Pytanie 1
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Wyniki egzaminu
Informacje o egzaminie:
- Zawód: Technik grafiki i poligrafii cyfrowej
- Kwalifikacja: PGF.04 - Przygotowywanie oraz wykonywanie prac graficznych i publikacji cyfrowych
- Data rozpoczęcia: 9 kwietnia 2025 14:29
- Data zakończenia: 9 kwietnia 2025 14:42
Egzamin zdany!
Wynik: 20/40 punktów (50,0%)
Wymagane minimum: 20 punktów (50%)
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 2
Podaj wymiary brutto dla listu gratulacyjnego, gdy format netto to A4, a spady wynoszą 2 mm?
A. 214 × 297 mm
B. 216 × 303 mm
C. 210 × 297 mm
D. 214 × 301 mm
Właściwy format brutto listu gratulacyjnego, gdy format A4 jest formatem netto z spadami wynoszącymi 2 mm, to 214 × 301 mm. Format A4 ma wymiary 210 × 297 mm. Aby uzyskać format brutto, należy dodać spady do wymiarów netto. Spady to dodatkowy margines, który jest dodawany do projektu w celu zapewnienia, że żadne istotne elementy graficzne nie zostaną ucięte podczas procesu cięcia. W przypadku spadów wynoszących 2 mm, należy dodać 4 mm do każdej z wymiarów (2 mm z każdej strony). Dlatego 210 mm + 4 mm = 214 mm, a 297 mm + 4 mm = 301 mm. Znajomość obliczeń związanych z formatami wykorzystywanymi w druku jest kluczowa, zwłaszcza w kontekście przygotowań do projektów graficznych, które muszą być zgodne z wymaganiami drukarni. Praktyka ta jest zgodna z branżowymi standardami, które podkreślają znaczenie spadów w projektowaniu graficznym, aby zapewnić profesjonalny wygląd finalnego produktu.
Pytanie 3
Aby stworzyć wielobarwne kartki pocztowe, jaki rodzaj papieru należy zastosować?
A. jednostronnie powlekany o gramaturze 250g/m2 i farby CMYK
B. offsetowy o gramaturze 80g/m2 i farby ze skali Pantone®
C. objętościowy o gramaturze 120g/m2 i farby ze skali CMYK
D. dwustronnie powlekany o gramaturze 100g/m2 i farby ze skali Pantone®
Papier offsetowy o gramaturze 80g/m2, chociaż używany w druku, nie jest optymalnym wyborem do wydruków wielobarwnych. Tego typu papier jest zazwyczaj zbyt cienki i mało sztywny, co prowadzi do problemów z jakością druku, szczególnie przy intensywnych kolorach. Farby ze skali Pantone® są często stosowane w projektach, gdzie kolor jest kluczowy, jednak w przypadku druku wielobarwnego lepszym rozwiązaniem jest użycie farb CMYK, które pozwalają na szerszą gamę kolorów poprzez mieszanie. Objemościowy papier o gramaturze 120g/m2, mimo że jest nieco grubszy, nie oferuje takiej samej jakości wydruku kolorów jak papier jednostronnie powlekany. Natomiast dwustronnie powlekany papier o gramaturze 100g/m2, choć stosowany w niektórych projektach, może nie być wystarczająco sztywny do wydruków takich jak widokówki, które powinny być odporne na zgięcia i przetarcia. Wybór niewłaściwej gramatury lub rodzaju papieru może prowadzić do nieestetycznych efektów, takich jak prześwit czy zniekształcenia kolorów, co jest szczególnie niepożądane w produktach mających na celu przyciąganie uwagi odbiorców. Warto zwrócić uwagę na standardy branżowe i praktyki, które podkreślają znaczenie odpowiednich materiałów do osiągania najwyższej jakości druku.
Pytanie 4
Bezpośrednie kopiowanie obrazu z komputera na płytę offsetową realizowane jest przy użyciu technologii tworzenia form drukarskich, oznaczanej symbolem
A. RIP
B. CtP
C. CtF
D. OCR
Odpowiedź CtP, czyli Computer-to-Plate, odnosi się do technologii, która umożliwia bezpośrednie przenoszenie obrazu cyfrowego z komputera na płytę drukarską. Jest to kluczowy proces w druku offsetowym, który przyczynił się do znacznego zwiększenia efektywności i precyzji produkcji. W przeciwieństwie do starszych metod, takich jak CtF (Computer-to-Film), w CtP eliminowane są pośrednie etapy, co skraca czas przygotowania i redukuje ryzyko błędów. Przykładowo, w zastosowaniach komercyjnych, gdzie liczy się czas realizacji zleceń, CtP pozwala na szybkie dostosowywanie projektów oraz łatwiejsze nanoszenie poprawek. Technologie CtP są zgodne z normami ISO, co zapewnia wysoką jakość druku oraz zgodność z wymaganiami klientów. Zastosowanie CtP w profesjonalnych drukarniach umożliwia także wykorzystanie złożonych procesów kolorystycznych i zwiększa stabilność oraz powtarzalność wyników drukarskich, co jest kluczowe w produkcjach masowych."
Pytanie 5
Standardowa liniatura rastra stosowana przy naświetlaniu form do druku offsetowego na papierze powlekanym wynosi
A. 90 lpi
B. 150 lpi
C. 110 lpi
D. 200 lpi
Typowa liniatura rastra podczas naświetlania form do drukowania offsetowego na papierze powlekanym wynosząca 150 lpi (linie na cal) jest zgodna z ogólnie przyjętymi standardami w branży poligraficznej. Liniatura rastra jest kluczowym parametrem, który wpływa na jakość druku, a 150 lpi stanowi kompromis między szczegółowością obrazu a zdolnością do reprodukcji kolorów. Przy tej wartości liniatury uzyskuje się wyraźne detale oraz gładkie przejścia tonalne, co jest szczególnie istotne w przypadku obrazów fotograficznych oraz materiałów reklamowych. Dla kontekstu, wyższe wartości liniatury, takie jak 200 lpi, mogą być stosowane w druku wysokiej jakości, ale mogą wymagać lepszych materiałów oraz precyzyjnych ustawień maszyny. Z kolei niższe wartości, takie jak 90 lpi, mogą skutkować utratą detali i zniekształceniem kolorów, co jest niepożądane w produkcie końcowym. W praktyce, wybór liniatury powinien być zgodny z charakterystyką papieru oraz zastosowaniem końcowym, a 150 lpi jest wartościowym punktem wyjścia dla większości projektów.
Pytanie 6
Jakie będą całkowite wydatki związane z drukowaniem banera o wymiarach 3 × 10 m, jeśli wydajność plotera wynosi 20 m2/h, cena druku za 1 m2 materiału wynosi 5 zł, a koszt pracy operatora wynosi 60 zł/h?
A. 240 zł
B. 180 zł
C. 160 zł
D. 300 zł
Aby obliczyć całkowity koszt wydrukowania banera o wymiarach 3 × 10 m, należy najpierw obliczyć powierzchnię banera, która wynosi 3 m × 10 m = 30 m². Następnie, znając cenę zadruku 1 m² podłoża, która wynosi 5 zł, można obliczyć koszt materiałów: 30 m² × 5 zł/m² = 150 zł. Kolejnym krokiem jest obliczenie czasu, jaki zajmie operatorowi wydrukowanie banera. Przy wydajności plotera wynoszącej 20 m²/h, czas potrzebny na wydruk wynosi: 30 m² ÷ 20 m²/h = 1,5 h. Koszt pracy operatora, przy stawce 60 zł/h, wyniesie: 1,5 h × 60 zł/h = 90 zł. Całkowity koszt to suma kosztów materiałów i pracy: 150 zł + 90 zł = 240 zł. Praktyczne przykłady zastosowania tej kalkulacji można znaleźć w branży reklamowej, gdzie precyzyjne obliczenia kosztów są kluczowe dla ustalania ofert i wyceny usług. Zastosowanie tych zasad pozwala na efektywne zarządzanie budżetami projektów reklamowych i podejmowanie świadomych decyzji finansowych.
Pytanie 7
Jaki jest czas potrzebny na wydrukowanie 10 000 płyt CD na cyfrowej maszynie pracującej z wydajnością 4 000 szt./h?
A. 2,5 h
B. 1 h
C. 0,5 h
D. 4 h
Aby obliczyć czas potrzebny na wydrukowanie 10 000 płyt CD przy użyciu maszyny cyfrowej o wydajności 4 000 sztuk na godzinę, należy zastosować proste równanie czasu, które opiera się na wydajności maszyny. Czas drukowania można obliczyć dzieląc całkowitą liczbę płyt przez wydajność maszyny. W tym przypadku: 10 000 płyt / 4 000 sztuk/h = 2,5 h. W praktyce oznacza to, że maszyna jest w stanie wydrukować 2 500 płyt w ciągu godziny, co przekłada się na 2,5 godziny potrzebne na zrealizowanie całego zlecenia. W branży produkcji cyfrowej, efektywność maszyn jest kluczowym wskaźnikiem, który pozwala na optymalizację procesów produkcyjnych oraz oszacowanie kosztów. Dobrą praktyką jest również monitorowanie wydajności sprzętu oraz planowanie produkcji, aby zminimalizować przestoje i maksymalizować efektywność, co z kolei przekłada się na konkurencyjność firmy.
Pytanie 8
Jaką kwotę należy zapłacić za wydruk 20 000 ulotek w formacie A5, w kolorach 1 + 0, jeśli koszt jednostronnego druku na pełnoformatowej maszynie wynosi 8 groszy?
A. 110 zł
B. 80 zł
C. 90 zł
D. 100 zł
Wypełniając pytanie, wiele osób może popełnić typowe błędy w obliczeniach, które prowadzą do błędnych odpowiedzi. Przykładowo, niektórzy mogą pomylić jednostki lub nie uwzględnić, że każda ulotka formatu A5 to połowa formatu A4. Koncentracja na kosztach jednostkowych i nieprawidłowe przeliczanie całkowitych kosztów na złote jest częstym problemem. Koszt jednostronnego wydruku na arkuszu A4 wynosi 8 groszy, co może sprawić, że osoby obliczające koszt 20 000 ulotek A5 pomyślą, że wystarczy pomnożyć 8 groszy przez 20 000, co daje 1600 zł. To jednak nie uwzględnia faktu, że na każdym arkuszu A4 można umieścić dwie ulotki A5, co drastycznie zmienia obliczenia. Jeśli ktoś nie zna praktycznych aspektów wydruków, może przeoczyć ten kluczowy element, co prowadzi do błędnych odpowiedzi, takich jak 90 czy 110 zł. Ponadto, niektórzy mogą zapominać przeliczać grosze na złote, co również wpływa na końcowy wynik. W branży drukarskiej kluczowe jest rozumienie, jak liczby przekładają się na konkretne formy druku oraz umiejętność właściwego przeliczenia kosztów, co jest niezbędne dla prawidłowego oszacowania budżetu na projekty drukarskie.
Pytanie 9
Jaką rozdzielczość powinno mieć skanowanie wielobarwnego oryginału, jeśli w druku offsetowym ma być powiększony dwukrotnie?
A. 900 dpi
B. 300 dpi
C. 800 dpi
D. 600 dpi
Wybór rozdzielczości 300 dpi jest niewłaściwy w kontekście powiększenia oryginału w druku offsetowym. Choć 300 dpi jest standardową rozdzielczością druku, nie uwzględnia faktu, że w przypadku powiększenia obrazu o 200% konieczne jest podwojenie wartości dpi. Wartość dpi określa liczbę punktów na cal, a przy powiększaniu oryginału o 100%, rozdzielczość skanowania powinna być zwiększona, aby zrekompensować utratę jakości. Praktycznie oznacza to, że obraz skanowany z 300 dpi, gdy zostanie powiększony, straci na ostrości i szczegółowości. Wybór 800 lub 900 dpi również nie jest uzasadniony, ponieważ prowadzi do uzyskania zbędnych danych, które nie tylko zwiększają rozmiar pliku, ale także mogą wprowadzać problemy z przetwarzaniem i obróbką graficzną. W branży graficznej zaleca się stosowanie optymalnych rozdzielczości, które odpowiadają finalnym wymaganiom druku, co w tym przypadku wynosi 600 dpi dla oryginałów powiększanych 2x. Typowym błędem jest zatem myślenie, że wyższa rozdzielczość zawsze prowadzi do lepszej jakości, co nie jest prawdą, jeśli nie jest dostosowana do wymagań końcowego produktu.
Pytanie 10
Jak nazywa się system, który pozwala na bezpośrednie przenoszenie obrazu drukowego z komputera do maszyny drukarskiej?
A. CTPress
B. CTPrint
C. CTFilm
D. CTPlate
CTPrint, CTPlate i CTFilm to terminy, które mogą być trochę mylące, jeśli chodzi o drukowanie. CTPrint to szersza nazwa, która nie wskazuje na konkretny system naświetlania. CTPlate kojarzy się z tradycyjnymi płytami, co jest trochę staromodne, gdy mamy teraz takie nowinki technologiczne. W poligrafii stawiamy na technologie, które są bardziej wydajne, żeby zmniejszyć czas i koszty, a CTPlate tu się nie sprawdza. No i CTFilm to znowu wykorzystanie filmów do przygotowania do druku, co wcale nie jest najlepszym rozwiązaniem w porównaniu do systemów jak CTPress. Użycie filmów może wprowadzać zbędne kroki w produkcji, co zwiększa prawdopodobieństwo błędów i wydłuża czas realizacji. Często ludzie myślą, że wszystkie terminy związane z drukiem można stosować wymiennie, a to błąd, bo każdy z tych terminów ma swoje zastosowania i ograniczenia.
Pytanie 11
Który element kompozycji tekstowej jest pokazany na rysunku w czerwonej ramce?
A. Łam.
B. Kolumna.
C. Stronica.
D. Pagina.
Wybór odpowiedzi innej niż "łam" wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące terminologii stosowanej w poligrafii oraz układzie kompozycyjnym tekstów. Odpowiedź "kolumna" odnosi się jedynie do pionowego bloku tekstu, który jest częścią większej całości, jaką jest łam, ale nie oddaje pełnego kontekstu układu strony. "Pagina" to termin odnoszący się do konkretnej strony w kontekście książek, jednak nie dotyczy on struktury graficznej tekstu, a bardziej jego lokalizacji w obrębie publikacji. Z kolei pojęcie "stronica" jest w zasadzie niepoprawnym terminem, co może wynikać z nieporozumienia w użyciu języka. Terminologia poligraficzna jest precyzyjna i niepoprawne używanie tych terminów może prowadzić do mylnych interpretacji oraz błędów w pracy z dokumentami. Warto zwrócić uwagę, że każda z wymienionych odpowiedzi ma swoje specyficzne znaczenie, jednak nie oddaje całości procesu projektowania stron w taki sposób, jak czyni to termin "łam". Aby zrozumieć te różnice, kluczowe jest zapoznanie się z podstawami typografii i zasadami kompozycji, które są fundamentalne w pracy projektantów graficznych oraz wydawców.
Pytanie 12
Odtworzenie rzeczywistej skali tonalnej oryginałów w reprodukcji obrazu poprzez punkty różniące się wielkością to
A. nasycenie
B. chromatyczność
C. interferencja
D. rastrowanie
Rastrowanie to proces, który polega na odwzorowaniu rzeczywistej skali tonalnej oryginałów na reprodukcjach obrazów poprzez zastosowanie punktów o różnej wielkości i odległości. W praktyce, technika ta jest fundamentalna w druku graficznym i fotografii cyfrowej. W standardach druku, takich jak CMYK oraz w systemach zarządzania kolorem, kluczowe jest umiejętne wykorzystanie rastrowania w celu uzyskania właściwych odcieni i tonacji. Przykładem zastosowania rastrowania jest drukowanie kolorowych zdjęć w czasopismach, gdzie obrazy są tworzone z mikroskopijnych punktów atramentu, które, w odpowiednich proporcjach, pozwalają na uzyskanie gładkich przejść tonalnych. Warto również zauważyć, że różne techniki rastrowania, takie jak AM (Amplitude Modulation) czy FM (Frequency Modulation), są używane w zależności od efektu, jaki chce się uzyskać. Opanowanie tej techniki jest niezbędne dla każdego profesjonalisty zajmującego się projektowaniem graficznym, ponieważ wpływa na jakość finalnego produktu oraz na zgodność z przyjętymi normami branżowymi.
Pytanie 13
Jakie będą wydatki na zadrukowanie 15 000 arkuszy przy użyciu maszyny drukarskiej, która ma wydajność 5 000 ark./h, jeżeli koszt roboczogodziny wynosi 300 zł?
A. 1 500 zł
B. 1 200 zł
C. 600 zł
D. 900 zł
Koszt zadrukowania 15 000 arkuszy na maszynie drukarskiej o wydajności 5 000 ark./h można obliczyć na podstawie czasu potrzebnego na wykonanie tego zadania oraz kosztu roboczogodziny. Pierwszym krokiem jest oszacowanie czasu drukowania: 15 000 arkuszy podzielone przez wydajność maszyny (5 000 ark./h) daje 3 godziny. Następnie mnożymy ten czas przez koszt roboczogodziny, który wynosi 300 zł. Wzór wygląda następująco: 3 godziny x 300 zł/godzina = 900 zł. Takie obliczenia są standardowym podejściem w branży drukarskiej, gdzie precyzyjne kalkulacje kosztów są kluczowe dla rentowności projektu. Zrozumienie tych podstawowych zasad pozwala na dokładne oszacowanie kosztów związanych z produkcją druków, co jest niezbędne dla efektywnego zarządzania budżetem oraz planowania zasobów w drukarniach.
Pytanie 14
Jaką cenę ma karton potrzebny do wydrukowania 120 sztuk zaproszeń o wymiarach 200 × 90 mm w technologii druku cyfrowego, jeśli arkusz kartonu ozdobnego A1 kosztuje 5 zł?
A. 40 zł
B. 30 zł
C. 35 zł
D. 25 zł
Aby obliczyć koszt kartonu niezbędnego do wydrukowania 120 zaproszeń o wymiarach 200 × 90 mm, należy najpierw obliczyć, ile takich zaproszeń można wydrukować z jednego arkusza kartonu formatu A1. Format A1 ma wymiary 594 × 841 mm, co daje powierzchnię 0,5 m². Zaproszenie o wymiarach 200 × 90 mm zajmuje powierzchnię 0,018 m². Z jednego arkusza A1 można wydrukować 27 zaproszeń (594/200 = 2,97 i 841/90 = 9,34; 2 * 9 = 18, więc 2 wzdłuż i 9 w poprzek, co daje 18 zaproszeń na jednym arkuszu). Zatem do wydrukowania 120 zaproszeń potrzebne będą 120/27 = 4,44 arkuszy, co zaokrąglamy do 5 arkuszy. Koszt jednego arkusza wynosi 5 zł, więc koszt pięciu arkuszy wyniesie 5 * 5 zł = 25 zł. Poprawne zrozumienie wymagań dotyczących formatu i liczby zaproszeń jest kluczowe w procesie planowania produkcji i zarządzania budżetem.
Pytanie 15
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 16
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 17
Ile egzemplarzy o wymiarach 148 x 210 mm brutto można maksymalnie umieścić na arkuszu SRA3 (320 x 450 mm) podczas realizacji impozycji?
A. 4
B. 8
C. 2
D. 6
Pozostałe odpowiedzi to nie to, co trzeba. Widać, że coś nie tak z rozumieniem, jak działa impozycja. Na przykład, jeśli ktoś stwierdza, że na SRA3 zmieści się tylko 2 użytki, to pomija fakt, że mogą się zmieścić 4. To wygląda tak, jakby myślał, że arkusz jest za mały, ale to nieprawda, bo SRA3 jest naprawdę spory. Z kolei odpowiedź mówiąca o 6 użytkach? To też błąd, bo przy takim układzie brakuje miejsca na odstępy, co może zepsuć jakość druku. Jeszcze inna odpowiedź, gdzie było mowa o 8 użytkach, też pomija ważne szczegóły – jak cięcia i marginesy. Kluczowe jest zrozumienie całej koncepcji impozycji, bo to wpływa na koszty i jakość wydruków.
Pytanie 18
Przed przystąpieniem do procesu naświetlania form drukarskich z wielokolorowego pliku graficznego, należy wykonać
A. usunięcie kanału alfa
B. separację barwną
C. buforowanie pliku
D. kalibrowanie monitora
Separacja barwna to naprawdę ważny proces w druku wielobarwnym. Chodzi o to, że musimy podzielić kolory z pliku graficznego na różne warstwy, które później wykorzystamy w trakcie drukowania. Zwykle korzystamy z modelu barw CMYK, czyli cyjan, magenta, żółty i czarny. Każdy z tych kolorów traktuje się osobno, co daje możliwość uzyskania fajnych odcieni i tonacji. Na przykład, w druku offsetowym, każdy kolor jest naświetlany osobno, co daje świetne efekty. Takie standardy jak ISO 12647 pokazują, jak ważna jest ta dokładna separacja barwna, żeby wszystko wyglądało spójnie w różnych procesach produkcji. Warto też zapamiętać, że jeśli separacja nie będzie odpowiednia, to mogą pojawić się błędy z odwzorowaniem kolorów, co może znacznie pogorszyć jakość finalnego produktu. Dlatego zanim zaczniemy naświetlać formy, warto sprawdzić, czy wszystkie kolory są dobrze oddzielone i przygotowane do druku.
Pytanie 19
Gdy wykorzystuje się pismo o stopniu cycero 1, firet wynosi
A. 20 punktom typograficznym
B. 10 punktom typograficznym
C. 15 punktom typograficznym
D. 12 punktom typograficznym
Odpowiedź wskazująca, że 1 firet odpowiada 12 punktom typograficznym jest prawidłowa, ponieważ firet to jednostka miary stosowana w typografii, która odnosi się do wielkości czcionki. W standardach typograficznych, szczególnie w kontekście czcionek o stopniu cycero, przyjmuje się, że 1 firet odpowiada 12 punktom. W praktyce oznacza to, że czcionki w rozmiarze 12 punktów są powszechnie używane w dokumentach drukowanych, takich jak książki, czasopisma oraz inne publikacje, które wymagają czytelności. Przy projektowaniu publikacji ważne jest, aby dobierać odpowiednie wielkości czcionek, co wpływa na estetykę oraz komfort czytania. Użycie standardu 12 punktów dla czcionek cycero jest również zgodne z zaleceniami w zakresie typografii, co zapewnia spójność w całej branży. Warto również zwrócić uwagę, że różne rodzaje czcionek mogą mieć różny stopień czytelności przy tej samej wielkości punktowej, co podkreśla znaczenie doboru czcionek dostosowanych do kontekstu i grupy docelowej.
Pytanie 20
Przy tworzeniu kosztorysu na wykonanie form drukarskich trzeba brać pod uwagę parametry technologiczne:
A. liczbę wydruków, klasyfikację produktu graficznego, format druku
B. technologię wytwarzania form, naddatek technologiczny, podłoże dla druku
C. podłoże dla druku, naddatek technologiczny, próbkę proof
D. metodę drukowania, technologię wytwarzania form, format druku
W każdej z niepoprawnych odpowiedzi brakuje kluczowych informacji, które są istotne dla prawidłowego kosztorysowania form drukowych. Na przykład, nakład czy klasyfikacja produktu poligraficznego są ważne, jednak nie obejmują one technologicznych aspektów, które mają kluczowy wpływ na koszty. Nakład to liczba odbitek, która może determinować skalę produkcji, ale nie uwzględnia szczegółów technicznych potrzebnych do realizacji druku. Klasyfikacja produktu poligraficznego nie odnosi się bezpośrednio do specyfikacji technologicznych, które są kluczowe przy tworzeniu kosztorysu. Niektóre odpowiedzi wskazują na naddatek technologiczny lub podłoże drukowe, które są istotne w kontekście samego procesu produkcji, ale nie dostarczają całościowego obrazu niezbędnych parametrów. Użytkownik myśli, że te elementy są wystarczające do kosztorysowania, jednak to podejście pomija fundamentalne aspekty, które wynikają z wyboru technologii druku oraz zastosowanej techniki. Właściwe zrozumienie wszystkich tych komponentów jest niezbędne do skutecznego zarządzania projektem drukarskim i realizacji zleceń zgodnie z oczekiwaniami klientów oraz obowiązującymi standardami jakości.
Pytanie 21
Jakie są wydatki na stworzenie form drukowych koniecznych do realizacji druku jednokolorowego wkładu książkowego formatu A4 o objętości 240 stron na maszynie pełnoformatowej, mając na uwadze koszt wykonania jednej formy wynoszący 50 zł?
A. 1 350 zł
B. 1 400 zł
C. 1 500 zł
D. 1 450 zł
Wybór innych wartości związanych z kosztem wykonania form drukowych świadczy o niepełnym zrozumieniu zasadności obliczeń oraz struktury kosztów związanych z drukiem. Często spotykanym błędem jest pomijanie liczby form potrzebnych do wykonania zlecenia. W przypadku druku książki, każda strona wymaga oddzielnej formy. Błędne odpowiedzi sugerują, że koszt wykonania form opiera się jedynie na błędnym założeniu dotyczącym liczby form lub nieprawidłowym ich przeliczeniu. Na przykład, jeśli ktoś założy, że potrzebne są tylko 28 form, co prowadzi do obliczeń 50 zł x 28 form = 1 400 zł, to nie uwzględnia rzeczywistej liczby stron do druku, co jest kluczowym aspektem w procesie produkcji. Dodatkowo, nieznajomość standardów dotyczących druku książkowego może prowadzić do mylnych wniosków. W praktyce, każda strona wymaga odpowiednich form, co w przypadku druku jednokolorowego również powinno być uwzględnione. Przy planowaniu budżetu na produkcję ważne jest, aby dokładnie oszacować wszystkie koszty, w tym również przygotowania do druku, aby uniknąć nieporozumień i nieprzewidzianych wydatków w późniejszych etapach realizacji projektu.
Pytanie 22
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 23
Kontrola kolorystyki wydruków w oparciu o analizę odbitki próbnej zrealizowanej na prooferze cyfrowym wymaga
A. wykonania odbitki z pliku przeznaczonego do druku bez skalowania pliku
B. kalibracji kolorystyki z monitorem i oznaczania kolorów
C. przygotowania plików wektorowych i zwiększenia nasycenia kolorów
D. skalowania pliku oraz druku na oddzielnych urządzeniach testowych oraz graficznych
Kalibracja kolorystyki z monitorem i markowanie kolorów, choć istotne w kontekście ogólnych praktyk w druku, nie są wystarczające do skutecznej weryfikacji kolorystycznej odbitki próbnej na prooferze. Kalibracja monitora ma na celu zapewnienie, że kolory wyświetlane na ekranie są zgodne z kolorami, które można uzyskać w druku, ale nie zastępuje ona potrzeby wykorzystania plików przeznaczonych do druku w ich oryginalnej formie. Markowanie kolorów natomiast, choć może być przydatne na etapie projektowania, nie eliminuje ryzyka błędów wynikających ze skalowania lub niepoprawnego przygotowania plików. Przygotowanie plików wektorowych z podbiciem kolorów także może wprowadzać nieścisłości, gdyż zmiany w kolorach mogą nie być odzwierciedlone w druku, jeśli plik nie jest odpowiednio przygotowany. Skalowanie pliku i drukowanie na różnych urządzeniach testowych wprowadza dodatkowe zmienności, co czyni ocenę kolorystyczną mało wiarygodną. Kluczowym błędem myślowym jest założenie, że jakiekolwiek działania podejmowane na etapie przygotowania plików są równoważne z wykonaniem odbitki z oryginalnego pliku. Bez tego kroku ocena kolorystyczna staje się subiektywna i podatna na błędy, co jest sprzeczne z najlepszymi praktykami w branży.
Pytanie 24
Koszt wydrukowania 500 egzemplarzy ulotek w formacie A5 wynosi 150 zł netto. Jaka jest cena netto jednej ulotki?
A. 20 gr
B. 40 gr
C. 28 gr
D. 30 gr
Koszt wydrukowania 500 sztuk ulotek wynosi 150 zł netto, co oznacza, że aby znaleźć cenę netto jednej ulotki, należy podzielić całkowity koszt przez liczbę ulotek. Zatem, 150 zł podzielone przez 500 sztuk daje 0,30 zł, czyli 30 groszy za sztukę. To podejście jest zgodne z podstawową zasadą kalkulacji kosztów w branży poligraficznej, gdzie kluczowe jest zrozumienie jednostkowych kosztów produkcji. Przykład ten ilustruje również, jak ważne jest dokładne wyliczenie kosztów jednostkowych, co ułatwia późniejsze podejmowanie decyzji dotyczących cen sprzedaży, marż oraz budżetowania kampanii reklamowych. Dobrze jest pamiętać, że umiejętność kalkulacji kosztów produkcji jest nieoceniona w zarządzaniu projektami poligraficznymi oraz w skutecznym planowaniu marketingowym. Ponadto, wiedza ta pozwala na lepsze negocjacje z drukarniami i dostawcami usług drukarskich, co może prowadzić do oszczędności w trakcie realizacji projektów.
Pytanie 25
Która metoda druku jest najbardziej odpowiednia do tworzenia etykiet termokurczliwych?
A. Fleksograficzna
B. Offsetowa
C. Ink-jet
D. Tampondrukowa
Offsetowa technika druku, choć popularna w wielu branżach, nie jest odpowiednia do produkcji etykiet termokurczliwych. Proces ten opiera się na druku z płaskich form, co ogranicza elastyczność przy pracy z różnymi podłożami. Etykiety termokurczliwe wymagają, aby druk był aplikowany na materiałach, które będą poddawane obróbce termicznej, co jest trudne do osiągnięcia w procesie offsetowym. Co więcej, proces ten jest wolniejszy i bardziej kosztowny w porównaniu do fleksografii, co czyni go nieefektywnym w zastosowaniach, gdzie potrzebne są szybkie zmiany i drukowanie dużych nakładów. Technika ink-jet, choć rozwijająca się, nie oferuje takiej samej jakości i efektywności przy dużych produkcjach etykiet. Z kolei tampondruk, mimo że świetnie sprawdza się w drukowaniu na nierównych powierzchniach, również nie jest odpowiedni dla masowej produkcji etykiet termokurczliwych ze względu na ograniczenia w szybkości i kosztach. Osoby wybierające metody drukarskie często mylą wydajność z jakością, co prowadzi do błędnych wyborów technologicznych. W kontekście etykietowania termokurczliwego, elastyczność i szybkość to kluczowe czynniki, które fleksografia spełnia najlepiej, podczas gdy inne techniki mają swoje ograniczenia, które czynią je mniej odpowiednimi.
Pytanie 26
W programie Adobe Acrobat funkcja "podgląd wyjściowy" przed naświetlaniem formatek drukarskich umożliwia ocenę poprawności
A. rozdzielczości bitmap
B. wymiarów netto dokumentu
C. separacji barwnych do druku
D. zamiany tekstu na krzywe
Odpowiedź dotycząca separacji barwnych do druku jest poprawna, ponieważ narzędzie 'podgląd wyjściowy' w Adobe Acrobat odgrywa kluczową rolę w ocenie, czy dokument jest prawidłowo przygotowany do druku. Separacja barw polega na rozdzieleniu poszczególnych kolorów w dokumentach, co umożliwia ich poprawne odwzorowanie na papierze. Przygotowanie do druku wiąże się z użyciem modelu kolorów CMYK, gdzie każdy kolor jest reprezentowany przez osobną separację. Narzędzie to pozwala na wizualizację, jak kolory będą wyglądać po naświetleniu, co jest niezbędne do zapewnienia wysokiej jakości druku. W praktyce, sprawdzenie separacji barw pozwala zidentyfikować potencjalne problemy, takie jak nadmiarowe kolory, które mogą prowadzić do zniekształceń lub niezgodności kolorystycznych. Poprawne przygotowanie i weryfikacja separacji barwnych są zgodne z najlepszymi praktykami w branży poligraficznej, które zalecają przeprowadzanie dokładnych kontroli przed oddaniem materiałów do druku.
Pytanie 27
Oblicz wydatek na przygotowanie form drukarskich, które są niezbędne do wydrukowania jednokolorowego wkładu książkowego o objętości 160 stron w formacie A5 na maszynie półformatowej, jeśli koszt wyprodukowania jednej formy wynosi 30 zł.
A. 600 zł
B. 300 zł
C. 900 zł
D. 150 zł
Wybór błędnej odpowiedzi może wynikać z kilku nieporozumień dotyczących obliczeń związanych z kosztami druku. Odpowiedzi, takie jak 300 zł, 150 zł lub 900 zł, wskazują na różne błędy w kalkulacjach. Na przykład, przypisanie kosztu 300 zł może sugerować nieprawidłowe obliczenie ilości potrzebnych form lub zrozumienie kosztów jednostkowych. Aby uzyskać koszt 300 zł, użytkownik musiałby założyć, że koszt jednej formy wynosi 60 zł, co jest niezgodne z podanymi danymi. Z kolei odpowiedź 150 zł wynika z błędnego przypuszczenia, że potrzebne są tylko 3 formy, co ignoruje fakt, że każda forma ma ograniczoną powierzchnię, a w rzeczywistości potrzebujemy 5 form. Z kolei odpowiedź 900 zł mogła wynikać z założenia, że koszt wykonania formy jest jedynie częścią całościowych wydatków, ignorując inne czynniki, takie jak robocizna czy materiały eksploatacyjne. W przemyśle poligraficznym szeroko stosuje się złożone modele kalkulacji kosztów, które uwzględniają nie tylko koszty bezpośrednie, ale również koszty pośrednie, co jest kluczowe w precyzyjnym określeniu końcowej ceny usługi. Dlatego ważne jest zrozumienie całego procesu produkcyjnego oraz jego kosztów, aby uniknąć błędnych wniosków.
Pytanie 28
Które z narzędzi do selekcji w programie Adobe Photoshop nadaje się do zaznaczenia konturu białego niedźwiedzia poruszającego się po śniegu?
A. Różdżka
B. Lasso
C. Zaznaczanie eliptyczne
D. Szybkie zaznaczanie
Narzędzie Lasso w programie Adobe Photoshop jest idealne do zaznaczania skomplikowanych kształtów, takich jak sylwetka białego niedźwiedzia spacerującego po śniegu. Umożliwia użytkownikowi ręczne obrysowanie obiektu, co daje dużą precyzję i swobodę w procesie selekcji. W przeciwieństwie do innych narzędzi, Lasso pozwala na tworzenie nieregularnych kształtów, co jest szczególnie przydatne w przypadku obiektów o skomplikowanej konturze. Użytkownicy mogą korzystać z różnych wariantów narzędzia Lasso, takich jak Lasso poligonowe, które umożliwia tworzenie zaznaczenia składającego się z prostych linii. W praktyce, przy zaznaczaniu niedźwiedzia, użytkownik może łatwo dostosować kształt zaznaczenia do konturów zwierzęcia, co pozwala na precyzyjne wycięcie lub edycję. To narzędzie jest uznawane za jedno z podstawowych w Photoshopie, spełniając standardy branżowe w zakresie edycji obrazów, co czyni je nieocenionym w codziennej pracy grafików i fotografów.
Pytanie 29
Który z poniższych zapisów jest poprawny zgodnie z regułami składu?
A. 273±K
B. 50 %
C. 30 ◦C
D. 20ºC
Odpowiedzi 30 ◦C, 50 %, oraz 273±K są niepoprawne z różnych powodów. W przypadku 30 ◦C, symbolizacja stopni Celsjusza jest nieprawidłowa, ponieważ użycie spacji między liczbą a symbolem jednostki jest sprzeczne z międzynarodowymi standardami, które jasno określają, że liczba i jednostka powinny być zapisane razem, bez odstępu. Tego typu błędy mogą prowadzić do nieporozumień w dokumentacji technicznej czy naukowej, gdzie precyzja i jasność komunikacji są kluczowe. Z kolei odpowiedź 50 % jest problematyczna, ponieważ zawiera symbol procentów, który jest stosowany do wyrażania stosunku części do całości, a nie ma zastosowania w kontekście pomiarów temperatury. To może prowadzić do błędnej interpretacji danych, szczególnie w badaniach, gdzie ważne jest rozróżnienie między różnymi typami jednostek. Z kolei odpowiedź 273±K używa jednostki Kelvin, która jest poprawna, ale użycie znaku „±” w tym kontekście jest zbędne. Takie oznaczenie może sugerować, że mamy do czynienia z wartością przybliżoną lub z marginesem błędu, co wymagałoby dodatkowego kontekstu, aby było zrozumiałe. W praktyce, każdy z tych przypadków ilustruje, jak ważne jest stosowanie poprawnych zasad składu jednostek, aby unikać zamieszania oraz zapewnić jednoznaczność w komunikacji technicznej.
Pytanie 30
Jaką ilość papieru trzeba zamówić, aby uzyskać 2 000 arkuszy w formacie RA1 (860 x 610 mm) o gramaturze 120 g/m2?
A. 126 kg
B. 64 kg
C. 252 kg
D. 32 kg
Analizując błędne odpowiedzi, można zauważyć, że niektóre z nich wynikają z podstawowych błędów w obliczeniach powierzchni oraz masy papieru. Niekiedy, niezrozumienie pojęcia gramatury prowadzi do mylnych wniosków. Gramatura, definiująca masę papieru na jednostkę powierzchni, jest kluczowym parametrem w branży papierniczej. Odpowiedzi takie jak 32 kg czy 64 kg mogły pojawić się w wyniku pomyłki przy obliczaniu całkowitej masy papieru lub niewłaściwego przeliczenia powierzchni arkuszy. Również, niektórzy mogą błędnie zakładać, że gramatura papieru nie ma dużego wpływu na całkowitą masę zamówienia, co jest dalekie od prawdy. Nieprawidłowe podejście do obliczeń, takie jak zaniżanie powierzchni arkuszy lub nieodpowiednie łączenie wymiarów, prowadzi do takich nieścisłości. Aby uniknąć takich błędów, zaleca się stosowanie konsekwentnych wzorów i dokładnych jednostek miary. Warto również wprowadzać weryfikację obliczeń, co pozwoli na eliminację nieprawidłowości i optymalizację procesu zamawiania papieru przy zachowaniu wysokiej jakości i efektywności produkcji.
Pytanie 31
Strona publikacji poligraficznej, która nie jest zadrukowana, określana jest jako
A. kontrą
B. składką
C. wakatem
D. kolumną
Termin 'wakat' to nic innego jak niezadrukowana strona w druku, co ma spore znaczenie w branży poligraficznej. Często wykorzystujemy wakaty, żeby zostawić miejsce na dodatkowe info, jak na przykład reklamy czy notatki. Moim zdaniem, to naprawdę przydatne, bo dzięki temu publikacja wygląda lepiej i można zaoszczędzić miejsce, jak treści nie zajmują całej strony. W projektowaniu graficznym ważne jest, żeby umieć z tego korzystać, bo odpowiednie wakaty mogą nadać lepszy wygląd i funkcjonalność. Warto pamiętać, że dobry zarządzenie wakatami może też wpłynąć na koszty produkcji, bo czasami trzeba poświęcić więcej czasu na projektowanie, żeby wszystko pasowało do reszty.
Pytanie 32
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 33
Nieprawidłowe ustawienie kątów rastra prowadzi do występowania na wydrukach zjawiska
A. mory
B. smożenia
C. zamazania
D. rozmazania
Smużenie odnosi się do rozmycia obrazu, które może wystąpić w wyniku złej jakości druku, użycia niewłaściwych atramentów lub problemów z ustawieniem głowic drukujących. Choć smużenie jest niepożądanym zjawiskiem w druku, nie jest związane z kątami rastrowania, lecz z innymi aspektami technologicznymi, takimi jak mechanika drukarki czy jakość podłoża. Rozmazanie to zjawisko, które może wystąpić w wyniku nadmiernego nałożenia atramentu lub błędów w procesie suszenia, co również nie ma bezpośredniego związku z ustawieniami kątów rastrowania. Zamazanie zazwyczaj wynika z niskiej rozdzielczości obrazu lub niewłaściwego skalowania, co może prowadzić do utraty detali, ale nie dotyczy problemu mory. Przyczyną błędnych odpowiedzi jest często mylenie różnych zjawisk związanych z jakością druku. Odpowiednie zrozumienie różnic między tymi terminami wymaga znajomości procesów druku i technologii, które wpływają na ostateczny efekt. Aby uniknąć tych błędów, warto zaznajomić się z zasadami jakości druku oraz przepisami technologicznymi, które szczegółowo opisują różne zjawiska oraz metody ich eliminacji.
Pytanie 34
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 35
W jakiej przestrzeni barwnej powinny być tworzone materiały graficzne przeznaczone do naświetlania form drukarskich oraz procesu druku offsetowego?
A. CMYK
B. HSB
C. L*a*b*
D. RGB
Odpowiedź CMYK jest prawidłowa, ponieważ jest to przestrzeń barwna, która najlepiej odzwierciedla proces drukowania offsetowego. Model CMYK, czyli Cyan, Magenta, Yellow i Key (Czarny), jest standardem w branży poligraficznej. Używa się go do przygotowywania materiałów graficznych przeznaczonych do druku, ponieważ opiera się na subtraktywnym mieszaniu kolorów, które jest zgodne z rzeczywistym procesem nakładania tuszy na papier. Drukując w systemie CMYK, kolory powstają poprzez odejmowanie od białego światła, co odzwierciedla sposób, w jaki tusze łączą się na papierze. Przykładem zastosowania CMYK może być projektowanie broszur, plakatów czy etykiet, gdzie precyzyjne odwzorowanie kolorów jest kluczowe. W praktyce przygotowanie plików graficznych w tej przestrzeni barwnej pozwala na osiągnięcie optymalnych rezultatów w druku offsetowym, co jest zgodne z normami ISO 12647, dotyczących zarządzania jakością w procesach drukowania.
Pytanie 36
Ile minimalnie arkuszy papieru w formacie SRA3 (320 x 450 mm) jest potrzebnych do wydrukowania 800 sztuk biletów wstępu o wymiarach netto 146 x 56 mm?
A. 30
B. 80
C. 50
D. 20
Zarówno odpowiedzi 30, 20, jak i 80 nie uwzględniają właściwego podejścia do obliczania ilości potrzebnego papieru do druku. W przypadku odpowiedzi sugerującej 30 kartek, wynika to z niedostatecznego oszacowania powierzchni, jaką zajmują bilety. Przy takim założeniu użytkownik mógł nie zrealizować prawidłowego podziału powierzchni kartki SRA3, co prowadzi do nieprawidłowego wniosku o mniejszej ilości papieru. Odpowiedź 20 również jest błędna, ponieważ nie tylko ignoruje straty materiałowe, ale także nie bierze pod uwagę, że nawet jeśli technicznie można uzyskać 17 biletów na kartkę, dla 800 biletów wymagana byłaby co najmniej 48 kartek, co już przekracza podaną wartość. Co do odpowiedzi 80, to jest ona zbyt wysoka i wskazuje na nadmierny zapas papieru w stosunku do obliczonej potrzeby, co nie tylko generuje zbędne koszty, ale również wpływa na efektywność procesu produkcyjnego. W druku przemysłowym kluczowe jest zrozumienie właściwych proporcji oraz uwzględnienie każdego aspektu, w tym strat, również w kontekście optymalizacji kosztów. Typowym błędem w takich obliczeniach jest również pomijanie marginesów czy przestrzeni między biletami, co prowadzi do zawyżania wyników. Dlatego każda kalkulacja powinna dokładnie uwzględniać wszystkie te czynniki.
Pytanie 37
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 38
Oblicz czas konieczny do wykonania druku 40 000 odbitek czterokolorowych jednostronnie zadrukowanych w formacie A4 na maszynie dwukolorowej formatu B2, która ma maksymalną wydajność wynoszącą 4 000 odbitek/h.
A. 6 h
B. 4 h
C. 8 h
D. 5 h
Obliczanie, ile czasu zajmie zrobienie 40 000 odbitek czterokolorowych na maszynie dwukolorowej, jest całkiem proste. Maszyna ma wydajność 4 000 odbitek na godzinę, więc żeby wyprodukować 40 000 odbitek, dzielimy 40 000 przez 4 000 i wychodzi 10 godzin. Jednak pamiętajmy, że maszyna dwukolorowa w rzeczywistości produkuje tylko połowę tego, co jednokolorowa w tym samym czasie. Dlatego, jakbyśmy podzielili to przez 2, to wychodzi, że tak naprawdę potrzebujemy 5 godzin na cały proces. Takie obliczenia są mega ważne w poligrafii, bo pozwalają lepiej planować czas produkcji i koszty. W praktyce, ogarnianie wydajności maszyn to klucz w optymalizacji druku.
Pytanie 39
Jakie elementy dodatkowe są niepotrzebne przy przygotowywaniu impozycji do druku cyfrowego?
A. Wycinki
B. Punktury
C. Pasery
D. Spady
Wybór paserów, spadów, punktów i wycinków w kontekście impozycji do druku cyfrowego, może prowadzić do nieporozumień. Chociaż pasery są powszechnie stosowane w tradycyjnym druku offsetowym, ich rola w druku cyfrowym jest inna. Pasery pomagają w precyzyjnym cięciu i dopasowywaniu elementów graficznych do odpowiednich wymiarów papieru, ale w druku cyfrowym, gdzie technologia cięcia jest bardziej precyzyjna, ich obecność staje się zbędna. Z drugiej strony, spady są kluczowym elementem, który zapobiega występowaniu białych krawędzi na finalnym produkcie, a ich zastosowanie jest konieczne, aby zapewnić, że kolor lub grafika sięgają aż do krawędzi strony. Punktury, czyli znaki rejestracyjne używane do precyzyjnego ustawienia kolorów i elementów, również mają swoje zastosowanie, szczególnie w druku wielokolorowym. Wycinki natomiast są istotne do określenia, gdzie ma nastąpić finalne cięcie. Użytkownicy często mylą funkcje tych elementów, co może prowadzić do nieefektywności w procesie druku. Właściwe zrozumienie i zastosowanie tych terminów oraz ich znaczenia w kontekście druku cyfrowego jest kluczowe do osiągnięcia wysokiej jakości wydruków.
Pytanie 40
W jakiej formie należy zapisać publikację przygotowaną do druku, aby utrzymać spójny wygląd na różnych urządzeniach?
A. CDR
B. PSD
C. PDF
D. EPS
Formaty EPS, CDR i PSD nie są odpowiednie do zachowania jednolitego wyglądu publikacji na różnych urządzeniach. EPS (Encapsulated PostScript) jest głównie używany do przechowywania grafiki wektorowej, a jego głównym celem jest współpraca z programami graficznymi. Nie zapewnia on jednak odpowiedniego odwzorowania dokumentów w różnych środowiskach, co czyni go mało praktycznym w kontekście publikacji przeznaczonych do druku. CDR, czyli format plików CorelDRAW, jest zamkniętym formatem, który jest silnie związany z oprogramowaniem Corel i również nie gwarantuje spójności poza tym programem. Ostatecznie, PSD jest formatem Adobe Photoshop i jest przeznaczony do edycji grafiki rastrowej. Choć umożliwia on zachowanie warstw i efektów, nie jest optymalnym rozwiązaniem do rozpowszechniania dokumentów, ponieważ jego otwieranie wymaga specjalistycznego oprogramowania. W praktyce, korzystanie z tych formatów do publikacji może prowadzić do problemów z kompatybilnością oraz zniekształceniem elementów graficznych przy odtwarzaniu na innych urządzeniach. Kluczowym błędem myślowym jest założenie, że formaty przeznaczone do edycji grafiki mogą być użyte do publikacji, co prowadzi do problemów w zakresie prezentacji i dostępu do informacji.