcieńczenie. Taka umiejętność jest niezbędna w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność odgrywa podstawową rolę w eksperymentach i analizach. Przygotowanie roztworu o właściwym stężeniu jest zgodne z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP), które zapewniają wiarygodność wyników badań. Dodatkowo, umiejętność przygotowywania roztworów o określonych stężeniach jest fundamentalna w chemii analitycznej, chemii organicznej oraz wielu zastosowaniach przemysłowych, w tym w farmaceutyce.

Pytanie 26

Substancje pomocnicze wykorzystywane do realizacji podstawowych analiz jakościowych i ilościowych, które nie wymagają wysokiej czystości, są oznaczane na opakowaniach symbolem

A. cz.ch.
B. cz.d.a.
C. cz.
D. techn.
Odpowiedzi "cz.ch.", "techn." oraz "cz.d.a." są błędne w kontekście pytania, ponieważ każda z tych terminologii odnosi się do innych klas substancji. Termin "cz.ch." odnosi się do substancji czystych chemicznie, które muszą spełniać wysokie standardy czystości i są używane w bardziej wymagających analizach, gdzie nawet najmniejsze zanieczyszczenia mogą wpływać na wyniki. W kontekście analiz jakościowych i ilościowych, wybór substancji czystych chemicznie w sytuacjach, gdy nie jest to wymagane, nie tylko zwiększa koszty, ale również komplikuje procedury laboratoryjne. Z kolei "techn." odnosi się do substancji technicznych, które mogą być używane w procesach przemysłowych, ale ich standardy czystości również mogą nie być odpowiednie dla analiz laboratoryjnych. Używanie takich substancji w analizach może prowadzić do zafałszowań wyników, co jest absolutnie niedopuszczalne w kontekście rzetelnych badań. Termin "cz.d.a." odnosi się do czystości dla analizy, co również oznacza wyższe wymagania dotyczące czystości, a więc nie pasuje do koncepcji substancji pomocniczych, które nie muszą spełniać tych standardów. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków to niepełne zrozumienie różnic w wymaganiach czystości oraz niewłaściwe przypisywanie terminów do kontekstu ich zastosowania w analizach chemicznych.

Pytanie 27

Przedstawiony schemat ideowy ilustruje proces wytwarzania N2 → NO → NO2 → HNO3

A. kwasu azotowego(V) z azotu
B. kwasu azotowego(II) z azotu
C. kwasu azotowego(IV) z azotu
D. kwasu azotowego(III) z azotu
Odpowiedź na pytanie o kwas azotowy(V) jest jak najbardziej trafna. Proces wytwarzania HNO3 z azotu (N2) rzeczywiście zaczyna się od utlenienia azotu do tlenku azotu(II) (NO), który potem przekształca się w tlenek azotu(IV) (NO2). To właśnie ten tlenek odgrywa ważną rolę w produkcji kwasu azotowego. W przemyśle chemicznym najczęściej stosuje się metodę Ostwalda, gdzie amoniak jest pierwszym etapem, który prowadzi nas do tlenku azotu. Potem ten tlenek reaguje z tlenem, tworząc NO2, a w obecności wody przekształca się to w HNO3. Kwas azotowy(V) ma sporo zastosowań, na przykład produkując nawozy azotowe czy materiały wybuchowe, a także jest ważnym odczynnikiem w laboratoriach. Myślę, że warto pamiętać, że kwas ten jest istotny w wielu dziedzinach chemii, zarówno organicznej, jak i nieorganicznej, co czyni go kluczowym dla branży chemicznej.

Pytanie 28

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 29

Miesięczne zapotrzebowanie laboratorium analitycznego na 2-propanol wynosi 500 cm3. Na jak długo wystarczy ta substancja?

A. 7 miesięcy
B. 3 miesiące
C. 5 miesięcy
D. 1 miesiąc
Odpowiedź '5 miesięcy' jest prawidłowa, ponieważ zapotrzebowanie miesięczne na 2-propanol wynosi 500 cm3. Jeśli zatem mamy 2500 cm3 2-propanolu, wystarczy on na pięć miesięcy, co obliczamy, dzieląc całkowitą ilość substancji przez miesięczne zapotrzebowanie: 2500 cm3 / 500 cm3 = 5 miesięcy. W zastosowaniach laboratoryjnych, gdzie 2-propanol jest często wykorzystywany jako rozpuszczalnik, dezynfekant lub w procesach ekstrakcji, ważne jest, aby regularnie monitorować stany magazynowe, aby zapewnić ciągłość pracy. Praktyka ta jest zgodna z normami zarządzania jakością, takimi jak ISO 9001, które podkreślają znaczenie efektywnego zarządzania zasobami oraz ciągłości procesów. Dobrze zarządzany zapas substancji chemicznych jest kluczowy dla efektywności operacyjnej laboratorium.

Pytanie 30

W którym wierszu tabeli podano ilości substancji i wody, potrzebne do sporządzenia 350 g roztworu o stężeniu 7%?

Masa substancjiMasa wody
A.24,5 g350 g
B.24,5 g325,5 g
C.7 g343 g
D.7 g350 g

A. B.
B. D.
C. C.
D. A.
Odpowiedź B jest poprawna, ponieważ została obliczona zgodnie z zasadami dotyczących stężenia roztworów. Stężenie 7% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 7 g substancji rozpuszczonej. W przypadku 350 g roztworu, masa substancji wynosi 7% z 350 g, co daje 24.5 g. Różnica między masą całkowitą roztworu a masą substancji, czyli 350 g - 24.5 g, daje 325.5 g wody. Takie obliczenia są zgodne z fundamentalnymi zasadami chemii i są powszechnie stosowane w laboratoriach chemicznych, farmaceutycznych i różnych dziedzinach przemysłu, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe. Zrozumienie obliczeń stężenia roztworów pozwala na dokładne przygotowania roztworów o określonych właściwościach, co jest istotne w procesach analitycznych oraz produkcyjnych.

Pytanie 31

W celu rozdrabniania niewielkich ilości bardzo twardego materiału wykorzystuje się moździerze

A. agatowe
B. teflonowe
C. melaminowe
D. ze stali molibdenowej
Wybór moździerzy teflonowych, melaminowych czy agatowych na rozdrabnianie twardych materiałów jest niewłaściwy z kilku powodów. Moździerze teflonowe, mimo że są odporne na działanie wielu chemikaliów, są zbyt miękkie, aby skutecznie rozdrabniać twarde substancje. Ich struktura nie pozwala na osiągnięcie odpowiedniej siły nacisku, a dodatkowo mogą ulegać zarysowaniom, co w dłuższym okresie może prowadzić do kontaminacji mieszanek. Z kolei moździerze melaminowe, chociaż lekkie i łatwe w czyszczeniu, również nie mają wystarczającej twardości, by poradzić sobie z twardymi materiałami. Mogą pękać lub się łamać pod wpływem dużych obciążeń. Moździerze agatowe są estetyczne i dobrze sprawdzają się w przypadku miększych materiałów, ale ich koszt oraz możliwość pękania przy dużych obciążeniach sprawiają, że nie są najlepszym wyborem do rozdrabniania twardych substancji. Wybierając odpowiedni moździerz, ważne jest, aby wziąć pod uwagę zarówno twardość materiału, jak i jego przeznaczenie. Dlatego też, do rozdrabniania twardych materiałów, moździerz ze stali molibdenowej jest najlepszym rozwiązaniem, zapewniającym zarówno efektywność, jak i trwałość podczas pracy.

Pytanie 32

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 33

Na ilustracji numery rzymskie wskazują

A. I – chłodnicę, II – destylat
B. I – rozdzielacz, II – destylat
C. I – chłodnicę, II – sublimat
D. I – rozdzielacz, II – sublimat
Odpowiedź I – chłodnicę, II – destylat jest poprawna, ponieważ chłodnica jest elementem wykorzystywanym w procesach destylacji, który służy do kondensacji pary. W tym procesie para destylatu przechodzi przez chłodnicę, gdzie jest schładzana, a następnie skraplana, co pozwala na uzyskanie czystego cieczy, takiej jak destylat. Destylacja jest powszechnie stosowana w przemyśle chemicznym oraz petrochemicznym do rozdzielania mieszanin cieczy na składniki na podstawie ich różnic w temperaturze wrzenia. W praktyce, przestrzeganie zasad projektowania i eksploatacji sprzętu destylacyjnego, w tym doboru odpowiednich materiałów i parametrów procesowych, jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej wydajności i jakości produktu końcowego. Ponadto, dobór odpowiednich rodzajów chłodnic (np. chłodnice rurowe, spiralne, czy płytowe) w zależności od charakterystyki procesu oraz właściwości zachodzących substancji ma duże znaczenie dla efektywności całego systemu. Zrozumienie roli chłodnicy i destylatu w kontekście procesów chemicznych jest niezbędne dla każdego inżyniera chemika, co podkreśla znaczenie tej odpowiedzi.

Pytanie 34

Do szklanych narzędzi laboratoryjnych wielomiarowych używanych w analizach ilościowych należy

A. pipeta Mohra
B. cylinder z podziałką
C. kolba stożkowa
D. zlewka
Pipeta Mohra, zlewka i kolbka stożkowa to narzędzia laboratoryjne, ale nie są one odpowiednie do precyzyjnej analizy ilościowej w tym kontekście. Pipeta Mohra, chociaż używana do odmierzania cieczy, ma ograniczoną dokładność i jest przeznaczona głównie do przenoszenia ustalonych objętości cieczy, co różni ją od cylindra z podziałką, który umożliwia dokładną odczyt objętości w większym zakresie. Zlewka, z kolei, jest narzędziem o niskiej precyzji, często stosowanym do mieszania lub przechowywania cieczy, ale nie nadaje się do dokładnych pomiarów objętości, co czyni ją niewłaściwym wyborem w kontekście analizy ilościowej. Kolbka stożkowa, chociaż jest przydatna w reakcjach chemicznych i nauczaniu, również nie zapewnia precyzyjnego pomiaru objętości bez dodatkowych narzędzi. Użycie tych narzędzi w sytuacjach wymagających dokładnych pomiarów może prowadzić do błędów w wynikach badań, ponieważ nie są one standardowo projektowane z myślą o precyzyjnym pomiarze objętości, co jest kluczowe w analizie ilościowej. Prawidłowe zrozumienie zastosowania tych narzędzi jest istotne dla osiągania wiarygodnych wyników w pracy laboratoryjnej.

Pytanie 35

300 cm3 zanieczyszczonego benzenu poddano procesowi destylacji. Uzyskano 270 cm3 czystej substancji. Jaką wydajność miało oczyszczanie?

A. 10%
B. 90%
C. 80%
D. 111%
Wydajność oczyszczania to kluczowy wskaźnik efektywności procesów separacyjnych, jednak nieprawidłowe obliczenia mogą prowadzić do mylnych wniosków. Na przykład, odpowiedź wskazująca na 10% wydajności jest biologicznie niemożliwa w kontekście podanej sytuacji. Tego rodzaju wynik sugeruje, że tylko niewielka ilość czystego produktu została uzyskana, co nie znajduje potwierdzenia w danych. Z kolei 80% wydajności, choć bardziej realistyczna, również nie uwzględnia pełnych możliwości procesu destylacji, który w tym przypadku wykazał znacznie wyższą efektywność. Natomiast odpowiedź 111% jest całkowicie niemożliwa, ponieważ wydajność nie może przekraczać 100%, co oznacza, że w takiej sytuacji powstaje więcej produktu niż było surowca, co jest sprzeczne z zasadami fizyki i chemii. Tego typu błędy koncepcyjne wynikają często z niepełnego zrozumienia zasad obliczania wydajności i mogą prowadzić do nieoptymalnych decyzji w procesach technologicznych. W praktyce przemysłowej, znajomość właściwych metod obliczeniowych oraz ich odpowiednie zastosowanie są niezbędne do podejmowania trafnych decyzji oraz optymalizacji procesów produkcyjnych. Ostatecznie, zrozumienie tego, jak dokładnie obliczyć wydajność, jest kluczowe dla każdego specjalisty w dziedzinie inżynierii chemicznej czy technologii materiałowej.

Pytanie 36

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 37

Zgodnie z instrukcją dotyczącą pobierania próbek nawozów (na podstawie normy PN-EN 12579:2001), liczbę punktów pobierania próbek pierwotnych ustala się według wzoru nsp = 0,5·√V, gdzie V oznacza objętość jednostki badanej w m3. Wartość nsp zaokrągla się do liczby całkowitej, a dodatkowo nie może być mniejsza niż 12 ani większa niż 30.
Dlatego dla objętości V = 4900 m3, nsp wynosi

A. 35
B. 70
C. 30
D. 12
Niepoprawne odpowiedzi wskazują na nieporozumienia dotyczące zasad pobierania próbek nawozów oraz zastosowania odpowiednich wzorów obliczeniowych. Odpowiedzi takie jak 12, 35, czy 70, wynikają z błędnych założeń. Przykładowo, wartość 12 jest minimalną liczbą próbek, którą można wykorzystać, ale nie jest zgodna z obliczeniami, które jasno wskazują na liczbę 35, co wskazuje na niepełne zrozumienie normy. Z kolei odpowiedzi 35 i 70 ignorują regulacje dotyczące maksymalnej wartości nsp, która wynosi 30. Tego typu nieścisłości mogą prowadzić do niedoszacowania lub przeszacowania liczby próbek, co bezpośrednio wpływa na jakość i reprezentatywność wyników analiz. Ponadto, nie uwzględnienie zaokrąglenia wartości do liczby całkowitej narusza zasady określone w normie, co skutkuje niską jakością pobierania próbek. W praktyce, nieprawidłowe podejście do obliczeń może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących skuteczności stosowanych nawozów, co ma wpływ na decyzje agronomiczne i strategie zarządzania glebą. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla zapewnienia jakości analiz i wspierania decyzji w zakresie upraw rolnych.

Pytanie 38

Aby zregenerować rozpuszczalnik organiczny, należy wykonać proces

A. odparowywania
B. destylacji
C. demineralizacji
D. filtrowania
Destylacja jest procesem separacji substancji na podstawie różnic w ich temperaturze wrzenia, co czyni ją idealnym narzędziem do regeneracji rozpuszczalników organicznych. Działa na zasadzie podgrzewania mieszanki, co powoduje odparowanie składników o niższej temperaturze wrzenia, a następnie skraplanie ich w osobnym naczyniu. Dla przykładu, w przemyśle chemicznym często stosuje się destylację w celu odzyskiwania rozpuszczalników używanych w reakcjach chemicznych, co nie tylko zmniejsza koszty, ale również przyczynia się do zrównoważonego rozwoju przez ograniczenie odpadów. W praktyce, destylacja jest szeroko stosowana w laboratoriach, gdzie należy oczyszczać i regenerować substancje chemiczne. Warto również dodać, że stosowanie destylacji jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które promują minimalizację odpadów oraz efektywne zarządzanie substancjami chemicznymi.

Pytanie 39

Sporządzono 250 cm3 roztworu glicerolu o gęstości 1,05 g/cm3 w temperaturze 20°C. Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli, określ stężenie procentowe sporządzonego roztworu glicerolu.

Glicerolu [%]10%20%30%50%
d20 [g/dm3]1023,701048,401073,951127,20

A. 20%
B. 30%
C. 40%
D. 10%
Wybierając inne wartości stężenia procentowego, takie jak 40%, 10% czy 30%, można wpaść w pułapkę błędnego zrozumienia, jak gęstość roztworów wpływa na ich stężenie. Na przykład, stężenie 40% glicerolu nie tylko znacznie przekracza wartość dostarczoną przez gęstość roztworu, ale również odbiega od typowych standardów gęstości dla roztworów glicerolu, które w tym zakresie są wyraźnie wyższe. Z kolei wybór 10% lub 30% stężenia również prowadzi do nieprawidłowych wniosków, ponieważ odpowiadają one wartościom gęstości, które są znacznie różne od 1,05 g/cm3. Typowy błąd myślowy polega na zakładaniu, że mniejsze lub większe stężenie procentowe może być bardziej odpowiednie na podstawie intuicji, a nie na podstawie rzeczywistych danych. W praktyce, gęstość roztworu jest kluczowym wskaźnikiem, który należy uwzględnić przy obliczeniach stężenia, a pominięcie tego faktu prowadzi do konsekwencji, takich jak błędne przygotowanie roztworów, co może mieć daleko idące skutki w laboratoriach i przemysłach, gdzie precyzja jest kluczowa.

Pytanie 40

Reakcja miedzi metalicznej z stężonym kwasem azotowym(V) prowadzi do powstania azotanu(V) miedzi(II) oraz jakiego związku?

A. tlenek azotu(II) oraz woda
B. tlenek azotu(II) oraz wodór
C. tlenek azotu(V) oraz wodór
D. tlenek azotu(IV) oraz woda
Reakcje chemiczne, które prowadzą do powstania produktów takich jak tlenek azotu(II) lub tlenek azotu(V), są mylące, ponieważ nie odpowiadają rzeczywistym procesom zachodzącym w reakcji miedzi z kwasem azotowym. Tlenek azotu(II) (NO) jest produktem ubocznym reakcji redukcji, co jest nieprawidłowe w kontekście tej reakcji, ponieważ metale, takie jak miedź, wchodzą w reakcję z silniejszymi utleniaczami, co skutkuje powstawaniem tlenków o wyższych wartościach utlenienia. Podobnie, tlenek azotu(V) (N2O5) nie może być produktem reakcji, ponieważ wymaga innej reakcji chemicznej, w której występują inne materiały wyjściowe. Nieprawidłowe odpowiedzi często wynikają z mylenia różnych tlenków azotu oraz ich stanów utlenienia, co jest typowym błędem w nauce chemii. Kluczowe jest zrozumienie, że w reakcji kwasu azotowego z metalem powstają głównie tlenki o niższym stanie utlenienia, co jest zgodne z zasadami reakcji redoks. Dodatkowo, błędne odpowiedzi mogą prowadzić do nieporozumień w praktycznych zastosowaniach chemicznych, zwłaszcza w kontekście syntez organicznych oraz reakcji ekologicznych, co podkreśla znaczenie posiadania solidnej wiedzy na temat chemii nieorganicznej oraz jej mechanizmów.