Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 1 czerwca 2025 20:10
Data zakończenia: 1 czerwca 2025 20:30

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

W trakcie określania miana roztworu NaOH, do zmiareczkowania 25,0 cm³ tego roztworu, użyto 30,0 cm³ roztworu HCl o stężeniu 0,1000 mol/dm³. Jakie miało miano zasady?

A. 0,2000 mol/dm3

B. 0,1500 mol/dm3

C. 0,1000 mol/dm3

D. 0,1200 mol/dm3

Miano zasady NaOH oblicza się na podstawie reakcji zobojętnienia z kwasem HCl, w której stosunek molowy NaOH do HCl wynosi 1:1. Ustalając miano roztworu NaOH, wykorzystujemy wzór na miano: c(NaOH) = (c(HCl) * V(HCl)) / V(NaOH), gdzie c oznacza stężenie, a V objętość. W naszym przypadku mamy c(HCl) = 0,1000 mol/dm³ oraz V(HCl) = 30,0 cm³ (0,030 dm³) i V(NaOH) = 25,0 cm³ (0,025 dm³). Podstawiając wartości do wzoru, uzyskujemy: c(NaOH) = (0,1000 mol/dm³ * 0,030 dm³) / 0,025 dm³ = 0,1200 mol/dm³. Przykład ten ilustruje, jak ważne jest odpowiednie wyważenie ilości reagentów w reakcjach chemicznych, co jest kluczowe w laboratoriach chemicznych i przemyśle, gdzie precyzyjne stężenia roztworów mają istotne znaczenie dla efektywności procesów chemicznych oraz jakości końcowego produktu. Standardy analityczne podkreślają konieczność dokładności w pomiarach, co ma wpływ na wiarygodność uzyskanych wyników.

Pytanie 2

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 3

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 4

Jaką objętość powinna mieć kolba miarowa, aby przygotować mianowany roztwór NaOH o stężeniu 0,050 M z analitycznej odważki, która zawiera 0,1 mola NaOH?

A. 100 cm3

B. 1 dm3

C. 200 cm3

D. 2 dm3

Aby przygotować mianowany roztwór NaOH o stężeniu 0,050 M z odważki analitycznej, musimy obliczyć odpowiednią objętość roztworu. Stężenie molowe (M) wyraża liczbę moli substancji w litrze roztworu. W tym przypadku, aby uzyskać roztwór o stężeniu 0,050 M, musimy użyć 0,050 mola NaOH w 1 litrze roztworu. Mając 0,1 mola NaOH, możemy przygotować 0,1 / 0,050 = 2 litry roztworu. W związku z tym, kolba miarowa powinna mieć pojemność 2 dm3, aby pomieścić przygotowany roztwór. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma istotne znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników eksperymentalnych. Przestrzeganie standardów przygotowania roztworów zapewnia ich jednorodność i dokładność, co jest niezbędne w badaniach analitycznych, a także w różnorodnych aplikacjach przemysłowych.

Pytanie 5

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 6

Waga przedstawiona na rysunku umożliwia ważenie substancji z dokładnością do

A. 0,01 mg

B. 10 mg

C. 1,00 g

D. 10 g

Poprawna odpowiedź to 10 mg, ponieważ waga przedstawiona na rysunku to precyzyjna waga laboratoryjna, która ma zdolność ważenia substancji z dokładnością do 10 mg, co odpowiada 0,01 g. Tego rodzaju wagi są szeroko stosowane w laboratoriach chemicznych, farmaceutycznych oraz badawczych, gdzie precyzyjne pomiary masy są kluczowe dla jakości wyników eksperymentów i analiz. Przykładem praktycznego zastosowania takiej wagi jest ważenie reagentów chemicznych do syntez, gdzie nawet niewielkie odchylenia od zadanej masy mogą prowadzić do błędnych reakcji chemicznych. W kontekście standardów branżowych, wagi te powinny być regularnie kalibrowane, aby zapewnić ich dokładność i powtarzalność pomiarów, co jest zgodne z normami ISO oraz zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej (GLP). Warto również podkreślić, że dokładność takiej wagi wspiera procesy zapewnienia jakości w laboratoriach, co jest istotne dla uzyskiwania wiarygodnych wyników badań.

Pytanie 7

Aby wykonać chromatografię cienkowarstwową, należy przygotować eluent składający się z toluenu, acetonu oraz kwasu mrówkowego w proporcjach objętościowych 10:4:1. Jakie ilości poszczególnych składników powinny być wykorzystane do uzyskania 300 cm³ eluentu?

A. 80 cm3 toluenu, 200 cm3 acetonu oraz 20 cm3 kwasu mrówkowego

B. 200 cm3 toluenu, 80 cm3 acetonu oraz 20 cm3 kwasu mrówkowego

C. 300 cm3 toluenu, 75 cm3 acetonu oraz 30 cm3 kwasu mrówkowego

D. 150 cm3 toluenu, 60 cm3 acetonu oraz 15 cm3 kwasu mrówkowego

Aby przygotować eluent w chromatografii cienkowarstwowej, musimy zachować odpowiednie proporcje objętości składników. W przypadku stosunku 10:4:1 oznacza to, że na każde 10 części toluenu przypada 4 części acetonu i 1 część kwasu mrówkowego. Sumując te proporcje, otrzymujemy 15 części łącznie. Dla 300 cm³ eluentu obliczamy objętości poszczególnych składników w następujący sposób: (10/15) * 300 cm³ = 200 cm³ toluenu, (4/15) * 300 cm³ = 80 cm³ acetonu, oraz (1/15) * 300 cm³ = 20 cm³ kwasu mrówkowego. Przygotowanie eluentu w tych dokładnych proporcjach zapewnia optymalne warunki separacji składników w chromatografii. W praktyce, takie precyzyjne przygotowanie roztworów jest istotne, aby zapewnić powtarzalność wyników oraz zgodność z normami laboratoryjnymi dotyczących analizy chemicznej. Warto również zauważyć, że stosowanie odpowiednich proporcji składników eluentu może wpływać na efektywność separacji i rozdziału substancji, co jest kluczowe w analityce chemicznej.

Pytanie 8

Ile gramów cukru trzeba dodać do 200 gramów wody o temperaturze 20°C, aby uzyskać roztwór nasycony?

A. 400 g

B. 100 g

C. 50 g

D. 200 g

Aby uzyskać roztwór nasycony w temperaturze 20°C, należy rozpuścić w 200 gramach wody około 400 gramów cukru. Zjawisko nasycenia roztworu oznacza, że w danej temperaturze nie można już rozpuścić większej ilości substancji. W przypadku cukru rozpuszczalność w wodzie jest znaczna, a przy 20°C wynosi około 2000 g na 1 litr wody. Woda w tej temperaturze ma zatem zdolność rozpuszczenia znacznej ilości cukru, co sprawia, że 400 g w 200 g wody to zaledwie 20% maksymalnej ilości, jaką dałoby się rozpuścić. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można zauważyć w przemyśle spożywczym, gdzie dokładne parametry roztworu są kluczowe dla produkcji napojów słodzonych, syropów czy innych produktów zawierających cukier. Zrozumienie rozpuszczalności substancji jest niezbędne w wielu procesach chemicznych i technologicznych, co podkreśla znaczenie tej umiejętności w praktyce laboratoryjnej i przemysłowej.

Pytanie 9

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 10

Zabieg, który wykonuje się podczas pobierania próbki wody do analizy, mający na celu zachowanie jej składu chemicznego w trakcie transportu, określa się mianem

A. utrwalania

B. oczyszczania

C. rozcieńczania

D. zagęszczania

Odpowiedź 'utrwalania' jest prawidłowa, ponieważ proces ten ma kluczowe znaczenie w zachowaniu integralności chemicznej próbki wody podczas transportu do laboratorium. Utrwalanie polega na stosowaniu odpowiednich metod, takich jak dodanie substancji chemicznych, które stabilizują skład chemiczny próbki, zapobiegając rozkładowi lub zmianom w jej składzie. Przykładem może być dodanie kwasu solnego do próbki wody morskiej w celu zachowania stężenia metali ciężkich. Ważne jest także, aby wybrać odpowiednie pojemniki do transportu, które nie reagują z próbą, co jest zgodne z normami ISO 5667. W praktyce, przestrzeganie procedur pobierania i transportu próbek zgodnie z wytycznymi pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników analitycznych oraz minimalizację ryzyka zanieczyszczenia próbki. Właściwe utrwalanie próbek jest nie tylko istotne dla dokładności badań, ale także dla zapewnienia bezpieczeństwa przy dalszym ich przetwarzaniu.

Pytanie 11

Użycie płuczek jest konieczne w trakcie procesu

A. flotacji

B. destylacji

C. oczyszczania gazów

D. krystalizacji

Płuczkami, czyli urządzeniami stosowanymi do oczyszczania gazów, posługujemy się w celu usunięcia zanieczyszczeń oraz toksycznych substancji z gazów odpadowych. W procesie tym gaz przepływa przez ciecz, najczęściej wodę lub roztwory chemiczne, które absorbują zanieczyszczenia. Przykładem zastosowania płuczek jest przemysł chemiczny, gdzie gazy powstałe w wyniku reakcji chemicznych często zawierają szkodliwe dla środowiska substancje. Płuczki są zgodne z normami ochrony środowiska, takimi jak dyrektywy unijne dotyczące emisji gazów do atmosfery. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii płuczek, można osiągnąć wysoką efektywność oczyszczania, co przyczynia się do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń i ochrony zdrowia publicznego. W praktyce płuczkami można również oczyszczać gazy przemysłowe, co jest kluczowe w kontekście zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności ekologicznej przedsiębiorstw.

Pytanie 12

Na podstawie informacji zawartych w tabeli wskaż mieszaninę oziębiającą o temperaturze -21 °C.

Temperatura mieszaniny	Skład mieszaniny	Stosunek masowy
-15 °C	lód + octan sodu	10:9
-18 °C	lód + chlorek amonu	10:3
-21 °C	lód + chlorek sodu	3:1
-25 °C	lód + azotan amonu	1:9

A. 90 g lodu i 30 g chlorku amonu.

B. 150 g lodu i 50 g chlorku sodu.

C. 10 g lodu i 3 g chlorku sodu.

D. 100 g lodu i 30 g chlorku amonu.

Odpowiedź '150 g lodu i 50 g chlorku sodu.' jest poprawna, ponieważ odpowiada stosunkowi masowemu 3:1, co jest kluczowe przy przygotowywaniu mieszanin oziębiających. W przypadku mieszanin takich jak sól i lód, zachodzi reakcja endotermiczna, w której sól obniża temperaturę topnienia lodu, co pozwala uzyskać niską temperaturę. Zgodnie z danymi zawartymi w tabeli, dla uzyskania temperatury -21 °C, konieczne jest zastosowanie odpowiednich proporcji lodu i chlorku sodu, a 150 g lodu w połączeniu z 50 g chlorku sodu są idealnymi składnikami. Tego rodzaju mieszaniny są stosowane w różnych aplikacjach, takich jak chłodzenie w laboratoriach chemicznych, gdzie wymagana jest kontrola temperatury, a także w medycynie, gdzie stosuje się je do przechowywania próbek w niskich temperaturach. Zrozumienie tej zasady jest kluczowe w pracach laboratoryjnych i przemysłowych, gdzie kontrolowanie temperatury ma istotne znaczenie dla zachowania właściwości substancji.

Pytanie 13

Który z etapów przygotowania próbek do analizy opisano w ramce?

Proces polegający na usuwaniu wody z zamrożonego materiału na drodze sublimacji lodu, tzn. bezpośredniego jego przejścia w stan pary z pominięciem stanu ciekłego.

A. Utrwalanie.

B. Oznaczanie wilgoci.

C. Liofilizację.

D. Wstępne suszenie.

Liofilizacja jest procesem, który polega na sublimacji lodu z zamrożonego materiału, co oznacza, że woda przechodzi bezpośrednio w stan pary, omijając fazę ciekłą. Jest to kluczowa technika stosowana w wielu dziedzinach, w tym w biologii komórkowej, farmacji oraz produkcji żywności. Liofilizacja pozwala na zachowanie struktury oraz właściwości chemicznych materiału, co czyni ją idealnym rozwiązaniem dla preparatów, które są wrażliwe na temperaturę oraz wilgoć. Proces ten jest często stosowany do konserwacji próbek biologicznych, takich jak komórki, białka czy enzymy. Przykładowo, w przemyśle farmaceutycznym, liofilizowane leki są bardziej stabilne i mają dłuższy okres przydatności do spożycia. Dodatkowo, liofilizacja ułatwia transport i przechowywanie próbek, gdyż zmniejsza ich masę i objętość, co jest korzystne w logistyce. Zgodnie ze standardami branżowymi, dobry proces liofilizacji powinien być ściśle kontrolowany, aby zminimalizować ryzyko degradacji cennych substancji.

Pytanie 14

Aby w badanej próbie w trakcie zmiany pH nastąpiła zmiana barwy na malinową, należy użyć

Zmiany barw najważniejszych wskaźników kwasowo-zasadowych
Wskaźnik	Barwa w środowisku			Zakres pH zmiany barwy
Wskaźnik	Kwasowym	Obojętnym	Zasadowym	Zakres pH zmiany barwy
oranż metylowy	czerwona	żółta	żółta	3,2÷4,4
lakmus (mieszanina substancji)	czerwona	fioletowa	niebieska	4,5÷8,2
fenoloftaleina	bezbarwna	bezbarwna	malinowa	8,2÷10,0
wskaźnik uniwersalny (mieszanina substancji)	czerwona (silnie kwaśne) pomarańczowa (słabo kwaśne)	żółta	niebieska (silnie zasadowe) zielona (słabo zasadowe)	co jeden stopień skali
herbata	żółta	czerwona-brunatna	brązowa
sok z czerwonej kapusty	fioletowa	niebieska	zielona

A. fenoloftaleiny.

B. oranżu metylowego.

C. wskaźnika uniwersalnego.

D. lakmusu.

Fenoloftaleina to naprawdę fajny wskaźnik pH, który zmienia kolor z bezbarwnego na malinowy, gdy pH jest w granicach od 8,2 do 10,0. Więc jeśli pH jest niższe niż 8,2, to zostaje bezbarwna. To sprawia, że jest super do wykrywania zasadowego środowiska. Używamy jej w laboratoriach chemicznych, szczególnie przy titracji, bo tam zmiany pH są kluczowe. Zauważyłem też, że fenoloftaleina jest przydatna w różnych branżach, na przykład w farmacji i w analizach wody, bo pomaga ocenić, czy próbki są zasadowe. Z moich doświadczeń wynika, że przed wyborem wskaźnika warto dokładnie obliczyć pH próbki, żeby dobrze zrozumieć wyniki. No i trzeba ostrożnie podchodzić do fenoloftaleiny, bo w większych stężeniach może być szkodliwa dla organizmów wodnych.

Pytanie 15

Odczynnik chemiczny, w którym zawartość domieszek wynosi od 1 do 10%, jest nazywany odczynnikiem

A. czysty

B. czysty do analizy

C. spektralnie czysty

D. techniczny

Odczynnik chemiczny oznaczany jako "techniczny" jest substancją, w której domieszki stanowią od 1 do 10% całkowitej masy. To definiuje jego szersze zastosowanie w przemyśle, ponieważ odczynniki techniczne często nie są wymagane do wysokiej czystości, ale muszą spełniać określone normy jakościowe. Na przykład, w laboratoriach chemicznych odczynniki techniczne mogą być stosowane w procesach, gdzie nie jest konieczne użycie substancji czystych do analizy. Często wykorzystywane są w syntezach chemicznych, produkcji farb, lakierów czy w kosmetykach. Zgodnie z normą ISO 9001, przedsiębiorstwa muszą dążyć do stosowania odpowiednich standardów jakości, co obejmuje również stosowanie odczynników technicznych, które muszą być odpowiednio oznakowane oraz dokumentowane. Dzięki temu można zapewnić ich właściwe użycie w procesach produkcyjnych oraz badawczych, co podkreśla znaczenie znajomości właściwych klas substancji chemicznych.

Pytanie 16

W karcie charakterystyki substancji znajduje się piktogram, którym powinna być oznakowana substancja

A. redukująca.

B. wybuchowa.

C. utleniająca.

D. łatwopalna.

Odpowiedź 'łatwopalna' jest prawidłowa, ponieważ piktogram przedstawiony na zdjęciu jest symbolem substancji łatwopalnych. W ramach systemu klasyfikacji substancji chemicznych zgodnie z Rozporządzeniem CLP (Classification, Labelling and Packaging) oznakowanie to jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu pracy. Łatwopalne substancje są materiałami, które mogą łatwo ulegać zapłonowi w wyniku kontaktu z źródłem ognia lub cieplnym. Przykłady takich substancji obejmują rozpuszczalniki organiczne, niektóre gazy oraz materiały łatwopalne, takie jak alkohol czy benzyna. W praktyce oznaczenie substancji łatwopalnych pozwala pracownikom na podjęcie odpowiednich środków ostrożności, takich jak unikanie otwartego ognia, przechowywanie w odpowiednich warunkach oraz używanie osobistych środków ochrony. Oznakowanie substancji chemicznych według standardów CLP jest kluczowe dla ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska, a także dla spełnienia wymogów prawnych. Właściwe zrozumienie piktogramów jest istotne w każdym miejscu, gdzie przetwarzane są substancje chemiczne.

Pytanie 17

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 18

Destylacja to metoda

A. zmiany ze stanu stałego w stan gazowy, omijając stan ciekły

B. oddzielania płynnej mieszanki poprzez odparowanie i kondensację jej składników

C. transformacji ciała z formy ciekłej w stałą

D. syntezy substancji zachodząca w obecności katalizatora

Destylacja jest procesem rozdzielania składników mieszaniny ciekłej, który opiera się na różnicy w ich temperaturach wrzenia. W praktyce polega to na odparowaniu jednej lub więcej frakcji z cieczy, a następnie ich skropleniu w osobnym naczyniu. Proces ten jest szeroko stosowany w przemyśle chemicznym oraz petrochemicznym do oczyszczania i separacji substancji, takich jak woda, alkohole czy oleje. Przykładem może być destylacja ropy naftowej, gdzie różne frakcje, takie jak benzyna, nafta czy olej napędowy, są oddzielane poprzez kontrolowane podgrzewanie. Zastosowanie destylacji można również zauważyć w laboratoriach chemicznych, gdzie wykorzystuje się ją do oczyszczania rozpuszczalników. Standardy branżowe, takie jak ASTM D86, opisują metody i procedury przeprowadzania destylacji, co jest kluczowe dla zapewnienia powtarzalności i dokładności wyników. W kontekście bezpieczeństwa, ważne jest stosowanie odpowiednich materiałów i urządzeń, aby zminimalizować ryzyko związane z procesem, zwłaszcza w przypadku substancji łatwopalnych.

Pytanie 19

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 20

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 21

Jaki jest błąd względny pomiaru na wadze o precyzji 0,1 g dla próbki o wadze 1 g?

A. 0,1%

B. 1%

C. 10%

D. 100%

Błąd względny ważenia określa stosunek błędu pomiaru do wartości mierzonej, wyrażony w procentach. W przypadku wagi o dokładności 0,1 g, oznacza to, że maksymalny błąd pomiaru przy ważeniu próbki o masie 1 g wynosi 0,1 g. Aby obliczyć błąd względny, stosujemy wzór: (błąd pomiaru / wartość mierzona) * 100%. Wstawiając dane: (0,1 g / 1 g) * 100% = 10%. Taki błąd względny jest szczególnie istotny w laboratoriach, gdzie precyzyjność pomiarów jest kluczowa, na przykład w analizach chemicznych, gdzie nawet niewielkie odchylenia mogą prowadzić do błędnych wyników. W praktyce, znajomość błędu względnego pozwala ocenić jakość pomiaru oraz dostosować metodykę ważenia do wymogów analizy. Przy wyborze wagi, warto zwrócić uwagę na jej dokładność oraz na to, w jaki sposób błąd względny wpływa na wyniki końcowe, co jest kluczowe w kontekście standardów jakości, takich jak ISO 17025.

Pytanie 22

Podczas przygotowywania roztworów buforowych do analizy pH w laboratorium istotne jest, aby:

A. Dokładnie odmierzyć masy składników i rozpuścić je w określonej objętości wody destylowanej.

B. Przygotować bufor wyłącznie z wody kranowej.

C. Zmierzyć pH po przypadkowym zmieszaniu soli i kwasu.

D. Dodać soli buforowej do dowolnej ilości wody.

Prawidłowo przygotowany roztwór buforowy wymaga bardzo precyzyjnego odmierzania mas poszczególnych składników, jak również dokładnego uzupełnienia do ściśle określonej objętości, zwykle za pomocą wody destylowanej. To jest kluczowe, bo nawet niewielkie odchylenia od zalecanych proporcji mogą skutkować zmianą wartości pH, a co za tym idzie – błędami w analizie. Woda destylowana zapobiega wprowadzeniu dodatkowych jonów, które mogłyby zakłócić działanie buforu i zafałszować wyniki badania pH. Takie postępowanie to podstawa profesjonalnej praktyki laboratoryjnej, opisana w każdej instrukcji doświadczalnej oraz zgodna z normami branżowymi. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej popełnianym błędem przez początkujących jest bagatelizowanie dokładności – czasem wydaje się, że 'odrobinę więcej' lub 'trochę mniej' nie zrobi różnicy, ale w chemii analitycznej nie ma miejsca na takie uproszczenia. Dobrze przygotowany bufor to podstawa wiarygodnych wyników, a sumienne przygotowanie odczynników świadczy o kompetencji laboranta.

Pytanie 23

W celu usunięcia drobnych zawiesin z roztworu przed analizą spektrofotometryczną stosuje się:

A. podgrzewanie roztworu do wrzenia

B. suszenie roztworu w suszarce laboratoryjnej

C. sączenie przez sączek o drobnych porach lub filtr membranowy

D. dekantację bez sączenia

Sączenie przez sączek o drobnych porach lub filtr membranowy to standardowa metoda przygotowania próbek do analiz spektrofotometrycznych, szczególnie gdy zależy nam na usunięciu nawet najmniejszych cząstek zawieszonych. W branży laboratoryjnej takie podejście uchodzi za dobrą praktykę, bo pozwala skutecznie oddzielić fazę ciekłą od niepożądanych drobin, które mogłyby rozpraszać światło i zakłócać pomiar. Filtry membranowe wyróżniają się bardzo drobną porowatością (np. 0,22–0,45 µm), przez co nawet mikroskopijne cząstki nie przechodzą dalej. Użycie sączka o drobnych porach jest też bezpieczne dla składu chemicznego roztworu, nie powoduje dodatkowych reakcji i nie wpływa na wyniki analizy. Moim zdaniem, to wręcz obowiązkowa czynność przed większością analiz spektrofotometrycznych, szczególnie gdy pracujemy z próbkami środowiskowymi, farmaceutycznymi czy biologicznymi. Warto wspomnieć, że profesjonalne laboratoria stosują filtry strzykawkowe lub sączki z tworzyw sztucznych, bo są wygodne i minimalizują ryzyko zanieczyszczeń. Odpowiednia filtracja gwarantuje, że absorbancja mierzona spektrofotometrycznie odzwierciedla wyłącznie skład roztworu, a nie „szum” od cząstek zawieszonych. Takie przygotowanie próbek to po prostu podstawa rzetelnych wyników.

Pytanie 24

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 25

Próbki wody, które mają być badane pod kątem zawartości krzemu, powinny być przechowywane w pojemnikach

A. z kwarcu

B. ze szkła borowo-krzemowego

C. ze szkła sodowego

D. z tworzywa sztucznego

Chociaż przechowywanie próbek w naczyniach ze szkła kwarcowego czy borowo-krzemowego może wydawać się sensowne, nie jest to najlepszy pomysł, gdy mowa o krzemie. Kwarc, choć jest trwały, może wprowadzać krzemionkę do próbki, przez co wyniki mogą być fałszywe. Z kolei szkło borowo-krzemowe też może mieć trochę krzemu, co znowu wpływa na pomiar. A szkło sodowe, no tutaj to już w ogóle, bo reaguje z różnymi substancjami w wodzie, zwłaszcza przy mocnych kwasach lub zasadach. Dużo osób myśli, że całe szkło jest neutralne, ale to nieprawda - ich właściwości mogą być bardzo różne. To wszystko prowadzi do tego, że źle dobrane materiały do przechowywania próbek mogą nam zepsuć wyniki analizy, co w badaniach środowiskowych czy przy ocenie jakości wody pitnej może mieć poważne skutki. Dlatego ważne jest, żeby używać naczyń, które są odpowiednie i nie dodają niczego do naszych próbek.

Pytanie 26

Na podstawie informacji zawartych w tabeli określ, który parametr spośród podanych należy oznaczyć w pierwszej kolejności.

Tabela. Sposoby utrwalania próbek wody i ścieków, miejsce analizy, dopuszczalny czas przechowywania próbek
Oznaczany parametr	Rodzaj naczynia do przechowywania próbki	Sposób utrwalania próbki	Miejsce wykonania analizy	Dopuszczalny czas przechowywania próbki
Chlorki	szklane lub polietylenowe	-	laboratorium	96 godzin
Chlor pozostały	szklane	-	w miejscu pobrania próbki	-
ChZT	szklane	zakwaszenie do pH<2, schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	24 godziny
Kwasowość	szklane lub polietylenowe	schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	4 godziny
Mangan	szklane lub polietylenowe	zakwaszenie do pH<2, schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	48 godziny

A. Kwasowość.

B. Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT).

C. Chlor pozostały.

D. Mangan.

Odpowiedź 'Chlor pozostały' jest prawidłowa, ponieważ w kontekście monitorowania jakości wody, zwłaszcza w systemach wodociągowych, oznaczanie pozostałego chloru jest kluczowym wskaźnikiem efektywności dezynfekcji. Chlor pozostały jest to ilość chloru, która pozostaje w wodzie po procesie dezynfekcji i jest niezbędna do zapewnienia, że woda pozostaje wolna od patogenów. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN ISO 7393-2, regularne monitorowanie poziomu chloru pozostałego jest standardem branżowym, aby zapewnić bezpieczeństwo wody pitnej. Niewystarczający poziom chloru może wskazywać na niewłaściwe procesy dezynfekcji, co może prowadzić do zagrożeń zdrowotnych. W praktyce oznaczanie chloru pozostałego powinno być wykonywane systematycznie, a wyniki interpretowane w kontekście całego systemu uzdatniania wody, co pozwala na podejmowanie odpowiednich działań korygujących.

Pytanie 27

Przedstawiono wyciąg z karty charakterystyki substancji chemicznej. Na podstawie informacji zawartej w zamieszczonym fragmencie karty wskaż wzór chemiczny substancji, której można użyć jako materiału neutralizującego lodowaty kwas octowy.

Kwas octowy lodowaty 99,5%

Materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia

Jeżeli to możliwe i bezpieczne, zlikwidować lub ograniczyć wyciek (uszczelnić, zamknąć dopływ cieczy, uszkodzone opakowanie umieścić w opakowaniu awaryjnym). Ograniczyć rozprzestrzenianie się rozlewiska przez obwałowanie terenu; zebrane duże ilości cieczy odpompować. Małe ilości rozlanej cieczy przysypać niepalnym materiałem chłonnym (ziemia, piasek oraz materiałami neutralizującymi kwasy, np. węglanem wapnia lub sodu, zmielonym wapieniem, dolomitem), zebrać do zamykanego pojemnika i przekazać do zniszczenia.

Zanieczyszczoną powierzchnię spłukać wodą. Popłuczyny zebrać i usunąć jako odpad niebezpieczny.

A. CaCO3 • MgCO3

B. CaSO4

C. (NH4)2SO>sub>4

D. NaCl

Odpowiedź "CaCO3 • MgCO3" jest poprawna, ponieważ wskazuje na zastosowanie dolomitu, który zawiera zarówno węglan wapnia (CaCO3), jak i węglan magnezu (MgCO3). Te substancje są znane z właściwości alkalicznych, co sprawia, że są skutecznymi materiałami neutralizującymi kwasy, takie jak lodowaty kwas octowy. W praktyce, węglan wapnia jest często wykorzystywany w przemysłach chemicznych i budowlanych jako środek neutralizujący, a dolomit znajduje zastosowanie w rolnictwie jako poprawiacz gleby. Neutralizacja kwasów jest kluczowa w procesach przemysłowych, aby zminimalizować ryzyko korozji i uszkodzeń instalacji. Standardy dotyczące stosowania materiałów neutralizujących opierają się na zasadach bezpieczeństwa chemicznego, które wymagają stosowania odpowiednich substancji w celu ochrony zdrowia i środowiska. Zdecydowanie zaleca się korzystanie z tego typu włączy w laboratoriach oraz podczas procesów produkcyjnych, aby zapewnić zgodność z normami ochrony środowiska.

Pytanie 28

Roztwory o ściśle określonym stężeniu, używane w analizach miareczkowych, nazywamy

A. roztworami koloidowymi

B. roztworami niejednorodnymi

C. roztworami mianowanymi

D. roztworami nasyconymi

Roztwory mianowane, znane również jako roztwory o dokładnie znanym stężeniu, są kluczowym elementem w analizie miareczkowej, ponieważ umożliwiają precyzyjne pomiary, co jest niezbędne do określenia stężenia substancji w badanym roztworze. W praktyce laboratoryjnej roztwory mianowane są przygotowywane z wysoką starannością, często z wykorzystaniem substancji o czystości analitycznej. Na przykład, roztwór kwasu solnego o stężeniu 0,1 mol/l może być użyty do miareczkowania zasadowych roztworów, co pozwala na dokładne określenie ich stężenia. Stosowanie roztworów mianowanych jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które wymagają regularnego sprawdzania i kalibracji sprzętu. Warto również zauważyć, że roztwory te muszą być przechowywane w odpowiednich warunkach, aby uniknąć zmian stężenia spowodowanych parowaniem czy reakcjami chemicznymi. To podkreśla znaczenie precyzji i staranności w przygotowywaniu roztworów mianowanych, które są fundamentem wielu analiz chemicznych.

Pytanie 29

W tabeli zamieszczono temperatury wrzenia niektórych składników powietrza. Na podstawie tych danych podaj, który ze składników oddestyluje jako ostatni.

Temperatura wrzenia °C	Składniki
-245,9	Neon
-182,96	Tlen
-195,8	Azot
-185,7	Argon

A. Argon.

B. Neon.

C. Tlen.

D. Azot.

Tlen to składnik powietrza, który wrze w -182,96°C. W destylacji chodzi o to, żeby oddzielić różne składniki mieszanki na podstawie ich temperatur wrzenia. Kiedy destylujemy powietrze, najpierw oddzielają się te składniki, które mają niższe temperatury wrzenia. Tlen, mający najwyższą temperaturę w porównaniu z pozostałymi substancjami, będzie się wydobywał jako ostatni. Moim zdaniem, zrozumienie tego procesu jest naprawdę ważne, zwłaszcza w takich dziedzinach jak inżynieria chemiczna. Na przykład, w przemyśle gazowym, czysty tlen z powietrza uzyskuje się właśnie przez destylację frakcyjną. To pokazuje, jak praktyczna jest ta wiedza. Warto też pamiętać, że różne metody separacji gazów opierają się na różnych właściwościach fizycznych, jak różnice w temperaturach wrzenia. Takie poznanie na pewno się przyda inżynierom w ich pracy.

Pytanie 30

Substancje kancerogenne to

A. mutagenne

B. rakotwórcze

C. uczulające

D. enzymatyczne

Kancerogenne substancje to związki chemiczne, które mają zdolność wywoływania nowotworów w organizmach żywych. Są one klasyfikowane jako rakotwórcze, co oznacza, że mogą prowadzić do transformacji komórek normalnych w komórki nowotworowe. Przykłady takich substancji to azbest, benzen oraz formaldehyd, które są powszechnie znane z ich szkodliwego wpływu na zdrowie i są regulowane przez różne normy, takie jak Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) czy OSHA (Occupational Safety and Health Administration). Wiedza o kancerogenności substancji ma kluczowe znaczenie w przemyśle, szczególnie w kontekście ochrony pracowników oraz zachowania zdrowia publicznego. Organizacje muszą wdrażać programy oceny ryzyka oraz strategie minimalizacji ekspozycji na te substancje w celu ochrony zdrowia ludzi i środowiska. W wielu krajach istnieją również regulacje prawne, które wymagają oznaczania produktów zawierających kancerogenne substancje, co pozwala konsumentom na podejmowanie świadomych decyzji.

Pytanie 31

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 32

Z uwagi na higroskopijne właściwości tlenku fosforu(V) powinien on być przechowywany w warunkach bez dostępu

A. powietrza

B. ciepła

C. tlenu

D. światła

Tlenek fosforu(V), czyli P2O5, ma naprawdę mocne właściwości higroskopijne, więc potrafi wciągać wilgoć z otoczenia. Dlatego najlepiej trzymać go w suchym miejscu, z dala od powietrza – to ważne, żeby nie doszło do reakcji z wodą, bo wtedy może stracić swoje właściwości. Jak jest za wilgotno, P2O5 może zacząć tworzyć kwas fosforowy, a to zmienia jego charakterystykę i może być problem, gdy chcesz go używać. Ten związek jest często stosowany w produkcji nawozów fosforowych oraz w chemii organicznej, a także w procesach suszenia. Dlatego w chemii ważne są dobre praktyki przechowywania takich substancji, czyli hermetyczne pakowanie i osuszacze. Wiedza o tym, jak prawidłowo składować tlenek fosforu(V), jest kluczowa, żeby zachować jego jakość i skuteczność w różnych zastosowaniach, zarówno przemysłowych, jak i laboratoryjnych.

Pytanie 33

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 34

W przypadku rozlania żrącego odczynnika chemicznego na skórę pierwszym poprawnym działaniem jest:

A. Posypanie miejsca solą kuchenną

B. Pocieranie miejsca kontaktu papierowym ręcznikiem

C. Zaklejenie miejsca plastrem

D. Natychmiastowe spłukanie miejsca kontaktu dużą ilością wody

Postępowanie w przypadku kontaktu skóry z substancją żrącą jest jednym z podstawowych elementów bezpieczeństwa w laboratorium chemicznym. Najważniejsze jest, żeby działać szybko i skutecznie. Od razu po rozlaniu żrącego odczynnika trzeba spłukać miejsce kontaktu dużą ilością wody – najlepiej bieżącej. To nie tylko rozcieńcza szkodliwy związek, ale przede wszystkim usuwa go z powierzchni skóry, zmniejszając ryzyko głębszych uszkodzeń tkanek. Praktyka ta wynika z ogólnych zasad BHP obowiązujących w laboratoriach oraz wytycznych instytutów takich jak CIOP czy OSHA. Efektywność tej metody potwierdzają liczne badania. Szybka reakcja pozwala ograniczyć wchłanianie substancji i minimalizuje skutki poparzeń chemicznych. Nawet jeśli żrący środek wydaje się mało agresywny, nie wolno tego bagatelizować. Dobrze mieć też pod ręką prysznic bezpieczeństwa lub zestaw do płukania oczu, zwłaszcza w laboratoriach chemicznych. Warto pamiętać, że niektóre substancje wymagają dłuższego płukania – nawet do 15 minut. Dodatkowo po takim incydencie zawsze należy zgłosić zdarzenie przełożonemu i skonsultować się z lekarzem. Z mojego doświadczenia, szybkie działanie i wiedza o pierwszej pomocy to rzeczy, które naprawdę robią różnicę w laboratoriach. Ostatecznie – lepiej spłukać odczynnik za długo, niż za krótko. To jedna z tych zasad, które zawsze warto mieć z tyłu głowy podczas pracy z chemikaliami.

Pytanie 35

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 36

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 37

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 38

Proces chemiczny, który polega na przejściu substancji w stanie stałym do roztworu, związany z reakcją tej substancji z rozpuszczalnikiem, to

A. ekstrakcja

B. krystalizacja

C. roztwarzanie

D. rozpuszczanie

Roztwarzanie jest zjawiskiem chemicznym, które polega na rozpuszczaniu substancji stałej w rozpuszczalniku, co prowadzi do utworzenia roztworu. Proces ten jest istotny w wielu dziedzinach, w tym w chemii analitycznej, farmakologii czy technologii żywności. Przykładem może być rozpuszczanie soli w wodzie, które ilustruje, jak jony sodu i chlorkowe oddzielają się i przemieszczają w rozpuszczalniku. Roztwarzanie jest kluczowe w produkcji leków, gdzie substancje czynne muszą być odpowiednio rozpuszczone, aby mogły być wchłaniane przez organizm. Przykładowo, w farmacjach stosuje się różne metody roztwarzania, aby zapewnić właściwe stężenie substancji aktywnej. Zgodnie z dobrymi praktykami w laboratoriach, kontrola warunków takich jak temperatura oraz pH jest niezbędna, aby osiągnąć optymalne rezultaty. Warto również zaznaczyć, że roztwarzanie może być przyspieszane poprzez mieszanie, co zwiększa kontakt pomiędzy rozpuszczalnikiem a substancją stałą, co z kolei pozwala na efektywniejszy proces rozpuszczania.

Pytanie 39

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 40

Aby przygotować zestaw do filtracji, należy zebrać

A. szkiełko zegarkowe, tryskawkę, kolbę stożkową

B. bagietkę, zlewkę, łapę metalową, statyw metalowy

C. lejek szklany, statyw metalowy, kółko metalowe, zlewkę

D. biuretę, statyw metalowy, zlewkę

Aby przygotować zestaw do sączenia, niezbędne jest skompletowanie odpowiednich narzędzi laboratoryjnych, które umożliwią przeprowadzenie tego procesu w sposób efektywny i bezpieczny. Lejek szklany jest kluczowym elementem, ponieważ jego zadaniem jest kierowanie cieczy do zlewki, co minimalizuje ryzyko rozlania oraz zapewnia precyzyjne dozowanie. Statyw metalowy jest istotny, ponieważ stabilizuje lejek, co jest niezbędne do uzyskania prawidłowego kąta nachylenia, zapewniając tym samym efektywność procesu sączenia. Kółko metalowe, często używane jako podstawa dla lejka, zwiększa stabilność całej konstrukcji, zmniejszając ryzyko przypadkowego przewrócenia się. Zlewka, jako naczynie odbierające substancję, jest niezbędna do zbierania przefiltrowanego płynu. Wszystkie te elementy współpracują, tworząc funkcjonalny zestaw, który spełnia standardy bezpieczeństwa i efektywności w pracach laboratoryjnych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej