Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechanik
  • Kwalifikacja: MEC.05 - Użytkowanie obrabiarek skrawających
  • Data rozpoczęcia: 17 maja 2025 10:59
  • Data zakończenia: 17 maja 2025 11:18

Egzamin zdany!

Wynik: 21/40 punktów (52,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jaką funkcję pełni M03 w programie sterującym?

A. gwintowanie o skoku wzrastającym
B. wybranie prawych obrotów wrzeciona
C. dosunięcie podparcia kłem konika
D. postój czasowy trwający trzy sekundy
Funkcja pomocnicza M03 w programie sterującym jest kluczowa dla operacji obróbczych, ponieważ jej działanie polega na wybraniu prawych obrotów wrzeciona. Prawe obroty są standardowym kierunkiem obrotu narzędzia w większości aplikacji CNC, co sprawia, że ich wybór jest istotny dla efektywności i precyzji obróbki. Przykładem zastosowania tej funkcji jest sytuacja, w której operator musi wykonać cięcie lub frezowanie elementu metalowego, co wymaga precyzyjnych obrotów narzędzia. W sytuacjach, gdy używane są narzędzia skrawające, kierunek obrotów ma wpływ na jakość powierzchni oraz trwałość narzędzia. Standardy branżowe, takie jak ISO 6983, definiują sposób programowania takich funkcji, co podkreśla znaczenie prawidłowego wyboru obrotów wrzeciona w procesie obróbczych. Znajomość tych parametrów oraz ich odpowiednie wykorzystanie w praktyce jest niezbędne dla każdego specjalisty zajmującego się obróbką CNC.

Pytanie 2

Dokumentacja techniczna maszyny nie zawiera

A. rysunków operacyjnych
B. widoku zewnętrznego urządzenia
C. wykazu części zamiennych
D. normatywów dotyczących remontów
Dokumentacja techniczna obrabiarki nie zawiera rysunków operacyjnych, ponieważ są one najczęściej sporządzane w kontekście konkretnych procesów technologicznych i nie są ujęte w standardowej dokumentacji maszyny. Rysunki operacyjne przedstawiają szczegółowy przebieg operacji obróbczej oraz specyfikują narzędzia i parametry obróbcze, które powinny być dobrane w zależności od materiału obrabianego. W obrębie standardów ISO i norm branżowych dokumentacja techniczna powinna skupiać się na zasadniczych informacjach dotyczących funkcjonowania maszyny, jej budowy oraz konserwacji, a nie na szczegółowych rysunkach operacyjnych. Przykładem mogą być dokumenty takie jak instrukcje obsługi, które zawierają dane dotyczące parametrów technicznych maszyny, ale nie precyzują procesów obróbczych w formie rysunków. Zamiast tego, rysunki operacyjne są opracowywane przez technologów na etapie projektowania procesów produkcyjnych, co podkreśla ich charakter zależny od konkretnego zastosowania.

Pytanie 3

Płytka skrawająca oznaczona jako T ma formę

A. trójkąta
B. kwadratu
C. sześciokąta
D. pięciokąta
Wybór kształtu kwadratu w kontekście płytek skrawających może wydawać się logiczny, jednakże nie bierze pod uwagę zasadniczych cech i funkcji tych narzędzi. Kwadratowy kształt nie zapewnia odpowiedniego kąta skrawania, co prowadzi do nieefektywnej obróbki materiału. Z kolei pięciokąt czy sześciokąt to geometrie, które w kontekście skrawania są rzadko stosowane, ponieważ wprowadzają dodatkowe punkty kontaktowe, co może powodować niepożądane wibracje i obciążenia na narzędziu, a co za tym idzie, wpływać negatywnie na jakość obróbki. Błędem jest także mylenie tych kształtów z ich potencjalnymi zastosowaniami; w rzeczywistości, standardowe kształty płytek skrawających, jak trójkąty, są projektowane z myślą o optymalizacji procesu skrawania z zachowaniem odpowiednich parametrów pracy, takich jak prędkość obrotowa czy posuw. Analizując te opcje, można dostrzec, że wybór niewłaściwego kształtu płytek skrawających prowadzi do nieefektywności, a w konsekwencji także do zwiększenia kosztów produkcji oraz czasu obróbczych. Zrozumienie różnic w kształtach płytek skrawających oraz ich wpływu na procesy obróbcze jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej jakości i efektywności w produkcji.

Pytanie 4

Dla narzędzi skrawających używanych w obróbce na maszynach CNC należy określić

A. cztery wartości korekcji
B. trzy wartości korekcji
C. dwie wartości korekcji
D. jedną wartość korekcji
Dwie wartości korekcji dla frezów stosowanych na obrabiarkach CNC są kluczowe dla zapewnienia precyzji i efektywności obróbki. Pierwsza wartość korekcji odnosi się do diametru narzędzia, co pozwala na precyzyjne dopasowanie średnicy frezu w programie CNC. Druga wartość dotyczy pozycji narzędzia w odniesieniu do przedmiotu obrabianego, co umożliwia kompensację ewentualnych błędów w ustawieniach lub wymiarach narzędzia. Przykładowo, w przypadku skomplikowanych kształtów, jak elementy mechaniczne czy formy, precyzyjne ustawienie tych wartości jest kluczowe dla uniknięcia uszkodzeń materiału oraz uzyskania wymaganego wykończenia powierzchni. W praktyce, stosowanie dwóch wartości korekcji jest zgodne z normami ISO i EN, które zalecają systematyczne podejście do kompresji narzędzi w procesach obróbczych, co zwiększa niezawodność i jakość produkcji.

Pytanie 5

Stół obrotowy magnetyczny jest wykorzystywany do przytrzymywania płaskich elementów podczas obróbki na

A. szlifierce
B. frezarce
C. tokarce
D. strugarce
Stół obrotowy magnetyczny to naprawdę ważne narzędzie w szlifierkach, które wykorzystuje się do precyzyjnej obróbki płaskich powierzchni. Działa tak, że stabilizuje i mocuje detale, co zapewnia ich dokładne szlifowanie. Dzięki temu, że działa na zasadzie magnesu, można szybko i łatwo mocować przedmioty, co znacznie przyspiesza pracę. W praktyce, znajdziesz je w użyciu przy szlifowaniu form, narzędzi czy innych elementów, które wymagają dużej precyzji. W przypadku szlifierek płaszczyznowych stół magnetyczny pozwala na obracanie detalu, by szlifować różne krawędzie. To jest mega ważne w przemyśle metalowym, gdzie dokładność ma ogromne znaczenie. A jeśli chodzi o bezpieczeństwo, korzystanie z takiego stołu zgodnie z zasadami BHP naprawdę zmniejsza ryzyko, bo nie musisz się martwić, że przedmiot w trakcie pracy wypadnie czy się odczepi.

Pytanie 6

Uzyskanie szóstego poziomu dokładności oraz chropowatości powierzchni wynoszącej Ra=0,32 μm dla otworu przelotowego o średnicy Ø10 jest możliwe poprzez

A. frezowanie
B. powiercanie
C. wytaczanie
D. rozwiercanie
Rozwiercanie jest procesem obróbki skrawaniem, który umożliwia uzyskanie wysokiej jakości chropowatości powierzchni, co jest kluczowe w przypadku zastosowania wymagającego precyzyjnego wymiarowania otworów. Przy użyciu narzędzi o odpowiednich parametrach skrawania, rozwiercanie pozwala na osiągnięcie chropowatości Ra=0,32 μm, co jest zgodne z normami branżowymi, np. ISO 1302. W praktyce rozwiercanie jest używane do precyzyjnego wykańczania otworów po wcześniejszym wierceniu, często w przemyśle motoryzacyjnym, lotniczym oraz w produkcji maszyn. Dobrą praktyką jest stosowanie narzędzi o odpowiednim kształcie i sztywności, co pozwala na zminimalizowanie drgań i poprawienie jakości obrabianej powierzchni. Dodatkowo, podczas tego procesu ważne jest dobieranie odpowiednich parametrów obróbczych, takich jak prędkość skrawania oraz posuw, co ma bezpośredni wpływ na osiąganą chropowatość oraz dokładność wymiarową.

Pytanie 7

Zakończenie podprogramu ze skokiem do początku oznaczane jest za pomocą funkcji

A. M08
B. M30
C. M03
D. M17
Odpowiedź M17 jest poprawna, ponieważ odnosi się do końca podprogramu z możliwością powrotu na jego początek, co jest istotnym elementem programowania w kontekście automatyki i systemów sterowania. M17, jako instrukcja w kontekście programowania maszyn CNC, oznacza zakończenie podprogramu i powrót do miejsca wywołania. Praktyczne zastosowanie tej instrukcji można zaobserwować w procesach produkcyjnych, gdzie wielokrotne powtarzanie tego samego cyklu roboczego jest niezbędne do efektywnej produkcji. Dzięki zastosowaniu M17 operatorzy mogą tworzyć skrypty, które automatyzują powtarzające się zadania, co zwiększa wydajność i precyzję operacji. Standardy G-code, do których należy M17, są powszechnie stosowane w branży obróbczej, co czyni tę wiedzę niezbędną dla profesjonalistów zajmujących się programowaniem maszyn CNC. Zrozumienie działania tej instrukcji oraz jej poprawne zastosowanie w praktyce przyczynia się do lepszego zarządzania cyklami produkcyjnymi oraz redukcji błędów operacyjnych.

Pytanie 8

Na wrzecionie szlifierki można zakładać jedynie ściernice, dla których maksymalna prędkość obrotowa jest

A. mniejsza lub równa rzeczywistej prędkości wrzeciona
B. przynajmniej dwa razy większa od rzeczywistej prędkości wrzeciona
C. mniejsza od rzeczywistej prędkości wrzeciona
D. równa albo wyższa od rzeczywistej prędkości wrzeciona
Poprawna odpowiedź to 'równa albo większa od rzeczywistej prędkości wrzeciona', co wynika z faktu, że ściernice muszą być przystosowane do prędkości, z jaką będą pracować. Zastosowanie ściernicy, której maksymalna prędkość obrotowa jest niższa od rzeczywistej prędkości wrzeciona, może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak pęknięcie ściernicy podczas obróbki, co może spowodować poważne obrażenia. W praktyce, przed rozpoczęciem pracy, operatorzy szlifierek powinni zawsze upewnić się, że wybrana ściernica spełnia wymogi prędkości obrotowej wskazane przez producenta. Na przykład, jeśli wrzeciono obraca się z prędkością 3000 obr/min, to należy stosować ściernice, których maksymalne obroty są równe lub wyższe niż ta wartość, co zapewni bezpieczeństwo i efektywność obróbki. W branży stosuje się różne normy, takie jak norma PN-EN 12413, która określa wymagania dotyczące bezpieczeństwa dla ściernic, co czyni ten aspekt kluczowym w praktyce obróbczej.

Pytanie 9

Posuw równy f = 0,2 mm/obr, ustawia się na

A. szlifierce do płaszczyzn
B. strugarce poprzecznej
C. frezarce uniwersalnej
D. wiertarce kadłubowej
Wybór niewłaściwej maszyny do obróbki, takiej jak strugarka poprzeczna, szlifierka do płaszczyzn czy frezarka uniwersalna, wskazuje na brak zrozumienia podstawowych zasad działania tych urządzeń. Strugarka poprzeczna jest przeznaczona do skrawania wzdłużnego i poprzecznego drewnianych oraz metalowych elementów, jednak nie ma możliwości precyzyjnego ustawienia posuwu na poziomie 0,2 mm/obr w kontekście wiercenia. Szlifierka do płaszczyzn z kolei służy przede wszystkim do wygładzania i precyzyjnego szlifowania powierzchni, co całkowicie odbiega od funkcji wiercenia, a zatem nie jest odpowiednia dla wartości posuwu referencyjnego. Frezarka uniwersalna, mimo że jest wszechstronnym narzędziem, również nie jest przeznaczona do wiercenia na poziomie tak drobnych parametrów posuwu, jak w przypadku wiertarki kadłubowej. Typowe myślenie, które prowadzi do wyboru tych urządzeń, polega na błędnym założeniu, że każda maszyna do obróbki może być użyta do każdego rodzaju operacji, co często kończy się nieefektywnym procesem produkcyjnym oraz niską jakością finalnych produktów. Kluczowym jest zatem, aby przy wyborze maszyny kierować się jej przeznaczeniem oraz specyfikacją techniczną dostosowaną do wymagań konkretnego zadania.

Pytanie 10

Technika gwintowania bezwiórowego to

A. kucie
B. tłoczenie
C. odlewanie
D. walcowanie
Walcowanie to faktycznie ciekawa metoda, bo nie traci materiału, a polega na tym, by go formować przez nacisk. W przeciwieństwie do obróbki wiórowej, gdzie materiał usuwa się, tu nie ma zbędnych strat. W przemyśle metalowym to jest bardzo popularne, szczególnie przy produkcji gwintów i innych mechanicznych części. Na przykład, walcowanie gwintów na prętach to świetny sposób na uzyskanie precyzyjnych i gładkich powierzchni. Co więcej, te gwinty mają lepsze właściwości mechaniczne, bo są formowane w materiale, który był poddany obróbce na zimno. To też wpisuje się w dobre praktyki przemysłowe, bo mało odpadów, a to obniża koszty. No i, jeśli chodzi o normy jakości, to walcowanie gwintów spełnia standardy ISO, co znaczy, że te produkty są naprawdę wysokiej jakości. To bardzo ważne w inżynierii i budownictwie.

Pytanie 11

Wzrost twardości zewnętrznej warstwy materiału w trakcie obróbki skrawaniem określa się jako

A. umocnienienie
B. narost
C. deformację
D. zgniot
Umocnienie warstwy wierzchniej materiału obrabianego w procesie skrawania odnosi się do zjawiska, w którym twardość powierzchni obrabianego materiału zwiększa się w wyniku działania sił skrawających. Mechanizm ten związany jest z deformacją plastyczną, która zachodzi na poziomie mikroskalowym, prowadząc do zmiany struktury i właściwości mechanicznych materiału. Przykładem zastosowania umocnienia jest obróbka stali narzędziowej, gdzie odpowiedni dobór parametrów skrawania, takich jak prędkość, posuw i głębokość skrawania, może skutkować znacznym wzrostem twardości powierzchni, co przekłada się na lepszą odporność na zużycie. Dobre praktyki w branży wymagają monitorowania parametrów skrawania oraz stosowania odpowiednich narzędzi, co pozwala na optymalizację procesu oraz zwiększenie trwałości narzędzi skrawających. Warto również zauważyć, że umocnienie może być korzystne w produkcji elementów narażonych na duże obciążenia mechaniczne, gdzie wymagana jest wysoka twardość i odporność na ścieranie.

Pytanie 12

Obróbkę powierzchni w kształcie wzoru można przeprowadzić na tokarce

A. uniwersalnej
B. karuzelowej
C. produkcyjnej
D. kopiarce
Obróbka powierzchni kształtowych może wydawać się złożonym procesem, a wybór odpowiedniej maszyny jest kluczowy dla uzyskania pożądanych rezultatów. Tokarki karuzelowe, choć stosowane do obróbki detali cylindrycznych, nie są dostosowane do precyzyjnego odwzorowywania skomplikowanych kształtów. Ich mechanizm opiera się na obrocie detalu wokół osi, co ogranicza ich zastosowanie do prostszych geometrii. Podobnie tokarki uniwersalne oferują elastyczność w obróbce różnych kształtów, jednak ich wszechstronność często nie idzie w parze z wysoką precyzją odwzorowania wzorców, co jest kluczowe w zastosowaniach wymagających dokładnych konturów. Tokarki produkcyjne także mają swoje ograniczenia, są zaprojektowane głównie do produkcji masowej, co sprawia, że ich możliwości w zakresie obróbki kształtowej są ograniczone. Kluczowym błędem w myśleniu jest założenie, że jakakolwiek tokarka może pełnić rolę koparki; każda z tych maszyn ma swoją specyfikę i niezbędne jest zrozumienie, jakie procesy obróbcze są realizowane na poszczególnych typach urządzeń. Znajomość tych różnic jest niezbędna w celu optymalizacji procesów produkcyjnych i unikania kosztownych błędów.

Pytanie 13

Aby w programie NC zmienić kierunek interpolacji kołowej z ruchu zgodnego z ruchem wskazówek zegara na przeciwny, funkcję G02 należy zastąpić funkcją

A. G04
B. G03
C. G00
D. G0I
Funkcja G03 w programowaniu CNC służy do interpolacji kołowej w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Gdy w programie NC chcemy zrealizować ruch w przeciwną stronę niż standardowa G02 (czyli zgodnie z ruchem wskazówek zegara), musimy użyć G03. Przykładowo, jeśli mamy wykonać okrąg o określonym promieniu, zmieniając kierunek na przeciwny, należy zastosować funkcję G03 i odpowiednio zdefiniować punkt końcowy oraz promień. W praktyce, w programowaniu CNC, ważne jest zrozumienie kierunków ruchu oraz odpowiednie przyporządkowanie funkcji, aby uniknąć błędów w produkcji. Dobry programista CNC powinien również znać różnice między G02 a G03, aby móc optymalnie zarządzać procesami frezarskimi, na przykład przy obróbce detali o złożonych kształtach. Użycie G03 w odpowiednim kontekście pozwala na uzyskanie precyzyjnych i zaplanowanych trajektorii narzędzia, co jest kluczowe w przemyśle obróbczo-mechanicznym.

Pytanie 14

W przypadku, gdy podczas toczenia zewnętrznych powierzchni często dochodzi do wykruszania się płytki skrawającej, powinno się

A. zwiększyć prędkość skrawania
B. zwiększyć głębokość skrawania
C. wybrać mniejszy promień naroża
D. zmniejszyć wartość posuwu
Zmniejszenie wartości posuwu podczas toczenia powierzchni zewnętrznych jest kluczowym działaniem, gdy zauważamy częste wykruszanie płytki skrawającej. Wiąże się to z redukcją obciążenia, jakie działa na narzędzie skrawające. W praktyce niższy posuw oznacza, że materiał jest usuwany wolniej, co pozwala na lepsze chłodzenie i mniejsze przeciążenia termiczne oraz mechaniczne. Dzięki temu narzędzie ma większe szanse na dłuższą żywotność, a jakość obróbki pozostaje na wysokim poziomie. W branży stosuje się różnorodne narzędzia i materiały skrawające, które są dostosowane do różnych warunków obróbczych. Przykładem mogą być płytki skrawające wykonane z węglika spiekanego, które charakteryzują się wysoką odpornością na zużycie, ale ich efektywność w dużej mierze zależy od odpowiednich parametrów skrawania, w tym posuwu. Standardy ISO dotyczące skrawania wskazują, że odpowiednie dobranie posuwu w kontekście materiału obrabianego i geometrii narzędzia jest niezwykle istotne dla uzyskania optymalnych wyników procesów obróbczych.

Pytanie 15

W bloku N145 G01 G90 X100 G41 F350 M03 programu dla frezarki CNC, co oznacza kod G90?

A. ustawienie stałej prędkości obrotowej wrzeciona
B. programowanie absolutne
C. ustawienie stałej prędkości skrawania
D. cykl obróbczy
Kod G90 w programowaniu maszyn CNC oznacza tryb programowania absolutnego, w którym wszystkie podawane współrzędne odnoszą się do stałego punktu odniesienia, zazwyczaj zwanego punktem zerowym. W praktyce, oznacza to, że jeżeli w programie podasz współrzędne X100, to narzędzie frezarskie przemieści się dokładnie do punktu X=100 mm w układzie współrzędnych maszyny, niezależnie od aktualnej pozycji narzędzia. Programowanie absolutne jest powszechnie wykorzystywane, ponieważ ułatwia planowanie i kontrolowanie ścieżki narzędzia, szczególnie w złożonych operacjach obróbczych, gdzie precyzja jest kluczowa. W codziennej praktyce, operatorzy mogą łatwo modyfikować współrzędne, co pozwala na szybsze wprowadzanie zmian w programie bez konieczności przeliczania pozycji względem aktualnego miejsca narzędzia. Ponadto, zgodnie z najlepszymi praktykami w branży, programowanie absolutne zwiększa bezpieczeństwo operacji, redukując ryzyko kolizji z materiałem lub innymi elementami maszyny.

Pytanie 16

Który z wymienionych elementów charakterystycznych jest ustalany przez programistę w aplikacji obróbczej?

A. Zerowy przedmiotu obrabianego
B. Zerowy obrabiarki
C. Odniesienia narzędzia
D. Referencyjny
Zerowy przedmiotu obrabianego to kluczowy punkt odniesienia w programowaniu obrabiarek CNC, który definiuje miejsce, w którym przedmiot obrabiany powinien znajdować się w odniesieniu do narzędzi i osprzętu. Programista ustala ten punkt w celu zapewnienia precyzyjnej i powtarzalnej obróbki. Umożliwia to dokładne pozycjonowanie narzędzi w stosunku do obrabianego materiału, co jest niezbędne do uzyskania wysokiej jakości wykończenia i minimalizacji błędów produkcyjnych. Na przykład, jeżeli punkt zerowy przedmiotu obrabianego zostanie poprawnie zdefiniowany, obrabiarka będzie mogła wykonać operacje takie jak frezowanie czy toczenie z zachowaniem wymaganych tolerancji. W praktyce, ustalanie punktu zerowego jest często realizowane poprzez fizyczne pomiary przy użyciu specjalistycznych narzędzi, jak sonda lub urządzenia pomiarowe. Ścisłe przestrzeganie procedur związanych z definiowaniem punktów zerowych jest jednym z fundamentów dobrych praktyk w obróbce CNC, co przekłada się na optymalizację procesów produkcyjnych i zwiększenie efektywności operacyjnej.

Pytanie 17

Która komenda umożliwia wybór płaszczyzny interpolacji w osiach XY?

A. G17
B. G90
C. G91
D. G01
Wybór innych kodów G w kontekście pytania nie prowadzi do prawidłowego określenia płaszczyzny interpolacji w osiach XY. G01, na przykład, jest kodem odpowiadającym za liniowe interpolowanie ruchu narzędzia, ale nie definiuje konkretnej płaszczyzny, co może prowadzić do mylnych wniosków na temat jego zastosowania. Kiedy operatorzy używają G01 bez wcześniejszego zadeklarowania, w której płaszczyźnie powinien odbywać się ruch, istnieje ryzyko wprowadzenia niepożądanych błędów w realizacji programu. G90 z kolei aktywuje tryb adresowania absolutnego, co oznacza, że wszystkie ruchy są obliczane w odniesieniu do stałych pozycji na maszynie, a nie w odniesieniu do ostatniej pozycji narzędzia. To podejście może być użyteczne, ale nie odnosi się bezpośrednio do kwestii wyboru płaszczyzny interpolacji. G91 z kolei wprowadza tryb adresowania inkrementalnego, w którym ruchy są określane na podstawie przemieszczenia od bieżącej pozycji narzędzia. Tak jak w przypadku G90, ten kod nie wpływa na wybór płaszczyzny interpolacji. Zrozumienie roli każdych kodów G i ich zastosowania w kontekście programowania CNC jest kluczowe dla uniknięcia błędów i osiągnięcia zamierzonych efektów w obróbce, dlatego tak istotne jest prawidłowe korzystanie z G17 w celu zapewnienia precyzyjnych operacji w osiach XY.

Pytanie 18

Aby wiercić otwory w aluminium, należy zastosować wiertło o kącie wierzchołkowym

A. 90°
B. 140°
C. 170°
D. 45°
Wybór kąta wiertła jest kluczowy przy wierceniu, zwłaszcza w aluminium. Kąt 90° jest za ostry i może szybko zjeść wiertło oraz pogorszyć jakość otworów. Daje też sporo wibracji, co może uszkodzić narzędzie i materiał. Kąt 170° jest z kolei za rozwarty, co może prowadzić do problemów z prowadzeniem wiertła i trudności w odprowadzaniu wiórów. Użycie wiertła przy 45° też nie jest najlepszym pomysłem, bo to narzędzie bardziej do twardszych materiałów, gdzie trzeba mocniej ciąć. W przypadku aluminium źle dobrany kąt może spowodować zjawisko 'zatykania', czyli wióry nie są usuwane, co prowadzi do przegrzewania narzędzia i jego zniszczenia. Ogólnie, kiedy źle podchodzimy do doboru narzędzi, może to wydłużyć czas produkcji i podnieść koszty związane z wymianą narzędzi i poprawą jakości. Dlatego warto znać odpowiednie kąty wierteł i stosować je według zaleceń, żeby nie mieć później problemów.

Pytanie 19

W trybie AUTOMATIC operator nie ma możliwości

A. uruchamiać chłodziwa
B. regulować obrotów
C. modyfikować programu
D. zmieniać posuwu
Podczas pracy w trybie AUTOMATIC operator nie ma możliwości poprawiania programu, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa i wydajności w zakładach produkcyjnych. W tym trybie maszyna działa zgodnie z wcześniej ustalonymi parametrami, a wszelkie zmiany w programie mogłyby prowadzić do nieprzewidzianych błędów, a nawet uszkodzeń maszyny. Przykładowo, w przypadku obrabiarki CNC, zmiana programu w trakcie pracy mogłaby skutkować niewłaściwym wykonaniem detalu, co z kolei prowadziłoby do odpadów i zwiększenia kosztów produkcji. Z tego powodu, w standardach branżowych, takich jak ISO 9001, podkreśla się znaczenie kontrolowania procesów oraz minimalizowania ryzyka, co jest realizowane poprzez ograniczenie możliwości modyfikacji programu w trybie AUTOMATIC. Operatorzy powinni znać te zasady, aby zapewnić płynność i bezpieczeństwo procesu produkcyjnego, stosując się do wytycznych dotyczących zarządzania jakością i bezpieczeństwa pracy.

Pytanie 20

Jaką funkcję sterującą wykorzystuje się do ustalenia kierunku obrotu wrzeciona?

A. M05
B. M01
C. M08
D. M03
Funkcja M03 jest standardowym kodem G w programowaniu maszyn CNC, który służy do włączenia wrzeciona w kierunku obrotów zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Jest to kluczowe w procesach obróbczych, gdzie kierunek obrotów wrzeciona ma istotny wpływ na jakość i efektywność skrawania. Przykładem zastosowania M03 może być frezowanie, gdzie odpowiedni kierunek obrotów jest niezbędny do uzyskania właściwego skrawania materiału. W praktyce, jeśli wrzeciono obraca się w kierunku przeciwnym, może to prowadzić do tzw. 'zacinania' narzędzia, co negatywnie wpływa na dokładność obróbki oraz może prowadzić do uszkodzenia narzędzi i detali. Przy programowaniu CNC, szczególnie w kontekście różnych typów narzędzi skrawających, znajomość odpowiednich kodów M i ich zastosowania jest niezbędna dla prawidłowego działania maszyny oraz zapewnienia jakości produkcji. M03 powinno być używane w połączeniu z odpowiednim ustawieniem prędkości obrotowej wrzeciona, co jest również ustalane w kodzie G.

Pytanie 21

Który fragment sterującego programu zawiera dane umożliwiające wykonanie gwintu M16 o skoku 2 mm?

N25 G1 X13.5 Z-10
N30 G0 X16
N35 G33 Z-40 F2
N40 G0 X25

Fragment A.
N25 G1 X13.5 Z-10
N30 G0 X13.5
N35 G63 Z-40
N40 G0 X20

Fragment B.
N25 G1 X13.5 Z-10
N30 G0 X13.5
N35 G33 Z-40 F2
N40 G0 X20

Fragment C.
N25 G1 X13.5 Z-10
N30 G0 X13.5 M5
N35 G33 Z-40 F2
N40 G0 X25

Fragment D.

A. Fragment B.
B. Fragment A.
C. Fragment D.
D. Fragment C.
Wybór innego fragmentu programu może prowadzić do wielu nieporozumień związanych z parametrami nacinania gwintu. Fragmenty A, B oraz D nie zawierają odpowiednich komend ani wartości, które są niezbędne do poprawnego wykonania gwintu M16 o skoku 2 mm. Na przykład, w przypadku fragmentu A, mogą znajdować się błędne wartości posuwu lub głębokości nacinania, co może skutkować uszkodzeniem zarówno narzędzia, jak i obrabianego materiału. Warto zaznaczyć, że każdy element w programie CNC jest krytyczny i niewłaściwa komenda może spowodować, że gwint nie będzie spełniał norm technicznych. W wielu przypadkach programiści popełniają błąd, myśląc, że zrozumienie logiki programu jest wystarczające, podczas gdy kluczowe jest także znanie konkretnego zastosowania każdej z komend. Ignorowanie standardowych skoków gwintów przy tworzeniu programu może prowadzić do poważnych problemów, takich jak za luźne lub za ciasne połączenia, co ma ogromne znaczenie w inżynierii. Aby unikać takich błędów, warto regularnie uczestniczyć w szkoleniach związanych z programowaniem CNC oraz stosować się do dobrych praktyk w branży, które podkreślają znaczenie precyzyjnego definiowania parametrów w programowaniu obróbki skrawaniem.

Pytanie 22

Na frezarce obwiedniowej realizowana jest obróbka

A. wielowypustów wewnętrznych
B. rowków wpustowych
C. płaszczyzn
D. wielowypustów zewnętrznych
Wybór odpowiedzi dotyczących rowków wpustowych, wielowypustów wewnętrznych oraz płaszczyzn jest błędny, ponieważ te elementy nie są przeznaczone do obróbki na frezarce obwiedniowej. Rowki wpustowe, które są zazwyczaj frezowane na tradycyjnych frezarkach, wymagają innego podejścia obróbczej, najczęściej wykorzystywane są narzędzia skrawające o prostym kształcie, takie jak frezy szczelinowe. Z kolei wielowypusty wewnętrzne to geometrią, która zwykle realizowana jest na tokarkach lub w procesach skrawania, gdzie dostęp do wewnętrznych powierzchni jest kluczowy. Płaszczyzny są także obrobione z użyciem innych technik, takich jak frezowanie powierzchniowe. Typowym błędem myślowym jest mylenie rodzajów obróbki z konwencjonalnymi metodami, co prowadzi do nieprawidłowego doboru maszyny i narzędzi skrawających. Warto zauważyć, że każdy z tych procesów wymaga specyficznych parametów obróbczych, które są dostosowane do wymogów produkcyjnych i norm jakościowych, takich jak ISO 9001, które określają, jak powinny być realizowane procesy technologiczne w przemyśle.

Pytanie 23

Która z funkcji kontrolnych unieważnia kompensację promienia narzędzia?

A. G02
B. G97
C. G40
D. G96
G96, G02 oraz G97 to komendy G, które pełnią różne funkcje, ale nie odnoszą się do wyłączenia kompensacji promienia narzędzia. G96 jest używane do ustawienia prędkości obrotowej narzędzia w obróbce cylindrycznej, co ma znaczenie głównie w kontekście toczenia. Umożliwia ono uzyskanie stałej prędkości skrawania, co jest kluczowe dla utrzymania jakości obrabianego materiału i narzędzia. G02 jest komendą służącą do wykonywania ruchów okrężnych w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, co jest istotne w przypadku frezowania i toczenia detali o krzywoliniowych krawędziach. Natomiast G97 resetuje prędkość obrotową narzędzia do stałej wartości, co również nie ma związku z kompensacją promienia. Typowym błędem jest mylenie tych komend z G40 i zakładanie, że wszystkie pełnią podobne funkcje. W rzeczywistości, każde z tych poleceń spełnia unikalne role w procesie programowania CNC i ich błędne zrozumienie może prowadzić do nieprawidłowego ustawienia maszyny, co w efekcie wpłynie na jakość obrabianego wyrobu. Zrozumienie różnicy między tymi komendami jest kluczowe dla każdej osoby pracującej z obrabiarkami CNC.

Pytanie 24

Oblicz posuw w milimetrach na minutę, wiedząc, że prędkość obrotowa wrzeciona tokarki wynosi 600 obr/min, a posuw wynosi 0,1 mm/obr. Wykorzystaj zależność: ft=f0·n [mm/min]?

A. 6 mm/min
B. 600 mm/min
C. 60 mm/min
D. 0,6 mm/min
Wybór błędnej odpowiedzi może wynikać z nieprawidłowego zrozumienia wzoru na posuw minutowy. Często pojawiają się mylne założenia, takie jak pomylenie jednostek lub niewłaściwe podstawienie wartości. Na przykład, niektórzy uczniowie mogą pomyśleć, że prędkość obrotowa wrzeciona (600 obr/min) jest traktowana jako posuw, co prowadzi do obliczenia 600 mm/min. Tego rodzaju błąd pokazuje, jak ważne jest zrozumienie, że prędkość obrotowa i posuw są dwoma różnymi, ale powiązanymi parametrami w procesie obróbczy. W rzeczywistości, prędkość obrotowa dotyczy liczby obrotów, jakie wrzeciono wykonuje w ciągu jednej minuty, natomiast posuw określa, jak daleko narzędzie przesuwa się wzdłuż materiału w trakcie jednego obrotu. Aby poprawnie obliczyć posuw minutowy, należy pomnożyć posuw na obrót przez liczbę obrotów na minutę, co nie zawsze jest intuicyjne. Warto również zwrócić uwagę na praktyczne zastosowanie takich obliczeń w przemyśle, gdzie właściwe ustawienie parametrów obróbczych jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej jakości obróbki i efektywności produkcji. Dlatego warto regularnie ćwiczyć i doskonalić umiejętności związane z obliczeniami posuwu, aby unikać powszechnych pułapek w tych zagadnieniach.

Pytanie 25

Jakie narzędzie powinno być użyte do pomiaru bicia wrzeciona w tokarkach?

A. suwmiarka uniwersalna
B. czujnik zegarowy
C. macki zewnętrzne
D. średnicówka mikrometryczna
Macki zewnętrzne, suwmiarka uniwersalna i średnicówka mikrometryczna to narzędzia, które mają swoje zastosowania, ale jak na pomiar bicia wrzeciona tokarki, to nie za bardzo się nadają. Macki zewnętrzne służą głównie do mierzenia średnic zewnętrznych detali, więc nie ocenią osiowości wrzeciona. Z kolei suwmiarka uniwersalna, mimo że jest wszechstronna, ma ograniczoną dokładność, co w kontekście precyzyjnych pomiarów bicia może prowadzić do błędnych wyników. Użycie suwmiarki do pomiaru bicia może naprawdę zafałszować wyniki, zwłaszcza gdy odchylenia są drobne. Średnicówka mikrometryczna skupia się na dokładnym pomiarze średnic, więc też nie nadaje się do pomiaru bicia. W praktyce korzystanie z tych narzędzi może prowadzić do poważnych błędów pomiarowych, co w efekcie wpływa na jakość produkcji i dodatkowe koszty związane z poprawkami. Często błędnie zakłada się, że każde narzędzie można używać zamiennie, ale to nie zgodne z zasadami precyzyjnego pomiaru. W przemyśle obróbczym standardy jakościowe wymagają używania odpowiednich narzędzi do konkretnych zadań, co zapewnia lepszą efektywność i minimalizuje ryzyko wad produkcyjnych.

Pytanie 26

Jakiego narzędzia należy użyć do pomiaru wnętrza tulei ϕ50+0,02-0,03?

A. Suwmiarki uniwersalnej
B. Głębokościomierza
C. Średnicówki mikrometrycznej
D. Mikrometru talerzykowego
Inne narzędzia, które zostały zaproponowane jako alternatywy do pomiaru wymiaru wewnętrznego tulei, nie są odpowiednie ze względu na ich ograniczenia i specyfikę zastosowania. Suwmiarka uniwersalna, chociaż wszechstronna, nie jest wystarczająco precyzyjna do pomiarów w zakresie mikrometrów. Typowe suwmiarki mają dokładność w zakresie 0,02 mm, co nie spełnia wymagań dla elementów o tak małych tolerancjach jak ϕ50+0,02-0,03. Głębokościomierz, z kolei, jest narzędziem przeznaczonym do pomiarów głębokości otworów lub wnęk, a nie do pomiaru średnicy wewnętrznej, więc jego zastosowanie w tym przypadku jest nieadekwatne. Mikrometr talerzykowy, mimo że może być używany do pomiaru średnic, jest bardziej stosowany do pomiarów zewnętrznych niż wewnętrznych, co czyni go niewłaściwym wyborem. Wybierając narzędzie pomiarowe, istotne jest zrozumienie specyfikacji technicznych i wymagań dotyczących dokładności, aby uniknąć błędów w pomiarach, co może prowadzić do poważnych konsekwencji w procesie produkcji i kontroli jakości. Kluczowym aspektem jest dokładność narzędzi pomiarowych oraz ich zgodność z normami jakościowymi, co w praktyce przekłada się na bezbłędne wykonanie zadań oraz utrzymanie standardów w przemyśle.

Pytanie 27

Jaką funkcję pełni wrzeciono przechwytujące w centrum tokarskim?

A. mocowania rewolwerowej głowicy narzędziowej
B. podawania surowych komponentów z magazynu do maszyny
C. obrabiania przedmiotów w drugim zamocowaniu
D. przenoszenia obrabianego przedmiotu na paletę odbiorczą
Wrzeciono przechwytujące w centrum tokarskim jest kluczowym elementem, który umożliwia obróbkę przedmiotów w drugim zamocowaniu. W praktyce oznacza to, że po dokonaniu wstępnej obróbki detalu, operator może w szybki sposób zamocować go ponownie, co znacząco zwiększa efektywność procesu produkcyjnego. Dzięki zastosowaniu wrzeciona przechwytującego możliwe jest uzyskanie wysokiej precyzji i powtarzalności obróbki, co jest niezwykle istotne w branży przemysłowej, gdzie standartem są tolerancje wymiarowe rzędu mikrometrów. Przykładem zastosowania wrzeciona przechwytującego może być produkcja wałów, które wymagają obróbki złożonej, gdzie najpierw wykonuje się pewne operacje na jednym końcu, a następnie na drugim końcu detalu. Zastosowanie wrzeciona przechwytującego w takich przypadkach pozwala na minimalizację czasów przestojów, co jest zgodne z zasadami lean manufacturing, które dążą do eliminacji marnotrawstwa oraz zwiększenia efektywności procesów produkcyjnych.

Pytanie 28

Co oznacza funkcja M08 w programie sterującym maszyną CNC?

A. zatrzymanie obrotów wrzeciona
B. dezaktywację elektropompki chłodziwa
C. przerwanie wykonywanego programu
D. aktywację elektropompki chłodziwa
Wybór odpowiedzi, która nie dotyczy funkcji M08, może być mylący. Na przykład, zatrzymanie obrotów wrzeciona, co jest związane z M05, to nie to samo co działanie chłodziwa. Tamto przerywa skrawanie, a M08 ma na celu włączenie chłodziwa, co jest zupełnie inną sprawą. A jakby wyłączyć chłodziwo, to narzędzia mogą się przegrzewać, co w końcu obniża jakość wyrobów i podnosi koszty. W CNC chłodziwo to kluczowy element, który warto kontrolować. Dlatego dobrze jest, żeby operatorzy rozumieli, co każda funkcja M oznacza, żeby uniknąć błędów, które mogą zaszkodzić maszynie i jakości produkcji.

Pytanie 29

Mocno odkształcone plastycznie fragmenty materiału, które przylegają do powierzchni natarcia w sąsiedztwie krawędzi ostrza, nazywają się

A. zakrzepły metal
B. wiór
C. powłoka ochronna
D. narost
Odpowiedź 'narost' jest poprawna, ponieważ odnosi się do zjawiska, które występuje w procesie obróbki skrawaniem. Narost to warstwa silnie odkształconego materiału, która gromadzi się na powierzchni natarcia narzędzia skrawającego. Powstaje w wyniku wysokich temperatur i ciśnień, które mają miejsce w strefie skrawania, szczególnie w pobliżu krawędzi ostrza. Narosty mogą wpływać na trwałość narzędzia oraz jakość obróbki, dlatego istotne jest ich kontrolowanie i minimalizowanie. W praktyce, wybór odpowiednich parametrów skrawania, takich jak prędkość obróbcza czy posuw, może znacząco wpłynąć na ilość powstających narostów. W przemyśle stosuje się różne metody, takie jak chłodzenie narzędzi czy odpowiednie materiały skrawające, aby ograniczać ten efekt. Zrozumienie zjawiska narostu jest kluczowe dla inżynierów zajmujących się obróbką materiałów, ponieważ pozwala na optymalizację procesów wytwarzania oraz poprawę jakości wyrobów.

Pytanie 30

W którym miejscu programu sterującego należy wprowadzić zmiany, aby skorygować wartość posuwu?

A. N20 G1 Z80
B. N15 G0 X100 Z120 M04
C. N05 G90 G95 G54
D. N10 T0101 S150 F200
W kwestii innych opcji warto zwrócić uwagę na ich treść i rolę. Blok N05 G90 G95 G54 dotyczy ustawienia współrzędnych i systemu odniesienia. G90 to tryb bezwzględny, a G54 to jeden z systemów odniesienia dla narzędzi. Zmiany w tym bloku nie mają wpływu na parametry posuwu, więc to nie jest dobry wybór do korekty wartości posuwu. Odpowiedź N15 G0 X100 Z120 M04 odnosi się do ruchu szybkiego narzędzia do określonych współrzędnych na osiach X i Z, przy włączonym obrocie wrzeciona. Ruch G0 zazwyczaj stosuje się do szybkiego przesuwania narzędzia, nie do obróbki. Zmiana posuwu w tej sytuacji nie wchodzi w grę, bo ten blok nie zawiera parametru posuwu. A ostatnia odpowiedź, N20 G1 Z80, dotyczy ruchu liniowego do Z80, ale w tym bloku też nie ma wartości posuwu, więc nastąpić korekcja posuwu nie może. Wiele osób myli różne typy ruchów i ich funkcje, co prowadzi do błędnych wniosków. Ważne w obróbce skrawaniem jest rozróżnienie pomiędzy ruchami szybkimi a obróbczych i zrozumienie, jak parametry wpływają na jakość wyrobów i zużycie narzędzi.

Pytanie 31

Jak mocuje się frez piłko?

A. w uchwycie wiertarskim
B. z użyciem tulei redukcyjnej
C. bezpośrednio w wrzecionie frezarki
D. na trzpieniu frezarskim
Frez piłkowy mocuje się na trzpieniu frezarskim, co jest dosyć typowe w obróbce skrawaniem, zwłaszcza na frezarkach. Trzpienie frezarskie pomagają w stabilnym i precyzyjnym mocowaniu narzędzi skrawających, a to jest naprawdę ważne, żeby uzyskać dobrą jakość powierzchni obrabianych. Co ciekawe, użycie trzpienia ułatwia wymianę narzędzi, co z kolei zwiększa efektywność w warsztatach. W praktyce trzpienie mogą mieć różne średnice i długości, co jest dostosowane do tego, co się akurat robi. Ważne jest, żeby dobrze dobrać średnicę trzpienia do frezu, bo inaczej mogą się pojawić wibracje, które negatywnie wpływają na skrawanie. Normy branżowe, takie jak ISO 7388-1, mówią o standardach dla trzpieni frezarskich, co ułatwia życie na rynku, bo narzędzia są kompatybilne.

Pytanie 32

Wiór wstęgowy zazwyczaj powstaje w procesie skrawania

A. twardych stopów miedzi
B. żeliwa
C. stali o wysokiej zawartości węgla
D. miękkich, plastycznych metali
Wybór twardych brązów, żeliwa lub stali wysokowęglowych jako materiałów, podczas obróbki których nie powstają wióry wstęgowe, opiera się na niepełnym zrozumieniu procesów skrawania oraz właściwości materiałów. Twarde brązy i żeliwo mają znacznie większą twardość w porównaniu do miękkich metali, co sprawia, że podczas skrawania wytwarzają one inne rodzaje wiórów, najczęściej w postaci krótkich, łamliwych wiórów, które nie przyjmują formy wstęgowej. Wysoka twardość tych materiałów skutkuje ich łamliwością, co prowadzi do powstawania wiórów o małych długościach. Z kolei stal wysokowęglowa, choć również twarda, ma tendencję do generowania wiórów o różnorodnych kształtach, jednak nie są one wstęgowe. Typowym błędem myślowym jest mylenie twardości materiałów z ich zdolnością do formowania wiórów. Praktyki inżynieryjne oraz standardy przemysłowe, takie jak ISO 3685 dotyczące oceny wiórów skrawanych, jasno wskazują, że rodzaj i kształt wiórów są ściśle związane z właściwościami mechanicznymi obrabianego materiału. Zrozumienie tego aspektu jest kluczowe dla optymalizacji procesu skrawania oraz wyboru odpowiednich narzędzi i parametrów obróbczych.

Pytanie 33

Który z podanych materiałów na ostrza narzędzi skrawających pozwala na toczenie stali z najwyższą prędkością skrawania?

A. Stal szybkotnąca
B. Stal narzędziowa stopowa
C. Węgliki spiekane
D. Stal narzędziowa niestopowa
Węgliki spiekane, znane również jako węgliki tungstenowe, są materiałem o wyjątkowej twardości i odporności na wysokie temperatury, co czyni je idealnym wyborem do toczenia stali. Dzięki swojej strukturze, węgliki spiekane mogą znosić wysokie prędkości skrawania, osiągając nawet kilka razy większe wartości niż inne materiały narzędziowe. Przykładem zastosowania węglików spiekanych jest toczenie stali narzędziowej, gdzie wymagane są nie tylko wysokie prędkości skrawania, ale także długa żywotność narzędzia. Stosowanie węglików spiekanych w przemyśle metalowym jest zgodne z najlepszymi praktykami, które zalecają ich użycie w krytycznych operacjach obróbczych, gdzie precyzja i wydajność są kluczowe. Dodatkowo, węgliki spiekane są często stosowane w narzędziach skrawających do obróbki trudnych w obróbce materiałów, co potwierdza ich uniwersalność i znaczenie w nowoczesnych procesach produkcyjnych. Warto również podkreślić, że wybór materiału narzędziowego powinien być zgodny z charakterystyką obrabianego materiału oraz specyfiką procesu skrawania, co jest fundamentalnym wymaganiem w inżynierii produkcji.

Pytanie 34

W przypadku produkcji masowej elementów o kształcie tulei, jakie narzędzia powinno się wykorzystać?

A. tokarki karuzelowe
B. tokarki uniwersalne
C. tokarki rewolwerowe
D. automaty tokarskie
Tokarki uniwersalne, tokarki rewolwerowe oraz tokarki karuzelowe to maszyny, które mają swoje zastosowania, ale nie są optymalne dla produkcji masowej tulei. Tokarki uniwersalne charakteryzują się wszechstronnością, co umożliwia obróbkę różnych kształtów, jednak ich wydajność w produkcji masowej jest ograniczona przez konieczność ręcznego ustawiania i regulacji, co wydłuża czas cyklu produkcyjnego i zwiększa ryzyko błędów. Tokarki rewolwerowe, mimo że są bardziej zautomatyzowane, są zazwyczaj lepiej przystosowane do produkcji mniejszych serii i bardziej skomplikowanych kształtów, co czyni je mniej odpowiednimi dla dużych nakładów produkcyjnych, takich jak tuleje. Z kolei tokarki karuzelowe, które świetnie sprawdzają się w obróbce dużych detali i seryjnej produkcji, wymagają specyficznych rozwiązań dla załadunku i rozładunku, co może wpływać na efektywność w produkcji prostych elementów, takich jak tuleje. Często pojawiające się błędne przekonania o uniwersalności tych maszyn w kontekście produkcji masowej mogą wynikać z niewłaściwego zrozumienia ich zastosowań i możliwości. W rzeczywistości, automaty tokarskie są zaprojektowane z myślą o maksymalizacji wydajności, co czyni je najlepszym wyborem w przemyśle maszynowym dla produkcji seryjnej standardowych elementów.

Pytanie 35

Która z poniższych funkcji pomocniczych uruchomi podawanie chłodziwa?

A. M04
B. M05
C. M09
D. M08
Odpowiedzi M05, M04 i M09 nie są prawidłowe w kontekście włączania podawania chłodziwa. M05 jest funkcją, która zazwyczaj odnosi się do zatrzymania wrzeciona, co w praktyce oznacza, że narzędzie przestaje pracować, a więc nie ma możliwości podawania chłodziwa, które jest uaktywniane w czasie obróbki. Również M04, która odpowiada za ruch przeciwny wrzeciona, nie ma wpływu na system chłodzenia. W kontekście obróbczo-technicznym, kluczowe jest zrozumienie, że chłodziwo powinno być aktywowane jedynie podczas aktywnego procesu skrawania, w celu zapewnienia odpowiednich warunków pracy narzędzi. M09 to funkcja, która kończy podawanie chłodziwa, co również nie odpowiada na pytanie o jego włączenie. Typowym błędem w interpretacji tego zagadnienia jest mylenie funkcji związanych z kontrolą narzędzia z funkcjami chłodzenia. Istotne jest, aby pamiętać, że odpowiednie zarządzanie chłodziwem nie tylko wpływa na jakość obróbki, ale również na bezpieczeństwo i efektywność operacji. Niewłaściwe zrozumienie roli chłodziwa w procesie może prowadzić do przegrzewania narzędzi, ich szybszego zużycia oraz obniżenia jakości końcowych wyrobów, co w dłuższym okresie skutkuje zwiększonymi kosztami produkcji oraz obniżoną efektywnością.

Pytanie 36

Jak kąt natarcia narzędzia skrawającego wpływa na

A. opór skrawania
B. chropowatość obrabianej powierzchni
C. odprowadzanie ciepła
D. sposób odprowadzania wiórów
Wybór innych opcji jako odpowiedzi na postawione pytanie często wynika z niepełnego zrozumienia roli kąta natarcia w procesie skrawania. Kąt natarcia rzeczywiście wpływa na chropowatość obrabianej powierzchni, jednak nie jest to główny aspekt, który determinowany jest przez ten parametr. Chropowatość jest bardziej związana z parametrami takimi jak prędkość skrawania, posuw oraz właściwości samego materiału, dlatego postrzeganie kąta natarcia jako głównego czynnika wpływającego na chropowatość jest błędne. Kolejna odpowiedź odnosi się do odprowadzania ciepła, co również jest ważnym zagadnieniem w procesie skrawania, lecz jego efektywność nie jest bezpośrednio związana z kątem natarcia. Ciepło generowane podczas skrawania pochodzi głównie z tarcia między ostrzem a obrabianym materiałem, a nie z kąta samego narzędzia. Ostatni aspekt, opór skrawania, także jest pojęciem, które jest zbyt ogólnie ujęte. Opór skrawania jest funkcją wielu czynników, w tym geometrii narzędzia, prędkości oraz właściwości materiału, a nie tylko kąta natarcia. Właściwe zrozumienie tych złożonych interakcji jest kluczowe dla procesu projektowania narzędzi skrawających oraz optymalizacji warunków obróbczych.

Pytanie 37

Pomiar wielkości przyporu zębów koła zębatego należy przeprowadzić

A. średnicówką mikrometryczną
B. liniałem krawędziowym
C. mikrometrem talerzykowym
D. przymiarem kreskowym
Pomiar podziałki przyporu zębów koła zębatego przy użyciu średnicówki mikrometrycznej, przymiaru kreskowego czy liniału krawędziowego wiąże się z wieloma ograniczeniami, które mogą prowadzić do nieprecyzyjnych wyników. Średnicówka mikrometryczna, choć może wydawać się odpowiednia do pomiarów okrągłych elementów, nie jest wystarczająco precyzyjna dla złożonych kształtów zębów. Przymiar kreskowy, z racji swojej konstrukcji, również nie jest w stanie dokładnie oddać wymiarów złożonych geometrii zębatki, a jego użycie mogłoby prowadzić do znacznych błędów pomiarowych. Podobnie liniał krawędziowy, który służy głównie do pomiaru długości w bardziej ogólnych zastosowaniach, stanowi niewłaściwy wybór dla precyzyjnych pomiarów mechanicznych. Wykorzystanie tych narzędzi w kontekście pomiarów zębów zębatych zakłada błędne założenie, że są one wystarczająco dokładne, co w praktyce może prowadzić do niewłaściwego dopasowania zębów oraz problemów z ich współpracą. W przypadku mikrometru talerzykowego, jego specyficzna konstrukcja i mechanizm pomiarowy zapewniają precyzyjny pomiar, co jest kluczowe w kontekście utrzymania norm jakościowych w branży mechanicznej, a pomijanie tej kwestii może skutkować poważnymi konsekwencjami w działaniu mechanizmów. Ostatecznie, wybór narzędzi pomiarowych powinien opierać się na jasno zdefiniowanych wymaganiach dotyczących dokładności i specyfiki mierzonych elementów.

Pytanie 38

Jakie są korzyści płynące z szlifowania wałków bezkłowego w porównaniu do szlifowania kłowego?

A. wyższa precyzja obróbki spowodowana brakiem sztywnego mocowania wałków
B. lepsza wydajność z uwagi na oszczędność czasu w realizacji nakiełków i mocowaniu przedmiotu
C. możliwość użycia tylko jednej ściernicy
D. większe bezpieczeństwo procesu obróbczy w związku z mniejszą prędkością obwodową ściernicy
Szlifowanie bezkłowe wałków to technika, która przynosi wiele korzyści, w tym zwiększoną wydajność obróbki. W odróżnieniu od szlifowania kłowego, które wymaga skomplikowanego mocowania przedmiotu roboczego, szlifowanie bezkłowe pozwala na bezpośrednie wprowadzenie wałków do obróbki bez konieczności ich dodatkowego mocowania i wykonywania nakiełków. Dzięki temu proces staje się szybszy i bardziej efektywny, co znacząco skraca czas produkcji. Przykłady zastosowania tej techniki obejmują przemysł motoryzacyjny, gdzie wałki są często poddawane szlifowaniu bezkłowemu w celu osiągnięcia wysokiej dokładności cylindryczności i gładkości powierzchni. Dobrze zaprojektowane maszyny do szlifowania bezkłowego, które spełniają normy ISO, zapewniają optymalizację procesu oraz minimalizację odpadów. Dodatkowo, ta technika pozwala na lepsze wykorzystanie narzędzi ściernych, co prowadzi do obniżenia kosztów eksploatacyjnych. Zastosowanie nowoczesnych technologii, takich jak automatyzacja i monitorowanie procesu, jeszcze bardziej zwiększa efektywność i jakość obróbki.

Pytanie 39

Która z dostępnych funkcji pomocniczych pozwoli na wybór płaszczyzny interpolacji w osiach XY?

A. G17
B. G90
C. G91
D. G01
Wybór płaszczyzny interpolacji w programowaniu CNC jest kluczowym aspektem, który wpływa na dokładność i efektywność obróbki. Odpowiedzi G01, G91 oraz G90 są związane z innymi funkcjami, które nie mają bezpośredniego wpływu na wybór płaszczyzny. Kod G01 służy do określenia ruchu liniowego narzędzia, ale nie definiuje płaszczyzny, w której ten ruch ma się odbywać. W przypadkach, gdy programista pomija ustawienie płaszczyzny, może dojść do nieprawidłowych ruchów narzędzia, co może prowadzić do błędów w obróbce. G91 natomiast oznacza tryb inkrementalny, gdzie ruchy narzędzia są definiowane względem aktualnej pozycji, a nie w odniesieniu do stałego układu współrzędnych. Zastosowanie G91 bez wcześniejszego wyboru płaszczyzny może wprowadzić zamieszanie w interpretacji trajektorii narzędzia. Kod G90 jest używany do ustawienia trybu absolutnego, który z kolei również nie dotyczy bezpośrednio wyboru płaszczyzny interpolacji. Pominięcie tej kluczowej czynności może prowadzić do niepoprawnego funkcjonowania obrabiarki, co w konsekwencji może skutkować uszkodzeniem detalu oraz narzędzi skrawających. W kontekście programowania CNC, właściwe zrozumienie i stosowanie kodów G jest niezbędne do zapewnienia wysokiej jakości obróbki oraz bezpieczeństwa użytkowania maszyn.

Pytanie 40

Powierzchnie czopów wałów po utwardzeniu cieplnym powinny być

A. radełkowane
B. toczone w sposób zgrubny
C. frezowane w sposób zgrubny
D. szlifowane
Szlifowanie utwardzonych cieplnie powierzchni czopów wałów to naprawdę ważny proces, bo to właśnie wtedy osiągamy fajną jakość powierzchni i dokładność wymiarową. Utwardzenie cieplne działa tak, że materiał podgrzewa się do wysokiej temperatury, a potem szybko schładza, co sprawia, że stal staje się twarda i bardziej wytrzymała. Dzięki temu jest bardziej odporna na zużycie. Ale uwaga! Takie utwardzone powierzchnie mogą być trudne do obróbki tradycyjnymi metodami, jak toczenie czy frezowanie, bo narzędzia szybko się zużywają. Szlifowanie jest w tej sytuacji lepszym wyjściem, bo używa się tam bardzo drobnych ziaren, więc można uzyskać gładką powierzchnię bez zbędnego usuwania materiału. W praktyce, to jest dość powszechne w przemyśle, zwłaszcza w motoryzacyjnym czy maszynowym, gdzie produkuje się wały korbowe. Tam każdy detal musi być dokładny, by wszystko działało jak należy. Warto też dodać, że zgodnie z normami, jak ISO 1302, szlifowanie utwardzonych powierzchni to najlepsza praktyka, co jeszcze bardziej akcentuje jego znaczenie w obróbce materiałowej.