Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 19 maja 2025 01:13
Data zakończenia: 19 maja 2025 01:29

Egzamin niezdany

Wynik: 18/40 punktów (45,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Wykorzystując pipetę gazową, pobrano próbkę azotu (Mn2 = 28 g/mol) o objętości 250 cm3 w standardowych warunkach. Jaką masę ma zmierzony azot?

A. 0,3125 g

B. 1,5635 g

C. 3,1250 g

D. 0,1563 g

Odpowiedź 0,3125 g jest prawidłowa, ponieważ można ją obliczyć za pomocą wzoru na masę gazu w warunkach normalnych. W warunkach normalnych (0°C i 1 atm) 1 mol gazu zajmuje objętość 22,4 litra (22400 cm³). Mając objętość 250 cm³, możemy obliczyć ilość moli azotu: n = V / V_m, gdzie V_m to objętość molowa gazu. Zatem n = 250 cm³ / 22400 cm³/mol = 0,01116 mol. Następnie, wykorzystując masę molową azotu (28 g/mol), obliczamy masę: m = n * M, co daje m = 0,01116 mol * 28 g/mol = 0,3125 g. W laboratoriach chemicznych, dokładne pomiary masy gazów są kluczowe, szczególnie w reakcjach, które wymagają precyzyjnych ilości reagentów. Zastosowanie pipet gazowych oraz znajomość zależności między objętością, ilością moli a masą jest fundamentalne w analityce chemicznej oraz w syntezach chemicznych, gdzie precyzja wpływa na wyniki eksperymentów oraz ich powtarzalność.

Pytanie 2

Przeprowadzono reakcję 13 g cynku z kwasem solnym zgodnie z równaniem: Zn + 2 HCl → ZnCl₂ + H₂↑. Otrzymano 1,12 dm³ wodoru (w warunkach normalnych). Masy molowe to: M_Zn = 65 g/mol, M_H = 1g/mol, M_Cl = 35,5g/mol. Jaka jest wydajność tego procesu?

A. 75%

B. 60%

C. 25%

D. 50%

W przypadku nieprawidłowych odpowiedzi można zauważyć kilka powszechnych błędów myślowych. Na przykład, niektóre odpowiedzi mogą wynikać z pomyłki w obliczeniach moli wodoru, co prowadzi do błędnego oszacowania wydajności reakcji. Jeśli ktoś przyjąłby, że 1,12 dm³ wodoru to 50% wydajności, to musiałby założyć, że teoretycznie wyprodukowano 2,24 dm³ wodoru. To z kolei sugerowałoby, że 0,1 mola cynku mogłoby wyprodukować taką ilość, co jest niezgodne z obliczeniami opartymi na masach molowych. Możliwe, że inna odpowiedź, np. 60% lub 75%, wynika z błędnego założenia co do ilości cynku lub zastosowania niewłaściwego przelicznika, co jest typowe w analizach chemicznych. W przemyśle chemicznym zrozumienie procesu produkcji i jej wydajności jest kluczowe, ponieważ wpływa na ekonomiczność operacji. Wydajność może być również analizowana w kontekście optymalizacji procesów, gdzie dokładne kalkulacje i analiza stanu wyjściowego są konieczne do doskonalenia procesów produkcyjnych. Kluczowe jest, aby wziąć pod uwagę zarówno czynniki teoretyczne, jak i praktyczne, aby móc skutecznie zarządzać procesami i osiągać oczekiwane wyniki.

Pytanie 3

W wyniku analizy sitowej próbki stałej otrzymano frakcję o średnicy ziaren 12 – 30 mm. Jaką masę powinna mieć prawidłowo pobrana próbka pierwotna?

Tabela. Wielkość próbki pierwotnej w zależności od wielkości ziarna
Średnica ziaren lub kawałków [mm]	do 1	1 - 10	11 - 50	ponad 50
Pierwotna próbka (minimum) [g]	100	200	1000	2500

A. 2500 g

B. 1000 g

C. 200 g

D. 100 g

Odpowiedź '1000 g' jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami analizy sitowej, dla ziaren o średnicy od 11 do 50 mm minimalna masa próbki pierwotnej powinna wynosić 1000 g. W przypadku analizy sitowej, w której badana jest frakcja ziaren, odpowiednia masa próbki jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników. Zbyt mała próbka może prowadzić do błędnych wyników, zniekształcając charakterystykę frakcji ziarna. W praktyce, przy analizach takich jak ocena uziarnienia materiałów budowlanych czy surowców mineralnych, stosowanie się do odpowiednich standardów jest istotne dla zapewnienia jakości wyników. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się normy PN-EN ISO 17892 dla gruntów, które również wskazują na konieczność stosowania odpowiednich mas próbki w zależności od rodzaju analizowanego materiału. Dlatego, jeśli analizowana frakcja mieści się w określonym przedziale średnic ziaren, należy zawsze upewnić się, że masa próbki odpowiada wymaganiom, aby uniknąć błędów w analizie.

Pytanie 4

Symbol "In" znajduje się na

A. pipetach i oznacza sprzęt kalibrowany "na wylew"

B. biuretach i oznacza sprzęt kalibrowany "na wlew"

C. kolbach miarowych i wskazuje na sprzęt kalibrowany "na wylew"

D. kolbach miarowych i wskazuje na sprzęt kalibrowany "na wlew"

Dobra robota! Odpowiedź, którą wybrałeś, jest całkiem trafna. Symbol 'In' rzeczywiście oznacza kolby miarowe, które służą do dokładnego mierzenia objętości cieczy. Kalibracja 'na wlew' jest kluczowa, bo chodzi o to, żeby zmierzyć ciecz do poziomu krawędzi menisku. To ma ogromne znaczenie, zwłaszcza w chemii, gdzie precyzja jest na wagę złota. W laboratoriach często korzysta się z kolb, żeby mieć pewność, że każdy eksperyment jest powtarzalny i wyniki są wiarygodne. Jak napełniasz kolbę do oznaczenia, to wiesz, że używasz całej tej objętości cieczy, co minimalizuje ryzyko błędów. Dlatego warto znać te symbole, bo to podstawa w pracy każdego chemika.

Pytanie 5

W karcie charakterystyki substancji znajduje się piktogram, którym powinna być oznakowana substancja

A. utleniająca.

B. łatwopalna.

C. wybuchowa.

D. redukująca.

Odpowiedź 'łatwopalna' jest prawidłowa, ponieważ piktogram przedstawiony na zdjęciu jest symbolem substancji łatwopalnych. W ramach systemu klasyfikacji substancji chemicznych zgodnie z Rozporządzeniem CLP (Classification, Labelling and Packaging) oznakowanie to jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu pracy. Łatwopalne substancje są materiałami, które mogą łatwo ulegać zapłonowi w wyniku kontaktu z źródłem ognia lub cieplnym. Przykłady takich substancji obejmują rozpuszczalniki organiczne, niektóre gazy oraz materiały łatwopalne, takie jak alkohol czy benzyna. W praktyce oznaczenie substancji łatwopalnych pozwala pracownikom na podjęcie odpowiednich środków ostrożności, takich jak unikanie otwartego ognia, przechowywanie w odpowiednich warunkach oraz używanie osobistych środków ochrony. Oznakowanie substancji chemicznych według standardów CLP jest kluczowe dla ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska, a także dla spełnienia wymogów prawnych. Właściwe zrozumienie piktogramów jest istotne w każdym miejscu, gdzie przetwarzane są substancje chemiczne.

Pytanie 6

Urządzenie pokazane na ilustracji jest przeznaczone do

A. dekantacji

B. ługowania

C. ekstrakcji ciecz-ciecz

D. sedymentacji

Dekantacja, ekstrakcja ciecz-ciecz oraz sedymentacja to techniki, które mają swoje specyficzne zastosowania i różnią się zasadniczo od ługowania. Dekantacja polega na oddzielaniu cieczy od ciał stałych lub od innych cieczy, które się ze sobą nie mieszają, poprzez powolne wylewanie górnej warstwy cieczy po jej osadzeniu. Typowym zastosowaniem dekantacji jest separacja wody od osadów w procesach oczyszczania ścieków. Ekstrakcja ciecz-ciecz natomiast polega na wydobywaniu substancji rozpuszczonej w jednej cieczy, przenosząc ją do innej cieczy, w której rozpuszcza się lepiej. Jest to technika często wykorzystywana w chemii organicznej do separacji związków chemicznych. Sedymentacja jest procesem, w którym cząstki stałe osiadają na dnie cieczy pod wpływem siły grawitacji. Zjawisko to jest stosowane w wielu dziedzinach, od geologii po inżynierię środowiska. Typowe błędy w rozumieniu tych procesów polegają na ich myleniu z ługowaniem; brak jest zrozumienia, że ługowanie wymaga zastosowania odpowiednich reagentów i jest procesem chemicznym, a nie tylko fizycznym oddzielaniem substancji. Każda z tych metod ma swoje miejsce w różnych aplikacjach przemysłowych i laboratoryjnych, dlatego ważne jest, aby dobrze rozumieć różnice między nimi, aby móc skutecznie dobierać odpowiednie techniki w zależności od potrzeb.

Pytanie 7

Jeżeli partia towaru składa się z 10 dużych opakowań, wtedy z jednego opakowania pobiera się kilka próbek, które następnie łączy, uzyskując próbkę

A. pierwotną

B. laboratoryjną

C. jednostkową

D. średnią

Odpowiedzi "pierwotną", "średnią" oraz "laboratoryjną" nie są poprawne, ponieważ dotyczą one różnych koncepcji związanych z pobieraniem próbek, które nie pasują do opisanego kontekstu. Próbka pierwotna zazwyczaj odnosi się do materiału, który nie został jeszcze poddany analizie ani obróbce w laboratorium; tymczasem w naszym przypadku próbka została już pobrana z opakowania. Z kolei pojęcie próbki średniej sugeruje, że próbki z różnych jednostek są łączone w celu uzyskania jednej reprezentatywnej próbki. Chociaż takie podejście może być stosowane w niektórych analizach statystycznych, w sytuacji opisanej w pytaniu, bardziej adekwatne byłoby mówienie o próbkach jednostkowych. Odpowiedź "laboratoryjną" jest myląca, ponieważ odnosi się do próbki, która została już poddana działaniu w laboratorium, co nie odpowiada definicji próbki pobieranej z opakowania. Typowym błędem myślowym jest utożsamienie próbki średniej z jednostkową, gdyż mogą one pełnić różne funkcje w procesie analizy jakości. Właściwe zrozumienie różnicy między tymi terminami ma kluczowe znaczenie w kontekście zapewnienia jakości w różnych branżach.

Pytanie 8

Aby podnieść stężenie mikroelementów w roztworze, próbkę należy poddać

A. zagęszczaniu

B. liofilizacji

C. roztwarzaniu

D. rozcieńczaniu

Zagęszczanie jest procesem, który polega na usunięciu części rozpuszczalnika z roztworu, co prowadzi do zwiększenia stężenia składników rozpuszczonych w tym roztworze. Proces ten jest szczególnie istotny w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne przygotowanie próbek jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz. Przykładami zastosowania zagęszczania mogą być przygotowanie próbek do spektroskopii lub chromatografii, gdzie wymagane jest osiągnięcie odpowiedniego stężenia analitu. Dodatkowo, w przemyśle farmaceutycznym zagęszczanie jest stosowane w produkcji leków, gdzie stężenie substancji czynnej musi być dokładnie kontrolowane. Standardy branżowe, takie jak GMP (Good Manufacturing Practices), kładą duży nacisk na precyzyjne przygotowanie roztworów, co czyni zagęszczanie kluczowym krokiem w wielu procesach produkcyjnych i analitycznych.

Pytanie 9

Wody pobrane ze studni powinny być przewożone w szczelnie zamkniętych butelkach z przezroczystego materiału

A. szklanych, w temperaturze około 20°C

B. z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 20°C

C. z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 4°C

D. szklanych, w temperaturze około 30°C

Odpowiedź dotycząca użycia butelek z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 4°C, jest zgodna z zaleceniami dotyczącymi transportu próbek wody. Tworzywo sztuczne, takie jak polipropylen lub PET, jest preferowane, ponieważ jest lekkie, odporne na pęknięcia i dobrze zabezpiecza próbki przed zanieczyszczeniami. Przechowywanie próbek w niskiej temperaturze, około 4°C, minimalizuje rozwój mikroorganizmów i stabilizuje skład chemiczny wody, co jest kluczowe dla wiarygodności analizy. W praktyce zaleca się, aby próbki były transportowane w ciągu maksymalnie 24 godzin od pobrania, aby zminimalizować ryzyko zmiany parametrów analitycznych. Dobre praktyki laboratoria wodociągowego wskazują, że każda próbka powinna być odpowiednio oznakowana i zarejestrowana, co ułatwia późniejsze śledzenie wyników analizy. W takich sytuacjach warto korzystać z wytycznych takich jak Standard ISO 5667 dotyczący pobierania próbek wody, co zapewnia jakość i wiarygodność uzyskiwanych danych.

Pytanie 10

Butle gazowe (czasy butli) napełnione wodorem są oznaczone kolorem

A. niebieskim

B. jasnozielonym

C. czerwonym

D. żółtym

Zrozumienie systemu oznaczania butli gazowych jest kluczowe dla bezpieczeństwa pracy z substancjami chemicznymi. Kolorystyka oznaczeń butli gazowych jest ściśle określona przez normy. Odpowiedzi sugerujące żółty, jasnozielony lub niebieski kolor są błędne, ponieważ nie odzwierciedlają one aktualnych praktyk w branży. Żółty kolor często kojarzony jest z gazami toksycznymi, a jasnozielony z gazami szlachetnymi, natomiast niebieski stosuje się zazwyczaj do azotu lub innych gazów obojętnych. Wybierając niepoprawne kolory, można narazić się na poważne konsekwencje, takie jak błędna identyfikacja gazu, co prowadzi do niebezpiecznych sytuacji. W przemyśle, gdzie obsługiwane są różne rodzaje gazów, znajomość i przestrzeganie norm dotyczących oznaczania butli gazowych jest niezbędne. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich wniosków to ignorowanie standardów branżowych oraz brak świadomości na temat zagrożeń związanych z niewłaściwym oznaczeniem gazów. Warto pamiętać, że bezpieczeństwo w pracy z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi opiera się na dokładnym przestrzeganiu procedur oraz systemów oznaczania, co bezpośrednio wpływa na zdrowie i życie pracowników oraz osób postronnych.

Pytanie 11

Zamieszczony fragment procedury opisuje sposób otrzymywania

„W zlewce o pojemności 250 cm³ rozpuść w 50 cm³ wody destylowanej 5 g uwodnionego siarczanu(VI) miedzi(II). Do roztworu dodaj 16,7 cm³ roztworu NaOH o stężeniu 6 mol/dm³. Następnie dodaj 10 g glukozy w celu przeprowadzenia reakcji redukcji jonów miedzi(II) do miedzi(I). Ostrożnie ogrzewaj zlewkę z mieszaniną reakcyjną do otrzymania czerwonego osadu (...)Osad odsącz, przemyj alkoholem i susz na bibule na powietrzu."

A. CuO.

B. Cu20.

C. Cu(OH)2.

D. Na2SO4.

Wybór Cu(OH)2, CuO oraz Na2SO4 jako odpowiedzi prowadzi do nieporozumień dotyczących podstawowych zasad chemii, szczególnie w kontekście reakcji redoks i zjawisk związanych z redukcją. Cu(OH)2, znany jako wodorotlenek miedzi(II), nie jest produktem procesu opisanego w pytaniu. Jego powstanie wymagałoby reakcji miedzi(II) z zasadami, a nie redukcji. CuO, to tlenek miedzi(II), który powstaje w inny sposób, zazwyczaj w wyniku utleniania miedzi w obecności tlenu, a więc również nie jest związany z opisanym procesem. Na2SO4, czyli siarczan sodu, jest całkowicie innym związkiem, który nie ma związku z miedzią ani z redukcją, a jego obecność w tym kontekście może wskazywać na mylną interpretację reakcji chemicznych. Typowe błędy myślowe obejmują pomylenie różnych stopni utlenienia miedzi, co skutkuje wybraniem niewłaściwych produktów. Kluczowe jest zrozumienie, że reakcje chemiczne są ściśle powiązane z warunkami, w jakich się odbywają, a także rodzajami reagentów używanych w danym procesie. Zrozumienie tych podstaw jest kluczowe dla skutecznej analizy chemicznej i uzyskania właściwych wyników w laboratoriach chemicznych.

Pytanie 12

Jaką objętość w warunkach standardowych zajmie 1,7 g amoniaku (masa molowa amoniaku wynosi 17 g/mol)?

A. 22,4 dm3

B. 11,2 dm3

C. 4,48 dm3

D. 2,24 dm3

W przypadku analizy objętości gazu, kluczowe jest zrozumienie, jak molowość substancji wpływa na objętość, jaką zajmuje w danych warunkach. Podstawowym błędem w kilku z niepoprawnych odpowiedzi jest nieprawidłowe zastosowanie zasad dotyczących gazów. Odpowiedzi, które wskazują na 22,4 dm³, 4,48 dm³ oraz 11,2 dm³, wynikają z niezrozumienia liczby moli i ich konwersji na objętość gazu. Odpowiedź 22,4 dm³ sugeruje, że mówimy o całym molu gazu, a nie o 0,1 mola, co jest kluczowe w tym kontekście. W rzeczywistości, tylko 1 mol amoniaku zajmuje 22,4 dm³, a 1,7 g amoniaku to jedynie 0,1 mola. Podobnie, objętości 4,48 dm³ i 11,2 dm³ można uznać za wyniki nieprawidłowych obliczeń, gdzie mogły być pomieszane ilości moli lub zastosowane niewłaściwe przeliczniki. W praktyce, aby uniknąć takich błędów, ważne jest dokładne zrozumienie stoichiometrii reakcji chemicznych oraz umiejętność pracy z jednostkami miary. Często błędy te wynikają z pośpiechu lub nieuwagi podczas rozwiązywania problemów, co w kontekście chemicznym jest szczególnie istotne, gdyż niewłaściwe dane mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w laboratoriach i przemyśle.

Pytanie 13

Co oznacza zapis cz.d.a. na etykiecie opakowania odczynnika chemicznego?

A. zawiera maksymalnie 0,05% zanieczyszczeń

B. zawiera co najmniej 0,1% zanieczyszczeń

C. zawiera maksymalnie 0,1% zanieczyszczeń

D. zawiera co najmniej 0,05% zanieczyszczeń

Wybór odpowiedzi, że odczynnik zawiera maksymalnie 0,1% zanieczyszczeń jest poprawny, ponieważ termin "cz.d.a." oznacza "czystość do analizy". Standardy analityczne, takie jak te określone przez European Pharmacopoeia oraz American Chemical Society, wskazują, że substancje oznaczone jako cz.d.a. spełniają wymogi czystości, które ograniczają zawartość zanieczyszczeń. W praktyce oznacza to, że odczynniki te mogą być wykorzystywane w analizach laboratoryjnych, gdzie niska zawartość zanieczyszczeń jest kluczowa dla uzyskania dokładnych wyników. Na przykład, w chemii analitycznej, zanieczyszczenia mogą wpływać na wyniki pomiarów spektroskopowych, dlatego istotne jest, aby stosowane odczynniki były wysokiej czystości. Właściwe zrozumienie oznaczeń na etykietach odczynników chemicznych jest zatem niezbędne dla każdego, kto pracuje w laboratoriach, aby zapewnić wiarygodność wyników badań.

Pytanie 14

Wagi laboratoryjne można klasyfikować według nośności oraz precyzji na

A. techniczne i analityczne

B. analityczne i szalkowe

C. dźwigniowe i elektroniczne

D. periodyczne i aperiodyczne

Wagi laboratoryjne można podzielić na dwie główne grupy: techniczne i analityczne. Wagi techniczne używamy w różnych sytuacjach, gdzie nie potrzebujemy aż tak precyzyjnych pomiarów. Przykłady to przemysł czy laboratoria ogólne. Z kolei wagi analityczne są znacznie dokładniejsze, co czyni je niezbędnymi w badaniach chemicznych. Tam każdy gram, a nawet mikrogram, ma znaczenie. W laboratoriach farmaceutycznych, na przykład, dokładne ważenie składników aktywnych jest kluczowe dla skuteczności leków. Spełniają one określone normy ISO, więc mamy pewność, że wyniki są wiarygodne. To naprawdę ważne, bo chodzi o bezpieczeństwo pacjentów i jakość terapii.

Pytanie 15

Aby wykonać czynności analityczne wskazane w ramce, należy użyć:

Otrzymaną do badań próbkę badanego roztworu rozcieńczyć wodą destylowaną w kolbie miarowej o pojemności 100 cm³ do kreski i dokładnie wymieszać. Następnie przenieść pipetą 10 cm³ tego roztworu do kolby stożkowej, dodać ok. 50 cm³ wody destylowanej.

A. kolby stożkowej, moździerza, lejka Shotta, naczynka wagowego.

B. kolby miarowej, tygla, pipety, naczynka wagowego.

C. kolby stożkowej, kolby miarowej, pipety, cylindra miarowego.

D. zlewki, kolby ssawkowej, lejka Buchnera, cylindra miarowego.

Odpowiedź wskazująca na użycie kolby stożkowej, kolby miarowej, pipety oraz cylindra miarowego jest poprawna, ponieważ każdy z tych przyrządów odgrywa kluczową rolę w procesie analitycznym. Kolba miarowa jest niezbędna do precyzyjnego rozcieńczania roztworów, co jest istotne w chemii analitycznej, gdzie dokładność stężeń ma fundamentalne znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Pipeta, z kolei, pozwala na precyzyjne odmierzanie małych objętości roztworów, co jest kluczowe przy przygotowywaniu prób do analiz. Kolba stożkowa znajduje zastosowanie w mieszaniu reagentów oraz w prowadzeniu reakcji chemicznych, a cylinder miarowy umożliwia dokładne pomiary większych objętości cieczy. Użycie tych instrumentów jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi i standardami dotyczącymi chemii analitycznej, co zapewnia rzetelność przeprowadzanych badań oraz powtarzalność eksperymentów.

Pytanie 16

Roztwór amoniaku o stężeniu 25% nie powinien być trzymany

A. z dala od źródeł ciepła i promieni słonecznych.

B. w pobliżu otwartego ognia.

C. pod sprawnie działającym wyciągiem.

D. w butelce z ciemnego szkła.

Roztwór amoniaku o stężeniu 25% jest substancją chemiczną, która może być niebezpieczna, zwłaszcza w przypadku kontaktu z wysoką temperaturą lub otwartym ogniem. Amoniak ma niską temperaturę zapłonu i może łatwo ulegać zapłonowi w obecności źródeł ciepła, co prowadzi do ryzyka pożaru czy nawet wybuchu. Dlatego przechowywanie go w pobliżu otwartego ognia jest wysoce niewłaściwe i niezgodne z zasadami BHP. W laboratoriach, w których stosuje się substancje chemiczne, istotne jest przestrzeganie norm bezpieczeństwa, takich jak OSHA (Occupational Safety and Health Administration) czy EU REACH, które podkreślają konieczność przechowywania substancji chemicznych w odpowiednich warunkach, z dala od niebezpiecznych źródeł. Przykładowo, amoniak powinien być przechowywany w chłodnym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu, w szczelnych pojemnikach, a nie w miejscach, gdzie mogą występować źródła zapłonu. Zrozumienie i przestrzeganie tych zasad nie tylko zwiększa bezpieczeństwo w laboratorium, ale także przyczynia się do ochrony zdrowia pracowników oraz środowiska.

Pytanie 17

W przypadku zanieczyszczeń szklanych naczyń osadami o charakterze nieorganicznym, takimi jak wodorotlenki, tlenki oraz węglany, do ich oczyszczania używa się

A. roztworu KMnO4 z dodatkiem kwasu solnego

B. płynu do zmywania naczyń

C. kwasu solnego

D. wody destylowanej

Woda destylowana, mimo że wydaje się czysta, to nie ma tych właściwości chemicznych, które mogłyby skutecznie poradzić sobie z osadami nieorganicznymi. Zazwyczaj używamy jej do rozcieńczania, a nie jako aktywnego środka czyszczącego. Płyn do mycia naczyń także nie jest najlepszym rozwiązaniem, bo on zajmuje się głównie usuwaniem tłuszczu i zanieczyszczeń organicznych, a nie mineralnych, jak tlenki czy węglany. Roztwór KMnO4 z kwasem solnym brzmi ciekawie, ale też nie jest praktycznym sposobem na czyszczenie naczyń szklanych z tych osadów, bo mogą się pojawić niepożądane reakcje i produkty uboczne. W laboratoriach trzeba mieć na uwadze ryzyko niewłaściwego używania kwasów i substancji utleniających, bo to może prowadzić do dość poważnych wypadków. Używanie nieodpowiednich metod czyszczenia to dość powszechny błąd, przez który można zniszczyć drogie narzędzia i popsuć wyniki eksperymentów, więc warto znać odpowiednie techniki i chemikalia do różnych rodzajów zanieczyszczeń.

Pytanie 18

Jaką masę NaCl uzyskuje się poprzez odparowanie do sucha 250 g roztworu 10%?

A. 0,25 g

B. 250 g

C. 25 g

D. 2,5 g

Wybierając inne odpowiedzi, można wprowadzić się w błąd co do metody obliczeń związanych z roztworami. Przykładowo, odpowiedź 250 g może sugerować, że cała masa roztworu to tylko NaCl, co jest nieprawidłowe, ponieważ roztwór składa się z substancji rozpuszczonej oraz rozpuszczalnika. Innym błędem jest wybór 0,25 g, co może wynikać z błędnego rozumienia skali stężenia; 10% roztwór oznacza, że na każdy 100 g roztworu przypada 10 g NaCl, a nie 0,25 g. Podobnie, odpowiedź 2,5 g jest zbyt mała w kontekście obliczeń, co może wskazywać na mylne przeliczenie lub pominięcie kluczowego etapu w obliczeniach. Kluczowym błędem myślowym jest nieuznanie, że stężenie procentowe odnosi się do całkowitej masy roztworu, a nie tylko substancji rozpuszczonej. W praktyce, aby poprawnie wykonać obliczenia dotyczące roztworów chemicznych, istotne jest zrozumienie, jak różne składniki wpływają na całkowitą masę i jak to się przekłada na masę substancji aktywnej. Wiedza ta ma zastosowanie nie tylko w chemii, ale także w biologii i farmacji, gdzie przygotowanie roztworów jest na porządku dziennym.

Pytanie 19

Ile gramów 80% kwasu mrówkowego trzeba zważyć, aby uzyskać 200 g 20% roztworu tego kwasu?

A. 20g

B. 50g

C. 80g

D. 200g

Przy analizie błędnych odpowiedzi często można zauważyć typowe pułapki związane z obliczeniami stężenia roztworów. Na przykład, wybór 200 g jako odpowiedzi może wynikać z błędnego założenia, że cała masa roztworu jest jednocześnie masą substancji czynnej, co jest nieprawidłowe. W rzeczywistości roztwór 20% oznacza, że tylko część masy to substancja chemiczna, a nie całość. Dlatego istotne jest, aby zrozumieć, że w obliczeniach chemicznych musimy oddzielić masę substancji czynnej od masy całkowitej roztworu. Z kolei wybór 20 g również jest nieprawidłowy, ponieważ odnosi się do zbyt małej ilości czystego kwasu mrówkowego, co nie wystarczyłoby do osiągnięcia pożądanej koncentracji w 200 g roztworu. Odpowiedź 80 g również jest błędna, ponieważ oznaczałaby zbyt dużą ilość 80% roztworu, nieproporcjonalnie do wymaganych 40 g czystego kwasu. Właściwe podejście do takich obliczeń wymaga zrozumienia zarówno zasad dotyczących stężenia, jak i umiejętności przekształcania jednostek masy oraz ich odpowiedniego zastosowania w praktyce laboratoryjnej. Umiejętność ta jest kluczowa w chemii, gdzie precyzyjne przygotowywanie roztworów ma kluczowe znaczenie dla jakości eksperymentów. W związku z tym, aby skutecznie stosować obliczenia stężenia, należy gruntownie przyswoić podstawowe zasady i metody obliczeniowe, co jest fundamentem każdej praktyki chemicznej.

Pytanie 20

Próbkę laboratoryjną dzieli się na dwie części, ponieważ

A. analizę produktu zawsze realizuje się dwiema różnymi metodami

B. jedna część jest przeznaczona do potencjalnego przeprowadzenia analizy rozjemczej

C. jedna część jest skierowana do dostawcy, a druga do odbiorcy produktu

D. przeprowadza się dwie analizy badanego produktu i przyjmuje wartość średnią z wyników

Podział średniej próbki na dwie części to coś, na co trzeba zwrócić uwagę w analizie laboratoryjnej. Odpowiedzi, które mówią, że jedna próbka idzie dla dostawcy, a druga dla odbiorcy, mogą wprowadzać w błąd, bo nie bierze się pod uwagę celu analizy rozjemczej, która jest do rozstrzygania sporów. Dwie różne metody analizy mogą być fajne, ale to nie tłumaczy podziału próbki. Taki sposób robienia rzeczy może zamieszać i prowadzić do kiepskich wniosków o wynikach. Co więcej, robienie dwóch analiz i branie z tego średniej to nie jest standard w takich sprawach jak jakość, bo nie wyklucza błędów systematycznych. Trzeba też pamiętać, że analiza rozjemcza to nie to samo co kontrola jakości; jedno ma na celu rozwiązywanie sporów, a drugie to rutynowe sprawdzanie produkcji. Dobrze jest zrozumieć znaczenie właściwego podejścia do podziału próbki, bo to kluczowe dla obiektywności i przejrzystości w analizach.

Pytanie 21

Zgłębniki o konstrukcji przypominającej świder są wykorzystywane do pobierania próbek różnych materiałów

A. ciastowatych

B. płynnych

C. półpłynnych

D. sypkich

Wybór innych odpowiedzi, takich jak sypkie, płynne czy półpłynne, wynika z niepełnego zrozumienia właściwości materiałów oraz zastosowania zgłębnika w kształcie świdra. Materiały sypkie, takie jak piasek czy żwir, są najczęściej pobierane poprzez metody bardziej odpowiednie do ich struktury, na przykład za pomocą zgłębnika cylindrycznego. Zgłębniki te są przystosowane do uzyskiwania próbek z luźnych i sypkich materiałów, gdzie nie jest wymagane wwiercanie się w substancje o większej lepkości. W przypadku materiałów płynnych, takich jak woda czy oleje, stosuje się zupełnie inne metody, na przykład pompy lub próbniki ciśnieniowe, które są bardziej efektywne w pozyskiwaniu próbek z płynnych mediów. Natomiast materiały półpłynne, takie jak niektóre rodzaje osadów, mogą wymagać zastosowania innych narzędzi, które są bardziej odpowiednie do ich specyfiki. Typowym błędem myślowym jest założenie, że jeden typ zgłębnika może być użyty do różnych typów materiałów bez uwzględnienia ich właściwości fizycznych. Dlatego ważne jest zrozumienie, że zgłębniki w kształcie świdra są zoptymalizowane do pracy z substancjami ciastowatymi, co czyni je nieodpowiednimi do innych materiałów.

Pytanie 22

Jakim kolorem oznacza się instalację gazową w laboratorium analitycznym?

A. niebieskim

B. czerwonym

C. zielonym

D. żółtym

Znakowanie instalacji gazowych w laboratoriach analitycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności pracy. Kolor żółty, który stosuje się do oznaczania instalacji gazowych, jest zgodny z międzynarodowymi standardami, w tym z normami ISO oraz przepisami BHP. Oznaczenia te mają na celu szybkie i jednoznaczne wskazanie, że dana instalacja transportuje gazy, co zwiększa świadomość zagrożeń w miejscu pracy. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie zachodzi możliwość pracy z substancjami łatwopalnymi, oznaczenie gazu za pomocą koloru żółtego umożliwia pracownikom szybkie zidentyfikowanie instalacji, które mogą stanowić zagrożenie. Ponadto, stosowanie jednolitych oznaczeń pomaga w szkoleniu nowego personelu oraz w przestrzeganiu regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa pracy. Znajomość i stosowanie tych standardów jest fundamentalne dla minimalizacji ryzyka wypadków oraz zapewnienia efektywności procesów analitycznych.

Pytanie 23

Do kolby destylacyjnej wprowadzono 200 cm3 zanieczyszczonego acetonu o gęstości d = 0,9604 g/cm3 oraz czystości 90% masowych. W celu oczyszczenia przeprowadzono proces destylacji, w wyniku czego uzyskano 113,74 g czystego acetonu. Jakie były straty acetonu podczas destylacji?

A. 65,80%

B. 18,33%

C. 81,77%

D. 34,20%

Wybierając inne odpowiedzi, można napotkać kilka typowych pułapek myślowych. Często zdarza się, że studenci mylnie zakładają, iż straty acetonu można obliczyć jako prostą różnicę między masą początkową a masą końcową bez uwzględnienia rzeczywistej zawartości czystego acetonu. W takich przypadkach dochodzi do nieprawidłowego założenia co do ilości czystego acetonu w początkowej próbce. Ponadto, niektóre osoby mogą błędnie oszacować straty, nie uwzględniając gęstości substancji oraz jej czystości, co prowadzi do znacznych odchyleń w obliczeniach. Straty mogą być również źle interpretowane jako różnica objętości, co nie jest adekwatne, gdyż konieczne jest przejście na jednostki masy dla porównania. Aby uniknąć tych błędów, ważne jest, by przy każdej analizie chemicznej szczegółowo zrozumieć, jakie dane są potrzebne do prawidłowego obliczenia. Rekomenduje się także stosowanie standardowych procedur analitycznych oraz dokumentację każdego kroku procesu, co zwiększa transparentność i umożliwia identyfikację potencjalnych błędów. Dobre praktyki w laboratoriach chemicznych zakładają również regularne szkolenie personelu oraz dbałość o dokładność pomiarów, co może znacząco wpłynąć na jakość uzyskiwanych wyników.

Pytanie 24

Transformacja zolu w żel to zjawisko określane jako

A. sedymentacja

B. peptyzacja

C. koagulacja

D. azulacja

Koagulacja jest procesem, w którym cząstki zawieszone w cieczy łączą się w większe agregaty, co prowadzi do utworzenia żelu. W kontekście przemiany zolu w żel, koagulacja jest kluczowym etapem, w którym cząstki zolu zaczynają się łączyć, co prowadzi do strukturalnych zmian w materiale. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest produkcja żeli polimerowych, które wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym oraz farmaceutycznym. W tych branżach koagulacja jest istotna, ponieważ kontrolowanie tego procesu pozwala na uzyskanie pożądanej tekstury i stabilności produktu. W praktyce, inżynierowie często stosują techniki, takie jak dodawanie koagulantów, aby przyspieszyć proces koagulacji w złożonych formulacjach. Dobre praktyki w tym zakresie obejmują również optymalizację parametrów procesu, takich jak temperatura i pH, które mogą znacząco wpływać na efektywność koagulacji. Zrozumienie tej przemiany jest kluczowe w wielu dziedzinach inżynierii materiałowej oraz chemicznej.

Pytanie 25

Przy transporcie próbek wody zaleca się, aby próbki były

A. zalkalizowane

B. narażone na działanie światła

C. schłodzone do temperatury 2 - 5°C

D. zakwaszone do pH < 6

Schłodzenie próbek wody do temperatury 2 - 5°C to naprawdę ważny krok, gdy transportujemy te próbki. Chodzi o to, żeby zmniejszyć wszelkie zmiany w ich składzie chemicznym i biologicznym. Niska temperatura spowalnia mikroorganizmy i różne reakcje chemiczne, które mogą zniszczyć próbki. W praktyce, według wytycznych takich organizacji jak EPA albo ISO, próbki powinny być transportowane w termosach czy chłodnicach, żeby zachować ich właściwości fizykochemiczne. Na przykład, jeśli analizujemy wodę pitną, to dobre utrzymanie temperatury jest konieczne dla dokładnych wyników badań, co jest kluczowe dla zdrowia publicznego. Dodatkowo, schłodzenie próbek pomaga też w zachowaniu ich wartości analitycznej, co jest ważne, zwłaszcza w kontekście monitorowania jakości wód w środowisku. Dlatego naprawdę trzeba trzymać się tych standardów, żeby uzyskać wiarygodne wyniki.

Pytanie 26

Substancje pomocnicze wykorzystywane do realizacji podstawowych analiz jakościowych i ilościowych, które nie wymagają wysokiej czystości, są oznaczane na opakowaniach symbolem

A. techn.

B. cz.d.a.

C. cz.ch.

D. cz.

Odpowiedzi "cz.ch.", "techn." oraz "cz.d.a." są błędne w kontekście pytania, ponieważ każda z tych terminologii odnosi się do innych klas substancji. Termin "cz.ch." odnosi się do substancji czystych chemicznie, które muszą spełniać wysokie standardy czystości i są używane w bardziej wymagających analizach, gdzie nawet najmniejsze zanieczyszczenia mogą wpływać na wyniki. W kontekście analiz jakościowych i ilościowych, wybór substancji czystych chemicznie w sytuacjach, gdy nie jest to wymagane, nie tylko zwiększa koszty, ale również komplikuje procedury laboratoryjne. Z kolei "techn." odnosi się do substancji technicznych, które mogą być używane w procesach przemysłowych, ale ich standardy czystości również mogą nie być odpowiednie dla analiz laboratoryjnych. Używanie takich substancji w analizach może prowadzić do zafałszowań wyników, co jest absolutnie niedopuszczalne w kontekście rzetelnych badań. Termin "cz.d.a." odnosi się do czystości dla analizy, co również oznacza wyższe wymagania dotyczące czystości, a więc nie pasuje do koncepcji substancji pomocniczych, które nie muszą spełniać tych standardów. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków to niepełne zrozumienie różnic w wymaganiach czystości oraz niewłaściwe przypisywanie terminów do kontekstu ich zastosowania w analizach chemicznych.

Pytanie 27

Na opakowaniu fenolu umieszcza się przedstawiony na rysunku znak ostrzegawczy, który oznacza, że jest to substancja

A. toksyczna.

B. utleniająca.

C. wybuchowa.

D. drażniąca.

Odpowiedź 'toksyczna' jest poprawna, ponieważ znak ostrzegawczy przedstawiający czaszkę z kośćmi skrzyżowanymi informuje o substancji, która może być niebezpieczna dla zdrowia. Fenol, jako substancja chemiczna, wykazuje wysoką toksyczność, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym uszkodzenia narządów wewnętrznych oraz zagrażających życiu skutków po kontakcie z organizmem. Oznakowanie substancji chemicznych zgodnie z normami GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w miejscach pracy, laboratorjach oraz w gospodarstwach domowych. Znak ten ma na celu ostrzeżenie użytkowników o konieczności zachowania szczególnej ostrożności, stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice czy maski, oraz przestrzegania zaleceń dotyczących przechowywania i używania fenolu. Zrozumienie tych informacji jest niezbędne dla każdego, kto ma do czynienia z takimi substancjami w codziennej pracy lub badaniach.

Pytanie 28

Zestaw do filtracji pod obniżonym ciśnieniem powinien obejmować między innymi

A. kolbę stożkową, lejek szklany z sączkiem, pompę próżniową

B. kolbę okrągłodenną, lejek szklany z sączkiem, płuczkę bezpieczeństwa

C. kolbę miarową, lejek Büchnera, pompę próżniową

D. kolbę ssawkową, lejek Büchnera, płuczkę bezpieczeństwa

Wybór kolby miarowej, lejka Büchnera i pompy próżniowej nie jest właściwy w kontekście zestawu do sączenia pod zmniejszonym ciśnieniem. Kolba miarowa, mimo że jest istotnym narzędziem w laboratoriach chemicznych, nie jest przeznaczona do pracy pod próżnią i nie wytrzyma negatywnego ciśnienia, co może prowadzić do jej pęknięcia i wypadku. Zamiast tego, kolba ssawkowa, która jest zaprojektowana specjalnie do pracy w warunkach podciśnienia, jest odpowiedniejsza. Z kolei pompa próżniowa to element, który rzeczywiście jest niezbędny do generowania próżni, jednak w kontekście tego zestawu, najważniejszym elementem jest kolba ssawkowa. W przypadku drugiej odpowiedzi, kolba ssawkowa zastąpiona jest kolbą ssawkową, co również nie jest zgodne z najlepszymi praktykami, ponieważ kolba przypisana do sączenia musi być odporna na ciśnienie. Lejek szklany z sączkiem, chociaż powszechnie stosowany, nie oferuje efektywności sączenia, jaką zapewnia lejek Büchnera. Natomiast płuczka bezpieczeństwa, mimo że jest ważnym elementem w kontekście bezpieczeństwa laboratoryjnego, nie odnosi się bezpośrednio do procesu sączenia. W związku z tym, kluczowym błędem w tych odpowiedziach jest niezrozumienie funkcji i zastosowania odpowiednich narzędzi w kontekście operacji pod zmniejszonym ciśnieniem.

Pytanie 29

Wskaż prawidłowo dobrany sposób kalibracji i zastosowanie szkła miarowego.

	Nazwa naczynia	Sposób kalibracji	Zastosowanie
A.	kolba miarowa	Ex	do sporządzania roztworów mianowanych o określonej objętości
B.	cylinder miarowy	Ex	do sporządzania roztworów mianowanych o określonej objętości
C.	pipeta Mohra	Ex	do odmierzania określonej objętości cieczy
D.	biureta	In	do odmierzania określonej objętości cieczy

A. C.

B. B.

C. D.

D. A.

Wybór innych opcji niż C wskazuje na nieprawidłowe zrozumienie metod kalibracji i zastosowania narzędzi miarowych. Kolby miarowe, na przykład, są zaprojektowane do kalibracji metodą In, gdzie odczytywana jest objętość cieczy na wewnętrznej krawędzi menisku. Użycie kolby miarowej do precyzyjnych pomiarów wymaga znajomości jej zastosowania, co może prowadzić do błędów, jeśli zostanie użyta zamiast pipety Mohra. Cylindry miarowe oferują większą objętość, ale ich kalibracja również opiera się na odczycie wewnętrznej krawędzi menisku, co czyni je mniej idealnymi do precyzyjnych pomiarów objętości. Biurety są narzędziem do titracji, a ich kalibracja i zastosowanie są inne niż w przypadku pipety Mohra. Typowe błędy myślowe obejmują brak zrozumienia różnicy między metodami kalibracji oraz nieodpowiednie przypisanie narzędzi do ich zastosowania. Kluczowe jest zrozumienie, że wybór odpowiedniego narzędzia pomiarowego w laboratorium ma zasadnicze znaczenie dla uzyskania dokładnych i wiarygodnych wyników, co jest zgodne z normami jakości i standardami branżowymi. Brak tej wiedzy może prowadzić do poważnych błędów w analizach chemicznych lub biotechnologicznych.

Pytanie 30

Przedstawiony schemat ideowy ilustruje proces wytwarzania N₂ → NO → NO₂ → HNO₃

A. kwasu azotowego(III) z azotu

B. kwasu azotowego(V) z azotu

C. kwasu azotowego(II) z azotu

D. kwasu azotowego(IV) z azotu

Odpowiedź na pytanie o kwas azotowy(V) jest jak najbardziej trafna. Proces wytwarzania HNO3 z azotu (N2) rzeczywiście zaczyna się od utlenienia azotu do tlenku azotu(II) (NO), który potem przekształca się w tlenek azotu(IV) (NO2). To właśnie ten tlenek odgrywa ważną rolę w produkcji kwasu azotowego. W przemyśle chemicznym najczęściej stosuje się metodę Ostwalda, gdzie amoniak jest pierwszym etapem, który prowadzi nas do tlenku azotu. Potem ten tlenek reaguje z tlenem, tworząc NO2, a w obecności wody przekształca się to w HNO3. Kwas azotowy(V) ma sporo zastosowań, na przykład produkując nawozy azotowe czy materiały wybuchowe, a także jest ważnym odczynnikiem w laboratoriach. Myślę, że warto pamiętać, że kwas ten jest istotny w wielu dziedzinach chemii, zarówno organicznej, jak i nieorganicznej, co czyni go kluczowym dla branży chemicznej.

Pytanie 31

Czy odpady laboratoryjne zawierające jony metali ciężkich powinny zostać poddane obróbce przed umieszczeniem ich w odpowiednio oznaczonej pojemności?

A. przeprowadzić w trudnorozpuszczalne związki i odsączyć

B. zasypać wodorowęglanem sodu

C. zneutralizować kwasem solnym lub zasadą sodową

D. rozcieńczyć wodą destylowaną

Odpady laboratoryjne zawierające jony metali ciężkich powinny być przekształcane w trudnorozpuszczalne związki, a następnie odsączane, aby zminimalizować ich toksyczność i ułatwić dalsze postępowanie z nimi. Proces ten zakłada dodawanie reagentów, które reagują z metalami ciężkimi, tworząc osady, które są łatwiejsze do usunięcia. Przykładem może być dodawanie siarczanu sodu, co prowadzi do wytrącenia osadów siarczkowych. Odsączanie pozwala na oddzielenie osadu od cieczy, co jest kluczowe w zarządzaniu odpadami. Praktyki takie są zgodne z normami ochrony środowiska, które nakładają obowiązek zapewnienia, że odpady nie zanieczyszczają wód gruntowych ani innych zasobów wodnych. Z tego powodu laboratoria powinny dysponować odpowiednimi urządzeniami filtracyjnymi oraz zapewniać szkolenia dla personelu w zakresie odpowiedniego postępowania z takimi odpadami. Warto również pamiętać, że metale ciężkie, jak ołów czy kadm, mogą być szkodliwe dla zdrowia ludzkiego, dlatego tak ważne jest ich właściwe zarządzanie.

Pytanie 32

Między wodorotlenkiem baru a chlorkiem amonu dochodzi do spontanicznej reakcji, która powoduje silne schłodzenie mieszaniny oraz wydobycie się charakterystycznego zapachu amoniaku.
Ba(OH)₂(s) + 2 NH₄Cl(s) → BaCl₂(aq) + 2 H₂O(c) + 2 NH₃(g) Wskaź, które sformułowanie właściwie wyjaśnia to zjawisko.
nieodwracalnie jej równowagę.

A. Reakcja zachodzi spontanicznie, ponieważ jest egzotermiczna

B. Reakcja zachodzi spontanicznie mimo endotermiczności, ponieważ wydzielanie soli przesuwa nieodwracalnie jej równowagę

C. Reakcja zachodzi spontanicznie, ponieważ jest endotermiczna

D. Reakcja zachodzi spontanicznie mimo endotermiczności, ponieważ wydzielanie gazu przesuwa

Sformułowania, które sugerują, że reakcja jest egzotermiczna, są mylne. Ekspansja gazu, która występuje w wyniku wydzielania amoniaku, jest kluczowym czynnikiem w analizie tej reakcji. Egzotermiczność oznacza, że reakcja wydziela ciepło, co w tym przypadku nie ma miejsca. Ponadto, twierdzenie o nieodwracalności reakcji związanej z wydzieleniem soli jest również nieprecyzyjne – chociaż reakcja prowadzi do powstania soli, kluczową rolę odgrywa wydzielanie gazu, a nie samej soli. W przypadku reakcji endotermicznych, często występują mylne przekonania, że jedynie wydzielanie ciepła może być oznaką reakcji spontanicznej. W rzeczywistości, spontaniczność reakcji chemicznej można zrozumieć przez analizę zmian entropii i energii swobodnej. Kluczowym błędem jest także przypisanie roli równowagi chemicznej tylko do produktów stałych, ignorując znaczenie produktów gazowych. Warto również podkreślić, że niektóre reakcje, mimo że energetycznie niekorzystne, mogą zachodzić na skutek zwiększenia entropii, co jest szczególnie istotne w kontekście gazów. Zrozumienie tych koncepcji jest niezbędne dla analizy reakcji chemicznych w praktyce laboratoryjnej i przemysłowej.

Pytanie 33

Naczynia z roztworem kwasu siarkowego(VI) o dużym stężeniu nie powinny być pozostawiane otwarte nie tylko za względów bezpieczeństwa, ale także dlatego, że kwas

A. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny

B. zwiększy swoje stężenie, ponieważ wyparuje woda

C. zwiększy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny

D. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest lotny

Niepoprawne odpowiedzi opierają się na niezrozumieniu właściwości kwasu siarkowego(VI) oraz jego interakcji z otoczeniem. Stwierdzenie, że kwas zmniejszy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny, jest błędne, ponieważ higroskopijność oznacza zdolność substancji do absorbowania wilgoci, a nie jej utraty. Kwas siarkowy nie jest substancją lotną w standardowych warunkach, co wyklucza możliwość jego utraty masy w wyniku parowania. Warto również zwrócić uwagę, że kwas siarkowy nie jest substancją, która wyparowuje woda w sposób, który prowadziłby do zmniejszenia masy roztworu. Zamiast tego, proces parowania wody prowadzi do koncentracji roztworu oraz potencjalnych niebezpieczeństw związanych z jego przechowywaniem. Odpowiedzi sugerujące, że kwas zmniejszy swoją masę, ilustrują typowy błąd myślowy, polegający na myleniu właściwości fizycznych substancji z ich chemicznymi. Bezpieczne i efektywne zarządzanie substancjami chemicznymi wymaga zrozumienia ich właściwości fizykochemicznych oraz przestrzegania standardów bezpieczeństwa, aby uniknąć niepożądanych reakcji chemicznych.

Pytanie 34

Wskaż metodę rozdzielenia układu, w którym fazą rozproszoną jest ciało stałe, a fazą rozpraszającą gaz.

faza rozproszona	faza rozpraszająca
faza rozproszona	gaz	ciecz	ciało stałe
gaz	-	piana	piana stała
ciecz	aerozol ciekły	emulsja	emulsja stała
ciało stałe	aerozol stały	zol	zol stały

A. Destylacja.

B. Filtracja.

C. Sedymentacja.

D. Dekantacja.

Sedymentacja, destylacja i dekantacja to techniki rozdzielania, które nie są odpowiednie dla układów, w których fazą rozproszoną jest ciało stałe, a fazą rozpraszającą gaz. Sedymentacja polega na opadaniu cząstek stałych na dno cieczy pod wpływem siły grawitacji, co sprawia, że jest efektywna w przypadku układów stały-ciecz, ale nie sprawdza się w sytuacjach, gdy jedna z faz jest gazem. Destylacja, z kolei, jest procesem polegającym na odparowaniu cieczy i jej skropleniu, co jest efektywną metodą rozdzielania cieczy na podstawie różnicy temperatur wrzenia, jednak nie ma zastosowania w układach stały-gaz. Dekantacja to technika, która polega na oddzielaniu cieczy od osadu, ale również odnosi się głównie do układów ciecz-ciecz lub ciecz-stała. Przy wyborze metody rozdzielania, ważne jest zrozumienie, że każda technika ma swoje specyficzne zastosowania i ograniczenia. Typowe błędy myślowe mogą prowadzić do nieprawidłowych wniosków, takie jak błędne założenie, że każda technika rozdzielania jest uniwersalna i stosowana w każdej sytuacji. Kluczowe jest, aby dostosować metodę do charakterystyki faz, które są rozdzielane, co ma istotne znaczenie w praktykach laboratoryjnych i przemysłowych.

Pytanie 35

Ile węglanu sodu trzeba odmierzyć, aby uzyskać 200 cm³ roztworu o stężeniu 8% (m/v)?

A. 16,0 g

B. 1,6 g

C. 9,6 g

D. 8,0 g

Aby obliczyć masę węglanu sodu (Na2CO3) potrzebną do przygotowania 200 cm³ roztworu o stężeniu 8% (m/v), możemy zastosować podstawowe wzory chemiczne. Stężenie masowe (m/v) odnosi się do masy substancji rozpuszczonej w jednostce objętości roztworu. W przypadku 8% roztworu oznacza to, że w 100 cm³ roztworu znajduje się 8 g węglanu sodu. Dla 200 cm³ roztworu odpowiednia masa wynosi zatem 8 g x 2 = 16 g. W kontekście praktycznym, przygotowanie roztworów o określonym stężeniu jest kluczowe w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, gdzie precyzyjne pomiary są wymagane dla zapewnienia jakości produktów. Na przykład, w analizach chemicznych czy syntezach, właściwe przygotowanie roztworów z odpowiednimi stężeniami ma zasadnicze znaczenie dla uzyskania powtarzalnych i dokładnych wyników. Zgodnie z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, zawsze należy stosować odpowiednie metody ważeń oraz kalibracji sprzętu, aby zapewnić dokładność i wiarygodność uzyskanych wyników.

Pytanie 36

Jakie urządzenie służy do pomiaru temperatury topnienia substancji chemicznych?

A. Thiel.

B. Soxleth.

C. Engler.

D. Kipp.

Zrozumienie, jak działają różne aparaty laboratoryjne, jest kluczowe w kontekście chemii analitycznej. Odpowiedzi takie jak Soxletha, Englera czy Kipp są często mylone z aparatem Thielego, co prowadzi do nieporozumień. Soxleth jest używany do ekstrakcji substancji rozpuszczalnych w cieczy, co jest zupełnie inną funkcją niż pomiar temperatury topnienia. Engler to aparat służący do oznaczania temperatury wrzenia cieczy, co również nie ma związku z topnieniem. Z kolei aparat Kippa jest stosowany do wytwarzania gazów w reakcjach chemicznych, co zupełnie nie odnosi się do określania temperatury topnienia. Problemy te wynikają z mylnej koncepcji, że wszystkie aparaty mają podobne zastosowania. Kluczowe jest zrozumienie, że każdy z tych aparatów ma swoją specyfikę i przeznaczenie. Właściwe przypisanie urządzenia do zadania jest istotne dla uzyskania prawidłowych wyników i unikania błędów w analizach chemicznych. Niezrozumienie tych różnic może prowadzić do niskiej jakości wyników oraz niepoprawnych wniosków dotyczących badanych substancji. Dlatego ważne jest, aby podczas nauki chemii zwracać uwagę na funkcje poszczególnych urządzeń i ich zastosowanie w praktyce laboratoryjnej.

Pytanie 37

Technika oddzielania płynnych mieszanin, w której wykorzystuje się różnice w prędkości migracji składników przez odpowiednią bibułę, nazywa się

A. chromatografią

B. adsorpcją

C. filtracją

D. destylacją

Chromatografia to technika rozdzielania składników mieszanin, która opiera się na różnicach w ich powinowactwie do fazy stacjonarnej i fazy ruchomej. Proces ten umożliwia analizę oraz oczyszczanie substancji chemicznych, a jego zastosowanie jest szerokie, od analizy jakościowej w laboratoriach chemicznych po przemysł farmaceutyczny, gdzie służy do czyszczenia składników aktywnych. W chromatografii cieczowej, która jest jedną z najczęstszych metod, próbka jest rozdzielana na podstawie różnic w szybkości migracji jej składników przez bibulę lub kolumnę wypełnioną odpowiednim materiałem. Zastosowanie chromatografii obejmuje zarówno naukę, jak i przemysł, umożliwiając kontrolę jakości, identyfikację substancji oraz badania środowiskowe, co czyni ją kluczowym narzędziem w analizach chemicznych. Standardy ISO oraz metodyka Good Laboratory Practice (GLP) regulują stosowanie chromatografii, zapewniając wysoką jakość wyników i bezpieczeństwo w laboratoriach.

Pytanie 38

Z 250 g benzenu (M = 78 g/mol) uzyskano 350 g nitrobenzenu (M = 123 g/mol). Jaka jest wydajność reakcji nitrowania?

A. 83,5%

B. 77,7%

C. 93,4%

D. 88,8%

Niepoprawne odpowiedzi mogą wynikać z nieprawidłowych założeń lub błędnych obliczeń. Wydajność reakcji nitrowania jest ściśle związana z ilością reagenta i teoretycznie uzyskanego produktu. Wiele osób może pomylić się w obliczeniach masy teoretycznej, co prowadzi do zawyżenia lub zaniżenia wartości wydajności. Na przykład, nie uwzględnienie molarności reakcji lub błędne przeliczenie mas molowych może prowadzić do nieprawidłowych wyników. Często również występuje błąd polegający na pomijaniu czynnika, jakim jest strata masy podczas reakcji, co wpływa na ostateczną wydajność. Należy pamiętać, że każda reakcja chemiczna jest obarczona pewnym stopniem nieefektywności, nie tylko związanym z odczynnikiem, ale również z warunkami reakcyjnymi jak temperatura, ciśnienie czy obecność katlizu. W praktyce przemysłowej istotne jest monitorowanie wszystkich tych parametrów, aby móc poprawić wydajność reakcji, a także minimalizować straty surowców. Zrozumienie tych aspektów jest kluczowe dla skutecznego zarządzania procesami chemicznymi i osiągania wysokiej wydajności produkcji.

Pytanie 39

Który z poniższych czynników nie mógł przyczynić się do błędnego określenia całkowitej liczby drobnoustrojów w surowym mleku?

A. Transport próbki mleka w temperaturze 30°C

B. Nieodpowiednie mycie i dezynfekcja zbiorników do przechowywania mleka

C. Nieprawidłowe czyszczenie i dezynfekcja pipet do pobierania próbek pierwotnych

D. Pobranie nadmiernej liczby próbek pierwotnych

Transport próbki mleka w temperaturze 30°C może prowadzić do znacznych zmian w populacji drobnoustrojów, co może skutkować błędnym oznaczeniem ich liczby. W przypadku mleka, które zawiera składniki odżywcze, idealne warunki do rozwoju mikroorganizmów są osiągane w temperaturach powyżej 20°C. Jeśli próbka jest transportowana w tak wysokiej temperaturze, istnieje ryzyko namnażania się niepożądanych bakterii, co może zafałszować wyniki analizy. Również niewłaściwe mycie i dezynfekcja pipet do pobierania próbek oraz zbiorników do przechowywania mogą prowadzić do kontaminacji próbek, co również wpływa na dokładność wyników. Pipety, które nie zostały odpowiednio zdezynfekowane, mogą wprowadzać mikroorganizmy z otoczenia, co skutkuje błędnymi pomiarami. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi kontroli jakości w przemyśle mleczarskim, takie praktyki są absolutnie niewłaściwe i mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Organizacje zajmujące się bezpieczeństwem żywności, takie jak WHO i FAO, podkreślają znaczenie przestrzegania rygorystycznych procedur przy pobieraniu i analizowaniu próbek. Właściwe zarządzanie próbkami, w tym ich transport w odpowiednich warunkach temperaturowych i dezynfekcja narzędzi, jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych.

Pytanie 40

Aby przeprowadzić analizę jakościową, próbkę mosiądzu należy roztworzyć w stężonym kwasie

A. azotowym(V)

B. chlorowodorowym

C. bromowodorowym

D. siarkowym(VI)

Stosowanie kwasu siarkowego(VI) do roztwarzania mosiądzu nie jest optymalnym rozwiązaniem, ponieważ mimo że kwas siarkowy jest silnym kwasem, nie jest efektywny w przypadku stopów miedzi, takich jak mosiądz. Kwas siarkowy reaguje z miedzią, ale proces ten jest wolniejszy i mniej skuteczny w porównaniu do kwasu azotowego. Użycie kwasu chlorowodorowego może również prowadzić do niepełnych reakcji, ponieważ nie jest on wystarczająco silnym utleniaczem, a jego stosowanie w kontekście metali nieżelaznych, takich jak miedź, może prowadzić do ich nierozpuszczenia. Kwas bromowodorowy, mimo że jest kwasem, również nie wykazuje właściwości utleniających, które są kluczowe w procesie analizy jakościowej. W przypadku błędnego wyboru kwasu, można napotkać problemy związane z niepełnym rozpuszczeniem próbki, co prowadzi do błędnych wyników analizy. Typowym błędem jest założenie, że każdy silny kwas może zastąpić inny w reakcjach chemicznych, co jest mylne. Efektywność rozpuszczania stopów metalowych wymaga zastosowania odpowiednich reakcji chemicznych, które nie tylko rozpuszczają próbki, ale również prowadzą do ich pełnej analizy składu chemicznego. W rezultacie, niewłaściwy wybór kwasu może skutkować nieprawidłowymi wynikami, co w praktyce laboratoryjnej jest nieakceptowalne i może prowadzić do dalszych problemów związanych z jakością i bezpieczeństwem produktów końcowych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej