Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 3 czerwca 2025 11:26
Data zakończenia: 3 czerwca 2025 11:43

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie styczniki z podanych kategorii należy zainstalować przy modernizacji szafy sterowniczej, która zasila maszyny napędzane silnikami indukcyjnymi klatkowym?

A. DC-4

B. AC-3

C. DC-2

D. AC-1

Styczniki klasy AC-3 są odpowiednie do pracy z silnikami indukcyjnymi klatkowym, ponieważ są zaprojektowane do częstości załączania i rozłączania tych urządzeń. Klasa AC-3 pozwala na obsługę prądu rozruchowego silnika, który w momencie uruchomienia może być od 5 do 7 razy wyższy od nominalnego prądu roboczego. Styczniki te zapewniają również odpowiednie zabezpieczenie przed przeciążeniem oraz zwarciami, co jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa i niezawodności pracy maszyn. W praktyce, w modernizowanych szafach sterowniczych stosuje się styczniki AC-3 do wyłączania i włączania silników, co pozwala na efektywne zarządzanie ich pracą oraz minimalizację ryzyka uszkodzeń. Dobrą praktyką jest również stosowanie dodatkowych zabezpieczeń, takich jak termiczne i elektromagnetyczne, które można zintegrować z systemem sterowania, aby zwiększyć poziom ochrony urządzeń. Zgodność ze standardami IEC 60947-4-1 potwierdza, że styczniki AC-3 są odpowiednie do aplikacji związanych z silnikami indukcyjnymi.

Pytanie 2

Jakie środki ochrony przed porażeniem stosuje się w przypadku dotyku bezpośredniego w urządzeniach pracujących do 1 kV?

A. Usytuowanie części czynnych poza zasięgiem dłoni.

B. Automatyczne odłączenie zasilania.

C. Wykorzystanie izolacji podwójnej lub wzmocnionej.

D. Izolacja elektryczna obwodu pojedynczego odbiornika.

Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki stanowi jedną z kluczowych metod zapobiegania porażeniom prądem, szczególnie w instalacjach niskonapięciowych do 1 kV. Ta strategia opiera się na zasadzie, że fizyczne oddalenie od elementów pod napięciem skutecznie eliminują ryzyko przypadkowego kontaktu. Przykładem takiego rozwiązania są obudowy urządzeń elektrycznych, które są projektowane w sposób, aby niebezpieczne części były niedostępne dla użytkownika. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61140, wymagane jest, aby części czynne były umieszczone w miejscach, które są trudne do osiągnięcia bez specjalnych narzędzi lub wiedzy. Dodatkowo, ta metoda ma zastosowanie w wielu obiektach użyteczności publicznej, gdzie bezpieczeństwo użytkowników jest priorytetem. W praktyce, umieszczając elementy elektryczne w trudno dostępnych miejscach, minimalizuje się możliwość przypadkowego dotyku, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 3

Gdzie w instalacji jednofazowej należy umieścić wyłącznik RCD?

A. w przewodzie fazowym i neutralnym

B. w przewodzie fazowym i fazowym

C. w przewodzie neutralnym i ochronnym

D. w przewodzie fazowym i ochronnym

Wyłącznik RCD (Residual Current Device) jest istotnym urządzeniem w systemach elektrycznych, służącym do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz do zapobiegania pożarom spowodowanym upływem prądu. Montuje się go w przewodach fazowym i neutralnym, ponieważ jego głównym zadaniem jest monitorowanie różnicy prądów między tymi dwoma przewodami. W przypadku, gdy wystąpi różnica prądu, na przykład w wyniku uszkodzenia izolacji, urządzenie natychmiast odłącza zasilanie. Dzięki temu, gdy prąd wypływa do ziemi, wyłącznik RCD minimalizuje ryzyko porażenia prądem oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. Przykładem zastosowania wyłącznika RCD są instalacje elektryczne w domach jednorodzinnych oraz w miejscach użyteczności publicznej, gdzie zwiększone ryzyko kontaktu z wodą wymaga dodatkowych zabezpieczeń. W Polsce, zgodnie z normą PN-EN 61008-1, stosowanie RCD w instalacjach elektrycznych jest zalecane jako standardowa praktyka w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 4

Jaką czynność kontrolną można przeprowadzić podczas obserwacji silnika elektrycznego w trakcie jego działania?

A. Weryfikacja stabilności połączeń elementów napędowych

B. Ocena stanu pierścieni ślizgowych i komutatora

C. Sprawdzenie stopnia nagrzewania obudowy

D. Kontrola stanu szczotek oraz szczotkotrzymaczy

Sprawdzenie stopnia nagrzewania się obudowy silnika elektrycznego jest kluczowym elementem monitorowania jego stanu podczas pracy. Nagrzewanie się silnika może wskazywać na różne problemy, takie jak przeciążenie, zatarcie łożysk, niewłaściwe smarowanie lub awarię izolacji. W praktyce, do pomiaru temperatury obudowy można wykorzystać pirometr lub czujniki temperatury, co pozwala na monitorowanie parametrów pracy silnika w czasie rzeczywistym. Wartości temperatury powinny być zgodne z normami producenta; ich przekroczenie może prowadzić do uszkodzenia silnika, co w konsekwencji wiąże się z kosztownymi naprawami i przestojami w produkcji. Zgodnie z zaleceniami branżowymi, regularne pomiary temperatury są częścią rutynowych przeglądów technicznych, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów i zwiększa bezpieczeństwo operacyjne. Właściwe podejście do monitorowania temperatury silnika jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu utrzymaniem ruchu oraz z normami ISO, które zalecają proaktywne podejście do zarządzania ryzykiem w infrastrukturze technicznej.

Pytanie 5

W jakim zakresie powinien znajdować się mierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC w odniesieniu do jego wartości znamionowej, aby był dopuszczony do użytkowania?

A. Od 0,5 IN do 1,2 IN

B. Od 0,3 IN do 1,0 IN

C. Od 0,3 IN do 0,8 IN

D. Od 0,5 IN do 1,0 IN

Pomierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC powinien mieścić się w granicach od 0,5 I_N do 1,0 I_N, co zapewnia jego prawidłowe działanie i bezpieczeństwo użytkowania. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe powinny wykazywać zdolność do prawidłowego działania w tym zakresie, aby skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. W praktyce, jeśli zmierzony prąd różnicowy mieści się w tych granicach, to oznacza, że urządzenie działa w optymalnym zakresie i jest w stanie skutecznie wykrywać niewielkie prądy upływowe, które mogą wskazywać na uszkodzenia izolacji lub inne problemy w instalacji elektrycznej. Przykładowo, w przypadku instalacji w budynkach mieszkalnych, regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych na poziomie 0,5 I_N do 1,0 I_N pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców oraz utrzymanie instalacji w dobrym stanie technicznym.

Pytanie 6

Jakie mogą być przyczyny nadmiernego iskrzenia szczotek na pierścieniach w silniku pierścieniowym?

A. Nieprawidłową kolejnością faz.

B. Zbyt wysoką temperaturą otoczenia.

C. Zbyt słabym dociskiem szczotek do pierścieni

D. Brakiem symetrii napięć zasilających.

Zbyt słaby docisk szczotek do pierścieni jest kluczowym czynnikiem, który może prowadzić do nadmiernego iskrzenia w silniku pierścieniowym. Właściwy docisk szczotek zapewnia odpowiedni kontakt elektryczny między szczotkami a pierścieniami, co jest niezbędne do prawidłowego działania silnika. Niewystarczający docisk skutkuje nieregularnym przewodnictwem i zwiększonym oporem, co prowadzi do miejscowego przegrzewania się i iskrzenia. Praktyczne przykłady z przemysłu pokazują, że regularne kontrole i właściwa konserwacja komponentów silnika, w tym szczotek i pierścieni, są kluczowe dla utrzymania efektywności pracy oraz minimalizacji uszkodzeń. W branży stosuje się standardy takie jak ISO 9001, które kładą nacisk na ciągłe doskonalenie procesów produkcyjnych, w tym również na monitorowanie stanu technicznego urządzeń. Dbałość o odpowiedni docisk szczotek może znacznie wydłużyć żywotność silnika oraz zminimalizować koszty eksploatacji.

Pytanie 7

Jakie oznaczenia powinien posiadać wyłącznik różnicowoprądowy RCD przeznaczony do ochrony obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej, gdzie używane są 15 zestawy komputerowe?

A. 16/2/010-A

B. 63/4/300-A

C. 25/4/100-A

D. 40/2/030-A

Wybór wyłącznika różnicowoprądowego do zabezpieczenia obwodu gniazd jednofazowych jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa. Odpowiedzi zawierające oznaczenia 25/4/100-A, 63/4/300-A oraz 16/2/010-A są nieodpowiednie z kilku powodów. Oznaczenie 25/4/100-A wskazuje na nominalny prąd różnicowy 25 mA, co jest zbyt niską wartością dla obwodów gniazdowych, szczególnie w pracowni komputerowej, gdzie ryzyko porażenia prądem jest wyższe. Z kolei 63/4/300-A z nominalnym prądem różnicowym 300 mA może nie zapewnić wystarczającego poziomu ochrony, ponieważ tak wysoka wartość prądu różnicowego jest odpowiadająca bardziej obwodom przemysłowym, gdzie ryzyko jest mniejsze. Ostatnie oznaczenie 16/2/010-A, z nominalnym prądem 10 mA, jest niewystarczające dla takiej ilości urządzeń, co stwarza poważne zagrożenie, gdyż zastosowanie zbyt niskiego prądu różnicowego może prowadzić do częstych wyłączeń oraz problemów z użytkowaniem sprzętu komputerowego. Prawidłowy dobór wyłącznika powinien uwzględniać zarówno aspekty techniczne, jak i specyfikę użytkowania w danym środowisku, co jest kluczowe dla zapewnienia funkcjonalności oraz bezpieczeństwa.

Pytanie 8

Jaką minimalną liczbę osób należy zaangażować do pracy w warunkach szczególnego zagrożenia?

A. Trzy osoby

B. Dwie osoby

C. Cztery osoby

D. Jedna osoba

Minimalna liczba osób wykonujących prace w warunkach szczególnego zagrożenia powinna wynosić dwie osoby, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa pracy oraz regulacjami prawnymi. W praktyce, obecność co najmniej dwóch pracowników zapewnia wzajemne wsparcie i możliwość szybkiej reakcji w sytuacjach awaryjnych. Na przykład, w przypadku prac w zamkniętych przestrzeniach, takich jak zbiorniki czy kanały, jeden pracownik może pełnić rolę osoby asekurującej, co jest niezbędne w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia. Istotne jest, by w ramach tych prac, każdy z pracowników miał przypisane konkretne zadania oraz mógł efektywnie komunikować się z partnerem. Zgodnie z normami, takimi jak PN-N-18002 dotycząca zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia odpowiednich warunków, które minimalizują ryzyko wypadków. W praktyce, w przypadku awarii sprzętu lub nagłych problemów zdrowotnych, obecność drugiej osoby może być kluczowa w zapewnieniu szybkiej pomocy oraz wezwania służb ratunkowych.

Pytanie 9

Podczas wymiany uzwojeń w transformatorze jednofazowym o parametrach: S_N = 200 VA, U_1N = 230 V, U_2N = 14,6 V, uzwojenie pierwotne powinno być wykonane z drutu nawojowego

A. o mniejszej średnicy i mniejszej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

B. o większej średnicy i mniejszej ilości zwojów niż uzwojenie wtórne

C. o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

D. o większej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

Odpowiedź wskazująca, że uzwojenie pierwotne powinno być wykonane z drutu o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne jest poprawna. W transformatorze jednofazowym, stosunek napięć uzwojeń związany jest z relacją liczby zwojów w każdym uzwojeniu. Zależność ta wyraża się wzorem: U1/U2 = N1/N2, gdzie U1 i U2 to napięcia na uzwojeniach pierwotnym i wtórnym odpowiednio, a N1 i N2 to liczby zwojów. Wymiana uzwojeń pierwotnych i wtórnych wiąże się z doborem odpowiedniej średnicy drutu. Mniejsze napięcie na uzwojeniu wtórnym wymaga większej liczby zwojów, co z kolei oznacza, że uzwojenie pierwotne musi być wykonane z cieńszego drutu, aby pomieścić więcej zwojów na danej długości. Przykładowo, w transformatorach stosuje się standardy dotyczące przekrojów drutów, aby zapewnić odpowiednią wydajność prądową i minimalizować straty w cieple. Zastosowanie tej zasady w praktyce prowadzi do efektywniejszego projektu transformatora, co jest kluczowe w wielu aplikacjach elektrycznych, od zasilania urządzeń domowych po zastosowania w przemyśle. Właściwe dobranie wymagań dla uzwojeń jest istotnym elementem inżynieryjnym, który warunkuje trwałość i efektywność transformatora.

Pytanie 10

Podczas użytkowania instalacji elektrycznych w pobliżu urządzeń elektrycznych znajdujących się pod napięciem niedozwolone są prace (z wyłączeniem prac określonych w instrukcji eksploatacji dotyczących obsługi)?

A. dotyczące wymiany wkładek bezpiecznikowych oraz żarówek lub świetlówek w nienaruszonej obudowie i oprawie

B. związane z konserwacją i renowacjami instalacji oraz odbiorników elektrycznych

C. przy realizacji prób i pomiarów zgodnie z instrukcjami lub wskazówkami bhp na poszczególnych stanowiskach pracy

D. przy użyciu specjalnych środków wskazanych w szczegółowych instrukcjach stanowiskowych, zapewniających bezpieczne wykonanie pracy

Odpowiedź, którą zaznaczyłeś, jest w porządku. Przy pracach nad konserwacją i remontem instalacji elektrycznych rzeczywiście trzeba zawsze wyłączać zasilanie. Bezpieczeństwo jest najważniejsze, a prąd potrafi być groźny, więc lepiej nie ryzykować. Zawsze przed wymianą jakiejkolwiek części warto upewnić się, że napięcie nie płynie. Na przykład, jeśli zmieniasz uszkodzoną instalację, to najlepszym pomysłem jest wyłączenie odpowiednich obwodów. No i procedura Lockout-Tagout (LOTO) jest po prostu kluczowa! Dzięki niej nie ma szans, że ktoś przez przypadek włączy prąd, gdy ty akurat pracujesz. Wydaje mi się, że trzymanie się tych zasad nie tylko chroni ludzi, ale także sprawia, że wszystko jest zgodne z BHP i normami bezpieczeństwa, które są naprawdę ważne w tej branży.

Pytanie 11

Na podstawie wyników pomiarów przedstawionych w tabeli określ, który z obwodów nie spełnia warunków ochrony przeciwporażeniowej.

Obwód	Nazwa urządzenia elektrycznego	Zastosowane zabezpieczenie	Prąd wyłączalny z charakterystyki	Czas wyłączenia	Zmierzona impedancja	Prąd zwarcia obliczeniowy
Obwód	Nazwa urządzenia elektrycznego	Ib w A	Iw w A	T≤... w s	Zz w Ω	Izw w A
A.	gniazdo jednofazowe	B16	80	0,2	2,30	100,00
B.	gniazdo jednofazowe	B16	80	0,2	2,53	90,09
C.	gniazdo jednofazowe	B16	80	0,2	3,36	68,45
D.	gniazdo jednofazowe	B16	80	0,2	1,32	174,24

A. D.

B. C.

C. B.

D. A.

Obwód C został zidentyfikowany jako ten, który nie spełnia warunków ochrony przeciwporażeniowej ze względu na prąd różnicowy równy 68,45A, który jest niższy niż prąd wyzwalający zabezpieczenia wynoszący 80A. Zgodnie z normą IEC 60364-4-41, prąd różnicowy powinien być wystarczająco duży, aby zapewnić skuteczne zadziałanie zabezpieczenia w przypadku awarii. W praktyce oznacza to, że jeśli wystąpiłby prąd upływowy, zabezpieczenie nie zadziałałoby, co stwarzałoby ryzyko porażenia prądem. Przykładem zastosowania tych norm może być instalacja zabezpieczeń różnicowoprądowych w budynkach mieszkalnych. Wysokiej jakości zabezpieczenia są niezbędne, aby zminimalizować ryzyko porażenia i pożaru, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowników. Ponadto, regularne kontrole i testy tych zabezpieczeń są zalecane w celu upewnienia się, że działają one prawidłowo, co jest zgodne z praktykami utrzymania bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 12

Aby uzyskać widoczną przerwę w obwodzie elektrycznym, należy użyć

A. odłącznika

B. wyłącznika

C. przekaźnika

D. stycznika

Wyłącznik, stycznik i przekaźnik to urządzenia, które pełnią różne funkcje w obwodach elektrycznych, ale nie są odpowiednie do zapewnienia widocznej przerwy. Wyłącznik to urządzenie, które może być używane do włączania i wyłączania obwodu, lecz nie gwarantuje fizycznej, wizualnej separacji od źródła zasilania. Z kolei stycznik, często stosowany w automatyce, służy do zdalnego włączania i wyłączania obwodów, ale również nie zapewnia widoczności przerwy, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa podczas prac serwisowych. Przekaźnik działa na zasadzie przekazywania sygnałów i kontrolowania innych obwodów, jednak nie jest to urządzenie, które można zastosować jako widoczne odłączenie zasilania. Powszechny błąd w myśleniu polega na tym, że niektóre osoby mylą te urządzenia, zakładając, że każde z nich może pełnić rolę odłącznika. W rzeczywistości odpowiednie urządzenie musi nie tylko wyłączyć obwód, ale także wizualnie potwierdzić tę operację, co ma kluczowe znaczenie w kontekście norm bezpieczeństwa, takich jak PN-EN 60204-1. Dlatego, aby zapewnić bezpieczeństwo, konieczne jest stosowanie odłączników w odpowiednich zastosowaniach.

Pytanie 13

Który przekrój kabla najczęściej używa się do tworzenia obwodów gniazdek w instalacjach domowych podtynkowych?

A. 2,5 mm²

B. 4 mm²

C. 1 mm²

D. 1,5 mm²

Przekrój przewodu 2,5 mm² jest najczęściej stosowany do wykonywania obwodów gniazd wtyczkowych w instalacjach mieszkaniowych podtynkowych, ponieważ zapewnia odpowiednią nośność prądową oraz minimalizuje ryzyko przegrzewania się przewodów. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, obwody gniazd wtyczkowych powinny być projektowane z uwzględnieniem maksymalnych obciążeń, które mogą wystąpić w gospodarstwie domowym. Obwody z przekrojem 2,5 mm² są w stanie obsłużyć obciążenie do 16A, co jest wystarczające dla większości sprzętu AGD oraz elektroniki. Przykładowo, standardowa pralka, zmywarka czy kuchenka elektryczna wymagają takiego przekroju, aby zapewnić ich prawidłowe działanie. Użycie mniejszych przekrojów, takich jak 1 mm² czy 1,5 mm², może prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, co zwiększa ryzyko pożaru. Dlatego stosowanie przewodów o przekroju 2,5 mm² w gniazdach wtyczkowych jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa oraz dobrymi praktykami w zakresie instalacji elektrycznych.

Pytanie 14

Który z jednofazowych wyłączników zabezpieczających spełnia wymagania ochrony przed porażeniem przy impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω?

A. C10

B. C16

C. B16

D. B10

Odpowiedź B10 jest prawidłowa, ponieważ wyłącznik nadprądowy o charakterystyce B zapewnia odpowiednią ochronę przeciwporażeniową przy impedancji pętli zwarcia wynoszącej 4,2 Ω. W przypadku prądu zwarciowego, który może wynosić około 6-10 kA, czas wyłączenia powinien być maksymalnie 0,4 sekundy, aby zminimalizować ryzyko obrażeń ciała. Wyłącznik B10 charakteryzuje się wartością prądową 10 A oraz czasem zadziałania odpowiednim do ochrony ludzi w przypadku zwarcia. Normy PN-EN 60947-2 i PN-IEC 60364-4-41 podkreślają znaczenie odpowiedniego doboru wyłączników nadprądowych, a także określają wymagania dotyczące zabezpieczeń przed dotykiem bezpośrednim i pośrednim. W praktyce, zastosowanie tego typu wyłączników w instalacjach domowych i komercyjnych pozwala na efektywne zabezpieczenie obwodów przed przeciążeniami, a także zwiększa ogólne bezpieczeństwo użytkowników. Warto również zauważyć, że odpowiedni dobór wyłącznika wpływa na komfort korzystania z elektryczności w codziennym życiu oraz minimalizuje ryzyko awarii systemów elektrycznych.

Pytanie 15

Jaką wkładkę topikową należy zastosować zamiast przepalonej wkładki oznaczonej WTS 10A, aby nie zagrażać działaniu ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia?

A. WTZ o prądzie 10 A

B. WTZ o wyższym prądzie znamionowym

C. WTS o prądzie 10 A

D. WTS o wyższym prądzie znamionowym

Wybór wkładki topikowej WTS o prądzie 10 A jest prawidłowy, ponieważ ta wkładka jest zaprojektowana do użycia w obwodach chronionych przez zabezpieczenia przeciwporażeniowe. Wkładki typu WTS, czyli wkładki szybkie, zapewniają skuteczną ochronę przed zwarciami i przeciążeniami, a ich zastosowanie w obwodach z zabezpieczeniami różnicowymi jest zgodne z wymaganiami normy PN-EN 60947-3. Utrzymanie tego samego prądu znamionowego (10 A) jest kluczowe, aby nie zakłócić działania istniejących zabezpieczeń. W przypadku zmniejszenia prądu znamionowego, może to prowadzić do nieprzewidywalnych wyłączeń, a zwiększenie prądu może narazić układ na ryzyko uszkodzenia. W praktyce, jeśli w danym obwodzie zastosujemy wkładkę o innym prądzie znamionowym, może to prowadzić do nieprawidłowego działania urządzeń, a w najgorszym przypadku do utraty ochrony przeciwporażeniowej. Dlatego kluczowe jest, aby dobierać wkładki zgodnie z ich oznaczeniem oraz wymaganiami projektu elektrycznego.

Pytanie 16

Obciążalność prądowa długotrwała przewodu YDY w temperaturze 30°C dla jednego ze sposobów wykonania instalacji według normy PN-IEC 60364 wynosi 46 A. Korzystając z tabeli współczynników poprawkowych obciążalności w innych temperaturach określ, jaka będzie obciążalność tego przewodu w temperaturze powietrza równej 50°C.

Tabela: współczynniki poprawkowe dla temperatury otaczającego powietrza innej niż 30°C, stosowane do obciążalności prądowej długotrwałej przewodów w powietrzu (fragment tabeli)
Temperatura otoczenia °C	Izolacja
	PVC	XLPE i EPR	Mineralna
	PVC	XLPE i EPR	Osłona z PCV lub bez osłony, dostępna 70°C	Bez osłony, niedostępna 105°C
45	0,79	0,87	0,77	0,88
50	0,71	0,82	0,67	0,84
55	0,61	0,76	0,57	0,80

A. 38,64 A

B. 32,66 A

C. 30,82 A

D. 37,72 A

Obciążalność prądowa przewodu YDY w temperaturze 50°C to 32,66 A. Dlaczego tak jest? Otóż przy tej temperaturze używa się współczynnika poprawkowego dla PVC, który wynosi 0,71. Przewód w 30°C miał obciążalność 46 A, ale wyższa temperatura sprawia, że musi być ona niższa. Żeby obliczyć nową wartość, wystarczy pomnożyć 46 A przez 0,71 i mamy 32,66 A. To ważne, żeby to zrozumieć, bo przy projektowaniu instalacji elektrycznych bezpieczeństwo jest kluczowe. Jak nie zastosujesz współczynników, to przewody mogą się przeciążać, co prowadzi do ich uszkodzenia, a w najgorszym wypadku do pożaru. Na przykład w miejscach, gdzie przewody są w izolowanych lub ciasnych przestrzeniach, takie obliczenia są naprawdę istotne. Projektanci muszą znać normy, jak PN-IEC 60364, żeby wszystko było zgodne z wymaganiami i dostosowane do warunków, w jakich będą pracować.

Pytanie 17

W instalacji elektrycznej w łazience pojawiła się potrzeba dodania gniazda wtyczkowego w pierwszej strefie ochronnej, które ma być zasilane z obwodu zabezpieczonego przez SELV o napięciu nieprzekraczającym 25 V AC. Gdzie powinno być umieszczone źródło zasilania dla tego gniazda?

A. Na zewnątrz stref 0 i 1

B. W obrębie strefy 1

C. Tylko na zewnątrz strefy 2

D. W obrębie strefy 0

Wybór odpowiedzi związanych z montażem źródła zasilania w strefach 1 lub 0 jest błędny, głównie z powodu ignorowania zasad ochrony elektrycznej w kontekście wilgotnego otoczenia, jakim jest łazienka. Montaż w strefie 1, która znajduje się nad strefą 0, jest niebezpieczny, ponieważ w tej strefie istnieje podwyższone ryzyko kontaktu z wodą, co mogłoby prowadzić do sytuacji zagrożenia porażeniem prądem. Zgodnie z przepisami, w strefach, gdzie można spodziewać się kontaktu z wodą, jak strefa 0 czy strefa 1, zabronione jest umieszczanie elementów, które nie są odpowiednio zaprojektowane do pracy w takich warunkach. Dodatkowo, umieszczanie źródła zasilania w strefie 0, gdzie kontakt z wodą jest najbardziej prawdopodobny, stanowi poważne naruszenie norm bezpieczeństwa. Takie podejście może prowadzić do mylnego założenia, że zasilanie niskonapięciowe jest całkowicie bezpieczne we wszystkich warunkach, co jest nieprawidłowe. W praktyce, przestrzeganie zasad wyznaczonych przez normy, takie jak PN-EN 60364, jest kluczowe dla zapobiegania wypadkom oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników instalacji elektrycznych w łazienkach.

Pytanie 18

Który z wymienionych czynników nie wpływa na dopuszczalne obciążenie długotrwałe przewodów stosowanych w instalacji elektrycznej?

A. Przekrój poprzeczny żył.

B. Metoda ułożenia przewodów.

C. Długość ułożonych przewodów.

D. Rodzaj materiału izolacyjnego.

Wszystkie wymienione parametry mają istotny wpływ na dopuszczalną obciążalność długotrwałą przewodów elektrycznych, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji. Przekrój poprzeczny żył przewodów wpływa na ich oporność, co z kolei determinuje ilość wydzielającego się ciepła podczas przepływu prądu. Zbyt mały przekrój może prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, co w najgorszym przypadku skutkuje pożarem. Rodzaj materiału izolacji jest równie ważny, ponieważ różne materiały mają różne właściwości, takie jak odporność na wysoką temperaturę. Na przykład, materiały takie jak PVC mogą mieć ograniczoną odporność na wysokie temperatury, co w sytuacji długotrwałego obciążenia może prowadzić do uszkodzenia izolacji. Sposób ułożenia przewodów również ma kluczowe znaczenie: przewody ułożone blisko siebie mogą mieć ograniczone możliwości odprowadzania ciepła, co przekłada się na wyższą temperaturę pracy. Długość przewodów, chociaż nie wpływa bezpośrednio na obciążalność, może wpływać na spadki napięcia, co również jest istotne podczas projektowania instalacji. W efekcie, ignorowanie tych parametrów może prowadzić do poważnych problemów w instalacjach elektrycznych, od ich niewłaściwego działania po uszkodzenia, a nawet zagrożenia dla bezpieczeństwa użytkowników. Dlatego należy zawsze zwracać uwagę na wszystkie wymienione czynniki i stosować praktyki zgodne z obowiązującymi normami.

Pytanie 19

Podczas pracy młotowiertarki udarowej zaobserwowano intensywne iskrzenie na komutatorze. Co należy zrobić, aby uniknąć uszkodzenia narzędzia?

A. Należy zatrzymać pracę i dokręcić połączenia kabli wewnątrz obudowy

B. Trzeba wstrzymać pracę i wymienić łącznik zasilający

C. Po zakończeniu pracy należy skontrolować połączenie uzwojenia twornika z uzwojeniem wzbudzenia

D. Wstrzymać pracę i wymienić szczotki

Wymiana szczotek w młotowiertarce udarowej jest kluczowym krokiem, gdy zauważamy nadmierne iskrzenie na komutatorze. Iskrzenie to może być wynikiem zużycia szczotek, które są odpowiedzialne za przewodzenie prądu do wirnika silnika. W miarę eksploatacji, szczotki ulegają ścieraniu, co prowadzi do zwiększenia oporu elektrycznego, a w konsekwencji do iskrzenia. Wymiana szczotek powinna być przeprowadzana zgodnie z zaleceniami producenta, co często wiąże się z regularnymi inspekcjami technicznymi, aby zapobiec poważniejszym uszkodzeniom narzędzia. Przykładowo, w przypadku firmy produkującej młotowiertarki, regularne serwisowanie i monitorowanie stanu szczotek mogą znacząco wydłużyć żywotność narzędzia oraz zapewnić jego optymalne działanie. Praktyka ta nie tylko przyczynia się do bezpieczeństwa użytkownika, ale także utrzymuje wysoką wydajność pracy, co jest niezmiernie ważne w środowisku budowlanym czy remontowym. W ten sposób można uniknąć kosztownych napraw oraz przedłużyć okres użytkowania urządzenia.

Pytanie 20

Jakie urządzenia są najmniej podatne na obecność wyższych harmonicznych w napięciu oraz prądzie zasilającym?

A. Lampy wyładowcze

B. Transformatory

C. Piece grzewcze

D. Silniki indukcyjne

Piece grzewcze to takie urządzenia, które radzą sobie całkiem dobrze nawet z wyższymi harmonicznymi napięcia i prądów. W przeciwieństwie do silników indukcyjnych czy transformatorów, które mogą mieć z tym poważne problemy, piece grzewcze zamieniają energię elektryczną w ciepło. To oznacza, że ich działanie nie zależy od kształtu fali zasilającej, więc są dość odporne na różne zniekształcenia. Jeśli chodzi o standardy, jak IEC 61000, które dotyczą odporności na zakłócenia elektromagnetyczne, to piece grzewcze mogą dobrze działać nawet w trudnych warunkach z dużymi zniekształceniami harmonicznymi. W przemyśle piece grzewcze, na przykład elektryczne piekarniki w piekarni czy systemy ogrzewania, mogą pracować stabilnie i efektywnie, co sprawia, że są popularnym wyborem tam, gdzie jakość zasilania może nastręczać problemów.

Pytanie 21

Jaką minimalną wartość rezystancji powinno się zmierzyć w ścianach i podłodze w izolowanym miejscu pracy z urządzeniami o napięciu 400 V, aby zabezpieczenie przed dotykiem pośrednim było efektywne?

A. 50 kΩ

B. 75 kΩ

C. 25 kΩ

D. 10 kΩ

Wybór wartości rezystancji mniejszej niż 50 kΩ, jak 25 kΩ, 75 kΩ czy 10 kΩ, wynika z niewłaściwego rozumienia zasad ochrony przeciwporażeniowej. Rezystancja na poziomie 25 kΩ jest zdecydowanie zbyt niska dla urządzeń o napięciu 400 V, co może prowadzić do nieakceptowalnego ryzyka porażenia prądem. Niższe wartości oznaczają, że w przypadku awarii izolacji, prąd może przepływać do ziemi, co stwarza poważne zagrożenie dla operatorów. Z kolei wartość 75 kΩ, choć może wydawać się bezpieczna, jest niewystarczająca w kontekście niektórych norm, które jednoznacznie wskazują na 50 kΩ jako minimalny wymagany standard dla izolacji. W przypadku 10 kΩ, jest to wręcz niebezpieczne, ponieważ taka rezystancja zwiększa ryzyko przepływu prądu przez ciało człowieka w sytuacjach awaryjnych. Wartości rezystancji muszą być zgodne z zaleceniami norm, aby zapewnić odpowiednią ochronę przed niebezpieczeństwem elektrycznym. Pamiętajmy, że ochrona przeciwporażeniowa to nie tylko odpowiednie urządzenia, ale również zapewnienie właściwych warunków instalacyjnych i regularne kontrole ich stanu. Niewłaściwe podejście do tego zagadnienia może prowadzić do krytycznych sytuacji w miejscach pracy.

Pytanie 22

Jaką wartość ma maksymalna dopuszczalna rezystancja uziomu R_A przewodu ochronnego łączącego uziom z dostępnością przewodzącą dla znamionowego prądu różnicowego I_N = 30 mA oraz napięcia dotykowego 50 V AC wyłącznika różnicowoprądowego?

A. 2 000 Ω

B. Około 830 Ω

C. Około 1 660 Ω

D. 4 000 Ω

Największa dopuszczalna rezystancja uziomu R_A przewodu ochronnego łączącego uziom z częścią przewodzącą dostępną dla prądu różnicowego I_N = 30 mA i napięcia dotykowego 50 V AC wynosi około 1 660 Ω. W praktyce oznacza to, że gdy osoba dotknie elementu przewodzącego, prąd różnicowy powinien być w stanie przepływać przez przewód uziemiający, a jego wartość powinna być na tyle niska, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem. Dopuszczalna rezystancja uziomu jest regulowana przez normy, takie jak PN-IEC 60364-4-41, które określają maksymalne wartości dla różnych kategorii instalacji elektrycznych. Używanie tych norm w projektowaniu i budowie instalacji elektrycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. W praktyce, wartość rezystancji powinna być mierzona podczas odbioru instalacji, a także okresowo sprawdzana w celu zapewnienia ciągłej ochrony. Przykładem jest instalacja w budynkach mieszkalnych, gdzie właściwie dobrana rezystancja uziomu zapobiega poważnym skutkom awarii elektrycznych.

Pytanie 23

Jakie powinno być maksymalne natężenie prądu, które może zmierzyć amperomierz w instalacji zasilanej napięciem 230/400 V, o częstotliwości 50 Hz, obciążonej jednofazowym silnikiem elektrycznym o parametrach: P = 0,55 kW, η = 70%, cosα = 0,96?

A. 3 A

B. 1 A

C. 2 A

D. 4 A

Aby obliczyć wymagany zakres pomiarowy amperomierza dla silnika elektrycznego o mocy 0,55 kW, sprawności η = 70% oraz współczynniku mocy cosα = 0,96, należy najpierw obliczyć prąd pobierany przez urządzenie. Wzór na moc elektryczną to P = U * I * cosα, gdzie P to moc, U to napięcie, I to natężenie prądu, a cosα to współczynnik mocy. Przyjmując napięcie 230 V, przekształcamy wzór: I = P / (U * cosα). Wartość mocy czynnej P wynosi 0,55 kW / 0,7 (sprawność) = 0,7857 kW. Po podstawieniu wartości do wzoru otrzymujemy I = 0,7857 kW / (230 V * 0,96) co daje około 3,5 A. W związku z tym, potrzebny jest amperomierz o zakresie pomiarowym co najmniej 4 A, co daje możliwość bezpiecznego pomiaru prądu, uwzględniając ewentualne przeciążenia. W praktyce, dla pomiarów w instalacjach elektrycznych, zaleca się wybór przyrządów o zakresie pomiarowym przynajmniej 20% wyższym niż maksymalne oczekiwane wartości, co zapewnia dokładność i bezpieczeństwo pomiaru.

Pytanie 24

Jakie są minimalne wymagania, oprócz odpowiedniego wykształcenia, które powinna spełniać osoba odpowiedzialna za przeprowadzanie pomiarów odbiorczych instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym?

A. Wyłącznie świadectwo kwalifikacyjne w zakresie D

B. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E + D + pomiary

C. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E + pomiary

D. Jedynie świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E

Osoba wykonująca pomiary odbiorcze instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym powinna posiadać świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E, które uprawnia do eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci elektrycznych. Dodatkowo, ważnym elementem jest posiadanie wiedzy oraz umiejętności praktycznych w zakresie przeprowadzania pomiarów. Wiedza ta obejmuje znajomość metod pomiarowych, zasad ich wykonywania oraz interpretacji wyników. Pomiary odbiorcze są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznej. Na przykład, pomiar rezystancji izolacji pozwala na ocenę stanu zabezpieczeń przed porażeniem elektrycznym, co jest szczególnie istotne w domowych instalacjach. Standardy branżowe, takie jak PN-EN 60204-1, podkreślają znaczenie takich pomiarów dla zapewnienia zgodności z normami bezpieczeństwa. Z tego powodu posiadanie świadectwa kwalifikacyjnego w zakresie E wraz z umiejętnością wykonywania pomiarów jest niezbędne do efektywnego i bezpiecznego wykonywania prac w tej dziedzinie.

Pytanie 25

Który z podanych przewodów elektrycznych powinno się zastosować do wykonania przyłącza elektrycznego ziemnego budynku jednorodzinnego z napowietrzną linią 230/400 V?

A. YAKY 4×10

B. AsXS 4×70

C. AAFLwsXSn 50

D. AFL 6 120

Wybór przewodu YAKY 4×10 jako odpowiedniego do wykonania przyłącza elektrycznego ziemnego budynku jednorodzinnego z linią napowietrzną 230/400 V jest właściwy z kilku powodów. Przewód YAKY to przewód aluminiowy, który charakteryzuje się wysoką odpornością na czynniki zewnętrzne oraz niską wagą, co ułatwia jego montaż. Zastosowanie przewodu 4×10 oznacza, że ma on cztery żyły, z czego trzy są fazowe, a jedna to żyła neutralna, co jest standardem w instalacjach jednofazowych i trójfazowych. W przypadku przyłącza ziemnego, przewód ten powinien być również osłonięty, co zapewnia bezpieczeństwo użytkowania. YAKY 4×10 spełnia normy PN-EN 60502-1, co czyni go odpowiednim wyborem z punktu widzenia przepisów i dobrych praktyk. Przykładem zastosowania YAKY 4×10 jest przyłącze do domów jednorodzinnych, gdzie przewód ten może być układany w ziemi, zapewniając odpowiednią odporność na uszkodzenia i długowieczność. Warto również zauważyć, że ze względu na stosunkowo niską wartość oporu przewodzenia, przewód ten pozwala na efektywne przesyłanie energii elektrycznej przy minimalnych stratach.

Pytanie 26

Jak, w przybliżeniu, zmieni się moc wydobywana przez grzejnik elektryczny, jeśli jego spiralę grzejną skróci się o połowę, a napięcie zasilania pozostanie niezmienione?

A. Zmniejszy się dwukrotnie

B. Zmniejszy się czterokrotnie

C. Zwiększy się czterokrotnie

D. Zwiększy się dwukrotnie

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ moc wydzielana przez grzejnik elektryczny jest proporcjonalna do kwadratu napięcia zasilania i odwrotnie proporcjonalna do długości spirali grzejnej. Kiedy skracamy spiralę grzejną o połowę, jej rezystancja maleje, co powoduje, że prąd płynący przez nią wzrasta, przy niezmienionym napięciu. Zgodnie z prawem Ohma, moc P można wyrazić jako P = U²/R, gdzie U to napięcie, a R to rezystancja. Skrócenie spirali grzejnika o połowę wpływa na zmniejszenie rezystancji o połowę, co z kolei powoduje, że moc wydzielana przez grzejnik wzrasta dwukrotnie. Przykładowo, w zastosowaniach przemysłowych, gdy grzejniki są wykorzystywane do podgrzewania cieczy, zwiększenie mocy o 100% może znacząco wpłynąć na efektywność procesu grzewczego, co jest zgodne z zasadami optymalizacji energetycznej.

Pytanie 27

Kontrole okresowe instalacji elektrycznych niskiego napięcia powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 1 rok

B. 3 lata

C. 4 lata

D. 5 lat

Zgodnie z obowiązującymi normami oraz przepisami prawa, badania okresowe instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 5 lat. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania instalacji. W Polsce regulacje te są zawarte w normie PN-IEC 60364-6 oraz w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przeprowadzanie badań co 5 lat pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, które mogą prowadzić do poważnych awarii lub zagrożeń pożarowych. W praktyce, jeśli instalacja jest intensywnie eksploatowana, zaleca się częstsze kontrole, na przykład co 3 lata, ale minimum to właśnie 5 lat. Regularne audyty instalacji mogą obejmować testy wytrzymałości izolacji, pomiary rezystancji uziemienia czy sprawdzanie zabezpieczeń, co jest kluczowe dla ochrony ludzi i mienia.

Pytanie 28

Jakie powinno być napięcie pomiarowe przy ocenie rezystancji izolacji obwodów w instalacjach elektrycznych 230/400 V, w których brak jest ochrony przed przepięciami?

A. 750 V

B. 500 V

C. 1 000 V

D. 250 V

Wybór napięcia 1 000 V, 250 V lub 750 V w badaniach rezystancji izolacji w instalacjach 230/400 V jest nieodpowiedni i niezgodny z branżowymi standardami. Napięcie 1 000 V jest stosowane w niektórych specyficznych przypadkach, jednakże w instalacjach o napięciu nominalnym 230/400 V, użycie tak wysokiego napięcia może prowadzić do uszkodzenia delikatnych komponentów elektronicznych, co może skutkować nieprawidłowymi wynikami pomiarów, a także zagrażać bezpieczeństwu osób przeprowadzających testy. Z kolei napięcia 250 V i 750 V są zbyt niskie, aby skutecznie ocenić właściwości izolacji, co może prowadzić do fałszywie pozytywnych wyników, gdzie uszkodzona izolacja nie zostanie wykryta, a tym samym wprowadzi w błąd użytkowników co do bezpieczeństwa instalacji. Tego typu błędy często wynikają z niedostatecznego zrozumienia zasad działania izolacji oraz niewłaściwego doboru sprzętu pomiarowego. Aby zapewnić, że wyniki są rzetelne, niezbędne jest stosowanie właściwego napięcia, zgodnego z wymaganiami norm, co zwiększa bezpieczeństwo i niezawodność systemów elektrycznych.

Pytanie 29

Przeglądy okresowe instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 5 lat

B. 4 lata

C. 3 lata

D. 1 rok

Badania okresowe mieszkaniowej instalacji elektrycznej powinny być przeprowadzane co pięć lat, co jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-HD 60364. Regularne kontrole instalacji elektrycznej są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania systemu. W trakcie takich badań specjaliści sprawdzają między innymi stan izolacji przewodów, działanie zabezpieczeń oraz ich prawidłowe umiejscowienie. W praktyce oznacza to, że po pięciu latach użytkowania instalacji, warto zlecić jej audyt, aby upewnić się, że nie doszło do degradacji elementów elektrycznych, co mogłoby prowadzić do zwarcia lub pożaru. Dobrą praktyką jest również prowadzenie dokumentacji z przeprowadzonych badań, co ułatwia późniejsze analizy i decyzje dotyczące eksploatacji oraz ewentualnych modernizacji. Osoby wynajmujące mieszkania powinny być świadome, że odpowiedzialność za stan instalacji spoczywa na właścicielu, a regularne przeglądy są nie tylko wyrazem dbałości o bezpieczeństwo, ale również wymaganiem prawnym.

Pytanie 30

W skład badań eksploatacyjnych silnika klatkowego wchodzi pomiar

A. rezystancji uzwojeń stojana

B. natężenia pola magnetycznego rozproszenia

C. stratności magnetycznej blach stojana

D. rezystancji uzwojeń wirnika

Pomiar rezystancji uzwojeń stojana jest kluczowym elementem badań eksploatacyjnych silnika klatkowego, ponieważ pozwala na ocenę stanu technicznego silnika oraz jego efektywności. Wysoka rezystancja może wskazywać na uszkodzenia uzwojeń, które mogą prowadzić do przegrzewania i obniżenia sprawności energetycznej silnika. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest regularna konserwacja silników w przemyśle, gdzie monitorowanie rezystancji uzwojeń pozwala na wczesne wykrycie potencjalnych awarii. Zgodnie z normą IEC 60034, regularne pomiary rezystancji oraz analiza ich trendów mogą być wykorzystane do planowania działań prewencyjnych, co znacząco wydłuża żywotność maszyny i zwiększa bezpieczeństwo pracy. Dodatkowo, wiedza na temat rezystancji uzwojeń stoi w związku z szerszym zagadnieniem strat w silnikach elektrycznych, co jest kluczowe dla optymalizacji zużycia energii w zakładach przemysłowych.

Pytanie 31

Podczas pomiaru rezystancji izolacji przewodów, jakie napięcie testowe jest zazwyczaj stosowane dla obwodów o napięciu znamionowym 230 V?

A. 750 V

B. 230 V

C. 500 V

D. 100 V

Podczas gdy napięcie testowe 100 V może wydawać się bezpieczną opcją, jest niewystarczające do wykrycia drobnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do poważniejszych problemów w przyszłości. Napięcie to jest stosowane do pomiarów w obwodach o niższym napięciu znamionowym, ale nie jest zgodne z wymaganiami dla obwodów 230 V. Z kolei napięcie testowe 230 V, choć odpowiada napięciu znamionowemu badanego obwodu, nie spełnia norm dotyczących pomiarów rezystancji izolacji. Testowanie przy napięciu znamionowym nie uwzględnia potencjalnych warunków przeciążeniowych, które mogą wystąpić w eksploatacji. Zastosowanie napięcia 750 V, choć technicznie możliwe, może być niebezpieczne dla izolacji i nie jest standardem w pomiarach dla obwodów 230 V. Tak wysokie napięcie może prowadzić do niepotrzebnych uszkodzeń, a testowanie każdej instalacji przy takim napięciu nie jest praktykowane ze względu na ryzyko i brak zgodności z normami. Dlatego najczęściej stosowane jest 500 V, jako kompromis między bezpieczeństwem a skutecznością diagnostyki.

Pytanie 32

Jaka jest minimalna wartość natężenia oświetlenia, która powinna być zapewniona w klasie, jeżeli na biurkach uczniów nie są umieszczone monitory ekranowe?

A. 200 lx

B. 300 lx

C. 400 lx

D. 500 lx

Wybór oświetlenia poniżej 300 lx, jak 200 lx czy 250 lx, to zły pomysł, bo może to źle wpłynąć na naukę. Niskie natężenie światła prowadzi do zmęczenia oczu, nie można się skupić i ogólnie uczniowie gorzej pracują. Choć wyższe natężenie, na przykład 400 lx czy 500 lx, może się wydawać lepsze, to w klasie bez ekranów to nie jest konieczne i może prowadzić do olśnienia. Kiedy projektujemy oświetlenie, ważne, żeby znaleźć równowagę między natężeniem a jakością światła. Normy, jak PN-EN 12464-1, jasno określają wymagania dla różnych pomieszczeń, w tym sal lekcyjnych. Zbyt mocne światło może być niezdrowe, zwłaszcza dla młodych ludzi, którzy spędzają dużo czasu w klasie. Dlatego lepiej trzymać się zaleceń dotyczących oświetlenia, żeby stworzyć dobre warunki do nauki.

Pytanie 33

Jaki sprzęt gaśniczy powinien zostać użyty do gaszenia pożaru w rozdzielnicy elektrycznej, której nie można odłączyć od zasilania?

A. Hydronetkę

B. Gaśnicę proszkową

C. Tłumicę

D. Gaśnicę płynową

Gaśnica proszkowa jest najskuteczniejszym narzędziem do gaszenia pożarów, które mają miejsce w obszarze rozdzielnic elektrycznych, zwłaszcza gdy nie można ich wyłączyć spod napięcia. Działa na zasadzie przerwania reakcji chemicznej, a jej proszek gaśniczy skutecznie tłumi ogień, nie przewodząc prądu elektrycznego. W przypadku pożaru rozdzielnicy elektrycznej, klasyfikowanego jako pożar klasy C, gaśnice proszkowe są rekomendowane przez normy PN-EN 2 oraz PN-EN 3, które określają środki gaśnicze odpowiednie do różnych rodzajów pożarów. Użycie gaśnicy proszkowej nie tylko minimalizuje ryzyko porażenia prądem, ale także nie powoduje uszkodzeń sprzętu elektrycznego, co jest kluczowe w przypadkach, gdy urządzenia muszą pozostać w ruchu. Przykłady zastosowania obejmują sytuacje w zakładach przemysłowych, gdzie pożar rozdzielnicy może prowadzić do poważnych strat materialnych, a zastosowanie odpowiednich środków gaśniczych jest kluczowe dla szybkiej reakcji oraz minimalizacji strat.

Pytanie 34

Z uwagi na ryzyko uszkodzenia izolacji uzwojeń, używanie bezpieczników w obwodzie przekładnika jest zabronione?

A. prądowego po stronie wtórnej

B. prądowego po stronie pierwotnej

C. napięciowego po stronie wtórnej

D. napięciowego po stronie pierwotnej

Wybór bezpieczników w obwodzie przekładników prądowych po stronie pierwotnej, wtórnej czy napięciowej jest problematyczny i oparty na kilku błędnych założeniach. Przykładowo, stosowanie bezpieczników po stronie wtórnej może wydawać się rozsądne, jednak niesie ono ryzyko uszkodzenia izolacji uzwojeń. Działanie bezpiecznika w sytuacji zwarcia prowadzi do nagłego wzrostu napięcia w obwodzie wtórnym, co może uszkodzić izolację oraz wpłynąć na dokładność pomiarów. Podobnie, umieszczanie bezpieczników na stronie pierwotnej, w kontekście przekładników napięciowych, również stwarza niebezpieczeństwo dla urządzeń zabezpieczających, ponieważ naraża je na nadmierne napięcia i przepięcia. Warto zauważyć, że przekładniki prądowe i napięciowe są projektowane z myślą o zachowaniu wysokiej niezawodności w transporcie informacji o prądzie i napięciu do systemów pomiarowych. Bezpieczniki w istocie mogą zakłócać ten proces, wprowadzając dodatkowe ryzyko i zmniejszając niezawodność całego systemu. W praktyce, należy stosować odpowiednie metody zabezpieczeń i monitorowania, które są zgodne z normami branżowymi, aby uniknąć tych problemów. Normy te, jak IEC 61850, podkreślają znaczenie prawidłowego doboru zabezpieczeń oraz ich integracji z systemami monitorującymi, co jest kluczowe dla utrzymania bezpieczeństwa i efektywności w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 35

Jaką wartość skuteczną ma przemienne napięcie dotykowe, które może być stosowane przez dłuższy czas w normalnych warunkach środowiskowych, dla oporu ciała ludzkiego wynoszącego około 1 kΩ?

A. 60 V

B. 50 V

C. 25 V

D. 12 V

Wartości napięcia dotykowego, które są podane w odpowiedziach, mogą wprowadzać w błąd, jeśli nie zostaną właściwie zrozumiane w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego. Odpowiedzi 12 V, 25 V oraz 60 V nie spełniają kryteriów bezpieczeństwa, które zostały określone przez normy dotyczące ochrony przed porażeniem prądem. Przykładowo, napięcie 12 V jest często uznawane za stosunkowo bezpieczne, lecz w praktyce może być nieadekwatne w kontekście długotrwałego kontaktu z ciałem ludzkim, zwłaszcza w obecności wilgoci, co zwiększa ryzyko przepływu prądu. Z kolei napięcie 25 V, chociaż niższe od 50 V, nie jest wystarczające do oceny realnych zagrożeń, które mogą wystąpić w standardowych ustaleniach. Natomiast napięcie 60 V przekracza bezpieczny poziom, wprowadzając znaczne ryzyko dla zdrowia użytkowników. Pamiętajmy, że ochrona przed porażeniem prądem opiera się na systematycznym podejściu do projektowania instalacji elektrycznych, które uwzględniają nie tylko wartości napięcia, ale także warunki ich użytkowania. Kluczowe jest zrozumienie, że przekraczanie ustalonych wartości granicznych napięcia może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a także odpowiedzialności prawnej w przypadku awarii. Normy bezpieczeństwa elektrycznego, takie jak IEC 60479, podkreślają znaczenie przestrzegania tych zasad, aby zminimalizować ryzyko dla użytkowników.

Pytanie 36

Jak można podnieść moc bierną indukcyjną oddawaną do sieci przez działającą w elektrowni prądnicę synchroniczną przy niezmiennej mocy czynnej?

A. Zmniejszając moment napędowy

B. Zwiększając moment napędowy

C. Zmniejszając prąd wzbudzenia

D. Zwiększając prąd wzbudzenia

Zmniejszanie prądu wzbudzenia nie tylko nie pozwala na zwiększenie mocy biernej indukcyjnej, ale wręcz przeciwnie, może prowadzić do jej zmniejszenia. Przy niższym prądzie wzbudzenia strumień magnetyczny w wirniku zostaje osłabiony, co w konsekwencji ogranicza zdolność prądnicy do wytwarzania mocy biernej. Taki błąd myślowy wynika z nieporozumienia dotyczącego relacji między prądem wzbudzenia a mocą bierną. Często przyjmuje się, że zmniejszanie prądu wzbudzenia prowadzi do zmniejszenia obciążenia, co jest prawdą w kontekście mocy czynnej, jednak w przypadku mocy biernej działa to w odwrotny sposób. Podobnie, zmniejszanie momentu napędowego nie ma wpływu na zwiększenie mocy biernej, ponieważ moment napędowy jest związany z mocą czynną i obciążeniem maszyny. Zmniejszenie momentu napędowego może prowadzić do obniżenia prędkości obrotowej prądnicy, co może skutkować niewystarczającą produkcją zarówno mocy czynnej, jak i biernej. Zwiększanie momentu napędowego z kolei może być pomocne w innych kontekstach, ale sama w sobie nie dostarczy dodatkowej mocy biernej, jeśli nie zostanie skorelowane z odpowiednią regulacją prądu wzbudzenia. W związku z tym, kluczowe jest zrozumienie, że regulacja wzbudzenia jest decydującym czynnikiem w zarządzaniu mocą bierną w systemach elektroenergetycznych.

Pytanie 37

W instalacji elektrycznej obwodu gniazd w przedpokoju wykorzystano przewód YDYt 3×2,5 mm². Podczas wiercenia w murze pracownik przypadkowo przeciął przewód, uszkadzając jego dwie żyły. Jak należy prawidłowo usunąć tę usterkę?

A. Wyciągnąć jedynie uszkodzone żyły, zastępując je przewodem jednodrutowym.

B. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, połączyć przewody, zaizolować taśmą, a następnie zatynkować ścianę.

C. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, zamontować dodatkową puszkę i w niej połączyć żyły.

D. Prowadzić nowy przewód pomiędzy najbliższymi puszkami, stosując pilota.

Wybór odpowiedzi polegającej na rozkuwaniu tynku w miejscu uszkodzenia, zamontowaniu dodatkowej puszki oraz połączeniu żył jest najbardziej zalecanym sposobem naprawy uszkodzonego przewodu elektrycznego. Tego rodzaju działania są zgodne z obowiązującymi normami oraz najlepszymi praktykami w branży elektrycznej. W sytuacji, gdy przewód został uszkodzony, niezbędne jest zapewnienie odpowiednich warunków do naprawy, co może wiązać się z otwarciem ściany. Instalując dodatkową puszkę, zwiększamy bezpieczeństwo i ułatwiamy przyszłe prace serwisowe. Połączenie żył w puszce umożliwia także zastosowanie złączek, co jest rekomendowane w przypadku napraw elektrycznych. Dzięki temu połączenia są bardziej trwałe i estetyczne, a ryzyko ich przypadkowego usunięcia bądź zwarcia zostaje zminimalizowane. Takie podejście jest zgodne z europejskimi normami instalacji elektrycznych, które nakładają obowiązek używania osprzętu instalacyjnego w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowania instalacji elektrycznych. W praktyce, zastosowanie dodatkowej puszki stanowi również zabezpieczenie przed przyszłymi uszkodzeniami mechanicznymi. Już na etapie projektowania, warto uwzględnić takie rozwiązania, by minimalizować ryzyko nieprzewidzianych awarii.

Pytanie 38

Jaką wartość ma maksymalna dozwolona rezystancja uziomu R_A przewodu ochronnego, który łączy uziom z częścią przewodzącą przy nominalnym prądzie różnicowym I_ΔN = 30 mA oraz napięciu dotykowym 50 V AC wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Około 1660 Ω

B. 4 000 Ω

C. 2 000 Ω

D. Około 830 Ω

Największa dopuszczalna rezystancja uziomu R_A dla przewodu ochronnego łączącego uziom z częścią przewodzącą dostępną w przypadku prądu różnicowego I_ΔN = 30 mA i napięcia dotykowego 50 V AC wynosząca około 1660 Ω wynika z obliczeń opartych na zasadach bezpieczeństwa elektrycznego. W przypadku, gdy wystąpi prąd różnicowy, uziemienie ma za zadanie zapewnić skuteczne odprowadzenie prądu do ziemi, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem. Przy napięciu dotykowym 50 V AC maksymalna dopuszczalna rezystancja uziomu może być obliczona z równania: R = U/I, gdzie U to napięcie dotykowe, a I to prąd różnicowy. Zatem R = 50 V / 0,030 A = 1666,67 Ω. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy ma kluczowe znaczenie w projektowaniu instalacji elektrycznych, gdzie zapewnienie skutecznego uziemienia jest niezbędne dla ochrony ludzi oraz sprzętu. Utrzymywanie odpowiednich wartości rezystancji uziomu jest zgodne z normami europejskimi, takimi jak PN-EN 61140, które wskazują na konieczność regularnych pomiarów oraz konserwacji systemów uziemiających, aby zapewnić ich skuteczność i bezpieczeństwo.

Pytanie 39

W tabeli zamieszczono wyniki okresowych pomiarów impedancji pętli zwarcia instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego wykonanej w układzie TN-S. Która z przyczyn może odpowiadać za zwiększoną wartość Z_S w sypialni?

Pomiar impedancji pętli zwarcia obwodów gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi B16
Pomieszczenie:	Salon	Sypialnia	Kuchnia	Przedpokój	Łazienka
Wartość Zs:	2,32 Ω	6,84 Ω	1,72 Ω	1,39 Ω	2,55 Ω

A. Poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie.

B. Brak ciągłości przewodu neutralnego w mierzonym obwodzie.

C. Brak ciągłości przewodu ochronnego w mierzonym obwodzie.

D. Niewłaściwie dobrany wyłącznik nadprądowy dla mierzonego obwodu.

Wybór niewłaściwie dobranego wyłącznika nadprądowego jako przyczyny zwiększonej wartości impedancji pętli zwarcia (ZS) jest błędny. W rzeczywistości, wyłączniki nadprądowe mają zadanie zabezpieczenia obwodu przed przeciążeniem i zwarciem, ale ich dobór nie wpływa bezpośrednio na wartość ZS. W rzeczywistych warunkach, nawet przy niewłaściwym doborze wyłącznika, pomiar ZS pozostanie niezmieniony, gdyż ZS zależy głównie od parametrów przewodów oraz ich połączeń. Podobnie, brak ciągłości przewodu ochronnego w mierzonym obwodzie nie tłumaczy znaczącego wzrostu ZS, ponieważ w takim przypadku miałoby to bardziej wpływ na bezpieczeństwo użytkowania, aniżeli na wartość impedancji. Przewód neutralny, choć również istotny w kontekście bezpieczeństwa, w przypadku braku ciągłości wpływa na działanie instalacji, a nie na wzrost ZS. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie problemów z pomiarami z obwodami zabezpieczającymi, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków. Kluczowe jest zrozumienie, że ZS jest funkcją rezystancji w obwodzie, a nie związanych z nimi zabezpieczeń, co podkreślają standardy IEC dotyczące projektowania oraz eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 40

Aby zmierzyć rezystancję izolacji w instalacji elektrycznej, trzeba wyłączyć zasilanie, zablokować włączniki instalacyjne oraz

A. uziemić instalację

B. odłączyć odbiorniki

C. podłączyć odbiorniki

D. odłączyć uziemienie

Odpowiedź "odłączyć odbiorniki" jest prawidłowa, ponieważ podczas pomiaru rezystancji izolacji instalacji elektrycznej kluczowe jest zapewnienie, że nie ma żadnych elementów, które mogłyby wpływać na wyniki pomiaru. Odbiorniki, takie jak urządzenia elektryczne i inne obciążenia, mogą wprowadzać dodatkowe ścieżki przewodzenia prądu, co zafałszowałoby wyniki pomiaru rezystancji izolacji. Odłączenie odbiorników umożliwia dokładne zbadanie stanu izolacji przewodów bez zakłóceń. Przykładem zastosowania tej praktyki może być pomiar izolacji w budynku przed oddaniem go do użytku, gdzie należy upewnić się, że instalacja nie ma zwarć ani innych usterek, co jest zgodne z normami PN-IEC 60364. Przeprowadzanie takich pomiarów zapewnia bezpieczeństwo użytkowników oraz trwałość instalacji. Warto również pamiętać, że pomiar izolacji powinien być wykonywany za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak megger, które są zaprojektowane do tego celu.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej