Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik weterynarii
  • Kwalifikacja: ROL.11 - Prowadzenie chowu i inseminacji zwierząt
  • Data rozpoczęcia: 9 kwietnia 2025 14:50
  • Data zakończenia: 9 kwietnia 2025 15:15

Egzamin niezdany

Wynik: 19/40 punktów (47,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Pierwszym krokiem w programie MOET (Multiple Ovulation and Embryo Transfer), który pozwala na transfer zarodków do biorczyń, jest

A. pozyskiwanie embrionów
B. superowulacja u dawczyń
C. seksowanie gamet i zarodków
D. klonowanie
Superowulacja u dawczyń jest kluczowym pierwszym etapem programu MOET, który ma na celu uzyskanie wielu zarodków w krótkim czasie. Proces ten polega na stymulacji jajników do produkcji większej liczby komórek jajowych niż zwykle, co pozwala na pobranie ich w trakcie jednej procedury. W praktyce, superowulacja osiągana jest poprzez podanie hormonów gonadotropowych, takich jak FSH (hormon folikulotropowy) i LH (hormon luteinizujący), co prowadzi do wzrostu liczby dojrzałych pęcherzyków jajnikowych. Dzięki temu można uzyskać wiele zarodków, co jest niezbędne do efektywnego przenoszenia zarodków do biorczyń. Przykładowo, w programach hodowlanych bydła, superowulacja jest rutynowo stosowana, aby zwiększyć wydajność reprodukcyjną, co przekłada się na lepsze wyniki w hodowli i większy zysk dla producentów. Standardy dobrej praktyki w tym zakresie obejmują monitorowanie reakcji hormonalnych oraz odpowiednie dobieranie dawek hormonów, aby zminimalizować ryzyko powikłań oraz zapewnić wysoką jakość pozyskiwanych zarodków.

Pytanie 2

Jaką średnią liczba owiec przebywa w ciągu roku w różnych grupach technologicznych?

A. obrót stada
B. stan średnioroczny
C. przelotowość
D. bilans zwierząt
Przelotowość, obrót stada i bilans zwierząt to pojęcia, które są związane z hodowlą owiec, ale nie oddają tego, co naprawdę znaczy średnia liczba owiec w danym okresie. Przelotowość to liczba owiec, które wchodzą i wychodzą ze stada w danym czasie, ale nie mówi nam o stanie średniorocznym. Trzeba tu myśleć o tym, jak owce się poruszają, bo bez całorocznych danych można łatwo wpaść w pułapkę błędnych wniosków. Obrót stada mówi o rotacji zwierząt i to jest ważne dla wydajności, ale znowu, nie podaje nam średniej liczby owiec w hodowli w skali roku. Bilans zwierząt obejmuje przyrosty i ubytki, ale też nie pokazuje średniego stanu owiec. Często ludzie mylą te pojęcia, co później prowadzi do złych decyzji o paszy, opiece czy planach reprodukcyjnych. Dlatego warto umieć dobrze interpretować dane o stanie średniorocznym, bo to jest klucz do skutecznego zarządzania hodowlą owiec.

Pytanie 3

Jaką minimalną powierzchnię kojca należy zapewnić dla cielęcia utrzymywanego w grupie:
– do 150 kg masy 1,5 m2
– od 150 kg do 220 kg masy 1,7 m2
– powyżej 220 kg masy 1,8 m2
Ile cieląt o masie 100 kg może łącznie przebywać na powierzchni kojca wynoszącej 24 m2?

A. 12
B. 16
C. 14
D. 10
Wybranie odpowiedzi, która nie bierze pod uwagę wymagań dotyczących powierzchni kojca dla cieląt, może prowadzić do różnych błędów. Wiesz, że dla cieląt do 150 kg minimalna powierzchnia to 1,5 m² na jedno zwierzę? Jest to ważne, bo na 24 m² można umieścić tylko 16 cieląt. Często, gdy ludzie nie rozumieją dobrze tych wymagań, mogą pominąć istotne rzeczy dotyczące dobrostanu zwierząt. W hodowli zdarza się, że niektórzy zapominają o przestrzeni, co potem skutkuje przeludnieniem. To z kolei wpływa negatywnie na zdrowie cieląt, a też zwiększa ryzyko agresji i chorób. Gdy podejmuje się decyzje w hodowli, warto też sprawdzić, jakie są standardy w branży, bo to pomaga dostosować warunki do potrzeb zwierząt. Dobre podejście do przestrzeni w hodowli jest kluczowe, a zignorowanie tych zasad może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i finansowych w stadzie w dłuższej perspektywie.

Pytanie 4

Brak witaminy w diecie może prowadzić do zahamowania wzrostu młodych zwierząt oraz obniżenia jakości ich widzenia

A. K (fitochinon)
B. E (tokoferol)
C. A (akseroftol, retinol)
D. D (kalcyferol)
Mimo że witaminy D, E i K też są istotne dla zdrowia zwierząt, to brak ich nie powoduje takich samych kłopotów jak brak witaminy A. Witamina D jest ważna dla zdrowia kości, bo reguluje gospodarkę wapniową i fosforową, ale nie ma to związku z procesami wzrostu ani z widzeniem. Jak jej brak, to mogą być problemy z kośćmi, co wpływa na ogólny stan zdrowia, ale niekoniecznie na wzrost młodych zwierząt czy problemy ze wzrokiem. Witamina E działa jak antyoksydant i jest dobra dla komórek, z kolei witamina K potrzebna jest do krzepnięcia krwi. Te witaminy mogą być w niedoborze, ale ich brak nie niesie za sobą aż takich poważnych skutków jak brak witaminy A. Często ludzie mylą objawy braku witamin i przypisują im różne nieadekwatne skutki zdrowotne. Żeby dobrze zrozumieć rolę witamin u zwierząt, trzeba znać ich funkcje w metabolizmie i wiedzieć, jak ich dostępność wpływa na zdrowie zwierząt. Dlatego tak ważne jest, żeby podawać odpowiednie ilości witamin w diecie, zgodnie z zasadami żywieniowymi.

Pytanie 5

W przypadku krycia naturalnego z ręki

A. nie jest znany termin krycia, a ojciec zwierząt urodzonych z tego krycia nie jest znany.
B. nie jest znany termin krycia, a ojciec zwierząt urodzonych z tego krycia jest znany.
C. możliwe jest zidentyfikowanie terminu krycia, a ojciec zwierząt urodzonych z tego krycia jest znany.
D. możliwe jest zidentyfikowanie terminu krycia, a ojciec zwierząt urodzonych z tego krycia nie jest znany.
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ przy kryciu naturalnym z ręki możliwe jest określenie terminu krycia oraz identyfikacja ojca zwierząt urodzonych z tego krycia. Krycie naturalne z ręki polega na bezpośrednim połączeniu samca i samicy, a odpowiednia dokumentacja oraz obserwacja czynności krycia umożliwiają określenie daty oraz czasu pokrycia. W hodowli zwierząt, szczególnie w kontekście bydła czy psów rasowych, istotne jest prowadzenie precyzyjnych zapisów dotyczących krycia, ponieważ pozwala to na lepsze zarządzanie genetyką, planowanie miotów oraz monitorowanie zdrowia zwierząt. Praktyka ta jest zgodna z dobrymi praktykami w hodowli, które zalecają utrzymywanie szczegółowych rejestrów, aby zapewnić ich zdrowie oraz odpowiednią jakość genetyczną. Dzięki dokładnemu zapisowi można później analizować wyniki krycia, co jest kluczowe dla rozwijania nowych linii hodowlanych.

Pytanie 6

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 7

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 8

Widocznym znakiem ejakulacji u ogiera podczas kopulacji jest

A. produkcja śliny przez ogiera
B. machanie ogonem
C. przemieszczanie się z nogi na nogę
D. grzebienie klaczy w szyję
Zauważ, że inne objawy, które podałeś, jak gryzienie klaczy w szyję, ślinienie się ogiera czy przestępowanie z nogi na nogę, nie mają nic wspólnego z tym, co się dzieje przy ejakulacji. Gryzienie może być raczej o terytorium lub próbę interakcji, ale to nie jest to, co mamy na myśli przy ejakulacji. Ślinienie się ogiera może dawać sygnały o stresie, podnieceniu czy nawet problemach zdrowotnych, ale nie jest to typowy objaw ejakulacji. Przestępowanie z nogi na nogę to często oznaka niepokoju, a nie związku z uwalnianiem nasienia. Ważne jest, by rozumieć, że w kontekście reprodukcji najważniejsze są konkretne oznaki fizjologiczne, które możemy zaobserwować. Dobrze, żeby hodowcy i weterynarze znali te różnice, bo może to pomóc w ocenie sytuacji rozrodczej koni. Wiedza o prawdziwych objawach ejakulacji jest naprawdę ważna, żeby hodowla była skuteczna i by dbać o zdrowie reprodukcyjne koni oraz zrozumieć ich zachowania w naturalnym rozmnażaniu.

Pytanie 9

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 10

Jakie składniki powinny stanowić 2/3 diety dorosłego kota?

A. mleko i jego przetwory
B. mięso i ryby
C. produkty zbożowe oraz mięsne
D. kasze oraz warzywa
Odpowiedź, że 2/3 pożywienia dorosłego kota powinny stanowić mięso i ryby, jest zgodna z zaleceniami dotyczącego żywienia kociego. Koty są obligatoryjnie mięsożerne, co oznacza, że ich organizmy wymagają białka zwierzęcego, aby prawidłowo funkcjonować. Mięso i ryby dostarczają nie tylko wysokiej jakości białka, ale również niezbędnych kwasów tłuszczowych, witamin (jak witamina A i niektóre witaminy z grupy B) oraz minerałów (jak tauryna, niezbędna dla zdrowia serca i oczu). Praktycznym przykładem jest podawanie kotom surowego mięsa, które jest zbliżone do ich naturalnej diety, lub wysokiej jakości karmy mokrej, w której składzie dominują składniki pochodzenia zwierzęcego. Warto również zwrócić uwagę na etykiety karm dla kotów, które powinny wskazywać, że głównym składnikiem są mięso lub ryby, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w żywieniu kotów.

Pytanie 11

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 12

W fermentowanej masie do produkcji kwasu mlekowego w ilości zapewniającej prawidłowy proces fermentacji konieczna jest odpowiednia ilość

A. tłuszczy
B. węglowodanów
C. witamin
D. białka
Wybór witamin jako kluczowego składnika w procesie zakiszania jest nieodpowiedni, ponieważ witaminy nie są bezpośrednim źródłem energii dla bakterii mleczarskich. Chociaż witaminy są istotne dla zdrowia zwierząt i mogą wspierać ogólny metabolizm, nie mają roli w produkcji kwasu mlekowego, co jest kluczowe dla skutecznego procesu fermentacji. Podobnie, tłuszcze, mimo że są ważnym źródłem energii w diecie zwierząt, nie uczestniczą w fermentacji mlekowej w takim samym stopniu jak węglowodany. Ich obecność w masie zakiszanej może wręcz hamować proces fermentacji, ponieważ bakterie mleczarskie preferują fermentację glukozy i innych cukrów prostych. Białko, z kolei, jest istotnym makroskładnikiem, jednak nie jest bezpośrednio zaangażowane w produkcję kwasu mlekowego. Zbyt wysoka zawartość białka w zakiszanej masie może prowadzić do powstawania amoniaku, co jest niepożądane i może wpłynąć na jakość zakiszonego produktu. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do tych nieprawidłowych wniosków, często opierają się na mylnym przekonaniu, że wszystkie składniki odżywcze mają równą wagę w procesach fermentacyjnych, co jest dużym uproszczeniem. Rzeczywistość jest taka, że węglowodany są kluczowym czynnikiem determinującym efektywną fermentację w procesie zakiszania.

Pytanie 13

Wskaż poprawną sekwencję etapów pracy hodowlanej?

A. Selekcja, dobór indywidualny, ocena wartości hodowlanej, ocena użytkowa
B. Ocena wartość, użytkowej, ocena wartości hodowlanej, selekcja, dobór indywidualny
C. Dobór indywidualny, ocena użytkowa, ocena wartości hodowlanej, selekcja
D. Ocena wartości hodowlanej, selekcja, ocena użytkowa, dobór indywidualny
Prawidłowa odpowiedź dotycząca etapów pracy hodowlanej wskazuje na właściwą sekwencję działań, które są kluczowe w procesie tworzenia nowych linii i ras zwierząt lub odmian roślin. Na początku przeprowadza się ocenę wartości użytkowej, co pozwala na zrozumienie, jakie cechy są pożądane w danej populacji. Następnie dokonuje się oceny wartości hodowlanej, która pozwala na identyfikację osobników o najlepszych cechach genetycznych. Selekcja to kluczowy etap, w którym wybiera się najcenniejsze osobniki do dalszego rozmnażania, co ma na celu poprawę cech użytkowych. Ostatnim krokiem jest dobór indywidualny, który polega na skrupulatnym wyborze partnerów do rozmnażania, co ma na celu maksymalizację pozytywnych cech w potomstwie. Przykładem zastosowania tych kroków może być hodowla bydła mlecznego, gdzie selekcja opiera się na parametrach takich jak wydajność mleczna, zdrowotność i cechy pokrewieństwa, co prowadzi do poprawy wyników produkcji mleka i jakości genetycznej stada.

Pytanie 14

Jakie są kategorie uznawanych ras psów w Polsce?

A. pięć grup według AKC
B. cztery grupy według TICA
C. sześć grup według FIFe
D. dziesięć grup według FCI
Pomocne jest zrozumienie, dlaczego inne odpowiedzi mogą wprowadzać w błąd. W przypadku sześciu grup według FIFe, ta organizacja koncentruje się przede wszystkim na rasach kotów, co prowadzi do pomyłki w kontekście psów. Również cztery grupy według TICA są związane z klasyfikacją kotów, a nie psów, co jest kolejnym przykładem zamieszania w identyfikacji odpowiednich organizacji kynologicznych. Co więcej, pięć grup według AKC to amerykańska klasyfikacja, która także nie pokrywa się z polskimi standardami. Typowym błędem w myśleniu jest mieszanie ras psów i kotów, co jest wynikiem nieznajomości specyfiki różnych organizacji kynologicznych oraz ich zadań. Dlatego tak ważne jest, aby zrozumieć, że FCI to międzynarodowy standard, który ma uznanie w Polsce i wielu innych krajach, co czyni go kluczowym odniesieniem w kontekście klasyfikacji psów. Właściwe rozróżnienie ras na podstawie uznawanych standardów jest nie tylko istotne dla hodowców, ale także dla osób planujących zakup psa, ponieważ znajomość grup rasowych pozwala na lepsze zrozumienie ich charakterystyki i potrzeb.

Pytanie 15

W dniu 15 maja buhaj rasy limousine zostanie wykorzystany jako reproduktor w stacji produkcji nasienia.
Określ na podstawie przepisu termin najwcześniejszego przeprowadzenia badania klinicznego buhaja.

§ 5.1 Do stacji produkcji nasienia mogą być wprowadzane wyłącznie zwierzęta zbadane
w okresie do 30 dni przed wprowadzeniem do stacji i zaopatrzone w orzeczenie lekarsko-
weterynaryjne wystawione przez lekarza weterynarii, stwierdzające, że zwierzęta te są zdrowe
i przydatne do rozrodu.

A. 15 lutego.
B. 15 marca.
C. 15 kwietnia.
D. 15 czerwca.
Wybór 15 lutego, 15 marca oraz 15 czerwca jako daty przeprowadzenia badania klinicznego buhaja rasy limousine jest błędny z kilku powodów. Po pierwsze, 15 lutego jest zbyt wczesnym terminem, ponieważ nie spełnia wymogu przeprowadzenia badania klinicznego najpóźniej 30 dni przed planowanym użyciem buhaja, który ma nastąpić 15 maja. Takie badanie powinno być wykonane najwcześniej 15 kwietnia, co jest zgodne z regulacjami prawnymi. Wybór 15 marca również nie jest właściwy, ponieważ pozostawia jedynie 45 dni do planowanego terminu, co jest niezgodne ze standardami. Przeprowadzenie badania z wyprzedzeniem wykraczającym poza wymagany okres nie tylko jest nieefektywne, ale może także prowadzić do niedoinformowania hodowców o aktualnym stanie zdrowia reproduktora. W przypadku 15 czerwca, to również jest nieprawidłowe, ponieważ data ta jest po terminie użycia buhaja jako reproduktora, co jest całkowicie nieakceptowalne. Hodowcy powinni zwracać szczególną uwagę na takie terminy, ponieważ nieprzestrzeganie przepisów dotyczących zdrowia zwierząt może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno zdrowotnych, jak i ekonomicznych.

Pytanie 16

Ruja u krów przejawia się między innymi

A. oddaleniem się od stada
B. skakaniem na inne zwierzęta
C. leżeniem
D. brakiem apetytu
Odstawanie od stada, pokładanie się oraz utrata apetytu to zachowania, które mogą występować u krów, jednak nie są one specyficznymi objawami rui. Odstawanie od stada często jest skutkiem stresu lub dystresu, co może być spowodowane takimi czynnikami jak zmiany w środowisku, choroby czy też nieodpowiednie warunki bytowe. Krowy mogą również oddalać się od grupy w celu uzyskania większego komfortu lub w obliczu agresji innych osobników, co nie ma bezpośredniego związku z rui. Pokładanie się jest z kolei naturalnym zachowaniem odpoczynku, które może wystąpić w różnych sytuacjach, niekoniecznie związanych z cyklem reprodukcyjnym. Utrata apetytu natomiast może być objawem chorobowym lub wynikać z niewłaściwej diety, a nie jest typowym symptomem rui. Każde z tych zachowań można mylnie interpretować jako objawy rui, co może prowadzić do błędnych decyzji w zarządzaniu stadem. Dlatego kluczowe jest, aby hodowcy dokładnie znali różnice między zachowaniami związanymi z rują a innymi stanami, co pozwoli na skuteczne i odpowiedzialne zarządzanie reprodukcją oraz zdrowiem zwierząt.

Pytanie 17

W pokarmie dla zwierząt, ilość włókna surowego powinna być ograniczana dla

A. świń
B. owiec
C. bydła
D. koni
Włókno surowe to ważny składnik w diecie różnych zwierząt gospodarskich, ale z tym ograniczeniem to nie jest tak prosto, zwłaszcza z bydłem, końmi czy owcami. Te zwierzęta, jako przeżuwacze czy roślinożercy, mają o wiele lepszą zdolność do trawienia włókna. Na przykład bydło używa fermentacji w żwaczu, co pomaga mu dobrze przetwarzać pasze bogate w włókno, jak siano czy kiszonki. Konie, które są stworzone do jedzenia większych ilości błonnika, też potrzebują tego włókna, żeby ich układ pokarmowy dobrze działał i nie było problemów, jak kolka. A owce są również przeżuwaczami, więc dla nich włókno surowe to klucz do dobrego trawienia. Często ludzie błędnie myślą, że wszystkie zwierzęta potrzebują tego samego jedzenia, ale to nie tak. Każda grupa zwierząt ma inne wymagania, co wynika z ich budowy i fizjologii. Dlatego przy planowaniu diety trzeba uważać na specyfikę danego gatunku, żeby wszystko działało jak należy.

Pytanie 18

Substancja gazowa wydobywająca się podczas hodowli zwierząt, która nie zalicza się do gazów cieplarnianych, lecz przyczynia się do znacznego wzrostu zakwaszenia gleby i atmosfery, to

A. dwutlenek węgla
B. para wodna
C. amoniak
D. metan
Amoniak (NH3) jest gazem, który powstaje w wyniku procesów metabolicznych u zwierząt, w szczególności w trakcie trawienia białek. Amoniak, w przeciwieństwie do gazów cieplarnianych takich jak dwutlenek węgla (CO2) czy metan (CH4), nie przyczynia się do globalnego ocieplenia, lecz ma istotny wpływ na zakwaszenie gleby i atmosfery. Jego emisja, szczególnie w intensywnym chowie zwierząt, może prowadzić do poważnych problemów środowiskowych. Amoniak może przekształcać się w amonowy jon (NH4+), co obniża pH gleby, wpływając na dostępność składników pokarmowych dla roślin. Przykłady zastosowania tej wiedzy można znaleźć w praktykach rolniczych, gdzie stosowanie nawozów azotowych wymaga uwzględnienia emisji amoniaku, aby uniknąć negatywnego wpływu na jakość gleby i wody. Zgodnie z normami ochrony środowiska, zarządzanie odpadami zwierzęcymi powinno obejmować metody redukcji emisji amoniaku, takie jak kompostowanie lub stosowanie systemów zbierania i przetwarzania odpadów.

Pytanie 19

W mieszance stosowanej do żywienia prosiąt zawartość zakwaszacza wynosi 0,5%. Ile kilogramów zakwaszacza powinno się dodać do przygotowania 1 tony tej mieszanki?

A. 20 kg
B. 10 kg
C. 5 kg
D. 50 kg
Odpowiedź 5 kg jest poprawna, ponieważ obliczenie udziału zakwaszacza w mieszance polega na pomnożeniu całkowitej masy mieszanki przez procentowy udział zakwaszacza. W tym przypadku, aby obliczyć 0,5% z 1000 kg (1 tony), należy wykonać działanie: 1000 kg * 0,005 = 5 kg. Zakwaszacze są powszechnie stosowane w żywieniu zwierząt, w tym prosiąt, aby poprawić trawienie, zwiększyć przyswajalność składników odżywczych oraz wspierać zdrowie jelit. Dobre praktyki w hodowli zwierząt wskazują na znaczenie dodawania zakwaszaczy, co może przyczynić się do lepszego wzrostu i wydajności prosiąt. Regularne stosowanie takich dodatków pozwala na stabilizację pH w przewodzie pokarmowym, co wpływa na optymalizację mikroflory jelitowej. Dlatego zrozumienie odpowiednich proporcji i ich wpływu na zdrowie zwierząt jest kluczowe dla hodowców.

Pytanie 20

Jaką minimalną liczbę sztuk świń musi mieć rolnik planujący ich hodowlę, aby zarejestrować siedzibę stada?

A. 4 sztuki
B. 1 sztuka
C. 3 sztuki
D. 2 sztuki
Odpowiedź, że minimalna liczba sztuk świń, od której rolnik musi zarejestrować siedzibę stada, wynosi 1 sztuka, jest poprawna. W Polsce, zgodnie z przepisami prawa weterynaryjnego, każdy rolnik, który planuje hodowlę świń, musi zarejestrować swoje stado, niezależnie od jego wielkości. Oznacza to, że już przy posiadaniu jednej sztuki, rolnik ma obowiązek zgłoszenia stada do właściwego inspektoratu weterynarii. Praktyczne aspekty tej regulacji mają na celu zapewnienie skutecznej kontroli sanitarno-weterynaryjnej, co jest kluczowe dla zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych. Rejestracja stada pozwala również na monitorowanie zdrowia zwierząt oraz ewentualne wprowadzenie działań profilaktycznych. Ponadto, w przypadku wystąpienia chorób, takich jak ASF (afrykański pomór świń), wczesna rejestracja umożliwia szybkie reagowanie i ograniczenie strat. Dlatego każda osoba planująca hodowlę świń powinna być świadoma tego obowiązku, niezależnie od skali planowanej produkcji.

Pytanie 21

W dietach dla krów mlecznych ogranicza się ilość pasz mogących wpływać na kolor mleka. Przykładem takich pasz są

A. słoma jęczmienna oraz sianokiszonka z traw
B. ziemniaki i buraki pastewne
C. marchew i buraki ćwikłowe
D. siano łąkowe wraz z słomą jęczmienną
Marchew i buraki ćwikłowe to pasze, które mogą zmieniać kolor mleka, co jest ważne w produkcji mlecznej. Mleko krów, które jedzą te pasze, może być żółtawe lub nawet czerwonawe. Zazwyczaj takie zmiany są niepożądane, szczególnie z punktu widzenia marketingu i jakości. Dlatego producenci w praktyce starają się ograniczać ich ilość w diecie krów. Wydaje mi się, że zdrowa dieta krów mlecznych powinna być różnorodna i dostosowana nie tylko do ich potrzeb, ale też oczekiwań rynku. Z tego powodu, lepiej stosować pasze, które nie wpływają na kolor mleka, jak sianokiszonka z traw czy słoma. Dobrze jest też monitorować skład paszy i badać jakość mleka, żeby zapewnić jak najlepsze efekty produkcyjne i spełniać wymagania konsumentów.

Pytanie 22

Zjawisko heterozji (wzrost wydajności mieszańców) jest wynikiem krzyżowania

A. uszlachetniającego
B. wypierającego
C. w czystości rasy
D. towarowego
Zjawisko heterozji nie jest efektem krzyżowania w czystości rasy, ponieważ takie podejście opiera się na reprodukcji osobników o identycznym materiale genetycznym, co prowadzi do utrzymania cech rodzicielskich, ale nie sprzyja wytwarzaniu nowych, korzystnych właściwości. Krzyżowanie w czystości rasy ma na celu stabilizację pożądanych cech, jednak nie sprzyja to powstawaniu heterozji, gdyż ogranicza różnorodność genetyczną. Uszlachetniające krzyżowanie może prowadzić do poprawy cech, ale w praktyce nie zawsze jest to tożsame z uzyskiwaniem heterozji, gdyż często dotyczy ono poprawy tylko jednego aspektu fenotypu, a nie synergii wszystkich pozytywnych cech. Z kolei krzyżowanie wypierające, które polega na zastępowaniu oryginalnych genotypów lepszymi, ma niewiele wspólnego z heterozją, ponieważ nie bazuje na tworzeniu nowych kombinacji genetycznych. Przyczyny błędnych koncepcji często tkwią w niezrozumieniu, że heterozja wymaga różnorodności genetycznej i łączenia cech różnych linii, co jest kluczowe dla uzyskania synergicznych efektów w hodowli.

Pytanie 23

Słomkę z zamrożonym nasieniem byka należy niezwłocznie po wyjęciu z pojemnika podgrzać w ciepłej wodzie lub w elektrycznej rozmrażarce do nasienia, w temperaturze

A. 40°C
B. 32°C
C. 42°C
D. 37°C
Odpowiedź 37°C jest prawidłowa, ponieważ jest to temperatura, która najlepiej sprzyja procesowi rozmrażania komórek nasienia buhaja. Ogrzewanie nasienia do tej temperatury ma na celu maksymalne zachowanie jego żywotności i jakości. Standardowe procedury stosowane w inseminacji zwierząt gospodarskich wskazują na konieczność precyzyjnego kontrolowania temperatury, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia komórek plemnikowych. Jeżeli nasienie jest zbyt szybko rozmrażane lub poddawane zbyt wysokiej temperaturze, może dojść do uszkodzeń błony komórkowej plemników, co prowadzi do obniżenia ich zdolności do zapłodnienia. W praktyce, użycie kąpieli wodnej o stałej temperaturze 37°C przez kilka minut zapewnia optymalne warunki do rozmrażania, co potwierdzają liczne badania naukowe oraz standardy takie jak te opracowane przez Międzynarodową Federację Wymiany Geneticznej (IFAG).

Pytanie 24

Lochy, które wychowują liczne mioty, często nie są w stanie spożyć wystarczającej ilości paszy. W związku z tym należy

A. karmić je 'do woli' paszą balastową
B. zmniejszać wielkość dawki i obniżać jej wartość odżywczą
C. zmniejszać wielkość dawki, a zwiększać jej wartość odżywczą
D. karmić je częściej paszą objętościową
Odpowiedź 'zmniejszać objętość dawki, a zwiększać jej wartość pokarmową' jest prawidłowa, ponieważ w przypadku loch odchowujących liczne mioty, ich zdolność do przyjmowania pokarmu może być ograniczona. Zmniejszenie objętości dawki pokarmowej pozwala na lepsze przyswajanie składników odżywczych, co jest kluczowe dla utrzymania zdrowia i wydajności loch. Wartość pokarmowa paszy odnosi się do jej zdolności do zaspokajania potrzeb żywieniowych zwierząt. W tym przypadku, poprzez zwiększenie wartości energetycznej i zawartości białka, możemy wspierać zdrowy rozwój potomstwa oraz produkcję mleka. Praktyka ta jest zgodna z zaleceniami specjalistów ds. żywienia zwierząt, którzy sugerują, aby dieta loch była dostosowana do ich aktualnych potrzeb, szczególnie w okresach laktacji. Na przykład, zamiast podawania dużej ilości paszy objętościowej, lepiej jest zastosować skoncentrowane mieszanki paszowe, które dostarczą niezbędnych składników odżywczych w mniejszych porcjach, zwiększając tym samym efektywność żywienia.

Pytanie 25

Najwyższy poziom dobrostanu dla zwierząt osiąga się przy chowie

A. ekstensywnym
B. półintensywnym
C. intensywnym
D. kombinowanym
Chów półintensywny, intensywny oraz kombinowany, choć mogą oferować pewne korzyści w zakresie wydajności produkcji, nie zapewniają one najwyższego poziomu dobrostanu zwierząt. W przypadku chowu półintensywnego, zwierzęta mają ograniczony dostęp do naturalnych zasobów, a ich ruch w przestrzeni jest często ograniczony. Taki model może wprowadzać stres związany z niewystarczającą przestrzenią do wykazywania naturalnych zachowań, co negatywnie wpływa na ich zdrowie i dobrostan. Z kolei intensywny chów często opiera się na dużej gęstości zwierząt w pomieszczeniach zamkniętych, co prowadzi do zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób, stresu oraz zaburzeń behawioralnych. Zwierzęta w takich warunkach rzadko mają możliwość interakcji z otoczeniem, co jest niezbędne dla ich prawidłowego rozwoju psychicznego. Chów kombinowany, który łączy elementy chowu intensywnego i ekstensywnego, również może nie spełniać wymogów najwyższego dobrostanu, gdyż nie zawsze oferuje wystarczającą przestrzeń oraz naturalne warunki. Często w tym modelu dominują praktyki intensywne, co ogranicza dobrostan zwierząt. Warto również zauważyć, że przy wyborze modelu chowu należy kierować się zaleceniami ekspertów oraz standardami określającymi dobrostan, aby unikać typowych błędów myślowych prowadzących do fałszywych wniosków na temat dobrostanu zwierząt.

Pytanie 26

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 27

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 28

Jakie oznaczenia ras bydła wykorzystuje się w dokumencie potwierdzającym unasiennienie krowy?

A. pełne polskie nazwy ras
B. skróty nazw ras, z uwzględnieniem pisowni międzynarodowej
C. skróty pełnych polskich nazw ras
D. kody literowe wskazane w regulacjach dotyczących systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt
Wybór kodów literowych do oznaczania ras bydła w zaświadczeniu o unasiennianiu krowy oparty jest na przepisach dotyczących identyfikacji i rejestracji zwierząt. Stosowanie ustalonych kodów literowych zapewnia jednolitość i zgodność z normami, co jest kluczowe dla skutecznej identyfikacji zwierząt w różnych systemach ewidencyjnych. Na przykład, w Polsce kody te są częścią systemu elektronicznego ewidencjonowania, co ułatwia przekazywanie informacji do weterynarii oraz organów odpowiedzialnych za kontrolę hodowli. Dzięki takim praktykom można łatwo śledzić pochodzenie bydła, co jest istotne przy planowaniu hodowli i ocenie jakości genetycznej. Użycie kodów literowych zwiększa także efektywność zarządzania danymi hodowlanymi, co ma znaczenie w kontekście rolnictwa precyzyjnego oraz zgodności z europejskimi standardami produkcji zwierzęcej.

Pytanie 29

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 30

Najwięcej sutków występuje w gruczole mlekowym

A. świni
B. suk
C. owcy
D. kotków
Gruczoł mlekowy świni, znany również jako gruczoł sutkowy, charakteryzuje się największą liczbą sutków spośród wszystkich wymienionych gatunków. Świnie zazwyczaj mają od 10 do 14 sutków, co jest istotne z perspektywy hodowli, gdyż większa liczba sutków może zwiększać potencjał produkcji mleka. Przykładowo, u ras takich jak świnie rasy Landrace, hodowcy zwracają uwagę na liczbę sutków, ponieważ ma to bezpośrednie przełożenie na efektywność laktacji oraz wychowu prosiąt. Zgodnie z praktykami w hodowli zwierząt, zapewnienie odpowiedniej liczby sutków może wpłynąć na zdrowie i rozwój młodych, co jest kluczowe dla optymalizacji produkcji. Ponadto, wiedza o morfologii zwierząt hodowlanych jest ważna przy podejmowaniu decyzji o selekcji reproduktorów, co z kolei może wpłynąć na rentowność gospodarstwa. W związku z tym, właściwe zrozumienie anatomii gruczołu mlekowego i jego funkcji jest niezbędne w pracach związanych z zootechniką.

Pytanie 31

W produkcji jaj, aby rozwiązać problem znoszenia małych jaj przez kury rozpoczynające nieśność, należy zastosować

A. obniżenie temperatury utrzymania
B. ograniczenie paszy
C. hodowlę klatkową
D. program świetlny
Program świetlny jest kluczowym narzędziem w zarządzaniu cyklem nieśności kur. Kury nioski są silnie stymulowane przez długość dnia, co wpływa na ich produkcję jaj. W pierwszych tygodniach nieśności, gdy kury zaczynają znosić jaja, ich organizm wymaga odpowiedniej stymulacji do osiągnięcia pełnej wydajności. Odpowiednio zaplanowany program świetlny, który symuluje naturalne warunki oświetleniowe, może zwiększyć tempo nieśności oraz poprawić jakość jaj. W praktyce stosuje się programy świetlne, które zaczynają od krótkiego okresu oświetlenia, stopniowo wydłużając czas do około 14-16 godzin dziennie. Taki proces pozwala na lepszą adaptację kur do produkcji, co skutkuje większymi i bardziej regularnymi jajami. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z dobrymi praktykami hodowlanymi, dostosowanie oświetlenia powinno być uzupełnione innymi czynnikami, takimi jak utrzymanie komfortowej temperatury i odpowiednie żywienie, aby zapewnić optymalne warunki do rozwoju.

Pytanie 32

Jaja pochodzące z hodowli na wolnym wybiegu powinny być oznaczone kodem odpowiadającym systemowi chowu

A. 1
B. 0
C. 2
D. 3
Odpowiedzi, które nie wskazują na kod '1', opierają się na błędnych założeniach dotyczących systemów chowu kur. Oznaczenia '0', '2' i '3' odnoszą się do innych typów chowu, takich jak chów ekologiczny (0), chów z podłogowym systemem (2) oraz chów klatkowy (3). Oznaczenie '0' sugeruje, że kury są hodowane w warunkach ekologicznych, co wiąże się z surowszymi standardami dotyczącymi paszy i przestrzeni, ale niekoniecznie oznacza dostęp do wolnego wybiegu. Oznaczenie '2' wskazuje na chów intensywny, który często wiąże się z ograniczoną przestrzenią życiową dla zwierząt, co może negatywnie wpływać na ich dobrostan. Przypisanie kodu '3' do jajek pochodzących z chowu klatkowego jest również nieprawidłowe, gdyż kury w takich systemach zazwyczaj nie mają możliwości poruszania się na świeżym powietrzu. Wybór nieprawidłowego kodu może prowadzić do nieporozumień i zafałszowania informacji o pochodzeniu oraz warunkach hodowli, co z kolei wpływa na decyzje konsumentów. Kluczowym błędem jest więc mylenie standardów chowu i ich wpływu na dobrostan zwierząt oraz jakość produktów. Zrozumienie tych różnic jest istotne, aby móc podejmować świadome decyzje zakupowe.

Pytanie 33

Elementy mieszanek treściwych, które mają za zadanie łączenie toksycznych metabolitów oraz mykotoksyn produkowanych przez niepożądane mikroorganizmy, to

A. prebiotyki
B. enzymy
C. detoksykanty
D. przeciwutleniacze
Prebiotyki, przeciwutleniacze i enzymy, mimo że mają swoje własne istotne funkcje w organizmie, nie odpowiadają za wiązanie toksycznych metabolitów ani mykotoksyn. Prebiotyki są nieprzyswajalnymi składnikami pokarmowymi, które stymulują wzrost i aktywność korzystnych mikroorganizmów w jelitach. Ich głównym celem jest poprawa zdrowia układu pokarmowego poprzez wspieranie flory bakteryjnej, a nie eliminacja toksyn. Przeciwutleniacze, takie jak witamina C czy E, neutralizują wolne rodniki, ale ich działanie nie obejmuje wiązania toksycznych substancji. Ich rola polega na ochronie komórek przed uszkodzeniami oksydacyjnymi, co jest ważne dla zachowania zdrowia, ale nie ma bezpośredniego związku z detoksykacją w sensie eliminacji mykotoksyn. Enzymy, z kolei, to białka katalizujące reakcje chemiczne w organizmie. Choć są kluczowe w procesach metabolicznych, nie pełnią funkcji detoksykacyjnej w kontekście wiązania toksyn. Typowym błędem myślowym jest mylenie różnych funkcji biologicznych tych substancji, co może prowadzić do niewłaściwego stosowania suplementów diety i braku oczekiwanych efektów. W praktyce, ważne jest zrozumienie specyficznych ról poszczególnych składników, aby podejmować właściwe decyzje żywieniowe i zdrowotne.

Pytanie 34

Wskaż rodzaj paszy o składzie: sucha masa SM 91%, białko ogólne BO 60%, włókno surowe WS 0%?

A. Nasiona soi
B. Ziarno pszenicy
C. Siano łąkowe
D. Mączka rybna
Siano łąkowe, będące źródłem błonnika roślinnego, charakteryzuje się znaczną ilością włókna surowego, co jest przeciwieństwem wymaganej specyfikacji o zerowej zawartości tego składnika. W przypadku nasion soi, chociaż ich zawartość białka jest wysoka, nie osiąga ona poziomu 60% w suchej masie, co sprawia, że nie spełniają one kryteriów podanych w pytaniu. Dodatkowo, ziarno pszenicy, mimo że jest powszechnie stosowane w żywieniu zwierząt, również nie ma tak wysokiej koncentracji białka oraz nie jest odpowiednim źródłem białka o minimalnej zawartości włókna. Odpowiedzi te świadczą o nieporozumieniu dotyczącym klasyfikacji pasz i ich wartości odżywczej. Kluczowym błędem jest nieodróżnianie źródeł białka pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, co prowadzi do wyboru nieodpowiednich pasz. W praktyce, w celu określenia wartości paszy, niezwykle ważne jest zrozumienie jej składu chemicznego oraz roli w diecie zwierząt, co wpływa na ich zdrowie i produkcyjność. Wiedza ta jest podstawą skutecznego żywienia i przyczynia się do osiągania optymalnych wyników hodowlanych.

Pytanie 35

Podczas karmienia kiszonkami konieczne jest dostarczanie zwierzętom

A. zakwaszaczy
B. kredy pastewnej
C. mocznika
D. probiotyków
Kreda pastewna to naprawdę ważny składnik diety zwierząt, szczególnie jak mówimy o kiszonkach. Daje im minerały, których potrzebują, a wapń to jeden z najważniejszych z nich, bo wspomaga metabolizm. Kiszonki czasem są ubogie w te składniki, więc można się spotkać z niedoborami. Dodawanie kredy to świetny sposób na uzupełnienie tych braków, co z kolei pozytywnie wpływa na układ kostny zwierząt. Ważne, żeby dostosować ilość kredy do rodzaju kiszonki, bo to zależy od jej jakości. W hodowli bydła mlecznego są nawet określone normy dotyczące wapnia i fosforu w diecie, które można zrealizować przez dodanie kredy. Trzeba pamiętać o tych zasadach, bo dobrze zbilansowana dieta wpływa nie tylko na zdrowie zwierząt, ale też na ich wydajność w produkcji mleka. Co ważne, używanie kredy jest zgodne z przepisami o żywieniu zwierząt, co pokazuje, jak istotny jest ten dodatek w codziennej diecie.

Pytanie 36

Przy ustalaniu potrzeb żywieniowych lochy w okresie laktacji bierze się pod uwagę

A. wiek oraz wagę ciała
B. rasę oraz wagę ciała
C. czas trwania karmienia
D. liczbę młodych
Przy ustalaniu zapotrzebowania pokarmowego lochy karmiącej, nie można pomijać istotnych elementów, takich jak liczebność miotu. Wybierając odpowiedzi, które koncentrują się na rasie, wieku i masie ciała lochy, można wprowadzić mylne przekonanie, że te czynniki są najważniejsze. Rasa lochy rzeczywiście może wpływać na jej wydolność i zdrowie ogólne, ale to jej liczebność miotu, a nie rasa, w głównej mierze kieruje zapotrzebowaniem na pokarm. Nieprzemyślane uwzględnianie masy ciała lub wieku lochy prowadzi do błędnych wniosków, ponieważ te parametry są bardziej związane z indywidualnym stanem zdrowia lochy, a nie z jej zdolnością do produkcji mleka. Ponadto, założenie, że starsze lochy będą potrzebować mniej pokarmu, jest mylne, ponieważ ich potrzeby mogą wzrosnąć w przypadku dużych miotów. W rzeczywistości, podczas laktacji, lochy muszą mieć zapewnioną dietę, która odpowiada liczbie młodych, które karmią, aby zapewnić ich zdrowy rozwój. Niedostateczne zrozumienie tego aspektu może prowadzić do niedożywienia zarówno lochy, jak i jej prosiąt, co w dalszej perspektywie obniża wydajność hodowli i zwiększa ryzyko problemów zdrowotnych w stadzie. Aby uniknąć takich błędów, należy stosować się do zaleceń specjalistów w dziedzinie hodowli i żywienia zwierząt, które jasno definiują, jak ważne jest uwzględnienie liczebności miotu w planowaniu diety lochy karmiącej.

Pytanie 37

Aby prawidłowo wytwarzać erytrocyty, konieczne jest

A. witamina B12
B. witamina K
C. witamina C
D. witamina D3
Witaminy D3, C i K, chociaż ważne dla zdrowia, nie są bezpośrednio związane z produkcją erytrocytów. Witamina D3, znana głównie z roli w metabolizmie wapnia i zdrowiu kości, nie wpływa na syntezę krwinek czerwonych. Jej główną funkcją jest regulacja poziomu wapnia we krwi oraz wspieranie układu odpornościowego. Witamina C, z kolei, pełni kluczową rolę w procesach antyoksydacyjnych oraz syntezie kolagenu, ale nie jest niezbędna w procesie tworzenia erytrocytów. Choć witamina C wspiera wchłanianie żelaza, które jest kluczowym składnikiem hemoglobiny w erytrocytach, sama w sobie nie jest wystarczająca do ich produkcji. Witamina K jest z kolei ważna dla krzepliwości krwi, odgrywając istotną rolę w procesach koagulacji przez aktywację białek krzepnięcia, jednak nie ma wpływu na produkcję erytrocytów. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków często wynikają z mylenia roli różnych witamin w organizmie oraz nieznajomości ich funkcji. Dla prawidłowego zrozumienia mechanizmów biologicznych niezbędne jest rozróżnienie między funkcjami witamin a ich rolą w różnych procesach metabolicznych. Wiedza na temat specyficznych funkcji witamin wpływa na planowanie diety i może pomóc w unikaniu niedoborów oraz związanych z nimi problemów zdrowotnych.

Pytanie 38

Jakie ma znaczenie witamina K w organizmach zwierzęcych?

A. wzrok
B. mineralizację kości
C. krzepliwość krwi
D. płodność
Witamina K, chociaż ma różne funkcje w organizmie, nie jest jakoś super istotna dla płodności, a także wzroku. Nie jest to kluczowy czynnik, jak na przykład hormony czy inne witaminy, które mają bardziej bezpośredni wpływ na procesy związane z rozmnażaniem. Jeśli chodzi o kości, to witamina K2 może wspierać wapnienie, ale nie jest tak ważna jak witamina D czy wapń. A co do wzroku, to różne przypuszczenia nie mają mocnych podstaw. Wiedza na temat witamin i minerałów jest bardzo ważna, żeby nie wpadać w pułapki związane z suplementacją. Często pojawiają się nieporozumienia, które mogą prowadzić do nieodpowiednich wyborów żywieniowych i na dłuższą metę do gorszego zdrowia. Dlatego warto wiedzieć, jak poszczególne składniki wpływają na nasze zdrowie, a to dotyczy zarówno ludzi, jak i zwierząt.

Pytanie 39

Niedobór witaminy E może prowadzić do

A. problemów ze wzrokiem
B. gnilca
C. krzywicy
D. zaburzeń płodności
Niedobory witaminy E nie wpływają na krzywicę, zaburzenia widzenia ani gnilec, co może prowadzić do mylnych wniosków dotyczących skutków niedoboru tej witaminy. Krzywica jest schorzeniem wynikającym z niedoboru witamin D, wapnia lub fosforu, które są kluczowe dla zdrowego rozwoju kości. Witamina E nie ma związku z mineralizacją kości ani nie wpływa na metabolizm składników mineralnych, dlatego nie jest przyczyną krzywicy. Zaburzenia widzenia natomiast mogą być spowodowane niedoborem witaminy A, a także innymi schorzeniami oczu, lecz nie są one bezpośrednio związane z witaminą E. Jeśli chodzi o gnilec, to schorzenie związane jest z niedoborem witaminy C, która jest niezbędna do syntezy kolagenu i zdrowia tkanki łącznej. Te błędne koncepcje mogą wynikać z niepełnego zrozumienia funkcji poszczególnych witamin w organizmie. Warto również zaznaczyć, że witamina E, mimo że jest istotnym składnikiem diety, nie jest odpowiedzialna za te konkretne schorzenia, co podkreśla potrzebę dokładnego rozpoznania funkcji różnych substancji odżywczych w kontekście zdrowia. Właściwa identyfikacja i zrozumienie roli witamin w organizmie są kluczowe w profilaktyce oraz leczeniu niedoborów, aby unikać mylnych interpretacji ich wpływu na zdrowie.

Pytanie 40

Podmiot prowadzący produkcję rolną utrzymujący obsadę większą niż 60 DJP wg stanu średniorocznego opracowuje plan nawożenia azotem. Które z gospodarstw musi sporządzić taki plan?

GospodarstwoGrupa technologiczna zwierzątStan średnioroczny szt.Współczynnik przeliczeniowy na DJP
A.kurczęta brojlery16 0000,0036
B.krowy451,2
C.tuczniki4800,14
D.bydło opasowe1550,36

A. D.
B. C.
C. A.
D. B.
Wybór innej odpowiedzi niż C może prowadzić do nieporozumień dotyczących przepisów i norm zarządzania nawożeniem w produkcji rolniczej. Gospodarstwa o obsadzie mniejszej niż 60 DJP nie mają obowiązku sporządzania planu nawożenia azotem, co jednak nie zwalnia ich z odpowiedzialności za prawidłowe gospodarowanie nawozami. Bardzo często występuje błędne przekonanie, że tylko duże gospodarstwa są zobowiązane do prowadzenia tego rodzaju dokumentacji. W rzeczywistości, niezależnie od wielkości produkcji, każde gospodarstwo powinno dążyć do efektywnego zarządzania nawożeniem, aby zminimalizować negatywny wpływ na środowisko. Oprócz przepisów prawnych, ignorowanie zasad planowania nawożenia może prowadzić do nadmiernego stosowania nawozów, co w konsekwencji może skutkować zanieczyszczeniem wód gruntowych oraz obniżeniem jakości gleby. Ponadto, niewłaściwe podejście do nawożenia może skutkować mniejszymi plonami oraz obniżoną jakością produktów rolnych, co jest sprzeczne z ideą zrównoważonego rozwoju i dobrych praktyk w rolnictwie. Dlatego tak ważne jest, aby każde gospodarstwo, niezależnie od obsady, stosowało się do zasad efektywnego nawożenia i dbało o zachowanie równowagi w ekosystemach rolniczych.