Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 8 czerwca 2025 14:13
  • Data zakończenia: 8 czerwca 2025 14:31

Egzamin zdany!

Wynik: 29/40 punktów (72,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Wyznacz minimalny przekrój żył miedzianych przewodu, kierując się kryterium obciążalności długotrwałej, przy maksymalnej dopuszczalnej gęstości prądu wynoszącej 8 A/mm2, dla odbiornika o prądzie znamionowym 15,5 A.

A. 2,5 mm2
B. 1,5 mm2
C. 4 mm2
D. 6 mm2
Odpowiedź 2,5 mm² jest poprawna, ponieważ obciążalność długotrwała przewodów miedzianych powinna być dobrana na podstawie maksymalnej gęstości prądu, która wynosi 8 A/mm². Aby obliczyć minimalny wymagany przekrój żyły dla prądu znamionowego 15,5 A, należy podzielić ten prąd przez maksymalną gęstość prądu: 15,5 A / 8 A/mm² = 1,9375 mm². W praktyce zaokrąglamy wynik do najbliższego standardowego rozmiaru, co daje 2,5 mm². Zgodnie z normami, dobór odpowiedniego przekroju żyły jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności w instalacjach elektrycznych. Zbyt mały przekrój może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co zwiększa ryzyko pożaru oraz uszkodzeń sprzętu. W zastosowaniach praktycznych, takich jak zasilanie urządzeń przemysłowych czy domowych, wybór właściwego przekroju żył jest niezbędny dla długotrwałej niezawodności systemu zasilania. Przykładem może być instalacja elektryczna w budynkach mieszkalnych, gdzie przewody muszą być odpowiednio dobrane do obciążenia, aby zapewnić komfort i bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 2

Którą wielkość fizyczną można zmierzyć przyrządem pokazanym na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Luminancję.
B. Światłość.
C. Temperaturę barwową światła.
D. Natężenie oświetlenia.
Poprawna odpowiedź to natężenie oświetlenia, które jest mierzonym parametrem przez luksomierz, przyrząd specjalistyczny zaprojektowany do oceny ilości światła padającego na określoną powierzchnię. Natężenie oświetlenia wyrażane jest w luksach (lx), co odnosi się do strumienia świetlnego padającego na powierzchnię jednego metra kwadratowego. W praktyce, luksomierze są używane w wielu dziedzinach, takich jak architektura, fotografia czy ergonomia, aby zapewnić odpowiednie warunki oświetleniowe, które wpływają na komfort oraz efektywność pracy. Na przykład, w biurach często normy dotyczące natężenia oświetlenia wynoszą od 300 do 500 luksów, co jest wystarczające do prowadzenia typowych prac biurowych. Użycie luksomierzy pozwala na optymalizację warunków oświetleniowych, co jest istotne dla zdrowia i wydajności pracowników. To narzędzie jest również kluczowe w budownictwie ekologicznym, gdzie odpowiednie oświetlenie wpływa na oszczędność energii.

Pytanie 3

Jakiego rodzaju przewód powinno się użyć do instalacji elektrycznej umieszczonej w drewnianych ścianach?

A. YDYt
B. OMYp
C. HDGs
D. SMYp
Wybór przewodów typu HDGs do instalacji elektrycznej w drewnianych ścianach jest zasadny z kilku powodów. Przewody te charakteryzują się wysoką odpornością na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie wysokich temperatur, co jest szczególnie istotne w kontekście drewnianych konstrukcji, które mogą być bardziej narażone na ryzyko pożaru. Przewody HDGs są wykonane z miedzi, co zapewnia doskonałą przewodność elektryczną oraz odporność na korozję. Instalacje elektryczne w drewnie powinny być przeprowadzane zgodnie z normami, takimi jak PN-IEC 60083, które uwzględniają wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony przed porażeniem prądem. W praktyce, użycie przewodów HDGs w takich instalacjach zapewnia zarówno bezpieczeństwo, jak i trwałość. Przykłady zastosowania to wszelkiego rodzaju oświetlenie i gniazda elektryczne zamontowane w drewnianych ścianach domów jednorodzinnych oraz budynków użyteczności publicznej, gdzie odpowiednie zabezpieczenia są kluczowe dla zapewnienia długotrwałej eksploatacji.

Pytanie 4

Jakie z podanych powodów może wywołać nagłe rozłączenie pracującego silnika szeregowego prądu stałego?

A. Uszkodzenie łożysk silnika
B. Zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu twornika
C. Przerwa w obwodzie wzbudzenia
D. Zerwanie połączenia wału silnika z maszyną napędzającą
Przerwa w obwodzie wzbudzenia, zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu twornika oraz uszkodzenie łożysk silnika to sytuacje, które mogą powodować różne problemy w pracy silnika, jednak nie prowadzą one bezpośrednio do rozbiegu silnika szeregowego prądu stałego w taki sposób, jak zerwanie połączenia wału z maszyną napędzaną. Przerwa w obwodzie wzbudzenia powoduje, że silnik traci pole magnetyczne, co skutkuje znacznym spadkiem momentu obrotowego. W efekcie, silnik może zatrzymać się, ale nie będzie miał tendencji do rozbiegu. Zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu twornika również prowadzi do nieprawidłowego działania silnika. To zjawisko wpływa na rozkład prądów w uzwojeniu oraz może generować nadmierne ciepło, co w skrajnych przypadkach prowadzi do uszkodzeń, ale nie wywołuje rozbiegu. Uszkodzenie łożysk silnika, chociaż może powodować zwiększenie oporu obrotowego, również nie prowadzi do rozbiegu. Typowym błędem myślowym jest uznanie, że każdy problem z silnikiem natychmiast prowadzi do niebezpiecznych zjawisk, takich jak rozbieg. Kluczowe jest zrozumienie interakcji pomiędzy różnymi elementami systemu oraz znajomość specyfiki działania silników szeregowych, co pozwala na właściwe diagnozowanie problemów oraz podejmowanie adekwatnych działań naprawczych.

Pytanie 5

Korzystając z podanego wzoru i tabeli wyznacz wartość rezystancji izolacji kabla w temperaturze 20 oC, jeżeli rezystancja izolacji tego kabla zmierzona w temperaturze 10 oC wyniosła 8,1 MΩ.

Współczynniki przeliczeniowe K20 dla rezystancji izolacji kabli z izolacją połwinnitową
R20 = K20·Rt
Temperatura w °C4810121620242628
Współczynnik przeliczeniowy K200,110,190,250,330,631,001,852,383,13

A. 16,2 MΩ
B. 2,0 MΩ
C. 32,4 MΩ
D. 4,1 MΩ
Wartość rezystancji izolacji kabla w temperaturze 20°C to 2,0 MΩ. Żeby to obliczyć, trzeba pamiętać, że rezystancja zmienia się z temperaturą. Na przykład, jeśli przy 10°C zmierzyłeś 8,1 MΩ, to musisz uwzględnić, że jak temperatura rośnie, to rezystancja maleje. W praktyce, według norm IEC, rezystancja izolacji nie powinna spadać poniżej 1 MΩ na każde 1000 V napięcia roboczego. Wiedza o tym, jak obliczyć rezystancję w wyższej temperaturze, jest ważna, żeby ocenić, w jakim stanie jest kabel i zapobiec awariom. Dobrze jest regularnie kontrolować rezystancję izolacji, bo to daje nam szansę na zauważenie problemów, zanim dojdzie do awarii, co ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi.

Pytanie 6

Zakres działania wyzwalaczy elektromagnetycznych w instalacyjnych wyłącznikach nadprądowych dla charakterystyki C mieści się w przedziale

A. 1-20 krotności prądu znamionowego
B. 5-10 krotności prądu znamionowego
C. 3-5 krotności prądu znamionowego
D. 20-30 krotności prądu znamionowego
Wybór odpowiedzi "5-10 krotności prądu znamionowego" dla charakterystyki C wyłączników nadprądowych jest poprawny, ponieważ odpowiada on standardowym wartościom zdefiniowanym w normach elektrotechnicznych. Wyłączniki charakteryzujące się tym zakresem są zaprojektowane tak, aby reagować na przeciążenia oraz krótkie spięcia w sytuacjach, gdy prąd wzrasta do poziomów znacznie wyższych niż prąd znamionowy. W praktyce oznacza to, że wyłączniki te skutecznie chronią instalacje elektryczne przed uszkodzeniami, które mogą być spowodowane nagłymi skokami prądu. Przykładem zastosowania wyłączników o charakterystyce C mogą być instalacje elektryczne w obiektach przemysłowych, gdzie urządzenia takie jak silniki i transformatory mogą generować znaczne prądy rozruchowe. Dobrze dobrany wyłącznik nadprądowy, zgodnie z normą PN-EN 60898, w odpowiednich sytuacjach zabezpiecza przed skutkami przeciążeń, co jest kluczowe dla bezpiecznej eksploatacji urządzeń oraz minimalizowania ryzyka pożarów i awarii.

Pytanie 7

Na przyrządzie ustawionym na zakres 300 V zmierzono napięcie w sieci, które wynosi 230 V. Do wykonania pomiaru zastosowano miernik analogowy o dokładności w klasie 1,5. Jaki jest błąd bezwzględny uzyskanego pomiaru?

A. ± 4,50 V
B. ± 4,60 V
C. ± 4,40 V
D. ± 4,30 V
Poprawna odpowiedź to ± 4,50 V, co wynika z zastosowania wzoru do obliczania błędu bezwzględnego pomiaru. Klasa dokładności miernika analogowego oznacza, że maksymalny błąd pomiarowy wynosi 1,5% zakresu pomiarowego. W przypadku zakresu 300 V, maksymalny błąd obliczamy jako 1,5% z 300 V, co daje 4,5 V. To oznacza, że rzeczywisty wynik pomiaru napięcia sieciowego 230 V może różnić się od wartości rzeczywistej o maksymalnie ± 4,50 V. Praktyczne zastosowanie tego typu pomiarów związane jest z zapewnieniem bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych oraz monitorowaniem ich parametrów, co jest kluczowe dla efektywnego zarządzania energią. W branży elektrycznej stosuje się różne klasy dokładności w zależności od wymaganych precyzji pomiarów, dlatego zrozumienie tych standardów jest niezbędne dla inżynierów i techników zajmujących się systemami zasilania. Odpowiednia interpretacja wyników pomiarów, z uwzględnieniem błędów, ma fundamentalne znaczenie dla analizy i diagnozowania układów elektrycznych.

Pytanie 8

Minimalny czas działania oświetlenia ewakuacyjnego powinien wynosić przynajmniej

A. 3 godziny
B. 2 godziny
C. 1 godzinę
D. 4 godziny
Chociaż krótszy czas działania oświetlenia ewakuacyjnego, jak 1 godzina, może wydawać się w porządku w niektórych sytuacjach, to jednak nie spełnia norm i nie bierze pod uwagę różnych zagrożeń, które mogą się zdarzyć w krytycznych momentach. Gdy ewakuacja zajmie więcej czasu, może być naprawdę niebezpiecznie, zwłaszcza w dużych obiektach, gdzie ludzie mogą być rozproszeni na różnych piętrach. Z kolei, wydłużenie tego czasu do 3 czy 4 godzin, mimo że brzmi lepiej, nie jest wymagane przepisami i może prowadzić do marnotrawienia zasobów i wyższych kosztów związanych z utrzymywaniem oświetlenia ewakuacyjnego. Czasami można spotkać się z błędnym myśleniem, że wystarczy jedynie zaświecić drogę ewakuacyjną. Kluczowe jest, by system oświetlenia dawał stabilne i jasne światło przez cały czas ewakuacji. To można osiągnąć tylko dzięki dobrym rozwiązaniom technicznym i regularnemu serwisowi, żeby mieć pewność, że wszystko działa. Bezpieczeństwo osób opuszczających budynek w kryzysowych sytuacjach jest absolutnie priorytetowe, a czas działania oświetlenia ewakuacyjnego jest jednym z kluczowych elementów, które to bezpieczeństwo zapewniają.

Pytanie 9

W przypadku układu elektrycznego, w którym z jednego punktu zasilane są przynajmniej dwie wewnętrzne linie zasilające, konieczne jest zastosowanie

A. rozdzielnicę główną
B. instalacje odbiorcze
C. złącze
D. przyłącze
Złącze jest kluczowym elementem w instalacjach elektrycznych, gdyż umożliwia efektywne połączenie różnych linii zasilających w jednym punkcie. W przypadku, gdy jedna linia zasilająca rozdziela się na co najmniej dwie, złącze pozwala na zorganizowane i bezpieczne zarządzanie tymi połączeniami. Przykładowo, w budynkach mieszkalnych złącze jest często wykorzystywane do podłączenia linii zasilających do różnych sekcji obwodów, takich jak oświetlenie i gniazdka. Stosowanie złącz zgodnych z normami PN-IEC 60947-1, zapewnia, że instalacja będzie bezpieczna i zgodna z dobrymi praktykami branżowymi. Złącza powinny być również odpowiednio oznakowane i dostosowane do przewodów, co zwiększa bezpieczeństwo oraz ułatwia ewentualną konserwację lub modernizację instalacji. Warto podkreślić, że dobór odpowiednich złącz zgodnych z wymaganiami technicznymi znacznie redukuje ryzyko awarii oraz poprawia efektywność energetyczną całego systemu.

Pytanie 10

Jakie oznaczenia oraz jaka minimalna wartość prądu znamionowego powinna mieć wkładka topikowa do ochrony przewodów przed skutkami zwarć i przeciążeń w obwodzie jednofazowego grzejnika rezystancyjnego o danych znamionowych: Pn = 3 kW, Un = 230 V?

A. aR 16 A
B. gG 16 A
C. aM 20 A
D. gB 20 A
Wkładka topikowa gG 16 A jest odpowiednia dla obwodu jednofazowego grzejnika rezystancyjnego o mocy 3 kW przy napięciu znamionowym 230 V. Obliczając wartość prądu znamionowego, stosujemy wzór: I = P / U, gdzie P to moc, a U to napięcie. W tym przypadku: I = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wybór wkładki gG 16 A jest uzasadniony, ponieważ jest ona przeznaczona do zabezpieczania obwodów przed przeciążeniem oraz zwarciem, a jej wartość znamionowa (16 A) zapewnia odpowiednią margines dla ewentualnych chwilowych wzrostów prądu, które mogą wystąpić przy rozruchu grzejnika. Zastosowanie wkładek gG w instalacjach domowych jest zgodne z normami IEC 60269, które podkreślają ich właściwości ochronne i dostosowanie do obciążeń rezystancyjnych. W praktyce wkładki gG są często stosowane w systemach zasilania urządzeń grzewczych, co czyni je idealnym wyborem w tym przypadku.

Pytanie 11

Jaka maksymalna wartość impedancji pętli zwarcia może wystąpić w trójfazowym układzie elektrycznym o napięciu znamionowym 230/400 V, aby ochrona przeciwporażeniowa była skuteczna w przypadku uszkodzenia izolacji, wiedząc, że zasilanie tego układu ma przerwać instalacyjny wyłącznik nadprądowy B10?

A. 2,3 Ω
B. 7,7 Ω
C. 4,6 Ω
D. 8,0 Ω
Wartość impedancji pętli zwarcia wynosząca 4,6 Ω jest odpowiednia dla trójfazowego obwodu elektrycznego o napięciu 230/400 V, aby zapewnić skuteczną ochronę przeciwporażeniową. Przy takiej impedancji, w przypadku zwarcia, prąd zwarciowy osiągnie wartość wystarczającą do działania wyłącznika nadprądowego typu B10, który ma prąd znamionowy 10 A. Wartość impedancji pętli zwarcia oblicza się na podstawie napięcia zasilania oraz wymaganej wartości prądu, przy której następuje wyłączenie obwodu. W praktyce oznacza to, że w przypadku uszkodzenia izolacji, wyłącznik nadprądowy zadziała w odpowiednim czasie, minimalizując ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Zgodnie z normami PN-IEC 60364-4-41 oraz PN-EN 60947-2, odpowiednia wartość impedancji pętli zwarcia jest kluczowa dla zabezpieczenia użytkowników przed skutkami awarii. Wartości te są również zgodne z wytycznymi dotyczącymi instalacji elektrycznych w budynkach, które zalecają, aby impedancja nie przekraczała 5 Ω dla ochrony przeciwporażeniowej. Dlatego 4,6 Ω to wartość, która spełnia te wymogi, a jej stosowanie w praktyce jest powszechną praktyką w branży elektrycznej.

Pytanie 12

Którą klasę ochronności posiada oprawa oświetleniowa opatrzona przedstawionym symbolem graficznym?

Ilustracja do pytania
A. II
B. I
C. III
D. 0
Oprawa oświetleniowa oznaczona symbolem klasy ochronności I zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa w użytkowaniu. Klasa ta charakteryzuje się posiadaniem podstawowej izolacji oraz dodatkowym przewodem ochronnym, co pozwala na skuteczne odprowadzenie ewentualnych prądów upływowych do ziemi. Dzięki temu, w przypadku uszkodzenia izolacji, metalowe elementy oprawy nie stają się źródłem zagrożenia dla użytkowników. Przykładem zastosowania tej klasy są oprawy stosowane w miejscach narażonych na wilgoć, takich jak łazienki czy zewnętrzne oświetlenie ogrodowe. Zgodnie z normami PN-EN 60598-1, urządzenia oznaczone klasą I muszą być również regularnie kontrolowane pod kątem stanu przewodu ochronnego oraz integralności izolacji. Takie działania pomagają w utrzymaniu bezpieczeństwa i zgodności z przepisami BHP, co jest kluczowe w każdej instalacji elektrycznej.

Pytanie 13

Jakiej z wymienionych czynności nie przeprowadza się w trakcie oględzin urządzenia napędowego z silnikiem elektrycznym podczas pracy?

A. Sprawdzenia działania systemów chłodzenia
B. Sprawdzenia szczotek i szczotkotrzymaczy
C. Oceny stanu przewodów ochronnych oraz ich podłączenia
D. Kontroli stanu osłon elementów wirujących
Odpowiedź dotycząca sprawdzenia szczotek i szczotkotrzymaczy jako czynności, której nie wykonuje się podczas oględzin urządzenia napędowego z silnikiem elektrycznym w czasie ruchu, jest poprawna. Podczas pracy silnika elektrycznego, szczegóły takie jak szczotki i szczotkotrzymacze nie mogą być skutecznie oceniane, ponieważ wymagają one zatrzymania silnika, aby móc przeprowadzić dokładne wizualne i techniczne badania. Szczotki są kluczowymi elementami, które przekazują prąd do wirnika i ich stan ma istotny wpływ na wydajność silnika. W praktyce, regularne kontrole tych komponentów powinny być przeprowadzane w warunkach postoju, aby uniknąć uszkodzeń i zapewnić długotrwałe, bezproblemowe funkcjonowanie napędu. Zaleca się stosowanie standardów takich jak PN-EN 60034, które określają wymagania dotyczące silników elektrycznych, oraz dokumentacji producentów, aby przestrzegać najlepszych praktyk obsługi i konserwacji urządzeń. Wnioskując, ocena stanu szczotek i szczotkotrzymaczy w czasie ruchu nie jest możliwa, co czyni tę odpowiedź prawidłową.

Pytanie 14

Podczas przeprowadzania inspekcji instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym nie jest wymagane sprawdzanie

A. stanu obudów wszystkich elementów instalacji
B. wartości rezystancji izolacji przewodów
C. poprawności działania wyłącznika różnicowoprądowego
D. nastaw urządzeń zabezpieczających w instalacji
Wiesz, przy ocenie bezpieczeństwa instalacji elektrycznej często pojawiają się nieporozumienia co do tego, co trzeba sprawdzać. Więc jeśli myślisz, że stan obudów, wyłączniki różnicowoprądowe czy urządzenia zabezpieczające nie są ważne, to musisz to przemyśleć. Sprawdzanie stanu obudów jest mega istotne, żeby nie zdarzył się przypadkowy kontakt z prądem. Jak wyłączniki różnicowoprądowe nie działają, to może być niebezpiecznie. Regularne weryfikowanie ich działania to polecana praktyka. Do tego ustawienia urządzeń zabezpieczających też są kluczowe, bo jak są źle ustawione, to może to doprowadzić do problemów. Ignorowanie takich rzeczy jest ryzykowne, zresztą to może prowadzić do poważnych sytuacji, jak pożary czy porażenia. Każdy z tych elementów to część systemu ochrony, który ma na celu bezpieczne użytkowanie instalacji elektrycznej. Wiedza na ten temat to podstawa dla każdego, kto zajmuje się elektryką.

Pytanie 15

Wyłącznik różnicowoprądowy o oznaczeniu P304 63-30-AC posiada znamionowy prąd różnicowy wynoszący

A. 0,03 A oraz napięcie znamionowe 63 V
B. 0,03 A i znamionowy prąd ciągły 63 A
C. 0,03 mA oraz znamionowy prąd ciągły 63 mA
D. 0,03 mA oraz napięcie znamionowe 63 V
Zrozumienie parametrów technicznych wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. Odpowiedzi zawierające błędne wartości prądu różnicowego, jak 0,03 mA czy 0,03 mA, są mylące, ponieważ prąd różnicowy powinien być podawany w amperach, a nie miliamperach czy mikroamperach. Prąd różnicowy na poziomie 0,03 A odpowiada wartości 30 mA, co jest standardową wartością dla wyłączników stosowanych w budynkach mieszkalnych, a nie 0,03 mA, co wskazywałoby na minimalne zdolności detekcji. Również błędna jest informacja, że wyłącznik ma znamionowe napięcie 63 V. Znamionowe napięcie dla tego typu urządzenia wynosi znacznie więcej, w typowych zastosowaniach wynosi 230 V lub 400 V w instalacjach trójfazowych. Odpowiedzi sugerujące niewłaściwe wartości znamionowego prądu ciągłego, takie jak 63 mA, są kolejnym typowym błędem. Prąd ciągły 63 A jest standardem w przemyśle i instalacjach domowych, zapewniającym wystarczającą moc do zasilania różnych urządzeń elektrycznych. Dlatego ważne jest, aby przy analizie parametrów wyłączników różnicowoprądowych posługiwać się zgodnymi z normami wartościami, aby zapewnić ich prawidłowe działanie oraz maksymalne bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 16

Jakie zadanie dotyczy konserwacji instalacji elektrycznej?

A. Instalacja dodatkowego gniazda elektrycznego
B. Modernizacja rozdzielnicy instalacji elektrycznej
C. Zmiana rodzaju zastosowanych przewodów
D. Wymiana uszkodzonych źródeł światła
Nie każda rzecz związana z instalacją elektryczną to prace konserwacyjne. Na przykład zmiana przewodów, mimo że ważna, to zazwyczaj jest modernizacja albo rozbudowa, a nie tylko konserwacja. Powinno się dobierać przewody według norm, jak PN-IEC 60364, które mówią o bezpieczeństwie i wydajności. A modernizacja rozdzielnicy to już w ogóle wykracza poza standardowe konserwacje, bo może oznaczać dodawanie nowych obwodów czy zmienianie konfiguracji. Takie rzeczy potrzebują zezwoleń i lepiej, żeby zajmował się tym kto ma odpowiednie kwalifikacje. Instalacja dodatkowego gniazda również wymaga przemyślenia, czasem projektu i zgód, a to już nie jest tylko prosta konserwacja. To wszystko pokazuje, że konserwacja w instalacjach elektrycznych powinna się skupić głównie na przywracaniu funkcji i bezpieczeństwa, a nie na jakichś modyfikacjach czy rozbudowach.

Pytanie 17

Przed włożeniem uzwojenia do żłobków silnika indukcyjnego należy

A. pokryć je olejem elektroizolacyjnym
B. wyłożyć je izolacją żłobkową
C. wstawić w nie kliny ochronne
D. pokryć je lakierem elektroizolacyjnym
Wyłożenie uzwojenia w żłobkach silnika indukcyjnego izolacją żłobkową jest kluczowym krokiem w zapewnieniu prawidłowej funkcjonalności oraz bezpieczeństwa urządzenia. Izolacja żłobkowa chroni uzwojenie przed wilgocią, zanieczyszczeniami oraz mechanicznymi uszkodzeniami, co ma szczególne znaczenie w przypadku silników pracujących w trudnych warunkach. Dobrze dobrana izolacja skutecznie zapobiega także przebiciom elektrycznym, co może prowadzić do awarii lub uszkodzenia elementów silnika. W praktyce, zastosowanie izolacji żłobkowej zgodnie z normami, takimi jak IEC 60034, zapewnia długotrwałą i niezawodną pracę silnika. Dodatkowo, dobór odpowiednich materiałów izolacyjnych, takich jak żywice epoksydowe czy włókna szklane, wpływa na parametry termiczne i elektryczne silnika, co przyczynia się do optymalizacji jego wydajności oraz efektywności energetycznej.

Pytanie 18

Który element przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Oprawkę źródła światła.
B. Wkładkę topikową bezpiecznika.
C. Wkładkę kalibrową.
D. Gniazdo zapłonnika.
Oprawka źródła światła jest kluczowym elementem w instalacjach elektrycznych, umożliwiającym prawidłowe podłączenie i utrzymanie źródła światła, takiego jak żarówka. Jej główną funkcją jest nie tylko mechaniczne wsparcie, ale także zapewnienie odpowiedniej izolacji elektrycznej. Oprawki są projektowane zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 60238, które określają wymagania techniczne dla oprawek żarówek. Przykłady zastosowania obejmują różnorodne instalacje oświetleniowe w domach, biurach i zakładach przemysłowych. Warto również zauważyć, że odpowiedni dobór oprawki ma znaczenie dla efektywności energetycznej systemu oświetleniowego, co jest kluczowe w kontekście nowoczesnych standardów zrównoważonego rozwoju. Właściwa instalacja i użytkowanie oprawki przyczyniają się do dłuższej żywotności źródła światła oraz minimalizują ryzyko awarii, co jest istotne w kontekście bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony mienia.

Pytanie 19

Które z oznaczeń posiada trzonek źródła światła przedstawiony na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. G9
B. GU10
C. E27
D. MR16
Odpowiedź GU10 jest prawidłowa, ponieważ trzonek źródła światła przedstawiony na ilustracji ma charakterystyczne cechy, które są typowe dla tego rodzaju gniazda. Trzonki GU10 mają dwie wypustki po bokach, które umożliwiają łatwe i pewne mocowanie w oprawach oświetleniowych poprzez system 'push and twist'. Jest to szczególnie przydatne w zastosowaniach, gdzie wymagana jest wysoka stabilność i łatwość wymiany źródła światła, jak w przypadku halogenów oraz niektórych modeli lamp LED. W praktyce trzonki GU10 są często wykorzystywane w oświetleniu wnętrz, takich jak sufitowe lampy halogenowe czy reflektory. Używanie trzonków zgodnych z normą GU10 jest zalecane, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz efektywność energetyczną, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi w oświetleniu. Dodatkowo, trzonki te często pozwalają na korzystanie z energooszczędnych rozwiązań, co jest istotne w kontekście ochrony środowiska i redukcji kosztów energii.

Pytanie 20

Jakiej kategorii urządzeń elektrycznych dotyczą przekładniki pomiarowe?

A. Do transformatorów
B. Do indukcyjnych sprzęgieł dwukierunkowych
C. Do prądnic tachometrycznych
D. Do wzmacniaczy maszynowych
Przekładniki pomiarowe są urządzeniami elektrycznymi, które zaliczają się do grupy transformatorów. Ich głównym zadaniem jest przekształcanie wysokich wartości prądu lub napięcia na niższe, co umożliwia ich bezpieczne i precyzyjne pomiary. Przekładniki pomiarowe są niezwykle istotne w systemach elektroenergetycznych, gdzie zapewniają ciągłość i dokładność pomiarów w stacjach transformatorowych oraz w rozdzielniach. Na przykład, przekładniki prądowe mogą być używane do monitorowania prądu w liniach przesyłowych, co pozwala na wczesne wykrywanie nieprawidłowości oraz optymalizację działania systemów. W kontekście standardów, przekładniki są zgodne z normami IEC 61869, które regulują wymagania dotyczące ich konstrukcji i testowania. Dzięki temu inżynierowie mogą być pewni, że stosowane urządzenia spełniają określone kryteria jakości i bezpieczeństwa. Zrozumienie roli przekładników pomiarowych w systemach energetycznych jest kluczowe dla każdego specjalisty w dziedzinie elektrotechniki.

Pytanie 21

Średnia wartość napięcia, które zostało zmierzone na wyjściu prostownika jednopołówkowego w stanie nieobciążonym, zasilanego z sinusoidalnego napięcia o wartości skutecznej 10 V, wynosi

A. 4,50 V
B. 7,07 V
C. 6,40 V
D. 10,00 V
Wartość średnia napięcia wyjściowego nieobciążonego prostownika jednopołówkowego zasilanego napięciem sinusoidalnym o wartości skutecznej 10 V można obliczyć, korzystając z odpowiednich wzorów. Dla prostownika jednopołówkowego, wartość średnia napięcia DC (Vdc) jest równa wartości szczytowej napięcia AC (Vp) podzielonej przez π. Wartość szczytowa napięcia sinusoidalnego oblicza się jako: Vp = Vrms × √2, co dla Vrms = 10 V daje Vp ≈ 14,14 V. Następnie obliczamy wartość średnią: Vdc = Vp / π ≈ 14,14 V / 3,14 ≈ 4,50 V. To pokazuje, że prostownik jednopołówkowy nie jest w stanie dostarczyć pełnej wartości skutecznej napięcia AC, a wartość średnia jest znacznie niższa. W praktyce, znajomość tej zależności jest kluczowa w projektowaniu zasilaczy, gdzie stosuje się prostowniki do konwersji napięcia AC na DC, co pozwala na zasilanie urządzeń elektronicznych. Wiedza ta jest również fundamentalna w kontekście analizy obwodów elektrycznych oraz zapewnienia optymalnego działania systemów zasilania.

Pytanie 22

Jakie materiały są wykorzystywane do izolacji żył przewodów elektrycznych?

A. Polwinit i guma
B. Mika i silikon
C. Silikon i guma
D. Polwinit i mika
Polwinit, czyli PVC, oraz guma to dwa naprawdę ważne materiały, które używa się do izolacji żył w przewodach elektrycznych. Dają one gwarancję, że wszystko będzie działać bezpiecznie i przez długi czas. Polwinit jest znany ze swojej odporności na różne chemikalia i wysokie temperatury, dlatego często znajdziesz go w kablach niskiego i średniego napięcia. Ma fajne właściwości mechaniczne i elektryczne, na przykład niską przewodność elektryczną, co czyni go super materiałem do izolacji. Guma natomiast jest elastyczna i świetnie sprawdza się tam, gdzie przewody muszą się poruszać lub być zginane. To ważne w sytuacjach, gdzie są narażone na wibracje. Normy IEC 60227 i IEC 60502 pokazują, jak ważne jest korzystanie z odpowiednich materiałów, żeby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność instalacji elektrycznych. Polwinitowe i gumowe izolacje są używane w wielu miejscach – od domów po przemysł, a nawet w motoryzacji. Dobrze wiedzieć, że odporność tych materiałów na różne czynniki może naprawdę wpłynąć na bezpieczeństwo całego systemu elektrycznego.

Pytanie 23

Podczas realizacji instalacji elektrycznej w obiektach przemysłowych z wydzielinami korozyjnymi powinno się zastosować sprzęt hermetyczny oraz wykorzystać przewody z żyłami

A. aluminiowymi umieszczonymi pod tynkiem
B. miedzianymi umieszczonymi na tynku
C. aluminiowymi umieszczonymi na tynku
D. miedzianymi umieszczonymi pod tynkiem
Odpowiedzi, które sugerują użycie przewodów aluminiowych w instalacjach elektrycznych w pomieszczeniach przemysłowych z wyziewami żrącymi, są niewłaściwe. Aluminium, choć jest tańszym materiałem i ma swoje zalety, takich jak lekkość, ma znacznie gorsze właściwości w zakresie odporności na korozję w porównaniu do miedzi. W środowiskach z agresywnymi substancjami chemicznymi, aluminiowe przewody mogą szybko ulegać degradacji, co może prowadzić do przerwy w obwodzie elektrycznym, a tym samym zwiększać ryzyko pożaru i uszkodzeń sprzętu. Ponadto, przewody aluminiowe wymagają szczególnej staranności w montażu, aby uniknąć problemów z połączeniami, które mogą prowadzić do przegrzewania. Ułożenie przewodów pod tynkiem, zwłaszcza w warunkach przemysłowych, może być problematyczne ze względu na trudności w naprawach i kontroli stanu technicznego instalacji. Używanie przewodów aluminiowych na tynku również nie jest zalecane, ponieważ naraża je na uszkodzenia mechaniczne oraz niekorzystne działanie czynników atmosferycznych. W kontekście dobrych praktyk branżowych oraz norm, takich jak PN-IEC 60364, instalacje elektryczne w środowiskach przemysłowych powinny być projektowane z myślą o maksymalnej trwałości i bezpieczeństwie. Dlatego wybór materiałów i metod zastosowania przewodów elektrycznych powinien być starannie przemyślany, aby uniknąć błędów, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji.

Pytanie 24

Kierunek rotacji wirnika silnika elektrycznego ustala się, obserwując jego wał z perspektywy

A. wprowadzenia przewodu zasilającego
B. przewietrznika
C. czopu
D. tabliczki znamionowej
Kierunek obrotów wirnika silnika elektrycznego określa się patrząc na jego wał od strony czopu, ponieważ jest to standardowa praktyka w inżynierii elektrycznej. Patrzenie z tej strony pozwala na jednoznaczne ustalenie, czy wirnik obraca się w prawo czy w lewo. W przypadku urządzeń napędzanych elektrycznie, znanie kierunku obrotów wirnika jest kluczowe dla prawidłowego działania systemu, ponieważ wpływa na wydajność i bezpieczeństwo całej instalacji. Wiele urządzeń, takich jak pompy czy wentylatory, jest zaprojektowanych do działania w określonym kierunku, a ich niewłaściwe zainstalowanie może prowadzić do uszkodzeń czy zmniejszenia efektywności. Dobrym przykładem jest zastosowanie silników w aplikacjach przemysłowych, gdzie niewłaściwy kierunek obrotów może skutkować nieprawidłowym działaniem maszyn. W związku z tym, podczas instalacji i konserwacji urządzeń elektrycznych, istotne jest przypilnowanie, aby kierunek obrotów był sprawdzany w odpowiedni sposób, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży.

Pytanie 25

Który z podanych materiałów najlepiej przewodzi strumień magnetyczny?

A. Aluminium
B. Miedź
C. Stal
D. Brąz
Stal jest najlepszym przewodnikiem strumienia magnetycznego spośród wymienionych materiałów, ponieważ ma znacznie wyższą permeabilność w porównaniu do innych wymienionych metali. Permeabilność odnosi się do zdolności materiału do przewodzenia pola magnetycznego, co czyni stal idealnym materiałem do zastosowań w elektrotechnice, takich jak rdzenie transformatorów czy elektromagnesy. W konstrukcjach takich jak silniki elektryczne czy generatory, stal jest powszechnie stosowana ze względu na swoją zdolność do zwiększania efektywności działania poprzez skoncentrowanie strumienia magnetycznego. W praktyce, użycie stali w takich aplikacjach pozwala na mniejsze straty energii oraz poprawia wydajność urządzeń. Warto również zaznaczyć, że stal można łatwo poddawać obróbce, co umożliwia produkcję różnych kształtów rdzeni, co jest istotne w projektowaniu urządzeń elektronicznych. Zgodność z normami, takimi jak IEC, w zakresie materiałów magnetycznych, podkreśla znaczenie stali w branży elektrotechnicznej, gdzie standardy jakości i wydajności są kluczowe.

Pytanie 26

Który łącznik elektryczny ma dwa przyciski oraz trzy terminale?

A. Krzyżowy
B. Świecznikowy
C. Dwubiegunowy
D. Schodowy
Świecznikowy łącznik instalacyjny jest odpowiednim rozwiązaniem w sytuacjach, gdy chcemy sterować jednym źródłem światła z dwóch miejsc, co jest typowe w korytarzach, schodach czy dużych pomieszczeniach. Posiada on dwa klawisze i trzy zaciski elektryczne, co pozwala na realizację funkcji przełączania obwodu. Dzięki zastosowaniu tego typu łącznika, użytkownik ma możliwość włączania i wyłączania oświetlenia z dwóch różnych lokalizacji, co znacząco zwiększa komfort użytkowania. W praktyce, łącznik świecznikowy jest często wykorzystywany w instalacjach domowych, w których architektura wnętrza wymaga takiej funkcjonalności. Dobrą praktyką jest stosowanie łączników zgodnych z normami elektrycznymi, co zwiększa bezpieczeństwo i niezawodność instalacji. Warto również zauważyć, że w przypadku modernizacji instalacji elektrycznej, wybór łącznika świecznikowego może być kluczowy dla poprawy ergonomii użytkowania oświetlenia.

Pytanie 27

W celu sprawdzenia poprawności działania wyłączników różnicowoprądowych zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania. Który z wyłączników nie spełnia warunku sprawności pod względem rzeczywistego prądu zadziałania (0,5 ÷ 1,0) IΔN?

Wyłącznik 1.
OznaczenieWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania
P302 25-10-AC8 mA
Wyłącznik 2.
OznaczenieWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania
P202 25-30-AC12 mA
Wyłącznik 3.
OznaczenieWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania
P304 40-30-AC25 mA
Wyłącznik 4.
OznaczenieWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania
P304 40-100-AC70 mA

A. Wyłącznik 2.
B. Wyłącznik 4.
C. Wyłącznik 3.
D. Wyłącznik 1.
Wybierając inne odpowiedzi niż wyłącznik 2, istnieje ryzyko zrozumienia, które nie uwzględnia rzeczywistych parametrów zadziałania wyłączników różnicowoprądowych. W przypadku wyłączników, kluczowe jest zrozumienie, że ich działanie opiera się na prawidłowym wykrywaniu różnic prądowych. Wyłączniki różnicowoprądowe powinny działać w określonym zakresie prądów zadziałania, zazwyczaj między 15 mA a 30 mA. Wybór wyłącznika 1, 3 lub 4 może wynikać z błędnego założenia, że wszystkie wymienione urządzenia działają poprawnie, co jest sprzeczne z zasadami bezpieczeństwa. Często popełnianym błędem jest ignorowanie wyników pomiarów, które wskazują na rzeczywisty prąd zadziałania. W praktyce, błędna interpretacja danych pomiarowych może prowadzić do sytuacji, w których wyłącznik nie zadziała w przypadku wystąpienia awarii, co stwarza poważne zagrożenie. Aby uniknąć takich problemów, zaleca się regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych oraz ich wymianę w przypadku stwierdzenia niesprawności. Warto również zaznajomić się z normami i parametrami technicznymi, które regulują działanie wyłączników, aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność instalacji elektrycznych.

Pytanie 28

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań wyłączników różnicowoprądowych w układzie trójfazowym?

A. Sprawdzenie kolejności faz sieci zasilającej
B. Pomiar czasu oraz prądu różnicowego, przy którym wyłącznik zadziała
C. Weryfikacja działania przycisku testowego
D. Weryfikacja poprawności podłączenia do sieci
Wybór odpowiedzi "Sprawdzenie kolejności faz sieci zasilającej" jest prawidłowy, ponieważ ta czynność nie jest częścią badań trójfazowych wyłączników różnicowoprądowych. Trójfazowe wyłączniki różnicowoprądowe są urządzeniami zabezpieczającymi, które mają na celu ochronę ludzi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz zapobieganie pożarom spowodowanym zwarciami. W ramach standardowych badań tych wyłączników koncentrujemy się na ich działaniu w odpowiedzi na upływności prądów do ziemi oraz testowaniu ich funkcji detekcji. Przykładowo, badania obejmują sprawdzenie zadziałania przycisku testującego, co pozwala zweryfikować, czy wyłącznik działa poprawnie w warunkach awaryjnych. Ponadto, pomiar czasu i różnicowego prądu zadziałania wyłącznika jest kluczowy dla oceny jego efektywności. Zgodnie z normą PN-EN 61008-1, zachowanie wyłączników różnicowoprądowych w odpowiedzi na różne poziomy prądów upływowych jest istotne w kontekście ich działania, dlatego czynności te są niezbędne w procesie testowym. Kolejność faz w sieci zasilającej nie wpływa na działanie wyłącznika różnicowoprądowego, dlatego nie jest brana pod uwagę w tych badaniach.

Pytanie 29

Jakie oznaczenia oraz jaka minimalna wartość prądu znamionowego powinna mieć wkładka topikowa, aby chronić przewody przed skutkami zwarć i przeciążeń w obwodzie jednofazowego bojlera elektrycznego o parametrach znamionowych: PN = 3 kW, UN = 230 V?

A. gB 20 A
B. aM 20 A
C. aR 16 A
D. gG 16 A
Wkładka topikowa oznaczona jako gG 16 A jest odpowiednia do ochrony obwodów elektrycznych, w tym przypadku obwodu jednofazowego bojlera elektrycznego o mocy znamionowej 3 kW i napięciu 230 V. Oznaczenie gG (ogólne zabezpieczenie, przystosowane do ochrony obwodów przed przeciążeniami oraz zwarciami) wskazuje, że wkładka ta ma zdolność do przerwania obwodu zarówno w przypadku zwarcia, jak i przeciążenia. Analizując parametry bojlera, obliczamy prąd znamionowy przy pomocy wzoru: I = P / U, co daje I = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wkładka gG 16 A będzie odpowiednia, ponieważ jej nominalny prąd przewyższa obliczony prąd znamionowy bojlera, a jednocześnie zapewnia odpowiednie zabezpieczenie przed skutkami zwarć. W praktyce wkładki gG są powszechnie stosowane w instalacjach domowych oraz przemysłowych, co gwarantuje ich niezawodność oraz efektywność w odpowiednich zastosowaniach. Dla bezpieczeństwa zaleca się również regularne kontrolowanie stanu wkładek oraz ich wymianę, aby zapewnić optymalne funkcjonowanie systemu elektrycznego.

Pytanie 30

Która z poniższych zasad nie jest zawsze obligatoryjna w trakcie serwisowania i konserwacji instalacji elektrycznych o napięciu do 1 kV?

A. Pod napięciem wolno wymieniać tylko bezpieczniki lub żarówki (świetlówki) w nienaruszonej oprawie
B. Wszelkie prace można wykonywać jedynie w obecności osoby asekurującej
C. Pomiary i próby można realizować bez wyłączania napięcia, o ile zastosuje się odpowiednie środki ochrony
D. Każde prace remontowe powinny być prowadzone po odłączeniu napięcia
Odpowiedzi sugerujące, że prace remontowe należy zawsze wykonywać po wyłączeniu napięcia, że pod napięciem można wymieniać tylko bezpieczniki lub żarówki, czy że wszelkie prace można wykonywać tylko w obecności osoby asekurującej, mogą prowadzić do nieporozumień i błędnych praktyk. Owszem, wyłączenie napięcia jest generalnie najbezpieczniejszym podejściem, jednak w niektórych sytuacjach, takich jak wymiana bezpieczników czy żarówek, przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności, można te prace wykonać pod napięciem. Istnieją normy i przepisy BHP, które określają, kiedy i jak można pracować w warunkach napięcia, a także jakie środki ochrony osobistej należy stosować. Ponadto, nie wszystkie prace wymagają obecności osoby asekurującej, co może spowodować niepotrzebne opóźnienia w realizacji zadań. Kluczowym błędem myślowym w takich podejściach jest założenie, że każda sytuacja jest równoznaczna z wysokim ryzykiem i wymaga nadzoru, co nie zawsze jest prawdą. Zrozumienie kontekstu, w jakim przeprowadzane są prace oraz umiejętność oceny ryzyka to umiejętności, które powinny być rozwijane przez osoby pracujące w branży elektrycznej. Należy również pamiętać, że interpretacja przepisów powinna być dostosowywana do specyficznych warunków pracy oraz typu realizowanej operacji.

Pytanie 31

Jaka maksymalna wartość impedancji pętli zwarcia jest dopuszczalna w trójfazowym obwodzie elektrycznym o napięciu nominalnym 230/400 V, aby zapewnić skuteczną ochronę przed porażeniem w przypadku uszkodzenia izolacji, jeżeli wiadomo, że zasilanie tego obwodu ma odłączyć instalacyjny wyłącznik nadprądowy B20?

A. 3,8 Ω
B. 4,0 Ω
C. 6,6 Ω
D. 2,3 Ω
Odpowiedź 2,3 Ω jest prawidłowa, ponieważ w trójfazowym obwodzie elektrycznym o napięciu 230/400 V ochrona przeciwporażeniowa polega na szybkim wyłączeniu zasilania w przypadku uszkodzenia izolacji. Zgodnie z normą PN-EN 61140, maksymalna wartość impedancji pętli zwarcia, przy której może działać wyłącznik nadprądowy B20, wynosi 2,3 Ω. Wyłącznik B20 w typowych zastosowaniach ma czas zadziałania do 0,4 sekundy w przypadku zwarcia doziemnego, co oznacza, że impedancja pętli zwarcia nie powinna przekraczać tej wartości, aby zapewnić wystarczająco szybkie wyłączenie zasilania. W praktyce, aby system ochrony był skuteczny, wartość ta jest kluczowa, gdyż wpływa na bezpieczeństwo osób oraz urządzeń. Przykładowo, w instalacjach budowlanych i przemysłowych, pomiar impedancji pętli zwarcia powinien być regularnie wykonywany, aby upewnić się, że nie przekracza dopuszczalnych norm, co pomoże uniknąć niebezpiecznych sytuacji związanych z porażeniem prądem. Dodatkowo, przestrzeganie norm i wytycznych ochrony przeciwporażeniowej jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników systemów elektrycznych.

Pytanie 32

W jakim z podanych układów sieciowych pojawia się przewód PEN?

A. TN-C
B. IT
C. TT
D. TN-S
Odpowiedź TN-C jest poprawna, ponieważ w tym układzie sieciowym przewód PEN (przewód ochronny-neutralny) pełni podwójną funkcję, łącząc funkcję uziemiającą z funkcją neutralną. Oznacza to, że jeden przewód jest odpowiedzialny zarówno za ochronę przed porażeniem elektrycznym, jak i za przewodzenie prądu neutralnego. Układ TN-C jest często stosowany w nowoczesnych instalacjach elektrycznych w budynkach mieszkalnych oraz przemysłowych, gdzie zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, stosowanie przewodu PEN w układzie TN-C umożliwia uproszczenie instalacji poprzez redukcję liczby przewodów oraz zmniejszenie ryzyka błędów podłączeniowych. Przykładem zastosowania układu TN-C mogą być instalacje w dużych budynkach biurowych, gdzie przewód PEN efektywnie łączy punkt neutralny transformatora z systemem uziemiającym budynku, co zwiększa bezpieczeństwo i stabilność zasilania elektrycznego.

Pytanie 33

Jakie zakresy powinien mieć multimetr woltomierza, wykorzystywanego do konserwacji systemu sterującego bramą garażową, jeśli brama jest napędzana silnikami prądu stałego, zasilanymi napięciem 24 V, a system sterujący otrzymuje zasilanie z sieci 230 V?

A. DC 500 V i AC 100 V
B. AC 500 V i DC 10 V
C. AC 500 V i DC 50 V
D. DC 500 V i AC 50 V
Wybór zakresów AC 500 V i DC 50 V dla multimetru używanego do prac konserwacyjnych w systemie sterowania bramą garażową jest uzasadniony ze względu na specyfikę zasilania urządzeń. Zasilanie silników prądu stałego o napięciu 24 V wymaga, by woltomierz mierzył napięcia stałe w zakresie do 50 V, co jest wystarczające dla takich zastosowań. Z kolei, zasilanie układu sterowania z sieci 230 V wymaga pomiaru napięcia zmiennego, dlatego górny zakres 500 V w AC jest konieczny dla zapewnienia bezpieczeństwa i dokładności pomiarów. W praktyce, tego typu pomiar może być użyty do diagnozowania i konserwacji obwodów sterujących, co jest kluczowe w zapewnieniu ich prawidłowej pracy. Używając multimetru o odpowiednich zakresach, technicy mogą swobodnie sprawdzać zarówno napięcia niskie, jak i wysokie bez ryzyka uszkodzenia urządzenia, co jest zgodne z zasadami dobrych praktyk branżowych oraz normami bezpieczeństwa.

Pytanie 34

Jakie środki ochrony przed porażeniem zastosowano w systemie, gdzie zasilanie urządzeń pochodzi z transformatora bezpieczeństwa?

A. Ochronne obniżenie napięcia
B. Izolację miejsca pracy
C. Separację urządzeń
D. Podwójną lub wzmocnioną izolację
W kontekście ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, podwójna lub wzmocniona izolacja jest jedną z metod ochrony, jednak jej zastosowanie nie jest odpowiednie w każdym przypadku. Metoda ta polega na zastosowaniu dodatkowej izolacji poza standardową, co rzeczywiście może zwiększyć bezpieczeństwo urządzenia. Nie jest to jednak wystarczające rozwiązanie dla systemów zasilanych z transformatorów bezpieczeństwa, gdzie kluczowym czynnikiem jest niskie napięcie. Separacja odbiorników również nie jest najlepszym podejściem, mimo że ma swoje miejsce w projektowaniu systemów elektrycznych. Oznacza to oddzielenie obwodów elektrycznych w celu zwiększenia bezpieczeństwa, jednak nie eliminuje ryzyka porażenia, zwłaszcza w zastosowaniach niskonapięciowych. Izolacja stanowiska, czyli zabezpieczanie użytkowników przed dostępem do elementów czynnych, jest strategią bardziej stosowaną w kontekście obszarów roboczych, lecz nie adresuje podstawowego problemu związane z niskim napięciem, które jest kluczowe w przypadkach zasilania z transformatorów bezpieczeństwa. Ostatecznie, ochronne obniżenie napięcia jest najskuteczniejszym i rekomendowanym środkiem w takich sytuacjach, ponieważ obniża ryzyko porażenia do minimum poprzez stosowanie bezpiecznych wartości napięcia.", ""]

Pytanie 35

Aby ocenić efektywność ochrony przez automatyczne odcięcie zasilania w systemie TN instalacji elektrycznej, konieczne jest

A. określenie czasu oraz prądu zadziałania wyłącznika RCD
B. wykonanie pomiaru rezystancji uziemienia
C. zweryfikowanie ciągłości połączeń w instalacji
D. przeprowadzenie pomiarów impedancji pętli zwarcia
Sprawdzanie ciągłości połączeń w instalacji, chociaż ważne dla ogólnego bezpieczeństwa, nie jest bezpośrednio związane z oceną skuteczności wyłączenia zasilania w systemie TN. Często można mylnie sądzić, że zapewnienie ciągłości połączeń jest wystarczające do zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Jednakże nawet jeśli ciągłość połączenia jest zachowana, nie gwarantuje to, że zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe (RCD), zadziałają w odpowiednim czasie. Wyznaczanie czasu i prądu zadziałania wyłącznika RCD jest również istotne, ale nie dostarcza informacji o impedancji pętli zwarcia, która jest kluczowa do oceny, czy ochrona przed zwarciami jest wystarczająca. Mierzenie rezystancji uziemienia to kolejny ważny aspekt, ale jego wyniki nie zastąpią pomiaru impedancji pętli zwarcia, który jest bezpośrednim wskaźnikiem skuteczności działania zabezpieczeń przy wystąpieniu niebezpiecznych sytuacji. W związku z tym, pomiar impedancji pętli zwarcia powinien być priorytetem dla inżynierów i techników zajmujących się instalacjami elektrycznymi, aby zapewnić ich właściwe działanie w sytuacjach awaryjnych.

Pytanie 36

Którym zestawem przyrządów pomiarowych można w przypadku braku watomierza wyznaczyć moc czynną pobieraną przez silnik elektryczny zasilany z instalacji jednofazowej?

Amperomierz
Częstościomierz
Waromierz
Amperomierz
Częstościomierz
Woltomierz
Omomierz
Waromierz
Woltomierz
Amperomierz
Waromierz
Woltomierz
ABCD

A. A.
B. C.
C. D.
D. B.
Odpowiedź D jest prawidłowa, ponieważ zestaw przyrządów składający się z amperomierza i woltomierza jest wystarczający do pomiaru mocy czynnej silnika elektrycznego zasilanego z instalacji jednofazowej. W obwodach jednofazowych moc czynna obliczana jest na podstawie wzoru P = U * I * cos(φ), gdzie U to napięcie, I to natężenie prądu, a cos(φ) to współczynnik mocy. Amperomierz umożliwia pomiar natężenia prądu, natomiast woltomierz pozwala na pomiar napięcia. Znajomość wartości obu tych parametrów pozwala na obliczenie mocy czynnej silnika. Przykładowo, jeśli zmierzymy napięcie w obwodzie jako 230 V i natężenie prądu jako 10 A, a współczynnik mocy ustalimy na 0,8, moc czynna wyniesie P = 230 * 10 * 0,8 = 1840 W. Taka metoda jest zgodna z praktykami stosowanymi w elektrotechnice i jest szeroko akceptowana w branży.

Pytanie 37

Który element stosowany w instalacjach sterowania oświetleniem przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Automat zmierzchowy.
B. Przekaźnik bistabilny.
C. Ściemniacz oświetlenia.
D. Czujnik ruchu.
Automat zmierzchowy to urządzenie, które automatycznie zarządza oświetleniem, dostosowując je do zmieniających się warunków świetlnych w otoczeniu. Na ilustracji przedstawiono model AZH-S, który jest typowym przykładem automatu zmierzchowego. Działa on na zasadzie pomiaru natężenia światła, co pozwala na włączenie oświetlenia po zachodzie słońca, a wyłączenie go w ciągu dnia. To rozwiązanie jest szczególnie przydatne w miejscach, gdzie oświetlenie jest potrzebne tylko w nocy, takich jak ogrody, podjazdy czy parkingi. Dzięki zastosowaniu automatu zmierzchowego można znacząco zmniejszyć zużycie energii, co jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju i oszczędności energii. W praktyce, urządzenia te są łatwe do zainstalowania i oferują wiele możliwości konfiguracji, co pozwala na ich dostosowanie do indywidualnych potrzeb użytkowników. Warto również zaznaczyć, że automaty zmierzchowe są zgodne z normami EN 60598-2-1, które dotyczą bezpieczeństwa i wydajności oświetlenia.

Pytanie 38

Która z poniższych działań jest zaliczana do czynności konserwacyjnych instalacji elektrycznych w domach i obiektach użyteczności publicznej?

A. Zamiana zużytych urządzeń na nowe
B. Przesunięcie miejsc montażu opraw oświetleniowych
C. Wymiana uszkodzonych gniazd wtyczkowych
D. Instalacja nowych punktów świetlnych
Zmiana miejsc zamontowania opraw oświetleniowych, montaż nowych wypustów oświetleniowych oraz wymiana odbiorników energii elektrycznej na nowe to czynności, które nie należą do prac konserwacyjnych, lecz do prac instalacyjnych i modernizacyjnych. Prace konserwacyjne koncentrują się na utrzymaniu istniejącej instalacji w dobrym stanie, co obejmuje m.in. naprawy, wymianę uszkodzonych elementów czy przeglądy techniczne. Zmiana lokalizacji opraw oświetleniowych czy montaż nowych wypustów wiąże się z modyfikacją struktury instalacji, co wymaga zupełnie innego podejścia i często jest związane z koniecznością uzyskania odpowiednich zezwoleń oraz wykonania projektu technicznego. Podobnie, wymiana odbiorników energii elektrycznej na nowe wiąże się z ich odpowiednim doborem oraz z zapewnieniem, że instalacja elektryczna jest przystosowana do nowych wymagań. Często mylnie przyjmuje się, że każda czynność związana z elektrycznością należy do prac konserwacyjnych, jednakże zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi należy dbać o wyraźne rozgraniczenie tych dwóch rodzajów aktywności, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz prawidłowe funkcjonowanie systemów elektrycznych.

Pytanie 39

Jaki parametr trójfazowego gniazda wtyczkowego jest określany symbolem IP20?

A. Najwyższą temperaturę otoczenia podczas eksploatacji
B. Minimalny przekrój przewodów podłączonych do zacisków
C. Stopień zabezpieczenia przed dostępem ciał stałych oraz wody
D. Klasę ochronności przed porażeniem energią elektryczną
Symbol IP20 mówi nam o tym, jak dobrze urządzenia elektryczne są chronione przed różnymi rzeczami, jak np. kurz i woda. W praktyce oznacza to, że urządzenie jest ok, jeśli chodzi o duże obiekty (czyli te, które mają więcej niż 12,5 mm), ale niestety nie ma żadnej ochrony przed wodą. To jest ważne, zwłaszcza gdy myślimy o tym, gdzie te urządzenia będą używane. Na przykład gniazdka w biurze – nie jesteśmy tam narażeni na wodę, ale dobrze, że są zbudowane tak, żeby nikt nie mógł łatwo zajrzeć do środka. Fajnie, że istnieją standardy IEC 60529, bo dzięki nim można lepiej dobierać urządzenia do konkretnych miejsc, zwłaszcza tam, gdzie bezpieczeństwo elektryczne to mega ważna sprawa.

Pytanie 40

Zgodnie z polskim prawem budowlanym, instalacje elektryczne oraz piorunochronne w obiektach mieszkalnych powinny być poddawane okresowym badaniom

A. raz na rok
B. raz na pół roku
C. co najmniej raz na 5 lat
D. co najmniej raz na 10 lat
Instalacja elektryczna oraz piorunochronna w budynkach mieszkalnych jest kluczowym elementem zapewniającym bezpieczeństwo użytkowników oraz ochronę mienia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego, takie instalacje powinny być poddawane okresowym badaniom co najmniej raz na 5 lat. Taki harmonogram przeglądów ma na celu wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, które mogą prowadzić do poważnych zagrożeń, takich jak pożary czy porażenia prądowe. Regularne kontrole pozwalają na ocenę stanu technicznego instalacji, w tym ich zgodności z aktualnymi normami oraz skutecznością w ochronie przed skutkami wyładowań atmosferycznych. Przykładem praktycznego zastosowania tej wiedzy może być sytuacja, w której w wyniku regularnych przeglądów wykryto zużycie izolacji, co mogłoby prowadzić do niebezpiecznych warunków. W przypadku instalacji piorunochronnych, ich skuteczność w odprowadzaniu prądów piorunowych również wymaga regularnych ocen, aby zapewnić maksymalną ochronę budynku. Warto zaznaczyć, że zgodność z normami PN-IEC 62305 oraz PN-EN 61439 jest kluczowa dla bezpieczeństwa obiektów.