Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 30 maja 2025 16:29
  • Data zakończenia: 30 maja 2025 16:41

Egzamin zdany!

Wynik: 30/40 punktów (75,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Z próbki zawierającej siarczany(VI) należy najpierw wydzielić metodą filtracji zanieczyszczenia, które są nierozpuszczalne w wodzie. Dokładność wypłukania tych zanieczyszczeń weryfikuje się za pomocą roztworu

A. fenoloftaleiny
B. oranżu metylowego
C. AgNO3
D. BaCl2
BaCl2, czyli chlorek baru, to super reagent do sprawdzania siarczanów(VI) w roztworach. Dlaczego? Bo tworzy nierozpuszczalny osad siarczanu baru (BaSO4) w obecności jonów siarczanowych. W praktyce robisz filtrację, oddzielasz te nierozpuszczalne zanieczyszczenia, a potem przemywasz wodą destylowaną. Jak dodasz BaCl2 do tych resztek, to jeśli są tam jakieś siarczany, zobaczysz biały osad. To oznacza, że siarczany są obecne. Ten proces jest zgodny z tym, co się robi w laboratoriach analitycznych, gdzie ważna jest dokładna detekcja siarczanów, żeby ocenić czystość próbek. Warto znać tę metodę, zwłaszcza w kontekście badań środowiskowych, bo tu precyzyjne dane są kluczowe.
Pytanie 2

Który z poniższych zestawów obejmuje jedynie sprzęt do pomiarów?

A. Kolba miarowa, zlewka oraz bagietka
B. Kolba miarowa, cylinder miarowy oraz eza
C. Kolba miarowa, biureta i pipeta
D. Kolba miarowa, kolba stożkowa oraz pipeta
Odpowiedź "Kolba miarowa, biureta i pipeta" jest poprawna, ponieważ wszystkie wymienione narzędzia są klasycznymi przykładami sprzętu miarowego używanego w laboratoriach chemicznych. Kolba miarowa służy do precyzyjnego pomiaru objętości cieczy, co jest kluczowe w wielu reakcjach chemicznych, gdzie dokładność jest niezbędna dla uzyskania powtarzalnych wyników. Biureta, z kolei, jest używana do dozowania cieczy w sposób kontrolowany, najczęściej w titracji, co pozwala na określenie stężenia substancji chemicznej. Pipeta natomiast jest narzędziem, które umożliwia przenoszenie małych objętości cieczy z dużą precyzją. W praktyce laboratoryjnej, wybór odpowiedniego sprzętu pomiarowego jest kluczowy dla uzyskania wiarygodnych danych. Używanie sprzętu zgodnego z normami, takimi jak ISO lub ASTM, zapewnia wysoką jakość pomiarów i minimalizuje ryzyko błędów. Właściwa znajomość i umiejętność posługiwania się tymi narzędziami jest niezbędna dla każdego chemika, co podkreśla znaczenie tej odpowiedzi.
Pytanie 3

Które równanie przedstawia reakcję otrzymywania mydła?

CH3COOH + NaOH →CH3COONa + H2O
2 CH3COOH + Na2O →2 CH3COONa + H2O
2 C2H5COOH + 2 Na →2 C2H5COONa + H2↑
C17H35COOH + NaOH →C17H35COONa + H2O

A. 2 C2H5COOH + 2 Na → 2 C2H5COONa + H2↑
B. CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O
C. C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O
D. 2 CH3COOH + Na2O → 2 CH3COONa + H2O
No, ta reakcja, którą podałeś, to super przykład zmydlania, a więc procesu, w którym kwasy tłuszczowe reagują z zasadami, w tym przypadku z wodorotlenkiem sodu. Z tego powodu powstaje sól kwasu tłuszczowego, czyli mydło, a przy okazji mamy jeszcze wodę. Zmydlanie to absolutny must-have w produkcji mydeł, które wszyscy używamy w domach czy w kosmetykach. Przykład? Naturalne mydła, które można robić z olejów, np. kokosowego albo oliwy z oliwek. Ważne, żeby trzymać się dobrych proporcji kwasu tłuszczowego do zasady, bo to wpływa na to, jak twarde będzie mydło, jak się pieni i jak nawilża. Zmydlanie jest też ważnym procesem w chemii, bo używa się go do produkcji różnych substancji chemicznych. Jak widać, to istotna sprawa!
Pytanie 4

Do filtracji osadów drobnokrystalicznych wykorzystuje się filtry

A. sztywne, o największych porach
B. sztywne, o najmniejszych porach
C. elastyczne, o największych porach
D. elastyczne, o najmniejszych porach
Wybór sączków miękkich, o najmniejszych porach, nie jest właściwy w kontekście filtracji osadów drobnokrystalicznych. Miękkie materiał sączków nie zapewniają wymaganej twardości i stabilności, co prowadzi do ich odkształcania się podczas procesu filtracji. Osady drobnokrystaliczne, ze względu na swoją strukturę, wymagają użycia materiałów, które mogą wytrzymać ciśnienie i nie ulegają deformacji. Ponadto, sączki o największych porach, niezależnie od ich twardości, nie są wystarczająco efektywne w oddzielaniu drobnych cząstek, co prowadzi do zanieczyszczenia przefiltrowanej cieczy. W kontekście standardów filtracji, kluczowe jest, aby dobór materiału był zgodny z wymaganiami dotyczącymi oczyszczania próbek i uzyskiwania wiarygodnych wyników analitycznych. Wybór niewłaściwego typu sączka często wynika z błędnego zrozumienia funkcji, jakie pełnią różne materiały filtracyjne. W laboratoriach należy szczególnie zwrócić uwagę na charakterystyki fizyczne i chemiczne używanych materiałów, aby zapewnić optymalną wydajność podczas procesów filtracyjnych i uniknąć ryzyka kontaminacji, które może znacząco wpłynąć na wyniki eksperymentów.
Pytanie 5

Wykorzystując pipetę gazową, pobrano próbkę azotu (Mn2 = 28 g/mol) o objętości 250 cm3 w standardowych warunkach. Jaką masę ma zmierzony azot?

A. 0,1563 g
B. 3,1250 g
C. 1,5635 g
D. 0,3125 g
Odpowiedź 0,3125 g jest prawidłowa, ponieważ można ją obliczyć za pomocą wzoru na masę gazu w warunkach normalnych. W warunkach normalnych (0°C i 1 atm) 1 mol gazu zajmuje objętość 22,4 litra (22400 cm³). Mając objętość 250 cm³, możemy obliczyć ilość moli azotu: n = V / V_m, gdzie V_m to objętość molowa gazu. Zatem n = 250 cm³ / 22400 cm³/mol = 0,01116 mol. Następnie, wykorzystując masę molową azotu (28 g/mol), obliczamy masę: m = n * M, co daje m = 0,01116 mol * 28 g/mol = 0,3125 g. W laboratoriach chemicznych, dokładne pomiary masy gazów są kluczowe, szczególnie w reakcjach, które wymagają precyzyjnych ilości reagentów. Zastosowanie pipet gazowych oraz znajomość zależności między objętością, ilością moli a masą jest fundamentalne w analityce chemicznej oraz w syntezach chemicznych, gdzie precyzja wpływa na wyniki eksperymentów oraz ich powtarzalność.
Pytanie 6

Aby oddzielić połączenia szlifów, należy w miejscu ich styku wprowadzić

A. wodorotlenek sodu
B. glicerynę
C. kwas fluorowodorowy
D. wodorotlenek potasu
Gliceryna jest substancją, która doskonale sprawdza się w procesie rozdzielania zapieczonych połączeń szlifów. Jej zastosowanie wynika z właściwości chemicznych, które pozwalają na skuteczne działanie w trudnych warunkach. Gliceryna jest środkiem niejonowym, co oznacza, że nie wywołuje reakcji z materiałami, z którymi współdziała. W praktyce, podczas zastosowania gliceryny na strefie połączenia szlifów, zwiększa się elastyczność otaczających materiałów, co ułatwia ich oddzielenie bez ryzyka uszkodzenia. Gliceryna ma również właściwości nawilżające, co dodatkowo sprzyja procesowi rozdzielania, zapewniając lepszą penetrację w obszary o dużym skurczeniu. W branżach zajmujących się szlifowaniem i obróbką materiałów, takich jak przemysł motoryzacyjny czy lotniczy, stosowanie gliceryny jako środka pomocniczego w rozdzielaniu połączeń jest zgodne z najlepszymi praktykami, co potwierdzają liczne standardy jakości. Dodatkowo, gliceryna jest substancją nietoksyczną, co czyni ją bezpiecznym wyborem w porównaniu do innych chemikaliów.
Pytanie 7

Który z poniższych sposobów homogenizacji próbki jest najbardziej odpowiedni do przygotowania próbki gleby do analizy chemicznej?

A. Suszenie gleby przed pobraniem próbki bez mieszania
B. Dokładne wymieszanie i rozdrobnienie całej próbki
C. Przesianie gleby przez sitko o dużych oczkach bez mieszania
D. Pobranie losowego fragmentu bez rozdrabniania
Homogenizacja próbki gleby to kluczowy etap przygotowania materiału do analiz chemicznych, bo tylko wtedy wyniki są powtarzalne i wiarygodne. Dokładne wymieszanie i rozdrobnienie całej próbki pozwala uzyskać reprezentatywną mieszaninę – każda pobrana część ma w przybliżeniu taki sam skład jak całość. W praktyce w laboratoriach stosuje się najpierw suszenie gleby, potem rozdrabnianie w moździerzu lub młynku, a następnie dokładne mieszanie, czasem dodatkowo przesiewanie przez drobne sito (np. 2 mm), żeby usunąć kamienie i korzenie. Bez tego etapu nie ma sensu przeprowadzać analiz, bo próbka może być niejednorodna i nie oddawać faktycznego składu gruntu. To podstawa w każdej procedurze dotyczącej badań środowiskowych, rolniczych czy przemysłowych. Moim zdaniem, jeśli ktoś pominie ten krok, to nawet najlepszy sprzęt i odczynniki nic nie dadzą – można otrzymać wyniki całkowicie przypadkowe. Dobre praktyki laboratoryjne (GLP) wręcz wymagają standaryzacji homogenizacji, bo to wpływa na jakość i porównywalność danych. Warto pamiętać, że nawet w terenie, tuż po pobraniu próbki, zaleca się wstępne wymieszanie, a dopiero potem dalsze przygotowanie w laboratorium.
Pytanie 8

W wyniku reakcji 20 g tlenku magnezu z wodą uzyskano 20 g wodorotlenku magnezu. Oblicz efektywność reakcji.
MMg = 24 g/mol, MO = 16 g/mol, MH = 1 g/mol?

A. 79,2%
B. 68,9%
C. 20%
D. 48,2%
Aby obliczyć wydajność reakcji, musimy najpierw ustalić teoretyczną ilość wodorotlenku magnezu (Mg(OH)₂) uzyskaną z 20 g tlenku magnezu (MgO). Reakcja między tlenkiem magnezu a wodą opisuje równanie: MgO + H₂O → Mg(OH)₂. W celu wyliczenia teoretycznej masy Mg(OH)₂, najpierw obliczamy liczbę moli MgO: 20 g / (24 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol. Reakcja ta wskazuje, że 1 mol MgO daje 1 mol Mg(OH)₂, więc teoretycznie otrzymamy 0,833 mol Mg(OH)₂. Teraz przeliczamy liczbę moli na masę: 0,833 mol × (24 g/mol + 2 × 1 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol × 58 g/mol = 48,3 g. Wydajność reakcji obliczamy, dzieląc masę uzyskanego produktu (20 g) przez masę teoretyczną (48,3 g) i mnożąc przez 100%: (20 g / 48,3 g) × 100% = 41,5%. Procent wydajności obliczany na podstawie początkowych danych o masach różni się od obliczeń teoretycznych, a w praktyce wydajność może być niższa z powodu strat w procesie. Wydajność 68,9% jest osiągalna, biorąc pod uwagę czynniki wpływające na efektywność reakcji, takie jak czystość reagentów oraz warunki reakcji. W praktyce chemicznej dążenie do jak najwyższej wydajności jest kluczowe, co wiąże się z koniecznością optymalizacji procesów technologicznych.
Pytanie 9

Wskaż jaka zawartość chlorków w próbce wody pozwala na wykorzystanie tej wody do produkcji betonu zgodnie z normą PN-EN 1008.

Wymagania dotyczące zawartości chlorków w wodzie do produkcji betonu według normy PN-EN 1008
substancjadopuszczalna wartość w mg/dm3
chlorki1000

A. 10 g/dm3
B. 1000 g/dm3
C. 107 mg/m3
D. 1000 g/m3
Odpowiedź 1000 g/m3 jest poprawna, ponieważ odnosi się do normy PN-EN 1008, która określa maksymalne dopuszczalne stężenie chlorków w wodzie przeznaczonej do produkcji betonu. Zgodnie z tą normą, stężenie chlorków powinno wynosić maksymalnie 1000 mg/dm3, co można przeliczyć na 1000 g/m3, ponieważ 1 mg/dm3 odpowiada 1 g/m3. Użycie wody z takim stężeniem chlorków w procesie produkcji betonu jest kluczowe, ponieważ nadmiar chlorków może prowadzić do korozji zbrojenia, a tym samym osłabienia konstrukcji betonowych. W praktyce oznacza to, że firmy budowlane i producenci betonu muszą przeprowadzać regularne analizy jakości wody wykorzystywanej do mieszania, aby zapewnić zgodność z normami i uniknąć potencjalnych problemów w przyszłości.
Pytanie 10

W celu uzyskania 500 g mieszaniny oziębiającej o temperaturze -18oC należy zmieszać

Tabela. Mieszaniny oziębiające
Temperatura
mieszaniny [°C]		Skład mieszaninyStosunek
masowy
-2Woda + chlorek amonu10 : 3
-15Woda + rodanek amonu10 : 13
-18Lód + chlorek amonu10 : 3
-21Lód + chlorek sodu3 : 1
-22Lód + chlorek amonu + azotan(V) amonu25 : 5 : 11
-25Lód + azotan(V) amonu1 : 1

A. 375,0 g lodu i 125,0 g chlorku sodu.
B. 250,0 g wody i 250,0 g rodanku amonu.
C. 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu.
D. 384,6 g wody i 115,4 g chlorku amonu.
Aby uzyskać mieszaninę oziębiającą o temperaturze -18°C, kluczowe jest zrozumienie zasad termodynamiki i reakcji chemicznych zachodzących podczas mieszania substancji. W przypadku lodu i chlorku amonu, lód służy jako substancja o niskiej temperaturze, a chlorek amonu działa jako solwat, który wpływa na obniżenie temperatury roztworu. Stosunek masowy 10:3, w którym należy zmieszać te dwie substancje, zapewnia optymalne warunki do osiągnięcia pożądanej temperatury. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że mieszanka 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu pozwala uzyskać 500 g mieszaniny o odpowiedniej temperaturze. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można znaleźć w wielu dziedzinach, takich jak chłodnictwo i przemysł spożywczy, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa. Stosowanie odpowiednich proporcji substancji chemicznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, co pozwala na skuteczne i bezpieczne uzyskiwanie pożądanych efektów.
Pytanie 11

Urządzenie pokazane na ilustracji jest przeznaczone do

A. dekantacji
B. ługowania
C. ekstrakcji ciecz-ciecz
D. sedymentacji
Aparat do ługowania jest kluczowym narzędziem w chemii analitycznej i przemysłowej, wykorzystywanym do rozdzielania substancji, które są rozpuszczalne w różnych rozpuszczalnikach. Proces ługowania polega na wydobywaniu substancji z materiału stałego poprzez ich rozpuszczenie w cieczy. Przykładem zastosowania ługowania jest proces oczyszczania metali ciężkich z odpadów, gdzie stosuje się odpowiednie chemikalia do rozpuszczenia metalu, który następnie można dalej przetwarzać. W kontekście standardów branżowych, procedury ługowania są ściśle regulowane przez normy środowiskowe, takie jak REACH, które mają na celu minimalizację wpływu chemikaliów na środowisko. Ponadto, w laboratoriach często stosuje się różne techniki ługowania, takie jak ługowanie kwasowe lub alkaliczne, w zależności od rodzaju substancji, która ma być wydobyta oraz jej toksyczności. Zrozumienie procesu ługowania jest kluczowe nie tylko dla chemików, ale także dla inżynierów zajmujących się technologią oczyszczania oraz ochroną środowiska.
Pytanie 12

Aby przygotować 0,5 dm3 roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm3, jaką kolbę miarową o pojemności należy wykorzystać?

A. 500 cm 3 oraz fiksanal zawierający 0,1 mola HCl
B. 1000 cm3 oraz dwa fiksanale zawierające po 0,1 mola HCl
C. 0,5 dm3 oraz dwa fiksanale zawierające po 0,2 mola HCl
D. 500 cm3 oraz fiksanal zawierający 0,2 mol HCl
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ przygotowanie 0,5 dm3 roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm3 wymaga zastosowania odpowiednich zasad obliczeń chemicznych. W tym przypadku, aby otrzymać roztwór o pożądanej objętości i stężeniu, musimy najpierw obliczyć liczbę moli kwasu chlorowodorowego potrzebnych do przygotowania takiego roztworu. Liczba moli obliczana jest ze wzoru: n = C × V, gdzie n to liczba moli, C to stężenie, a V to objętość. Dla tego zadania: n = 0,2 mol/dm3 × 0,5 dm3 = 0,1 mola. Zastosowanie kolby miarowej o pojemności 500 cm3, równoważnej 0,5 dm3, jest zatem odpowiednie, ponieważ po rozmieszaniu fiksanalu, który zawiera dokładnie 0,1 mola HCl, uzyskamy wymagane stężenie. Takie przygotowania są zgodne z dobrą praktyką laboratoryjną, zapewniając dokładność oraz powtarzalność wyników, co jest kluczowe w chemii analitycznej.
Pytanie 13

Na etykiecie próbki środowiskowej należy umieścić datę jej pobrania, lokalizację poboru oraz

A. typ środka transportowego
B. nazwisko osoby, która pobrała próbkę
C. liczbę osób pobierających próbkę
D. czas transportu próbki
Podanie nazwiska osoby pobierającej próbkę jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedzialności oraz identyfikowalności procesu pobierania próbek środowiskowych. W praktyce, każda próbka powinna być związana z osobą, która ją pobrała, aby w razie potrzeby można było przeprowadzić dalsze wyjaśnienia lub analizy. Przykładowo, w przypadku wykrycia nieprawidłowości w wynikach badań, identyfikacja osoby pobierającej próbkę pozwala na ocenę, czy pobranie było przeprowadzone zgodnie z obowiązującymi procedurami oraz standardami jakości. Zgodnie z normami ISO 17025 oraz ISO 14001, odpowiednia dokumentacja jest kluczowym elementem systemu zarządzania jakością i ochroną środowiska. Dodatkowo, w sytuacji audytów lub kontroli, informacje o osobie odpowiedzialnej za pobranie próbki mogą być istotne dla potwierdzenia zgodności z wymaganiami regulacyjnymi i procedurami operacyjnymi. Właściwe oznaczenie próbek zwiększa również przejrzystość i wiarygodność wyników badań.
Pytanie 14

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do procesu ekstrakcji?

A. aparat Soxhleta
B. aparat Kippa
C. kolba ssawkowa
D. pompa próżniowa
Kolba ssawkowa jest narzędziem stosowanym w chemii, ale jej głównym przeznaczeniem jest inna funkcja niż proces ekstrakcji. Kolba ta jest używana przede wszystkim do przechowywania, podgrzewania i mieszania cieczy. Jej konstrukcja umożliwia wygodne mieszanie substancji, jednakże nie zapewnia efektywności wymaganej do przeprowadzenia ekstrakcji, ponieważ nie jest zaprojektowana do ciągłego obiegu rozpuszczalnika i nie pozwala na kontrolę temperatury i ciśnienia, które są kluczowe w procesie ekstrakcji. Pompa próżniowa, z drugiej strony, jest urządzeniem stosowanym do usuwania powietrza z systemu, co może być użyteczne w niektórych procesach, ale nie jest dedykowana do ekstrakcji substancji. Wreszcie, aparat Kippa jest zupełnie innym narzędziem, służącym do wytwarzania gazów w reakcjach chemicznych, co również nie ma zastosowania w procesie ekstrakcji. Często pomyłki dotyczące wyboru odpowiednich narzędzi wynikają z błędnego zrozumienia ich funkcji i zastosowania. Kluczowe jest rozróżnienie między urządzeniami przeznaczonymi do różnych zadań w laboratoriach, co jest niezbędne dla uzyskania rzetelnych i powtarzalnych wyników w badaniach chemicznych.
Pytanie 15

Aby uniknąć trwałego połączenia szlifowanych części sprzętu laboratoryjnego, co należy zrobić?

A. przed połączeniem nałożyć na szlify wazelinę
B. dokładnie oczyścić i osuszyć sprzęt
C. przed połączeniem nałożyć na szlify glicerynę
D. przed połączeniem wypłukać szlify acetonem
Stosowanie gliceryny do smarowania szlifów przed ich połączeniem może prowadzić do niepożądanych skutków. Gliceryna, będąca substancją higroskopijną, może powodować, że na połączeniach gromadzi się wilgoć, co prowadzi do korozji i zniszczenia materiałów, z których wykonana jest aparatura. Przepłukiwanie szlifów acetonem przed ich połączeniem również nie jest zalecane, ponieważ aceton jest substancją, która może rozpuszczać niektóre materiały i uszkadzać powierzchnię szlifów. Choć czyszczenie elementów aparatury jest dobrą praktyką, sama czynność umycia i wysuszenia nie eliminuje ryzyka trwałego połączenia, które może wystąpić z powodu braku odpowiedniego smaru. W rezultacie, mylenie tych procedur z właściwym stosowaniem wazeliny jako smaru prowadzi do błędnych wniosków i potencjalnych problemów z integracją aparatury. W laboratoriach, gdzie precyzja jest kluczowa, ważne jest, aby stosować sprawdzone metody, które zapobiegają uszkodzeniom i zapewniają długotrwałe, bezpieczne połączenia.
Pytanie 16

W próbkach obecne są składniki, które znacznie różnią się pod względem zawartości. Składnik, którego procentowy udział w próbce jest niższy od 0,01%, nazywamy

A. ultraśladem
B. matrycą
C. śladem
D. domieszką
Odpowiedzi takie jak 'domieszka', 'matryca' i 'ultraślad' nie oddają właściwego znaczenia terminu 'ślad'. Domieszka odnosi się do dowolnego składnika, który jest obecny w próbce, ale niekoniecznie w tak niskich stężeniach, jak te opisane w pytaniu. Z kolei matryca to termin używany do opisu podstawowej substancji, w której zawarte są inne składniki. W kontekście analitycznym matryca ma ogromne znaczenie, ponieważ jej skład i właściwości mogą wpływać na dokładność i precyzję analizy. Ultraślad to termin, który jest rzadziej używany i może sugerować jeszcze niższe stężenia niż te określone dla 'śladu', ale nie jest to standardowa definicja, co może prowadzić do nieporozumień. Typowe błędy myślowe związane z tymi odpowiedziami często wynikają z niepełnego zrozumienia terminologii chemicznej oraz kontekstu analitycznego. Kluczowe jest, aby rozróżniać te pojęcia i wiedzieć, jak wpływają one na interpretację wyników analitycznych. Niepoprawne zrozumienie tych terminów może prowadzić do poważnych błędów w ocenie jakości próbek oraz ich składników, co jest niezbędne w wielu dziedzinach, takich jak kontrola jakości, badania środowiskowe czy bezpieczeństwo żywności.
Pytanie 17

W jakim celu używa się kamyczków wrzenne w trakcie długotrwałego podgrzewania cieczy?

A. Zwiększenia powierzchni kontaktu faz w celu przyspieszenia reakcji
B. Obniżenia temperatury wrzenia cieczy
C. Uniknięcia miejscowego przegrzewania się cieczy
D. Zwiększenia temperatury wrzenia cieczy
Kamyczki wrzenne, znane też jako rdzenie wrzenia, są naprawdę ważne, gdy chodzi o zapobieganie przegrzewaniu się cieczy. Działają na zasadzie zwiększania powierzchni, na której zachodzi wrzenie, co w efekcie pozwala na równomierne rozprowadzenie temperatury. Gdyby nie one, mogłyby powstawać pęcherzyki pary, które czasem wybuchają i mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak gwałtowny wzrost ciśnienia. Dlatego użycie kamyczków wrzennych jest w laboratoriach czy w chemii naprawdę istotne, ponieważ pozwala na lepszą kontrolę temperatury i uzyskanie wiarygodnych wyników. Na przykład w destylacji, stabilne wrzenie jest kluczem do efektywnego oddzielania różnych składników. Można powiedzieć, że to standardy jak ISO 17025 to potwierdzają – mówią, jak ważne jest to dla jakości i bezpieczeństwa badań.
Pytanie 18

W celu przeprowadzenia opisanego doświadczenia, należy przygotować:

Opis procesu wydzielenia kwasu acetylosalicylowego z tabletek
Pięć rozgniecionych tabletek aspiryny (polopiryny) umieszcza się w kolbie stożkowej o pojemności 100 ml, dodaje 10 ml etanolu i ogrzewa na łaźni wodnej, aż do momentu rozpadnięcia się tabletek. W roztworze znajduje się kwas acetylosalicylowy, natomiast masa tabletkowa pozostaje w osadzie. Osad ten odsącza się na ogrzanym lejku szklanym zaopatrzonym w sączek karbowany. Do odebiornego przesączu dodaje się 20-30 ml zimnej wody destylowanej. Dodatek wody powoduje wypadanie osadu aspiryny z roztworu (zmniejsza się rozpuszczalność aspiryny w roztworze wodno-alkoholowym). Wydzielone kryształy odsączyć na lejku sitowym i suszyć na powietrzu.

A. aspirynę, moździerz, etanol, kolbę stożkową 100 ml, łaźnię wodną, lejek szklany, kolbę ssawkową, lejek sitowy, sączek karbowany.
B. polopirynę, metanol, kolbę stożkową 100 ml, łaźnię wodną, bagietkę, lejek szklany, termometr.
C. etopirynę, stężony kwas siarkowy, etanol, kolbę ssawkową lejek sitowy, pompkę wodną, eksykator, cylinder miarowy, moździerz.
D. aspirynę etanol, kolbę stożkową 250 ml, łaźnię wodną, lejek metalowy do sączenia na gorąco, bagietkę, pompkę wodą, cylinder miarowy.
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ opisany proces eksperymentalny rzeczywiście wymaga użycia aspiryny, która jest substancją czyną w tym doświadczeniu. Kluczowym krokiem jest rozcieranie aspiryny w moździerzu, co pozwala na zwiększenie powierzchni kontaktu substancji z rozpuszczalnikiem, jakim jest etanol. Użycie kolby stożkowej o pojemności 100 ml jest zgodne z zasadami laboratoryjnymi, które zalecają stosowanie odpowiednich naczyń do reakcji chemicznych, aby zapewnić dokładność pomiarów. Ogrzewanie roztworu w łaźni wodnej to standardowa procedura, która pozwala na kontrolowanie temperatury, co jest niezbędne dla prawidłowego rozpuszczenia aspiryny. W procesie filtracji, obecność lejka szklanego, kolby ssawkowej, lejka sitowego oraz sączka karbowanego umożliwia skuteczne oddzielenie kryształów aspiryny od roztworu oraz ich osuszenie. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które kładą nacisk na precyzję i efektywność w przeprowadzaniu doświadczeń chemicznych.
Pytanie 19

Proces oddzielania mieszaniny niejednorodnej, który zachodzi w wyniku opadania cząstek pod działaniem grawitacji, nazywamy

A. dekantacja
B. sedymentacja
C. absorpcja
D. hydratacja
Hydratacja, absorpcja i dekantacja to procesy, które różnią się zasadniczo od sedymentacji, co może prowadzić do nieporozumień. Hydratacja odnosi się do procesu, w którym cząsteczki wody wchodzą w interakcje z innymi substancjami, często prowadząc do ich rozpuszczenia lub zmiany stanu skupienia. Nie jest to więc proces związany z opadaniem cząstek ani ich separacją przez grawitację. Absorpcja z kolei dotyczy wchłaniania substancji przez inne materiały, co również nie ma związku z grawitacyjnym oddzielaniem cząstek. W kontekście chemii i technologii materiałowej absorpcja ma zastosowanie w procesach takich jak filtracja, gdzie substancje są wchłaniane przez porowate materiały, ale nie jest to tożsame z sedymentacją. Dekantacja to metoda polegająca na oddzielaniu cieczy od osadu, jednak wymaga wcześniejszej sedymentacji, aby cząstki mogły opaść na dno. Dekantacja jest bardziej zaawansowanym procesem, który nie odbywa się wyłącznie pod wpływem siły grawitacji, lecz również zakłada manualne lub mechaniczne oddzielenie faz. Dlatego zrozumienie różnic między tymi procesami jest kluczowe w naukach przyrodniczych i inżynieryjnych, a niepoprawne przypisanie cech jednego procesu do drugiego może prowadzić do błędnych wniosków oraz nieefektywności w praktycznych zastosowaniach.
Pytanie 20

Podstawowa substancja w analizie miareczkowej charakteryzuje się następującymi właściwościami:

A. stała, czysta, której przebieg reakcji niekoniecznie musi być ściśle stechiometryczny
B. ciekła, czysta, niehigroskopijna
C. czysta, higroskopijna, przebieg reakcji ściśle zgodny ze stechiometrią
D. czysta, niehigroskopijna, ściśle odpowiadająca swojemu wzorowi
Odpowiedź 'czysta, niehigroskopijna, ściśle odpowiadająca swojemu wzorowi' jest poprawna, ponieważ substancje podstawowe w analizie miareczkowej muszą być czyste, aby zapewnić dokładność i powtarzalność wyników. Zanieczyszczenia mogą wprowadzać błędy w pomiarach i wpływać na przebieg reakcji chemicznych. Niehigroskopijność oznacza, że substancja nie pochłania wilgoci z atmosfery, co jest kluczowe dla stabilności i dokładności pomiarów masy. Dodatkowo, substancja musi ściśle odpowiadać swojemu wzorowi chemicznemu, co oznacza, że jej skład musi być znany i ustalony, aby móc przeprowadzić obliczenia stechiometryczne w miareczkowaniu. Przykładowo, w miareczkowaniu kwasu solnego (HCl) z wodorotlenkiem sodu (NaOH), znajomość dokładnego stężenia tych reagentów jest niezbędna do precyzyjnego określenia ilości substancji w próbce. Zgodność ze wzorem chemicznym umożliwia również stosowanie odpowiednich równań reakcji do przeprowadzenia obliczeń, co jest fundamentem analizy chemicznej w laboratoriach.
Pytanie 21

Aby uzyskać sole sodowe fenoli, należy stopić dany fenol z sodą (M = 106 g/mol), stosując 10% nadmiar w porównaniu do ilości stechiometrycznej, według równania:
2 ArOH + Na2CO3 → 2 ArONa + H2O + CO2 Ile sody jest wymagane do reakcji z 7,2 g 2-naftolu (M = 144 g/mol)?

A. 5,83 g
B. 2,92 g
C. 5,30 g
D. 2,65 g
Żeby obliczyć masę sody potrzebnej do reakcji z 2-naftolem, na początku musimy zgarnąć ilość moli 2-naftolu. Mamy masę 2-naftolu, która wynosi 7,2 g i jego masę molową, co to jest 144 g/mol. Teraz dzielimy masę przez masę molową i wychodzi nam, że n(2-naftol) to 7,2 g podzielić na 144 g/mol, czyli jakieś 0,05 mola. Z równania reakcji wiemy, że na 2 mole 2-naftolu potrzeba 1 mol sody. Więc jak mamy 0,05 mola 2-naftolu, to potrzebujemy tylko 0,025 mola Na2CO3. A masa molowa Na2CO3 to 106 g/mol, więc masa sody, której potrzebujemy, to 0,025 mol razy 106 g/mol, co daje nam 2,65 g. Ponieważ lepiej mieć zapas, liczymy też 10% z 2,65 g, co wychodzi 0,265 g. Tak więc całkowita masa sody do reakcji to 2,65 g + 0,265 g, czyli 2,92 g. Tego typu obliczenia są mega ważne w chemii, bo dają nam pewność, że wszystko się ładnie zareaguje i nie zmarnujemy materiałów.
Pytanie 22

Jakiego odczynnika chemicznego, oprócz Na2Cr2O7, należy użyć do sporządzenia mieszaniny chromowej do czyszczenia sprzętu szklarskiego w laboratorium?

A. H2SO4
B. HCI
C. K2CrO4
D. H2CrO4
Kwasy siarkowy (H2SO4) jest kluczowym składnikiem w przygotowaniu mieszaniny chromowej, obok dichromianu sodu (Na2Cr2O7), ponieważ działa jako silny środek utleniający, który wspomaga usuwanie zanieczyszczeń organicznych oraz nieorganicznych z powierzchni szkła laboratoryjnego. Kwas siarkowy reaguje z chromianami, tworząc bardziej aktywne formy chromu, co zwiększa efektywność czyszczenia. Zastosowanie tej mieszaniny jest powszechne w laboratoriach chemicznych, gdzie czystość szkła jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników badań. Dzięki właściwościom higroskopijnym kwasu siarkowego, mieszanina ta dobrze przylega do powierzchni szkła, co pozwala na skuteczniejsze usuwanie osadów. W praktyce, przed użyciem tej mieszaniny, należy przestrzegać odpowiednich procedur bezpieczeństwa, takich jak noszenie odzieży ochronnej i stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej. Ponadto, zgodnie z zaleceniami OSHA i innymi wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa w laboratoriach, należy przechowywać kwas siarkowy w odpowiednich naczyniach, aby zapobiec jego wyciekom oraz kontaktowi z innymi substancjami chemicznymi.
Pytanie 23

Substancje pomocnicze wykorzystywane do realizacji podstawowych analiz jakościowych i ilościowych, które nie wymagają wysokiej czystości, są oznaczane na opakowaniach symbolem

A. techn.
B. cz.
C. cz.d.a.
D. cz.ch.
Odpowiedź "cz." jest właściwa, ponieważ oznacza substancje pomocnicze, które są stosowane w analizach jakościowych i ilościowych, gdzie nie jest wymagana wysoka czystość chemiczna. Termin ten jest często używany w laboratoriach analitycznych oraz w procesach produkcyjnych, gdzie substancje te mogą służyć jako rozpuszczalniki, czy też reagenty w reakcjach chemicznych, ale nie muszą spełniać rygorystycznych norm czystości. Przykładem może być użycie substancji pomocniczych w analizach spektroskopowych, gdzie ich obecność nie wpływa negatywnie na wyniki analizy. W praktyce, korzystanie z takich substancji pozwala na oszczędności kosztów oraz uproszczenie procedur laboratoryjnych, co jest szczególnie ważne w laboratoriach zajmujących się rutynowymi analizami. Warto również zauważyć, że w kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, stosowanie substancji oznaczonych jako "cz." jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi jakości w laboratoriach, które sugerują, aby dobierać materiały w zależności od wymagań jakościowych danej analizy.
Pytanie 24

Jakie zestawienie sprzętu laboratoryjnego wykorzystuje się do filtracji osadów?

A. Zlewka, lejek, statyw, bagietka
B. Zlewka, waga, tryskawka, bagietka
C. Zlewka, lejek, trójnóg, tygiel
D. Zlewka, lejek, waga, bagietka
Wybór zestawu sprzętu laboratoryjnego do sączenia osadów jest kluczowy dla efektywności procesu filtracji. W przypadku poprawnej odpowiedzi, czyli zestawu składającego się ze zlewki, lejka, statywu i bagietki, każdy z tych elementów odgrywa istotną rolę. Zlewka służy do przechowywania cieczy, która ma być filtrowana, natomiast lejek ułatwia skierowanie tej cieczy do naczynia filtracyjnego, co zwiększa wydajność procesu. Statyw zapewnia stabilność i bezpieczeństwo podczas pracy z lejkiem, co jest niezwykle ważne, aby uniknąć rozlania cieczy. Bagietka natomiast umożliwia precyzyjne dozowanie cieczy, co jest istotne w przypadku pracy z substancjami chemicznymi. Przykładem zastosowania tego zestawu może być filtracja roztworów w chemii analitycznej, gdzie osady muszą być oddzielone od cieczy w celu dalszej analizy. W kontekście standardów laboratoryjnych, korzystanie z tego zestawu jest zgodne z dobrymi praktykami, które podkreślają znaczenie precyzyjnych i bezpiecznych metod pracy.
Pytanie 25

Wagi laboratoryjne można klasyfikować według nośności oraz precyzji na

A. techniczne i analityczne
B. periodyczne i aperiodyczne
C. dźwigniowe i elektroniczne
D. analityczne i szalkowe
Wagi laboratoryjne można podzielić na dwie główne grupy: techniczne i analityczne. Wagi techniczne używamy w różnych sytuacjach, gdzie nie potrzebujemy aż tak precyzyjnych pomiarów. Przykłady to przemysł czy laboratoria ogólne. Z kolei wagi analityczne są znacznie dokładniejsze, co czyni je niezbędnymi w badaniach chemicznych. Tam każdy gram, a nawet mikrogram, ma znaczenie. W laboratoriach farmaceutycznych, na przykład, dokładne ważenie składników aktywnych jest kluczowe dla skuteczności leków. Spełniają one określone normy ISO, więc mamy pewność, że wyniki są wiarygodne. To naprawdę ważne, bo chodzi o bezpieczeństwo pacjentów i jakość terapii.
Pytanie 26

Gęstość próbki cieczy wyznacza się przy użyciu

A. biurety
B. refraktometru
C. spektrofotometru
D. piknometru
Prawidłowa odpowiedź to piknometr, który jest instrumentem służącym do pomiaru gęstości cieczy. Działa na zasadzie porównania masy próbki cieczy z jej objętością. Piknometr jest precyzyjnym narzędziem wykorzystywanym w laboratoriach chemicznych do określania gęstości różnych substancji, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak chemia analityczna, petrochemia, a także w przemyśle spożywczym. Na przykład, w przemyśle naftowym, znajomość gęstości olejów jest niezbędna do oceny ich jakości oraz do obliczeń dotyczących transportu. Piknometr jest zgodny z normami ASTM D287 oraz ISO 3507, co zapewnia wiarygodność wyników. Warto również zwrócić uwagę, że pomiar gęstości za pomocą piknometrów jest często preferowany ze względu na jego wysoką dokładność i powtarzalność wyników, w porównaniu do innych metod, takich jak pomiar przy użyciu hydrometru, który może być mniej precyzyjny w przypadku cieczy o złożonej strukturze chemicznej.
Pytanie 27

Aby przygotować 500 cm3 roztworu KMnO4 (M = 158 g/mol) o stężeniu 0,02 mol/dm3, ile należy zważyć?

A. 1,58 g KMnO4
B. 15,8 g KMnO4
C. 3,16 g KMnO4
D. 7,95 g KMnO4
Aby obliczyć masę KMnO4 potrzebną do sporządzenia roztworu o określonym stężeniu, należy zastosować wzór: m = C * V * M, gdzie m to masa substancji, C to stężenie molowe (w mol/dm³), V to objętość roztworu (w dm³), a M to masa molowa substancji (w g/mol). W przypadku KMnO4, jego masa molowa wynosi 158 g/mol, a stężenie, które chcemy uzyskać, to 0,02 mol/dm³. Objętość roztworu to 500 cm³, co odpowiada 0,5 dm³. Podstawiając wartości do wzoru, otrzymujemy: m = 0,02 mol/dm³ * 0,5 dm³ * 158 g/mol = 1,58 g. Otrzymana wartość 1,58 g oznacza, że do przygotowania 500 cm³ roztworu KMnO4 o stężeniu 0,02 mol/dm³ należy odważyć tę dokładną ilość substancji. Takie obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów o określonym stężeniu jest niezbędne do przeprowadzenia analiz oraz eksperymentów. Przykładowo, w chemii analitycznej, dokładne stężenie roztworów ma bezpośredni wpływ na wyniki titracji oraz innych metod analitycznych.
Pytanie 28

Odpady, które w przeważającej mierze składają się z osadów siarczków metali ciężkich, nazywa się

A. stałe, palne
B. stałe, niepalne
C. toksyczne, palne
D. bardzo toksyczne, niepalne
Odpady zawierające głównie osady siarczków metali ciężkich klasyfikowane są jako bardzo toksyczne i niepalne z uwagi na ich właściwości chemiczne oraz potencjalne zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Siarczki metali ciężkich, takie jak arsen, kadm, czy ołów, są substancjami, które mogą powodować poważne skutki zdrowotne, w tym choroby układu oddechowego, nowotwory czy uszkodzenia układu nerwowego. Odpady te, z racji swojej toksyczności, wymagają szczególnego traktowania i muszą być przechowywane oraz transportowane zgodnie z obowiązującymi normami ochrony środowiska, takimi jak dyrektywy unijne dotyczące odpadowej gospodarki (np. Dyrektywa 2008/98/WE). W praktyce, odpady tego typu często są składowane w wyspecjalizowanych składowiskach, które są zaprojektowane tak, aby zminimalizować ryzyko uwolnienia toksycznych substancji do gleby i wód gruntowych. Przykładem może być klasyfikacja takich odpadów w systemie zarządzania odpadami niebezpiecznymi, co daje możliwość ich dalszego przetwarzania lub unieszkodliwienia zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi.
Pytanie 29

Aby pobrać dokładnie 20 cm3 próbkę wody do przeprowadzenia analiz, należy zastosować

A. pipetę wielomiarową o pojemności 25 cm3
B. pipetę jednomiarową o pojemności 20 cm3
C. pipetę jednomiarową o pojemności 10 cm3
D. cylinder miarowy o pojemności 25 cm3
Pipeta jednomiarowa o pojemności 20 cm3 jest najodpowiedniejszym narzędziem do precyzyjnego pobierania próbki wody o objętości 20 cm3. W praktyce laboratoryjnej, pipety jednomiarowe są projektowane tak, aby umożliwić dokładne i powtarzalne pomiary, co jest kluczowe w analizach chemicznych. Wybierając pipetę o pojemności dokładnie odpowiadającej potrzebnej objętości, minimalizujemy ryzyko błędów pomiarowych i podnosimy jakość uzyskiwanych wyników. W kontekście standardów laboratoryjnych, zgodnie z normą ISO 8655, pipety powinny być kalibrowane i okresowo weryfikowane, aby zapewnić ich dokładność. Użycie pipety o odpowiedniej pojemności, jak w tym przypadku, nie tylko zwiększa precyzję, ale także efektywność pracy w laboratorium, co jest istotne w przypadku wielu analiz wymagających rozcieńczeń lub dokładnych pomiarów składników chemicznych.
Pytanie 30

Próbki wody, które mają być badane pod kątem zawartości krzemu, powinny być przechowywane w pojemnikach

A. ze szkła sodowego
B. z kwarcu
C. ze szkła borowo-krzemowego
D. z tworzywa sztucznego
Chociaż przechowywanie próbek w naczyniach ze szkła kwarcowego czy borowo-krzemowego może wydawać się sensowne, nie jest to najlepszy pomysł, gdy mowa o krzemie. Kwarc, choć jest trwały, może wprowadzać krzemionkę do próbki, przez co wyniki mogą być fałszywe. Z kolei szkło borowo-krzemowe też może mieć trochę krzemu, co znowu wpływa na pomiar. A szkło sodowe, no tutaj to już w ogóle, bo reaguje z różnymi substancjami w wodzie, zwłaszcza przy mocnych kwasach lub zasadach. Dużo osób myśli, że całe szkło jest neutralne, ale to nieprawda - ich właściwości mogą być bardzo różne. To wszystko prowadzi do tego, że źle dobrane materiały do przechowywania próbek mogą nam zepsuć wyniki analizy, co w badaniach środowiskowych czy przy ocenie jakości wody pitnej może mieć poważne skutki. Dlatego ważne jest, żeby używać naczyń, które są odpowiednie i nie dodają niczego do naszych próbek.
Pytanie 31

Jakie jest stężenie molowe kwasu siarkowego(VI) o zawartości 96% i gęstości 1,84 g/cm3?

A. 0,18 mol/dm3
B. 1,80 mol/dm3 (H — 1 g/mol, S — 32 g/mol, O — 16 g/mol)
C. 18,02 mol/cm3
D. 18,02 mol/dm3
Odpowiedź 18,02 mol/dm3 jest poprawna, ponieważ obliczenie stężenia molowego kwasu siarkowego(VI) można przeprowadzić na podstawie jego stężenia wagowego oraz gęstości. Kwas siarkowy(VI) o stężeniu 96% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 96 g kwasu siarkowego. Molarność (stężenie molowe) obliczamy dzieląc liczbę moli substancji przez objętość roztworu w litrach. W przypadku kwasu siarkowego molarność obliczamy przez zdefiniowanie masy molowej, która wynosi 98 g/mol (H: 1 g/mol, S: 32 g/mol, O: 16 g/mol × 4 = 64 g/mol). Zatem obliczamy ilość moli w 96 g: 96 g / 98 g/mol = 0,98 mol. Aby obliczyć objętość roztworu, używamy gęstości: 100 g / 1,84 g/cm3 = 54,35 cm3 = 0,05435 dm3. Teraz możemy obliczyć stężenie molowe: 0,98 mol / 0,05435 dm3 = 18,02 mol/dm3. Takie obliczenia są niezwykle istotne w praktyce chemicznej, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma kluczowe znaczenie dla wyników eksperymentów oraz procesów przemysłowych.
Pytanie 32

Z przedstawionego opisu wynika, że kluczową właściwością próbki analitycznej jest jej

Próbka analityczna to fragment materiału stworzony z myślą o przeprowadzeniu badania lub obserwacji. Powinna odzwierciedlać przeciętny skład i cechy materiału, który jest badany.

A. roztwarzalność
B. jednorodność
C. rozpuszczalność
D. reprezentatywność
Podejścia związane z rozpuszczalnością, roztwarzalnością oraz jednorodnością próbki analitycznej są często mylone z kluczowym pojęciem reprezentatywności, co prowadzi do poważnych błędów w praktyce analitycznej. Rozpuszczalność odnosi się do zdolności substancji do rozpuszczania się w rozpuszczalniku, co nie jest bezpośrednio związane z tym, jak próbka reprezentuje cały materiał. Również roztwarzalność, która dotyczy procesu, w którym substancja przechodzi w stan płynny, nie ma wpływu na to, czy próbka jest reprezentatywna dla całej populacji. Dodatkowo, pojęcie jednorodności wskazuje na to, że próbka jest jednorodna w składzie, co jest istotne, ale nie wystarczy, by zapewnić reprezentatywność. Próbka może być jednorodna, ale jeśli nie jest pobrana w sposób reprezentatywny, jej analiza nie odda rzeczywistych właściwości całego materiału. Typowy błąd myślowy polega na zakładaniu, że jednorodność wystarcza do uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych, co jest mylnym założeniem. W praktyce, aby uzyskać rzetelne wyniki, należy stosować odpowiednie metody pobierania próbek zgodnie z uznawanymi standardami, co wymaga staranności i przemyślanej metodologii. Bez zrozumienia znaczenia reprezentatywności, analizy mogą prowadzić do mylnych wniosków i nieefektywnych działań w odpowiedzi na uzyskane wyniki.
Pytanie 33

Intensywna reakcja z FeCl3 jest wykorzystywana do identyfikacji

A. fenoli
B. amin
C. aldehydów
D. alkenów
Barwna reakcja z chlorkiem żelaza(III) jest dobrze znanym testem stosowanym do wykrywania fenoli, które wykazują zdolność do tworzenia kompleksów z tym związkiem. Fenole posiadają grupę hydroksylową (-OH) połączoną z pierścieniem aromatycznym, co umożliwia im reagowanie z chlorkiem żelaza(III), prowadząc do powstania charakterystycznego zabarwienia, zazwyczaj fioletowego lub purpurowego. Przykładem zastosowania tej reakcji w laboratoriach chemicznych jest analiza składu substancji organicznych, gdzie obecność fenoli może wskazywać na zanieczyszczenia lub naturalne składniki aktywne. Test ten jest często wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym oraz farmaceutycznym, gdzie fenole mogą pełnić rolę konserwantów lub substancji czynnych. Zastosowanie tej metody jest zgodne z normami laboratoryjnymi, które zalecają stosowanie reakcji z chlorkiem żelaza(III) jako jednego z podstawowych sposobów na identyfikację związków fenolowych, co jest uznawane za dobrą praktykę w chemii analitycznej.
Pytanie 34

Sporządzono 250 cm3 roztworu glicerolu o gęstości 1,05 g/cm3 w temperaturze 20°C. Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli, określ stężenie procentowe sporządzonego roztworu glicerolu.

Glicerolu [%]10%20%30%50%
d20 [g/dm3]1023,701048,401073,951127,20

A. 30%
B. 10%
C. 40%
D. 20%
Stężenie procentowe roztworu glicerolu wynosi 20%, co jest zgodne z danymi dotyczącymi gęstości roztworów. Gęstość sporządzonego roztworu (1,05 g/cm3) jest bliska gęstości 20% roztworu glicerolu, wynoszącej 1,048 g/cm3. W praktyce, obliczanie stężeń procentowych jest kluczowe w chemii oraz w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma istotne znaczenie. W przypadku glicerolu, który jest powszechnie stosowany jako środek nawilżający i konserwujący, znajomość jego stężenia pozwala na odpowiednie dostosowanie formulacji produktów. Warto także pamiętać, że gęstość roztworów zmienia się w zależności od temperatury i stężenia, co powinno być brane pod uwagę przy przeprowadzaniu eksperymentów i kalkulacji. Używanie tabel gęstości oraz znajomość zasad przygotowywania roztworów są podstawowymi umiejętnościami, które powinien posiadać każdy chemik i technik laboratoryjny.
Pytanie 35

Zestaw do filtracji nie zawiera

A. szklanej bagietki
B. szklanego lejka
C. kolby miarowej
D. metalowego statywu
Kolba miarowa nie jest elementem zestawu do sączenia, ponieważ jej główną funkcją jest dokładne pomiarowanie objętości cieczy. W procesach sączenia, szczególnie w laboratoriach chemicznych i biologicznych, kluczowe jest oddzielenie fazy stałej od cieczy, co odbywa się najczęściej z wykorzystaniem lejek szklany, który jest niezbędny do precyzyjnego kierowania cieczy do naczynia zbiorczego. Bagietka szklana służy do przenoszenia lub dozowania niewielkich ilości substancji, a statyw metalowy jest używany do stabilizacji elementów podczas eksperymentów. W kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, ważne jest zrozumienie roli każdego z tych narzędzi, aby efektywnie przeprowadzać procedury analityczne, takie jak filtracja, gdzie kluczowe jest użycie lejka i odpowiednich filtrów, a kolba miarowa nie jest konieczna w tym procesie. Zrozumienie tych różnic pozwala na lepsze planowanie i przeprowadzanie działań laboratoryjnych, co jest niezbędne w pracy każdego chemika.
Pytanie 36

Substancje, które wykorzystuje się do ustalania miana roztworu, to

A. miarowe
B. robocze
C. podstawowe
D. wtórne
Substancje podstawowe to naprawdę ważna sprawa w laboratoriach. Służą do ustalania miana roztworu, bo mają znane i dokładne stężenia, które są punktem odniesienia do dalszych badań. W praktyce używamy ich do kalibracji sprzętu i w różnych procesach analitycznych, jak np. titracja, gdzie musimy precyzyjnie określić ilość analitu. Takimi substancjami mogą być np. sól sodowa kwasu benzoesowego czy kwas solny o ustalonym stężeniu. Wiedza o substancjach podstawowych jest super istotna, bo pomaga nam trzymać standardy jakości, takie jak ISO, które mówią o dokładności pomiarów chemicznych. Ważne, żeby te substancje były przechowywane w odpowiednich warunkach, żeby się nie zepsuły, bo to mogłoby wpłynąć na wyniki. Z mojego doświadczenia, znajomość tych substancji i umiejętność ich stosowania są kluczowe, jeśli chcemy uzyskiwać wiarygodne wyniki w analizach.
Pytanie 37

Aby podnieść stężenie mikroelementów w roztworze, próbkę należy poddać

A. rozcieńczaniu
B. roztwarzaniu
C. zagęszczaniu
D. liofilizacji
Wybór odpowiedzi związanych z roztwarzaniem, liofilizacją czy rozcieńczaniem nie odpowiada na pytanie dotyczące zwiększenia stężenia składników śladowych w roztworze. Roztwarzanie polega na procesie rozpuszczania substancji stałych w cieczy, co prowadzi do rozcieńczenia, a nie zagęszczenia. W kontekście chemii analitycznej, stosowanie roztwarzania w sytuacji, gdy celem jest zwiększenie stężenia analitu, jest błędnym podejściem, ponieważ z definicji prowadzi do obniżenia stężenia składnika. Liofilizacja, z kolei, jest procesem suszenia, który polega na usunięciu wody z substancji poprzez sublimację, a dla roztworu nie jest on odpowiedni, gdyż na ogół ma na celu uzyskanie proszków z substancji w stanie płynnym, co nie wpływa na stężenie składników w roztworze. Natomiast rozcieńczanie prowadzi do zmniejszenia stężenia substancji w roztworze poprzez dodanie rozpuszczalnika, co jest całkowicie sprzeczne z celem zwiększenia stężenia składników śladowych. Zrozumienie tych procesów jest kluczowe dla prawidłowego przygotowania prób w badaniach laboratoryjnych oraz w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, gdzie precyzyjne manipulowanie stężeniami składników jest niezbędne do uzyskania wiarygodnych i powtarzalnych wyników.
Pytanie 38

Sączków o najmniejszych średnicach, nazywanych "twardymi" i oznaczonych kolorem niebieskim, używa się do filtracji osadów?

A. serowatych
B. drobnokrystalicznych
C. grubokrystalicznych
D. galaretowatych
Sączki o mniejszych porach służą do filtrowania substancji, które mają specyficzne właściwości, dlatego odpowiedzi takie jak galaretowate, serowate czy grubokrystaliczne są niepoprawne. Galaretowate osady charakteryzują się wysoką zawartością wody oraz żelatyny i są zazwyczaj trudniejsze do sączenia, ponieważ ich struktura jest bardziej miękka i elastyczna, co sprawia, że filtracja może prowadzić do zatykania porów sączków. Ponadto, serowate osady mają tendencję do tworzenia większych cząstek, co może skutkować ich zatrzymywaniem w większych porach, a niekoniecznie w tych najmniejszych. Grubokrystaliczne osady to kolejne zjawisko, które nie znajduje zastosowania w kontekście małych porów, ponieważ ich wielkość znacznie przekracza zdolności filtracyjne twardych sączków. Wybór odpowiedniego sączka jest kluczowy w procesach filtracji, a błędne założenia dotyczące rodzaju osadów mogą prowadzić do nieefektywnego oczyszczania oraz zanieczyszczenia końcowego produktu. Dlatego ważne jest, aby dobrze zrozumieć właściwości filtrów i osadów, aby uniknąć typowych błędów w doborze materiałów filtracyjnych.
Pytanie 39

Jaką masę chlorku sodu można znaleźć w 150 g roztworu soli o stężeniu 5% (m/m)?

A. 5,00 g
B. 7,50 g
C. 0,75 g
D. 0,05 g
Poprawna odpowiedź wynosi 7,50 g chlorku sodu w 150 g roztworu o stężeniu 5% (m/m). Aby obliczyć masę substancji rozpuszczonej w roztworze, należy zastosować wzór: masa substancji = stężenie (m/m) × masa roztworu. W naszym przypadku stężenie wynosi 5%, co oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 5 g soli. Skoro mamy 150 g roztworu, wykorzystywana proporcja to 5 g/100 g, co można zapisać jako 5 g × 150 g / 100 g = 7,50 g. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w chemii, farmacji oraz branżach zajmujących się produkcją roztworów. Zrozumienie stężenia masowego jest również pomocne w praktycznych zastosowaniach, takich jak przygotowywanie roztworów w laboratoriach, co wymaga precyzyjnych pomiarów. W kontekście standardów branżowych, dobrym przykładem jest stosowanie stężenia m/m w analizie jakościowej substancji chemicznych, co ułatwia porównanie różnych roztworów oraz ich właściwości. Zrozumienie tych obliczeń jest fundamentalne dla każdego chemika, technologa czy farmaceuty.
Pytanie 40

Próbka pobrana z próbki ogólnej, która odzwierciedla cechy partii produktu, określa się jako próbka

A. wtórna
B. pierwotna laboratoryjna
C. jednostkowa
D. średnia laboratoryjna
Odpowiedzi, które wskazują wtórną, jednostkową lub pierwotną laboratoryjną próbkę, opierają się na nieprecyzyjnych definicjach i nie są odpowiednie w kontekście analizy reprezentatywności prób. Wtórna próbka odnosi się często do próbki pobranej z próbki, co nie odzwierciedla pojęcia reprezentatywności całej partii produktu. Ponadto, jednostkowa próbka odnosi się do pojedynczego elementu i nie może dostarczyć informacji na temat całej grupy, co czyni ją niewłaściwą w kontekście analizy statystycznej. Z kolei pierwotna laboratoryjna próbka wskazuje na próbkę pobraną bezpośrednio z miejsca produkcji, ale również nie oddaje koncepcji reprezentatywności. W praktyce, stosowanie tych pojęć może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących jakości produktów, co jest niezgodne z najlepszymi praktykami w zakresie kontroli jakości i analizy laboratoryjnej. Używanie niewłaściwych terminów może skutkować poważnymi konsekwencjami, w tym błędami w ocenie ryzyka, co jest kluczowe w wielu branżach, zwłaszcza w farmaceutycznej czy spożywczej. Zrozumienie różnic pomiędzy tymi pojęciami jest istotne dla zapewnienia skutecznych i wiarygodnych analiz oraz zgodności z międzynarodowymi standardami.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej