Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 24 maja 2025 18:40
  • Data zakończenia: 24 maja 2025 18:52

Egzamin zdany!

Wynik: 23/40 punktów (57,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie leki mogą zastąpić Augmentin na receptę?

A. każdy preparat aminofiliny odpowiadający dawce
B. preparat doksycykliny z dodatkiem sulbaktamu odpowiadający dawce
C. każdy preparat penicyliny z kwasem klawulanowym odpowiadający dawce
D. preparat amoksycykliny w połączeniu z kwasem klawunlanowym odpowiadający dawce
Odpowiedź wskazująca na preparat amoksycykliny w połączeniu z kwasem klawulanowym jako zamiennik Augmentinu jest prawidłowa z kilku powodów. Augmentin to preparat zawierający amoksycyklinę oraz kwas klawulanowy, który działa synergistycznie, zwiększając skuteczność antybiotyku wobec szczepów bakterii opornych na same antybiotyki beta-laktamowe. Amoksycyklina jako antybiotyk z grupy penicylin ma szerokie spektrum działania, a dodatek kwasu klawulanowego hamuje enzymy beta-laktamazy, co dodatkowo zwiększa jej efektywność. W praktyce klinicznej, zamienniki Augmentinu są często stosowane w leczeniu zakażeń dróg oddechowych, układu moczowego czy zakażeń skórnych, gdzie konieczne jest pokonanie oporności bakterii. Zgodność co do dawki umożliwia lekarzowi dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta, a znając właściwości amoksycykliny i kwasu klawulanowego, można skutecznie leczyć zakażenia bakteryjne, zachowując zasady racjonalnej farmakoterapii.
Pytanie 2

Jaką metodą należy przygotować lek recepturowy zgodny z przedstawioną receptą?

Rp.
Ichthamomoli             0,1
Gelatinae glycerinatae   q.s.
M.f.glob.vag.
D.t.d. No 6

A. Przygotowanie masy w moździerzu i wytłoczenie globulek w prasie (czopkarce).
B. Przygotowanie masy przy użyciu miksera recepturowego i wylanie jej do form.
C. Przygotowanie masy w parownicy na łaźni wodnej i wylanie jej do form.
D. Przygotowanie masy w moździerzu i ręczne formowanie globulek.
Niepoprawne odpowiedzi nie uwzględniają specyfiki materiałów używanych w procesie sporządzania leków recepturowych. Przygotowanie masy w moździerzu i ręczne formowanie globulek jest metodą, która może być skuteczna w przypadku niektórych prostych preparatów, jednak w przypadku żelatyny glicerynowej, która wymaga podgrzewania do rozpuszczenia, nie jest to rozwiązanie właściwe. Ręczne formowanie globulek wiąże się również z ryzykiem niejednorodności produktu oraz trudnościami w osiągnięciu odpowiednich wymiarów i kształtów. Użycie parownicy na łaźni wodnej umożliwia kontrolowanie temperatury, co jest kluczowe dla zachowania właściwości fizykochemicznych składników. Przygotowanie masy w parownicy zapewnia równomierne rozpuszczenie żelatyny, co jest kluczowe dla uzyskania właściwej konsystencji leku. Ponadto, metody takie jak wytłoczenie globulek w prasie (czopkarce) lub przygotowanie masy przy użyciu miksera recepturowego są niewłaściwe, ponieważ nie pozwalają na precyzyjne kontrolowanie procesu rozpuszczania żelatyny. Te podejścia mogą prowadzić do niedostatecznego rozpuszczenia substancji czynnej, co bezpośrednio wpływa na skuteczność leku. W farmacji kluczowe jest stosowanie odpowiednich metod technologicznych, które gwarantują jakość i bezpieczeństwo leku, a także przestrzeganie standardów GMP (Good Manufacturing Practice), które określają wymagania dotyczące produkcji leków. Nieprzemyślane podejścia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych dla pacjentów.
Pytanie 3

Fenoloftaleina, wykorzystywana jako wskaźnik w alkacymetrii, w roztworze zasadowym zmienia kolor na

A. pomarańczową
B. niebieską
C. żółtą
D. malinową
Fenoloftaleina jest organicznym związkiem chemicznym, który pełni rolę wskaźnika pH, szczególnie w titracji zasadowej. W roztworach zasadowych fenoloftaleina zmienia kolor na malinowy, co jest wynikiem zmiany pH, w którym zaczyna dominować forma zjonizowana. Fenoloftaleina jest bezbarwna w pH poniżej około 8,2, a przy pH wyższym od 10 przybiera intensywny malinowy odcień. W praktyce, wskaźnik ten jest szeroko stosowany w laboratoriach chemicznych do oceny odczynu roztworów alkalicznych. W analizach alkacymetrycznych, poprawne odczytanie koloru wskaźnika jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Dodatkowo, fenoloftaleina znajduje zastosowanie w przemyśle, gdzie monitorowanie pH jest istotne dla jakości produktów. Warto również zwrócić uwagę na to, że jej stosowanie jest zgodne z zaleceniami standardów analitycznych, takich jak ISO, co potwierdza jej wiarygodność jako narzędzia pomiarowego w chemii.
Pytanie 4

Lecytyna w emulsjach submikronowych odgrywa rolę

A. fazy wodnej
B. regulatora pH
C. fazy tłuszczowej
D. emulgatora
Zrozumienie roli lecytyny w emulsjach submikronowych jest kluczowe dla właściwego ich stosowania w różnych branżach. Odpowiedzi dotyczące fazy tłuszczowej lub wodnej są mylące, ponieważ lecytyna nie działa jako jedna z faz, ale jako substancja, która łączy te fazy, tworząc stabilną emulsję. Lecytyna nie może być uznawana za regulatora pH, ponieważ jej główną funkcją jest stabilizacja emulsji, a nie wpływanie na kwasowość lub zasadowość roztworu. Regulatorzy pH to zazwyczaj substancje chemiczne, które aktywnie zmieniają odczyn środowiska, co jest odmienną funkcją od tego, co pełni lecytyna. Zrozumienie błędnych koncepcji związanych z tymi odpowiedziami może pomóc w uniknięciu typowych pomyłek. Stosowanie lecytyny jako emulgatora jest zgodne z zasadami technologii żywności i kosmetyków, a jej właściwości jako biokompatybilnego składnika czynią ją bardzo cenioną w wielu zastosowaniach. Nieodpowiednie przypisanie lecytyny do roli regulatora pH lub fazy emulsji może prowadzić do nieefektywnych produktów, co pokazuje ważność precyzyjnego zrozumienia funkcji składników w procesach technologicznych.
Pytanie 5

Jakie urządzenie służy do pomiaru konsystencji maści?

A. polarymetru
B. penetrometru
C. piknometru
D. wiskozymetru
Wybór innych urządzeń, takich jak wiskozymetr, polarymetr czy piknometr, w kontekście badania konsystencji maści, jest nieodpowiedni z kilku powodów. Wiskozymetr, choć używany do pomiaru lepkości cieczy, nie dostarcza informacji o twardości substancji stałych ani ich konsystencji w kontekście stosowania w maściach. Działa na zasadzie pomiaru oporu, jaki ciecz stawia przy przepływie, co jest użyteczne w przypadku płynów, ale nie ma zastosowania w twardych lub półtwardych preparatach. Polarymetr, z kolei, jest narzędziem do pomiaru kąta skręcenia światła przez substancje optycznie czynne, co nie ma nic wspólnego z pomiarem konsystencji. Piknometr służy do określenia gęstości materiałów, co również nie bezpośrednio odnosi się do oceny konsystencji. W praktyce, wybór niewłaściwego narzędzia do pomiaru charakterystyk fizycznych może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących jakości produktu, co może mieć poważne konsekwencje w kontekście bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności leczniczej. Dlatego kluczowe jest zrozumienie specyfiki i przeznaczenia każdego z narzędzi oraz dążenie do zastosowania odpowiednich metod pomiarowych, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży farmaceutycznej.
Pytanie 6

Preparaty handlowe takie jak Stilnox i Hypnogen, które zawierają substancję czynną zolpidem, mają działanie

A. nasenne
B. antyarytmiczne
C. przeciwkaszlowe
D. wykrztuśne
Preparaty zawierające substancję czynną zopiclone, takie jak Stilnox i Hypnogen, są klasyfikowane jako leki nasenne. Działają one poprzez modulowanie aktywności receptorów GABA w mózgu, co prowadzi do zwiększenia hamowania neuroprzekaźnictwa, skutkując tym samym wydłużeniem fazy snu oraz poprawą jego jakości. Stosowane są najczęściej w terapii krótkoterminowej bezsenności, zwłaszcza u pacjentów, którzy mają trudności z zasypianiem lub utrzymywaniem snu. Zopiclone, w porównaniu do innych leków nasennych, wykazuje mniejszy potencjał uzależniający oraz krótszy czas działania, co czyni go preferowanym wyborem w wielu przypadkach. Ważne jest, aby stosować te leki zgodnie z zaleceniami lekarza, aby uniknąć skutków ubocznych, takich jak senność w ciągu dnia czy zaburzenia pamięci. Dodatkowo, zopiclone może być stosowany w połączeniu z terapią behawioralną, co zwiększa efektywność leczenia bezsenności.
Pytanie 7

W terapii hipercholesterolemii, jakie leki powinny być zastosowane jako podstawowe?

A. pochodne benzodiazepiny
B. betablokery
C. statyny
D. pochodne tioksantenu
Statyny to takie leki, które są znane jako skuteczne w walce z wysokim cholesterolem. Działają powstrzymując pewien enzym w wątrobie, co zmniejsza produkcję cholesterolu. Dzięki temu poziom LDL, czyli tego 'złego' cholesterolu, spada, a to jest super ważne dla naszego serca. Liczne badania pokazują, że stosowanie statyn przyczynia się do mniejszego ryzyka różnych problemów sercowo-naczyniowych, jak zawał serca czy udar mózgu. W praktyce, lekarze często sięgają po statyny, zwłaszcza u osób, które mają dodatkowe ryzyko, jak otyłość czy cukrzyca. Rekomendacje, które stworzyło Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne, jasno mówią, że statyny powinny być pierwszym wyborem w leczeniu wysokiego cholesterolu. To naprawdę podkreśla ich znaczenie w zapobieganiu chorobom serca.
Pytanie 8

Podając lek recepturowy w formie mieszanki, należy uprzedzić pacjenta, że nie powinien on być stosowany po upływie

A. 7 dni
B. 30 dni
C. 24 godzin
D. 72 godzin
Wybór złej odpowiedzi może prowadzić do zamieszania, jeśli chodzi o leki recepturowe. Na przykład, odpowiedzi 72 godziny i 24 godziny dają znacznie krótszy czas przydatności, co mija się z tym, co jest ogólnie akceptowane w farmacji. Krótszy czas ważności może powodować niepotrzebny stres u pacjentów, którzy muszą ciągle kupować leki, co potem wpływa na ich wydatki. Dodatkowo, branie leku po 72 czy 24 godzinach może spowodować, że nie będzie on tak skuteczny, a to już jest problem, bo czas działania leku jest często kluczowy dla zdrowia pacjenta. No i wybór 30 dni jako czasu ważności to też błąd, bo większość tych leków nie jest robiona na dłuższy okres. Większość substancji aktywnych traci swoje właściwości już po kilku dniach, co tylko potwierdza, jak ważne jest przestrzeganie zasad wydawania leków. Nie można też zapominać o ewentualnych zmianach w składzie chemicznym leku, które mogą się zdarzyć w dłuższym czasie, co może prowadzić do nieprzewidzianych skutków ubocznych. Dlatego trzeba, aby pacjenci byli dobrze informowani o czasie przydatności tych leków, bo to ważne dla ich zdrowia i bezpieczeństwa.
Pytanie 9

Zamieszczona recepta jest przykładem niezgodności, która polega na:

Rp.
Camphorae
Chlorali hydrati    aa 0,1
M.f. pulv.    D.t.d. No III
S. wiadomo

A. adsorpcji
B. powstawaniu proszków higroskopijnych
C. wysoleniu
D. powstaniu mieszaniny eutektycznej
Wybór odpowiedzi związanej z adsorpcją, wysoleniem lub powstawaniem proszków higroskopijnych jest nieprawidłowy, ponieważ te zjawiska nie mają zastosowania w kontekście omawianej recepty. Adsorpcja odnosi się do procesu, w którym cząsteczki substancji przyczepiają się do powierzchni ciała stałego, co nie jest związane z interakcją między kamforą a hydratem chloralu. To zjawisko jest bardziej istotne w kontekście filtracji lub detoksykacji, a nie w przypadku mieszania substancji w celu uzyskania leku. Wysolenie to proces, w którym substancje rozpuszczone w cieczy są wydobywane w postaci kryształów, co również nie znajduje zastosowania w przypadku eutektyków. W kontekście omawianych składników, wysolenie byłoby błędnym podejściem. Powstawanie proszków higroskopijnych dotyczy substancji, które mają zdolność do pochłaniania wilgoci z otoczenia, co nie jest związane z recepturą zawierającą kamforę i hydratu chloralu. Mieszaniny eutektyczne oraz ich wpływ na stabilność farmaceutyków są kluczowymi zagadnieniami w farmacji, dlatego ważne jest, aby rozumieć różnice między tymi pojęciami oraz ich znaczenie w praktyce aptecznej. Niezrozumienie tych terminów może prowadzić do niepoprawnego przygotowywania leków i ich niewłaściwego działania, co podkreśla konieczność znajomości tych zagadnień w codziennej pracy farmaceuty.
Pytanie 10

Jakie jest stężenie kwasu salicylowego w przygotowanym leku według podanej receptury, jeśli spirytus salicylowy to 2,0% roztwór etanolowo-wodny kwasu salicylowego?

Rp.

Resorcinoli2,0
Spir. salicylati
Spir. camphorati     aa ad 50,0
M.f. sol.
D.S. Na skórę

A. 0,96%
B. 0,48%
C. 0,50%
D. 1,02%
W leku recepturowym stężenie kwasu salicylowego wynosi 0,96%. To dobrze obliczone, bo opiera się na masie kwasu w spirytusie salicylowym oraz całkowitej masie leku. Obliczanie stężenia substancji czynnej w farmacji to coś, co jest naprawdę kluczowe, bo wpływa na to, jak działają leki i czy są bezpieczne. Przy robieniu leków ważne jest, żeby mieć dokładne dane i przestrzegać standardów, żeby wszystko się zgadzało z zaleceniami terapeutycznymi. Z kwasem salicylowym, który pomaga przy bólu i stanach zapalnych, dobre obliczenie stężenia ma bezpośrednie znaczenie dla jego działania. Normy, jak Farmakopea Polska, mówią dokładnie, jak powinny wyglądać przygotowania roztworów, co pozwala na zapewnienie jakości i bezpieczeństwa leków. To jest istotne, żeby pacjenci dostawali leki o odpowiednich stężeniach, bo to zwiększa skuteczność terapii.
Pytanie 11

Jaki zestaw należy wykorzystać do przygotowania leku zgodnie z załączoną receptą, jeśli według FP X papaweryny chlorowodorek to substancja dość trudno rozpuszczalna w wodzie?

Rp.
Papaverini hydrochloridi     1,0
Aquae                   ad 100,0
M.f. sol.

A. Moździerz, pistel, kartę celuloidową.
B. Moździerz, pistel, łopatkę.
C. Zlewkę, bagietkę, źródło ciepła.
D. Źródło ciepła, parownicę, bagietkę.
Wybór zestawu narzędzi, który nie obejmuje zlewki, bagietki oraz źródła ciepła, wskazuje na nieprawidłowe zrozumienie procesu rozpuszczania substancji chemicznych, zwłaszcza tych trudnorozpuszczalnych, jak papaweryna chlorowodorek. Narzędzia takie jak moździerz i pistel, które są sugerowane w niektórych odpowiedziach, są przydatne w przypadku miażdżenia stałych substancji, lecz nie nadają się do przygotowania roztworów w większej skali. Moździerz może być stosowany do przygotowania proszków, ale nie zapewnia odpowiednich warunków do rozpuszczania substancji w cieczy. Również łopatka, która jest często używana do przenoszenia substancji, nie ma zastosowania w procesie mieszania i podgrzewania składników. Każde z tych podejść błędnie zakłada, że można zrealizować proces przygotowania roztworu bez wykorzystania odpowiednich narzędzi, które zapewniają kontrolę nad temperaturą i mieszaniem. Ignorowanie konieczności zastosowania odpowiedniego źródła ciepła może prowadzić do niekompletnych roztworów, co jest niezgodne z zasadami jakości i bezpieczeństwa w przygotowywaniu leków. Tego rodzaju nieporozumienia mogą wpłynąć na skuteczność leku oraz bezpieczeństwo jego stosowania w praktyce klinicznej.
Pytanie 12

Jednoczesne użycie amoksycyliny i doksycykliny może osłabić działanie amoksycyliny, ponieważ

A. oba leki mają identyczny mechanizm działania
B. doksycyklina ogranicza wchłanianie amoksycyliny z układu pokarmowego
C. amoksycylina wypiera doksycyklinę z wiązania z albuminami
D. amoksycylina działa bakteriobójczo, doksycyklina natomiast bakteriostatycznie
Odpowiedź wskazująca, że amoksycylina działa bakteriobójczo, a doksycyklina bakteriostatycznie, jest zgodna z mechanizmami działania tych antybiotyków. Amoksycylina, należąca do grupy penicylin, skutecznie zabija bakterie poprzez hamowanie syntezy ich ściany komórkowej. Działa najlepiej na bakterie dzielące się, co czyni ją skuteczną w leczeniu zakażeń wywołanych przez wrażliwe mikroorganizmy. Natomiast doksycyklina, będąca lekiem z grupy tetracyklin, działa poprzez hamowanie syntezy białek w komórkach bakterii, co skutkuje ich zatrzymaniem w rozwoju, ale nie ich zabiciem. W sytuacjach, gdzie oba leki są stosowane równocześnie, ich różne mechanizmy działania mogą prowadzić do antagonizmu, ograniczając skuteczność amoksycyliny. Z tego powodu, świadomość o tych różnych właściwościach jest kluczowa w praktyce klinicznej, umożliwiając lekarzom optymalne dobieranie terapii antybiotykowej, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w farmakoterapii i medycynie opartej na dowodach.
Pytanie 13

Jakie jest inne określenie mieszaniny racemicznej chlorowodorku efedryny?

A. teofilina
B. efetonina
C. narkotyna
D. eufilina
Teofilina jest substancją czynną, która również stosowana jest w leczeniu chorób układu oddechowego, ale nie jest synonimem efetoni. Ma ona zupełnie inny mechanizm działania, ponieważ działa jako inhibitor fosfodiesterazy, co prowadzi do zwiększenia stężenia cyklicznych nukleotydów, a tym samym do relaksacji mięśni gładkich oskrzeli. Jest stosunkowo stara w terapii astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, jednak różni się od efetoni, która ma bardziej bezpośrednie działanie na receptory adrenergiczne. Narkotyna to związek alkaloidowy, który często mylony jest z lekami stosowanymi w terapii uzależnień, ale nie ma bezpośredniego związku z efedryną ani efetonią. Eufilina, z kolei, to inna nazwa dla teofiliny w niektórych kontekstach, co może prowadzić do dalszego zamieszania wśród osób uczących się o tych substancjach. Kluczowym błędem w analizie tych odpowiedzi jest mylenie zastosowań różnych substancji oraz brak zrozumienia ich mechanizmów działania, co jest fundamentalne dla praktycznej farmakoterapii.
Pytanie 14

Produkt leczniczy apteczny to preparat medyczny

A. przygotowany w aptece na podstawie lekarstwa na receptę
B. przygotowany, wydawany w aptece na lekarstwo na receptę
C. przygotowany, wydawany w aptece bez lekarstwa na receptę
D. przygotowany w aptece zgodnie z normami farmakopealnymi
Lek apteczny, który jest sporządzony w aptece zgodnie z przepisem farmakopealnym, odnosi się do produktów leczniczych, które są przygotowywane na podstawie określonych norm i procedur określonych w farmakopei. Farmakopea to zbiór standardów dotyczących jakości, skuteczności i bezpieczeństwa leków, co zapewnia ich odpowiednią jakość. Przykładem mogą być leki indywidualnie przygotowywane dla pacjentów, które nie są dostępne w formie gotowej w aptekach. Te leki mogą być dostosowane do specyficznych potrzeb pacjenta, np. w przypadku alergii na składniki leku gotowego. Stosowanie farmakopealnych standardów jest kluczowe w praktyce aptecznej, ponieważ zapewnia, że leki są produkowane w kontrolowanych warunkach, co minimalizuje ryzyko błędów i zanieczyszczeń. Oprócz tego, leki sporządzane zgodnie z farmakopeą muszą być dokładnie dokumentowane, co ułatwia śledzenie ich historii i jakości, zgodnie z dobrymi praktykami w farmacji.
Pytanie 15

Ichtamol według FP X otrzymuje się

A. z świeżych wątrób wątłusza
B. z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum
C. poprzez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal
D. przez destylację łupków bitumicznych
Podczas analizy pozostałych odpowiedzi na pytanie o pozyskiwanie ichtamolu, można dostrzec kilka fundamentalnych nieporozumień. Na przykład, nacięcie pnia i gałęzi Acacia senegal prowadzi do pozyskiwania gumy arabskiej, a nie ichtamolu. Ten błąd wynika z pomylenia substancji naturalnych oraz ich źródeł. Guma arabska ma swoje zastosowanie głównie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym jako środek żelujący lub stabilizujący, natomiast ichtamol jest substancją związaną z destylacją ropy naftowej. Odpowiedź dotycząca świeżych wątrób wątłusza odnosi się do pozyskiwania oleju rybnego, który ma inne właściwości zdrowotne i zastosowania, związane głównie z suplementacją diety, a nie z dermatologicznymi zastosowaniami ichtamolu. Z kolei nacinanie na gorąco pni Myroxylon balsamum skutkuje otrzymywaniem balsamu peruwiańskiego, który również ma inne właściwości i zastosowania, głównie w aromaterapii i perfumerii. Powyższe odpowiedzi ilustrują powszechne błędy myślowe, polegające na nieodpowiednim przypisaniu substancji do ich źródeł oraz zastosowań. W przypadku ichtamolu, kluczowe jest zrozumienie jego pochodzenia oraz roli w kontekście medycznym, co nie zostało uwzględnione w błędnych odpowiedziach.
Pytanie 16

To są przeciętne dawki, które powodują u pacjenta zamierzone efekty terapeutyczne, zapobiegawcze lub diagnostyczne. Opis ten odnosi się do dawek

A. toksycznych
B. maksymalnych
C. zwykle stosowanych
D. jednorazowych
Dawki zwykle stosowane to te, które zostały ustalone na podstawie badań klinicznych oraz obserwacji, a ich celem jest osiągnięcie zamierzonych efektów terapeutycznych. W praktyce medycznej, dobór odpowiednich dawek jest kluczowy, ponieważ to właśnie one zapewniają skuteczność leczenia przy minimalizacji ryzyka działań niepożądanych. Na przykład w farmakologii, stosowanie dawek zwykle stosowanych pozwala lekarzom na efektywne zarządzanie terapią pacjentów z chorobami przewlekłymi, takimi jak nadciśnienie czy cukrzyca. W standardowych protokołach leczenia zaleca się dostosowanie dawek na podstawie indywidualnych reakcji pacjenta oraz monitorowanie skutków ubocznych, co jest zgodne z zasadami medycyny opartej na dowodach. Dawkowanie to nie tylko kwestia naukowej dokładności, ale także praktycznej aplikacji, gdzie lekarze muszą uwzględniać różne czynniki, takie jak wiek, waga, stan zdrowia oraz interakcje z innymi lekami. Dlatego znajomość dawek zwykle stosowanych jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności terapii.
Pytanie 17

Wyciągi alkoholowe lub olejowe mają działanie przeciwdepresyjne?

A. z Menthae piperitae folium
B. z Absinthii herba
C. z Hippocastani cortex
D. z Hyperici herba
Wyciąg z Hyperici herba, czyli z dziurawca, jest szeroko uznawany za naturalny środek o działaniu przeciwdepresyjnym. Działanie to przypisuje się głównie obecności substancji czynnych, takich jak hiperycyna i hiperycytyna, które wykazują wpływ na neurotransmitery, w tym serotoninę i dopaminę. Badania kliniczne potwierdzają skuteczność dziurawca w łagodzeniu objawów depresji, co czyni go alternatywą dla tradycyjnych leków przeciwdepresyjnych. W praktyce zaleca się stosowanie olejów lub wyciągów alkoholowych z dziurawca, które można dodawać do herbat, soków lub przyjmować w formie kapsułek. Ważne jest jednak, aby osoby stosujące jakiekolwiek leki konsultowały się z lekarzem, ponieważ dziurawiec może wchodzić w interakcje z innymi substancjami, wpływając na ich skuteczność. W kontekście standardów branżowych, stosowanie preparatów z dziurawca powinno opierać się na zaleceniach WHO oraz lokalnych wytycznych dotyczących fitoterapii, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapii.
Pytanie 18

Jakie jest powikłanie potencjalnie zagrażające życiu po zastosowaniu penicyliny?

A. wstrząs anafilaktyczny
B. zmiana koloru skóry
C. methemoglobinemia
D. trwała biegunka
Wstrząs anafilaktyczny jest poważnym, potencjalnie zagrażającym życiu powikłaniem, które może wystąpić w odpowiedzi na podanie penicyliny, szczególnie u pacjentów z alergią na ten antybiotyk. Mechanizm tego zjawiska opiera się na natychmiastowej reakcji immunologicznej, w której organizm reaguje na alergen, wydzielając dużą ilość histaminy i innych mediatorów zapalnych. Objawy wstrząsu anafilaktycznego mogą obejmować trudności w oddychaniu, obrzęk gardła, szybkie tętno, a nawet utratę przytomności. Kluczowe jest, aby personel medyczny był w stanie szybko rozpoznać te objawy i wdrożyć odpowiednie działania, takie jak podanie adrenaliny, co jest standardem w przypadku anafilaksji. Właściwe procedury postępowania zgodnie z wytycznymi American Academy of Allergy, Asthma & Immunology (AAAAI) są niezbędne do minimalizacji ryzyka i zapewnienia pacjentom bezpieczeństwa. Zrozumienie mechanizmów anafilaksji oraz szybkiej reakcji jest kluczowe w praktyce klinicznej, aby skutecznie zarządzać potencjalnymi powikłaniami związanymi z leczeniem antybiotykami.
Pytanie 19

Jak brzmi łaciński termin dla leków, które mają działanie obniżające gorączkę?

A. antitussica
B. antiphlogistica
C. analgetica
D. antipyretica
Odpowiedzi analgetica, antitussica oraz antiphlogistica nie odnoszą się do leków o działaniu przeciwgorączkowym i stanowią klasyczne przykłady błędnego rozumienia terminologii farmakologicznej. Analgetica oznacza leki przeciwbólowe, które są stosowane w celu łagodzenia bólu, ale nie mają działania przeciwgorączkowego. W przypadku bólu głowy związanego z gorączką, leki analgetyczne mogą przynieść ulgę, jednak ich działanie nie wpływa na obniżenie temperatury ciała. Antitussica to leki stosowane w celu łagodzenia kaszlu, co również nie ma związku z kontrolą gorączki. Zrozumienie różnicy między tymi klasami leków jest kluczowe dla skutecznego leczenia oraz właściwego zarządzania objawami chorób. Z kolei antiphlogistica oznacza leki o działaniu przeciwzapalnym, które mogą redukować stany zapalne, ale ich rola w obniżaniu gorączki nie jest bezpośrednia. Często zdarza się, że lekarze stosują leki przeciwzapalne w połączeniu z lekami przeciwgorączkowymi, ale nie należy mylić ich funkcji. Prawidłowe zrozumienie tych terminów jest niezbędne w kontekście praktyki klinicznej, aby uniknąć nieporozumień i nieefektywnego leczenia.
Pytanie 20

W kapsułkach skrobiowych nie powinno się stosować proszków zawierających substancje

A. trudno rozpuszczalne w wodzie
B. wilgotniejące
C. barwne
D. o intensywnym zapachu
Odpowiedź "wilgotniejące" jest prawidłowa, ponieważ substancje o właściwościach higroskopijnych mogą wchłaniać wilgoć z otoczenia, co prowadzi do rozkładu i destabilizacji struktury kapsułek skrobiowych. Kapsułki takie są projektowane w celu ochrony substancji czynnych przed wpływem czynników zewnętrznych, a ich integralność może zostać naruszona przez wilgoć, co w rezultacie obniża efektywność farmaceutyczną preparatu. Praktyczne przykłady obejmują stosowanie kapsułek skrobiowych w suplementach diety zawierających witaminy lub minerały, które są wrażliwe na wilgoć. W takich przypadkach, dodanie substancji wilgotniejących, jak np. sole czy niektóre oleje, może prowadzić do rozkładu kapsułek i utraty ich właściwości. Dlatego ważne jest, aby produkty zawierające składniki o właściwościach higroskopijnych były starannie przechowywane w odpowiednich warunkach, co jest zgodne z zaleceniami farmakopealnymi oraz dobrymi praktykami produkcyjnymi (GMP).
Pytanie 21

Przy wytwarzaniu czopków dopochwowych zakłada się, że przeciętna masa globulki wynosi

A. 1,0 g
B. 4,0 g
C. 2,0 g
D. 3,0 g
Średnia masa globulki czopka dopochwowego wynosi zazwyczaj 3,0 g. To wartość ugruntowana w literaturze farmaceutycznej oraz praktyce aptecznej, wykorzystywana w przygotowywaniu poszczególnych formulacji farmaceutycznych. Podczas sporządzania czopków, ważne jest, aby masa była odpowiednia, ponieważ to wpływa na skuteczność wprowadzenia substancji czynnej do organizmu pacjentki. Przykładem może być zastosowanie czopków w terapii hormonalnej, gdzie precyzyjna masa zapewnia odpowiednie dawkowanie estrogenów. Ponadto, zgodnie z wytycznymi farmakopealnymi, uwzględnienie właściwej masy czopków jest kluczowe dla ich stabilności oraz wydajności w procesie leczenia. Stosowanie standardowych mas czopków jest również praktyką zalecaną w celu zapewnienia optymalnych warunków przechowywania oraz transportu tych form farmaceutycznych, co wpływa na ich trwałość oraz jakość.
Pytanie 22

Co oznacza skrót EAN na opakowaniach produktów leczniczych?

A. European Article Number
B. Emergency Action Number
C. European Antibiotic Number
D. European Agency Number
Skrót EAN oznacza European Article Number i jest to międzynarodowy system kodów kreskowych, który identyfikuje produkty handlowe. EAN jest kluczowym elementem w logistyce i handlu, ponieważ pozwala na szybkie i precyzyjne zarządzanie zapasami oraz ułatwia skanowanie produktów na kasach w sklepach. Każdy kod EAN jest unikalny dla danego produktu, co minimalizuje ryzyko pomyłek przy jego identyfikacji. W kontekście produktów leczniczych, EAN pomaga farmaceutom i personelowi medycznemu w szybkim i bezbłędnym odnajdywaniu produktów, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów. Zastosowanie EAN w aptekach pozwala na łatwiejsze śledzenie i kontrolę stanów magazynowych, co może zapobiegać brakowi niezbędnych leków. Dodatkowo, EAN ułatwia proces inwentaryzacji i zapewnia lepszą organizację pracy w aptekach, co z kolei przekłada się na lepszą obsługę pacjentów i zwiększenie efektywności działania całego systemu ochrony zdrowia.
Pytanie 23

Aby przygotować lek recepturowy według podanej recepty, należy zastosować

Rp.

Ephedrini hydrochloridi              0,2
Belladonnae extr. sicc.              0,05
Coffeini et Natrii benzoatis         0,7
Ammonii anisati spir.                1,5
Ipecacuanhae tinct.                  5,0
Althaeae sir.                       60,0
Aquae                              120,0
M.f.mixt.
D.S. 2 x dziennie łyżeczkę

A. 5,0 g liścia pokrzyku.
B. 0,1 g rozcierki 1+1 z suchego wyciągu z pokrzyku.
C. 0,05 g nalewki z pokrzyku.
D. 0,05 g rozcierki 1+1 z suchego wyciągu z pokrzyku.
Twoja odpowiedź jest całkiem trafna. 0,1 g rozcierki 1+1 z suchego wyciągu z pokrzyku zgadza się z tym, co jest w recepturze. W recepturze mówi się o 0,05 g suchego wyciągu, co oznacza, że to jedna część. Żeby zrobić tę rozcierkę 1+1, musisz dodać tyle samo substancji, czyli kolejne 0,05 g. W praktyce farmaceutycznej robienie rozcieranek to dość standardowa rzecz, bo trzeba uzyskać fajną konsystencję leku oraz jego właściwości. Takie preparaty są często stosowane, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z substancjami, które są dość aktywne biologicznie, jak te wyciągi roślinne. Praca nad lekiem wymaga znajomości proporcji i ilości składników – to jest kluczowe, żeby pacjent był bezpieczny i terapia działała. Każdy etap robienia leku powinien być zgodny z zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), bo to wpływa na jakość produktów farmaceutycznych.
Pytanie 24

Nie można zastosować pozycji bocznej ustalonej u pacjenta

A. nieprzytomnego, ale oddychającego
B. wymiotującego krwią lub treścią żołądkową
C. przytomnego, z napadem padaczkowym
D. z podejrzeniem urazu kręgosłupa
Wybór pozycji bocznej ustalonej dla pacjenta nieprzytomnego, ale oddychającego może wydawać się logiczny, ponieważ ta pozycja ma na celu zabezpieczenie drożności dróg oddechowych oraz zapobieganie zadławieniu się wydzielinami. Niemniej jednak, w przypadku pacjenta z podejrzeniem urazu kręgosłupa, ta decyzja staje się niebezpieczna, jako że może prowadzić do dalszych urazów. Podobnie, przy pacjencie przytomnym z napadem padaczkowym, zastosowanie pozycji bocznej może być uzasadnione, jednak ryzyko urazu kręgosłupa w takiej sytuacji również nie powinno być ignorowane. Kolejnym przypadkiem są pacjenci wymiotujący krwią lub treścią żołądkową; w takich sytuacjach ważne jest zabezpieczenie drożności dróg oddechowych, co może również prowadzić do przyjęcia pozycji bocznej. Właściwe podejście powinno bazować na zasadach ostrożności i rozważeniu potencjalnych zagrożeń. Zasadniczym błędem w myśleniu jest zbyt duże zaufanie do standardowych praktyk w sytuacjach, które mogą wymagać indywidualnej oceny stanu pacjenta. Należy pamiętać, że nie każdy przypadek jest taki sam, a odpowiedzialność za bezpieczeństwo pacjenta w takich okolicznościach jest kluczowa.
Pytanie 25

Który z tych antybiotyków należy do makrolidów?

A. Neomycyna
B. Klarytromycyna
C. Klindamycyna
D. Doksacyklina
Klarytromycyna to antybiotyk z grupy makrolidów, który działa poprzez hamowanie syntezy białek w komórkach bakteryjnych. Makrolidy są szczególnie skuteczne przeciwko bakteriom Gram-dodatnim oraz niektórym Gram-ujemnym. Klarytromycyna jest często stosowana w leczeniu infekcji układu oddechowego, takich jak zapalenie płuc, a także w terapii zakażeń wywołanych przez Mycobacterium avium, co jest istotne w kontekście pacjentów z HIV. Dobrą praktyką w medycynie jest uwzględnianie makrolidów jako alternatywy dla penicylin, zwłaszcza u pacjentów z alergiami na ten ostatni typ leków. Warto także zauważyć, że klarytromycyna może wykazywać interakcje z innymi lekami, dlatego zawsze należy ocenić pełny profil pacjenta przed jej przepisaniem. Zrozumienie mechanizmu działania makrolidów, w tym klarytromycyny, jest kluczowe dla skutecznego leczenia wielu zakażeń bakteryjnych.
Pytanie 26

Podaj informację, którą należy przekazać pacjentowi przyjmującemu Euthyrox (Levothyroxinum natricum), odnoszącą się do metody podania.

A. Preparat można stosować równocześnie z produktami zawierającymi sole glinu
B. Preparat powinien być zażywany rano, na czczo, 30 minut przed pierwszym posiłkiem, popity niewielką ilością wody
C. Preparat należy przyjmować tuż przed snem, z małą ilością wody
D. Preparat można rozpuścić w soku owocowym, aby zatuszować nieprzyjemny zapach, i zażyć 30 minut przed posiłkiem
Odpowiedź wskazująca, że lek Euthyrox (Levothyroxinum natricum) należy przyjmować rano, na czczo, na 30 minut przed pierwszym posiłkiem, z niewielką ilością wody, jest zgodna z rekomendacjami dotyczącymi stosowania tego leku. Euthyrox jest stosowany w terapii niedoczynności tarczycy i jego wchłanianie jest silnie zależne od obecności pokarmu w przewodzie pokarmowym. Dlatego ważne jest, aby przyjmować go na czczo, co zapewnia maksymalne wchłanianie substancji czynnej. Najlepiej jest go przyjmować z niewielką ilością wody, ponieważ inne płyny, takie jak soki owocowe, mogą wpływać na jego wchłanianie. Przykładowo, sok grejpfrutowy oraz produkty zawierające żelazo, wapń czy sód mogą obniżać biodostępność lewotyroksyny. Praktykowanie tej metody podania leku zwiększa jego efektywność terapeutyczną oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Zgodnie z zaleceniami lekarzy oraz ulotkami leków, przestrzeganie tych wytycznych jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych.
Pytanie 27

Który z wymienionych terminów odnosi się do zwiększonego stężenia wapnia we krwi?

A. Hipernatremia
B. Hiperkaliemia
C. Hiperkalcemia
D. Hiperchloremia
Hipernatremia, hiperkaliemia i hiperchloremia to terminy medyczne, które odnoszą się do zaburzeń dotyczących innych elektrolitów w organizmie, a nie do wapnia. Hipernatremia oznacza podwyższone stężenie sodu w surowicy krwi, co zazwyczaj związane jest z odwodnieniem lub nadmiernym spożyciem sodu. Objawy hipernatremii obejmują pragnienie, suchość błon śluzowych oraz zaburzenia neurologiczne. Hiperchloremia z kolei odnosi się do podwyższonego poziomu chlorków, co może wystąpić w wyniku odwodnienia lub chorób nerek. Nieprawidłowy poziom chlorków może prowadzić do zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Natomiast hiperkaliemia charakteryzuje się zwiększonym stężeniem potasu, co jest stanem niebezpiecznym, ponieważ może prowadzić do arytmii serca. Często przyczyną hiperkaliemii są problemy z nerkami, a także stosowanie niektórych leków. Typowe błędy myślowe polegają na myleniu tych terminów ze sobą z powodu ich podobieństwa. Ważne jest, aby zrozumieć, że każdy z tych stanów wymaga innego podejścia diagnostycznego i terapeutycznego. Kluczowe dla skutecznej diagnostyki jest interpretowanie wyników badań laboratoryjnych w kontekście objawów klinicznych oraz historii medycznej pacjenta, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w opiece zdrowotnej.
Pytanie 28

Procedura szczególnej utylizacji leków odnosi się do przeterminowanych produktów zawierających

A. Amoxicillinum
B. Fentanylum
C. Amiloridum
D. Hydrochlorothiazidum
Fentanylum jest opioidowym lekiem przeciwbólowym, który należy do grupy substancji kontrolowanych z uwagi na swoje silne działanie oraz potencjał do nadużywania. W związku z tym, specjalna procedura utylizacji leków dotyczy preparatów zawierających fentanylum, zwłaszcza gdy są przeterminowane. Utylizacja takich substancji jest kluczowa dla ochrony zdrowia publicznego oraz środowiska. W przypadku fentanylu, niewłaściwe usunięcie może prowadzić do niebezpieczeństwa związanego z przypadkowym narażeniem osób trzecich na działanie substancji. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest oddawanie przeterminowanych leków do aptek, które posiadają programy utylizacji, co jest zgodne z wytycznymi instytucji takich jak FDA oraz EMEA. Dodatkowo, zgodnie z praktykami branżowymi, leki te powinny być przechowywane w odpowiednich warunkach do momentu ich utylizacji, aby zminimalizować ryzyko ich niewłaściwego wykorzystania.
Pytanie 29

Opis dotyczy roślinnego surowca, który jest otrzymywany

Surowiec roślinny, którego jednym z głównych składników aktywnych jest chelidonina, wykazuje działanie spazmolityczne i żółciopędne. Jego wydzielina w medycynie ludowej była stosowana do usuwania brodawek.

A. z goryczki żółtej.
B. z cykorii podróżnik.
C. z karczocha zwyczajnego.
D. z glistnika jaskółcze ziele.
Wybór odpowiedzi, która wskazuje na cykorię podróżnik, karczocha zwyczajnego lub goryczkę żółtą, opiera się na błędnych założeniach dotyczących właściwości tych roślin oraz ich zastosowania w medycynie. Cykoria podróżnik, choć zawiera substancje wykorzystywane w fitoterapii, nie jest źródłem chelidoniny i nie wykazuje tych samych właściwości terapeutycznych, co glistnik jaskółcze ziele. Jej działanie jest skierowane głównie na wspomaganie trawienia i łagodzenie problemów żołądkowych, ale nie ma związku z usuwaniem brodawek. Karczoch zwyczajny, znany przede wszystkim ze swoich właściwości żółciopędnych i wspomagających pracę wątroby, również nie ma związku z chelidoniną i nie jest stosowany w leczeniu brodawek. Goryczka żółta, z drugiej strony, ma swoje zastosowania, ale jej właściwości nie są zbieżne z działaniem glistnika jaskółcze ziele. Wybór niewłaściwej odpowiedzi może wynikać z mylnego przekonania, że wszystkie rośliny o podobnych zastosowaniach terapeutycznych mają identyczne składniki aktywne, co jest błędnym rozumowaniem. Kluczowe jest zrozumienie specyfiki działania każdej z roślin oraz ich substancji czynnych, co pozwala na skuteczniejsze i bezpieczniejsze podejście do fitoterapii. Właściwe przyporządkowanie roślin do ich zastosowań w medycynie jest istotne, by unikać pomyłek i stosować skuteczne leczenie.
Pytanie 30

Wysoka wartość liczby potwierdza obecność wiązań wielokrotnych w cząsteczce substancji leczniczej?

A. kwasowej
B. estrowej
C. jodowej
D. zmydlania
Liczba kwasowa, liczba estrowa oraz liczba zmydlania są parametrami chemicznymi, które mają swoje specyficzne zastosowania i znaczenie, jednak nie są one bezpośrednio związane z obecnością wiązań wielokrotnych w cząsteczce substancji leczniczej. Liczba kwasowa odzwierciedla ilość kwasów karboksylowych w danym związku i jest przydatna w kontekście oceny kwasowości tłuszczów i olejów, ale nie jest odpowiednim wskaźnikiem dla wykrywania wiązań podwójnych czy potrójnych. Liczba estrowa z kolei mierzy ilość estrów w substancji i również nie dostarcza informacji o obecności wiązań nienasyconych. Z kolei liczba zmydlania jest miarą ilości substancji potrzebnych do zmydlenia tłuszczu, natomiast nie odnosi się do reakcji z jodem. Typowym błędem jest mylenie tych pojęć i ich zastosowań. Niezrozumienie różnicy między tymi wartościami może prowadzić do błędnych interpretacji w kontekście jakości chemicznej substancji leczniczej. W praktyce przemysłowej, niepoprawne przypisanie ról tych liczby do analizy nienasyconych wiązań może skutkować niewłaściwą oceną bezpieczeństwa i efektywności substancji, co jest nie do zaakceptowania w branży farmaceutycznej.
Pytanie 31

Co oznacza synergizm addycyjny?

A. intensywne działanie leków
B. brak skutków ubocznych stosowanych leków
C. pozytywny wpływ leków na organizm
D. sumowanie działania leków w organizmie
Synergizm addycyjny odnosi się do sytuacji, w której dwa lub więcej leków działają razem w sposób, który prowadzi do sumowania się ich efektów terapeutycznych. W praktyce oznacza to, że łącząc leki o różnych mechanizmach działania, można osiągnąć większą skuteczność leczenia w porównaniu do stosowania każdego z nich osobno. Na przykład, w terapii bólu, stosując analgetyki o różnych mechanizmach działania, można uzyskać lepszą kontrolę nad objawami. W neurologii często łączy się leki przeciwpadaczkowe, takie jak lamotrygina i kwas walproinowy, aby wzmocnić ich działanie przeciwdrgawkowe. Stosowanie synergizmu addycyjnego jest zgodne z najnowszymi wytycznymi klinicznymi, które podkreślają znaczenie indywidualizacji terapii oraz podejścia wielolekowego w leczeniu złożonych schorzeń, takich jak choroby przewlekłe. Oprócz korzyści terapeutycznych, ważne jest także monitorowanie pacjentów na bieżąco, aby unikać potencjalnych działań niepożądanych wynikających z interakcji między lekami.
Pytanie 32

Jak powinien postąpić personel apteki z lekami, które utraciły termin ważności w formie tabletek?

A. Odłożyć w specjalnie wydzielonym miejscu, a następnie przekazać do utylizacji
B. Skasować do odpadów komunalnych
C. Zwrot do hurtowni
D. Umieścić lek w opakowaniu zbiorczym, a następnie w szczelnym pojemniku
Odpowiedź, w której mówisz o odkładaniu przeterminowanych leków w specjalnie wyznaczonym miejscu i ich późniejszym przekazywaniu do utylizacji, jest jak najbardziej w porządku. Wiesz, że takie podejście jest zgodne z zasadami dbania o zdrowie i środowisko. Przeterminowane leki mogą być naprawdę niebezpieczne, zarówno dla ludzi, jak i dla przyrody, dlatego ważne jest, żebyśmy je odpowiednio traktowali. Trzymanie ich w dedykowanym miejscu pomaga uniknąć przypadkowego zażycia i innych nieprzyjemnych sytuacji. Jeśli chodzi o utylizację, to powinna być przeprowadzana zgodnie z obowiązującymi przepisami, żeby nie zanieczyszczać środowiska. Warto też współpracować z firmami, które zajmują się bezpieczną utylizacją, bo mają odpowiednie metody, jak spalanie lub neutralizacja chemiczna, które chronią zdrowie każdego z nas.
Pytanie 33

Depirogenizację sprzętu wykonanego z porcelany i szkła powinno się przeprowadzać przy użyciu suchego, gorącego powietrza

A. w temperaturze 160oC przez 60 minut
B. w temperaturze 100oC przez 30 minut
C. w temperaturze 121oC przez 20 minut
D. w temperaturze 250oC przez 30 minut
Depirogenizacja sprzętu z porcelany i szkła w temperaturze 250oC przez 30 minut jest zgodna z zaleceniami standardów branżowych, takich jak ASTM E 1054 oraz ISO 11135. Wysoka temperatura skutecznie eliminuje endotoksyny, które mogą być obecne na powierzchni narzędzi chirurgicznych czy laboratoryjnych. Proces ten zapewnia, że sprzęt będzie bezpieczny do użycia, minimalizując ryzyko zakażeń. W praktyce, depirogenizacja w tej temperaturze jest często stosowana w laboratoriach i szpitalach, gdzie sterylność sprzętu jest kluczowa. Należy pamiętać, że przed przystąpieniem do depirogenizacji, sprzęt powinien być dokładnie oczyszczony, aby usunąć wszelkie zanieczyszczenia, które mogą obniżyć skuteczność procesu. Dodatkowo, ważne jest monitorowanie temperatury i czasu trwania procesu, aby zapewnić pełną efektywność depirogenizacji. Warto również zaznaczyć, że sucha gorąca depirogenizacja jest preferowaną metodą dla materiałów takich jak porcelana i szkło, ponieważ te materiały są odporne na wysokie temperatury i nie ulegają deformacjom.
Pytanie 34

Jakie jest stężenie rezorcynolu w roztworze przygotowanym według podanej recepty?

Rp.
Resorcini                        0,15
Aquae purificatae           ad  25,0
M.f.sol.
D.S. Zewnętrznie. Płyn na okłady

A. 1,20%
B. 0,30%
C. 0,60%
D. 0,15%
Odpowiedź 0,60% jest prawidłowa, ponieważ stężenie rezorcynolu w roztworze oblicza się na podstawie stosunku masy substancji czynnej do całkowitej masy roztworu. W tym przypadku masa rezorcynolu wynosi 0,15 g, a masa całkowita roztworu wynosi 25 g. Stężenie można obliczyć jako (0,15 g / 25 g) * 100%, co daje 0,60%. Takie obliczenia są kluczowe w chemii analitycznej oraz farmaceutycznej, gdzie precyzyjne stężenie substancji czynnych wpływa na skuteczność terapii medycznych. Warto zaznaczyć, że stosowanie optymalnych stężeń substancji czynnych jest niezwykle istotne dla zapewnienia ich bezpieczeństwa oraz efektywności działania. W praktyce, znajomość tych zasad pozwala na właściwe przygotowywanie roztworów, co jest fundamentem zarówno w laboratoriach badawczych, jak i w aptekach.
Pytanie 35

Ile gramów 3% roztworu kwasu borowego należy użyć do sporządzenia leku według zamieszczonej recepty?

Rp.
Chloramphenicoli                  1,0
Resorcinoli                       2,0
2% Sol. Acidi borici             20,0
Spiritus Vini 85°            ad 100,0

M.f. solutio
D.S. Zewnętrznie

A. 13,33 g
B. 6,67 g
C. 3,33 g
D. 12,37 g
Odpowiedź 13,33 g jest poprawna, ponieważ do sporządzenia 20 g 2% roztworu kwasu borowego potrzebujemy 0,4 g czystego kwasu borowego. W celu obliczenia, ile 3% roztworu jest potrzebne do uzyskania tej ilości substancji czynnej, stosujemy równanie, które uwzględnia stężenie i masę roztworu. Procentowe stężenie roztworu 3% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 3 g kwasu borowego. Dlatego, aby uzyskać 0,4 g kwasu borowego, musimy użyć masy roztworu wyrażonej jako x, co można obliczyć z równania: 0,03x = 0,4 g. W wyniku obliczeń otrzymujemy x równające się 13,33 g. Ta umiejętność obliczania masy roztworu na podstawie stężenia jest niezwykle ważna w praktyce farmaceutycznej, gdzie precyzyjne dawkowanie substancji czynnych ma kluczowe znaczenie dla skuteczności i bezpieczeństwa leków. Warto również zauważyć, że stosowanie odpowiednich stężenia roztworów jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie przygotowywania preparatów farmaceutycznych.
Pytanie 36

Który z surowców roślinnych, według wytycznych FP, wykorzystuje się do przyrządzania naparów?

A. Belladonnae radix
B. Convallariae herba
C. Equiseti herba
D. Althaeae radix
Althaeae radix, Equiseti herba oraz Belladonnae radix są przykładami surowców zielarskich, które nie są stosowane do sporządzania naparów zgodnie z zasadami Farmakopei Polskiej. Althaeae radix, czyli korzeń ślazowca, może być używany do sporządzania wyciągów, ale jego główne zastosowanie to przygotowanie syropów lub innych form, które najlepiej wykorzystują jego właściwości śluzowe. Z kolei Equiseti herba, znane jako ziele skrzypu, jest często stosowane w formie naparów, lecz jego efektywność jest ograniczona, a bardziej zaleca się użycie odwarów, aby skuteczniej wydobyć składniki czynne. Belladonnae radix, czyli korzeń pokrzyku wilczej jagody, zawiera alkaloidy tropanowe, które mają działanie toksyczne i nie są przeznaczone do sporządzania naparów w celach terapeutycznych, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich niepoprawnych wniosków, to mylenie surowców zielarskich z ich formami przetwarzania lub niedostateczna znajomość ich właściwości farmakologicznych. Aby skutecznie wykorzystać zioła w praktyce, kluczowe jest rozumienie różnic między różnymi formami galenowymi oraz ich wpływu na biodostępność składników aktywnych."
Pytanie 37

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do określenia skręcalności właściwej substancji aktywnych optycznie?

A. Fluorymetr
B. Polarymetr
C. Spektrofotometr
D. Refraktometr
Fluorymetr, spektrofotometr i refraktometr, choć są cennymi narzędziami analitycznymi, nie nadają się do pomiaru skręcalności właściwej substancji aktywnych optycznie. Fluorymetr działa na zasadzie pomiaru fluorescencji, co oznacza, że koncentruje się na emisji światła przez substancje po ich naświetleniu. To narzędzie jest idealne do analizy substancji emitujących światło, jednak nie dostarcza informacji o skręcalności optycznej, która jest kluczowa w przypadku substancji chiralitycznych. Spektrofotometr, z drugiej strony, mierzy absorpcję światła przez substancję w określonym zakresie długości fal. Chociaż spektrofotometria jest niezwykle użyteczna do analizy stężeń substancji na podstawie ich zdolności do absorpcji, nie jest w stanie określić, jak substancje te skręcają światło. Refraktometr mierzy współczynnik załamania światła, co jest przydatne w ocenie czystości i stężenia roztworów, ale nie dostarcza informacji o optycznej aktywności substancji. Błędem jest mylenie tych narzędzi z polarymetrem, ponieważ każdy z tych instrumentów ma swoje specyficzne zastosowania i nie spełnia funkcji skręcalności, co jest zrozumiałe tylko przy dokładnym zapoznaniu się z zasadami działania tych technologii oraz ich odpowiednich zastosowań w laboratoriach.
Pytanie 38

Jaka jest dawka dobowa chlorowodorku papaweryny w leku przygotowanym według powyższej recepty?

Rp.
Papaverini hydrochloridi      1,0
Chelidonii trae
Aquae            aa ad      100,0
M.f.mixt.
D.S. 3 razy dziennie 1 łyżkę stołową (14,0 g)

A. 0,42 g
B. 0,14 g
C. 0,28 g
D. 0,07 g
Wybierając coś, co nie jest 0,42 g, mogłeś się pogubić w obliczeniach dawki dobowej papaweryny. Często ludzie popełniają błąd, nie myśląc o liczbie dawek w ciągu dnia, przez co dawka wychodzi za mała. Jeśli weźmiesz za mało, to lek może nie działać. Na przykład, gdy liczysz dawkę z jednej łyżki stołowej i nie pomnożysz przez to, ile razy bierzesz lek w ciągu dnia, to wynik może być w ogóle niezgodny z tym, co potrzeba pacjentowi. Inny typowy błąd to pomylenie jednostek miary, co może prowadzić do kłopotów. Ważne jest też, żeby brać pod uwagę różnice w stężeniu leku i potrzeby pacjenta. Zawsze warto przed obliczeniami zaznajomić się z wytycznymi, żeby uniknąć sytuacji, gdzie pacjent nie dostaje tyle leku, ile powinien. To może wynikać zarówno z braku zrozumienia, jak i nieuwagi, więc warto sobie przypomnieć tę wiedzę z farmakologii i umiejętności praktyczne, bo to wszystko ma znaczenie przy przepisywaniu leków.
Pytanie 39

Jak długo wytwórca przechowuje próbki archiwalne leków lub materiałów medycznych?

A. 2 lata ponad ustalony termin ważności preparatu, nie krócej niż 3 lata
B. 1 rok ponad ustalony termin ważności preparatu, nie krócej niż 5 lat
C. 2 lata ponad ustalony termin ważności preparatu, nie krócej niż 5 lat
D. 1 rok ponad ustalony termin ważności preparatu, nie krócej niż 3 lata
Sposób myślenia, który prowadzi do wybierania błędnych odpowiedzi, często oparty jest na niepełnym zrozumieniu przepisów dotyczących archiwizacji próbek. Na przykład, zbyt długi okres przechowywania, taki jak 2 lata ponad termin ważności preparatu, może wskazywać na niewłaściwe podejście do zarządzania jakością. Takie podejście może prowadzić do zbierania próbek, które w momencie ich wykorzystania mogą już nie spełniać wymagań jakościowych, co z kolei może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia pacjentów oraz bezpieczeństwa produktów. W szczególności, odpowiedzi sugerujące, że próbki powinny być przechowywane przez 2 lata lub dłużej niż 5 lat mogą być oparte na błędnym założeniu o długoterminowej stabilności produktów farmaceutycznych. W praktyce, każdy producent powinien kierować się zasadą, że archiwizacja powinna być zgodna z rzeczywistym czasem, w którym produkt nadal wykazuje stabilność oraz skuteczność, a nadmierne przechowywanie może prowadzić do niepotrzebnego ryzyka. Ponadto, niektóre odpowiedzi sugerują, że minimalny okres przechowywania próbek powinien wynosić 5 lat, co jest niezgodne z ogólnie przyjętymi normami w branży. Należy zatem zawsze odnosić się do regulacji i standardów, aby unikać takich nieporozumień i zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa i jakości produkty farmaceutyczne.
Pytanie 40

Jaki parametr pracy Unguatora® powinien być ustawiony na urządzeniu podczas produkcji czopków?

A. Ilość masy czopkowej
B. Masa składników
C. Zakres obrotów
D. Ilość wytwarzanych czopków
Ustawienie odpowiedniego zakresu obrotów w urządzeniu Unguator® jest kluczowym elementem procesu produkcji czopków. Zakres obrotów odnosi się do prędkości mieszania oraz emulgacji składników, co ma bezpośredni wpływ na jakość uzyskiwanego produktu. W przypadku czopków, które często zawierają substancje aktywne oraz różnego rodzaju nośniki, istotne jest, aby składniki były dokładnie wymieszane, a ich tekstura była jednorodna. Stosując właściwy zakres obrotów, można kontrolować proces homogenizacji, co jest niezbędne do uzyskania odpowiedniej stabilności i biodostępności czopków. Przykładem praktycznego zastosowania może być potrzeba uzyskania emulsji o konkretnej lepkości, co wymaga precyzyjnego dostosowania obrotów maszyny. Ponadto, zgodnie z zaleceniami branżowymi, dobór zakresu obrotów powinien być oparty na charakterystyce używanych składników oraz na wynikach wcześniejszych badań i testów. Właściwe ustawienie tego parametru jest niezbędne dla zapewnienia wysokiej jakości i skuteczności finalnego wyrobu farmaceutycznego.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej