Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 23 maja 2025 17:42
Data zakończenia: 23 maja 2025 17:55

Egzamin zdany!

Wynik: 30/40 punktów (75,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jaką czynność powinno się wykonać podczas pomiaru rezystancji uzwojeń stojana oraz rezystancji izolacji silnika trójfazowego w celu zlokalizowania uszkodzeń?

A. Zewrzeć zaciski silnika z zaciskiem ochronnym

B. Podłączyć napięcie zasilające

C. Otworzyć łącznik załączający silnik

D. Obciążyć silnik momentem znamionowym

Jak dla mnie, otwarcie łącznika przed pomiarem rezystancji uzwojeń w silniku trójfazowym to bardzo ważny krok. Dzięki temu unikamy poważnych uszkodzeń sprzętu, a także dbamy o swoje bezpieczeństwo podczas testów. Kiedy łącznik jest otwarty, można spokojnie zmierzyć rezystancję uzwojeń, co jest kluczowe, żeby ocenić stan ich izolacji i wychwycić ewentualne zwarcia międzyzwojowe. Warto wiedzieć, że takie praktyki są potwierdzone przez normy jak IEC 60034-1, które mocno podkreślają, że trzeba mieć bezpieczny dostęp do obwodów przed rozpoczęciem pomiarów. Otwarcie łącznika to także zabezpieczenie przed przypadkowym uruchomieniem silnika, co mogłoby prowadzić do nieprzyjemnych sytuacji. Pamiętaj, żeby używać odpowiednich narzędzi, jak megohmometr, do pomiaru rezystancji izolacji. To pozwoli uzyskać dokładne wyniki i ocenić stan izolacji. Regularne przeglądy silników w zakładach przemysłowych to najlepszy sposób na wczesne wykrywanie usterek i lepsze zarządzanie kosztami eksploatacji.

Pytanie 2

Które z poniższych rozwiązań gwarantuje podstawową ochronę przed porażeniem w grzejniku elektrycznym działającym w systemie TN-S?

A. Zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego w obwodzie zasilania

B. Zastosowanie wyłącznika instalacyjnego nadprądowego w obwodzie zasilania

C. Podłączenie obudowy do uziemienia ochronnego

D. Izolacja robocza

Izolacja robocza jest kluczowym elementem zapewniającym podstawową ochronę przeciwporażeniową w urządzeniach elektrycznych, takich jak grzejniki elektryczne, pracujące w sieci TN-S. W tym systemie zasilania, który charakteryzuje się oddzieleniem przewodu neutralnego od przewodu ochronnego, odpowiednie zastosowanie izolacji roboczej ma na celu minimalizowanie ryzyka porażenia prądem w przypadku uszkodzenia urządzenia. Izolacja robocza to warstwa materiału izolacyjnego, która otacza przewody elektryczne i zapobiega ich kontaktowi z elementami metalowymi urządzenia, a tym samym z użytkownikiem. Przykładem praktycznego zastosowania izolacji roboczej jest użycie wysokiej jakości materiałów takich jak PVC lub guma, które są odporne na wysokie temperatury i działanie chemikaliów. Standardy takie jak IEC 60364 oraz normy krajowe dotyczące instalacji elektrycznych wskazują na konieczność stosowania izolacji roboczej, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. W praktyce, każdy grzejnik elektryczny powinien być zaprojektowany tak, aby spełniał wymagania dotyczące izolacji, co znacznie redukuje ryzyko wypadków związanych z porażeniem prądem.

Pytanie 3

Jaką wkładkę topikową bezpiecznikową powinno się wykorzystać do ochrony silnika indukcyjnego przed skutkami zwarć?

A. WT-2gTr

B. WT/NHaM

C. WT/NH DC

D. WT-00 gF

Wkładka topikowa WT/NHaM została zaprojektowana specjalnie do ochrony silników indukcyjnych przed skutkami zwarć. Posiada ona właściwości, które pozwalają na szybkie odłączenie obwodu w przypadku wystąpienia zwarcia, co jest kluczowe dla ochrony zarówno samego silnika, jak i całej instalacji elektrycznej. Zastosowanie tej wkładki jest zgodne z normami IEC 60269, które definiują wymagania dotyczące wkładek bezpiecznikowych. W praktyce, wkładki WT/NHaM charakteryzują się niskimi wartościami prądu zwarciowego, co zapewnia ich efektywność w przypadku krótkotrwałych przeciążeń, typowych dla pracy silników. W przypadku, gdy w silniku dojdzie do zwarcia, wkładka ta reaguje w sposób błyskawiczny, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia komponentów. Przykładem zastosowania może być przemysł, w którym silniki napędzają maszyny, a ich bezpieczne i niezawodne funkcjonowanie jest kluczowe dla ciągłości produkcji.

Pytanie 4

Którego z poniższych pomiarów eksploatacyjnych instalacji oświetleniowej nie jest możliwe przeprowadzić przy użyciu typowego miernika uniwersalnego?

A. Prądu, który jest pobierany przez odbiornik

B. Ciągłości przewodów ochronnych

C. Napięcia w poszczególnych fazach

D. Rezystancji izolacji przewodów

Rezystancja izolacji przewodów jest kluczowym pomiarem w ocenie bezpieczeństwa instalacji elektrycznych i oświetleniowych. Typowe mierniki uniwersalne, takie jak multimetrowe, są przeznaczone głównie do pomiarów prądu, napięcia i oporu, jednak nie są wystarczające do pomiaru rezystancji izolacji. Pomiar ten wymaga zastosowania specjalistycznych urządzeń, takich jak megomierze, które generują znacznie wyższe napięcia (zazwyczaj w zakresie 250V, 500V lub 1000V) w celu oceny jakości izolacji. W praktyce, taki pomiar pozwala na wykrycie uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak przebicia elektryczne. Normy takie jak PN-IEC 60364 podkreślają konieczność regularnego przeprowadzania pomiarów rezystancji izolacji, co jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz trwałości instalacji. Przykładowo, w przypadku instalacji w obiektach publicznych, pomiar ten jest obligatoryjny, aby zapewnić spełnienie określonych standardów bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 5

Który z podanych przewodów jest przeznaczony do instalacji wtynkowej?

A. LYg

B. OMYp

C. YADYn

D. YDYt

Przewody OMYp, LYg oraz YADYn nie są przeznaczone do instalacji wtynkowej, a ich zastosowanie jest ograniczone do innych warunków. Przewód OMYp, będący przewodem wielożyłowym o osłonie z PVC, stosowany jest głównie w instalacjach na powierzchni, nie jest przeznaczony do układania w ścianach, co sprawia, że nie spełnia wymogów dla instalacji wtynkowych. Z kolei przewód LYg to przewód gumowy, który znajduje zastosowanie w miejscach narażonych na dużą elastyczność i ruch, takich jak urządzenia przenośne. Nie jest on odpowiedni do stałych instalacji wbudowanych w struktury budowlane. Z kolei przewód YADYn, mimo że może być stosowany w instalacjach elektrycznych, charakteryzuje się innymi właściwościami, które nie są dostosowane do warunków panujących w instalacjach wtynkowych. Wybór niewłaściwego przewodu do instalacji wtynkowej może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak uszkodzenia przewodu, co z kolei może stwarzać zagrożenie pożarowe czy porażenie prądem. Kluczowe jest przestrzeganie norm i standardów branżowych, które wskazują na odpowiednie zastosowanie danego typu przewodu oraz jego parametry techniczne.

Pytanie 6

Jakie maksymalne napięcie elektryczne należy wykorzystać do zasilania lampy oświetleniowej zlokalizowanej w łazience w strefie 0?

A. 12 V AC

B. 110 V DC

C. 230 V AC

D. 50 V AC

Zasilanie lampy oświetleniowej w łazience, szczególnie w strefie 0, musi być zgodne z zasadami bezpieczeństwa, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem elektrycznym. Maksymalna wartość napięcia, która jest bezpieczna do zastosowania w tym obszarze, wynosi 12 V AC. Tego rodzaju zasilanie jest skuteczne w eliminacji ryzyka niebezpiecznych sytuacji, jakie mogą wystąpić w wilgotnym środowisku. Przykładem zastosowania 12 V AC może być instalacja oświetlenia LED w kabinie prysznicowej lub nad wanną, gdzie bezpośredni kontakt z wodą stwarza dodatkowe zagrożenie. Zgodnie z normami IEC 60364, stosowanie niskiego napięcia, takiego jak 12 V, w obszarach o podwyższonym ryzyku, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Oprócz tego, systemy oświetleniowe zasilane niskim napięciem są często bardziej energooszczędne i umożliwiają zastosowanie rozwiązań z zakresu inteligentnego budownictwa, takich jak zdalne sterowanie oświetleniem.

Pytanie 7

Podczas pracy silnika indukcyjnego cewki uzwojeń stojana zostały przełączone, co miało na celu zwiększenie liczby par biegunów wirującego pola magnetycznego. Jakie skutki to wywołało?

A. zmianę kierunku obrotu

B. zatrzymanie wirnika

C. zmniejszenie prędkości obrotowej

D. zwiększenie prędkości obrotowej

Kierunek wirowania silnika indukcyjnego zależy od fazy zasilania oraz układu połączeń uzwojeń, a sama zmiana liczby par biegunów nie wpływa na tę charakterystykę. Przełączenie cewek w silniku indukcyjnym nie może spowodować zmiany kierunku obrotów, chyba że reinterpretujemy układ połączeń w sposób, który to umożliwia. Niezrozumienie tego aspektu prowadzi do błędnego wniosku, że kierunek obrotów zmienia się w wyniku zwiększenia liczby par biegunów. Z kolei stwierdzenie, że zmiana ta mogłaby spowodować zwiększenie prędkości obrotowej, jest również nieprawidłowe. W rzeczywistości, przy stałej częstotliwości zasilania, im więcej par biegunów, tym mniejsza prędkość obrotowa. W odniesieniu do pojęcia zatrzymania się wirnika, zmiana liczby par biegunów sama w sobie nie prowadzi do zatrzymania, chyba że towarzyszą temu inne czynniki, jak przerwy w zasilaniu czy zbyt duże obciążenie. W praktyce, zrozumienie zasad pracy silników indukcyjnych, w tym zależności między prędkością a liczbą par biegunów, jest kluczowe dla właściwego projektowania i eksploatacji tych urządzeń. Ignorując te zasady, można łatwo wprowadzić się w błąd, co może prowadzić do poważnych konsekwencji w aplikacjach przemysłowych.

Pytanie 8

W przypadku pomiarów rezystancji izolacyjnej w całej instalacji elektrycznej budynku, który jest zasilany napięciem 230/400 V, powinno się je przeprowadzać przy odłączonym zasilaniu i przy

A. otwartych łącznikach i odłączonych odbiornikach

B. zamkniętych łącznikach i załączonych odbiornikach

C. zamkniętych łącznikach i odłączonych odbiornikach

D. otwartych łącznikach i załączonych odbiornikach

Pomiar rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa i funkcjonalności systemu. Wykonywanie tych pomiarów przy zamkniętych łącznikach oraz odłączonych odbiornikach minimalizuje ryzyko uszkodzeń sprzętu oraz zapewnia dokładność pomiaru. W takim ustawieniu można skutecznie ocenić stan izolacji przewodów, co jest zgodne z normami europejskimi, takimi jak PN-EN 61010, które wymagają, aby urządzenia pomiarowe były używane w odpowiednich warunkach. Odpowiednia izolacja przewodów jest niezbędna do zapobiegania zwarciom oraz wyciekowi prądu do ziemi, co mogłoby prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak pożary czy porażenia prądem. Przykładowo, podczas inspekcji budynku, technik powinien najpierw upewnić się, że wszystkie urządzenia są wyłączone, a następnie przeprowadzić pomiar rezystancji izolacji. Taki proces jest standardową procedurą w przemyśle elektrycznym i jest zalecany przez wiele organizacji zajmujących się normami bezpieczeństwa.

Pytanie 9

W instalacji trójfazowej natężenie prądu obciążenia przewodów fazowych I_B wynosi 21 A, natomiast maksymalna obciążalność długotrwała tych przewodów I_dd to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji przed skutkami zbyt dużego prądu?

A. B16

B. B20

C. B25

D. B32

Wyłącznik nadprądowy B25 jest odpowiedni do zabezpieczenia instalacji trójfazowej, gdyż prąd obciążenia przewodów fazowych wynosi 21 A, a obciążalność długotrwała tych przewodów to 30 A. Wyłączniki nadprądowe klasy B charakteryzują się czasem zadziałania w zależności od wartości nadmiaru prądu, co czyni je idealnymi do ochrony obwodów o obciążeniu rezystancyjnym. W tym przypadku, wyłącznik B25 posiada nominalny prąd 25 A, co zapewnia dodatkowy margines bezpieczeństwa w stosunku do rzeczywistego prądu obciążenia 21 A. Zastosowanie wyłącznika o wyższej wartości nominalnej, jak B32, mogłoby prowadzić do sytuacji, w której obwód nie byłby odpowiednio chroniony, a wyłączniki o niższej wartości, jak B20 czy B16, mogą zadziałać w sposób niepożądany w przypadku niewielkich skoków prądu. Zgodnie z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, wyłącznik należy dobierać w taki sposób, aby jego wartość nominalna była nieco wyższa niż wartość prądu roboczego, co zwiększa niezawodność systemu oraz zapewnia bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 10

Jakie są maksymalne dopuszczalne odchylenia napięcia zasilającego dla elektrycznych urządzeń napędowych?

A. 5,0% Un

B. 2,5% Un

C. 7,5% Un

D. 10,0% Un

Maksymalne dopuszczalne odchylenia napięcia zasilającego elektryczne urządzenia napędowe wynoszą 5,0% Un, zgodnie z obowiązującymi normami i standardami branżowymi, takimi jak IEC 60038. Utrzymanie napięcia w tym zakresie jest istotne dla zapewnienia prawidłowego działania urządzeń, ich wydajności oraz bezpieczeństwa. Przykładowo, w przypadku silników elektrycznych, zbyt duże odchylenie napięcia może prowadzić do ich przegrzewania, spadku momentu obrotowego oraz obniżenia żywotności. Dopuszczalne odchylenie 5,0% jest uznawane za optymalne, ponieważ zapewnia równocześnie elastyczność w przyłączeniach do różnych źródeł zasilania oraz minimalizuje ryzyko uszkodzeń i awarii. W praktyce, na przykład w dużych zakładach przemysłowych, kontrolowanie napięcia zasilającego i jego odchyleń jest kluczowe dla zapewnienia ciągłości produkcji oraz efektywności energetycznej. Zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń oraz monitorowanie parametrów zasilania pozwala na uniknięcie niekorzystnych skutków, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 11

Na podstawie zamieszczonych wyników pomiarów rezystancji w przewodzie elektrycznym przedstawionym na ilustracji można stwierdzić, że żyły

Pomiar pomiędzy końcami żył	Rezystancja Ω
L1.1 – L1.2	0
L2.1 – L2.2	0
L3.1 – L3.2	0
N.1 – N.2	0
PE.1 – PE.2	∞
L1.1 – L2.1	∞
L1.1 – L3.1	∞
L1.1 – N.1	∞
L1.1 – PE.1	∞
N.1 – PE.1	∞
N.1 – L2.1	∞
N.1 – L3.1	0

A. L1 i L2 są przerwane.

B. N i PE są zwarte oraz L3 jest przerwana.

C. L1 i L2 są zwarte.

D. N i L3 są zwarte oraz PE jest przerwana.

Odpowiedź, że żyły N i L3 są zwarte oraz PE jest przerwana, jest prawidłowa, ponieważ wyniki pomiarów rezystancji wskazują na bezpośrednie połączenie elektryczne między tymi żyłami, co objawia się rezystancją równą 0 Ω. Taka sytuacja może wynikać z zastosowania odpowiednich technik testowania, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60204-1, dotyczące bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych. W praktyce oznacza to, że w przypadku awarii lub zwarcia w obwodzie, może dojść do niebezpiecznych sytuacji, dlatego niezwykle istotne jest regularne testowanie instalacji elektrycznych. Przewód PE jest kluczowy dla bezpieczeństwa, a jego przerwanie wskazuje na poważne ryzyko. W takich sytuacjach należy podejść do naprawy systemu z najwyższą ostrożnością, stosując odpowiednie metody diagnostyczne, aby zapobiec zagrożeniom związanym z porażeniem prądem elektrycznym.

Pytanie 12

Jaki rodzaj wyłącznika nadprądowego powinno się użyć do ochrony kuchenki elektrycznej z trzema jednofazowymi grzałkami, których łączna moc wynosi 8,4 kW, zasilanych w fazach L1, L2, L3 w systemie trójfazowym o napięciu 230/400 V?

A. B16

B. C6

C. B10

D. C10

Odpowiedź B16 jest poprawna, ponieważ przy obliczaniu wymaganego wyłącznika nadprądowego dla kuchenki elektrycznej należy uwzględnić ogólną moc grzałek oraz charakterystykę używanego wyłącznika. Kuchenka ma moc 8,4 kW, co przy napięciu 400 V daje maksymalny prąd wynoszący około 12 A. Jednakże, przy wyborze wyłącznika nadprądowego warto uwzględnić dodatkowy margines bezpieczeństwa oraz obciążenie rozruchowe, które może być wyższe. Wyłącznik B16, który ma prąd znamionowy 16 A, będzie w stanie zabezpieczyć urządzenie przed przeciążeniem i zwarciem, jednocześnie nie wyzwalając się w przypadku chwilowych wzrostów prądu. Zgodnie z normą PN-IEC 60947-2, dla tego typu aplikacji zaleca się dobór wyłączników zabezpieczających z odpowiednim marginesem, co czyni B16 odpowiednim rozwiązaniem. Przykładem praktycznym zastosowania wyłącznika B16 mogą być instalacje w kuchniach przemysłowych, gdzie urządzenia o dużej mocy są powszechne i wymagają odpowiedniego zabezpieczenia.

Pytanie 13

Jaka powinna być minimalna wartość znamionowego prądu wyłącznika nadprądowego chroniącego obwód zasilający jednofazowy piekarnik oporowy, aby przy napięciu 230 V mógł on pobierać moc elektryczną równą 2 kW?

A. 10 A

B. 16 A

C. 13 A

D. 20 A

Aby obliczyć minimalną wartość znamionowego prądu wyłącznika nadprądowego, należy zastosować wzór na moc elektryczną, który łączy moc (P), napięcie (U) oraz prąd (I). Wzór ten można przedstawić jako P = U * I. Z naszej sytuacji mamy moc 2 kW (2000 W) oraz napięcie 230 V. Przekształcając wzór, otrzymujemy I = P / U. Podstawiając wartości, otrzymujemy I = 2000 W / 230 V, co daje około 8,7 A. Jabłko z tej wartości, zgodnie z normami i zaleceniami stosuje się wyłączniki nadprądowe o wartościach znamionowych, które są standardowo dostępne w sklepach. Wyłączniki te są dostępne w wartościach 6 A, 10 A, 16 A, 20 A i wyższych. Zatem, aby zapewnić odpowiedni margines bezpieczeństwa oraz zgodność z przepisami, minimalna wartość wyłącznika powinna wynosić 10 A. Dobrym przykładem zastosowania tego wyłącznika jest jego użycie w domowych instalacjach elektrycznych, gdzie piekarniki oporowe są powszechnie używane. Wybór wyłącznika o wartości znamionowej 10 A chroni obwód przed przeciążeniem oraz awarią sprzętu.

Pytanie 14

Jakie będą konsekwencje uszkodzenia izolacji podstawowej silnika indukcyjnego, gdy przewód PE zostanie odłączony od jego obudowy?

A. pojawienie się napięcia na obudowie silnika

B. obniżenie prędkości obrotowej wirnika

C. wzrost prędkości obrotowej wirnika

D. uruchomienie ochronnika przeciwprzepięciowego

Pojawienie się napięcia na obudowie silnika indukcyjnego w przypadku uszkodzenia izolacji podstawowej, zwłaszcza po odłączeniu przewodu PE, jest zjawiskiem niezwykle niebezpiecznym i stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi oraz sprzętu. Izolacja podstawowa ma za zadanie oddzielić elementy energii elektrycznej od obudowy, aby zapobiec porażeniom prądem. W momencie, gdy izolacja zostaje uszkodzona, a przewód PE, który pełni rolę ochronną, zostaje odłączony, obudowa silnika może stać się naładowana elektrycznie, co może prowadzić do porażenia prądem osoby znajdującej się blisko urządzenia. Przykładem zastosowania wiedzy w tej kwestii jest konieczność regularnego przeglądania i testowania urządzeń elektrycznych w celu zapewnienia, że wszystkie elementy ochronne, w tym przewód PE, są w dobrym stanie i działają prawidłowo, co jest zgodne z normami takimi jak PN-EN 60204-1. Dobre praktyki branżowe obejmują również stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe, które mogą wykryć nieprawidłowości w obwodzie i automatycznie odłączyć zasilanie.

Pytanie 15

Jakie warunki muszą zostać spełnione podczas pomiaru rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej po wcześniejszym odłączeniu napięcia zasilającego?

A. Włączone odbiorniki do gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, wymontowane źródła światła

B. Odłączone odbiorniki od gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła

C. Odłączone odbiorniki od gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, wymontowane źródła światła

D. Włączone odbiorniki do gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła

Wybór niepoprawnych warunków do pomiaru rezystancji izolacji często wynika z braku zrozumienia podstawowych zasad bezpieczeństwa i metodologii pomiarowej. W scenarios, gdzie odbiorniki pozostają włączone do gniazd wtyczkowych, istnieje realne ryzyko zwarcia oraz uszkodzenia sprzętu. Takie podejście zaprzecza podstawowym zasadom ochrony przeciwporażeniowej, które mówią o konieczności całkowitego odłączenia zasilania przed przystąpieniem do jakichkolwiek działań pomiarowych. Obecność zamontowanych źródeł światła również stwarza zagrożenie, ponieważ może prowadzić do fałszywych odczytów wyników, które nie odzwierciedlają rzeczywistej sytuacji stanu izolacji instalacji. Ponadto, włączone łączniki oświetleniowe, mimo że mogą wydawać się korzystne, mogą w rzeczywistości wprowadzać dodatkowe obciążenie do obwodu, co prowadzi do nieprecyzyjnych pomiarów. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61557, kluczowe jest, aby wszystkie potencjalne obciążenia były usunięte przed przystąpieniem do pomiarów. Tego typu błędne podejścia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym do uszkodzenia instalacji, urządzeń oraz, co najważniejsze, mogą zagrażać zdrowiu i życiu osób pracujących z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 16

Na jaką wartość krotności prądu znamionowego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 2,2 ∙ In

B. 1,1 ∙ In

C. 0,8 ∙ In

D. 1,4 ∙ In

Odpowiedź 1,1 ∙ In jest poprawna, ponieważ zabezpieczenie termiczne silnika klatkowego trójfazowego powinno być dobrane w taki sposób, aby mogło one skutecznie chronić silnik przed przegrzaniem w normalnych warunkach pracy oraz w czasie rozruchu. W praktyce, standardowe ustawienie zabezpieczeń termicznych dla silników elektrycznych, zgodne z normami, zakłada, że maksymalne obciążenie nie powinno przekraczać 1,1-krotności prądu znamionowego In. Ustawienie to uwzględnia zarówno chwilowe przeciążenia, jak i okresy pracy silnika przy pełnym obciążeniu, zapewniając jednocześnie odpowiednią ochronę przed nadmiernym wzrostem temperatury. Ważne jest, aby zabezpieczenie termiczne nie było ustawione zbyt nisko, co mogłoby prowadzić do nadmiernych wyłączeń systemu, ani zbyt wysoko, co z kolei mogłoby skutkować uszkodzeniem silnika. Przykładowo, w instalacjach hydroforowych w gospodarstwach domowych, silniki często pracują w warunkach zmiennego obciążenia, dlatego dostosowanie ustawienia na poziomie 1,1 ∙ In zapewnia optymalną równowagę między ochroną a dostępnością mocy.

Pytanie 17

Podstawowa ochrona przed porażeniem prądem za pomocą przegród lub obudów jest realizowana dzięki

A. wprowadzeniu barier chroniących przed przypadkowym kontaktem

B. całkowitemu i trwałemu pokryciu części czynnych materiałem izolacyjnym

C. zastosowaniu osłon chroniących przed zamierzonym dotykiem

D. umieszczeniu elementów aktywnych poza zasięgiem ręki

Pomimo że różne metody ochrony przed porażeniem prądem są ważnymi zagadnieniami w inżynierii elektrycznej, to odpowiedzi dotyczące umieszczenia części czynnych poza zasięgiem ręki, całkowitego pokrycia materiałem izolacyjnym oraz zastosowania przeszkód chroniących przed przypadkowym dotykiem nie są wystarczające. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki może w pewnym stopniu ograniczyć ryzyko, jednak nie zapewnia skutecznej ochrony przed zamierzonym dotykiem. W praktyce, takie podejście może być stosowane jedynie w ograniczonym zakresie, np. w instalacjach, gdzie dostęp do urządzeń jest kontrolowany. Ponadto, całkowite pokrycie części czynnych materiałem izolacyjnym, choć może być skuteczne w pewnych warunkach, nie zawsze jest wykonalne ze względów praktycznych i technologicznych. Izolacja musi być zgodna z normami, aby rzeczywiście spełniać swoje funkcje. Zastosowanie przeszkód chroniących przed przypadkowym dotykiem również nie rozwiązuje problemu celowego kontaktu z częściami czynnymi. Ostatecznie, aby skutecznie chronić przed porażeniem, niezbędne jest zastosowanie kompleksowego podejścia, które uwzględnia zarówno osłony ochronne, jak i odpowiednie zabezpieczenia, zgodne z międzynarodowymi standardami bezpieczeństwa. Kluczowe jest zrozumienie, że ochrona przeciwporażeniowa wymaga nie tylko fizycznych barier, ale również edukacji użytkowników oraz przestrzegania norm i zasad bezpieczeństwa.

Pytanie 18

W którym z poniższych miejsc, podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi, nie jest dopuszczalne stosowanie izolacji stanowiska jako środków ochrony przed dotykiem pośrednim?

A. Warsztacie sprzętu RTV

B. Pracowni edukacyjnej

C. Placu budowy

D. Laboratorium

Odpowiedź 'plac budowy' to strzał w dziesiątkę! Na budowie mamy do czynienia z różnymi trudnymi warunkami, które utrudniają stosowanie izolacji jako formy ochrony przed dotykiem pośrednim. Często jest tam wilgoć, pyły i materiały budowlane wokół, co zwiększa ryzyko porażenia prądem. Z normami BHP się nie żartuje, bo w takich warunkach izolacja może być niewystarczająca. Wyobraź sobie, że coś się popsuje i pracownicy mogą mieć kontakt z przewodami pod napięciem! Dlatego na budowach zaleca się dodatkowe środki ochrony, jak odpowiednia odzież robocza, systemy ochrony różnicowoprądowej i różne osłony. Regularne szkolenia i audyty sprzętu to też kluczowe elementy utrzymania bezpieczeństwa elektrycznego w takim miejscu.

Pytanie 19

Które z poniższych wymagań nie jest konieczne do spełnienia przy wprowadzaniu do użytku po remoncie urządzenia napędowego z silnikiem trójfazowym P_n = 15 kW, U_n = 400 V (Δ), f_n = 50 Hz?

A. Urządzenie spełnia kryteria efektywnego zużycia energii

B. Silnik jest wyposażony w przełącznik gwiazda-trójkąt

C. Moc silnika jest odpowiednia do wymagań napędzanego sprzętu

D. Wyniki testów technicznych urządzenia są zadowalające

Odpowiedź wskazująca na to, że silnik jest wyposażony w przełącznik gwiazda-trójkąt jest poprawna, ponieważ to wymaganie nie jest konieczne do spełnienia przy przyjmowaniu urządzenia napędowego do eksploatacji po remoncie. Przełącznik gwiazda-trójkąt jest stosowany w silnikach elektrycznych, aby umożliwić ich rozruch przy niższej mocy znamionowej, co zmniejsza szczytowy prąd rozruchowy i zmniejsza obciążenie mechaniczne. Jednak nie jest to wymóg w kontekście przyjmowania do eksploatacji, ponieważ urządzenia mogą funkcjonować prawidłowo bez takiego przełącznika, zwłaszcza gdy nie ma potrzeby minimalizacji prądu rozruchowego. W praktyce, w zależności od zastosowania, niektóre silniki mogą być uruchamiane bezpośrednio, co jest całkowicie akceptowalne, zwłaszcza w zastosowaniach, gdzie napęd jest normalnie obciążony. Przykładem mogą być silniki napędzające wentylatory lub pompy, gdzie obciążenie jest od samego początku znaczące, co eliminuje potrzebę stosowania przełączników gwiazda-trójkąt.

Pytanie 20

Jaką charakterystykę powinien mieć wyłącznik instalacyjny nadprądowy, aby zapewnić, że nie wystąpi przypadkowe zadziałanie zabezpieczenia podczas uruchamiania urządzenia o dużym momencie rozruchowym?

A. Charakterystykę B

B. Charakterystykę Z

C. Charakterystykę C

D. Charakterystykę D

Jak wybierzesz złą charakterystykę wyłącznika nadprądowego, to potem może być problem z działaniem instalacji. Charakterystyka B na przykład jest bardziej do obwodów z małym obciążeniem, co sprawia, że jest bardziej wrażliwa na nagłe wzrosty prądu. Czasami ludzie myślą, że charakterystyka B wystarczy do dużych silników, co często kończy się niepotrzebnymi wyłączeniami, kiedy te silniki startują. Choć charakterystyka C jest trochę lepsza, to wciąż może być niewystarczająca przy dużych rozruchach. A co do charakterystyki Z, to rzadko się ją stosuje, bo sprawdza się tylko w wyjątkowych sytuacjach. Takie błędne wybory mogą sprawić, że koszty wzrosną, a sprzęt może się psuć. Dlatego zawsze warto przyjrzeć się wymaganiom technicznym urządzenia i jego charakterystyce pracy, żeby dobrze dobrać wyłącznik nadprądowy, zgodnie z normami, jak IEC 60947-2.

Pytanie 21

W miejscu pracy, gdzie wykonywana jest naprawa urządzenia grzewczego, działają równocześnie elektrycy oraz hydraulicy. Jeśli instalacja elektryczna urządzenia została odłączona od zasilania za pomocą głównego odłącznika, który znajduje się w innym pomieszczeniu niż naprawiane urządzenie, to aby zabezpieczyć się przed niezamierzonym włączeniem napięcia, należy

A. zablokować odłącznik w pozycji otwartej kłódką założoną przez zespół elektryków

B. pozostawić odłącznik w pozycji otwartej bez blokady, ale umieścić obok niego tabliczkę ostrzegawczą o zakazie włączania napięcia

C. zablokować odłącznik w pozycji otwartej kłódką założoną przez ekipę hydraulików

D. użyć dwóch kłódek do zablokowania odłącznika w pozycji otwartej, każdą z nich zakładając osobno przez różne zespoły pracowników

Odpowiedź, w której zastosowano dwie kłódki do zablokowania odłącznika w stanie otwartym, jest prawidłowa, ponieważ w sytuacji, gdy w jednym miejscu pracują elektrycy i hydraulicy, konieczne jest zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa. Blokowanie odłącznika za pomocą kłódek, które są zakładane przez każdą z grup pracowników, jest zgodne z zasadami blokady i wyłączania (Lockout-Tagout - LOTO), które są kluczowe w zarządzaniu ryzykiem w miejscu pracy. Takie działanie gwarantuje, że żadna grupa nie może włączyć napięcia bez wiedzy drugiej grupy, a tym samym minimalizuje ryzyko porażenia prądem w trakcie naprawy. Przykładem zastosowania tej procedury jest sytuacja, w której hydraulik wykonuje prace przy rurach zasilających, podczas gdy elektryk zajmuje się instalacją elektryczną. Zastosowanie podwójnej blokady zapewnia, że obie grupy muszą współpracować, aby zdjąć blokadę, co zwiększa bezpieczeństwo i skuteczność. Tego typu praktyki są normą w branży, a ich stosowanie jest regulowane przez przepisy BHP oraz normy OSHA, co podkreśla ich znaczenie w codziennym funkcjonowaniu zakładów pracy.

Pytanie 22

Silnik prądu stałego w układzie szeregowym intensywnie iskrzy na segmentach komutatora. Najbardziej prawdopodobnym powodem uszkodzenia jest

A. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie stojana

B. przerwa w obwodzie wirnika

C. przerwa w obwodzie stojana

D. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika

Przerwa w obwodzie wirnika, zwarcie międzyzwojowe w obwodzie stojana oraz przerwa w obwodzie stojana to nieprawidłowe odpowiedzi, które mogą prowadzić do nieporozumień na temat działania silnika szeregowego prądu stałego. Przerwa w obwodzie wirnika skutkowałaby brakiem prądu w części uzwojenia, co teoretycznie mogłoby zmniejszyć iskrzenie, a nie je zwiększać. W praktyce, gdy wirnik nie jest w pełni zasilany, silnik doświadcza znacznych spadków momentu obrotowego, co może prowadzić do niestabilności w pracy. Podobnie, zwarcie międzyzwojowe w obwodzie stojana nie wpływa bezpośrednio na obwód wirnika, a ich skutki są odczuwalne tylko w kontekście całej maszyny. W efekcie, taki stan może prowadzić do nieprawidłowej pracy silnika, ale nie manifestuje się w postaci iskrzenia na komutatorze. Przerwa w obwodzie stojana, z drugiej strony, również prowadziłaby do utraty wydajności, jednak nie miałaby bezpośredniego wpływu na iskrzenie, ponieważ obwód stojana zazwyczaj nie jest odpowiedzialny za wytwarzanie efektów komutacji. Zrozumienie dynamiki działania silnika oraz jego komponentów jest kluczowe dla diagnozowania problemów, a błędne przypisanie przyczyn może prowadzić do nieprawidłowej konserwacji i kosztownych awarii.

Pytanie 23

Która z podanych przyczyn jest odpowiedzialna za ocieranie wirnika o stojan w silniku indukcyjnym klatkowym podczas jego działania?

A. Pęknięcie pierścieni zwierających pręty wirnika

B. Nagle zmniejszone napięcie zasilające

C. Poluzowanie tabliczki zaciskowej

D. Nagle zwiększone napięcie zasilające

Pęknięcie pierścieni zwierających pręty wirnika to istotny problem, który może prowadzić do ocierania wirnika o stojan w silniku indukcyjnym klatkowym. Pierścienie te mają na celu zapewnienie stabilności wirnika podczas jego obrotu, a ich integralność strukturalna jest kluczowa dla poprawnej pracy silnika. Kiedy pierścienie ulegają uszkodzeniu, wirnik może zacząć się przemieszczać zbyt blisko stojana, co doprowadza do tarcia i potencjalnych uszkodzeń obu komponentów. W kontekście praktycznym, regularne przeglądy i testy wizualne silników, w tym kontrola stanu pierścieni zwierających, są kluczowe dla zapobiegania takim awariom. Zgodnie z najlepszymi praktykami w branży, każda usterka powinna być diagnozowana i usuwana natychmiastowo, aby uniknąć dalszych uszkodzeń oraz kosztownych przestojów. Warto również zaznaczyć, że ogólny stan wirnika i jego osprzętu powinien być systematycznie monitorowany na podstawie standardów, takich jak IEC 60034, które szczegółowo określają wymagania dotyczące silników elektrycznych.

Pytanie 24

Kontrole okresowe instalacji elektrycznych niskiego napięcia powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 4 lata

B. 3 lata

C. 1 rok

D. 5 lat

Zgodnie z obowiązującymi normami oraz przepisami prawa, badania okresowe instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 5 lat. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania instalacji. W Polsce regulacje te są zawarte w normie PN-IEC 60364-6 oraz w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przeprowadzanie badań co 5 lat pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, które mogą prowadzić do poważnych awarii lub zagrożeń pożarowych. W praktyce, jeśli instalacja jest intensywnie eksploatowana, zaleca się częstsze kontrole, na przykład co 3 lata, ale minimum to właśnie 5 lat. Regularne audyty instalacji mogą obejmować testy wytrzymałości izolacji, pomiary rezystancji uziemienia czy sprawdzanie zabezpieczeń, co jest kluczowe dla ochrony ludzi i mienia.

Pytanie 25

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu U_n = 400 V i prądzie I_n = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

Uzwojenie	Rezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową kΩ
U1-U2	4 000
V1-V2	6 000
W1-W2	8 000

A. uzwojenia V1-V2.

B. uzwojenia U1-U2.

C. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.

D. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.

Odpowiedzi, które wskazują na uzwojenia V1-V2, W1-W2 oraz kombinacje tych uzwojeń, nie uwzględniają kluczowego elementu analizy rezystancji izolacji. Uzwojenia V1-V2 i W1-W2 mają znacznie wyższe wartości rezystancji izolacji wynoszące odpowiednio 6000 kΩ i 8000 kΩ, co sugeruje, że ich izolacja jest w dobrym stanie. To błędne podejście może wynikać z niepełnego zrozumienia zasadności norm dotyczących rezystancji izolacji, które jasno wskazują, że niższa wartość rezystancji wskazuje na potencjalne uszkodzenie. Wybierając uzwojenia na podstawie wyższej wartości rezystancji, można dojść do mylnego wniosku, że są one bardziej narażone na uszkodzenia. Może to prowadzić do nieuzasadnionych działań naprawczych, które nie rozwiązują rzeczywistego problemu, a jednocześnie generują dodatkowe koszty. W praktyce, zrozumienie i umiejętność interpretacji wyników pomiarów rezystancji izolacji jest kluczowe dla oceny stanu technicznego silników, co ma bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo i efektywność operacyjną instalacji. Ignorowanie tego aspektu może prowadzić do poważnych awarii i zagrożenia dla bezpieczeństwa użytkowników oraz sprzętu.

Pytanie 26

Podczas naprawy obwodu zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego o mocy 7,5 kW technik ma wymienić uszkodzony przewód OWY 4×4 mm² 450 V/750 V na nowy. Która z poniższych właściwości przewodu H03RR-F 4G4 uniemożliwia jego wykorzystanie w miejsce dotychczasowego?

A. Niewłaściwy materiał izolacji przewodu

B. Brak żyły izolowanej w kolorze żółtozielonym

C. Zbyt niskie napięcie znamionowe przewodu

D. Zbyt mały przekrój znamionowy żył przewodu

Zastosowanie przewodu H03RR-F 4G4 w miejsce przewodu OWY 4×4 mm² 450 V/750 V jest niewłaściwe, ponieważ jego napięcie znamionowe wynosi zaledwie 300 V/500 V, co jest zbyt niskie w kontekście wymagań dla obwodu zasilania silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW. Przewody muszą być dobierane zgodnie z maksymalnym napięciem, jakie mogą występować w danej instalacji. Standardy, takie jak PN-IEC 60228, określają dopuszczalne wartości dla przewodów, a dla silników często rekomendowane jest używanie przewodów o wyższym napięciu znamionowym, aby zapewnić nie tylko sprawność, ale również bezpieczeństwo użytkowania. W praktyce, stosowanie przewodów o adekwatnym napięciu znamionowym chroni przed ryzykiem przebicia izolacji, co mogłoby prowadzić do awarii urządzeń oraz potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. W przypadku, gdyby przewód uległ uszkodzeniu, niskie napięcie znamionowe mogłoby nie zapewnić odpowiedniej ochrony, dlatego kluczowe jest przestrzeganie norm branżowych przy doborze materiałów. Właściwy dobór przewodów nie tylko wpływa na wydajność instalacji, ale również na bezpieczeństwo operacyjne, co jest priorytetem w każdej branży związanej z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 27

Podczas pomiaru rezystancji izolacji przewodów, jakie napięcie testowe jest zazwyczaj stosowane dla obwodów o napięciu znamionowym 230 V?

A. 500 V

B. 230 V

C. 750 V

D. 100 V

Pomiar rezystancji izolacji jest kluczowym krokiem w ocenie stanu technicznego instalacji elektrycznych. Dla obwodów o napięciu znamionowym 230 V zaleca się stosowanie napięcia testowego 500 V. Wybór tego napięcia wynika z norm i standardów, które nakładają wymogi dotyczące minimalnej wartości napięcia testowego, aby zapewnić wiarygodne wyniki pomiarów. Rozporządzenia takie jak PN-HD 60364-6:2016-07 wskazują, że dla obwodów o napięciu znamionowym do 500 V, napięcie testowe powinno wynosić 500 V. Zastosowanie wyższego napięcia testowego niż napięcie znamionowe jest konieczne, aby wykryć ewentualne uszkodzenia izolacji, które mogą pojawić się w warunkach rzeczywistej eksploatacji. Dzięki temu można zidentyfikować miejsca, gdzie izolacja może być osłabiona, co pozwala na podjęcie kroków naprawczych przed wystąpieniem awarii. To podejście jest powszechnie stosowane w branży, zapewniając bezpieczeństwo i niezawodność instalacji elektrycznej.

Pytanie 28

Jakiego rodzaju zabezpieczenie powinno być zastosowane, gdy rozruch silnika indukcyjnego pierścieniowego bez urządzeń rozruchowych jest niedopuszczalny?

A. Zabezpieczenia nadnapięciowego

B. Zabezpieczenia przeciążeniowego

C. Zabezpieczenia podnapięciowego

D. Zabezpieczenia zwarciowego

Zastosowanie zabezpieczeń przeciążeniowych, zwarciowych, czy nadnapięciowych w kontekście rozruchu silników indukcyjnych pierścieniowych nie jest może najlepszym rozwiązaniem, bo jak rozruch się odbywa bez odpowiednich urządzeń, to może być kłopot. Zabezpieczenie przeciążeniowe niby chroni silnik przed przeciążeniem, no ale nie radzi sobie z problemem za niskiego napięcia. Z kolei zabezpieczenia zwarciowe mają na celu ochronę przed krótkimi spięciami, ale nie zapobiegają uruchomieniu przy niskim napięciu, co może prowadzić do uszkodzenia. Producenci sprzętu elektrycznego i dostawcy energii czasem zalecają stosowanie zabezpieczeń podnapięciowych jako ważny element w systemie ochrony silników, aby uniknąć złego rozruchu. Nadnapięcie to inny temat, jest groźne dla silnika, ale w kontekście rozruchu ważne jest to, żeby napięcie nie było za niskie, bo wtedy silnik nie ruszy, albo jeszcze gorzej – działa źle. Warto pomyśleć o tym, że wybór złego zabezpieczenia może prowadzić do dużych problemów i wyższych kosztów, co pokazuje, jak ważne jest, aby stosować odpowiednie rozwiązania według norm i dobrych praktyk inżynieryjnych.

Pytanie 29

W jakim zakresie powinien znajdować się mierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC w odniesieniu do jego wartości znamionowej, aby był dopuszczony do użytkowania?

A. Od 0,3 IN do 1,0 IN

B. Od 0,5 IN do 1,2 IN

C. Od 0,3 IN do 0,8 IN

D. Od 0,5 IN do 1,0 IN

Pomierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC powinien mieścić się w granicach od 0,5 I_N do 1,0 I_N, co zapewnia jego prawidłowe działanie i bezpieczeństwo użytkowania. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe powinny wykazywać zdolność do prawidłowego działania w tym zakresie, aby skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. W praktyce, jeśli zmierzony prąd różnicowy mieści się w tych granicach, to oznacza, że urządzenie działa w optymalnym zakresie i jest w stanie skutecznie wykrywać niewielkie prądy upływowe, które mogą wskazywać na uszkodzenia izolacji lub inne problemy w instalacji elektrycznej. Przykładowo, w przypadku instalacji w budynkach mieszkalnych, regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych na poziomie 0,5 I_N do 1,0 I_N pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców oraz utrzymanie instalacji w dobrym stanie technicznym.

Pytanie 30

Przeglądy okresowe instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 3 lata

B. 1 rok

C. 4 lata

D. 5 lat

Badania okresowe mieszkaniowej instalacji elektrycznej powinny być przeprowadzane co pięć lat, co jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-HD 60364. Regularne kontrole instalacji elektrycznej są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania systemu. W trakcie takich badań specjaliści sprawdzają między innymi stan izolacji przewodów, działanie zabezpieczeń oraz ich prawidłowe umiejscowienie. W praktyce oznacza to, że po pięciu latach użytkowania instalacji, warto zlecić jej audyt, aby upewnić się, że nie doszło do degradacji elementów elektrycznych, co mogłoby prowadzić do zwarcia lub pożaru. Dobrą praktyką jest również prowadzenie dokumentacji z przeprowadzonych badań, co ułatwia późniejsze analizy i decyzje dotyczące eksploatacji oraz ewentualnych modernizacji. Osoby wynajmujące mieszkania powinny być świadome, że odpowiedzialność za stan instalacji spoczywa na właścicielu, a regularne przeglądy są nie tylko wyrazem dbałości o bezpieczeństwo, ale również wymaganiem prawnym.

Pytanie 31

Jakiego składnika nie może zawierać przewód zasilający rozdzielnię główną w pomieszczeniu przemysłowym, które jest niebezpieczne pod kątem pożarowym?

A. Powłoki polietylenowej

B. Zewnętrznego oplotu włóknistego

C. Żył aluminiowych

D. Pancerza stalowego

Zewnętrzny oplot włóknisty nie jest odpowiednim elementem dla kabel zasilający rozdzielnicę główną w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod względem pożarowym. Takie pomieszczenia wymagają zastosowania materiałów, które są odporne na działanie wysokich temperatur oraz ognioodporne. Oplot włóknisty, choć może być stosowany w mniej ryzykownych warunkach, nie spełnia wymagań dotyczących odporności na ogień. W praktyce oznacza to, że w przypadku pożaru, oplot włóknisty mógłby się szybko zapalić i przyczynić się do rozprzestrzenienia ognia. Aby zapewnić bezpieczeństwo, kabel w pomieszczeniach niebezpiecznych powinien być wykonany z materiałów, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60529 czy PN-EN 60332, które definiują wymagania dotyczące ochrony przed ogniem i wysoką temperaturą. Przykładem odpowiedniego rozwiązania są kable zasilające z pancerzem stalowym, które nie tylko chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi, ale również mają właściwości ognioodporne, co czyni je idealnym wyborem dla rozdzielnic w krytycznych środowiskach przemysłowych.

Pytanie 32

Zgodnie z aktualnymi regulacjami, czas pomiędzy następnymi kontrolami skuteczności ochrony przed porażeniem prądem dla instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi, w strefach zagrożonych wybuchem oraz na terenie otwartym nie może przekraczać

A. pół roku

B. dwa lata

C. pięć lat

D. jeden rok

Odpowiedź "jeden rok" jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym normami IEC 60364 oraz krajowymi regulacjami, instalacje elektryczne w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji żrących, zagrożone wybuchem czy na otwartej przestrzeni powinny być regularnie kontrolowane. Przepisy te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony przed ewentualnymi awariami, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym pożarów lub wybuchów. Regularne kontrole co roku pozwalają na wczesne identyfikowanie potencjalnych problemów, takich jak korozja elementów instalacji, luźne połączenia czy inne usterki, które w takich warunkach mogą pojawić się szybciej niż w standardowych warunkach. Przykładem zastosowania tej regulacji może być przemysł chemiczny, gdzie substancje agresywne mogą wpływać na stan techniczny instalacji elektrycznych i w konsekwencji na bezpieczeństwo pracy. Dlatego przestrzeganie rocznego terminu kontroli jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka i zapewnienia odpowiednich standardów pracy.

Pytanie 33

W głównych rozdzielnicach instalacji w budynkach mieszkalnych powinny być montowane urządzenia do ochrony przed przepięciami klasy

A. C+D

B. A

C. D

D. B+C

Odpowiedź B+C jest prawidłowa, ponieważ w rozdzielnicach głównych instalacji budynków mieszkalnych wymagane jest zastosowanie urządzeń ochrony przepięciowej klasy II oraz III. Klasa II to urządzenia o podwyższonej odporności na przepięcia, które są stosowane w miejscach narażonych na wyładowania atmosferyczne i inne zjawiska powodujące nagłe skoki napięcia. Przykładem są warystory oraz urządzenia typu SPD (Surge Protective Device), które skutecznie ograniczają przepięcia do poziomu bezpiecznego dla urządzeń elektrycznych. Klasa III natomiast dotyczy urządzeń, które chronią obwody końcowe, stosowane w każdym pomieszczeniu budynku. Zastosowanie obu klas urządzeń ochrony przepięciowej w rozdzielnicach głównych zapewnia kompleksową ochronę instalacji i podłączonych do niej urządzeń, co jest zgodne z normami PN-EN 61643-11 oraz PN-EN 62305, które wyznaczają wymagania dotyczące ochrony przed przepięciami. Stosowanie odpowiednich klas ochrony redukuje ryzyko uszkodzeń spowodowanych przepięciami oraz zwiększa bezpieczeństwo użytkowników budynku.

Pytanie 34

Który z poniżej wymienionych instrumentów umożliwia najbardziej precyzyjny pomiar rezystancji uzwojenia komutacyjnego prądnicy obcowzbudnej prądu stałego o dużej mocy?

A. Mostek Thomsona

B. Omomierz analogowy

C. Mostek Wheatstone'a

D. Omomierz cyfrowy

Użycie omomierzy analogowych i cyfrowych do pomiaru rezystancji uzwojeń komutacyjnych prądnicy obcowzbudnej dużej mocy może prowadzić do istotnych błędów pomiarowych. Omomierze analogowe, choć stosunkowo proste w obsłudze, są podatne na subiektywne odczyty oraz drift wskazówki, co czyni je mało wiarygodnymi w kontekście precyzyjnych pomiarów. Z kolei omomierze cyfrowe, mimo że oferują dokładniejsze odczyty, mogą mieć ograniczenia w pomiarach rezystancji w wysokiej dokładności z uwagi na wewnętrzne oporności i ograniczenia pomiarowe, które mogą wpływać na wyniki. Mostek Wheatstone'a, chociaż użyteczny w wielu zastosowaniach, nie jest wystarczająco precyzyjny do pomiaru bardzo niskich rezystancji, takich jak te występujące w uzwojeniach komutacyjnych. Pomiar rezystancji w tym kontekście wymaga zastosowania zaawansowanych technik pomiarowych, które eliminują wpływ dodatkowych czynników, takich jak temperatura czy indukcyjność, co jest jedną z kluczowych zalet mostka Thomsona. Dlatego, wybierając przyrząd do pomiaru rezystancji w skomplikowanych układach elektrycznych, warto kierować się nie tylko prostotą obsługi, ale przede wszystkim dokładnością i niezawodnością pomiarów.

Pytanie 35

Istotnym czynnikiem wpływającym na skuteczność chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego jest

A. wlot powietrza

B. czujnik temperatury

C. klatka wirnika

D. koło pasowe

Wlot powietrza odgrywa kluczową rolę w efektywności chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego. Odpowiednia wentylacja jest niezbędna do odprowadzania ciepła generowanego podczas pracy silnika, co wpływa na jego wydajność i żywotność. Wlot powietrza umożliwia cyrkulację chłodnego powietrza do wnętrza silnika, co przyczynia się do obniżenia temperatury komponentów, takich jak stator i wirnik. Zastosowanie odpowiednio zaprojektowanych kanałów wentylacyjnych, zgodnych z normami IEC 60034, pozwala na optymalne chłodzenie silnika, minimalizując ryzyko przegrzania. W praktyce, wloty powietrza powinny być regularnie kontrolowane oraz wentylowane, aby zapewnić właściwe odprowadzanie ciepła. Przykładem skutecznego zastosowania jest użycie wentylatorów chłodzących, które wspomagają naturalną cyrkulację powietrza w silnikach o dużej mocy, co znacząco poprawia ich efektywność energetyczną i wydajność operacyjną.

Pytanie 36

Zidentyfikuj uszkodzenie jednofazowego transformatora redukującego napięcie, jeśli jego znamionowa przekładnia napięciowa wynosi 5, a zmierzone w trybie jałowym napięcia na uzwojeniu pierwotnym i wtórnym wyniosły odpowiednio 230 V oraz 460 V?

A. Przerwa w uzwojeniu pierwotnym

B. Zwarcie w uzwojeniu wtórnym

C. Zwarcie w uzwojeniu pierwotnym

D. Przerwa w uzwojeniu wtórnym

Odpowiedzi sugerujące przerwę w uzwojeniu wtórnym lub pierwotnym są błędne z kilku powodów. Przerwa w uzwojeniu wtórnym spowodowałaby brak napięcia na uzwojeniu wtórnym, co w tym przypadku nie jest zgodne z wynikami pomiarów. Zmierzona wartość napięcia wtórnego w wysokości 460 V wskazuje, że uzwojenie wtórne jest sprawne i nie ma przerwy. Podobnie, przerwa w uzwojeniu pierwotnym skutkowałaby brakiem napięcia na uzwojeniu pierwotnym, a zatem napięcie 230 V, które zmierzono, również wskazuje na jego sprawność. Dodatkowo, zwarcie w uzwojeniu wtórnym, które mogłoby występować, prowadziłoby do dużego przepływu prądu, co jest sprzeczne z obserwowanymi wynikami pomiarów. Zrozumienie działania transformatorów obniżających napięcie oraz ich struktury jest kluczowe dla diagnostyki takich uszkodzeń. Interpretacja wyników pomiarów wymaga znajomości podstawowych zasad rządzących przekładnią napięciową, które determinują stosunek napięć na uzwojeniach. Dlatego ważne jest, by przedstawić poprawne rozumienie stanu transformatora w kontekście jego funkcjonalności oraz wykonać odpowiednie testy w celu zweryfikowania stanu technicznego urządzenia.

Pytanie 37

Jakim skrótem literowym określamy system automatyki energetycznej, który umożliwia przywrócenie normalnej pracy linii energetycznej po jej wyłączeniu przez urządzenia zabezpieczające?

A. SZR

B. SPZ

C. SRN

D. SCO

Skrót SPZ (samoczynne przywracanie zasilania) odnosi się do systemu automatyki energetycznej, który ma na celu przywrócenie normalnego funkcjonowania linii energetycznej po jej wyłączeniu przez urządzenia zabezpieczające. System ten jest kluczowy dla zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej oraz minimalizacji przerw w zasilaniu. W praktyce, SPZ działa na zasadzie wykrywania awarii lub przeciążeń, co inicjuje proces odłączenia danego obwodu. Po ustabilizowaniu warunków pracy i wykryciu, że awaria została usunięta, system automatycznie przywraca zasilanie. Przykładowo, w przypadku chwilowego wzrostu zapotrzebowania, SPZ może zresetować wyłącznik, co pozwala uniknąć niepotrzebnych przerw w zasilaniu. Praktyczna implementacja SPZ znajduje zastosowanie w różnych sektorach, od przemysłu, przez sieci dystrybucji, aż po systemy energetyczne w budynkach. Wiele krajowych standardów, takich jak PN-EN 50160, podkreśla znaczenie takich rozwiązań dla jakości dostaw energii elektrycznej oraz bezpieczeństwa systemu energetycznego.

Pytanie 38

Przy badaniu uszkodzonego silnika trójfazowego połączonego w gwiazdę zmierzono rezystancje uzwojeń i rezystancje izolacji. Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów pozwalają stwierdzić, że możliwe jest

Wielkość mierzona	Wartość, Ω
Rezystancja uzwojeń między zaciskami silnika:
U1 – V1	10,0
V1 – W1	∞
W1 – U1	∞
Rezystancja izolacji między zaciskami a obudową silnika:	Wartość, MΩ
U1 – PE	15,5
V1 – PE	15,5
W1 – PE	0

A. odkręcenie się i dotknięcie obudowy przez przewód spod zacisku V1

B. przerwanie uzwojenia V1 - V2

C. odkręcenie się i dotknięcie obudowy przez przewód spod zacisku Wl

D. przerwanie uzwojenia Ul - U2

Odpowiedź dotycząca odkręcenia się i dotknięcia obudowy przez przewód spod zacisku W1 jest poprawna, ponieważ wyniki pomiarów rezystancji wykazują, że rezystancja izolacji między tym zaciskiem a obudową (PE) wynosi 0 MΩ. Oznacza to, że istnieje bezpośrednie połączenie między przewodem W1 a obudową, co prowadzi do zwarcia oraz ryzyka wystąpienia uszkodzenia sprzętu. W przypadku silników trójfazowych, ważne jest zachowanie odpowiednich wartości rezystancji izolacji, aby zapewnić prawidłowe działanie oraz bezpieczeństwo. Dobrą praktyką jest regularne wykonywanie pomiarów rezystancji izolacji przed uruchomieniem urządzenia, co pozwoli na wczesne wykrycie potencjalnych problemów. Ponadto, stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, jak wyłączniki różnicowoprądowe, może pomóc w zminimalizowaniu ryzyka uszkodzenia obwodów oraz zapewnieniu bezpieczeństwa użytkowników. Warto również zaznaczyć, że w przypadku wykrycia niskiej rezystancji izolacji, należy jak najszybciej zidentyfikować i usunąć źródło problemu, aby uniknąć poważniejszych awarii.

Pytanie 39

W instalacji elektrycznej z napięciem nominalnym 230 V, skonstruowanej w systemie TN-S, działa urządzenie, które należy do pierwszej klasy ochronności. Jakie środki powinny być wdrożone, aby zapewnić dodatkową ochronę przed porażeniem w tym urządzeniu?

A. Wykonać lokalne połączenia wyrównawcze

B. Ułożyć dodatkową warstwę izolacyjną na podłożu

C. Połączyć obudowę z przewodem ochronnym

D. Zainstalować transformator redukcyjny

Połączenie obudowy urządzenia z przewodem ochronnym jest kluczowym środkiem zabezpieczającym przed porażeniem elektrycznym w instalacjach elektrycznych. W przypadku urządzeń klasy I, które polegają na ochronie poprzez uziemienie, takie połączenie ma na celu zapewnienie, że w przypadku awarii izolacji, prąd upływowy zostanie skierowany do ziemi, co zminimalizuje ryzyko porażenia prądem. W instalacjach TN-S, gdzie przewód ochronny (PE) jest oddzielony od przewodu neutralnego (N), jest to szczególnie istotne. Przykładem praktycznym może być sprzęt AGD, jak lodówka czy pralka, które muszą mieć pewne połączenia ochronne, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Standardy takie jak PN-IEC 60364 stanowią podstawę dla projektowania i wykonania instalacji elektrycznych, a także definiują wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem elektrycznym, co podkreśla znaczenie właściwego połączenia obudowy z przewodem ochronnym.

Pytanie 40

Jakiej informacji nie jest konieczne zawarcie w instrukcji użytkowania instalacji elektrycznych chronionych wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi?

A. Zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych

B. Terminów dotyczących prób oraz kontrolnych pomiarów

C. Danych technicznych instalacji

D. Wybory i konfiguracji urządzeń zabezpieczających

Kiedy dobierasz urządzenia zabezpieczające, musisz naprawdę wiedzieć, co robisz i przeanalizować, jakie masz parametry techniczne. Instrukcja dotycząca instalacji elektrycznych, które mają wyłączniki nadmiarowo-prądowe, nie musi opisywać wszystkiego na szczegółowo, bo każdy przypadek jest inny i trzeba to dopasować do konkretnej sytuacji. W praktyce dobierasz te urządzenia na podstawie tego, jak duże masz obciążenie, jak wygląda sama instalacja i jakie są warunki pracy. Na przykład, wyłączniki nadmiarowo-prądowe powinny być wybierane zgodnie z normami PN-EN 60898. Ważne jest, żebyś wiedział, jakie są ich cechy – na przykład typ wyłącznika. Powinieneś to określić, analizując obciążenie i możliwe zagrożenia. Dlatego instrukcja eksploatacji koncentruje się na zasadach użytkowania, kontroli i konserwacji – to wszystko jest kluczowe, żeby zapewnić bezpieczeństwo i sprawność systemu.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej