Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 27 maja 2025 21:57
  • Data zakończenia: 27 maja 2025 22:21

Egzamin zdany!

Wynik: 38/40 punktów (95,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

W jakim stosunku objętościowym należy połączyć roztwór o stężeniu 5 mol/dm3 z wodą destylowaną, aby uzyskać roztwór o stężeniu 3 mol/dm3?

A. 2:3
B. 3:5
C. 3:2
D. 5:3
Aby obliczyć stosunek objętościowy roztworu o stężeniu 5 mol/dm³ do wody destylowanej, który pozwoli uzyskać roztwór o stężeniu 3 mol/dm³, możemy zastosować zasadę rozcieńczania. Z definicji stężenia molowego wynika, że ilość moli substancji rozpuszczonej w danej objętości roztworu jest kluczowa. Z równania: C1V1 = C2V2, gdzie C1 to stężenie początkowe (5 mol/dm³), C2 to stężenie końcowe (3 mol/dm³), a V1 i V2 to odpowiednie objętości roztworów, możemy przekształcić wzór, aby znaleźć stosunek objętości V1 (roztwór 5 mol/dm³) do V2 (woda destylowana). Przekształcając wzory, otrzymujemy stosunek V1:V2 równy 3:2. Taki sposób przygotowania roztworu jest standardowo stosowany w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, gdzie precyzyjne stężenia roztworów mają kluczowe znaczenie w procesach chemicznych i biologicznych. Przykładem może być przygotowanie buforów czy roztworów do analiz spektroskopowych.

Pytanie 2

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 3

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 4

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 5

Procedura przygotowania roztworu Zimmermana-Reinharda
70 g MnSO4·10H2O rozpuścić w 500 cm3 wody destylowanej, dodając ostrożnie 125 cm3 stężonego H2SO4 i 125 cm3 85% H3PO4, ciągle mieszając. Uzupełnić wodą destylowaną do objętości 1dm3.
Który zestaw ilości odczynników jest niezbędny do otrzymania 0,5 dm3 roztworu Zimmermana-Reinharda, zgodnie z podaną procedurą?

MnSO4·10H2O
[g]
Stężony H2SO4
[cm3]
85% H3PO4
[cm3]
Woda destylowana
[cm3]
A.35 g62,5 cm362,5 cm3ok. 370 cm3
B.35 g62,5 cm362,5 cm3ok. 420 cm3
C.70 g125 cm3125 cm3ok. 500 cm3
D.70 g125 cm3125 cm3ok. 800 cm3

A. C.
B. B.
C. D.
D. A.
Odpowiedź A jest poprawna, ponieważ odzwierciedla proporcje wymagane do przygotowania 0,5 dm³ roztworu Zimmermana-Reinharda. Zgodnie z podaną procedurą, do uzyskania 1 dm³ roztworu potrzebujemy 70 g MnSO4·10H2O, 125 cm3 stężonego H2SO4 oraz 125 cm3 85% H3PO4. Przygotowując połowę tej objętości, odpowiednio zmniejszamy ilości każdego z odczynników, co jest zgodne z zasadą zachowania proporcji w chemii. Użycie odpowiednich ilości reagantów jest kluczowe, aby uzyskać właściwe właściwości chemiczne roztworu, takie jak pH czy stężenie jonów. W praktycznej chemii laboratoryjnej, precyzyjne ważenie i pomiar cieczy są fundamentalnymi umiejętnościami, które pozwalają uniknąć błędów i zapewniają powtarzalność wyników. Zastosowanie standardowych procedur przygotowywania roztworów, takich jak ta, wspiera zarówno efektywność pracy, jak i bezpieczeństwo, eliminując ryzyko reakcji niepożądanych, które mogą wynikać z nieodpowiednich proporcji reagentów.

Pytanie 6

Na podstawie danych w tabeli określ, jaką masę próbki należy pobrać, jeżeli wielkość ziarna wynosi 1·10-5 m.

Wielkość ziaren lub kawałków [mm]Poniżej 11-1011-50Ponad 50
Pierwotna próbka (minimum) [g]10020010002500

A. 100 g
B. 2500 g
C. 1000 g
D. 200 g
Wybór masy próbki wynoszącej 100 g jest zgodny z normami obowiązującymi dla wielkości ziaren poniżej 1 mm. W praktyce, przy analizach materiałów sypkich, takich jak proszki czy granulaty, istotne jest, aby masa próbki była dostosowana do rozmiaru cząstek, co wpływa na dokładność wyników. W przypadku cząstek o wielkości 1·10^-5 m, co odpowiada 0,01 mm, ich właściwości fizyczne i chemiczne są różne od większych ziaren, co wymaga odpowiedniego podejścia do pobierania próbek. Dla takich cząstek, minimalna masa próbki określona w normach branżowych wynosi 100 g, co zapewnia reprezentatywność oraz wystarczającą ilość materiału do przeprowadzenia analizy. Przykładowo, w laboratoriach zajmujących się analizą materiałów budowlanych lub farmaceutycznych, przestrzeganie takich wytycznych jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników badań.

Pytanie 7

Podczas łączenia bezwodnego etanolu z wodą występuje zjawisko kontrakcji. Gdy zmieszamy 1000 cm3 wody oraz 1000 cm3 etanolu, otrzymujemy roztwór o objętości

A. 2000 cm3
B. 2036 cm3
C. 2010 cm3
D. 1936 cm3
Podczas mieszania bezwodnego etanolu z wodą zachodzi zjawisko kontrakcji, co oznacza, że objętość roztworu jest mniejsza niż suma objętości składników. W przypadku zmieszania 1000 cm³ etanolu i 1000 cm³ wody, rzeczywista objętość uzyskanego roztworu wynosi 1936 cm³. Zjawisko to jest wynikiem interakcji cząsteczek etanolu i wody, które prowadzą do efektywnej kompaktacji cząsteczek. W praktyce, takie zjawisko ma kluczowe znaczenie w chemii analitycznej oraz procesach przemysłowych, gdzie precyzyjne dawkowanie reagentów jest niezbędne. Wiedza o kontrakcji objętości jest również istotna w produkcji napojów alkoholowych, gdzie dokładne pomiary składników mają wpływ na końcowy produkt. Zastosowanie tej wiedzy w praktyce pozwala uniknąć błędów w przygotowywaniu roztworów oraz zapewnia lepszą kontrolę nad procesami chemicznymi.

Pytanie 8

Aby oddzielić galaretowaty osad typu Fe(OH)3 od roztworu, jaki sączek należy zastosować?

A. miękki
B. średni
C. częściowy
D. twardy
Odpowiedź "miękki" jest chociażby słuszna, bo przy filtracji osadu galaretowatego Fe(OH)3 musimy mieć dobry sączek, który nie tylko zatrzyma cząsteczki, ale i pozwoli je łatwo oddzielić od roztworu. Miękkie sączki, jak te z papieru filtracyjnego, mają drobne pory, więc świetnie zatrzymują małe cząsteczki osadu. W laboratoriach używa się takich miękkich sączków, zwłaszcza przy gęstych substancjach. Na przykład, w oczyszczaniu wody czy w chemicznych analizach, gdzie oddzielamy osady od cieczy, miękki sączek daje nam dobrą selektywność i zmniejsza ryzyko zatykania porów. Dlatego wybór sączka jest mega ważny i trzeba go dopasować do właściwości substancji, co jak się domyślam, jest zgodne z zasadami dobrych praktyk w labie.

Pytanie 9

W urządzeniu Soxhleta wykonuje się

A. sublimację
B. ługowanie
C. dekantację
D. krystalizację
Aparat Soxhleta jest narzędziem wykorzystywanym w laboratoriach chemicznych do procesu ługowania, czyli ekstrakcji substancji rozpuszczalnych w cieczy z materiałów stałych. Jego działanie opiera się na cyklicznym procesie, w którym rozpuszczalnik, najczęściej ciecz organiczna, jest wielokrotnie przepuszczany przez próbkę materiału. Dzięki temu można efektywnie wydobyć związek chemiczny, który jest rozpuszczalny w danym rozpuszczalniku. W praktyce, metodyka Soxhleta jest szczególnie przydatna w analizie tłuszczy, olejów, a także innych substancji organicznych. Przykładowo, w analizach żywnościowych, użycie aparatu Soxhleta pozwala na skuteczne oznaczenie zawartości tłuszczu w próbkach, co jest zgodne z normami, takimi jak ISO 6492. Dobrze przeprowadzony proces ługowania w aparacie Soxhleta charakteryzuje się wysoką efektywnością, co czyni go standardem w wielu laboratoriach zajmujących się analizą chemiczną.

Pytanie 10

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 11

Jakie pH ma roztwór buforowy otrzymany w wyniku zmieszania 0,2 M roztworu kwasu octowego i 0,2 M roztworu octanu sodu, w stosunku objętościowym 3 : 2?

Bufor octanowy według Walpole'a
0,2 M
kwas octowy [ml]
0,2 M
octan sodu [ml]
pH
7,03,04,39
6,04,04,58
5,05,04,75
4,06,04,94
3,07,05,13

A. 5,13
B. 4,39
C. 4,94
D. 4,58
Odpowiedź 4,58 jest jak najbardziej trafna! Można ją uzyskać dzięki równaniu Hendersona-Hasselbalcha, które łączy pH, pKa oraz stosunek stężeń kwasu i zasady. Kwas octowy, czyli CH₃COOH, ma pKa w okolicach 4,76. W naszym buforze mamy stosunek 3:2 dla kwasu octowego i octanu sodu, co daje nam 0,6 M kwasu i 0,4 M zasady. Podstawiając te wartości do równania, dostajemy: pH = pKa + log([A-]/[HA]) = 4,76 + log(0,4/0,6) = 4,58. Takie obliczenia są naprawdę ważne w laboratoriach chemicznych. Kontrola pH to kluczowy sprawa w wielu procesach, na przykład w biologii molekularnej czy w produkcji leków, gdzie stabilność pH ma ogromny wpływ na działanie substancji.

Pytanie 12

Etykieta roztworu kwasu azotowego(V) o koncentracji 6 mol/dm3 powinna zawierać nazwę substancji oraz

A. koncentrację, producenta i wykaz zanieczyszczeń
B. masę, koncentrację i numer katalogowy
C. koncentrację, ostrzeżenia H oraz datę przygotowania
D. masę, datę przygotowania i numer katalogowy
Poprawna odpowiedź wskazuje, że etykieta roztworu kwasu azotowego(V) o stężeniu 6 mol/dm3 powinna zawierać stężenie, zwroty zagrożeń H oraz datę sporządzenia. Umożliwia to nie tylko identyfikację substancji, ale także informuje użytkownika o potencjalnych zagrożeniach związanych z jej stosowaniem. Zwroty zagrożeń H (Hazard statements) są kluczowym elementem, który świadczy o ryzyku związanym z kontaktami, na przykład: H290 - może być żrący dla metali, H314 - powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. Podawanie stężenia kwasu jest istotne dla oceny jego reaktywności oraz właściwego postępowania ze substancją. Data sporządzenia pozwala na śledzenie ważności roztworu oraz jego stabilności. Przykładem zastosowania jest laboratorium chemiczne, gdzie precyzyjne etykiety pomagają utrzymać bezpieczeństwo i zgodność z przepisami BHP. W branży laboratoryjnej standardy takie jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) dostarczają wytycznych dotyczących etykietowania substancji chemicznych, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo pracy.

Pytanie 13

Ile gramów cukru trzeba dodać do 200 gramów wody o temperaturze 20°C, aby uzyskać roztwór nasycony?

A. 100 g
B. 200 g
C. 400 g
D. 50 g
Aby uzyskać roztwór nasycony w temperaturze 20°C, należy rozpuścić w 200 gramach wody około 400 gramów cukru. Zjawisko nasycenia roztworu oznacza, że w danej temperaturze nie można już rozpuścić większej ilości substancji. W przypadku cukru rozpuszczalność w wodzie jest znaczna, a przy 20°C wynosi około 2000 g na 1 litr wody. Woda w tej temperaturze ma zatem zdolność rozpuszczenia znacznej ilości cukru, co sprawia, że 400 g w 200 g wody to zaledwie 20% maksymalnej ilości, jaką dałoby się rozpuścić. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można zauważyć w przemyśle spożywczym, gdzie dokładne parametry roztworu są kluczowe dla produkcji napojów słodzonych, syropów czy innych produktów zawierających cukier. Zrozumienie rozpuszczalności substancji jest niezbędne w wielu procesach chemicznych i technologicznych, co podkreśla znaczenie tej umiejętności w praktyce laboratoryjnej i przemysłowej.

Pytanie 14

Laboratoryjny stół powinien być zaopatrzony w instalację gazową oraz

A. elektryczną i wodociągowo-kanalizacyjną
B. elektryczną oraz chłodniczą
C. elektryczną, próżniową oraz hydrantową
D. wodociągową i grzewczą
Odpowiedź wskazująca na wyposażenie stołu laboratoryjnego w instalację elektryczną oraz wodociągowo-kanalizacyjną jest prawidłowa, ponieważ te dwa systemy są kluczowe dla funkcjonowania większości laboratoriów. Instalacja elektryczna zapewnia zasilanie dla urządzeń laboratoryjnych, takich jak mikroskopy, wirówki czy pipety elektroniczne, a także oświetlenie robocze, co jest niezbędne do przeprowadzania precyzyjnych eksperymentów. Z kolei instalacja wodociągowa jest niezbędna do przeprowadzania wielu procesów laboratoryjnych, takich jak mycie sprzętu, przygotowywanie roztworów czy chłodzenie aparatów. W laboratoriach stosuje się także systemy kanalizacyjne, które umożliwiają odprowadzenie zanieczyszczonych cieczy zgodnie z odpowiednimi normami ochrony środowiska. Wymagania te są zgodne z wytycznymi dotyczącymi projektowania i funkcjonowania laboratoriów, które przewidują zapewnienie odpowiednich instalacji, aby zagwarantować bezpieczeństwo i efektywność pracy. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych niezwykle istotne jest, aby woda bieżąca była dostępna w łatwy sposób, co ułatwia codzienne czynności oraz zwiększa bezpieczeństwo pracy.

Pytanie 15

Rozpuszczalność siarczanu(VI) potasu przy temperaturze 30oC wynosi 13 g na 100 g wody. Jaką masę tego związku należy dodać do wody, aby uzyskać 500 g roztworu nasyconego?

A. 65,0 g
B. 74,4 g
C. 57,5 g
D. 52,0 g
Poprawna odpowiedź to 57,5 g siarczanu(VI) potasu, co wynika z obliczeń opartych na danych dotyczących rozpuszczalności tej substancji. Rozpuszczalność siarczanu(VI) potasu w temperaturze 30°C wynosi 13 g na 100 g wody. Aby uzyskać 500 g roztworu nasyconego, należy najpierw określić masę wody, która wchodzi w skład roztworu. Przyjmując, że masa roztworu to suma masy solwentu (wody) i masy rozpuszczonego solutu (siarczanu(VI) potasu), można przyjąć, że masa wody w roztworze wynosi 500 g - m, gdzie m to masa siarczanu. Z równania 13 g/100 g wody, możemy zbudować proporcję: m / (500 g - m) = 13/100. Rozwiązując to równanie, uzyskujemy, że m wynosi 57,5 g. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w chemii, szczególnie w kontekście przygotowywania roztworów nasyconych, co ma zastosowanie w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym. Zrozumienie tego procesu pozwala na precyzyjne przygotowanie roztworów o wymaganych stężeniach, co jest niezbędne dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa produktów chemicznych oraz farmaceutycznych.

Pytanie 16

Ile węglanu sodu trzeba odmierzyć, aby uzyskać 200 cm3 roztworu o stężeniu 8% (m/v)?

A. 1,6 g
B. 16,0 g
C. 9,6 g
D. 8,0 g
Aby obliczyć masę węglanu sodu (Na2CO3) potrzebną do przygotowania 200 cm³ roztworu o stężeniu 8% (m/v), możemy zastosować podstawowe wzory chemiczne. Stężenie masowe (m/v) odnosi się do masy substancji rozpuszczonej w jednostce objętości roztworu. W przypadku 8% roztworu oznacza to, że w 100 cm³ roztworu znajduje się 8 g węglanu sodu. Dla 200 cm³ roztworu odpowiednia masa wynosi zatem 8 g x 2 = 16 g. W kontekście praktycznym, przygotowanie roztworów o określonym stężeniu jest kluczowe w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, gdzie precyzyjne pomiary są wymagane dla zapewnienia jakości produktów. Na przykład, w analizach chemicznych czy syntezach, właściwe przygotowanie roztworów z odpowiednimi stężeniami ma zasadnicze znaczenie dla uzyskania powtarzalnych i dokładnych wyników. Zgodnie z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, zawsze należy stosować odpowiednie metody ważeń oraz kalibracji sprzętu, aby zapewnić dokładność i wiarygodność uzyskanych wyników.

Pytanie 17

Który z podanych związków chemicznych można wykorzystać do oceny całkowitego usunięcia jonów chlorkowych z osadu?

A. Cu(NO3)2
B. KNO3
C. AgNO3
D. Al(NO3)3
AgNO3, czyli azotan srebra, jest powszechnie stosowanym reagentem w chemii analitycznej, który umożliwia identyfikację i oznaczanie jonów chlorkowych. Jony srebra z azotanu srebra reagują z jonami chlorkowymi, tworząc nierozpuszczalny osad chlorku srebra (AgCl). Ta reakcja jest zasadnicza w procesach, w których kontrola czystości chemicznej jest kluczowa, na przykład w laboratoriach analitycznych oraz w przemyśle chemicznym. W praktyce, próbka z osadu, w której podejrzewa się obecność jonów chlorkowych, może zostać poddana działaniu AgNO3. Po dodaniu reagentu, wystąpienie białego osadu AgCl wskazuje na obecność chlorków. Procedura ta jest zgodna z normami określonymi w analizach chemicznych, co czynią ją wiarygodną metodą w różnych zastosowaniach. Ponadto, reakcja ta jest również wykorzystywana w edukacji chemicznej do demonstrowania właściwości reakcji podwójnej wymiany, co czyni ją ważnym elementem programu nauczania w szkołach wyższych oraz technicznych.

Pytanie 18

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 19

W wypadku oblania skóry kwasem mrówkowym należy

Wyciąg z karty charakterystyki
Skład: kwas mrówkowy 80%, woda 11-20%
Pierwsza pomoc.
Po narażeniu przez drogi oddechowe. Natychmiast wezwać lekarza.
Po kontakcie ze skórą. Zanieczyszczoną skórę natychmiast przemyć dużą ilością wody.

A. przemyć skórę dużą ilością wody.
B. zastosować na skórę mydło w płynie.
C. polać skórę środkiem zobojętniającym.
D. podać do picia dużą ilość schłodzonej wody.
Przemycie skóry dużą ilością wody w przypadku kontaktu z kwasem mrówkowym jest kluczowym działaniem, które ma na celu minimalizację uszkodzeń. Woda działa jak rozcieńczalnik, co pozwala na szybsze usunięcie szkodliwej substancji z powierzchni skóry. Zgodnie z wytycznymi zawartymi w standardach pierwszej pomocy, każdy przypadek kontaktu skóry z substancjami żrącymi powinien być traktowany jako sytuacja wymagająca natychmiastowej reakcji. W praktyce, jeśli dojdzie do kontaktu z kwasem mrówkowym, należy jak najszybciej przemyć zanieczyszczoną skórę wodą o temperaturze pokojowej przez co najmniej 15 minut. Ważne jest, aby nie stosować innych substancji ani środków chemicznych, które mogłyby reagować z kwasem, co mogłoby prowadzić do powstania dodatkowych, szkodliwych związków chemicznych. Warto również pamiętać, że w przypadku poważniejszych oparzeń chemicznych należy zawsze skontaktować się z profesjonalną pomocą medyczną, aby ocenić stan pacjenta i podjąć dalsze działania. Przechowywanie odpowiednich materiałów pierwszej pomocy w miejscach, gdzie mogą wystąpić takie wypadki, jest również zalecane jako dobra praktyka. Przykładem zastosowania jest sytuacja w laboratoriach chemicznych, gdzie pracownicy są szkoleni w zakresie reagowania na wypadki z substancjami chemicznymi.

Pytanie 20

W laboratoriach roztwór potasu dichromianu(VI) w stężonym kwasie siarkowym(VI) wykorzystuje się do

A. wytrącania trudno rozpuszczalnych soli w wodzie
B. odkamieniania urządzeń wodnych
C. roztwarzania różnych stopów
D. czyszczenia szkła laboratoryjnego
Wybór odpowiedzi na temat wytrącania soli trudno rozpuszczalnych w wodzie jest błędny, ponieważ dichromian(VI) potasu nie jest stosowany w procesie wytrącania soli, lecz głównie w myciu szkła. W kontekście chemii, wytrącanie soli polega na mieszaniu rozpuszczalników i reagentów w takich warunkach, które sprzyjają krystalizacji, co jest procesem chemicznym zupełnie odmiennym od działania dichromianu(VI), który nie powoduje tworzenia osadów. Roztwór dichromianu potasu w stężonym kwasie siarkowym nie jest również odpowiedni do roztwarzania stopów, ponieważ jego działanie utleniające nie przekształca metali w formę rozpuszczalną. Przy roztwarzaniu stopów najczęściej wykorzystuje się kwasy o silniejszym działaniu, takie jak kwas azotowy, które są w stanie rozpuścić metale. Z kolei zastosowanie dichromianu w odkamienianiu łaźni wodnych jest również niepoprawne. W tego rodzaju procesach stosuje się zazwyczaj kwasy takie jak kwas solny, które skutecznie usuwają osady kamienia, a nie utleniacze. Użycie dichromianu w tych kontekstach sugeruje brak zrozumienia podstawowych reakcji chemicznych oraz ich zastosowań, co prowadzi do błędnych wniosków i może skutkować nieefektywnymi lub wręcz niebezpiecznymi praktykami laboratoryjnymi, dlatego ważne jest, aby mieć na uwadze odpowiednie metody oraz dobre praktyki laboratoryjne przy wyborze substancji do określonych zadań.

Pytanie 21

Najskuteczniejszą techniką separacji ketonu oraz kwasu karboksylowego obecnych w roztworze benzenowym jest

A. ekstrakcja chloroformem
B. destylacja z parą wodną
C. zatężenie i krystalizacja
D. ekstrakcja roztworem zasady
Ekstrakcja roztworem zasady to najskuteczniejsza metoda rozdziału ketonu i kwasu karboksylowego w benzenie ze względu na różnice w ich właściwościach chemicznych. Kwas karboksylowy, dzięki swojej grupie karboksylowej (-COOH), jest substancją, która może ulegać dysocjacji w roztworze zasadowym, co prowadzi do powstania jonów karboksylanowych. Te jony są rozpuszczalne w wodzie, co ułatwia ich separację od ketonu, który z reguły nie reaguje z zasadami i pozostaje w fazie organicznej. Praktycznym przykładem zastosowania tej metody jest rozdzielanie kwasu octowego od acetonu w laboratorium chemicznym. Zastosowanie odpowiednich zasad, takich jak NaOH, pozwala na efektywne wydzielenie kwasu w postaci rozpuszczalnej w wodzie, co umożliwia dalsze oczyszczanie i analizy. Dobrymi praktykami w tej metodzie są również kontrola pH oraz monitorowanie temperatury, co zapewnia optymalne warunki dla rozdziału substancji. Takie podejście odpowiada standardom analitycznym w chemii organicznej, gdzie czystość substancji oraz ich skuteczna separacja mają kluczowe znaczenie.

Pytanie 22

Związki chromu(VI) oddziałują negatywnie na środowisko, ponieważ

A. stanowią główną przyczynę korozji urządzeń technicznych w wodzie
B. powodują nadmierny wzrost roślinności w zbiornikach wodnych
C. wykazują toksyczne działanie na organizmy żywe
D. prowadzą do zakwaszenia wód
Związki chromu(VI), takie jak chromiany i dichromiany, są znane z ich wysokiej toksyczności dla organizmów żywych. Działają one na poziomie komórkowym, wpływając na różne procesy biochemiczne oraz powodując uszkodzenia DNA, co może prowadzić do nowotworów. Chrom(VI) jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ ma zdolność do przenikania przez błony komórkowe i wywoływania reakcje oksydacyjne, które mogą prowadzić do stresu oksydacyjnego w komórkach. Z tego powodu substancje te są klasyfikowane jako substancje niebezpieczne i wymagają szczególnej ostrożności podczas transportu oraz przechowywania. W praktyce, w zakładach przemysłowych, gdzie stosuje się związki chromu(VI), należy wdrażać odpowiednie środki ochrony, takie jak systemy wentylacyjne, osobiste zabezpieczenia dla pracowników oraz ścisłe kontrole emisji do środowiska. Przykładem standardów, które regulują te kwestie, są normy ISO 14001 dotyczące zarządzania środowiskowego oraz dyrektywy unijne dotyczące substancji niebezpiecznych. Dzięki tym praktykom można minimalizować ryzyko związane z wykorzystaniem tych toksycznych substancji.

Pytanie 23

Ropa naftowa stanowi mieszankę węglowodorów. Jaką metodę wykorzystuje się do jej rozdzielania na składniki?

A. destylację prostą
B. sedymentację
C. krystalizację
D. destylację frakcyjną
Destylacja frakcyjna to naprawdę najbardziej odpowiedni sposób na rozdzielanie ropy naftowej. Dzięki niej możemy oddzielać różne frakcje węglowodorów, bo opiera się na ich punktach wrzenia. W praktyce to wygląda tak, że mieszanka cieczy przechodzi przez kolumnę destylacyjną i przy różnych temperaturach wrzenia frakcji, oddzielają się one na różnych poziomach. W przemyśle naftowym używa się tej metody do produkcji paliw, jak benzyna, olej napędowy czy nafta lotnicza, które są separowane w odpowiednich zakresach temperatur. To wszystko jest zgodne z tym, co robią specjaliści i naprawdę ważne, bo liczy się efektywność rozdziału i jakość produktów. Co ciekawe, destylacja frakcyjna ma też zastosowanie w innych branżach, na przykład w produkcji alkoholu czy chemii organicznej. Tam też potrzeba dobrego oddzielania składników, żeby uzyskać czyste substancje.

Pytanie 24

Zbiór próbek pierwotnych tworzy próbkę

A. analityczną
B. jednostkową
C. ogólną
D. laboratoryjną
Próbka ogólna to zbiór próbek pierwotnych, które reprezentują szerszą populację danego materiału lub substancji. W kontekście badań laboratoryjnych, próba ogólna jest kluczowa, ponieważ ma na celu uzyskanie wiarygodnych wyników analitycznych, które można ekstrapolować na całość populacji. Na przykład, w przemyśle spożywczym, podczas kontroli jakości, pobiera się próbki ogólne z różnych partii produktów, aby ocenić ich jakość i bezpieczeństwo. Według standardów ISO 2859, próby ogólne powinny być pobierane w sposób losowy, aby zminimalizować ryzyko błędów systematycznych w ocenie. Spojrzenie na próbkę jako całość pozwala na lepszą interpretację danych oraz podejmowanie świadomych decyzji dotyczących procesów produkcyjnych i kontroli jakości. Dlatego zrozumienie różnicy między próbką ogólną a innymi typami próbek, takimi jak próbki jednostkowe, jest fundamentalne w zarządzaniu jakością oraz w badaniach naukowych.

Pytanie 25

Gdzie należy przechowywać cyjanek potasu KCN?

A. w warunkach chłodniczych
B. w stalowej szafie, zamkniętej na klucz
C. w szczelnie zamkniętym eksykatorze
D. w pojemniku, z dala od źródeł ciepła
Przechowywanie cyjanku potasu (KCN) w stalowej szafie zamkniętej na klucz jest kluczowym aspektem zapewnienia bezpieczeństwa w laboratoriach i miejscach pracy, ponieważ jest to substancja silnie toksyczna. Właściwe przechowywanie tego związku chemicznego minimalizuje ryzyko przypadkowego kontaktu z osobami nieuprawnionymi oraz zapobiega przypadkowemu uwolnieniu substancji do otoczenia. Stalowe szafy przeznaczone do przechowywania substancji niebezpiecznych muszą być zgodne z normami bezpieczeństwa, takimi jak OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz EPA (Environmental Protection Agency), które nakładają obowiązki dotyczące ochrony zdrowia i środowiska. Przykładem dobrej praktyki jest stosowanie systemów monitorowania, które informują o ewentualnych nieprawidłowościach w temperaturze czy wilgotności w miejscu przechowywania. Umożliwia to wczesne wykrywanie zagrożeń oraz odpowiednie działania w celu ich minimalizacji, co jest niezbędne w zarządzaniu substancjami chemicznymi o wysokim ryzyku. Ponadto, regularne szkolenia pracowników z zakresu obsługi substancji niebezpiecznych wspierają kulturę bezpieczeństwa w organizacji.

Pytanie 26

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 27

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 28

W przypadku zanieczyszczeń szklanych naczyń osadami o charakterze nieorganicznym, takimi jak wodorotlenki, tlenki oraz węglany, do ich oczyszczania używa się

A. roztworu KMnO4 z dodatkiem kwasu solnego
B. kwasu solnego
C. płynu do zmywania naczyń
D. wody destylowanej
Woda destylowana, mimo że wydaje się czysta, to nie ma tych właściwości chemicznych, które mogłyby skutecznie poradzić sobie z osadami nieorganicznymi. Zazwyczaj używamy jej do rozcieńczania, a nie jako aktywnego środka czyszczącego. Płyn do mycia naczyń także nie jest najlepszym rozwiązaniem, bo on zajmuje się głównie usuwaniem tłuszczu i zanieczyszczeń organicznych, a nie mineralnych, jak tlenki czy węglany. Roztwór KMnO4 z kwasem solnym brzmi ciekawie, ale też nie jest praktycznym sposobem na czyszczenie naczyń szklanych z tych osadów, bo mogą się pojawić niepożądane reakcje i produkty uboczne. W laboratoriach trzeba mieć na uwadze ryzyko niewłaściwego używania kwasów i substancji utleniających, bo to może prowadzić do dość poważnych wypadków. Używanie nieodpowiednich metod czyszczenia to dość powszechny błąd, przez który można zniszczyć drogie narzędzia i popsuć wyniki eksperymentów, więc warto znać odpowiednie techniki i chemikalia do różnych rodzajów zanieczyszczeń.

Pytanie 29

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 30

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 31

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 32

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 33

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 34

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 35

Ustalanie miana roztworu polega na

A. określaniu przybliżonego stężenia roztworu
B. zważeniu substancji i rozpuszczeniu jej w wodzie
C. miareczkowaniu próbki roztworu o dokładnie znanym stężeniu przy pomocy roztworu nastawianego
D. miareczkowaniu przy użyciu roztworu o precyzyjnie znanym stężeniu roztworu oznaczanej próbki
Poprawna odpowiedź dotyczy miareczkowania próbki roztworu o znanym stężeniu za pomocą roztworu nastawianego. Jest to kluczowy proces analityczny w chemii, stosowany do precyzyjnego określania stężenia substancji chemicznych w roztworach. W praktyce, miareczkowanie polega na dodawaniu roztworu titranta o znanym stężeniu do roztworu próbki aż do osiągnięcia punktu końcowego, w którym zachodzi reakcja chemiczna. Użycie roztworu nastawianego, którego stężenie zostało ustalone i potwierdzone na podstawie ścisłych standardów, zapewnia wysoką dokładność i powtarzalność wyników analizy. Na przykład, w laboratoriach analitycznych często stosuje się roztwory wzorcowe, które są przygotowane w zgodzie z normami ISO, co pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników. Miareczkowanie jest nie tylko fundamentalną techniką w chemii analitycznej, ale także w biologii, farmacji, a także w przemyśle spożywczym do kontroli jakości produktów.

Pytanie 36

W którym z podanych równań reakcji dochodzi do zmiany stopni utlenienia atomów?

A. CaCO3 → CaO + CO2
B. BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl
C. 2KClO3 → 2KCl + 3O2
D. NaOH + HCl → NaCl + H2O
Reakcja 2KClO3 → 2KCl + 3O2 pokazuje, jak chloran potasu (KClO3) rozkłada się na chlorek potasu (KCl) i tlen (O2). W tym procesie zmieniają się stopnie utlenienia. Chlor w chloranie potasu ma stopień utlenienia +5, a w chlorku potasu już tylko +1. Tlen w cząsteczkach O2 z kolei ma stopień utlenienia 0. Ta zmiana w stopniach utlenienia to przykład redukcji (dla chloru) i utlenienia (dla tlenu). Z mojego doświadczenia, to zrozumienie zmian jest istotne w kontekście reakcji redoks, które są podstawowe w chemii, szczególnie w syntezach organicznych czy produkcji energii. Wiedza o stopniach utlenienia pomaga przewidywać reakcje chemiczne i ich praktyczne zastosowania, co jest ważne, zwłaszcza w chemii analitycznej i przemysłowej.

Pytanie 37

Aby pobrać dokładnie 20 cm3 próbkę wody do przeprowadzenia analiz, należy zastosować

A. pipetę jednomiarową o pojemności 10 cm3
B. pipetę wielomiarową o pojemności 25 cm3
C. pipetę jednomiarową o pojemności 20 cm3
D. cylinder miarowy o pojemności 25 cm3
Pipeta jednomiarowa o pojemności 20 cm3 jest najodpowiedniejszym narzędziem do precyzyjnego pobierania próbki wody o objętości 20 cm3. W praktyce laboratoryjnej, pipety jednomiarowe są projektowane tak, aby umożliwić dokładne i powtarzalne pomiary, co jest kluczowe w analizach chemicznych. Wybierając pipetę o pojemności dokładnie odpowiadającej potrzebnej objętości, minimalizujemy ryzyko błędów pomiarowych i podnosimy jakość uzyskiwanych wyników. W kontekście standardów laboratoryjnych, zgodnie z normą ISO 8655, pipety powinny być kalibrowane i okresowo weryfikowane, aby zapewnić ich dokładność. Użycie pipety o odpowiedniej pojemności, jak w tym przypadku, nie tylko zwiększa precyzję, ale także efektywność pracy w laboratorium, co jest istotne w przypadku wielu analiz wymagających rozcieńczeń lub dokładnych pomiarów składników chemicznych.

Pytanie 38

Z 250 g benzenu (M = 78 g/mol) uzyskano 350 g nitrobenzenu (M = 123 g/mol). Jaka jest wydajność reakcji nitrowania?

A. 77,7%
B. 83,5%
C. 88,8%
D. 93,4%
Wydajność reakcji nitrowania obliczamy, porównując masę uzyskanego produktu z maksymalną masą, którą moglibyśmy otrzymać, bazując na ilości reagenta. W przypadku benzenu, z jego masy molowej (M = 78 g/mol) możemy obliczyć, ile moli benzenu mamy w 250 g: 250 g / 78 g/mol = 3,21 mol. Reakcja nitrowania benzenu do nitrobenzenu produkuje jeden mol nitrobenzenu na każdy mol benzenu. Dlatego teoretycznie moglibyśmy otrzymać 3,21 mol nitrobenzenu, co przekłada się na masę: 3,21 mol * 123 g/mol = 394,83 g nitrobenzenu. Jednak w praktyce uzyskaliśmy tylko 350 g. Aby obliczyć wydajność, stosujemy wzór: (masa uzyskana / masa teoretyczna) * 100%. W naszym przypadku wydajność wynosi (350 g / 394,83 g) * 100% = 88,8%. Taka analiza i obliczenia są kluczowe w przemyśle chemicznym, ponieważ pozwalają na ocenę skuteczności procesów oraz optymalizację wykorzystania surowców, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie zarządzania produkcją chemiczną.

Pytanie 39

Do rozpuszczania próbek wykorzystuje się wodę królewską, która stanowi mieszaninę stężonych kwasów

A. H2SO4 i HCl w proporcji objętościowej 3:1
B. H2SO4 i HCl w proporcji objętościowej 1:3
C. HCl i HNO3 w proporcji objętościowej 3:1
D. HNO3 i HCl w proporcji objętościowej 3:1
Odpowiedź, że woda królewska jest mieszaniną HCl i HNO3 w stosunku objętościowym 3:1, jest poprawna. Woda królewska to silnie żrąca substancja, zdolna do rozpuszczania metali szlachetnych, takich jak złoto i platyna. Składa się głównie z kwasu solnego (HCl) i kwasu azotowego (HNO3), co czyni ją nieocenionym narzędziem w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle metalurgicznym. Stosunek 3:1 jest kluczowy, ponieważ zapewnia odpowiednie proporcje kwasów, które umożliwiają ich synergiczne działanie, gdzie HCl dostarcza jony chlorowe, a HNO3 przyczynia się do utleniania metali. W praktyce, woda królewska jest często wykorzystywana do analizy chemicznej i przygotowywania próbek do dalszych badań, a także w procesach oczyszczania metali. W branży laboratoryjnej przestrzeganie standardów bezpieczeństwa jest niezbędne, ponieważ zarówno HCl, jak i HNO3 są substancjami niebezpiecznymi, a ich mieszanie wymaga ostrożności oraz stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice i okulary ochronne.

Pytanie 40

Jakie środki ochronne należy zastosować podczas sporządzania 1M roztworu zasady sodowej ze stężonego roztworu NaOH, na opakowaniu którego widnieje oznaczenie S/36/37/39?

Numer zwrotu SWarunki bezpiecznego stosowania
S36Używać odpowiedniej odzieży ochronnej
S37Używać odpowiednich rękawic
S38W przypadku niewystarczającej wentylacji używać sprzętu do oddychania
S39Używać okularów lub maski ochronnej

A. Fartuch ochronny, rękawice i maskę tlenową.
B. Odzież ochronną i maskę tlenową.
C. Odzież ochronną, rękawice i okulary ochronne.
D. Gumowe rękawice i maskę ochronną.
Odpowiedź 'Odzież ochronną, rękawice i okulary ochronne.' jest poprawna, ponieważ zgodnie z oznaczeniami S/36/37/39 na opakowaniu NaOH, wymagane są wymienione środki ochrony osobistej. Oznaczenie S36 wskazuje na obowiązek noszenia odzieży ochronnej, co ma na celu minimalizację kontaktu skóry z substancją chemiczną, która może być silnie żrąca. S37 sugeruje stosowanie rękawic ochronnych, które chronią dłonie przed skutkami kontaktu z niebezpiecznymi substancjami, a S39 odnosi się do konieczności używania okularów ochronnych lub maski, aby zapobiec dostaniu się substancji do oczu. W praktyce, stosowanie tych środków ochrony jest kluczowe podczas pracy z chemikaliami, aby zminimalizować ryzyko urazów i zapewnić bezpieczeństwo w laboratorium. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych zaleca się także regularne szkolenia z zakresu BHP, które podkreślają znaczenie odpowiednich środków ochrony osobistej.