Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 1 czerwca 2025 23:52
  • Data zakończenia: 2 czerwca 2025 00:15

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Która z wymienionych przyczyn może być odpowiedzialna za zwęglenie izolacji na końcu przewodu fazowego w okolicy zacisku w puszce rozgałęźnej?

A. Zbyt duży przekrój używanego przewodu
B. Poluzowanie śruby mocującej w puszce
C. Niewystarczająca wartość prądu roboczego
D. Wzrost napięcia zasilającego na skutek przepięcia
Poluzowanie się śruby zacisku w puszce rozgałęźnej to jedna z najczęstszych przyczyn zwęglenia izolacji przewodów. Gdy śruba zacisku nie jest odpowiednio dokręcona, może dojść do niewłaściwego kontaktu między przewodem a zaciskiem. Taki luźny kontakt generuje dodatkowe ciepło, co w dłuższej perspektywie prowadzi do degradacji materiałów izolacyjnych. W praktyce, w sytuacji gdy przewód nie jest stabilnie zamocowany, może wystąpić także arczenie, co dodatkowo zwiększa ryzyko uszkodzenia izolacji. Z tego powodu, podczas instalacji elektrycznych, kluczowe jest przestrzeganie standardów dotyczących momentu dokręcenia oraz regularna kontrola stanu złącz. Należy również zwrócić uwagę na jakość używanych materiałów, które powinny spełniać normy PN-EN 60947-1 oraz PN-IEC 60364. Regularne przeglądy mogą pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów zanim staną się one poważne, a tym samym zwiększyć bezpieczeństwo instalacji.

Pytanie 2

Jaką cechę materiału izolacyjnego wskazuje ostatnia litera w oznaczeniu kabla LYc?

A. Niepalność
B. Zwiększenie wytrzymałości mechanicznej
C. Odporność na ciepło
D. Odporność na olej
Oznaczenie przewodu LYc wskazuje, że materiał izolacyjny jest odporny na wysoką temperaturę. To jest mega ważne, szczególnie w zastosowaniach, gdzie przewody pracują w trudnych warunkach, jak w przemyśle czy podczas budowy. Przykładowo, przewody w piecach przemysłowych muszą wytrzymać naprawdę duże temperatury, bo inaczej izolacja może się uszkodzić. Dlatego dobrze jest wybierać przewody, które mają dużą odporność na ciepło, zgodne z normami, jak IEC czy EN. Z mojego doświadczenia, zwracanie uwagi na klasyfikację materiałów izolacyjnych jest kluczowe. Muszą one spełniać normy dotyczące temperatury pracy i bezpieczeństwa pożarowego, to ważne dla ochrony budynków i sprzętu.

Pytanie 3

Jaką rolę odgrywa wyzwalacz elektromagnetyczny w wyłączniku nadprądowym?

A. Zatrzymuje łuk elektryczny
B. Rozpoznaje zwarcia
C. Identyfikuje przeciążenia
D. Napina sprężynę mechanizmu
Wyzwalacz elektromagnetyczny w wyłączniku nadprądowym pełni kluczową rolę w detekcji zwarć w obwodach elektrycznych. Jego działanie opiera się na zasadzie pomiaru prądu płynącego przez obwód. W momencie wystąpienia zwarcia, prąd znacznie wzrasta, co prowadzi do aktywacji wyzwalacza. Przykładowo, w przypadku zwarcia doziemnego, występujące wartości prądu mogą przekroczyć normalne poziomy, co wyzwala mechanizm odłączający obwód i zabezpieczający instalację przed uszkodzeniami. Tego typu rozwiązania są zgodne z normami IEC 60947-2, które określają wymagania dotyczące sprzętu niskonapięciowego. Poprawne działanie wyzwalacza elektromagnetycznego jest zatem niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych, minimalizując ryzyko pożaru czy uszkodzenia urządzeń. W praktyce, wyłączniki nadprądowe z wyzwalaczami elektromagnetycznymi są powszechnie stosowane w domach, biurach oraz przemysłowych środowiskach pracy, gdzie ochrona przed skutkami zwarć jest kluczowa.

Pytanie 4

W zakres inspekcji instalacji elektrycznej nie wchodzi

A. sprawdzenie oznaczeń obwodów i urządzeń zabezpieczających
B. ocena dostępu do urządzeń, co umożliwia ich wygodną obsługę oraz eksploatację
C. pomiar rezystancji uziemienia
D. weryfikacja poprawności oznaczeń przewodów neutralnych oraz ochronnych
Pomiar rezystancji uziemienia to kluczowy element zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowego funkcjonowania instalacji elektrycznych. Uziemienie ma na celu odprowadzenie nadmiaru prądu do ziemi, co chroni przed porażeniem elektrycznym i uszkodzeniem urządzeń. Przykładowo, w instalacjach przemysłowych, gdzie stosowane są maszyny o wysokich mocach, pomiar rezystancji uziemienia jest niezbędny do zapewnienia, że układ uziemiający jest skuteczny. Zgodnie z normą PN-EN 61557-4, rezystancja uziemienia powinna być mniejsza niż 10 Ω, co zapewnia odpowiednią ochronę przed skutkami udarów elektrycznych. Regularne pomiary rezystancji uziemienia pozwalają na wczesne wykrywanie problemów, takich jak korozja elementów uziemiających, co może prowadzić do ich degradacji. W praktyce, takie pomiary powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku lub częściej w przypadku instalacji narażonych na zmienne warunki atmosferyczne. Właściwe utrzymanie systemu uziemiającego jest nie tylko wymogiem prawnym, ale także kluczowym elementem ochrony osób i mienia.

Pytanie 5

Jakiego typu miernik należy zastosować do pomiaru rezystancji uziemienia systemu odgromowego?

A. Miernika rezystancji uziemienia
B. Miernika rezystancji izolacji
C. Mostka rezystancyjnego
D. Multimetru
Miernik rezystancji uziemienia to naprawdę przydatne narzędzie, które wykorzystywane jest do pomiaru rezystancji punktu uziemienia. To bardzo ważne w przypadku systemów odgromowych, bo dobra rezystancja to bezpieczeństwo. W odróżnieniu od multimetru, który może robić dużo różnych rzeczy, miernik rezystancji uziemienia jest stworzony specjalnie do tych pomiarów, szczególnie w trudnych warunkach, gdzie różne rzeczy, jak na przykład wilgoć, mogą wpłynąć na wyniki. Przykładowo, używa się go, żeby sprawdzić, czy system odgromowy działa jak należy, zanim zacznie działać albo po jakichś zmianach. Ważne, żeby rezystancja była na poziomie mniejszym niż 10 omów, zgodnie z normami takimi jak PN-EN 62305. To pokazuje, jak istotne są regularne przeglądy, żeby zajechać ryzyko porażenia prądem i lepiej chronić się przed wyładowaniami atmosferycznymi.

Pytanie 6

Jaką maksymalną rezystancję uziemienia należy zastosować dla odbiornika w sieci TT, aby wyłącznik różnicowoprądowy o prądzie różnicowym 300 mA zapewniał skuteczną ochronę przed porażeniem w przypadku uszkodzenia izolacji, przy założeniu, że dopuszczalne napięcie dotykowe wynosi 50 V?

A. 166,7 Ω
B. 766,7 Ω
C. 6,0 Ω
D. 1,3 Ω
Odpowiedź 166,7 Ω jest prawidłowa, ponieważ określa maksymalną wartość rezystancji uziemienia, która zapewnia skuteczną ochronę przed porażeniem elektrycznym w systemie TT. W układzie tym, przy zastosowaniu wyłącznika różnicowoprądowego o znamionowym prądzie różnicowym 300 mA oraz długotrwale dopuszczalnym napięciu dotykowym wynoszącym 50 V, stosuje się wzór: Rmax = U / I, gdzie U to wartość napięcia dotykowego, a I to prąd różnicowy. Podstawiając wartości, otrzymujemy Rmax = 50 V / 0,3 A = 166,67 Ω, co zaokrąglamy do 166,7 Ω. W praktyce, przestrzeganie tego ograniczenia pozwala na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia niebezpiecznych napięć dotykowych w przypadku uszkodzenia izolacji. Wiele norm, takich jak PN-EN 61008 i PN-EN 61140, wskazuje na konieczność przeprowadzania takich obliczeń, co potwierdza ich znaczenie w pracy projektantów instalacji elektrycznych. W związku z tym, odpowiednia wartość rezystancji uziemienia w systemie TT jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników i ochrony przed skutkami porażenia elektrycznego.

Pytanie 7

Jaki procent strumienia świetlnego jest kierowany w dół w oprawie oświetleniowej klasy V?

A. (60 ÷ 90) %
B. (0 ÷ 10) %
C. (90 ÷ 100) %
D. (40 ÷ 60) %
Odpowiedź (0 ÷ 10) % jest prawidłowa w kontekście opraw oświetleniowych V klasy, które charakteryzują się tym, że ich głównym celem jest minimalizowanie ilości światła skierowanego w dół. W oprawach tych stosowane są specjalne osłony i reflektory, które ograniczają emisję światła w kierunku podłogi, co jest zgodne z zasadami oświetlenia efektywnego i zrównoważonego. Przykładowo, w zastosowaniach komercyjnych, takich jak sklepy czy galerie, oprawy V klasy są wykorzystywane do tworzenia efektów świetlnych, które podkreślają produkty bez przytłaczania przestrzeni nadmiernym oświetleniem. Ta technologia pozwala na kontrolowanie rozkładu światła, co jest szczególnie ważne w miejscach, gdzie design wnętrza i estetyka odgrywają kluczową rolę. Warto również zauważyć, że w kontekście standardów, takich jak normy EN 12464-1 dotyczące oświetlenia miejsc pracy, oprawy te często stosowane są w celu zapewnienia odpowiednich warunków oświetleniowych, jednocześnie minimalizując rozproszenie światła w górę i zmniejszając efekt olśnienia.

Pytanie 8

W jakim typie układu sieciowego możemy spotkać przewód PEN?

A. TN-S
B. IT
C. TT
D. TN-C
Odpowiedź TN-C jest prawidłowa, ponieważ w tym układzie sieciowym przewód PEN łączy funkcje przewodu neutralnego (N) i ochronnego (PE). Układ TN-C jest stosowany w wielu instalacjach elektrycznych, w tym w budynkach użyteczności publicznej oraz w przemyśle, gdzie zapewnia zarówno transport energii, jak i ochronę przed porażeniem elektrycznym. Kluczowym aspektem tego układu jest to, że przewód PEN jest wspólny dla wielu odbiorników i umożliwia efektywne prowadzenie instalacji przy ograniczeniu liczby przewodów. Zgodnie z normą PN-EN 60364, przewód PEN musi być odpowiednio zaprojektowany i wykonany, aby zapewnić wysoką niezawodność oraz bezpieczeństwo użytkowników. W praktyce stosowanie przewodu PEN w układzie TN-C jest również korzystne z punktu widzenia kosztów, ponieważ ogranicza ilość potrzebnych przewodów, co przekłada się na mniejsze wydatki materiałowe oraz prostotę instalacji. Na przykład w wielu budynkach mieszkalnych stosuje się układ TN-C, co pozwala na wydajne i bezpieczne zasilanie różnych urządzeń elektrycznych.

Pytanie 9

Która z poniższych czynności ocenia efektywność ochrony uzupełniającej przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Pomiar impedancji pętli zwarciowej
B. Pomiar rezystancji izolacji przewodów
C. Badanie wyłącznika różnicowoprądowego
D. Badanie stanu izolacji podłóg
Badanie wyłącznika różnicowoprądowego (RCD) jest kluczowym krokiem w ocenie skuteczności ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Wyłączniki różnicowoprądowe są zaprojektowane w celu wykrywania różnicy prądów między przewodem fazowym a neutralnym. W momencie, gdy prąd upływowy, wskazujący na potencjalne porażenie prądem, przekroczy ustalony próg, wyłącznik natychmiast odłącza zasilanie, co minimalizuje ryzyko urazu. Badanie RCD polega na sprawdzeniu, czy wyłącznik działa prawidłowo i odłącza obwód w określonym czasie i przy zadanym prądzie upływowym, co jest zgodne z normami takimi jak PN-EN 61008. Praktycznym przykładem jest rutynowe testowanie RCD w obiektach użyteczności publicznej, gdzie bezpieczeństwo użytkowników ma kluczowe znaczenie. Regularne kontrole RCD powinny być częścią planu konserwacji instalacji elektrycznych, aby zapewnić stałą ochronę przed zagrożeniami związanymi z prądem elektrycznym.

Pytanie 10

Który rodzaj żarówki przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Wolframowy.
B. Rtęciowy.
C. Ledowy.
D. Halogenowy.
Żarówka LED, którą przedstawiono na ilustracji, jest doskonałym przykładem nowoczesnych rozwiązań oświetleniowych. Charakteryzuje się ona nie tylko wysoką efektywnością energetyczną, ale także długą żywotnością, sięgającą nawet 25 000 godzin. Diody LED, umieszczone na żółtych paskach wewnątrz szklanej bańki, zapewniają równomierne rozproszenie światła, co wpływa na komfort użytkowania. W przeciwieństwie do tradycyjnych żarówek wolframowych, które emitują dużą ilość ciepła, żarówki LED pozostają chłodne podczas pracy, co zwiększa bezpieczeństwo i zmniejsza ryzyko pożaru. Ponadto, żarówki LED są dostępne w różnych temperaturach barwowych, co pozwala na dostosowanie oświetlenia do indywidualnych potrzeb użytkownika. Przykładem zastosowania żarówek LED mogą być systemy oświetleniowe w biurach, gdzie ich wysoka efektywność przekłada się na zmniejszenie kosztów energii oraz poprawę jakości pracy dzięki lepszemu oświetleniu. Warto również zauważyć, że według norm unijnych i standardów efektywności energetycznej, stosowanie żarówek LED jest promowane jako sposób na ograniczenie emisji CO2 oraz zmniejszenie wpływu na środowisko.

Pytanie 11

Na rysunku przedstawiono schemat układu sterowania oświetleniem oraz diagram działania zastosowanego przekaźnika. Który opis działania układu jest prawidłowy?

A.B.
SekwencjaEfekt działania układuSekwencjaEfekt działania układu
0Zgaszone są obie żarówki0Zgaszone są obie żarówki
1Świeci tylko żarówka R11Świeci tylko żarówka R1
2Świeci tylko żarówka R22Świeci tylko żarówka R2
3Świeci tylko żarówka R13Świeci tylko żarówka R1
4Zgaszone są obie żarówki4Świecą obie żarówki
C.D.
SekwencjaEfekt działania układuSekwencjaEfekt działania układu
0Zgaszone są obie żarówki0Świecą obie żarówki
1Świeci tylko żarówka R11Świeci tylko żarówka R1
2Świeci tylko żarówka R22Świeci tylko żarówka R2
3Świecą obie żarówki3Zgaszone są obie żarówki
4Zgaszone są obie żarówki4Świecą obie żarówki

Ilustracja do pytania
A. B.
B. C.
C. A.
D. D.
Odpowiedź C. jest prawidłowa, ponieważ dokładnie odzwierciedla działanie układu sterowania oświetleniem przedstawionego na rysunku oraz diagramu działania przekaźnika. W sekwencji 0, gdy żadne z styków nie są aktywne, obie żarówki pozostają zgaszone. Następnie w sekwencji 1, aktywacja styku 1-2 powoduje świecenie żarówki R1, co pokazuje zastosowanie przekaźników w prostych układach sterujących. W sekwencji 2, aktywacja styku 3-4 skutkuje załączeniem żarówki R2, co ilustruje możliwość niezależnego sterowania różnymi źródłami światła. W sekwencji 3, w której oba styki są aktywne, zarówno R1, jak i R2 świecą, co pokazuje, jak można zintegrować różne obwody w jednym układzie. Na koniec, w sekwencji 4, układ wraca do stanu początkowego, co jest typowym zachowaniem w układach sterujących, gdzie ważna jest możliwość cyklicznego powracania do stanu zerowego. Takie podejście jest zgodne z najlepszymi praktykami w automatyzacji i sterowaniu, umożliwiając efektywne zarządzanie oświetleniem w różnych aplikacjach.

Pytanie 12

Jakiej klasy ogranicznik przepięć powinno się montować w instalacjach mieszkalnych?

A. Klasy D
B. Klasy C
C. Klasy B
D. Klasy A
Odpowiedzi wskazujące na klasy B, D oraz A jako odpowiednie dla rozdzielnic mieszkalnych są niepoprawne głównie z powodu różnic w charakterystyce i zastosowaniach tych ograniczników. Klasa B, według normy IEC 61643-11, jest zaprojektowana do ochrony przed bardzo wysokimi przepięciami, które mogą występować w sieciach zasilających, co czyni je bardziej odpowiednimi do zastosowań w instalacjach przemysłowych, gdzie ryzyko wystąpienia takich zdarzeń jest znacznie wyższe. Ograniczniki klasy A z kolei są przeznaczone do ochrony przed bardzo niskimi, ale szybko zmieniającymi się przepięciami, co również nie odpowiada typowym wymaganiom dla mieszkań. Klasa D, zdefiniowana jako ogranicznik przeznaczony do instalacji w obiektach specjalistycznych, takich jak centra danych, również nie jest zalecana do użytku domowego. Sugerowanie tych klas ograniczników dla zastosowań w rozdzielnicach mieszkaniowych może prowadzić do niewłaściwej ochrony i potencjalnych uszkodzeń sprzętu, co jest wynikiem niepełnego zrozumienia standardów ochrony przeciwprzepięciowej oraz różnorodności warunków, w jakich te urządzenia są używane. Kluczowe jest, aby przy wyborze odpowiedniego ogranicznika kierować się wymaganiami specyfikacji technicznych oraz dobrą praktyką inżynieryjną, co pomoże uniknąć kosztownych błędów i zapewni skuteczną ochronę instalacji elektrycznych.

Pytanie 13

Jaką minimalną wartość prądu powinno mieć wykonanie pomiaru ciągłości elektrycznej przewodów ochronnych w głównych i dodatkowych połączeniach wyrównawczych oraz przewodów czynnych w przypadku obwodów odbiorczych typu pierścieniowego?

A. 100 mA
B. 150 mA
C. 500 mA
D. 200 mA
Pomiar ciągłości elektrycznej przewodów ochronnych jest kluczowym aspektem zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. W przypadku połączeń wyrównawczych oraz pierścieniowych obwodów odbiorczych, zastosowanie prądu o wartości co najmniej 200 mA jest zgodne z normami oraz dobrymi praktykami branżowymi. Użycie takiej wartości prądu pozwala na dokładne sprawdzenie ciągłości przewodów ochronnych, co jest niezbędne do zapewnienia właściwego działania systemu ochrony przeciwporażeniowej. W praktyce oznacza to, że w przypadku wykrycia jakiejkolwiek przerwy w przewodach ochronnych, prąd o tej wartości będzie w stanie wywołać odpowiednią reakcję w zabezpieczeniach, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Taki pomiar powinien być przeprowadzany regularnie w ramach przeglądów okresowych instalacji elektrycznych, aby zminimalizować ryzyko uszkodzeń i zagrożeń dla użytkowników. Warto również podkreślić, że zgodnie z normą PN-EN 61557-4, pomiary te powinny być wykonywane przez wykwalifikowany personel z użyciem odpowiedniego sprzętu pomiarowego.

Pytanie 14

Jaką z poniższych wkładek bezpiecznikowych powinno się zastosować w celu zabezpieczenia przewodów przed skutkami zwarć oraz przeciążeń w obwodzie jednofazowego bojlera elektrycznego o parametrach znamionowych: PN = 3 kW, UN = 230 V?

A. gG 16 A
B. aM 16 A
C. gG 20 A
D. aM 20 A
Wybór wkładki bezpiecznikowej gG 16 A do zabezpieczenia obwodu jednofazowego bojlera elektrycznego o mocy znamionowej 3 kW i napięciu 230 V jest uzasadniony z kilku powodów. Po pierwsze, moc bojlera wynosząca 3 kW przy 230 V generuje prąd znamionowy równy około 13 A (obliczane według wzoru I = P/U). W tym przypadku wkładka gG, zaprojektowana do ochrony przewodów przed przeciążeniem i zwarciem, jest odpowiednia, gdyż może wytrzymać chwilowe przeciążenia, jakie mogą wystąpić podczas rozruchu bojlera. Ponadto, wkładki gG mają charakterystykę czasowo-prądową, co oznacza, że mogą tolerować krótkotrwałe przeciążenia, co czyni je idealnym wyborem w aplikacjach, gdzie występują takie zjawiska. Stosowanie wkładek aM, które są bardziej przystosowane do ochrony obwodów silnikowych, nie jest wskazane w tym przypadku, ponieważ ich charakterystyka nie jest optymalna do zabezpieczenia obwodu grzewczego. W praktyce, dobór wkładek bezpiecznikowych powinien opierać się na analizie specyfiki obciążenia oraz na standardach takich jak PN-EN 60269, które definiują wymagania dla wkładek bezpiecznikowych. Dlatego wkładka gG 16 A jest najlepszym wyborem dla tego zastosowania.

Pytanie 15

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań wyłączników różnicowoprądowych w układzie trójfazowym?

A. Pomiar czasu oraz prądu różnicowego, przy którym wyłącznik zadziała
B. Sprawdzenie kolejności faz sieci zasilającej
C. Weryfikacja poprawności podłączenia do sieci
D. Weryfikacja działania przycisku testowego
Wybór odpowiedzi "Sprawdzenie kolejności faz sieci zasilającej" jest prawidłowy, ponieważ ta czynność nie jest częścią badań trójfazowych wyłączników różnicowoprądowych. Trójfazowe wyłączniki różnicowoprądowe są urządzeniami zabezpieczającymi, które mają na celu ochronę ludzi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz zapobieganie pożarom spowodowanym zwarciami. W ramach standardowych badań tych wyłączników koncentrujemy się na ich działaniu w odpowiedzi na upływności prądów do ziemi oraz testowaniu ich funkcji detekcji. Przykładowo, badania obejmują sprawdzenie zadziałania przycisku testującego, co pozwala zweryfikować, czy wyłącznik działa poprawnie w warunkach awaryjnych. Ponadto, pomiar czasu i różnicowego prądu zadziałania wyłącznika jest kluczowy dla oceny jego efektywności. Zgodnie z normą PN-EN 61008-1, zachowanie wyłączników różnicowoprądowych w odpowiedzi na różne poziomy prądów upływowych jest istotne w kontekście ich działania, dlatego czynności te są niezbędne w procesie testowym. Kolejność faz w sieci zasilającej nie wpływa na działanie wyłącznika różnicowoprądowego, dlatego nie jest brana pod uwagę w tych badaniach.

Pytanie 16

Kierunek rotacji wirnika silnika elektrycznego ustala się, obserwując jego wał z perspektywy

A. czopu
B. wprowadzenia przewodu zasilającego
C. przewietrznika
D. tabliczki znamionowej
Kierunek obrotów wirnika silnika elektrycznego określa się patrząc na jego wał od strony czopu, ponieważ jest to standardowa praktyka w inżynierii elektrycznej. Patrzenie z tej strony pozwala na jednoznaczne ustalenie, czy wirnik obraca się w prawo czy w lewo. W przypadku urządzeń napędzanych elektrycznie, znanie kierunku obrotów wirnika jest kluczowe dla prawidłowego działania systemu, ponieważ wpływa na wydajność i bezpieczeństwo całej instalacji. Wiele urządzeń, takich jak pompy czy wentylatory, jest zaprojektowanych do działania w określonym kierunku, a ich niewłaściwe zainstalowanie może prowadzić do uszkodzeń czy zmniejszenia efektywności. Dobrym przykładem jest zastosowanie silników w aplikacjach przemysłowych, gdzie niewłaściwy kierunek obrotów może skutkować nieprawidłowym działaniem maszyn. W związku z tym, podczas instalacji i konserwacji urządzeń elektrycznych, istotne jest przypilnowanie, aby kierunek obrotów był sprawdzany w odpowiedni sposób, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży.

Pytanie 17

W dokumentacji dotyczącej instalacji elektrycznej w łazience podano, że gniazdo zasilające dla pralki powinno być umieszczone poza strefą II. Jaką minimalną odległość od wanny powinno mieć to gniazdo?

A. 1,0 m
B. 0,6 m
C. 0,5 m
D. 1,2 m
Wybór 0,5 m albo 1,0 m jako odpowiedzi na to pytanie może wynikać z pewnych nieporozumień co do stref w łazience i zasad bezpieczeństwa związanych z instalacjami elektrycznymi. Gniazdo musi być przynajmniej 0,6 m od krawędzi wanny, żeby było bezpiecznie. Odpowiedź 0,5 m jest słaba, bo zbliżenie gniazda do strefy II stwarza ryzyko porażenia prądem. Z kolei 1,0 m to też nie ma sensu, bo to za duża odległość, niezgodna z tym, co mówią przepisy. Te strefy są ściśle określone, a odpowiednie odległości mają na celu ograniczenie ryzyka, które może się pojawić w pobliżu wody. Dlatego żeby uniknąć niebezpieczeństwa związanego z nieprawidłowym montażem, ważne jest, żeby przestrzegać norm, takich jak PN-EN 60364, które mówią o zasadach instalacji elektrycznych w budynkach. Nie zapomnij także, że gniazda w łazienkach muszą być odporne na wilgoć i mieć odpowiednią klasę szczelności, bo to też wpływa na bezpieczeństwo. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i uszkodzeń sprzętu.

Pytanie 18

Błędne podłączenie przewodu PE zamiast N na wejściu i wyjściu wyłącznika różnicowoprądowego spowoduje

A. działanie wyłącznika przy znacznie mniejszych prądach upływu niż znamionowy
B. prawidłowe działanie wyłącznika
C. brak możliwości zadziałania załączonego wyłącznika
D. niemożność załączenia wyłącznika pod obciążeniem
Pomyłkowe podłączenie przewodu PE (ochronnego) zamiast N (neutralnego) na wejściu i wyjściu wyłącznika różnicowoprądowego rzeczywiście skutkuje niemożnością załączenia urządzenia pod obciążeniem. Wyłączniki różnicowoprądowe są zaprojektowane tak, aby wykrywać różnice prądów między przewodem fazowym a neutralnym. Jeśli przewód PE zostanie użyty zamiast N, to nie będzie możliwe prawidłowe pomiarowanie tych różnic, co uniemożliwi zadziałanie mechanizmu wyłączającego. Z punktu widzenia praktycznego, w takich przypadkach, użytkownik nie będzie mógł korzystać z instalacji, co podkreśla krytyczną rolę poprawnego podłączenia przewodów w systemach elektrycznych. W ramach dobrych praktyk, zawsze należy stosować oznaczenia przewodów zgodne z normami, aby zminimalizować ryzyko takich pomyłek. W Polsce stosuje się normy PN-IEC 60446 dotyczące oznaczania przewodów, które pomagają w poprawnym podłączeniu instalacji elektrycznej.

Pytanie 19

Na podstawie danych z tabliczki znamionowej wyłącznika różnicowoprądowego zebrano informacje: IN25 A; IΔN0,030 A; 230 V~; Im 1000 A. Jakie obciążenie prądowe może wytrzymać ten wyłącznik w trybie ciągłym?

A. 25 A
B. 1000 A
C. 0,03 A
D. 230 A
Wyłącznik różnicowoprądowy, na podstawie odczytanej tabliczki znamionowej, ma oznaczone wartości prądów znamionowych, które są kluczowe dla jego zastosowania. Wartość IN (25 A) oznacza maksymalne obciążenie prądowe, które wyłącznik może bezpiecznie obsługiwać w trybie ciągłym. Przyjmując tę wartość jako podstawę, możemy określić, że wyłącznik ten może być używany w instalacjach elektrycznych, gdzie wartość obciążenia nie przekracza 25 A. Przykładowo, w zastosowaniach domowych, takich jak zasilanie urządzeń o mniejszym poborze mocy, np. oświetlenia LED czy małych urządzeń AGD, wyłącznik różnicowoprądowy o takim nominale będzie odpowiedni. Ważne jest również, aby podczas projektowania instalacji elektrycznej uwzględnić przepisy normatywne, takie jak PN-IEC 61008-1, które określają wymagania dla tych urządzeń, co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 20

Jakie minimalne napięcie znamionowe może posiadać izolacja przewodów używanych w sieci trójfazowej o niskim napięciu 230/400 V?

A. 100/100 V
B. 300/300 V
C. 450/750 V
D. 300/500 V
Izolacja przewodów stosowanych w sieciach trójfazowych niskiego napięcia, takich jak 230/400 V, powinna spełniać określone normy dotyczące napięcia znamionowego. Odpowiedź 300/500 V jest prawidłowa, ponieważ zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa i wytrzymałość na napięcia krótkotrwałe, które mogą wystąpić w wyniku zakłóceń lub przepięć. Przykładowo, przewody o izolacji 300/500 V są powszechnie stosowane w instalacjach domowych oraz przemysłowych, gdzie wymagane jest zabezpieczenie przed zwarciami i innymi problemami elektrycznymi. Zgodnie z normą PN-EN 60228, przewody te muszą być odporne na wysokie temperatury oraz działanie substancji chemicznych, co czyni je idealnym wyborem do różnorodnych zastosowań. W praktyce, dobór odpowiedniej izolacji ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności systemów elektrycznych, dlatego ważne jest, aby stosować przewody zgodne z wymaganiami dotyczącymi napięcia znamionowego, zapewniając tym samym wysoką jakość instalacji elektrycznych.

Pytanie 21

Jakim przyrządem dokonuje się pomiaru rezystancji izolacyjnej przewodu?

A. Miernik pętli zwarcia
B. Induktorowy miernik uziemień
C. Megaomomierz
D. Omomierz
Megaomomierz jest specjalistycznym urządzeniem zaprojektowanym do pomiaru wysokiej rezystancji izolacji, co czyni go idealnym narzędziem do oceny stanu izolacji przewodów elektrycznych. W przeciwieństwie do zwykłych omomierzy, które mierzą rezystancję w zakresie niskich wartości, megaomomierz generuje napięcia próbne rzędu kilkuset woltów, co pozwala na dokładne określenie jakości izolacji. Przykładowo, podczas testowania instalacji elektrycznych w budynkach, użycie megaomomierza pozwala na wykrycie ewentualnych uszkodzeń izolacji, które mogłyby prowadzić do zwarć lub porażenia prądem. Zastosowanie tego urządzenia jest zgodne z normami IEC 61010 oraz IEC 61557, które definiują wymagania dotyczące bezpieczeństwa i wydajności tego typu pomiarów. Regularne sprawdzanie rezystancji izolacji za pomocą megaomomierza jest kluczowym elementem utrzymania bezpieczeństwa oraz niezawodności instalacji elektrycznych.

Pytanie 22

Którego z narzędzi należy użyć do wkręcenia przedstawionego elementu w nagwintowany otwór?

Ilustracja do pytania
A. Wkrętaka typu torks.
B. Klucza nasadowego.
C. Wkrętaka krzyżowego.
D. Klucza ampulowego.
Klucz ampulowy, znany także jako klucz imbusowy, jest narzędziem przeznaczonym do pracy z śrubami i wkrętami, które mają łeb sześciokątny wewnętrzny. W przypadku opisanej sytuacji, użycie klucza ampulowego jest kluczowe, ponieważ idealnie pasuje do profilu łba śruby, co zapewnia skuteczne i bezpieczne wkręcanie lub wykręcanie. Tego typu klucze są szeroko stosowane w różnych dziedzinach, takich jak mechanika, elektronika czy budownictwo, co czyni je niezastąpionym narzędziem w zestawie każdego profesjonalisty. W praktyce, klucz ampulowy pozwala na uzyskanie dużego momentu obrotowego przy niewielkim wysiłku, co jest szczególnie ważne przy pracy z metalowymi elementami, które mogą być narażone na korozję lub inne uszkodzenia. Dodatkowo, klucze te są dostępne w różnych rozmiarach, co umożliwia ich dopasowanie do różnych śrub, zgodnie z normami ISO i DIN. Użycie odpowiedniego narzędzia z pewnością przyczyni się do wydajności pracy oraz do ograniczenia ryzyka uszkodzeń elementów montażowych.

Pytanie 23

Który z wymienionych elementów należy do dodatkowej ochrony przed porażeniem elektrycznym?

A. Samoczynne wyłączenie zasilania
B. Uniedostępnianie (umieszczenie poza zasięgiem ręki)
C. Dodatkowe miejscowe wyrównawcze połączenia ochronne
D. Bardzo niskie napięcie ze źródła bezpiecznego
Dodatkowe miejscowe wyrównawcze połączenia ochronne stanowią kluczowy element uzupełniającej ochrony przeciwporażeniowej, która ma na celu zminimalizowanie ryzyka porażenia prądem elektrycznym. Tego typu połączenia wykorzystuje się w instalacjach elektrycznych, aby zapewnić wyrównanie potencjałów między różnymi elementami systemu. Przykładem zastosowania jest podłączenie obudowy metalowej urządzeń elektrycznych do instalacji wyrównawczej, co zapobiega gromadzeniu się niebezpiecznych napięć na obudowie. Zgodnie z normami IEC 60364, które regulują zagadnienia związane z instalacjami elektrycznymi w budynkach, zastosowanie dodatkowych miejscowych połączeń ochronnych jest zalecane w obiektach narażonych na zwiększone ryzyko porażenia. W praktyce, takie połączenia mogą być stosowane w miejscach, gdzie występuje możliwość przypadkowego kontaktu z elementami przewodzącymi, jak np. w laboratoriach czy zakładach przemysłowych. Dodatkowe miejsca wyrównawcze są zatem niezbędnym zabezpieczeniem, które wspiera podstawowe metody ochrony, takie jak izolacja czy wyłączniki różnicowoprądowe.

Pytanie 24

Który z podanych materiałów charakteryzuje się najniższą rezystywnością?

A. Nichrom
B. Miedź
C. Aluminium
D. Stal
Miedź to materiał o wyjątkowo niskiej rezystywności, wynoszącej około 1.68 µΩ·m w temperaturze 20°C. Dzięki temu jest szeroko stosowana w aplikacjach elektrycznych, takich jak przewody, złączki i komponenty elektroniczne. Wysoka przewodność miedzi sprawia, że jest idealnym wyborem w sytuacjach, gdzie minimalizacja strat energii jest kluczowa. Przykładem może być wykorzystanie miedzi w instalacjach elektrycznych w budynkach mieszkalnych oraz w przemyśle motoryzacyjnym, gdzie przewody miedziane są standardem. Inne materiały, takie jak aluminium, mają wyższą rezystywność, co wpływa na zwiększenie strat energii w systemach elektrycznych. W praktyce, miedź jest również preferowana w zastosowaniach wymagających dużej odporności na korozję oraz wysokiej trwałości, co czyni ją materiałem pierwszego wyboru w wielu normach branżowych dotyczących elektryczności i elektroniki.

Pytanie 25

Który z podanych łączników elektrycznych jest przeznaczony do układu niezależnego sterowania światłem z przynajmniej 3 różnych lokalizacji?

A. Dwubiegunowy
B. Świecznikowy
C. Krzyżowy
D. Jednobiegunowy
Odpowiedź 'Krzyżowy' jest poprawna, ponieważ łącznik krzyżowy jest kluczowym elementem w instalacjach elektrycznych, które wymagają sterowania oświetleniem z wielu miejsc. Umożliwia on połączenie trzech lub więcej punktów sterujących, co znacznie zwiększa elastyczność w zarządzaniu oświetleniem w większych pomieszczeniach lub w korytarzach. Przykładem zastosowania łącznika krzyżowego może być sytuacja, w której światło w długim korytarzu jest kontrolowane zarówno na początku, w środku, jak i na końcu. W połączeniu z łącznikami schodowymi, które umożliwiają sterowanie z dwóch miejsc, łącznik krzyżowy wprowadza dodatkowy poziom kontroli, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w instalacjach elektrycznych. Zgodnie z normami PN-IEC 60669-1, stosowanie łączników krzyżowych jest rekomendowane w celu zapewnienia wygodnego i funkcjonalnego dostępu do systemu oświetlenia, co zwiększa komfort użytkowania oraz efektywność energetyczną.

Pytanie 26

Które urządzenie stosowane w instalacjach elektrycznych przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Wyłącznik nadmiarowoprądowy.
B. Odłącznik bezpiecznikowy.
C. Rozłącznik bezpiecznikowy.
D. Wyłącznik przepięciowy.
Wybór niewłaściwej odpowiedzi może wynikać z mylenia różnych typów urządzeń zabezpieczających. Na przykład, odłącznik bezpiecznikowy, często mylony z rozłącznikiem, ma na celu odłączenie zasilania, ale nie zabezpiecza obwodu przed przepięciami czy przeciążeniami w ten sam sposób. Natomiast wyłącznik przepięciowy, który również może wydawać się atrakcyjną opcją, służy głównie do ochrony przed szkodliwymi skokami napięcia, które mogą uszkodzić podłączone urządzenia, a nie jest to jego funkcja w rozłączniku bezpiecznikowym. Wyłącznik nadmiarowoprądowy, z drugiej strony, może chronić przed przeciążeniem, jednak nie ma zdolności do odłączania obwodu w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa operatora w sytuacji awaryjnej. Takie nieporozumienia mogą prowadzić do nieprawidłowego doboru urządzeń zabezpieczających, co w konsekwencji zwiększa ryzyko uszkodzeń instalacji oraz naraża użytkowników na niebezpieczeństwo. Kluczowym błędem jest zatem brak znajomości różnic w działaniach i zastosowaniach tych urządzeń, co powinno być uwzględnione podczas projektowania lub modernizacji instalacji elektrycznych. Właściwy dobór zabezpieczeń jest istotny dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności działania całego systemu elektrycznego.

Pytanie 27

Które z poniższych parametrów technicznych odnoszą się do przekaźnika bistabilnego?

A. Napięcie znamionowe, znamionowy prąd różnicowy zadziałania, prąd znamionowy ciągły, obciążalność zwarciowa, częstotliwość znamionowa, liczba biegunów
B. Typ modułu, zakres zliczania, rodzaj wyjścia, parametry wyjścia, napięcie zasilania, tryby pracy licznika
C. Napięcie zasilania, prąd obciążenia, wartość prądu impulsu sterującego, opóźnienie zadziałania, sygnalizacja załączenia
D. Liczba biegunów, rodzaj charakterystyki, prąd znamionowy, szerokość w modułach
Przekaźnik bistabilny to element automatyki, który po zadziałaniu przechodzi w stan, w którym pozostaje do momentu ponownego zadziałania. Parametry techniczne, takie jak napięcie zasilania, prąd obciążenia, wartość prądu impulsu sterującego, opóźnienie zadziałania oraz sygnalizacja załączenia, są kluczowe dla jego prawidłowego funkcjonowania. Napięcie zasilania określa, jakie napięcie musi być dostarczone do przekaźnika, aby mógł on prawidłowo działać. Prąd obciążenia to maksymalny prąd, który może przechodzić przez styk przekaźnika, co jest istotne przy doborze urządzenia do konkretnych aplikacji. Wartość prądu impulsu sterującego wskazuje, jaki prąd jest potrzebny do zmiany stanu przekaźnika i jest kluczowa dla jego efektywności. Opóźnienie zadziałania pozwala na określenie czasu reakcji, co jest istotne w aplikacjach wymagających precyzyjnego sterowania. Sygnalizacja załączenia informuje użytkownika o stanie przekaźnika, co ma znaczenie w kontekście bezpieczeństwa i diagnostyki. Przykładowo, w systemach automatyki budynkowej, przekaźniki bistabilne mogą być używane do kontroli oświetlenia oraz zarządzania innymi urządzeniami, co czyni je niezbędnymi w inteligentnych instalacjach. Zrozumienie tych parametrów jest kluczowe dla projektowania i wdrażania systemów automatyki zgodnych z obowiązującymi standardami branżowymi.

Pytanie 28

Pomiar impedancji pętli zwarciowych wykonuje się w przypadku

A. aktywnie działającej sieci, co nie uwzględnia impedancji transformatorów zasilających
B. wyłączonej sieci, co uwzględnia impedancje transformatorów zasilających
C. wyłączonej sieci, co nie uwzględnia impedancji transformatorów zasilających
D. aktywnie działającej sieci, co uwzględnia impedancje transformatorów zasilających
Pomiar impedancji pętli zwarciowej przy załączonej sieci jest kluczowy dla oceny bezpieczeństwa systemów elektroenergetycznych. W takiej konfiguracji, wszystkie elementy systemu, w tym transformatory, przewody oraz urządzenia zabezpieczające, działają w rzeczywistych warunkach operacyjnych. Uwzględnienie impedancji transformatorów zasilających jest istotne, ponieważ ich właściwości mogą znacząco wpływać na wartość impedancji pętli zwarciowej. W praktyce, taka analiza pozwala na poprawne zaprojektowanie zabezpieczeń przeciwprądowych, co jest kluczowe dla szybkiej reakcji systemu na awarie. Dobre praktyki, takie jak stosowanie norm IEC 60909, podkreślają znaczenie pomiaru impedancji w warunkach załączonych, co prowadzi do bardziej rzetelnych wyników i lepszej ochrony instalacji. Ostatecznie, znajomość rzeczywistych warunków pracy systemu przekłada się na większe bezpieczeństwo oraz niezawodność instalacji elektrycznych.

Pytanie 29

Które z poniższych wskazówek nie dotyczy przeprowadzania nowych instalacji elektrycznych w lokalach mieszkalnych?

A. Odbiorniki o dużej mocy należy zasilać z wyodrębnionych obwodów
B. Gniazda wtyczkowe w kuchni zasilane muszą być z oddzielnego obwodu
C. Oddzielić obwody oświetleniowe od obwodów gniazd wtyczkowych
D. Gniazda wtyczkowe w każdym pomieszczeniu powinny być zasilane z osobnego obwodu
Odpowiedź dotycząca zasilania gniazd wtyczkowych każdego pomieszczenia z osobnego obwodu jest prawidłowa, ponieważ takie podejście nie jest zgodne z zaleceniami w zakresie projektowania instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych. W praktyce, stosowanie osobnych obwodów dla każdego pomieszczenia może prowadzić do nadmiernych kosztów i skomplikowania instalacji. Zgodnie z Polską Normą PN-IEC 60364-1, obwody powinny być projektowane w taki sposób, aby zapewnić bezpieczeństwo i funkcjonalność, a nie każdy obwód powinien być dedykowany dla jednego pomieszczenia. W standardowych rozwiązaniach gniazda wtyczkowe w poszczególnych pomieszczeniach, jak kuchnia czy salon, mogą być podłączane do wspólnych obwodów, co jest bardziej efektywne, a także ułatwia ewentualne naprawy czy modernizacje. Przykładowo, w kuchni, gdzie występuje wiele odbiorników, stosuje się osobny obwód, ale gniazda w innych pomieszczeniach mogą być zasilane z jednego wspólnego obwodu, co zmniejsza ilość potrzebnych przewodów oraz urządzeń zabezpieczających.

Pytanie 30

Przygotowując się do wymiany uszkodzonego gniazda siłowego w instalacji elektrycznej, po odłączeniu zasilania w obwodzie tego gniazda, należy przede wszystkim

A. poinformować dostawcę energii
B. rozłożyć dywanik izolacyjny w rejonie pracy
C. zabezpieczyć obwód przed przypadkowym włączeniem zasilania
D. oznaczyć obszar roboczy
Zabezpieczenie obwodu przed przypadkowym załączeniem napięcia jest kluczowym krokiem w procesie wymiany gniazda siłowego. Po wyłączeniu napięcia, aby zapewnić bezpieczeństwo, należy zastosować odpowiednie środki, takie jak umieszczenie blokady na wyłączniku, co uniemożliwi jego przypadkowe włączenie. W przeciwnym razie, nieodpowiednie działanie lub nieuwaga mogą prowadzić do poważnych wypadków, takich jak porażenie prądem. Przykładem dobrych praktyk w branży elektrycznej jest stosowanie tabliczek informacyjnych ostrzegających, że obwód jest wyłączony i nie należy go włączać. Dodatkowo, w przypadku pracy w większych instalacjach, warto stosować procedury lockout/tagout (LOTO), które są standardem w zapobieganiu nieautoryzowanemu włączeniu urządzeń. Te praktyki są zgodne z normami bezpieczeństwa, co minimalizuje ryzyko wypadków w miejscu pracy.

Pytanie 31

Która z poniższych zasad nie jest zawsze obligatoryjna w trakcie serwisowania i konserwacji instalacji elektrycznych o napięciu do 1 kV?

A. Pomiary i próby można realizować bez wyłączania napięcia, o ile zastosuje się odpowiednie środki ochrony
B. Każde prace remontowe powinny być prowadzone po odłączeniu napięcia
C. Wszelkie prace można wykonywać jedynie w obecności osoby asekurującej
D. Pod napięciem wolno wymieniać tylko bezpieczniki lub żarówki (świetlówki) w nienaruszonej oprawie
Odpowiedzi sugerujące, że prace remontowe należy zawsze wykonywać po wyłączeniu napięcia, że pod napięciem można wymieniać tylko bezpieczniki lub żarówki, czy że wszelkie prace można wykonywać tylko w obecności osoby asekurującej, mogą prowadzić do nieporozumień i błędnych praktyk. Owszem, wyłączenie napięcia jest generalnie najbezpieczniejszym podejściem, jednak w niektórych sytuacjach, takich jak wymiana bezpieczników czy żarówek, przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności, można te prace wykonać pod napięciem. Istnieją normy i przepisy BHP, które określają, kiedy i jak można pracować w warunkach napięcia, a także jakie środki ochrony osobistej należy stosować. Ponadto, nie wszystkie prace wymagają obecności osoby asekurującej, co może spowodować niepotrzebne opóźnienia w realizacji zadań. Kluczowym błędem myślowym w takich podejściach jest założenie, że każda sytuacja jest równoznaczna z wysokim ryzykiem i wymaga nadzoru, co nie zawsze jest prawdą. Zrozumienie kontekstu, w jakim przeprowadzane są prace oraz umiejętność oceny ryzyka to umiejętności, które powinny być rozwijane przez osoby pracujące w branży elektrycznej. Należy również pamiętać, że interpretacja przepisów powinna być dostosowywana do specyficznych warunków pracy oraz typu realizowanej operacji.

Pytanie 32

Jaki najniższy przekrój może mieć przewód ochronny w instalacji oświetleniowej, gdy jest umieszczony w tej samej osłonie co przewody robocze?

A. 10 mm2
B. 4 mm2
C. 2,5 mm2
D. 1,5 mm2
Minimalny przekrój przewodu ochronnego w obwodzie oświetleniowym, ułożonym we wspólnej osłonie z przewodami roboczymi, wynosi 1,5 mm2. Zgodnie z Polskimi Normami, takimi jak PN-IEC 60364, przewody ochronne muszą być odpowiednio wymiarowane, aby zapewnić skuteczną ochronę przed porażeniem elektrycznym. Przewód ochronny, często oznaczany jako PE (Protective Earth), ma za zadanie odprowadzenie prądu zwarciowego do ziemi w przypadku uszkodzenia izolacji innych przewodów. W praktyce oznacza to, że zastosowanie przewodu o odpowiednim przekroju jest kluczowe dla bezpieczeństwa instalacji. W przypadku oświetlenia, które często jest wykorzystywane w różnych warunkach, zachowanie tych norm jest szczególnie istotne. Warto również zwrócić uwagę, że w przypadku dłuższych odcinków przewodów lub większych obciążeń zaleca się użycie przewodów o większym przekroju, co zwiększa ich zdolność do przewodzenia prądu bez ryzyka przegrzania. Właściwe dobranie przekroju przewodu ochronnego to kluczowy element projektowania bezpiecznej instalacji elektrycznej.

Pytanie 33

Jakie są przyczyny automatycznego wyłączenia wyłącznika instalacyjnego po mniej więcej 10 minutach od włączenia obwodu odbiorczego w instalacji elektrycznej?

A. Przepięcie
B. Prąd błądzący
C. Przeciążenie
D. Zwarcie bezimpedancyjne
Przeciążenie obwodu elektrycznego jest jedną z najczęstszych przyczyn samoczynnego zadziałania wyłącznika instalacyjnego. Przeciążenie następuje w momencie, gdy obciążenie podłączone do obwodu przekracza jego dopuszczalną wartość prądową. Wyłączniki instalacyjne, zgodnie z normami PN-EN 60898, są zaprojektowane w taki sposób, aby chronić instalację przed uszkodzeniem w wyniku zbyt dużego natężenia prądu. W przypadku obwodów o niskiej impedancji, takie jak instalacje oświetleniowe czy gniazdka, obciążenie może wzrosnąć w wyniku uruchomienia wielu urządzeń jednocześnie, co prowadzi do przeciążenia. Gdy prąd przekracza wartość znamionową wyłącznika, mechanizm wyłączający uruchamia się automatycznie, co zapobiega ewentualnym uszkodzeniom kabli czy urządzeń. W praktyce, ważne jest, aby przed podłączeniem nowych urządzeń do instalacji, upewnić się, że całkowite obciążenie nie przekroczy wartości znamionowej wyłącznika, co jest kluczowe w zarządzaniu energią i zapewnieniu bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 34

Jaką najwyższą wartość powinien mieć wyłącznik silnikowy, chroniący trójfazowy silnik indukcyjny klatkowy o prądzie znamionowym równym 11,1 A, aby zabezpieczyć go przed przeciążeniem przy jednoczesnym zachowaniu możliwości znamionowego obciążenia momentem hamującym?

A. 12,2 A
B. 10,5 A
C. 11,7 A
D. 11,1 A
Wyłącznik silnikowy powinien być ustawiony na wartość, która umożliwi ochronę silnika przed przeciążeniem, ale równocześnie pozwoli na jego pełne wykorzystanie w warunkach znamionowych. Dla silnika indukcyjnego klatkowego o prądzie znamionowym 11,1 A, maksymalna wartość, na którą należy nastawić wyłącznik, wynosi 12,2 A. To podejście jest zgodne z dobrą praktyką stosowania wyłączników silnikowych, gdzie zaleca się ustawienie ich na wartości o 10% wyższej od prądu znamionowego. Taka regulacja zapewnia, że w normalnych warunkach pracy silnik nie będzie się wyłączał, a jednocześnie w sytuacjach przeciążeniowych zostanie skutecznie zabezpieczony. W praktyce oznacza to, że przy pełnym obciążeniu, które może wystąpić w momencie rozruchu lub przy chwilowych wzrostach obciążenia, wyłącznik nie zareaguje, a silnik będzie mógł pracować bez zakłóceń. Ustawienie wyłącznika na 12,2 A jest również zgodne z normami IEC oraz lokalnymi przepisami dotyczącymi instalacji elektrycznych, które podkreślają znaczenie zabezpieczeń przed przeciążeniem.

Pytanie 35

W obiekcie zasilanym napięciem 400 V (3/N/PE 50Hz) zainstalowano następujące urządzenia:
1. przepływowy podgrzewacz wody - 12 kW - obwód trójfazowy
2. zmywarka - 3,5 kW - obwód jednofazowy
3. kuchenka elektryczna - 9,5 kW - obwód trójfazowy
4. pralka automatyczna - 4,5 kW - obwód jednofazowy

Każde z urządzeń stanowi odrębny obwód w tablicy rozdzielczej. Jakie wyłączniki instalacyjne należy zastosować z odpowiednimi wartościami prądu znamionowego, według kolejności dla każdego urządzenia (w kolejności 1,2,3,4)?

A. 16 A, 20 A, 20 A, 16 A
B. 20 A, 16 A, 16 A, 20 A
C. 20 A, 16 A, 20 A, 16 A
D. 16 A, 20 A, 20 A, 16 A
Odpowiedź 20 A, 16 A, 16 A, 20 A jest poprawna, ponieważ wartości prądów znamionowych wyłączników instalacyjnych dobierane są na podstawie mocy znamionowej odbiorników oraz zastosowanej metody ochrony. Przepływowy podgrzewacz wody o mocy 12 kW w obwodzie 3-fazowym wymaga prądu wynoszącego około 20 A (12 kW / (sqrt(3) * 400 V) ≈ 17,3 A, zaokrąglając do standardowej wartości 20 A). Zmywarka o mocy 3,5 kW w obwodzie jednofazowym wymaga 16 A, co jest standardową wartością dla tego typu urządzeń. Kuchenka elektryczna o mocy 9,5 kW w obwodzie 3-fazowym również powinna być zabezpieczona wyłącznikiem o prądzie 20 A, ponieważ 9,5 kW / (sqrt(3) * 400 V) ≈ 13,7 A. Pralka automatyczna o mocy 4,5 kW w obwodzie jednofazowym również wymaga wyłącznika o prądzie 16 A, co odpowiada normom dla urządzeń AGD. Takie dobory zabezpieczeń są zgodne z praktykami określonymi w normie PN-IEC 60364, co zapewnia zarówno bezpieczeństwo, jak i odpowiednią ochronę urządzeń. Wartości te są również zgodne z typowymi zabezpieczeniami dostępnymi na rynku.

Pytanie 36

Jakim urządzeniem można przeprowadzić bezpośredni pomiar rezystancji obwodu?

A. watomierzem
B. woltomierzem
C. amperomierzem
D. omomierzem
Omomierz to przyrząd elektryczny zaprojektowany specjalnie do pomiaru rezystancji, dlatego jest idealnym narzędziem do wykonywania pomiarów bezpośrednich rezystancji obwodów. Działa na zasadzie wysyłania prądu przez rezystor i pomiaru spadku napięcia, co umożliwia obliczenie rezystancji zgodnie z prawem Ohma (R = U/I). Przykładowe zastosowania omomierza obejmują testowanie ciągłości połączeń w instalacjach elektrycznych, diagnozowanie uszkodzeń w komponentach elektronicznych oraz pomiary rezystancji w aplikacjach przemysłowych. W kontekście dobrych praktyk, omomierze są często stosowane w serwisach i laboratoriach, gdzie precyzyjne pomiary rezystancji są kluczowe, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych, co jest zgodne z normami IEC 61010 dotyczącymi bezpieczeństwa przyrządów pomiarowych.

Pytanie 37

Który z podanych odbiorników energii elektrycznej charakteryzuje się najkorzystniejszym współczynnikiem mocy w aspekcie ekonomicznym?

A. Piec oporowy
B. Silnik asynchroniczny
C. Wzbudnik indukcyjny
D. Silnik uniwersalny
Piec oporowy jest odbiornikiem energii elektrycznej, który charakteryzuje się bardzo wysokim współczynnikiem mocy wynoszącym blisko 1. Oznacza to, że prawie cała energia elektryczna jest przekształcana w ciepło, co czyni go bardzo efektywnym urządzeniem w zastosowaniach grzewczych. W praktyce, piece oporowe są powszechnie wykorzystywane w domach i przemysłu do ogrzewania pomieszczeń, wody oraz w procesach technologicznych wymagających precyzyjnego i kontrolowanego źródła ciepła. Dzięki ich wysokiej efektywności energetycznej, użytkownicy mogą znacząco obniżyć koszty eksploatacyjne. Ponadto, ich działanie jest zgodne z normami efektywności energetycznej, co wpływa na zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko. Warto zwrócić uwagę, że stosowanie pieców oporowych powinno być dostosowane do konkretnego zastosowania, co może wymagać analizy kosztów oraz rozwoju systemów automatyzacji, aby maksymalnie wykorzystać ich potencjał.

Pytanie 38

Przewód oznaczony symbolem PEN to przewód

A. wyrównawczy
B. ochronny
C. uziemiający
D. ochronno-neutralny
Symbol PEN (Protective Earth and Neutral) oznacza przewód ochronno-neutralny, który łączy w sobie funkcje przewodu neutralnego (N) oraz przewodu ochronnego (PE). Jest on stosowany w instalacjach elektrycznych, zwłaszcza w systemach TN-C, aby zapewnić zarówno przewodnictwo prądu roboczego, jak i ochronę przed porażeniem elektrycznym. W praktyce, przewód PEN odgrywa kluczową rolę w bezpieczeństwie instalacji, ponieważ umożliwia skuteczne uziemienie i jednocześnie zapewnia powrót prądu do źródła. W przypadku awarii, przewód ochronny automatycznie przejmuje funkcję przewodu neutralnego, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Zgodnie z normami, takimi jak PN-IEC 60439, instalacje muszą być projektowane i wykonywane z uwzględnieniem zasady, że przewód ochronno-neutralny powinien być odpowiednio oznakowany oraz dobrze izolowany. Praktyczne zastosowanie przewodu PEN można zaobserwować w budynkach mieszkalnych, gdzie często łączy się go z systemami uziemiającymi dla zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 39

Jakie urządzenie, oprócz lutownicy, jest kluczowe podczas naprawy przeciętego przewodu LY poprzez połączenie lutowane?

A. Zagniatarka
B. Nóż monterski
C. Szczypce boczne
D. Płaskoszczypce
Nóż monterski jest kluczowym narzędziem przy naprawie przeciętego przewodu, gdyż umożliwia precyzyjne przygotowanie końcówek przewodów do lutowania. W praktyce, przed przystąpieniem do lutowania, należy odpowiednio odizolować końce przewodów, co wymaga użycia ostrego noża monterskiego. Dzięki odpowiedniej technice użycia noża, możemy uniknąć uszkodzenia żył przewodu oraz zapewnić ich czystą powierzchnię lutowniczą. Istotne jest, aby stosować nóż monterski zgodnie z zasadami BHP, co zapobiega urazom. Ponadto, zgodnie z normami branżowymi, każda naprawa powinna być przeprowadzana z użyciem narzędzi zapewniających dokładność oraz bezpieczeństwo. Dlatego nóż monterski powinien być zawsze w dobrym stanie, a jego ostrze powinno być regularnie wymieniane, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia przewodu. Stosowanie noża monterskiego w połączeniu z lutownicą jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży elektrycznej oraz elektronicznej.

Pytanie 40

Które z podanych źródeł światła elektrycznego charakteryzują się najniższą efektywnością świetlną?

A. Lampy ze rtęcią
B. Lampy indukcyjne
C. Lampy fluorescencyjne
D. Żarówki
Żarówki tradycyjne, znane również jako żarówki wolframowe, charakteryzują się najniższą skutecznością świetlną spośród wymienionych źródeł światła. Ich efektywność świetlna, wynosząca zazwyczaj od 10 do 17 lumenów na wat, jest znacznie niższa w porównaniu do innych technologii oświetleniowych. To oznacza, że generują one mniej światła w stosunku do zużywanej energii, co czyni je mniej efektywnymi z punktu widzenia oszczędności energii. Przykładowo, w sytuacjach, gdzie długotrwałe oświetlenie jest potrzebne, takie jak w biurach czy na parkingach, wybór bardziej efektywnych źródeł światła, takich jak świetlówki czy lampy LED, może znacząco obniżyć koszty energii. W kontekście standardów branżowych, prowadzi to do przemyślenia wyboru technologii oświetleniowej, w szczególności w kontekście norm dotyczących efektywności energetycznej, takich jak dyrektywa unijna dotycząca ekoprojektu, która promuje rozwiązania optymalizujące zużycie energii.