Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 3 czerwca 2025 11:17
  • Data zakończenia: 3 czerwca 2025 11:43

Egzamin zdany!

Wynik: 22/40 punktów (55,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakiego urządzenia dotyczy przedstawiony opis przeglądu?
Podczas rutynowej inspekcji stanu technicznego systemu elektrycznego przeprowadzono przegląd z uwzględnieniem:
1. oceny stanu ochrony przed porażeniem prądem,
2. kontrolnego sprawdzenia funkcjonowania wyłącznika za pomocą przycisku testowego,
3. pomiaru rzeczywistej wartości prądu różnicowego, który wyzwala,
4. pomiaru czasu wyłączenia,
5. weryfikacji napięcia dotykowego dla wartości prądu wyzwalającego.

A. Wyłącznika różnicowoprądowego
B. Wyłącznika nadprądowego
C. Elektronicznego przekaźnika czasowego
D. Ochronnika przepięć
Wyłącznik różnicowoprądowy jest urządzeniem zabezpieczającym, które ma na celu ochronę ludzi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz zabezpieczenie instalacji elektrycznej przed skutkami zwarć. Opisane w pytaniu działania, takie jak badanie stanu ochrony przeciwporażeniowej, kontrolne sprawdzenie działania wyłącznika oraz pomiar czasu wyłączania, to podstawowe procedury diagnostyczne dla tego typu urządzeń. Standardy, takie jak IEC 61008 oraz IEC 61009, definiują wymogi dotyczące wyłączników różnicowoprądowych, w tym jak powinny być testowane i monitorowane. Przykładowo, regularne pomiary wartości prądu zadziałania oraz sprawdzanie napięcia dotykowego przy prądzie wyzwalającym są niezbędne, aby upewnić się, że wyłącznik działa prawidłowo w sytuacji awaryjnej. Dbanie o sprawność wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w obiektach użyteczności publicznej i mieszkalnych, gdzie występuje ryzyko porażenia prądem. W praktyce każdy wyłącznik różnicowoprądowy powinien być testowany przynajmniej raz na pół roku, co jest zgodne z wytycznymi zawartymi w normach branżowych.

Pytanie 2

Który z poniższych przewodów jest przeznaczony do stosowania na zewnątrz budynków?

A. NYM
B. YDY
C. LNY
D. YKY
Wybór przewodów do zastosowań zewnętrznych wymaga zrozumienia, jakie właściwości powinny one posiadać. Przewód YDY, pomimo że jest powszechnie stosowany w instalacjach elektrycznych, nie jest przeznaczony do użytku na zewnątrz budynków ze względu na brak odpowiedniej ochrony przed czynnikami atmosferycznymi. Przewody tego typu są głównie stosowane wewnątrz budynków, gdzie nie są narażone na deszcz, słońce czy zmiany temperatur. Podobna sytuacja dotyczy przewodu LNY, który również nie posiada powłoki ochronnej przystosowanej do użytku zewnętrznego. Natomiast przewód NYM, choć bardziej odporny niż YDY, nadal nie spełnia wszystkich wymagań, które stawia się przewodom przeznaczonym do pracy na zewnątrz. NYM jest często stosowany w pomieszczeniach zamkniętych lub suchych, a jego użycie na zewnątrz wymaga dodatkowej ochrony. Typowym błędem jest zakładanie, że wszystkie przewody polwinitowe mają podobną odporność na warunki atmosferyczne, co nie jest prawdą. Wybierając przewody do użytku zewnętrznego, należy zwrócić uwagę na ich specyfikacje techniczne oraz zgodność z normami, które precyzują ich odporność na czynniki zewnętrzne. Dlatego tak ważne jest, aby dokładnie analizować właściwości przewodów przed ich zastosowaniem w instalacjach zewnętrznych.

Pytanie 3

Który z wymienionych przełączników instalacyjnych służy do kontrolowania dwóch sekcji źródeł światła w żyrandolu?

A. Krzyżowy
B. Świecznikowy
C. Schodowy
D. Dwubiegunowy
Odpowiedź 'Świecznikowy' jest poprawna, ponieważ łącznik świecznikowy jest dedykowany do sterowania różnymi sekcjami źródeł światła w żyrandolach. Dzięki niemu można niezależnie włączać i wyłączać poszczególne źródła światła, co pozwala na regulację natężenia oświetlenia w pomieszczeniu oraz na tworzenie różnorodnych efektów świetlnych. Przykładem zastosowania łącznika świecznikowego może być sytuacja, gdy w jednym pomieszczeniu zainstalowany jest żyrandol z dwoma sekcjami, na przykład w salonie, gdzie można włączyć tylko jedną część żyrandola na wieczorny relaks, a drugą podczas spotkań rodzinnych. Stosowanie łączników świecznikowych jest zgodne z normami instalacji elektrycznych, co zapewnia bezpieczeństwo i komfort użytkowania. Dobre praktyki sugerują ich wykorzystanie w pomieszczeniach, gdzie różne źródła światła pełnią istotną rolę w aranżacji przestrzeni oraz atmosferze wnętrza.

Pytanie 4

W przypadku układu elektrycznego, w którym z jednego punktu zasilane są przynajmniej dwie wewnętrzne linie zasilające, konieczne jest zastosowanie

A. instalacje odbiorcze
B. przyłącze
C. złącze
D. rozdzielnicę główną
Złącze jest kluczowym elementem w instalacjach elektrycznych, gdyż umożliwia efektywne połączenie różnych linii zasilających w jednym punkcie. W przypadku, gdy jedna linia zasilająca rozdziela się na co najmniej dwie, złącze pozwala na zorganizowane i bezpieczne zarządzanie tymi połączeniami. Przykładowo, w budynkach mieszkalnych złącze jest często wykorzystywane do podłączenia linii zasilających do różnych sekcji obwodów, takich jak oświetlenie i gniazdka. Stosowanie złącz zgodnych z normami PN-IEC 60947-1, zapewnia, że instalacja będzie bezpieczna i zgodna z dobrymi praktykami branżowymi. Złącza powinny być również odpowiednio oznakowane i dostosowane do przewodów, co zwiększa bezpieczeństwo oraz ułatwia ewentualną konserwację lub modernizację instalacji. Warto podkreślić, że dobór odpowiednich złącz zgodnych z wymaganiami technicznymi znacznie redukuje ryzyko awarii oraz poprawia efektywność energetyczną całego systemu.

Pytanie 5

Minimalna akceptowalna wartość rezystancji izolacji dla przewodów instalacji przeznaczonej na napięcie znamionowe nieprzekraczające 500 V, w tym FELV, wynosi

A. 0,5 MΩ
B. 2,0 MΩ
C. 1,5 MΩ
D. 1,0 MΩ
Wybór wartości 1,5 MΩ, 0,5 MΩ lub 2,0 MΩ jako minimalnej rezystancji izolacji dla instalacji elektrycznych do 500 V jest wynikiem nieporozumień dotyczących standardów bezpieczeństwa i wymagań technicznych. Wartość 1,5 MΩ może wydawać się odpowiednia w kontekście innych zastosowań, jednak nie spełnia podstawowych norm dla instalacji na napięcie do 500 V, które wyraźnie określają minimalną wartość na poziomie 1,0 MΩ. Z kolei wartość 0,5 MΩ jest całkowicie niewystarczająca i stwarza poważne ryzyko dla bezpieczeństwa, ponieważ nie zapewnia odpowiedniej ochrony przed przebiciem i porażeniem prądem. Natomiast 2,0 MΩ, choć wydaje się być odpowiednio wysoka, nie jest zakładanym minimum, co może prowadzić do nadmiernych kosztów w kontekście wymogów projektowych, gdzie nie zawsze jest konieczne stosowanie tak wysokiej wartości. W praktyce rzeczywiste wymagania powinny być dostosowane do specyfiki instalacji oraz jej przeznaczenia, jednak zawsze z poszanowaniem ustalonych norm i standardów. Błędem jest zatem myślenie, że wartości wyższe niż wymagane są zawsze korzystne; kluczowe jest przestrzeganie ściśle określonych norm, które zostały opracowane w celu ochrony bezpieczeństwa ludzi i mienia.

Pytanie 6

Aby zrealizować połączenie przewodów z żyłami jednodrutowymi przy użyciu złączki WAGO, co powinno się zastosować?

A. prasę hydrauliczną
B. nóż monterski
C. cęgi do zdejmowania izolacji oraz zaciskarkę końcówek
D. cęgi do zdejmowania izolacji oraz wkrętak
Podejście, które sugeruje użycie prasy hydraulicznej w przypadku łączenia przewodów z żyłami jednodrutowymi za pomocą złączek typu WAGO, jest mylne. Prasa hydrauliczna jest narzędziem stosowanym głównie do zaciskania końcówek przewodów, co w kontekście złączek WAGO nie ma zastosowania, ponieważ te złącza działają na zasadzie sprężystego zacisku mechanicznego, a nie na zasadzie spawania czy zaciskania. W przypadku użycia noża monterskiego, mylenie tej czynności z użyciem prasy hydraulicznej może wynikać z nieznajomości podstawowych zasad montażu instalacji elektrycznych. Nóż monterski jest narzędziem, które doskonale nadaje się do precyzyjnego usuwania izolacji, co jest kluczowe dla uzyskania dobrego połączenia. Cążki do zdejmowania izolacji i wkrętaki również nie są optymalnymi narzędziami w tym kontekście, ponieważ ich zastosowanie nie zabezpiecza połączenia w optymalny sposób, co może prowadzić do trudności w zapewnieniu dobrego kontaktu elektrycznego. W przypadku zastosowania cęgów do zdejmowania izolacji, istnieje ryzyko uszkodzenia przewodu, co obniża jakość połączenia. Dobre praktyki w branży elektrycznej wymagają użycia odpowiednich narzędzi dla określonego rodzaju złączeń i połączeń, co podkreśla znaczenie znajomości technologii i narzędzi dostępnych na rynku.

Pytanie 7

Jakiego urządzenia należy użyć, aby zweryfikować ciągłość przewodu podczas instalacji?

A. Omomierza
B. Megaomomierza
C. Amperomierza
D. Watomierza
Omomierz jest instrumentem pomiarowym, który służy do określania oporu elektrycznego w obwodach. Użycie omomierza do sprawdzenia ciągłości przewodów instalacyjnych jest standardową praktyką w branży elektrycznej. Narzędzie to pozwala na ocenę, czy przewody są poprawnie podłączone i czy nie ma w nich przerw, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności instalacji. Przykładowo, podczas montażu instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych, omomierz może być użyty do testowania połączeń między różnymi elementami systemu, co zapewnia, że żadne przerwy w przewodzeniu nie zakłócą działania urządzeń. Dobrą praktyką jest również pomiar oporu izolacji, co może zapobiec potencjalnym awariom i zagrożeniom pożarowym. Warto pamiętać, że w przypadku wyniku wskazującego na wysoką wartość oporu, może to oznaczać problem z przewodem, który należy rozwiązać przed zakończeniem instalacji.

Pytanie 8

Jakie napięcie powinno być zastosowane w mierniku podczas pomiaru rezystancji izolacyjnej urządzenia elektrycznego o nominalnym napięciu 230/400 V?

A. 1 000 V
B. 750 V
C. 500 V
D. 250 V
Odpowiedź 500 V jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami i zaleceniami dotyczącymi pomiarów rezystancji izolacji, napięcie testowe powinno być na poziomie 500 V dla maszyn elektrycznych o napięciu znamionowym 230/400 V. Pomiar taki ma na celu wykrycie ewentualnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. W praktyce, napięcie testowe 500 V jest standardem branżowym, szczególnie w przypadku sprzętu niskonapięciowego, gdyż zapewnia wystarczającą moc do przetestowania izolacji bez ryzyka uszkodzenia elementów wrażliwych. Dodatkowo, w wielu krajach stosowane są normy IEC 60364 oraz IEC 61557, które precyzują wymagania dotyczące pomiarów izolacji, a ich przestrzeganie jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania maszyn. Przykładowo, w przypadku stacji transformatorowych, regularne pomiary izolacji przy użyciu napięcia 500 V pozwalają na wczesne wykrywanie problemów i zapobieganie awariom, co przekłada się na dłuższą żywotność urządzeń oraz zwiększone bezpieczeństwo operacyjne.

Pytanie 9

Który z rodzajów kabli ma zewnętrzną osłonę wykonaną z polwinitu?

A. DYt
B. XzTKMXpw
C. YADY
D. LgY
Wybór innych typów przewodów, takich jak LgY, DYt czy XzTKMXpw, jest wynikiem niepełnego zrozumienia materiałów izolacyjnych i ich właściwości. Przewód LgY wyposażony jest zazwyczaj w powłokę z tworzywa sztucznego, ale nie jest to polwinit, co ogranicza jego zastosowanie w środowisku narażonym na działanie wysokich temperatur oraz agresywnych substancji chemicznych. Z kolei przewody DYt, które są stosowane w aplikacjach sygnalizacyjnych, również nie mają powłoki z polwinitu, co czyni je mniej odpowiednimi do zastosowań, gdzie wymagana jest duża odporność na czynniki zewnętrzne. Przewód XzTKMXpw jest natomiast typem, który może być używany w specyficznych warunkach, ale brak dokładnych informacji o jego zastosowaniach oraz materiałach izolacyjnych sprawia, że nie można go uznać za praktyczny wybór w kontekście powłoki z polwinitu. Wybór niewłaściwego typu przewodu wynika często z braku wiedzy na temat standardów branżowych oraz właściwych praktyk dotyczących instalacji elektrycznych, co może prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie bezpieczeństwa i efektywności energetycznej. Właściwy dobór przewodów jest kluczowy dla zapewnienia nieprzerwanego działania systemów elektrycznych oraz ochrony przed potencjalnymi awariami.

Pytanie 10

Jakie urządzenie jest używane do pomiaru rezystancji izolacyjnej przewodu?

A. miernik obwodu zwarcia
B. megaomomierz
C. omomierz
D. miernik indukcyjny uziemień
Megaomomierz to taki specjalny sprzęt, który używamy do sprawdzania, jak dobrze izolowane są przewody i inne części w elektryce. Działa na zasadzie pomiaru rezystancji przy użyciu wysokiego napięcia, dzięki czemu możemy wychwycić uszkodzenia izolacji, które mogą prowadzić do jakichś awarii lub nawet zagrożeń. W praktyce megaomomierz jest bardzo popularny w budownictwie i energetyce do testowania instalacji elektrycznych. Często używa się go też w serwisach, gdzie naprawiają różne urządzenia elektryczne. Są normy, takie jak IEC 60034-1 czy PN-EN 61557-1, które mówią nie tylko o tym, jak mierzyć, ale też o wymaganiach bezpieczeństwa. Dobrze jest na przykład zmierzyć izolację silników elektrycznych przed ich uruchomieniem – to ważne, żeby zapewnić, że będą działały długo i bezpiecznie.

Pytanie 11

Jakie środki ochrony przed porażeniem zastosowano w systemie, gdzie zasilanie urządzeń pochodzi z transformatora bezpieczeństwa?

A. Podwójną lub wzmocnioną izolację
B. Ochronne obniżenie napięcia
C. Separację urządzeń
D. Izolację miejsca pracy
W kontekście ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, podwójna lub wzmocniona izolacja jest jedną z metod ochrony, jednak jej zastosowanie nie jest odpowiednie w każdym przypadku. Metoda ta polega na zastosowaniu dodatkowej izolacji poza standardową, co rzeczywiście może zwiększyć bezpieczeństwo urządzenia. Nie jest to jednak wystarczające rozwiązanie dla systemów zasilanych z transformatorów bezpieczeństwa, gdzie kluczowym czynnikiem jest niskie napięcie. Separacja odbiorników również nie jest najlepszym podejściem, mimo że ma swoje miejsce w projektowaniu systemów elektrycznych. Oznacza to oddzielenie obwodów elektrycznych w celu zwiększenia bezpieczeństwa, jednak nie eliminuje ryzyka porażenia, zwłaszcza w zastosowaniach niskonapięciowych. Izolacja stanowiska, czyli zabezpieczanie użytkowników przed dostępem do elementów czynnych, jest strategią bardziej stosowaną w kontekście obszarów roboczych, lecz nie adresuje podstawowego problemu związane z niskim napięciem, które jest kluczowe w przypadkach zasilania z transformatorów bezpieczeństwa. Ostatecznie, ochronne obniżenie napięcia jest najskuteczniejszym i rekomendowanym środkiem w takich sytuacjach, ponieważ obniża ryzyko porażenia do minimum poprzez stosowanie bezpiecznych wartości napięcia.", ""]

Pytanie 12

Który z łączników elektrycznych stosowanych do zarządzania oświetleniem w instalacjach budowlanych dysponuje czterema oddzielnymi zaciskami przyłączeniowymi oraz jednym klawiszem do sterowania?

A. Świecznikowy
B. Schodowy
C. Jednobiegunowy
D. Krzyżowy
Łącznik krzyżowy to całkiem sprytne urządzenie, które używamy w instalacjach elektrycznych do sterowania światłem z różnych miejsc. Ma cztery zaciski, więc można do niego podłączyć dwa łączniki schodowe i klawisz krzyżowy. Dzięki temu można włączać i wyłączać światło aż z trzech miejsc, co jest przydatne w dużych pomieszczeniach czy korytarzach, gdzie czasem ciężko dojść do włącznika. Używanie łączników krzyżowych według norm, takich jak PN-IEC 60669-1, nie tylko sprawia, że wszystko działa jak należy, ale zapewnia też bezpieczeństwo. Lokalne przepisy mówią, żeby stosować takie rozwiązania tam, gdzie potrzebujemy lepszej kontroli nad oświetleniem. Przykładowo, w korytarzu w domu mamy jeden włącznik przy drzwiach, drugi na schodach, a jak potrzeba to można dorzucić jeszcze jeden w innym miejscu, żeby było wygodniej.

Pytanie 13

Która z podanych czynności jest częścią inspekcji wirnika maszyny komutatorowej?

A. Wyważenie
B. Weryfikacja stanu szczelin komutatora
C. Kontrola braku zwarć międzyzwojowych
D. Pomiar oporu izolacji
Pomiar rezystancji izolacji jest niezbędnym działaniem w utrzymaniu maszyn elektrycznych, jednak nie należy do oględzin wirnika maszyny komutatorowej w ścisłym tego słowa znaczeniu. Izolacja wirników ma na celu zabezpieczenie przed przebiciem i zwarciami, ale nie odnosi się bezpośrednio do stanu mechanicznego wirnika. Również sprawdzenie braku zwarć międzyzwojowych jest istotne, lecz odnosi się do analizy stanu uzwojeń wirnika, a nie do oględzin wycinków komutatora. W przypadku wirników komutatorowych, zwarcia międzyzwojowe mogą przyczynić się do uszkodzeń, jednak podczas oględzin kluczowym jest skupienie się na samym komutatorze, a zwłaszcza na jego wycinkach. Wyważenie wirnika dotyczy jego dynamicznej równowagi podczas pracy, co również nie jest bezpośrednio związane z oględzinami stanu komutatora. W praktyce, nieprawidłowe podejście do oceny stanu wirnika może prowadzić do niewłaściwych wniosków i potencjalnych awarii. Właściwa interpretacja czynności związanych z konserwacją i oględzinami wirnika jest kluczowa dla jego efektywnej pracy oraz długowieczności systemu, a zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do kosztownych awarii.

Pytanie 14

Który element przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Wkładkę topikową bezpiecznika.
B. Oprawkę źródła światła.
C. Gniazdo zapłonnika.
D. Wkładkę kalibrową.
Oprawka źródła światła jest kluczowym elementem w instalacjach elektrycznych, umożliwiającym prawidłowe podłączenie i utrzymanie źródła światła, takiego jak żarówka. Jej główną funkcją jest nie tylko mechaniczne wsparcie, ale także zapewnienie odpowiedniej izolacji elektrycznej. Oprawki są projektowane zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 60238, które określają wymagania techniczne dla oprawek żarówek. Przykłady zastosowania obejmują różnorodne instalacje oświetleniowe w domach, biurach i zakładach przemysłowych. Warto również zauważyć, że odpowiedni dobór oprawki ma znaczenie dla efektywności energetycznej systemu oświetleniowego, co jest kluczowe w kontekście nowoczesnych standardów zrównoważonego rozwoju. Właściwa instalacja i użytkowanie oprawki przyczyniają się do dłuższej żywotności źródła światła oraz minimalizują ryzyko awarii, co jest istotne w kontekście bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony mienia.

Pytanie 15

W celu sprawdzenia poprawności działania wyłączników różnicowoprądowych zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki zamieszczono w przedstawionej tabeli. Który z wyłączników nie spełnia warunku prądu zadziałania IΔ = (0,5÷1,00) IΔN?

WyłącznikWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania IΔ
P302 25-10-AC8 mA
P202 25-30-AC12 mA
P304 40-30-AC25 mA
P304 40-100-AC70 mA

A. P304 40-30-AC
B. P304 40-100-AC
C. P302 25-10-AC
D. P202 25-30-AC
Wyłącznik P202 25-30-AC jest prawidłową odpowiedzią, ponieważ jego zmierzony prąd zadziałania wynosi 12 mA, co nie spełnia wymaganego zakresu prądu zadziałania IΔ = (0,5÷1,00) IΔN. Zgodnie z normami, wyłączniki różnicowoprądowe powinny mieć prąd zadziałania w granicach 15 mA do 30 mA dla wyłączników o prądzie znamionowym 30 mA. Oznacza to, że każdy wyłącznik, który nie osiąga minimalnej wartości 15 mA, nie jest w stanie skutecznie zabezpieczyć instalacji przed pożarem czy porażeniem prądem. Prawidłowe działanie wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe w zapewnieniu bezpieczeństwa elektrycznego, dlatego inżynierowie i technicy powinni regularnie testować i sprawdzać ich parametry, aby zapewnić odpowiednią ochronę. W praktyce, wyłączniki tego typu stosuje się w obiektach użyteczności publicznej, gdzie bezpieczeństwo użytkowników jest priorytetem, a ich efektywność jest ściśle monitorowana na podstawie norm PN-EN 61008 i PN-EN 62423.

Pytanie 16

Które z przedstawionych parametrów dotyczą wyłącznika silnikowego?

  • Napięcie zasilania 230 V AC
  • Styk separowany 2P
  • Zakres nastawy czasu 0,1 s ÷ 576 h
  • Rodzaje funkcji A, B, C, D
  • Ilość modułów 1
  • Stopień ochrony IP 20
  • Napięcie znamionowe łączeniowe 230/400 V AC
  • Prąd znamionowy 25 A
  • Prąd znamionowy różnicowy 100 mA
  • Stopień ochrony IP 40
  • Max. moc silnika 1,5 kW
  • Zakres nastawy wyzwalacza przeciążeniowego It = 2,5 ÷ 4 A
  • Zakres nastawy wyzwalacza zwarciowego Im = 56 A
  • Prąd znamionowy 20 A
  • Napięcie znamionowe 24 V AC
  • Konfiguracja zestyków 1 NO + 1 NC
  • Ilość modułów 1
  • Znamionowa moc przy napięciu 230 V: 4 kW
A.B.C.D.

A. C.
B. D.
C. B.
D. A.
Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ odnosi się do kluczowego parametru wyłącznika silnikowego, jakim jest maksymalna moc silnika, która wynosi 1,5 kW. Wyłączniki silnikowe są stosowane w celu ochrony silników przed przeciążeniem oraz zwarciem, a dokładna znajomość ich parametrów jest niezbędna do zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności pracy urządzeń elektrycznych. Wyłączniki te są projektowane zgodnie z normami, takimi jak IEC 60947-4-1, które definiują wymagania dotyczące budowy oraz testowania tych urządzeń. W praktyce, wybór odpowiedniego wyłącznika silnikowego jest kluczowy dla zapewnienia optymalnej ochrony silnika, co pozwala uniknąć kosztownych awarii oraz przestojów w produkcji. W przypadku silników o mocy przekraczającej 1,5 kW, konieczne jest zastosowanie innego wyłącznika, który dostosowany jest do wyższych wartości, co podkreśla znaczenie znajomości specyfikacji technicznych w pracy z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 17

Jaką rolę pełni uzwojenie pomocnicze w silniku prądu stałego?

A. Generuje napięcie remanentu
B. Wytwarza pole magnetyczne wzbudzenia
C. Eliminuje niekorzystne zjawiska oddziaływania wirnika
D. Obniża rezystancję obwodu twornika
Wybór tej odpowiedzi, która mówi, że uzwojenie pomocnicze wytwarza napięcie remanentu, jest błędny. Napięcie remanentu to coś, co zostaje w rdzeniu silnika po wyłączeniu zasilania, związane z pamięcią magnetyczną materiałów ferromagnetycznych. Uzwojenie pomocnicze nie ma z tym za wiele wspólnego. Kolejny błąd to stwierdzenie, że uzwojenie pomocnicze zmniejsza rezystancję obwodu twornika. To nie tak działa, bo rezystancja zależy od materiałów i ich kształtu, a uzwojenie pomocnicze bardziej wpływa na pole magnetyczne i stabilność działania. No i ostatni błąd – mówi się, że uzwojenie pomocnicze wytwarza pole magnetyczne wzbudzenia, co jest mylące. To pole jest generowane przez uzwojenie wzbudzenia, nie pomocnicze. Uzwojenie pomocnicze ma na celu poprawę stabilności i eliminację efektów ubocznych, a nie tworzenie podstawowego pola magnetycznego. Te nieporozumienia mogą wynikać z niewłaściwego zrozumienia funkcji różnych elementów silnika oraz ich interakcji, co jest kluczowe, żeby silniki działały tak, jak powinny.

Pytanie 18

Które z poniższych parametrów technicznych odnoszą się do przekaźnika bistabilnego?

A. Typ modułu, zakres zliczania, rodzaj wyjścia, parametry wyjścia, napięcie zasilania, tryby pracy licznika
B. Liczba biegunów, rodzaj charakterystyki, prąd znamionowy, szerokość w modułach
C. Napięcie znamionowe, znamionowy prąd różnicowy zadziałania, prąd znamionowy ciągły, obciążalność zwarciowa, częstotliwość znamionowa, liczba biegunów
D. Napięcie zasilania, prąd obciążenia, wartość prądu impulsu sterującego, opóźnienie zadziałania, sygnalizacja załączenia
Analizując podane odpowiedzi, można zauważyć, że wiele z nich odnosi się do parametrów technicznych innych typów urządzeń, co prowadzi do zamieszania. Na przykład, odpowiedź dotycząca typów modułów, zakresu zliczania czy rodzajów wyjścia jest bardziej związana z licznikami elektronicznymi niż przekaźnikami bistabilnymi. Liczniki mają swoje unikalne funkcje, takie jak zliczanie impulsów, co nie ma zastosowania w kontekście przekaźnika bistabilnego. Wiele osób może mylić te dwa urządzenia, myśląc, że mają one podobne zastosowania, co jest błędne. Kolejny przykład to podanie parametrów takich jak prąd znamionowy czy liczba biegunów, które są bardziej związane z przekaźnikami jedno- lub wielobiegunowymi, a nie z bistabilnymi. Niezrozumienie różnicy między tymi typami przekaźników może prowadzić do błędnych decyzji przy doborze komponentów w projektach automatyzacji. Ponadto, niektóre odpowiedzi zawierają specyfikacje dotyczące obciążalności zwarciowej oraz częstotliwości znamionowej, co jest charakterystyczne dla urządzeń zabezpieczających, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. W kontekście przekaźników bistabilnych, te informacje są zbędne, ponieważ ich działanie opiera się na mechanizmie zatrzymaniu stanu, a nie na regularnym przełączaniu. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla skutecznego projektowania systemów automatyki i unikania kosztownych błędów w doborze komponentów.

Pytanie 19

Który z podanych materiałów charakteryzuje się najniższą rezystywnością?

A. Aluminium
B. Stal
C. Miedź
D. Nichrom
Wybór aluminium, nichromu czy stali jako materiałów do zastosowań elektrycznych może prowadzić do nieefektywności ze względu na ich właściwości rezystywnościowe. Aluminium, choć jest lżejsze i tańsze od miedzi, ma wyższą rezystywność wynoszącą około 2.65 µΩ·m, co oznacza większe straty energii w przewodach oraz konieczność stosowania większych przekrojów dla uzyskania podobnych parametrów przewodzenia prądu. Nichrom, używany głównie w elementach grzejnych, ma rezystywność na poziomie 1.10 µΩ·m, ale jego zastosowanie w systemach przewodzenia energii elektrycznej jest ograniczone ze względu na nieodpowiednie właściwości mechaniczne i korozję. Z kolei stal, która ma znacznie wyższą rezystywność, nie jest dobrym przewodnikiem prądu, co czyni ją mniej efektywną w zastosowaniach wymagających dobrego przewodnictwa elektrycznego. Typowym błędem myślowym w tej kwestii jest założenie, że materiały o wyższej wytrzymałości mechanicznej są również dobrymi przewodnikami, co nie zawsze jest prawdą. Właściwy dobór materiałów do zastosowań elektrycznych oparty jest na zrozumieniu ich rezystywności oraz wpływu na wydajność systemów energetycznych. W praktyce, zgodnie ze standardami branżowymi, miedź pozostaje dominującym materiałem w aplikacjach elektrycznych ze względu na swoje doskonałe właściwości przewodnikowe, co potwierdzają wieloletnie badania i doświadczenia inżynierów w tej dziedzinie.

Pytanie 20

Jakiej z wymienionych czynności nie przeprowadza się w trakcie oględzin urządzenia napędowego z silnikiem elektrycznym podczas pracy?

A. Sprawdzenia szczotek i szczotkotrzymaczy
B. Kontroli stanu osłon elementów wirujących
C. Sprawdzenia działania systemów chłodzenia
D. Oceny stanu przewodów ochronnych oraz ich podłączenia
Odpowiedź dotycząca sprawdzenia szczotek i szczotkotrzymaczy jako czynności, której nie wykonuje się podczas oględzin urządzenia napędowego z silnikiem elektrycznym w czasie ruchu, jest poprawna. Podczas pracy silnika elektrycznego, szczegóły takie jak szczotki i szczotkotrzymacze nie mogą być skutecznie oceniane, ponieważ wymagają one zatrzymania silnika, aby móc przeprowadzić dokładne wizualne i techniczne badania. Szczotki są kluczowymi elementami, które przekazują prąd do wirnika i ich stan ma istotny wpływ na wydajność silnika. W praktyce, regularne kontrole tych komponentów powinny być przeprowadzane w warunkach postoju, aby uniknąć uszkodzeń i zapewnić długotrwałe, bezproblemowe funkcjonowanie napędu. Zaleca się stosowanie standardów takich jak PN-EN 60034, które określają wymagania dotyczące silników elektrycznych, oraz dokumentacji producentów, aby przestrzegać najlepszych praktyk obsługi i konserwacji urządzeń. Wnioskując, ocena stanu szczotek i szczotkotrzymaczy w czasie ruchu nie jest możliwa, co czyni tę odpowiedź prawidłową.

Pytanie 21

Przewód, który jest oznaczony symbolem SMYp, ma żyły

A. wielodrutowe
B. jednodrutowe
C. płaskie
D. sektorowe
Przewód oznaczony jako SMYp to typowy przewód elektryczny, który ma w sobie wielodrutowe żyły zrobione z miedzi. Dzięki tym wielodrutowym żyłom, przewód jest elastyczny, co jest naprawdę ważne, zwłaszcza tam, gdzie przewody muszą się ruszać lub zakręcać. Fajnie, że te żyły poprawiają odporność na przeciążenia i przewodnictwo elektryczne, bo to ma duże znaczenie, gdy zasilamy różne urządzenia. W praktyce, przewody tego typu bardzo często spotyka się w instalacjach zarówno w domach, jak i w przemyśle. Ich właściwości są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60228, które mówią, jak klasyfikować żyły w przewodach. Co istotne, przewody SMYp są też odporne na wilgoć i wysokie temperatury, co sprawia, że można je stosować w trudnych warunkach. Zauważ, że te żyły mają większą powierzchnię przekroju, co zmniejsza straty energii podczas przesyłu prądu. To jest naprawdę ważne w dzisiejszym świecie, gdzie efektywność energetyczna ma znaczenie.

Pytanie 22

Wyznacz całkowity względny błąd pomiarowy rezystancji izolacyjnej przewodów, jeśli wskazania miernika wyniosły 200,0 MΩ, a jego niepewność to ± (3% w.w. + 8 cyfr)?

A. 6,8%
B. 3,0%
C. 3,4%
D. 8,3%
Aby obliczyć całkowity względny błąd pomiaru rezystancji izolacji, musimy uwzględnić zarówno błąd procentowy, jak i błąd wyrażony w cyfrach. W naszym przypadku, merkur wskazał wartość 200,0 MΩ, a jego niedokładność wynosi ± (3% w.w. + 8 cyfr). Najpierw obliczamy 3% z 200,0 MΩ, co daje 6,0 MΩ. Następnie dodajemy wartość 8 cyfr, co w tym przypadku oznacza 0,00000008 Ω. W rzeczywistości 8 cyfr nie wpływa znacząco na wynik w skali MΩ, ale dla pełności obliczeń uwzględniamy tę wartość. Tak więc całkowity błąd pomiarowy wynosi 6,0 MΩ. Aby obliczyć względny błąd, dzielimy błąd przez zmierzoną wartość i mnożymy przez 100%. Liczba ta daje nam 3,0%. Jednak aby uzyskać całkowity błąd, należy dodać błędy z różnych źródeł, co prowadzi do ostatecznego wyniku 3,4%. Taki sposób obliczania błędów pomiarowych jest zgodny z zaleceniami standardów ISO oraz dobrymi praktykami w dziedzinie metrologii, którymi powinni kierować się wszyscy inżynierowie pracujący z pomiarami elektrycznymi.

Pytanie 23

Do którego z rodzajów trzonków źródeł światła przeznaczona jest oprawka przedstawiona na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. GU10
B. MR11
C. E27
D. G9
Wybierając inne odpowiedzi, można wpaść w pułapki związane z trzonkami żarówek. Na przykład, GU10 to dość inna sprawa – to do oświetlenia punktowego i ma dwa piny. Myślenie, że wszystkie nowoczesne źródła są podobne, to pułapka, bo różnice w mocowaniach są ważne. MR11, który jest mniejszy od MR16, też ma swoją budowę i nie pasuje do E27. A z G9 bywa podobnie – ludzie myślą, że małe źródła światła są lepsze, a tak naprawdę E27 często oferuje większą wydajność. Ignorując różnice w konstrukcji trzonków, można trafić na kłopoty z dopasowaniem, a czasem trzeba dokupić coś dodatkowego. Dlatego warto znać standardy i specyfikacje, żeby dobrze dobrać żarówki i osprzęt, co się przekłada na oszczędność energii i komfort użytkowania.

Pytanie 24

W instalacji elektrycznej wykorzystującej przekaźnik priorytetowy, po osiągnięciu ustawionej w tym przekaźniku wartości natężenia prądu w obwodzie

A. niepriorytetowym, zostaje wyłączony obwód priorytetowy
B. niepriorytetowym, zostaje wyłączony obwód niepriorytetowy
C. priorytetowym, zostaje wyłączony obwód priorytetowy
D. priorytetowym, zostaje wyłączony obwód niepriorytetowy
Wyjątkowo istotne jest zrozumienie, jak działają przekaźniki priorytetowe i jakie mają zastosowanie w instalacjach elektrycznych. Nieprawidłowe odpowiedzi sugerują, że obwód priorytetowy może być wyłączany lub że obwód niepriorytetowy nie jest wyłączany w odpowiedzi na przekroczenie natężenia prądu. Te koncepcje są mylne, ponieważ przekaźniki priorytetowe zostały zaprojektowane właśnie po to, aby chronić obwody priorytetowe przed opróżnieniem z energii lub przeciążeniem, co mogłoby prowadzić do poważnych awarii. Zamiast tego, w momencie, gdy prąd w obwodzie priorytetowym wzrasta, przekaźnik powinien odciąć zasilanie z obwodu, który nie jest kluczowy dla działania systemu. Wiele osób myli tę funkcję, zakładając, że priorytetowe obwody są te, które zawsze muszą być zasilane, co nie jest zgodne z rzeczywistością. Typowy błąd myślowy polega na nazywaniu obwodu priorytetowego jako tego, który w każdej sytuacji powinien mieć dostęp do energii, co jest niezgodne z zasadami zarządzania energią. W rzeczywistości, kluczowym celem przekaźników priorytetowych jest ochrona zasobów i ich racjonalne zarządzanie, co oznacza, że w sytuacji zagrożenia ważniejsze staje się odłączenie obwodu niepriorytetowego. W instalacjach elektrycznych, szczególnie w kontekście norm branżowych i dobrych praktyk, zrozumienie hierarchii obwodów jest kluczowe dla zapewnienia efektywności energetycznej i bezpieczeństwa systemów.

Pytanie 25

Elektronarzędzie przedstawione na rysunku jest stosowane przy wykonywaniu instalacji elektrycznej

Ilustracja do pytania
A. natynkowej.
B. prowadzonej w tynku.
C. prefabrykowanej.
D. podtynkowej.
Odpowiedź 'podtynkowej' jest poprawna, ponieważ elektronarzędzie przedstawione na rysunku to frezarka do rowków, która jest kluczowym narzędziem w instalacjach elektrycznych podtynkowych. Umożliwia ono precyzyjne wykonywanie bruzd w murach, gdzie następnie kable elektryczne są układane pod tynkiem. Taki sposób instalacji jest zgodny z najlepszymi praktykami budowlanymi, które zalecają ukrywanie przewodów dla zapewnienia estetyki i bezpieczeństwa. Instalacje podtynkowe chronią kable przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz eliminują ryzyko zwarcia spowodowanego wystawieniem przewodów na działanie czynników zewnętrznych. W przypadku zastosowań w obiektach mieszkalnych, standardy budowlane, takie jak PN-IEC 60364, podkreślają znaczenie odpowiedniej izolacji oraz układania instalacji w sposób, który minimalizuje ryzyko uszkodzeń i ułatwia przyszłe prace konserwacyjne.

Pytanie 26

Jakiego koloru jest wskaźnik wkładki topikowej o nominalnym natężeniu prądu wynoszącym 6 A?

A. żółty
B. szary
C. niebieski
D. zielony
Wybór niewłaściwego koloru wkładki topikowej może prowadzić do poważnych problemów w instalacjach elektrycznych. Odpowiedzi wskazujące na niebieski, szary, czy żółty kolor są nieprawidłowe, co wynika z nieznajomości standardów dotyczących oznaczeń wkładek topikowych. Niebieski kolor najczęściej kojarzony jest z wkładkami o prądzie znamionowym 10 A, co czyni go niewłaściwym dla wartości 6 A. Kolor szary z reguły odnosi się do wkładek o większym prądzie, a żółty często oznacza wkładki o wartości 16 A. Tego typu błędy wskazują na nieprawidłowe postrzeganie systemu kolorów, co może być efektem braku znajomości norm IEC 60127 oraz ogólnych zasad doboru elementów zabezpieczających w instalacjach elektrycznych. Właściwe oznaczenia kolorystyczne mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa, ponieważ niewłaściwie dobrana wkładka może nie zadziałać w przypadku przeciążenia, co prowadzi do ryzyka uszkodzenia urządzeń lub pożaru. Dlatego tak ważne jest, aby zapoznać się z obowiązującymi standardami i praktykami, aby uniknąć takich typowych błędów myślowych, które mogą mieć poważne konsekwencje w rzeczywistych warunkach operacyjnych.

Pytanie 27

Której klasy ogranicznik przepięciowy przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Klasy C
B. Klasy B
C. Klasy A
D. Klasy D
Odpowiedź "Klasy D" jest jak najbardziej trafna. Ograniczniki tej klasy są stworzone po to, żeby chronić instalacje elektryczne przed dużymi przepięciami, które mogą się zdarzyć na przykład podczas burzy albo z powodu problemów w sieci energetycznej. To, co jest super w ogranicznikach klasy D, to ich zdolność do wchłaniania ogromnych energii w bardzo krótkim czasie, przez co świetnie sprawdzają się w systemach niskonapięciowych. Można je np. znaleźć w zasilaniu komputerowym, gdzie ochrona przed nagłymi wzrostami napięcia jest naprawdę ważna, żeby nie utracić danych. Zgodnie z normą IEC 62305, korzystanie z ograniczników klasy D jest polecane, żeby zminimalizować ryzyko zniszczenia sprzętu elektronicznego. Ważne jest, aby dobrać je do lokalnych warunków, bo to gwarantuje najlepszą ochronę.

Pytanie 28

Jaka jest znamionowa efektywność silnika trójfazowego, jeśli P = 2,2 kW (mocy mechanicznej), UN = 400 V, IN = 4,6 A oraz cos φ = 0,82?

A. 0,69
B. 0,39
C. 0,49
D. 0,84
Znamionowa sprawność silnika trójfazowego obliczana jest na podstawie stosunku mocy mechanicznej do mocy czynnej dostarczonej do silnika. W tym przypadku, moc mechaniczna wynosi 2,2 kW, a moc czynna można obliczyć z wzoru: P = U * I * √3 * cos φ, gdzie U to napięcie, I to prąd, a cos φ to współczynnik mocy. Podstawiając dane: P = 400 V * 4,6 A * √3 * 0,82, otrzymujemy moc czynną równą około 2,63 kW. Następnie sprawność obliczamy jako: η = P_moc / P_czynna = 2,2 kW / 2,63 kW, co daje wartość około 0,84. W praktyce, znajomość sprawności silników elektrycznych jest kluczowa w doborze odpowiednich jednostek napędowych do maszyn i urządzeń, a także w ocenie efektywności energetycznej systemów. Standardy takie jak IEC 60034-30 definiują klasy sprawności dla silników elektrycznych, co pozwala na ich porównywanie i wybór najbardziej efektywnych rozwiązań.

Pytanie 29

Jaki procent strumienia świetlnego jest kierowany w dół w oprawie oświetleniowej klasy V?

A. (60 ÷ 90) %
B. (40 ÷ 60) %
C. (0 ÷ 10) %
D. (90 ÷ 100) %
Odpowiedzi takie jak (90 ÷ 100) %, (40 ÷ 60) % oraz (60 ÷ 90) % nie uwzględniają specyfiki opraw oświetleniowych V klasy. Wrażenie, że znacząca część strumienia świetlnego może być skierowana w dół, jest mylne i wynika z niepełnego zrozumienia zasad projektowania oświetlenia. Oprawy te są konstruowane z zamiarem ograniczenia emisji światła w kierunku podłogi, co jest kluczowe dla efektywności energetycznej oraz komfortu użytkowników. Odpowiedzi te sugerują, że oprawy V klasy działają podobnie jak tradycyjne oprawy oświetleniowe, co jest nieprawidłowe. W praktyce, odpowiednie wykorzystanie tych opraw polega na kierowaniu strumienia świetlnego głównie w górę, co sprzyja stworzeniu efektów iluminacyjnych oraz estetycznych, a nie oświetleniu przestrzeni roboczej. Pojęcia te mogą również wprowadzać w błąd, jeśli chodzi o zastosowanie oświetlenia w różnych kontekstach, na przykład w architekturze czy oświetleniu ulicznym, gdzie inne klasy opraw mogą być stosowane dla zapewnienia odpowiedniego poziomu jasności. Kluczowym błędem myślowym jest założenie, że większa ilość światła skierowanego w dół jest zawsze korzystna, co nie zawsze jest zgodne z zasadami efektywności oświetleniowej i ergonomii.

Pytanie 30

W instalacji zasilanej napięciem 400/230 V obwód chroniony jest przez wyłącznik nadprądowy typu S-303 CLS6-C10/3. Jaką maksymalną moc można zastosować dla klimatyzatora trójfazowego w tej instalacji?

A. 5,9 kW
B. 6,9 kW
C. 3,9 kW
D. 9,6 kW
Wybór błędnych odpowiedzi może wynikać z niepełnego zrozumienia zasad dotyczących obliczania mocy w układach trójfazowych oraz niewłaściwego zastosowania wzorów. Wiele osób może błędnie obliczać moc, stosując tylko wartości napięcia jednofazowego lub nie uwzględniając współczynnika √3, który jest kluczowy w obliczeniach dla układów trójfazowych. Przykładowo, odpowiedzi 5,9 kW i 3,9 kW mogą pochodzić z pomyłek związanych z przyjęciem zbyt niskiego prądu lub napięcia. W obwodach trójfazowych moc jest zawsze większa niż w jednofazowych przy tych samych parametrach prądu. Ponadto, niektóre odpowiedzi mogą wynikać z nieprawidłowego zrozumienia charakterystyki wyłączników nadprądowych, które są zaprojektowane tak, aby chronić obwody przed przeciążeniem, a ich dobór powinien być uzależniony od planowanego obciążenia. W praktyce, dla instalacji klimatyzacyjnych, stosowanie wyłączników o odpowiednich parametrach staje się kluczowe, aby zapewnić nie tylko sprawność układu, ale także jego bezpieczeństwo. Błędne podejście do wyliczeń może prowadzić do katastrofalnych skutków, w tym do pożaru instalacji lub uszkodzenia urządzeń.

Pytanie 31

Warunkiem automatycznego odłączenia zasilania w systemach typu TN jest relacja (UO - napięcie nominalne w V; Ia - wartość prądu w A, zapewniająca natychmiastowe, automatyczne zadziałanie urządzenia ochronnego; Zs - impedancja pętli zwarciowej w Ω)

A. UO < Zs ∙ 2Ia
B. UO > Zs ∙ 2Ia
C. UO > Zs ∙ Ia
D. UO < Zs ∙ Ia
Niewłaściwe odpowiedzi mogą wynikać z niepełnego zrozumienia zasad działania układów zabezpieczeń elektrycznych. W przypadku odpowiedzi, gdzie UO jest mniejsze od Zs ∙ Ia, zakłada się, że napięcie nie jest wystarczające do wyzwolenia ochrony, co jest błędne. W rzeczywistości, aby zapewnić skuteczną reakcję urządzenia ochronnego, napięcie musi przekraczać wartość wynikającą z iloczynu impedancji pętli zwarciowej i prądu zadziałania. Odpowiedzi sugerujące, że UO powinno być mniejsze od tego iloczynu, wskazują na błędne założenia dotyczące warunków pracy zabezpieczeń. Również odpowiedzi, w których UO jest większe od Zs ∙ 2Ia, nie uwzględniają, że wartość prądu zadziałania powinna być odpowiednio dobrana do rzeczywistych warunków obciążeniowych. Należy pamiętać, że w projektowaniu instalacji elektrycznych kluczowe jest zachowanie właściwych relacji między napięciem, prądem i impedancją, co jest regulowane przez normy i standardy branżowe, takie jak PN-IEC 60364 dotyczące instalacji elektrycznych. Brak takiej wiedzy może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak uszkodzenia urządzeń, a nawet zagrożenie dla życia ludzi. Dlatego ważne jest, aby dobrze rozumieć te relacje i ich praktyczne zastosowanie w projektowaniu i eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 32

Jaka jest wielkość prądu znamionowego, przy której działają wyzwalacze zwarciowe w wyłącznikach instalacyjnych nadprądowych typu Z?

A. 2 do 3
B. 10 do 20
C. 3 do 5
D. 5 do 10
Odpowiedź "2 do 3" jest poprawna, ponieważ wyzwalacze zwarciowe w wyłącznikach instalacyjnych nadprądowych typu Z działają w granicach krotności prądu znamionowego na poziomie od 2 do 3. To oznacza, że wyzwalacz zareaguje w przypadku, gdy prąd zwarciowy osiągnie wartość 2-3 razy wyższą od prądu znamionowego urządzenia. Wyłączniki te są przeznaczone do ochrony obwodów z wysoką odpornością na prądy rozruchowe, co czyni je idealnymi do stosowania w instalacjach z urządzeniami takimi jak transformatory czy silniki elektryczne. Standardy takie jak PN-EN 60947-2 definiują wymagania dotyczące wyłączników, a ich zastosowanie w praktyce pomaga w minimalizacji ryzyka uszkodzenia instalacji oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Przykładem może być sytuacja, w której w obwodzie z silnikiem występuje krótki impuls prądowy, co może prowadzić do zadziałania wyłącznika, zanim dojdzie do poważniejszych uszkodzeń. Stosując wyłączniki typu Z, można skutecznie ograniczyć ryzyko zwarć w obwodach o niskiej tolerancji na prądy zwarciowe.

Pytanie 33

Przed dokonaniem pomiarów rezystancji izolacyjnej obwodu oświetleniowego, oprócz odłączenia zasilania, co jeszcze należy zrobić?

A. wymontować źródła światła i otworzyć łączniki instalacyjne tego obwodu
B. zamontować źródła światła i zamknąć łączniki instalacyjne tego obwodu
C. zamontować źródła światła i otworzyć łączniki instalacyjne tego obwodu
D. wymontować źródła światła i zamknąć łączniki instalacyjne tego obwodu
Wymontowanie źródeł światła i zamknięcie łączników instalacyjnych przed pomiarem rezystancji izolacji obwodu oświetleniowego jest kluczowym krokiem, który ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz dokładności pomiarów. Podczas testowania rezystancji izolacji ważne jest, aby żadne źródło ładunku nie było podłączone do obwodu, ponieważ może to prowadzić do fałszywych odczytów oraz uszkodzenia urządzeń. Zamknięcie łączników instalacyjnych eliminuje ryzyko przypadkowego włączenia obwodu w trakcie testu. Zgodnie z normą PN-EN 61557, przed przeprowadzeniem pomiarów należy upewnić się, że obwód jest całkowicie odłączony od zasilania, a wszelkie elementy, które mogą wprowadzić zmienność w pomiarach, są usunięte. Praktyczne zastosowanie tej procedury znajduje zastosowanie w przemyśle budowlanym oraz w konserwacji instalacji elektrycznych, gdzie bezpieczeństwo i dokładność pomiarów są priorytetowe.

Pytanie 34

Jaki jest prawidłowy sposób postępowania w przypadku wykrycia uszkodzenia izolacji przewodu zasilającego?

A. Natychmiastowe odłączenie zasilania i wymiana przewodu.
B. Kontynuowanie użytkowania do czasu planowanej konserwacji.
C. Zapewnienie dodatkowego uziemienia uszkodzonego przewodu.
D. Owinięcie uszkodzonego miejsca taśmą izolacyjną.
Prawidłowe postępowanie w przypadku wykrycia uszkodzenia izolacji przewodu zasilającego to natychmiastowe odłączenie zasilania i wymiana przewodu. Jest to zgodne z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa pracy z urządzeniami i instalacjami elektrycznymi. Uszkodzona izolacja może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak porażenie prądem, zwarcia, a nawet pożar. Dlatego kluczowe jest, aby niezwłocznie usunąć zagrożenie poprzez odłączenie zasilania, co zapobiega dalszemu narażeniu na ryzyko. Następnie uszkodzony przewód powinien zostać wymieniony na nowy, spełniający odpowiednie normy i standardy. Takie podejście jest nie tylko zgodne z zasadami BHP, ale także z dobrą praktyką inżynierską, która kładzie nacisk na prewencję i dbałość o bezpieczeństwo użytkowników oraz sprzętu. Przykładem może być wymiana uszkodzonego przewodu w gospodarstwie domowym; ignorowanie takiego problemu mogłoby doprowadzić do poważnych konsekwencji, dlatego działanie jest kluczowe.

Pytanie 35

W prawidłowo działającej instalacji elektrycznej w kuchni wymieniono uszkodzone gniazdo wtykowe. Po uruchomieniu odbiornika zadziałał wyłącznik różnicowoprądowy. Jaki błąd wystąpił przy montażu gniazda?

A. Zamieniono zacisk przewodu fazowego z neutralnym
B. Nie podłączono przewodu ochronnego
C. Nie podłączono przewodu neutralnego
D. Zamieniono zacisk przewodu ochronnego z neutralnym
Zamiana zacisku przewodu ochronnego z neutralnym jest poważnym błędem w instalacji elektrycznej. W systemach elektrycznych, przewód ochronny (PE) ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa poprzez odprowadzanie prądu awaryjnego w przypadku uszkodzenia izolacji urządzenia. Jeśli ten przewód zostanie zamieniony z przewodem neutralnym (N), to w przypadku zwarcia prąd zamiast do ziemi popłynie przez przewód neutralny, co może prowadzić do poważnych zagrożeń, w tym do porażenia prądem. Wyłączniki różnicowoprądowe są zaprojektowane do wykrywania różnicy prądu przepływającego między przewodem fazowym a neutralnym; jeśli coś pójdzie nie tak, a prąd zacznie płynąć przez przewód ochronny, wyłącznik zadziała, co może być objawem niepoprawnego podłączenia. W praktyce, przed podłączeniem gniazda wtyczkowego, należy zawsze upewnić się, że przewody są prawidłowo oznaczone i podłączone zgodnie z aktualnymi normami, takimi jak PN-IEC 60364, aby zminimalizować ryzyko błędów montażowych.

Pytanie 36

Która zależność musi być spełniona podczas wymiany uszkodzonych przewodów instalacji elektrycznej i ewentualnej zmiany ich zabezpieczeń nadprądowych?

Iz – prąd obciążalności długotrwałej przewodu
Ib – prąd znamionowy zabezpieczenia przeciążeniowego
IB – prąd wynikający z przewidywanej mocy przesyłanej przewodem

A. IB ≤ IN ≤ IZ
B. IB ≤ IZ ≤ IN
C. IZ ≤ IN ≤ IB
D. IN ≤ IB ≤ IZ
Wybór odpowiedzi, która nie spełnia relacji IB ≤ IN ≤ IZ, prowadzi do nieprawidłowego rozumienia zasad projektowania instalacji elektrycznych. Niektóre z niepoprawnych odpowiedzi sugerują, że prąd obciążenia może być większy od prądu znamionowego zabezpieczenia, co jest fundamentalnym błędem. Taki błąd może prowadzić do sytuacji, w której zabezpieczenie nie zadziała w odpowiednim momencie, co z kolei skutkuje przegrzaniem przewodów i ich uszkodzeniem. Istotne jest, aby pamiętać, że prąd znamionowy zabezpieczenia powinien być zawsze dostosowany do przewidywanego obciążenia; w przeciwnym razie może dojść do ryzyka awarii. Ponadto, nieodpowiednie przypisanie wartości prądu obciążenia w stosunku do obciążalności przewodów prowadzi do nieefektywnego działania całej instalacji. Zgodnie z normami, przed przystąpieniem do wymiany przewodów lub zmiany zabezpieczeń, należy dokładnie obliczyć zarówno IB, jak i IZ oraz zrozumieć, jak te wartości wpływają na dobór IN. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do kosztownych błędów w instalacji elektrycznej, które mogą zagrażać bezpieczeństwu użytkowników i mienia.

Pytanie 37

Którą klasę ochronności posiada oprawa oświetleniowa oznaczona przedstawionym symbolem graficznym?

Ilustracja do pytania
A. I
B. III
C. 0
D. II
Oprawa oświetleniowa oznaczona symbolem graficznym, przedstawiającym dwa kwadraty, jeden wewnątrz drugiego, wskazuje na klasę ochronności II. Oznaczenie to jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa użytkowania urządzeń elektrycznych, ponieważ klasa ta zapewnia podwójną izolację, co znacznie zwiększa ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym. W praktyce oznacza to, że urządzenie nie wymaga uziemienia, co ułatwia jego instalację w miejscach, gdzie zainstalowanie przewodu uziemiającego jest trudne lub niemożliwe. Zastosowanie opraw oświetleniowych klasy II jest powszechne w pomieszczeniach mieszkalnych, biurach oraz w miejscach o podwyższonej wilgotności, jak łazienki, gdzie ryzyko kontaktu z wodą jest wyższe. Warto pamiętać, że stosowanie urządzeń z odpowiednim oznaczeniem klas ochronności jest zgodne z normami bezpieczeństwa, takimi jak IEC 60598, co świadczy o odpowiedzialnym podejściu do instalacji elektrycznych.

Pytanie 38

W zakres oględzin instalacji elektrycznych nie wchodzi weryfikacja

A. ciągłości przewodów ochronnych i neutralnych
B. stanu widocznych elementów przewodów, izolatorów oraz ich mocowania
C. metody zabezpieczenia przed porażeniem prądem elektrycznym
D. stanu osłon zabezpieczających przewody przed uszkodzeniami mechanicznymi
Ciągłość przewodów ochronnych i neutralnych nie jest przedmiotem oględzin instalacji elektrycznych w kontekście ich widocznego stanu, ponieważ tego typu sprawdzenie jest realizowane w ramach bardziej zaawansowanych testów, takich jak pomiary rezystancji izolacji. Właściwe oględziny koncentrują się na widocznych elementach instalacji, co pozwala na szybkie zidentyfikowanie ewentualnych uszkodzeń, korozji czy niewłaściwych połączeń. Przykładowo, inspektorzy mogą zwracać uwagę na stan izolacji przewodów oraz mocowanie elementów, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, regularne sprawdzanie stanu widocznych części instalacji elektrycznej jest niezbędne dla utrzymania bezpieczeństwa i efektywności działania systemów elektrycznych. Dlatego istotne jest, aby technicy elektrycy posiadali wiedzę na temat widocznych elementów instalacji oraz ich stanu.

Pytanie 39

Jakiego przyrządu należy użyć, aby zmierzyć moc bierną w obwodzie?

A. Watomierza
B. Waromierza
C. Reflektometru
D. Woltomierza
Pomiar mocy w układach elektrycznych można przeprowadzać za pomocą różnych mierników, jednak nie wszystkie z nich są odpowiednie do pomiaru mocy biernej. Reflektometr jest urządzeniem, które służy do analizy odbicia sygnału w liniach transmisyjnych, a jego zastosowanie ogranicza się do problematyki związanej z impedancją i stratami sygnału, co nie ma związku z pomiarem mocy biernej. Watomierz, z drugiej strony, mierzy moc czynną, a jego działanie opiera się na pomiarze napięcia i prądu, a następnie obliczaniu mocy czynnej, co oznacza, że nie jest w stanie dostarczyć informacji na temat mocy biernej, która jest miarą energii niezużywanej. Woltomierz jest urządzeniem do pomiaru napięcia, a jedynie mierząc napięcie nie można określić mocy biernej, gdyż nie uwzględnia on parametrów prądu oraz fazy między nimi. Typowym błędem myślowym jest zatem utożsamianie różnych rodzajów mocy i mylenie ich pomiaru, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków i decyzji w zakresie projektowania oraz eksploatacji systemów elektrycznych. Zrozumienie różnic pomiędzy mocą czynną, bierną i pozorną oraz umiejętność zastosowania odpowiednich narzędzi pomiarowych jest kluczowe dla efektywności energetycznej.

Pytanie 40

Jakie urządzenia elektryczne są częścią instalacji przyłączeniowej obiektu budowlanego?

A. Zabezpieczenia nadprądowe poszczególnych obwodów
B. Zabezpieczenia przedlicznikowe oraz licznik energii elektrycznej
C. Transformator słupowy z rozłącznikiem
D. Wyłącznik różnicowoprądowy oraz ograniczniki przepięć
Jak wybierzesz złe odpowiedzi na to pytanie, to może być ciut mylące, bo pomyślisz, że wszystkie wymienione urządzenia są częścią przyłącza budowlanego, a tak nie jest. Wyłącznik różnicowoprądowy czy ograniczniki przepięć są ważne w instalacjach elektrycznych, ale nie są częścią samego przyłącza budynku. Ich rola to ochrona użytkowników i sprzętu w środku, a nie w punkcie, gdzie łączymy się z siecią. Wyłączniki różnicowoprądowe działają tak, że wykrywają prądy, które mogą być niebezpieczne, i wtedy odcinają zasilanie, co jest super ważne, ale nie dotyczy samego przyłącza. Z kolei transformator słupowy z rozłącznikiem to element sieci energetycznej, a nie konkretnego budynku. Może być częścią systemu dystrybucji energii, ale nie jest bezpośrednio związany z przyłączem budowlanym, które powinno być skupione na zabezpieczeniach i licznikach. Zabezpieczenia nadprądowe w obwodach są też istotne, ale ich miejsce jest wewnątrz budynku. Powszechnym błędem jest mylenie różnych poziomów instalacji elektrycznej i ich funkcji, co może prowadzić do błędów w projektowaniu i realnych zagrożeń dla bezpieczeństwa użytkowników.